TAFEL Teleurgestelde zwarte katholieken 9 zoeken naar eigen plaats in kerk VS fieidóeSowta/f ffïTïïTl Ontmoediging pastoraal werkenden Rotterdam in brievenboek gebundeld Opluchting na acties ACHTERGROND foidócSotviont ^ATERDAG3DECE^ER19^PACT|] Teleurgesteld door het huns inziens gebrekkige antwoord van de bisschoppen op hun problemen, zijn de zwarte ka tholieken in de Verenigde Staten bezig een beweging vanzwarte katholieke leken op te richten. Zo proberen zij te bereiken, dat de parochies in overwegend zwarte wijken worden geleid door zwarte le ken en streven zij naar de op richting van een alternatief voor het nationaal orgaan voor zwarte katholieken (NOBC), dat nauwe banden met de Amerikaanse bis schoppenconferentie heeft. Er zijn ongeveer een miljoen zwarte katholieken in de Ver enigde Staten. De nieuwe be weging wordt geleid door stafleden van de dertig plaat selijke afdelingen van het NOBC. Ons doel is te berei ken, dat zwarten zich volledig thuisvoelen in de r.-k. kerk, aldus Keith W. Turner, hoofd van de NOBC-afdeling in Cincinnati. De zwarte katho lieken hebben deelgenomen aan diensten, geleid door blanken, zij hebben liederen gezongen die vreemd zijn aan hun cultuur. In het algemeen kan men zeggen, dat zij geen invloed hebben gehad op het besluitvormingsproces in de katholieke kerk, aldus Tur ner. Hij is lid van de onlangs opgerichte Nationale Associ atie van Zwarte Katholieke Bestuurders (NABCA) waarin de hoofden van de diocesane NOBC-afdelingen samenwer ken om de zielzorg onder zwarten in nieuwe banen te leiden. Turner verklaarde in een in terview, dat zwarte leiders zo als hij, een doorbraak in de r.- k. kerk proberen te bereiken. De overheersing van de blan ken heeft een volwaardige participatie van de zwarten in de kerk verhinderd en heeft geleid tot een daling van het aantal zwarte katholieken, van wie velen zijn overgegaan naar de Baptisten of de grote protestantse kerken, aldus Tot dusver zijn er nog geen conflicten geweest met de kerkelijke hiërarchie. In feite hebben de bisschoppen de nieuwe ontwikkeling zelfs aangemoedigd. Aartsbisschop Daniel Pilarcyzk van Cincin nati verklaarde in een inter view bijvoorbeeld, dat de nieuwe ontwikkeling zijns in ziens een bepaalde fase in het rijpingsproces van de zwarte katholieken als groep laat zien. Ik denk, dat het altijd goed voor mensen is om sa men bepaalde doelstellingen na te streven en hun gen te delen. Uiteindelijk is de kerk een gemeenschap en is het opbouwen van een ge meenschap een goede zaak, aldus aartsbisschop Pilarcyzk. Wel waarschuwde hij voor een aparte zwarte kerk. Een der belangrijkste doel stellingen van de zwarte ka tholieken is de opleiding van zwarte leken voor leidingge vende functies in zwarte pa rochies, waar slechts weinig zwarte pastores zijn. Van de zestigduizend Amerikaanse priesters zijn er slechts 350 zwart, een feit, dat volgens zwarte katholieke leiders in hoge mate verantwoordelijk is voor de vervreemding van de zwarten van de kerk. Zwar ten wijten het geringe aantal zwarte priesters daaraan, dat tot in de jaren zestig zwarten altijd de toegang tot de semi naries is ontzegd. Ofschoon de beweging onder zwarte katholieken nieuw is, staat de zielzorg onder zwar ten al meer dan een eeuw ter discussie. Tijdens hun tweede gezamenlijke vergadering in 1864 spraken de Amerikaanse bisschoppen al over het te voeren beleid inzake de onge veer honderdduizend zwarte katholieken, van wie de meesten net van de slavernij waren bevrijd. Zij besloten de zwarten in de kerk welkom te heten, maar lieten het aan de individuele bisschoppen over te bepalen, of zwarten geza menlijk met blanken aan eucharistievieringen zouden kunnen deelnemen, of dat er aparte kerkgebouwen voor zwarten zouden komen. Voor de bediening van de zwarte parochies trokken de bis schoppen missionarissen uit het buitenland aan. Ook nu nog zijn de meeste pastores in zwarte parochies lid van een missiecongregatie. Zo werken er ook zeven Nederlandse pa ters van het Gezelschap van het Goddelijk Woord (paters SVD) in zwarte parochies. Deze congregatie, die in 1875 in Nederland is opgericht, zond voor het eerst in 1897 Duitse paters naar de Vere nigde Staten voor de zielzorg in de zwarte parochies. De zwarte katholieke leiders zeggen, dat zij niet naar de kerkelijke hiërarchie kijken, maar luisteren naar de zwarte katholieken die een eigen rol opeisen in de Amerikaanse r.