Iraanse rebellen oefenen
berouw in kerkers Khomeini
bC
stëBinnenhöfb
SBraSSBBBHH
Nieuw opmerkelijk kinderboek
van Thea Dubelaar
Bongers voltooit trilogie
Opmars naar Rotterdam
•SMS
REAGANS TOP-ADVISEUR
KRAAKT BEGROTINGBELEID
BINNENLAND
£eidU»c Qowvant
ZATERDAG 3 DECEMBER 1983 PAGINl
WVC
Er is geen departement dat zo
veel stukjes van het maat
schappelijk leven bestrijkt als
het ministerie van Welzijn,
Volksgezondheid en Cultuur,
kortweg aangeduid als WVC.
Artsen, ziekenhuizen, alterna
tieve geneeswijzen, voetbal,
musea, bioscopen, orkesten,
clubhuizen, gezinszorg, bejaar
denzorg, kinderdagverblijven,
psychiatrische inrich tingen,
radio en televisie, kranten en
tijdschriften, monumenten
zorg. hulpverlening aan drug
gebruikers en nog veel meer
zaken rusten op de schouders
van onze jongste minister Eel-
co Brinkman (35) en zijn
staatssecretaris Joop van der
Heijden. Het is dan ook geen
wonder dat de Tweede Kamer
in totaal drie volle dagen no
dig heeft gehad om de begro
ting van WVC met de beide
bewindslieden door te nemen.
..Als ik goed heb geteld", zei
minister Brinkman deze week,
zijn maar liefst 31 leden van
dit huis aan het woord geweest
over onze begroting. Ik moet
er werkelijk niet aan denken
dat dit departement niet zou
bestaan. Een vijfde deel van
de Kamer zou dan werkloos
dreigen te worden".
Zowel Brinkman als Van der
Heijden, beiden lid van het
CDA, vallen op door hun za
kelijke, maar tegelijkertijd
vaak droog-humoristische wij
ze van optreden. Van der Reij-
den spant daarin de kroon.
Menigmaal staat hij de Kamer
te woord alsof hij een discussie
in huiselijke kring voert Uit
drukkingen als: „Daar zit ik
niet mee", „Kom nou toch!" of
„Ach, wat maakt 't uit?" ko
men herhaaldelijk in zijn vo
cabulaire voor. Toen PvdA-
woordvoerder René Toussaint
nogal heftig interrumpeerde,
onderbrak Van der Heijden
hem met de woorden „Nee.
kalm aanIk zal het nog een
keer uitleggen". En na een
eveneens opgewonden inter
ruptie van Toussaints partijge
note Ina Muller-Van Ast ant
woordde hij hoofdschuddend:
„U loopt zoals gewoonlijk weer
veel te hard. U had mij nog
vijf zinnen méér moeten laten
uitspreken, dan had u het ant
woord op uw vraag gehoord".
Sprekend over het inkomen
soffer dat medische specialis
ten moeten brengen, zei Van
der Reijden, dat een deel van
het ingeleverde geld gebruikt
zal worden om jonge, net afge
studeerde specialisten aan een
baan te helpen. „In specialisti
sche kringen worden die net
afgestudeerde collega's .jonge
klaren" genoemd, een term
die mij uiterst plezierig in de
oren klinkt", aldus de staatsse
cretaris.
RAAR LUF
Bezuinigingen op het gebied
van de gezondheidszorg vorm
den een belangrijk onderdeel
van het begrotingsdebat. Eén
van de manieren om te bezui
nigen is: voorkomen dat pa
tiënten onnodig lang in een
ziekenhuis liggen. Voor aller
lei ingrepen zou een maximale
opname-periode moeten wor
den vastgesteld. „Bijvoorbeeld
zeven dagen voor een blinde
darmoperatie", opperde Van
der Heijden. Hij werd onmid
dellijk in de rede gevallen
door CDA-afgevaardigde
Froukje Laning-Boersema, die
vóór haar intrede in de Kamer
een bloeiende huisartsenprak
tijk te Den Helder had. „Vijf
dagen!", riep ze vanuit haar
bankje. Verbaasd keek de
staatssecretaris in haar rich
ting. „Kan dat ook in vijf da
gen?", zag je hem denken.
