acqueline Kennedy-Onassis
r ouwt aan eigen carrière
Specialisten moeten
snel in dienstverband
Wat goed is voor Fiat, is goed voor Italië
Iber: referendum
Sr kruisraketten
-ibelang van CDA
Genland/buitenland
CetdaeCou/uwl
VRIJDAG 25 NOVEMBER 1983 PAGINA 11
idsman klaagt
medewerking
urgemeesters
De Nationale Om-
üjJJiiifii dr. J.F. Rang heeft ernstige
IllMllfyp de burgemeesters van de
te steden en van middelgrote
en. Aanleiding tot de kritiek
met zich schuldig maken aan
beantwoorden van
ouw-rn om inlic^tingen of die
cht 7?n minder correct beant-
1. De ombudsman heeft de
Kamer meegedeeld, dat de
waarbinnen inlichtingen
te dietzijn opgezonden, regelmatig
yordt overschreden. Hij wil
,:kelijke" versnelling van de
Actie moet lot jodenredder
Wallenberg onthullen
AMERSFOORT De komende maan
den wordt nationaal en internationaal
actie gevoerd om van de Russische auto
riteiten duidelijkheid te krijgen over het
lot van de Zweed Raoul Wallenberg, die
in de laatste oorlogsjaren tienduizenden
joden in Hongarije uit de handen van de
nazi's heeft gered. In 1945 werd hij ge
vangen genomen door de Russen en
sindsdien is niets meer van hem verno
men. Als hij nog leeft, is hij nu 70 en
heeft hij bijna 39 jaar in Russische ge
vangenschap doorgebracht. De Russen
beweren, dat Wallenberg in 1947 in een
kamp is overleden, maar in 1972 is hij
voor het laatst gezien. Kamerleden van
CDA, VVD en RPF hebben in een ver
klaring laten weten de actie te steunen.
Raoul Wallenberg
Duphar hoort boete
eisen voor gifstort
AMSTERDAM Officier van justitie mr. R.
Craemer heeft gisteren 50.000 gulden boete ge
ëist tegen het chemisch bedrijf Duphar wegens
opslag van giftig chemisch afval op het terrein
van het bedrijf aan de Ankerweg bij het
Noordzeekanaal in de hoofdstad. Duphar had
daarvoor geen vergunning. Naar het oordeel
van de officier was hier sprake van opzet. De
zaak tegen Duphar werd gistermiddag behan
deld voor de meervoudige milieukamer van de
economische politierechter in Amsterdam.
Craemer voerde daarin aan, dat Duphhar bij
de aanvraag van de hinderwetvergunning in
1961 noch bij de aanvraag van vergunningen
later heeft gesproken over de opslag van het
giftige alpha-hexachloorcyclohexaan op het
terrein van het bedrijf. De uitspraak is op 8 de
cember.
OEGERE FIRST LADY MIJDT PUBLICITEIT
Kistemakerprijs voor
Delftse hoogleraar
UTRECHT De Stichting voor Fundamenteel
Onderzoek der Materie (FOM) in Utrecht heeft
de Jacob Kistemaker prijs toegekend aan prof.
dr. ir. W. Werner (47), buitengewoon hoogleraar
in de afdeling Technische Natuurkunde aan de
Technische Hogeschool in Delft. De natuurkun
dig ingenieur krijgt de prijs, groot 25.000 gulden,
voor zijn gehele werk betreffende de studie, ont
wikkeling en toepassing van optische rasters.
Professor Werner heeft volgens de jury baanbre
kend werk verricht in de ontwikkeling van opti
sche instrumenten, waarmee onderzoekers op
verschillend gebied vernieuwend onderzoek
hebben kunnen doen. Zijn vindingen worden zo
wel in Nederland als daarbuiten in ruime mate
toegepast. Eén daarvan is de infrarood-spectro-
meter van de in Nederland ontwikkelde satelliet
IRAS.
Laatste gasaansluitingen
oppepper werkgelegenheid
DEN HAAG Aansluiting op het aard-
gasnet van de laatste 175.000 panden die
daarvan nog verstoken zijn, betekent een
oppepper voor de werkgelegenheid met
25.000 manjaren. Dit stellen de bouwbon
den van FNV en CNV samen met de Vere
niging van Boorondernemers en Buizen
leggers (Bolegbo) in een gisteren versche
nen nota, waarin ook staat dat het Rijk
er 235 miljoen gulden beter van wordt. De
VEGIN (gasbedrijven) heeft uitgezocht
dat er nog 175.000 percelen in Nederland
zijn, waarin verwarmen en koken met
een andere brandstof dan aardgas ge
beurt. Bijna de helft hiervan staat in dc
stedelijke agglomeraties in het westen.