- k. kerk. Zoals Herbert John son, hoofd van de NOBC-af- deling in het aartsbisdom New York, zegt: „Onze kracht berust op het volk. Als de macht van het volk achter je staat, zal de kerk op de zwarte problemen antwoorden". De Vereniging van Pas toraal Werkenden Rot terdam heeft een bundel van ruim vijftig brieven uitgegeven, gericht aan de Nederlandse bisschop penconferentie. Onder de titel „Broeders bis schoppen" zijn hierin ruim vijftig brieven bij een gebracht, die zijn ge schreven in de periode half juli tot eind augustus van dit jaar. Doel van de brieven was, in Rotterdam te voorkomen wat in Utrecht al was ge beurd: benoeming van een bisschop zonder inspraak van onderop. Nu bisschop dr. A. j. Simonis uit Rotter dam naar Utrecht is gegaan om kardinaal Wiilebrands op te volgen en hulpbis schop drs. R. Ph. Bar werd benoemd tot bisschop van Rotterdam, hebben de briefschrijvers hun doel niet bereikt. Om toch iets te doen met de brieven is een aantal ervan gebundeld. Ze zijn afkomstig van pastors, dekens, een bisdom-offici- aal, aalmoezeniers, pastora le werkers en werksters, katecheten en enkele theo logen. In de brieven spreken de pastoraal werkenden hun grote teleurstelling erover uit, dat in Nederland bis schoppen worden benoemd „buiten verantwoordelijk heid van de Nederlandse geloofsgemeenschap om". Veel briefschrijvers erva ren, dat als een wig, die door machthebbende in stanties wordt gedreven in de r.-k. kerk van Neder land. Zij vragen zich eenpa rig af, wat bisschoppen moeten beginnen die zich ver verwijderen van de ge lovigen in hun diocees. Veel brieven bevatten uit drukkingen, die blijk geven van diepe gedepnmeerd- heid van de schrijver of schrijfster, van verdriet, zorg en pijn en het verdwij nen van hoop voor de toe komst. Het niet volgen van voordrachten door de ka pittels van de bisdommen, brengt een religieuze brief schrijfster ertoe te verzuch ten, dat het volgens het bij belboek Handelingen met de opvolging van Judas al anders ging. Een aantal brieven gewaagt van de frustraties, die pas toraal werkenden hebben opgelopen tijdens de perio- de-Simonis in Rotterdam. Sommigen noemen dat een „tijd van gehoorzaamheid en orthodoxie, waarin de blijde boodschap verloren is gegaan". Zij vinden, dat „de kerkpolitiek van Rome" het evangelisch perspectief waaraan gelovigen zich proberen vast te houden, doet verdwijnen. In veel brieven klinkt die pe droefheid door over het feit, dat veel „getrouwe ge lovigen, jongeren en pro gressieven zich door de lei ding van de kerk onbegre pen en in de steek gelaten voelen." Zij achten het voor de kerkgemeenschap ramp zalig, dat het vertrouwen in de leiders een einde dreigt te nemen. Een pastoor schrijft: „Toch blijf ik maar proberen om de goddelijke deugden van geloof, hoop en liefde te be oefenen, in de hoop dat dat nog wel iets helpt". De woordvoerder van het bis dom Rotterdam deelde des gevraagd mëe, dat van het bisdom geen officiële reac tie op het verschijnen van de bundel is te verwachten, daar de bisschop de VPW niet erkent en andere kana len ter communicatie ge^ bruikt. Kerk in Oostenrijk: Huisgemeenten remedie tegen uitbuiting van kersttijd Om een tegenwicht te bieden tegen de uitbuiting van de kersttijd door het zakenleven, zijn de bisschoppen van Oostenrijk ertoe overgegaan, de huisgemeente te propa geren. De eerste zondag van de advent (afgelopen zon dag) was zelfs uitgeroepen tot „Dag van de huisgemeen te". De bisschoppen willen bevorderen, dat christelijke gezinnen in de adventstijd vaker met vrienden en buren zich in huiselijke kring gaan bezinnen en samen bidden. Daarvoor zijn aan alle parochies voorlichtingsbladen ge stuurd, die als leiddraad voor de huisgemeente kunnen worden beschouwd. Alleen al in het aartsbisdom Wenen zijn er honderdduizend van verspreid. In een oproep aan de gelovigen verklaart de primaat van Oostenrijk, kardinaal Franz König, dat de samenroepen de huisgemeenten vooral eenzame mensen niet in de kou moeten laten staan. Woordelijk schrijft hij :„Als u dan met elkaar Gods Woord leest en overdenkt, samen bidt en zingt, is Christus onder u. Zo ervaart u de gemeen schap in het geloof". Naar de mening van de leider van de pastoraal in het aartsbisdom Wenen, dr. Rudolf Schwarzenberger, is de huisgemeente eea uitstekend wapen tegen de commerci alisering van de kersttijd en kan op deze wijze de reli