„Akkoord, vijf dagen dan zei
hij. „Ik stem graag in met deze
uitspraak van de arts in ons
midden".
Even later voegde Ina Muller
(PvdA) zich in de discussie
over de maximale opname
duur. Als een opname tóch
langer duurt dan de voorge
schreven periode, moeten de
artsen aan het ziekenfonds
van de patiënt wel duidelijk
maken dat het echt noodzake
lijk is, vond zij. „Dat moet
goed beargumenteerd wor
den", aldus Ina Muller. „Een
specialist kan niet zomaar zeg
gen: „Dat mens van Muller
heeft zo'n raar lijf. Daar doen
wel wel tien dagen over".
„Heel juist", antwoordde Van
der Reijden, instemmend in
Ina's richting knikkend. Het
leek even of zijn opmerking
een oordeel inhield over het
lijf van de spreekster, maar
dat was geenszins het geval.
Hij was het gewoon met Ina's
stelling eens dat een arts met
goede argumenten aan moet
komen om iemand nog een
WILLEMS
Het duo Brinkman-Van der
Heijden kreeg woensdag aan
de regeringstafel gedurende
enige tijd een onverwachte
gast naast zich, in de persoon
van het PSP-kamerlid Wilbert
Willems. Wilbert had zojuist
een knie-operatie achter de
rug, waardoor hij genoodzaakt
was, zich op krukken door het
kamergebouw voort te bewe
gen. Omdat hij zich met die
krukken op het spreekgestoel
te niet staande kon houden,
had voorzitter Dolman hem
toestemming gegeven, zijn bij
drage aan het debat zittend
achter de regeringstafel uit te
spreken. Daar kon hij het ge
kwetste been tenminste lan
guit op de vloer laten rusten.
Dat was weliswaar ook in zijn
kamerbankje mogelijk ge
weest, maar daar had hij nu
eenmaal geen beschikking
over een microfoon. „Ik vond
het prachtig, 't Was echt een
hartstikke mooie ervaring om
daar te zitten", verklaarde
Wilbert na zijn speech glunde
rend.
De volgende dag ging het al
een stukje beter met de
PSP'er. Hij was aardig aan de
krukken gewend geraakt en
had zijn verplaatsingssnelheid
aanzienlijk opgevoerd. Dat
was Brinkman ook niet ont
gaan. „Ik wil de heer Willems
complimenteren met zijn snel
le wijze van voortbewegen",
zei hij. „Ik hoop dat zijn ge
zondheid, binnenkort weer zo
danig is, dat hij niet meer van
af mijn plaats hoeft te rege
ren".
CDA-LID
Het begrotingsdebat bood
Brinkman nog een onver
wachte gelegenheid, zijn t^RH
liefde voor het CDA opetjaar
te belijden. Hij werd dad san
uitgedaagd door de VVjiog i
Hans Dijkstal, die de bewibeht
man uitgebreid met zijn bti) ar
complimenteerde en de en v
clusie trok dat de minister iheic
mate dicht bij het WD-jkkii
gram opereerde, dat hij nde or
goed lid van de VVD zou Arodi
nen worden. terd
„Ik dank de heer Dijkstal ima?