Ook sommige flatgebouwen in die steden
beschikken nog niet over aardgas.
Japanse
versierselen
panO KOSTER WINT
SFEREN CAMERA
inex s
lemm?e foto heeft Nico
an De Telegraaf gis-
15 Zilveren Camera, de
i wisselprijs voor
bare Igrafen, gewonnen.
toont politiecharges
kant© achtergrond van
idende tram tijdens
Oviming van het kraak-
ïtreft bky Luyck op 11 ok-
ren ge82 in Amsterdam,
geboü
Dereidgren Camera werd
en am 29e keer uitgereikt
ms de voorzitter van
om 16 oud-journalist Eef
s, was het aantal in
lm (1973 foto's en
s) dit keer iets lager
zal gi
dan vorig jaar. Volgens Brou
wers was de jury eenstemmig
in haar oordeel. Over de
kwaliteit ervan merkte hij op,
dat vooral de categorie na
tuur van bijzonder hoog ge
halte was.
Brouwers zei dat over het al
gemeen de categorieën hard
nieuws en sport het dit jaar
hebben moeten afleggen te
gen andere categorieën, in
tegenstelling tot voorgaande
jaren. Tweehonderd van de
ingezonden foto's zijn tot en
met 8 januari te bezichtigen
in de expositieruimte De Zon-
neruiter in het Stationsge
bouw op Schiphol-Centrum.
Op de Ja
panse am
bassade in
Den Haag
werd de
voormalige
burgemees
ter van Am
sterdam, W.
Polak, giste
ren geëerd
met een
hoge Japan
se onder
scheiding:
Orde van de
Heilige Schat
der Eerste
Klasse. Op
de foto helpt
ambassadeur
Nakashima
met het om
hangen van
de versierse
len. Polak
heeft een be
langrijke rol
gespeeld bij
de handels
bevordering
(Vervolg van de voorpagina)
DEN HAAG De maatregel
twee verpleegdagen uit het
ziekenfondspakket te lichten
kan volgens het CDA-kamer-
lid Lansink per 1 juli 1984 in
gaan. „De opbrengst zou dan
in '84 op ongeveer 400 miljoen
uitkomen en daarmee is het
grootste deel van het bezuini
gingsbedrag van 470 miljoen
gulden gevonden", zo liet het
CDA-kamerlid desgevraagd
weten. Bijkomend voordeel
van het plan vindt hij, dat de
maatregel het jaar daarop, als
opnieuw bezuinigd moet wor
den, automatisch het dubbele
(800 miljoen) gaat opleveren.
Daarmee kan voor '85 ook al
een belangrijk deel van de om
buigingen worden ingevuld.
Een essentiële voorwaarde is
volgens Lansink wel dat het
eigen risico via een verplichte
herverzekering over alle ver
zekerden wordt gespreid.
CDA en VVD zijn beide van
mening dat verzekerde pakket
opnieuw kritisch moet worden
doorgelicht. „Voorzieningen
die daar niet in thuis horen
moeten eruit", aldus het VVD-
kamerlid mevrouw Kamp.
Een verstrekking die volgens
haar kan verdwijnen is bij
voorbeeld zwangerschapsgym-
nastiek.
Overigens deelt de CDA-frac-
tie de kritiek van de PvdA op
de ernorme bezuinigingen die
de komende jaren in de ge
zondheidszorg moeten worden
doorgevoerd (van 470 miljoen
in '84, oplopend tot bijna 1 mil
jard in '86). De ombuigingsope
ratie voor de komende jaren
noemde Lansink een „te zwa
re opgave". De fracties van
PvdA en CDA drongen er
daarom bij de bewindslieden
op aan haast te maken met het
in dienstverband brengen van
alle artsen en specialisten. Ook
de verdere verlaging van de
norminkomens voor medici
moet worden doorgezet.
Zonder recept
De beide regeringsfracties
pleitten gisteren voor uitbrei
ding van de zelfmedicatie, zo
dat de kosten voor de ver
strekking van geneesmiddelen
kunnen worden gedrukt. Zelf
medicatie houdt in dat de „pa
tiënt" meer geneesmiddelen
zonder recept kan verkrijgen
en dus minder naar de dokter
hoeft te gaan. Dat werkt kos
tenbesparend.