gieuze kern van het kerstfeest weer in het middelpunt komen. Bovendien betekent dit, dat wordt aangeknoopt bij de eerste tijd der christenen, waarin de tot het chris tendom overgegane gezinnen als kristallisatiepunt voor de gemeente fungeerden. aI EeN ogenblik heeft het er gisteren naar uitgezien stiptheidsacties bij de douane maandag 5 december zy.n worden beëindigd, maar deze Sinterklaassurprise g»strj neus van ons bedrijfsleven voorbij. De vier centrale. Et overheidspersoneel hebben het wel voorgesteld, maar in tiecomite's vonden dat „te snel" en lieten weten dat op 9'n9 selijk niveau wel beslist zal worden wanneer de acties worden beëindigd. De verwachting is dat ze nog een ^yen zullen worden voortgezet. Komende vrijdag echter ztCull leed helemaal zijn geleden en de douane heeft er dan een maand „stiptheid" opzitten. In de praktijk bleek di van de meest ingrijpende acties van de ambtenarenbonc T zijn: de schade die ook tal van kleinere bedrijven er do^lJ den is zeer groot. Je moet weten wanneer je verloren hebt, zo constatl gisteren een woordvoerder van de stakende Amstenf vuilnismannen, die maandag wél het werk hervatten, f jammer dat de douaneambtenaren dat gezonde inzicht baar nog niet hebben kunnen opbrengen. Veel langer z; echter toch niet duren. Ook de blokkade-actie bij een b derneming in de Zaanstreek, die ondanks een verbod v, rechter het uitrijden van werkwilligen verhinderde, za spoedig verdwijnen onder de zachte drang van de Verv bond FNV, die na de rechterlijke uitspraak tot tweema; tevergeefs heeft getracht de geest in de fles terug te dri DOOR maandag weer aan het werk te gaan maken de 1 sterdamse vuilnismannen overigens een eind aan eeny^ velen niet begrepen situatie. In Rotterdam maakte de re deze week in kort geding een eind aan de staking bij dr nigingsdienst, terwijl zijn Amsterdamse collega oordï dat het niet ophalen van het vuil in de hoofdstad njj-jj voortduren. Bij de overwegingen die tot de verschillend^ spraken leidden, hebben echter de plaatselijke omstond^ den een rol gespeeld en die zijn niet voor honderd pr< ;:i. vergelijkbaar. DAARENBOVEN moet de rechter in gevallen als dez>rn slissen in een maatschappelijk conflict, zonder daarbijtaa wetboek als enige leidraad ter hand te kunnen nemen,mg visie, ook zijn persoonlijke, en zijn objectieve afwegingeital ven de doorslag en dienen geëerbiedigd te worden, hetrig ook in dit geval gelukkig is gebeurd. De onafhankt ge rechter beziet of de schade evenredig is aan de zwaartqdh het conflict, in het bijzonder ten aanzien van slachtofferuri als derden buiten de partijen staan. Hij doet dat naar vi weten en zijn oordeel is onverdacht. 12. Desondanks is het een hele opluchting, dat de praktisch achter de rug zijn. Hopelijk zal ons land nu 'e lange tijd de noodzaak bespaard blijven om dit soort cor^ ten via de rechter op te lossen. Als de brokstukken zijn q a-c ruimd en de scherven zoveel mogelijk gelijmd, kan bi- worden aangeschoven aan de onderhandelingstafel. ft v .'ijk Geen krant ontvangen Bel tussen 18.00 e en 15.00 uur, telefoonnr.071-122248 en u nabezorgd. ■'mt LEIDSE RECHTSWINKEL disch Adviesbureau, KetelbC) steeg 10, tel. 130775; Afdelin nen en werken: ma. 18.30-20.3 10.00-12.00, do. 18.30-20.30. J ling belastingen: di. 18.30-20.?-^ 18.30-20.30. Klachtenbureau 18.30-20.30, do. 18.30-20.30. DIERENHULPDIENST Hulr ning aan verongelukte honder ten, vogels, e.d. In de gemeentt A den. Leiderdorp. Oegstgeest,/W mond en Zoeterwoude. Tel. 125141. BURGERRAADSLIEDEN brugsteeg 2, tel. 143171 (kan ren). Spreekuren ma., di. et»^, 11.00-12.00 u.. do. 18.30-20.00 g GEZINSVERZORGING Stijl gezinsverzorging Leiden. Aanv hulp voor bejaarden en lang- zieken en gezinsverzorging, brandtstraat 17, tel. 149441 (m vr. 9.00-10.00 u. en 13.00-14.01 KINDER- EN JONGERENTELEl Op woensdag- en zaterdagnL van 14-18 u. telefoon 071 - 12C MAATSCHAPPELIJK WERK - reau Maatschappelijk werk. Rijn 44c, spreekuur dagelijks C Z laan 1a, Zuid-West; do. 14.00v, u. Herensingel 3, Leiden Noord tel. van 09.00-10.30 via 766600,rp ling maatschappelijk werk. an RAAD VAN ARBEID Hoge R 306, Leiden, tel 071-899375. geopend ma. t/m vr. 9-12 u. 14-jet Telefonische informatie over k bijslag: 8-12 u. SOCIALE RAADSVROUW Sfc 8r' uren sociale raadsvrouw. Blnné#po: Gerecht 10, wo. 17.00-18, Oteig Noord: Van Hogendorpstraat 3^kti Buurthuis Morskwartler, Topaa!on' 10.00-11.00 