zendt geen
egevens meer uit
Effect Day After
op Amerikanen
lijkt beperkt
lomputerfout kan geen
moor log veroorzaken
„We zullen je
altijd missen, Jack"
Eenmalige uitkering
Algemene
bijstandswet en
WWV
Schoonmaak
op vliegveld
R*
Weinberger:
Syrië achter
bomaanslag
op VS-
hoofdkwartier
Sacharov mag
niet weg uit
Sovjet-Unie
Frankrijk bouwt schuil
kelders tegen kernaanval
TENLAND
CcidócSouoant
WOENSDAG 23 NOVEMBER 1983 PAGINA 11
ueuw
«fvlucht van
israket mislukt
en MNGTON In de Ameri-
staat Utah is gisteren op-
t dooijeen proefvlucht van een
ket mislukt. De raket stortte
arjiten na de start neer terwijl
is dtfht 2,5 uur had moeten du-
dt is de tweede van de elf
1. CDjichten die tot nog toe is
ninistt Volgens een woordvoerder
hij nij Pentagon zal het gebeurde
de E?volgen zal hebben vor de
ild. Clg van kruisraketten in Eu-
In de Indiase hoofdstad
Nieuw Delhi is vandaag een
conferentie begonnen van
staatshoofden en regerings
leiders van de landen van het
Gemenebest. Die bijeen
komst was voor de Indiase
regering aanleiding voor een
schoonmaakcampagne in de
hoofdstad, waarbij zelfs de
startbaan van het vliegveld
een beurt kreeg.
Iraakse exocet-raket
treft Grieks schip
LONDEN/ATHENE Een Grieks
vrachtschip is begin deze week door
middel van een Iraakse exocet-raket in
de Perzische Golf tot zinken gebracht.
Alle opvarenden zijn gered. Dit heeft
de internationale verzekeringsmaat
schappij „Lloyds" gisteren bekendge
maakt.
Volgens het Griekse ministerie van
scheepvaart, dat het bericht van Lloyds
heeft bevestigd, brak het vrachrschip
in tweeën nadat het was getroffen door
de raket. Frankrijk leverde begin okto
ber vliegtuigen van het type Super
Etendard aan Irak. Deze vliegtuigen
kunnen worden uitgerust met de exo-
cet-raketten, die Irak al voor de vlieg
tuiglevering bezat.
Uit doodskist
herrezen
WINSFORD „Niet echt leuk", was het
oordeel van een Britse rechter over de grap
die de 18-jarige Neville Davies met een
vriend had willen uithalen en die een
nietsvermoedende dame bijna het leven
had gekost. Op een donkere oktoberavond
richtte een mannenlichaam zich langzaam
op uit een lijkkist, die op de vuilnisbelt van
Winsford stond. Op het moment dat Davies
uit de lijkkist herrees, was een vrouw in
gezelschap van haar man bezig met het
storten van huisnis. Haar schrik was zo
groot, dat zij per ambulance moest worden
afgevoerd en onderweg naar het ziekenhuis
zuurstof kreeg toegediend. Davies, die een
vriend had willen laten schrikken, werd
door de rechter veroordeeld tot 50 pond.
nze redacteur ruimte-
vaart)
SbrPAAG De op het
;t een] van de astronomie
erkeij-ekende Neder-
jaarAmerikaanse satel-
iS heeft gisteren,
werkzaam leven
300 dagen, zijn
reisjchappelijk speur-
De voor-
helium, die
ojterst gevoelige in-
ptarium van de
jaarnaan tot 2,5 graden
tijd, het absolute nul-
nietJekoeld moest hou-
ik toleek volledig te zijn
°™Akt. Als gevolg
^n kwam er een
tje ruaan het waarne-
akan
mingsprogramma dat ten
doel had de hele sterren
hemel in het infrarood in
kaart te brengen.
Hoewel het einde wat onver
wacht kwam er was op ge
rekend dat de IRAS pas in de
loop van december zou ophou
den met werken noemen
zowel wetenschappers als
technici het project volledig
geslaagd. Tot kort voor de lan
cering werd er rekening mee
gehouden dat de koelvloeistof
al na zo'n 200 dagen zou zijn
verdampt, maar het werden
uiteindelijk 100 dagen meer.
In die periode is de sterrenhe
mel tot tweemaal toe (op een
kleine strip van 5 graden naj
volledig in kaart gebracht,
waarbij tal van objecten wer
den gevonden, die tot dusver
volledig onbekend waren. Met
een derde overzichtsprogram
ma was men tot een kleine 70
procent gevorderd, toen IRAS
de geest gaf.