de lof die hij me heeft folen e
zwaaid", antwoordde Brtens
man glimlachend. „Ik zal èien
graag nog eens op een rusken
moment mijn gedachten ent i
laten gaan. Maar mijn hdm
schap blijft bij de partij c//o._
thans in haar boeken aant\ T
Trouwens, er Staan al zo-L-L
jongeren te dringen bij
VVD, dat men mij daar
licht kan missen. Ik gun l
jeugd dus liever aan het C t
Naar ik hoop zal de heer L A
stal mij dat niet misgunnen
DICK VAN RIETSCHOT
WIMililMClililirtilWilHWlllWlMiH'
,k
Onder het regime van de sjah was Evin al bekend als het nu een islamitisch heropvoedingskamp is. Guardi-
een beruchte gevangenis van de Savak, de geheime an-verslaggever Andrew Veitch is in Evin geweest en
dienst van de sjah. Onder ayatollah Khomeini is Evin bericht in onderstaand verhaal over zijn ervaringen,
verdacht gebleven ondanks officiële beweringen dat
LONDEN De sjah liet bo
ven op een heuvel in het noor
den van Teheran de gevange
nis Evin bouwen voor zijn ge
heime politie, de Savak. Nu is
dit gebouw het rijk van de re
volutionaire openbare aankla
ger Asadollah Lajevardi. Laje-
vardi, die volgens zijn vijan
den naast aanklager en cipier
ook martelaar en beul is, is
een kleine, gezette man, wiens
gezicht schuil gaat achter een
zwarte baard en donkere bril
lenglazen. Om zijn schouders
hangt een legerjack.
Officieel zitten hier 3.000 ge
vangenen, mannen, vrouwen
en kinderen, allemaal terroris
ten. Officieus zitten er min
stens 6.000 man, vanwie som
migen gijzelaars. Officieel zijn
er sinds de revolutie ruim
5.000 mensen geëxecuteerd, de
meesten hier in Evin. Offi
cieus zijn er volgens gevange
nen wel eens 490 per nacht
doodgeschoten.
De poorten van de gevangenis
gingen vorige maand bij grote
uitzondering open voor bui
tenstaanders. 270 Artsen, die
in Teheran een medisch con
gres bijwoonden dat was geor
ganiseerd door de Iraanse
overheid, werden uitgenodigd
voor een bezoek aan de gevan
genis om met eigen ogen te
zien dat de verhalen over
martelingen niets meer waren
dan „westerse propaganda".
De gevangenis, aldus de open
bare aanklager, was een kamp
waar terroristen werden on
derwezen in de ware leer van
de Islam, waar ze hun zonden
bekenden en berouw toonden.
Het was geen gevangenis, het
was een universiteit.
Binnen de hekken stonden 100
vrouwen aangetreden, in af
wachting van onze komst. De
binnenplaats was donker en
koud. Alleen hun ogen waren
nog zichtbaar door de sluier
voor hun gezicht. Hun zwarte
kleren reikten tot op de grond.
Toen wij binnenkwamen,
barstten ze los in een perfect
gedrilde dreun: „Imam Kho
meini, om voor onze misdaden
te boeten, moeten we de muur
worden voor onze strijders aan
het front... Weg met de Vere
nigde Staten... Weg met de
communistische partij... Weg
met de Moediaheddien Met
de hulp van de Partij van God
is de gevangenis een universi
teit geworden... Imam Kho
meini, God moge met u zijn,
we hebben niets tegen u in ons
hart...".
Er waren geen kettingen, geen
boeien. Wel liepen er kinde
ren: een baby die zich vast
klampte aan zijn moeders
borst, een jongetje van een jaar
of zeven, zijn hand stevig in
die van zijn moeder, en een
kleuter van vier in een geel
speelpakje met op zijn hoofd
een wollen mutsje. Hij was de
enige van de kinderen die met
de volwassenen meezong,
waarbij hij af en toe zijn vuist
in de lucht gooide, de algeme
ne revolutionaire groet. Hier
in Evin is het een gebaar van
gehoorzaamheid.
In de werkplaatsen (de man
nen en vrouwen werken ge
scheiden) was de vrouwelijke
Pijnstillende plaat
(Van onze correspondent Jan Drummen)
PARIJS Half december zal in de Franse apotheken een
zogenaamde pijnstillende plaat te koop zijn, die volgens
artsen die het middel hebben beproefd zeer doeltreffend is
tegen spierpijnen, stijve nek, zenuwpijnen en nog een groot
aantal andere pijnlijke kwalen. Het middel dat Energypak
heet, bestaat uit een zelfhechtend rubberplaatje van 10 bij
10 centimeter, waarin zich micromagneten bevinden. De
Energypak wordt op het pijnlijke deel van net lichaam ge
plakt Na een periode van 48 uur was bij de meeste proef
personen de pijn verdwenen. Het plaatje kan meerdere ke
ren gebruikt worden door zowel volwassenen als kinderen
en hét gebruik heeft, zo bleek althans uit proefnemingen
in Frankrijk, geen nadelige bijverschijnselen.