u. wo. 10.00-13.0Ttj Tuinstadwijk: Herengracht 45? ja 10.30-11.30 u. SOCIALE RAADSVROUW VT, SCHOTEN Spreekuren: ma. V 20.00 u. wo. en vr. 9.00-10.30 u.bet seweg 33. Voorschoten. Tel. 32dt 1 SP HULP- EN INFORMATlEDIhha Groenesteeg 33, Leiden. Tel,pr 134640 of 071-144600. Hulp en 7;_ matie op medisch, juridisch en rrr^ gebied, werk, sociale verzekerend huurkwestles. Spreekuur: elke ig, derdag van 20.00-21.00 u. ein STICHTING VRIJWILLIGERS Lnn TRALE Pallasstraat 1, AlpheP den Rijn. Tel. 01720-33033. Ben ding en opvang van mensen, di^~ welke reden dan ook, tijdelijk nodig hebben. Bovendien wordt i L matie verstrekt over andere mog*j7 heden van hulpverlening en d< reikbaarheid daarvan. VRIJWILLIGERS CENTRALE .00- -r Informatie over vrijwilli werk en cursussen of een persojjl. I gesprek. WERKENDE JONGEREN K ten- en informatieuur Elke dim avond van 17.00 tot 20.00 u. I L; kantoor Koppenhinksteeg 2, Lé Tel. 071-121139. OI WERKLOZEN ADVIES CENTRUI Ot Breestraat 19, tel. 122000. Spre* rr ma. en do. 14-16 u. (Gedurencj c maand augustus gesloten). e€ LEIDS WERKLOZEN KOMITE - U, terskerkchoorsteeg 15, tel 12J Spreekuur wo. 10.11.30 u. OC V/ETENSCHAPSWINKEL Infd dj tiecentrum voor onderzoek va i Leidse universiteit. Stationsweg tel. 071 - 148333. Geopend: ma vr. 10.00-16.00 u. FIOM Hulpverlening bij schap en alleenstaand oudersij TC Noordeinde 40 b, tel. 144715. GASTOUDERPROJECT Stief f Gastouderproject. Merenwijk dorhorst 1, tel. 210430 (dag. 1 15.30 u.). Entrecöte met tuinbonen en aardappelen caramelpudding Voor twee personen hebt u no dig: entrecóte's van circa 100 g, 35 g boter, zout, peper, 1 ui, 100 g champignons, 1,5 dl bouillon (blokje), paprikapoe der, peterselie; 400 g diepvries of half blik tuinbonen, 3 lepels slagroom, zout, kerrie; 0,5 1 kg aardappelen; 1 lepel rozijnen, 1 lepel ge schaafde amandelen, 1 ei, 55 g suiker, 2 dl melk, 3,5 blaadje gelatine, 0,5 dl slagroom, 2 le pels marasquin, 0,5 dl slag room, 12 g basterdsuiker. Bak de entrecóte's in circa 6 nuten bruin. Strooi er tijdens het bakken zout en peper over. Leg het vlees op een warm bord en bak in het overgebleven vet dunne ui-snippers bruin. Bak de gehalveerde champignons even mee, doe er bouillon en paprika poeder bij en laat het mengsel nog even koken. Zeef de jus en leg uien en champignons op het vlees. Strooi er fijngeknipte pe terselie over. Kook de tuinbonen gaar of warm ze op, doe ze in een schaal en leg er met zout en kerrie half stijfgeslagen room op. Kook de rozijnen zacht en laat ze uitlekken. Rooster de aman delen licht in een droge koeke- pan. Splits het ei en roer het geel schuimig met een theelepel suiker. Laat de overige suiker lichtbruin worden in een braad pan, doe er een lepel koud water op als de helft bruist en direct daarna de melk. Laat de cara mel oplossen. Zet de gelatine in koud water. Doe wat caramel- melk bij het eigeel, schenk dit mengsel in de pan en laat het ei zonder koken binden. Los er van het vuur de gelatine in op. Voeg room, rozijnen en amande len toe en laat de massa koud worden. Bestrijk de vorm met eiwit en zet hem omgekeerd neer. Klop de rest van het eiwit stijf en meng dat met de maras quin door de puddingmassa. en garneer hem i Menu tip voor maandag: Schnit zel, bietjes en aardappelen ka mem elkgru wel JEANNE LEIDEN: O.LVr. Hemelvaart: za. 19.00 euch.viering, zo. 09.30, 11.00 mmv dames- en herenkoor. H. Leonardus: za. 19.00 jongerenvie ring; zo. 09.00 euch.viering, 10.45 hoogmis. H. Middelares: za. 19.00; zo. 9.30 ge zongen viering, 11.30. H. Lodewijk: za. 19.00, zo. 8.30, 10.00 hoogmis. 11.30, 18.00, 19.00 Lof; 14.00-17.00 jubileumaflaat. St. Anthonius van Padua: za. 19.00 euch., zo. 9.30 en 11.30 euch. H. Petrus: za. 19.00; zo. 9.30, 11.00 hoogmis. O.L.Vr. Onbev. Ontv.: za. 19.00; zo. 9.30, 10.45 hoogmis, 12.15. Oud Katholieke Kerk: zo. 10.00. AARLANDERVEEN: za. 19.00; zo. 10.30 hoogmis. AARDAM: za. géén; zo. 9.00 hoogmis, 12.00. ALPHEN AAN DEN RIJN: H. Pius: za. 19.00; zo. 9.00, 10.30 hoogmis. H. Bonifatius: za. 19.00; zo. 9.45 hoogmis. 11.30. De Heilige Geest: za. 19.00; zo. 9.00 en 11.30. BOSKOOP: za. 17.30 „De Stek"; 19.00 in kerk; zo. 9.30 en 11.00. HAZERSWOUDE DORP: za. 19.00 met orgel; zo. 9.30 hoogmis; 11.30 wisselend van opzet. HAZERSWOUDE-RIJNDIJK: za. géén. zo. 10.00. Dep. Het Anker: za. 19.00; zo. 8.45 en 11.15. HILLEGOM: St. Jozef: za. 19.00 met Ned. liederen; zo. 10.00 gezinsmis (kinderkoor). 