V aticaans handvest: Onaantastbaarheid
gezinsleven dient absoluut beschermd
ACHTERGROND
Ccid6cSoivumt
Zwitserse bisschop „van zijn stuk"
over protestantse afwijzing Genève
Dekens en DPR bisdom Groningen zien
noodzaak van hulpbisschop niet in
VRIJDAG 25 NOVEMBER 1983 P
Aansluitend bij de uitkom
sten van de algemene bis
schoppensynode van 1980
over de rol van het christelij
ke gezin in de moderne we
reld, heeft het Vaticaan zich
tot de Verenigde Naties en
alle regeringen ter wereld
gericht met een twaalf arti
kelen omvattend „Handvest
voor het gezin". Daarin
wordt van de wereldlijke
overheden absolute bescher
ming van de integriteit van
het gezinsleven verlangd. In
zijn na de synode uitgegeven
encycliek „Familiaris Con-
sortio" had paus Johannes
Paulus II om een gezinschar
ter gevraagd.
De staat, zo zegt het hand
vest, moet de waardigheid,
wettelijke onafhankelijkheid,
particuliere sfeer, eenheid en
onaantastbaarheid van elk
gezin waarborgen en bevor
deren. Daarvoor moet een in
economisch, juridisch en soci
aal opzicht afgewogen poli
tiek ten opzichte van het ge
zin worden gevoerd, waarin
elke nadelige beïnvloeding
ervan wordt uitgesloten.
Echtscheiding ziet het hand
vest als „een aanval op de in
stelling van huwelijk en ge
zin zelf". Naast het „onaan
tastbare recht van echtelie
den, zelf hun kindertal en de
tijdspanne tussen de geboorte
van elk kind" te bepalen,
spreekt het handvest zich uit
voor absolute bescherming
van menselijk leven. Daarom
wijst het handvest van de
Heilige Stoel onvoorwaarde
lijk abortus, sterilisatie, voor
behoedmiddelen om geboor
ten te voorkomen, experi
menten en manipulaties met
de menselijke vrucht af, als
mede experimenten op het
gebied van de erfelijkheid, de
zogenaamde genen-manipu
latie.
Het handvest verklaart dat
elk kind, of het nu binnen of
buiten een huwelijk wordt
geboren, recht heeft op socia
le bescherming en kansen tot
zelfontplooiing. Tot het ge-
zinsrecht behoren voorts
vrije schoolkeuze en vrije
uitoefening van de gods
dienst. Gezinnen hebben, al
dus het handvest, het recht
„hun geloof openlijk te belij
den en te propageren, deel te
nemen aan openbare gods
dienstoefeningen en aan reli
gieus onderricht naar vrije
keuze". De gezinnen mogen
daardoor niet in een nadelige
positie komen te verkeren,
heet het verder, duidelijk
tussen de regels door verwij
zend naar omstandigheden in
Oost-Europa. Gastarbeiders
en vluchtelingen hebben vol
gens het handvest het recht,
zo spoedig mogelijk met hun
gezin te worden herenigd.
Volgens het handvest gaat
een wettig gesloten huwelijk
boven alles en mogen andere
samenlevingsvormen daar
mee niet worden gelijkge
steld. Het ziet pogingen van
de overheid en van particu
liere organisaties, de vrijheid
in te perken van echtparen
om zelf hun kindertal te be
palen, als „een zwaar ver
grijp tegen de menseliike
waardigheid en tegen het
recht". Daarom mag volgens
het handvest verstrekking
van ontwikkelingshulp nooit
afhankelijk worden gesteld
van uitvoering van program
ma's voor geboortebeperking,
sterilisatie en abortus.
Tenslotte legt het gezins
handvest er de nadruk op,
dat het arbeidsloon toerei
kend dient te zijn om een ge
zin te stichten en te onder
houden, waarbij toeslagen er
voor dienen te zorgen, dat de
moeder niet wordt gedwon
gen buiten het gezin arbeid
te verrichten. Het handvest
ziet in buitenshuis werken
van moeders grote nadelen
voor het gezinsleven en de
opvoeding van de kinderen.
Daarom moet het werk van
de moeder binnenshuis naar
zijn volle waarde voor gezin
en samenleving worden ge
schat. Als de keuze valt op
het vormen van een groot ge
zin, mogen hierdoor de rech
ten van het „kerngezin" niet
worden aangetast of de per
soonlijke waardigheid van
een gezinslid nadelig beïn
vloed, aldus het door de bis
schoppensynode opgestelde
handvest.
De dekensvergadering van
het bisdom Groningen heeft
in een vergadering de bis-
iv/rxii.
echt overleg pleegt met di
rect betrokkenen.
Tevoren had bisschop Möller
in Hp Hinrpsane Dastorale
mand blijven, maar dat an
derzijds de top van het bis
dom wel zou kunnen worden
uitgebreid.