Vermiste
„grootvorstin
Anastasia"
teruggevonden
LYNCHBURG De ziekelij
ke, 82-jarige Amerikaanse
Anna Manahan-Anderson, die
van zichzelf zegt dat zij een
dochter is van de laatste Russi
sche tsaar, is weer terecht.
Sinds afgelopen dinsdag werd
zij vermist. Vermoed wordt
dat zij door haar man, de 63-
jarige John Manahan, profes
sor-emeritus van de universi
teit van Virginia, uit het zie
kenhuis werd meegenomen.
Manahan was waarschijnlijk
in de war over een gerechtelij
ke uitspraak, dat hij niet in
staat is om voor zijn vrouw te
zorgen. Bovendien wil hij niet
dat zij zou worden opgenomen.
De man is aangehouden.
Anna Manahan-Anderson
houdt sinds 1919 vol dat zij
Anastasia is, een van de vier
dochters van tsaar Nikolaas II
en tsarina Alexandra, en dat
zij ontkwam aan het bloedbad
waarin de laatste keizerlijke
familie van Rusland in 1918
werd vermoord.
nachtploeg bezig met het naai
en van kleren. De vrouwen
naaien de uniformen voor de
revolutionaire gardes. Toen ze
ons aan zagen komen, trokken
ze hun sluiers over hun ge
zicht. Hun ogen, het enige dat
zichtbaar bleef, waren niet de
ogen van volwassen vrouwen,
eerder van meisjes van een
jaar of zestien. Een meisje zat
achter haar naaimachine ter
wijl de tranen over haar wan
gen rolden. Ik vroeg haar
waarom. „Ik ben erg zondig",
antwoordde ze.
Vervolgens werden we naar
de gebedshal geleid, de ont
moetingsruimte. Boven het to
neel hing een enorm portret
van ayatollah Khomeini. Aan
de zijmuren hingen de portret
ten van de overige ayatollahs.
Op de vloer lag een tapijt. Op
de grond geknield zaten meer
dan vijfhonderd, in het zwart
geklede vrouwen. Ik telde
vijftien kinderen. De jongste
was elf maanden oud. De moe
der van deze baby vertelde me
dat ze negen dagen na de ge
boorte van haar kind was ge
arresteerd omdat ze de Moed-
jaheddien zou hebben gehol
pen. Ze wilde niet zeggen hoe
ze heette. Ik vroeg hoe lang ze
in de gevangenis moest zitten.
„Ik weet het niet" zei ze. „Ik
heb de formele rechtszitting
nog niet gehad". Ze was duide
lijk doodsbang. Er kwam een
gevangenisbewaarder aanlo
pen. Ons gesprek was afgelo
pen.
Een laag gordijn vormde de
scheidslijn tussen de mannen-
en vrouwenkant in de hal.
Steeds meer mannen kwamen
binnenlopen totdat er onge
veer 1.500 aanwezig waren.
Overal stonden bewakers,
maar ze hadden geen wapens.
Wat begon als gebeden veran
derde al snel in spreekkoren.
Eerst zongen de vrouwen een
zin, dan de mannen. Op de
achtergrond klonk een dreu
nend geluid alsof ze op de
vloer stampten. Toen zag ik
ineens dat ze constant met vol
le kracht met hun hand op
hun borst sloegen. Deze „ter
roristen en communisten", zo
als de openbare aanklager hen
had beschreven, vervloekten
Bedrijf weigert
22 miljoen losgeld
te betalen
DUBLIN De leiding van de
Britse supermarkt-keten West
on Stores weigert in te gaan op
de eisen van de IRA, die een
bedrag van zo'n 22 miljoen
gulden heeft gevraagd als los
geld voor de vorige week ont
voerde Weston-directeur Don
Tidey. De bedrijfsleiding geeit
daarmee gehoor aan de uit
drukkelijke verzoeken van de
Britse en Ierse regeringen, om
niet met de ontvoerders van
Tidey in onderhandeling te
treden.