11.30 Ned. liederen. HILLEGOM: H. Martlnus: za. 19.00; zo. 9.00 en 11.00. HOOGMADE: za. 19.00; zo. 10.00. KATWIJK A.D. RIJN: za. 19.00 euch .viering met zang; zo. 9.30 hoogmis, 11.15 met zang. Dep. Rijnsburg: za, gebeds- en communieviering; zo. 10.30 met zang. (Buiten) KAAG/ABBENES: za. 19.00; zo. 10.00. LANGERAAR: za. 19.00; zo. 9.30 en 11.30. LEIDERDORP (H. Menswording): za. 19.00; zo. 9.00, 10.30, 12.00. LEIMUIDEN: za. 19.00; zo. 7.30, 9.30, 11.15. LISSE: Agathakerk: za. 19 00 euch.; zo. 10.00 en 11.30 (kinderneven- dienst). Dep. Poelpolder: za. 19.00 euch., zo. 9 en 11.30 euch.viering. Mariakerk: za. 19.00; zo. 8.30, 10.00 hoogmis, 11.45. H.H. Engelbewaarders (Beekbrug): za. 19.00; zo. 9.30 hoogmis. 11.00 en 17.45. NIEUWKOOP: za. 19.00; zo. 9.00 hoogmis, 10.45. NIEUWVEEN: za. 19.00; zo. 9.00, 11.00. NIEUW-VENNEP: za. 19.00 avondmis; zo. 10.00 hoogmis. NOORDEN: za. 19.00; zo. 9.00, 10.30 hoogmis. NOORDWIJK-BINNEN: za. 16.00 in Kerkhofkapel; 19.00 in de kerk; zo. 8.00, 10.00 hoogmis, 11.30; 14.00- 17.00 jubileumaflaat. NOORDWIJK AAN ZEE: za. 19.00 euch.; zo. 9.30 hoogmis, 11.00 euch. NOORDWIJKERHOUT: St. Victor: za. 19.00 met koorzang; zo. 9.30 hoog mis, 11.00 mis met samenzang. St. Jozef: za. 19.00; zo. 9.00 en 10.30. OEGSTGEEST: St. Willibrord: za. 19.00; zo. 9.00 en 10.30. OUD-ADE: za. 19.00 avondmis: zo. 8.30 hoogmis, 10.30 gezinsmis. OUDE-WETERING: za. 19.00 avond mis; zo. 9.30 en 11.30. ROELOFARENDSVEEN: Mariapre- sentatie: za. 19.00; zo. 9.00 en 11.00. Petrusbanden: za. 19.00 avondmis; zo. 9.30 hoogmis, 11.30; 14.00-17.00 jubileumaflaat. RIJPWETERING: za. 19.00 avondmis; zo. 9.00 hoogmis (herenkoor), 10.30 SASSENHEIM: za. 19.00 euch.; zo. 9.30 hoogmis, 11.00 euch. STOMPWIJK: za. 19.30 met zang zaterdag v.d. maand thema viering), zo. 9.30 hoogmis, 11.00, 18.00. VOORHOUT: za. 19.00; zo. 9.00 hoogmis. 10.30, 11.45. VOORSCHOTEN: St. Laurentius: za. 19.00; zo. 11.30. Moeder Gods: za. 19.00; zo. 10.00. WARMOND: za. 19.00; zo. 8.30, 10.00 hoogmis. 11.30. WOUBRUGGE: za. 19.00; zo. 10.00. ZEVENHOVEN: za. 19.00; ZO. 9.00 hoogmis, 10.45. ZOETERWOUDE-RIJNDIJK: Meer burgparochie: za. 19.00 met wisselen de koren; zo. 10.00 hoogmis met wis selende koren, 11.30 met orgel en Ned. liederen. ZOETERWOUDE: St. Jan: za. géén opgave; zo. 9.30 hoogmis, 11.00. Chr. Dienaarkerk: za. 19.00 met zang; zo. 10.00 hoogmis. DE ZILK (Noordwijkerhout): H. Hart- kerk: za. 19.00; zo. 10.00 hoogmis, 11.30. predikbeurten STAD LEIDEN Herv. Gemeente: Hoogl. Kerk: 10.00 uur ds. A. J. Eek hof, 11.00 uur Oec. Studentendienst; Marekerk: 10.00 uur ds. S. Meijers, 17 uur ds. H. Schipaanboord, Ever- dingen; Maranathakerk: 10.00 uur ds. A. Th. Kramer (H. A.); Regenboog: 9.30 uur pastoor J. A. A. v. Well, 11.15 u. past. J. A. A. v. Well en ds. H. J. van Leeuwen; Bethlehemkerk: 10.00 uur ds. E. M. Pannekoek; Be vrijdingskerk: 10.00 uur ds. K. J. Jan sen (H. A.); Vredeskerk: 10.00 uur drs. N. C. Smit; Egllse Wallonne: 10.30 uur pasteur D. Ribs; Acad. Zie kenhuis: 10.15 uur ds. M. Terlouw- Sterk; Diaconessenhuls: 10.30 uur ds. J. P. van Roon, Katwijk aan Zee; Jeugdkapeldiensten: Vredeskerk: 10 en andere kerken STAD LEIDEN: Zuiderkerk: 10.00 uur ds. v.d. Zwaan; Petrakerk: 10.00 uur ds. H. Hortensl- us (H. A.); Oude Vest: 10.00 uur ds. R. J. Kooistra (H. A.); Maranathakerk: 10.00 uur ds. A. Th. Kramer; Bevrij dingskerk: 10.00 uur ds. K. J. Jansen (H. A.), 17.00 uur ds. H. Hortensius; Bejaardenhuis Groenhoven: 10.00 uur dr. Vlijm (H. A.).; Merenwijk aula Valkenpad 9.30 en 11 uur Eucharistie/Avondmaal; Chr. Geref. Kerk: 10.00 en 17.00 uur drs. G. C. den Hertog. Geref. Kerk Vrijg.: 10.00 en 17.00 uur ds. P. Houtman. Doopegez./Rem. kerk: 10.30 uur ds. B. A. Koek (H.A.). Bapt. gem.: 10.00 en 18.30 u. ds. G. Bosveld (Doopdienst en H. A.), 18.30 uur ds. G. Bosveld. Ev. Luth. Kerk: 10.15 uur ds. J. Mos- tert. Nieuw Apost. Kerk: diensten 9.30 en 16.00 uur. Ev. Chr. Gemeenschap: 10.00 uur Evang. Dikkes. Leger des Heils: 10.00 en 19.00 uur samenkomsten. Zevende-Dag-Adventisten: 11.00 uur ds. Bouwer. Evang. Centrum Zijlsingel 2a: 10.00 uur dhr. Zijlstra. Zendingsgroep „Jeruel": samen komst 17.00 uur. Pinkstergemeente Oude Vest 13: 10.00 uur evang. J. v.d. Bergh. AARLANDERVEEN Herv. Ge meente: 10.00 uur ds. G. v. Driel, 19.00 uur Zangdienst. Geref. Kerk: 10.00 uur ds. N. J. A. Exel, Zeist, 18.30 uur