PvdA-woordvoerster Muller-
Van Ast presenteerde gisteren
in de vorm van een wijzigings
voorstel een kant en klaar al
ternatief voor het bereiken
van de 175 miljoen aan ombui
gingen, zodat de medicijnenk
naak volgend jaar kan ver
dwijnen. Dat bedrag kan bij
elkaar worden gesprokkeld
door onder meer centrale in
koop van geneesmiddelen (op
brengst 55 miljoen) en het
handhaven van de „knaak"
voor te dure en overbodige ge
neesmiddelen.
Het PvdA-kamerlid stelde te
vens dat de bewindslieden van
WVC de bezuinigingen anders
moeten aanpakken. Niet de
consumptiekant, maar de pro-
duktiekant moet naar haar
mening worden ingetoomd.
Volgens haar kan voor een
groot aantal verrichtingen in
het ziekenhuis een maximale
verpleegduur worden inge
steld (bijvoorbeeld een blinde
darmoperatie). Daardoor kun
nen jaarlijks honderden mil
joenen worden bespaard, aldus
de gisteren ingediende motie.
i Stag m/
ft het,
gedrf y
bare h
Kamerlid Faber vindt van
wel. Hij signaleert onder ver
wijzing naar de massale de
monstraties dat de kwestie van
de kruisraketten „ontzettend
diep ingrijpt, in de kerken, in
de hele bevolking". „Als je
wilt gaan experimenteren met
een referendum dan is dit een
uitgelezen onderwerp", aldus
het kamerlid.
Kamerlid Faber wil een raad
gevend referendum waarbij de
uiteindelijke beslissing aan het
parlement blijft. Hij merkt
hier overigens wel op dat het
„een historische vergissing zal
zijn als het parlement op dit
aangelegen punt tot een ander
besluit zou komen dan de
meerderheid van de bevolking
wenst". Een 60-40 verhouding
noemt hij „een volstrekt dui
delijke meerderheid".
Het kamerlid zou het de „ko
ninklijke oplossing" vinden als
het referendum over de kruis
raketten zou worden gekop
peld aan de Europese verkie
zingen, die in juni 1984 wor
den gehouden. „De mensen
gaan dan naar de stembus, en
dan zet je er gewoon een stem
bus naast".
GIANNI AGNELLI „ONBETWISTE LEIDER MODERN KAPITALISME",
NEW YORK Voorma-
lige „eerste dames" van
Amerika hebben de ge
woonte om in het niets
op te lossen. Jacqueline
Bouvier-Kennedy-
Onassis doet er alles aan
om geen uitzondering op
de regel te zijn. Twintig
jaar na de moord op
John F. Kennedy heeft
zijn 54-jarige weduwe
een zekere mate van pri
vacy weten te bereiken
door hard te werken als
moeder, buitenshuis wer
kende vrouw en steunpi
laar van culturele projec
ten.
De geachte, af en toe zelfs
vereerde weduwe Kennedy
werd een van de meest ge
kritiseerde vrouwen ter we
reld, toen ze in 1968 her
trouwde met de Griekse
scheepsmagnaat Onassis.
Achternagezeten door het
publiek en de pers ging Jac
queline Onassis na de dood
van haar man in 1975 bij wij
ze van spreken ondergronds.
Sindsdien is zij er in geslaagd
buiten de publiciteit te blij
ven. Daar heeft zij wel wat
voor moeten laten. De voor
bije acht jaar heeft mevrouw
Kennedy-Onassis elk inter
view, elke première, elke
liefdadigheidsvoorstelling en
elk modieus restaurant in
New York waar ze sinds
1965 woont aan Fifth Ave
nue gemeden. Haar week
endhuis in Bernardsville in
New Jersey, diep in vossen-
jachtgebied, en het zomerhuis
dat ze bouwde op het eiland
Martha's Vineyard, zijn voor
de pers vrijwel ontoeganke
lijk. De weinige keren dat zij
van zich laat horen betreft
dat haar steun aan grote pro-
{'ecten zoals het behoud van
iet Grand Central Station,
de St. Bartholomeuskerk, het
Metropolitan Museum's Cos
tume Institute en het Inter
national Center of Photo
graphy in New York City.