BUITENHEER
de communisten, vervloekten
de Moedjaheddien, toonden
berouw over hun zonden, pre
zen de Imam en zworen trouw
aan de islamitische revolutie.
Een van de boetvaardigen was
de 23-jarige Mehran Asdaghi
die zeven maanden geleden
werd gearresteerd wegens zijn
aandeel in de beweerde marte
ling en moord van drie revolu
tionaire gardes. Later deze
maand wordt hij berecht.
Waarschijnlijk wacht hem de
doodstraf.
Het zingen, de oefeningen van
berouw en het geklop op de
borst gingen bijna een vol uur
door. De kinderen naast hun
moeders gedroegen zich dociel.
Ze vroegen niets, ze keken al
leen maar terwijl ze soms pro
beerden mee te zingen.
Iemand van ons gezelschap
vroeg de aanklager of we de
martelcellen konden zien. Dat
waren de cellen van de sjah
geweest, antwoordde hij. Ze
waren nu allemaal afgebro
ken. In zijn gevangenis werd
niemand gemarteld. Verhalen
dat meisjes werden verkracht
voordat ze werden geëxecu
teerd (volgens de Islam is het
een zonde om een maagd te
executeren) waren allemaal
westerse propaganda. Trou
wens, er werden hier geen
maagden geëxecuteerd.
Het rapport van de Internatio
nale Federatie voor Mensen
rechten waarin stond dat ter
dood veroordeelde gevange
nen gedwongen werden bloed
af te staan aan gewonde solda
ten, was eveneens allemaal
propaganda, zei hij. „Ga het de
bloedtransfusiedienst maar
vragen. De gevangenen wordt
gewoon gevraagd of ze bloed
willen geven en ze geven uit
vrije wil".
En de kinderen? „De gevange
nis is net een hotel" zei de
aanklager. „Kleine kinderen
wonen hier met hun moeder.
Het is de wens van de zusters
(in de islamitsische revolutie
heten alle mensen broeders en
zusters). Zij willen hun kinde
ren bij zich houden. Later
hoorde ik dat sommige vrou
wen worden vastgehouden om
hun mannen te dwingen zich
over te geven. Ook hoorde ik
hoe een van de doktoren, een
Europese kinderarts, van een
groepje moeders probeerde uit
te vinden hoe hun kinderen
werden behandeld. Kregen ze
wel goed te eten? Sliepen moe
der en kind op dezelfde ka
mer? De antwoorden begon
nen net een beetje los te ko
men toen er een gevangenis
bewaarder arriveerde. De
vrouwen werden gelijk weer
rustig. De vertaalde antwoor
den werden nietszeggend en
vaag. De kinderarts gaf het op.
Het massale berouw waarvan
wij in Evin getuige waren, kan
natuurlijk neel goed gefin
geerd zijn geweest. Het was
duidelijk dat de aanwezigheid
van vrouwen en kinderen in
de hal een zekere mate van
gehoorzaamheid garandeerde.
Daar komt bij dat we hoog
stens de helft van het complex
en de helft van het aantal ge
vangenen hebben gezien. Maar
als het oprecht was en de
meeste psychologen en psychi
aters in ons gezelschap waren
die mening toegedaan dan
was het een indrukwekkende
demonstratie van de ver
schrikkelijke macht van Kho
meini en de islamitische revo
lutie. een macht die door velen
in West-Europa verkeerd is
begrepen en daardoor onder
schat
ANDREW VEITCH
Copyright The Guarciian
Thea Dubelaar is in kinder
boekenland bepaald geen on
bekende. Zij bezit de gave om
in korte zinnen en eenvoudige
woorden hetgeen de boe
ken ook toegankelijk maakt
voor kinderen met een be
perkte woordkennis zoals an
derstaligen een spannend
en voor kinderen heel herken
baar verhaal op papier te zet
ten. Niet voor niets sleepte zij
een Zilveren Griffel in de
wacht, werden haar boeken
bekroond door kinderjury's in
het hele land en vertaald in
het Duits en Engels. Haar
nieuwe boek, „Drie in de Put",
bestemd voor kinderen vanaf
8 of 9 jaar, past weer volledig
in deze traditie.