ds. P. Ravens- bergen, Wijnjewoude. Chr. Geref. Kerk: 9.30 en 16.00 uur kand, D. v.d. Zwaag. TER AAR Herv. Gem.: 9.30 uur. ds. L. J. Geluk, Woerden, 18.30 uur ds. P. v.d. Heuvel; Geref. Kerk: 9.30 uur drs. J. Broer, 18.30 u. drs. H. Jaspers-Focks. ABBENES Herv. Gem.: 9.30 uur ds. S. G. J. Goverts, Nw. Vennep. ALPHEN A.D. RIJN Herv. Gem.: Opstandingskerk: 10.00 uur ds. A. de Leeuw, 17.00 uur Jeugddienst. Adventskerk: 10.00 uur ds. J. H. Bo- gers (H. A.), 17.00 uur ds. R. H. M. de Jonge. Kruiskerk: 10.00 uur ds. R. H. M. de Jonge. Geref. Kerk: Maranathakerk: 10.00 uur ds. A. R. Plaatzer, 18.30 uur ds. J. Stolk. Salvatorikerk: 10 uur ds. Stolk, 18.30 uur ds. A. R. Plaatzer. Baptistengemeente: 10.00 uur Evang. J. Leidekker, 18.30 uur ds. H. G. Koekkoek. Leger des Heils: 10.00 en 19.30 uur samenkomsten. Volle Evangelie Gemeente: 10.00 uur dhr. W. van Putten. ALPHEN-NOORD (Herv./Geref. diensten): Goede Herder: 10.00 uur ds. G. Mulder; 18.30 uur ds. L. Oost hoek; De Bron: 9.30 uur ds. J. Ver heul. 10.15 uur ds. F. Moll, 18.30 uur ds. G. Mulder, Leerdam; Ashramcol- lege: 10.00 uur kand. P. Taselaar; Driehoorne: 19 uur ds. M. Hanemaalj- ALPHEN-NOORD (Herv. Gem.): Slonskerk: 9.30 uur ds. J. Ouwendijk, 18.30 uur ds. W. J. J. Koelewljn, Woubrugge; Oudhoornseweg: 10 uur ds. Oort. BODEGRAVEN (Herv. Gem.): Dorpskerk: 9.30 uur ds. R. J. v.d. Hoef, 18.30 uur ds. J. Wieman; Salva- torkerk: 9.30 uur ds. J. Wieman, 18.30 uur ds. W. L. v.d. Geer. Woer den; Bethlehemkerk: 9.30 uur ds. J. Richter, 18.30 uur ds. R. J. v.d. Hoef. Geref. Kerk: 10.00 uur ds. W. A. v.d. Berg, 18.30 uur nog niet bekend BOSKOOP Herv. Gem.: Dorps kerk: 9.30 uur ds. W. A. Vlasblom; 18.30 uur ds. F. Moll, Oudshoorn; De Stek (Herv./Geref.): 9.30 uur ds. H. J. Heinen, Delft. Geref. Kerk: 9.30 uur ds. J. C. W. van 't Hoff, 17.00 uur ds. T. de Boer, Hoofddorp. Chr. Geref. Kerk: 9.30 en 17 uur ds. P. N. Ribbers. HAZERSWOUDE Herv. Gem.: 9.30 en 18.30 uur ds. Z. de Graaf. Geref. Kerk: 10.00 en 17.00 uur ds. A. J. Damsma, Rijnsburg. HOOGMADE Herv. Gem.: 10.00 uur dhr. H. Bakker, Katwljx. DE KAAG Herv. Gem.: 10.00 uur Dienst des Woords. KATWIJK A.D. RIJN (Herv. Gem.): Dorpskerk: 10.00 uur ds. M. J. Aa renis (H. D.), 18.00 uur ds. J. Ge braad; Ontmoetingskerk: 10.00 uur ds. J. Gebraad, 18.30 uur ds. M. J. Aarents (10.00 uur H. D.). KATWIJK AAN ZEE (Herv. Gem.): Nieuwe Kerk: 10.00 uur ds. C. B. Schuurman, 18.00 uur ds. S. de Jong; Oude Kerk: 10.00 uur ds. S. de Jong, 18.00 uur ds. D. Driebergen; Ichthus- kerk: 10.00 uur ds. C. van Sliedregt, 17.00 uur ds. J. P. van Roon; Pnlël- kerk: 9.30 uur ds. D. Driebergen, 18.00 uur ds. Vroeglndewey; Beste- vaer Mavo: 10 uur ds. H. Visser; Overduinkapel: 14.15 uur ds. Baas. Geref. Kerk: Open Hof: 10.00 uur ds. J. van Breevoort, 17.00 uur ds. P. v.d. Horst; Triumphator: 10.00 uur ds. P. v.d. Horst, jeugddienst. 17.00 uur dhr. A. Vercouteren; Vredeskerk: 10.00 uur dhr. A. Vercouteren, Voörburg, 17.00 uur ds. J. van Breevoort. Chr. Geref. Kerk: 10.00 en 17.00 uur ds. Slagboom. KOUDEKERK A.D. RIJN Herv. Gem.: 10.00 uur ds. A. Lapré, 19.00 uur ds. P. Kuizenga, Waarder - gez. dienst In H.K. Geref. Kerk: 10.00 uur dhr. J. v. Duin, 19.00 uur ds. P. Kuizenga. gez.dienst Herv. K. LEIDERDORP (Herv./Geref. dien eten): Dorpskerk: 10.00 uur ds. mevr. H. Westra-Franke, 18.30 uur ds. G. van Loenen; Hoofdstraat: 10.00 uur ds. J. J. van den Born; Schepplngs- kerk: 9.00 en 10.30 uur ds. G. van Loenen. LEIMUIDEN Herv. Gem.: 9.30 uur ds. P. Schalk. Geref. Kerk: 9.30 uur ds. A. M. Los, Pijnacker, 19.00 uur ds. W. Baas, Sassenheim. LISSE Herv. Gem.: Dorpskerk: 10.00 uur ds. B. C. de Gelder; Paulus- kerk: 10.00 en 19.00 uur ds. P. C. 't Hooft. Geref. kerk: 10.00 uur ds. E. Boswijk, 19.00 uur dri M. J. Aalders, Wou brugge. Chr. Geref. Kerk: 10.00 en 16.30 uur ds. Van Dijken. Geref. Gemeente: 10.00 en 16.00 uur ds. D. Hakkenberg, woensdag 7 de cember 19.30 uur ds. Hakkenberg. Geref. Kerk Vrijg. (Pr.etr.): 10.30 en 15.00 uur Dienst des Woords. Ned. Geref. Kerk (Salvatori): 9.00 uur ds. J. van Dijken, 19.00 uur ds. A. v.d. Dussen, Haarlem. NIEUWKOOP Herv. Gem.: 9.30 uur Dienst des Woords, 18.30 uur jeugd dienst. Geref. Kerk: 9.30 en 18.30 uur drs. G. P. Nooteboom, Nieuwkoop (H. A.). Chr. Geref. Kerk: 9.30 uur Dienst des Woords. 