Jacqueline Kennedy-Onassis
heeft zich sinds 1975 in het
bijzonder toegelegd op een
onafhankelijke carrière. Men
kan haar vrijwel elke dag
vinden aan haar bureau bij
uitgeverij Doubleday and
Co., waar ze vorig jaar vol
waardig redactrice is gewor
den na een vice-redacteur-
schap van vier jaar. Zij werkt
met auteurs, aankomend au
teurs en illustrators en houdt
een drukke agenda bij waar
op onder meer zoals dat
een Amerikaan die het beta
len kan betaamt een we
kelijks bezoek aan een psy
chiater. Op het ogenblik
werkt Jacqueline samen met
de romanschrijver Louis
Auchincloss aan „False
Dawn", een boek over vrou
wen aan het hof van Lode-
wijk' de Veertiende. Verder
redigeert zij een boek met te
keningen van de negentien-
de-eeuwse kunstenaar Geor
ge Catlin.
Mevrouw Kennedy-Onassis
heeft haar twee kinderen uit
het huwelijk met de ver
moorde president krachtig
afgeschermd van de publici
teit. De 25-jarige Caroline
maakt momenteel onderwijs-
films in het Metropolitan
Museum of Art. John Junior
(22) is onlangs afgestudeerd
aan de Brown Universiteit en
heeft zich voor een jaar aan
gesloten bij een sociologisch
project in India.
Haar omgeving rekent snel
af met suggesties dat me
vrouw Kennedy-Onassis nog
wel eens zou kunnen trou
wen. „Jackie" is bevriend ge
bleven met de Kennedyclan,
maar zonder zich de wet te
laten voorschrijven. Ze doet
niet meer mee aan hun intie
me activiteiten of hun pu
blieke projecten, maar woont
wel belangrijke familiefees
ten bij, zoals bijvoorbeeld in
september het huwelijk van
tantezegger Sydney Lawford.
ele be
ro Vo O
(Van onze correspondent Cees
Manders)
ROME Fiat-baas Gian
ni Agnelli haalt in Italië
al de voorpagina, als hij
een lichte griep heeft. On
dergaat de hij een opera
tie, dan komt het Romein
se raderwerk haast tot
stilstand. In populariteits-
wedstrijden klopt hij de
paus, president Pertini en
„wereldkampioen" Paolo
Rossi met comfortabele
marges, en ook als het
gaat om de vraag wie in
dit land de werkelijke
macht bezit, wijzen de
meeste Italianen instinct
matig naar Agnelli.
De 69-jarige Gianni Agnelli
leidt al bijna 40 jaar Italië's
grootste particuliere onderne
ming, eerst als „padrone" van
de Agnelli-familie, de grootste
aandeelhoudster, en de laatste
17 jaar als president-directeur.
Fiat is altijd een familie-zaak
geweest en zal dat voorlopig
blijven, want de vierde Agnel-
li-generatie wordt klaarge
stoomd om Gianni af te lossen.
De huidige Fiat-president
heeft zich er niet toe beperkt
alleen de familietraditie van
automaken voort te zetten.
Onder zijn leiding heeft het
bedrijf zich enorm uitgebreid.
Het Fiat-pakket gaat nu van
verzekeringen tot voetbal (Ju-
ventus), de persoonlijke hobby
van de baas, en van staalwer-
ken tot een dagblad als La
Stampa, een van de betere
kranten in Italië. De totale
omzet van dit pakket is 40 mil
jard gulden, en het aantal
werknemers 260.000, van wie
de meesten in Italië.
Ideeën
Agnelli gaat in Italië door voor
de „onbetwiste leider van het
moderne kapitalisme", niet al
leen vanwege zijn Fiat-activi
teiten, maar vooral om zijn
idééën over het vrije onderne
merschap. Ook in het buiten
land heeft hij groot gezag.
Amerikaanse politici vragen
Agnelli wel eens waarom hij
niet de leiding van Italië over
neemt, ter aflossing van de
vaak Inefficiënte politici.
In een onlangs verschenen
boek („interview over het mo
derne kapitalisme", overigens
geschreven door een journalist
die voor zijn eigen dagblad La
Stampa werkt) ontsluiert Ag
nelli het geheim van zijn suc
ces. „Kapitalist" is voor hem
geen scheldwoord, mits daar
mee iemand bedoeld wordt die
zijn kapitaal met risico inves-
Fiat-baas Gianni Agnelli is in Italië nog populairder dan
president Pertini en de paus.
er een stuk beter, beter zelfs
dan bij de meeste concurren
ten en Agnelli schrijft dat toe
aan de vernieuwingskracht
van het bedrijf, inclusief het
personeel.