„Ik probeer geen moeilijke
woorden te gebruiken, want
lezen is voor kinderen een
enorme inspanning", aldus
Thea Dubelaar, „Je kunt emo
ties en gevoelens het best in
eenvoudige woorden vertellen
en ik wil dingen aan de orde
stellen waar kinderen dage
lijks mee te maken krijgen".
Dat deed ze al in haar eerste
boek „Sjanetje" en haar
nieuwste pennevrucht is wat
dat betreft wel zeer opmerke
lijk te noemen. Thea Dubelaar,
zelf getrouwd met een neger,
hoopt hiermee namelijk haar
steentje bij te dragen aan een
wel zeer actuele zaak: de me
ningsvorming over mensen
met een andere huidskleur.
Het verhaal gaat over de twee
ling Rob en Roos, die bij het
spelen in een bouwput terecht
komen, waar ze niet meer uit
kunnen. Een negermeisje, dat
Debbie heet, probeert hen uit
de put te halen, maar valt er
zelf ook in. De ouders van de
tweeling worden ongerust en
schakelen de politie in, die de
volgende morgen met speur
honden gaat zoeken. De drie
kinderen in de put beleven
een bange nacht, vooral omdat
Rob ook nog eens Ziek wordt
en hoge koorts krijgt. Maar ge
lukkig loopt alles toch nog
goed af.
In dit spannende verhaal wor
den de lezertjes spelenderwijs
betrokken bij het thema: het
accepteren van mensen van
een ander ras. De kinderen
zelf zijn onbevooroordeeld en
stellen bij het blindemannetje-
spelen vast dat een zwarte
huid precies zo aanvoelt als
een blanke. De ouders zitten
echter wel vol vooroordelen,
dat verandert echter wanneer
ze kennis maken met de fami
lie van het negermeisje.
Samenvattend: „Drie in de
put" is een spannend, vlot en
gemakkelijk leesbaar geschre
ven boek, dat bovendien leer
zaam is zonder op een verve
lende manier belerend te zijn.
Een kinderboek met een knip
oog naar de ouders, die er mis
schien ook nog iets van kun
nen opsteken. Een woord van
lof aan het adres van René
Pullens, die voor het omslag
en de illustraties zorgdroeg, is
zeker op zij plaats. De prachti
ge zeg maar gerust virtuoze
potloodtekeningen vullen
het verhaal prachtig aan en
voor mensen met een oog voor
illustratieve kunst is het boek
alleen al vanwege deze teke
ningen de moeite waard.
LEO HENNY
Thea Dubelaar: Drie in de
Put; Uitgeverij Ploegsma;
omslag en tekeningen René
Pullens; harde kaft; 95 blad
zijden; prijs .16,90.
V)
Overste E. H. Brongers (54),
'docent strategie en militaire
geschiedenis aan de KMA in
Breda, heeft zijn „standaard
werk" voltooid. Vorige week
overhandigde hij in Rotterdam
het laatste deel van het drie
luik „Opmars naar Rotter
dam" aan prins Bernhard.
Over het bombardement van
Rotterdamn is al veel geschre
ven en (wordt nog) veel ge
zegd. Dr. L. de Jong besteedde
er in zijn Geschiedenis van de
Tweede Wereldoorlog (natuur
lijk) aandacht aan, o.a. Koos
Postema schreef er over, jour
nalist Aad Wagenaar maakte
er gepubliceerde studie van en
onlangs verscheen het verhaal
van de Rotterdamse gemeente
ambtenaar Loek Elfferich met
als titel „Eindelijk de waar
heid nabij".