14.15 uur ds. P. Roos. NIEUWVEEN Herv. Gem.: 9.30 uur ds. H. O. Molenaar, 18.30 uur ds. P. Schalk. NIEUW-VENNEP Herv. Gem.: 9.30 uur ds. M. Bergsma, 19.00 uur ds. S. G. J. Goverts. Geref. Kerken: 9.30 uur ds. G. Rang, 16.30 uur ds. N. Wijngaarden. Chr. Geref. Kerk: 9.30 en 16.30 uur ds. D. Visser. NOORDWIJK (Herv. Gem.): Grote Kerk: 10.00 uur ds. W. v.d. Lee; Kerk aan Zee: 10.00 uur ds. D. Keunlng (H. D.), 17.00 uur ds. W. v.d. Lee; De Rank: 10.00 uur ds. A. J. de Jong (H. A.); Grote Kerk: 17.00 uur ds. A. van Eijk (H. A.). Geref. Kerk: Hoofdstr. (Buurtkerk): 10.00 uur ds. R. S. Elgersma, 17.00 uur ds. W. v.d. Lee In H.K.; Vinken- laan: 9.30 uur ds. J. Heule, Wasse naar; Stichtingskerk: 11.00 uur ds. E. E. Slofstra; Sole Mio: 9.00 uur ds. R. S. Elgersma. NOORDWIJKERHOUT Herv. Gem.: 10.00 uur ds. P. C. 't Hooft (H. D.). OEGSTGEEST (Herv./Geref. dien sten): Mauritslaan: 10.00 uur ds. K. Vegter; Groene Kerkje: 11.00 uur ds. D. A. Werner, Wassenaar; Paulus- kerk: 9.30 uur ds. R. E. da Costa; Gem. Centrum; 10.30 uur ds. J. Bo venberg, 19.00 uur ds. A. J. de Jong, Leiden; Endegeest: 9.30 uur ds. L. H. C. Friederich; Acad. Ziekenhuis: 10.15 uur mevr. ds. Terlouw-Sterk; Diaconessenhuis: 10.30 uur ds. J. P. van Roon; Van Wyckersloot: 16.00 uur ds. Van Achterberg. Ned. Geref. Kerk: 8.45 uur ds. G. de Lange, 16.00 uur ds. D. J. A. Brink. OUDE WETERING Herv. Gem.: 9.30 uur ds. J. de Korte. Geref. Kerk: 9.30 uur drs. H. Jaspers Focks, 17.00 uur drs. J. Broer, Ter Aar. RIJNSATERWOUDE Herv. Gem.: 9.30 uur Dienst des Woords, 19.00 uur ds. F. Moll, Alphen. RIJNSBURG Herv. Gem.: Grote Kerk: 9.30 uur ds. Romein (H. D.), 17.00 uur ds. Smaling; Bethelkerk: 9.30 uur ds. Smaling. Geref. Kerk: Petrakerk: 9.30 uur ds. Snel, 17.00 uur ds. Czirla; Immanuel- kerk: 9.00 en 10.30 uur ds. Baayen, 17.00 uur ds. Snel, jeugddienst; Ma ranathakerk: 9.30 uur ds. Cziria, 17.00 uur ds. Baayen. Chr. Geref. Kerk: 9.30 en 17.00 uur ds. W. van Sorge. SASSENHEIM Herv. Gemeente: 9.00 en 10.30 uur ds. Germans, 19.00 uur ds. Hemmes, Oegstgeest. Geref. Kerk: 10.00 uur ds. W. Baas. 17.00 uur ds. Th. Ferwerda. Chr. Geref. Kerk: 10.00 en 17.00 uur stud. G. Vos, Apeldoorn. Ned. Prot. Bond Saasenhelm/Lisse: 10.30 uur mevr. M. Drlessen, Lelden. VALKENBURG (Z.H) Herv. Gem.: 10.00 uur ds. C. Vermeulen, 18.30 uur dhr. J. W. Hoffenaar, Voorhout. Geref. Kerk: 9.30 uur ds. M. v.d. Werff, Voorhout, 18.30 uur drs. S. Oegema, Valkenburg. VOORHOUT Herv. Gem.: 10.00 uur ds. A. Rothfusz, Hillegom, gez. VOORSCHOTEN Herv. Gem. Dorp: 10.00 uur ds. De Mey-Meulendljk, Lelden. Geref. Kerk: 10.00 uur ds. De Zeeuw, 19.00 uur ds. Blanken; „Ontmoeting" (Herv./Geref.): 10.00 uur ds. v.d. Schoot (H. D.). WARMOND Herv. Gem.: 10.00 en 17.00 uur ds. J. Muls. WASSENAAR Herv. Gem. Dorps kerk: 10.00, 16.30 en 19.00 uur Dienst des Woords; Klevitskerk: 10.00 uur prof. H. Berkhof; Dorpscen trum: 9.30 uur Dienst des Woords; Shalom (jeugdkerk vanaf 12 jaar): geen opgave; Messiaskerk: 10.00 uur ds. J. H. Hartzheim, Scheveningen. Geref. Kerk: Bloemcampkerk: 10.00 uur Dienst des Woords; Zijllaan 4: 10.00 uur drs. L. A. J. Wolthuis. Mon ster, 17.00 uur ds. R. J. A. Hanen- burg, Voorburg. Ned. Prot. Bond: 10.30 uur ds. H. Wethmar, R'dam. WOUBRUGGE Herv. Gem. 9.30 uur ds. W. J. J. Koelewljn, 18.30 uur ds. J. Ouwendijk. Geref. kerk: 9.30 uur ds. M. J. Aal ders, 18.30 uur ds. P. Buikema. ZEVENHOVEN Herv. Gem.: 9.30 uur eerw. hr. Veltrop. Geref. Kerk: 9.30 uur ds. Elderman, 19 00 uur ds. J. P. E. Verheul. ZWAMMERDAM Herv. Gem.: 10.00 uur dhr. H. Bakker, Katwijk, 18.30 uur ds. T. Poot, Zoetermeer. Geref. Kerk: 10.00 uur drs. P. B. Bui kema, 18.30 uur ds. E. Boswijk, Lisse. dienstuerlening ARTSEN Leiden: Wijk 1: Boerha- vedistrict, Binnenstad-Noord, Groe- noord, Kool, Merenwijk, za dr. Kooy- man tel. 122268, zo dr. Klaassen tel. 213546. Wijk 2: Binnenstad-zuid, Tuinstadwijk, Professorenwijk, de Waard, za dr. Taytelbaum tel. 120266, zo dr. Engel tel.121334. Wijk 3: Mors, Haagwegkwartier, Zuidwest, Stevenshof, za dr. Nieuwenhuis-Smal- braak tel. 768918, zo dr. Boer tel. 310420. Voor de praktljkgebieden van Groeneveld, Van Leeuwen, Mey er. Reinders, Tan. Van Tol: za. en zo. dr Groeneveld. tel. 218661. Oegst geest: za en zo dr. Overdevest tel. 173994. Leiderdorp: za dr. Kemme tel. 893139, zo dr. Landsmeer, tel. 413913. Spreekuur van 12.30 tot 13.00 Voorschoten: za dr. Meyer, tel. 01717-2493, zo. dr. Vrijenhoek, tel. 01717-2356 Warmond - Voor hout: dr. de Gijzel, tel. 01711-10834. Noordwijk: Groepspraktijk tel. 