De kracht van de kapitalisti-
teert in ondernemingen waar- sche ondernemer zit volgens
voor hij zelf verantwoordelijk- Agnelli niet alléén in zijn ver
heid draagt. Een goed kapita
list moet zijn risico intensief
beleven, vindt Agnelli. En risi
co's hebben de Agnelli's veel
vuldig genomen, met name
enkele jaren geleden, toen de
oliecrisis en het terrorisme de
Fiat-kolos op de rand van de
afgrond brachten. Nu gaat het
mogen risico's te aanvaarden.
Hij moet alles doen om zijn on
afhankelijkheid te behouden.
Steun aanvaarden van andere
bedrijven of van de overheid
betekent een einde van die on
afhankelijkheid.
Verder acht Agnelli een sterke
vakbeweging van het grootste
belang. Sinds de robots bij de
Fiat massaal hun intrede de
den, ten koste van tienduizen
den arbeidsplaatsen, heeft Ag
nelli nogal veel met de bonden
te stellen gehad. Maar het mo
derne kapitalisme kan volgens
Agnelli niet zonder vakbewe
ging, omdat die de arbeider
verzoent met de onderneming
en het ondernemingsbelang
vertaalt naar de werkenden
toe.
Het politieke systeem waarin
het kapitalisme van Agnelli
het meest gedijt is democratie,
met name de sociaal-democra
tie, a la Helmut Schmidt en
Olaf Palme. De democratie ga
randeert volgens Agnelli de
individuele en sociale vrijheid
en verhoogt het verantwoor
delijkheidsbesef van de mens.
Agnelli vindt zijn ideaal niet
in Italië, waar de overheid te
veel ondernemer speelt en als
staat te slecht functioneert,
maar in Zweden, dat volgens
hem het kapitalistisch onder
nemerschap uitstekend combi
neert met een goed werkende
overheid.
Trouw aan Italië
Toch blijft Agnelli en de Fiat
Italië trouw. De man die voor
Mussolini in Rusland en in
Noord-Afrika vocht en later
Italië bevrijdde van de Duit
sers, heeft ondanks zijn inter
nationale belangen altijd een
zwak gehouden voor dit land
en vooral voor Turijn. Agnelli
ziet zelfs grote kansen voor
Italië, dat het „Californië van
Europa" kan worden dank zij
de werkzaamheid, de leven
digheid en de inventiviteit van
de mensen. Ook buitenlanders
hebben vertrouwen in dit
land, zo merkt Agnelli, en zelf
•draagt de Fiat-directeur daar
onbewust al toe bij: „Als de
buitenlanders kiiken naar Ita
lië en zien dat ik met de Fiat
daartoe behoor en daar in ge
loof, dan betekent dat voor
hen dat ook zij in het land
vertrouwen kunnen hebben
en dat ook zij het krediet kun
nen geven."
er dii
gel-e
Jeeai1™6''^ van haar nee,Je Sydney Lawford, sep-
een f dit iaar' was een van de weinige familie-bij-
bewerlsten waar Jacqueline Kennedy-Onassis acte
Ssence gaf. Op deze foto loopt zij naast haar nu
om uge zoon John jr.
Vooral het
e vanïeft, gezien de gro-
(Ijeeldheid in zijn
an ten aanzien van
irden n*et plaatsen *n
)rdt ^d van kruisraket-
ang bij een raadge-
acht, iferendum over de
redelietten. Dat zegt
in A-kamerlid S. Fa
de oi een vraaggesprek
^V-secretaris M.J.
Het vraaggesprek
ipubliceerd in het
•ernummer van
lad", een uitgave
et Interkerkelijk
P^i>eraad.
merking van de IKV-
NHEER
-secretaris (de heren zijn ove
rigens geen familie van el
kaar) dat zo'n referendum aan
het CDA ruimte geeft om on
geschonden uit de strijd te ko
men, zegt het kamerlid: „Het
zou voor het CDA een over
weging moeten zijn die mee
telt. Ik zie dat ook. Als er e e n
partij belang heeft bij deze
weg dan wel het CDA".
Het kamerlid Faber zegt in dit
verband zich het door IKV-se-
cretaris Faber geopperde ver
wijt dat het CDA vlucht voor
de eigen verantwoordelijkheid
te kunnen voorstellen. Maar
waar het hier echt om gaat, al
dus de CDA'er, is de vraag of
de zaak van de kruisraketten
een referendum waard is of
niet.