Bij de presentatie van het der
de deel van de „Opmars" had
de overste geen goed woord
over voor het boek van Elffe
rich, hoewel deze zij het
langs andere wegen tot de
zelfde conclusie komt als
Brongers, namelijk dat Hitier
zelf zich bemoeid had met het
bevel tot het bombarderen van
Rotterdam en dat het „moed
willig en zonder terughou
ding' was geweest. Volgens
Bpongers heeft Elfferich „wei
nig ervaring in het verrichten
van historisch onderzoek en
de daarbij te gebruiken tech
nieken".
De eerlijkheid gebiedt te zeg
gen dat Brongers die ervaring
wèl blijkt te hebben. De delen
van zijn drieluik: De Lucht
landing, Van Maas tot Moer
dijk en De laatste fase, getui
gen daarvan. „Door mijn be
roep heb ik ook gemakkelijker
toegang tot bepaalde archieven
dan de gemiddelde burger",
zegt hij. Dat is duidelijk te
merken, want in zijn boeken
put hij uit bronnen die ergens
tnjs
phe
VI;
5ndi
rent
ziji
fcHRROYGMtS
anders welhaast onvermeld
blijven. Brongers: „Voordat ik
één pen op papier zet heb ik
eerst tientallen verslagen en
documenten doorgeworsteld,
Franse, Duitse, Engelse en Ne
derlandse. Dan ga ik zitten
vergelijken en pas daarna
en dat kan heel lang du
ren trek ik mijn conclu
sies". Brongers gaat bij het
schrijven van zijn boeken (Af
sluitdijk 1940, De slag om de
Residentie 1940, Grebbelinie
1940 en Een dag oorlog in
Zuid-Limburg) alleen uit van
het geschreven woord: „Per
soonlijke herinneringen zijn
vaak emotioneel gekleurd, een
schriftelijk verslag is betrouw
baarder". En veel van die ver
slagen (en persoonlijke brie
ven) zijn dan ook in zijn boe
ken terug te vinden.
Citaat: „Men noteerde bij de
afdeling bevolking (van Rot
terdam) onder de overledenen
in 1940, 874 slachtoffers van de
oorlogshandelingen. Hoeveel
hiervan bij het bombardement
op 14 mei omkwamen, is niet
bekend. Waarschijnlijk zijn
het er meer dan achthonderd
geweest".
„Verder wordt vermeld dat
verloren gingen: 25.000 wonin
gen, 2350 winkels, 2000 fabrie
ken, 1450 kantoren, 550 café's
en hotels. 62 scholen, 25 rijks-
voorts nog vele ziekenhuia.
bioscopen, liefdadigheids
stellingen, dagbladbedrijf
en schouwburgen".
Het is begrijpelijk dat een c
logsdaad met dergelijke geA -■
gen (die tot op de huidige i I
doorwerken) zoveel pennen fl
tongen in beroering heeft S J
bracht Brongers zelf vi*
zijn werk „niet het laa;
woord", maar eerder „een v
antwoorde sluiting van
legpuzzel". Waarom is hij
geïintrigeerd door die eer
oorlogsdagen Brongers z
zelt niet: „Op de eerste pk
had ons land een oorlogsv
traditie van ruim hond
jaar. Tweedens genoten wij
twijfelachtige primeur van i
luchtlanding en ten derde iEI
er zoveel kritiek op de verast
diging dat ik als militair^ 2
die boeken wel móest sch
ven". 7
Dat Brongers militair is, wc^ë
maakt elke bladzijde van fen
boeken duidelijk. Hij g<ast
zelfs toe: „De Duitsers de gferv
boosdoeners noemen, gaat
te ver. Ze wisten verdra
goed wat ze deden. De hele
mars naar Rotterdam was insc
staaltje van militair vakm. d<
schap". gc
De nu voltooide trilogie h
Brongers getuigt ook van v. a
manschap. Hij heeft zijn br
nen zó goed bestudeerd r~
zelfs dr. L. de Jong een aar
wijzigingen in zijn Wereldche
log-boeken heeft moeten a&ct€
brengen. asti
Eén aanmerking: Het zou gi
icht aanbeveling verdieneni s;
overste Brongers een volgit
manuscript eens zou laj ei
doorvlooien op taal- en sL b
fouten.