19300. Noordwijkerhout: Dr. Lam- mers Van Grieken tel. 02523-2910. Katwijk aan Zee: Dr. Van DuIJn tel. 01718-15805. Katwijk - Rijneburg - Valkenburg: Dr. Van Delft tel. 15366. Llaae: Antwoordapparaat eigen huis arts. Sassenheim: Dr. Schmidt tel. 11253. Hillegom: Dr. van der Have tel. 15417. Alkemade - Rijnsater- woude - Leimuiden: Dr. Beekhuis tel. 01712-8202. Alphen: Voor de prak tijken van Stehouwer, Van Gemeren, Plag, Visser, Varkevisser, Van Enge len, Smid, en Zikel: za Dr. Plag tel. 23896. zo Dr. Van Gemeren tel. 30798. Voor de praktijken van Boss, Eradus, Van Der Steen, Hetzberger, Kleinhaneveld en Wijnmaalen: za dr. Wijnmaalen tel. 72079. zo. dr. Klein haneveld tel. 72170. Hazerswoude - Koudekerk: Dr. Uhlenbeck tel. 01728-9281. Benthuizen - Bos koop: Dr. Harderwijk, tel. 01727-7540 Langeraar - Nieuwveen - Ter Aar Woubrugge: Dr. van Sprang, tel. 01722-2811 Nieuwkoop - Noorden: Dr. Brinkman/Sluis tel. 01725-9301. TANDARTSEN Leiden - Leider dorp - Oegstgeest: Dr. Groeneveld tel. 146540, zaterdag en zondag spreekuur om 13.00 uur. Leid- schendam: Voor spoedgevallen tel. 238356. Bollenstreek: Dr. Hoek tel. 02521-13126. APOTHEKEN Leiden - Leiderdorp - Oegstgeest - Voorschoten: Cen traal Apotheek Lelden en Apotheek van Breest Smallenburg In Leider- "dorp. Alphen: Apotheek Ridderveld Alkemade: Apotheek Sloothaak, Vliet N.Z. za en zo: 12-13 en 17.30-18 uur. tel. 01718-20400 Katwijk: Apo theek De Jong Noordwijkerhout: za geopend van 9-13. u. en van 17-18 u. en zo van 12-13 u. en 17-18 u. Spoe- drecepten tel. 3511 of dlenstbel. WIJKVERPLEGING BOLLENSTREEK - Sassenheim - Warmond - Lisse - Beekbrug: mw. Posthuma tel. 02522- 11463. Noordwijkerhout -Voorhout - De Zilk: mw. Schoneveld-van Duijn tel. 01718-74078. Hillegom: Opgave via het antwoordapparaat, tel. 02520- 16217. Leidschendam: Leidschen- damse Kruisvereniging, tel. 070- 455300. DIERENARTSEN Leiden: Dr. Roest. tel. 890405. Dr. Vestjens tel. 144323 Oegstgeest: Dr. van Duyn tel. 153266. Voorschoten - Leidschendam: dr. Birnie, Kon. Wil- helmlnalaan 27 ONGEVALLENDIENST ZIEKENHUI ZEN LEIDEN Ongevallendienst elke dag Academisch Ziekenhuis be halve van dinsdag 13.00 u. tot woens dag 13.00 u. (Diaconessenhuls) en van vrijdag 13.00 u. tot zaterdag 13.00 u. (Elisabeth-ziekenhuis). BEZOEKUREN ZIEKENHUIZEN Diaconessenhuis: Bezoekuur dage lijks van 16.00 tot 17.00 uur en van 18.30 tot 19.30 uur. Kinderafdeling dagelijks van 14.00 tot 20.00. Niet meer dan twee bezoekers per patient. Sint Elizabeth-ziekenhui8: Volwas senen dagelijks van 14.00-14.45 u. en van 18.30-19.30 u.; klasse-afdelingen ook 11.15-12.00 u. Kraamafdeling: dag. van 11.15-12.00 u. (alleen voor echtgenoten) van 15.00-16.00 u. en van 18.30-19.30 u. Kinderafdeling dag. 15.00-18.30 u. CCU (hartbewa- klng) dag. van 14.00-14.30 u. en van 19.00-19.30 u. Intensieve verpleging: dag. van 14.00-14.30 u. en van 18.30- 19.00 u. Sport-Medisch Adviescen trum: Spreekuur ma. 19.30-20.30 u. In het St. Elisabeth-ziekenhuis. En degeest: Di. en vr. 13.00-14.30 u.; zo. 11.00-12 00 u. en 14.00-15.00 u eer ste klasse: de gehele dag. Acade misch Ziekenhuis: Voor alle patiën ten (behalve kinderen) zijn de be zoekuren als volgt: Dagelijks 14.15- 15.00 u. en 18.30-19.00 u. Avondbe zoekuur afdeling verloskunde: 18.00- 19.00 u. De Praematurenafdeling da gelijks van 14.30-14.45 u. en 18.30- 18.45 u. Bezoek aan ernstige patiën ten: wanneer aan ernstige patiënten doorlopend bezoek wordt toegestaan kan de hoofdverpleegkundige hier voor speciale kaarten verstrekken. De bezoektijden van de kinderkliniek zijn dagelijks 15.00-15.45 u. en 18.30- 19.00 u. De bezoektijden van de kin derafdeling (alleen voor ouders van kinderen kan er een afwijkende tijd afgesproken worden met de hoofd verpleegkundige) zijn dagelijks van 14.15-15.00 u. en van 18.30-19.00. Rijnoordziekenhuis: Dagelijks 14.30- 15.15 u. en 18.30-19.30 u. Extra be zoek hartbewaking: 11.00-11.30 u. Extra bezoek vaders kraamafdeling: 19.30-20.30 u. Kinderafdeling 15.00- 15.30 u. alleen voor ouders 18.00- 18.30 u. S.O.S.-DIENST Telefonische hulp dienst, tel. 071-125202. Voor allen die in moeilijkheden verkeren of eenzaam zijn. Vertrouwelijk. Dag en nacht be reikbaar. BUREAU VOOR RECHTSHULP Herengracht 50. tel. 123942; spreeku ren ma. en di. 10.00-12.30 u.. wo. 13.30-16.00 u.; do. 18.30-20.30 u. la g!

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1983 | | pagina 2