L.V.D.ME
Opmars naar Rotterd^rsi
drie delen, ƒ38,50 per d( n,
Uitg. Hollandia Baarn. asti
(Vervolg van vooj
WASHINGTON President
Reagan laat uiteraard geen ge
legenheid voorbij gaan om het
economisch herstel in de VS
het resultaat te noemen van
zijn economische politiek van
uitgaven-bezuinigingen en
verlaging van belastingen. Nu
de cijfers zo gunstig uitpakken
wordt er nauwelijks meer aan
getwijfeld, dat Reagan zich op
nieuw kandidaat zal stellen
voor de presidentsverkiezin
gen, die volgend jaar worden
gehouden.
Maar zijn critici wijzen er op
dat Reagan het economisch
herstel bewerkstelligt ten kos
te v^n de rest van de wereld
(dure dollar en hoge rente in
de VS beroven de Derde We
reld en West-Europa van in
vesteringskapitaal) en ten kos
te van verscherping van de so
ciale tegenstellingen in Ameri
ka zelf.
verrijkt, terwijl werkloosheid
en beperking van sociale uit
keringen grootscheepse ar
moede en zelfs honger in het
rijkste land van de wereld
hebben teruggebracht. Liefst
15 procent van de bevolking,
oftewel 34,4 miljoen Amerika
nen, leven thans beneden de
officieel vastgestelde armoede
grens. Het aantal daklozen is
tijdens de Reagan-jaren ver
drievoudigd tot naar schatting
1,5 miljoen.
Intussen is het economisch be
leid aanleiding geworden tot
een scherp conflict binnen de
Reagan-regering zelf. Met
name heeft Reagans belang
rijkste economische raadgever,
hoofd van de presidentiële
„Economische Advies Raad"
professor Martin Feldstein,
kritiek geuit op Reagans wei
gering om via belastingverho
ging het enorme Amerikaanse
begrotingstekort te verkleinen.
Waarnemers achten de kans
groot dat de president zijn to
padviseur zal ontslaan, omdat
de laatste „niet meer wil mee
spelen in het Witte Huis-
-team".
Het begrotingstekort in de
Verenigde Staten bedraagt dit
jaar niet minder dan 600 mil/
jard gulden. Verantwoordelijk
daarvoor zijn de enorm ge
groeide defensie-uitgaven (dit
begrotingsjaar 720 miljard gul
den en bedoeld om de komen
de vijf jaar telkens met gemid
deld 10 procent te stijgen) en
de verlaging van de inkom
stenbelasting die Reagan heeft
doorgevoerd.
Dit begrotingstekort en de
schuld die de regering daar
voor moet aangaan, vormen
volgens Feldstein een acuut
gevaar voor de doorzetting
van het economisch herstel. In
spreekbeurten deze week
heeft hij benadrukt dat presi
dent Reagan niet aan verho
ging van belastingen zal kun
nen ontkomen. De president
heeft echter nog onlangs ver
klaard dat hij elk voorstel
vanuit het congres tot verzwa
ring van de belastingdruk met
een veto zou treffen.
Waarnemers menen dat
Reagan de onontkoombare be
lastingverhoging enoof ver
mindering van de defensie
uitgaven wil uitstellen tot na
de verkiezingen over 11 maan
den.
Burgemeesters-foo'
posten: h u
Alleen
minister geeft
vrouwen
voorrang
DEN HAAG GemeentA
den geven vrouwen bij hetr
stellen van een profielsclp
voor een te benoemen bui),
meester geen voorrang,
de Commissarissen der Koif
gin in de provincies plaat
op aanbevelingen aan de L
nister van binnenlandse zaL
over te benoemen burgemr^
ters niet veel vrouwen. In
jaren 1980-1982 is die situl
door de ministers van binnl
landse zaken rechtgetrok»
Bij burgemeesters-benoem
gen gaven zij vrouwen I
voorkeursbehandeling. De
nisters Wiegel, Van Thijn,^1
Rood weken daarbij in
van de gevallen af van gedj
aanbevelingen. Dit is geblef
uit een studie die op het mid
terie van binnenlandse zalf-,
is gedaan.