Hoewel er al verscheidene be
langwekkende ontdekkingen
zijn gedaan, is de leider van
het Nederlandse IRAS-team,
de Leidse hoogleraar Habing,
van oordeel dat de belangrijk
ste onthullingen misschien pas
over enkele jaren aan het licht
zullen komen als alle gegevens
nauwkeurig zijn bekenen en
geanalyseerd. Tot dusver is
steeds volstaan met een be
trekkelijk vluchtige studie, die
ten doel had interessante
vondsten er meteen uit te ha
len. Daardoor werd de moge
lijkheid geschapen het IRAS-
instrumentarium nog eens ex
tra naar het desbetreffende ge
bied te laten kijken. Naar Ha-
bings persoonlijke mening is
de ontdekking van een gordel
planetaire materie rond de
heldere ster Vega een van de
belangrijkste IRAS-verrichtin-
gen geweest.
Het is de bedoeling dat tegen
het eind van volgend jaar een
catalogus van infrarood-punt-
bronnen in het heelal gereed
komt, samengesteld uit de
IRAS-observaties. Daarna ko
men de verzamelde gegevens
op magneetbanden uit Ameri
ka naar Groningen en Leiden,
waar ze nog eens nauwkeurig
worden geanalyseerd. In het
begin van de jaren negentig
zal het Westeuropese waarne
mingsobservatorium ISO wor
den gelanceerd voor nauwkeu
riger bestudering van een
groot aantal bronnen die door
IRAS zijn opgespoord.
ge^,STDUITSE MINISTER VAN DEFENSIE:
niefize correspondent Ge-
ïgens rard Kessels)
k wi Een atoomoor-
5 gevolg van een
aflJerfout is uitgeslo-
lat kDe beslissing over
heften van atoomwa-
JLfee\
T
als in het Westen
computer maar
jtend de mens",
te ml
aar £ft de Duitse minister
)p, Jefensie dr. Manfred
gaa' gezegd 'n het bonds-
lat hffover de plaatsing van
- we Amerikaanse kernwa
pen e West-Duitsland. Wör-
08 in °P bezorgde op-
gen van socialisten en
SCB1 over de mogelijkheid
ERK) atoomoorlog op grond
n computerfout. Wör-
controle- en alarm-
j is bij beide super-
zo opgebouwd dat
de eerste verwerking
[evens door computers
Hoe verder de mel-
a het apparaat door-
oerdi des te meer mensen
3 he ingeschakeld, die met
faring en vakkennis de
as kunnen wegen die
wilbuters gemeld hebben",
endfcnde dat fouten in com-
hefetemen niet zijn uit te
Maar juist daarom ook
in de beginfase allerlei
""the controles inge-
W£l die elkaar vaak over-
|ze technische controles
fouten er meestal al
nog voordat er
aan te pas komen.
Étreft bijna alle van de
inoemde meer dan 140
in het Amerikaanse
Helmut Schmidt, de vroegere
Bondskanselier, vouwde tij
dens de toespraak van zijn
partijgenoot en tegenstander
Willy Brandt, een papieren ra
ket die hij vervolgens voor de
ogen van geamuseerde afge
vaardigden lanceerde.
Schmidt, voorstander van
plaatsing, moest het vorige,
week aflegen tegen Brandt,
onder wiens leiding de sociaal
democraten en bloc tegen de
komst van de nieuwe raketten
stemden.
alarmsysteem. En ook de an
dere zijn zo snel ontdekt dat
zelfs het begin van een ge
vaarlijke situatie niet kon ont
staan", aldus de Duitse defen
sieminister. Hij beklemtoonde
dat noch in de Verenigde Sta
ten noch in de Sowjet-Unie er
een raket gestart wordt uit
sluitend op grond van de mei--
ding dat vijandelijke objecten
in aantocht zijn.
Voorzitter Willy Brandt van
de SPD pleitte voor een nieu
we verdedigingspoltiek, waar
de burgers weer enig vertrou
wen in kunnen stellen. De op
afschrikking gebaseerde stra
tegie van de grootmachten
boezemt in het atoomtijdperk
steeds meer mensen angst in.
Brandt: „De mensen hebben
geen vertrouwen meer in de
nucleaire verdediging, die te
gelijkertijd de totale vernieti
ging van het eigen land bete
kent". De SPD-voorzitter
pleitte voor een sterk Europa.
„Niet om een nieuwe super
macht te worden, maar om
een matigende werking te
hebben op de beide super
machten".
Buiten het parlement in Bonn
werd opnieuw gedemon
streerd, maar er waren minder
betogers op de been dan maan
dag. Ongeveer zeventig de
monstranten werden aange
houden, waaronder vijftien
medewerkers van de fractie
van de Groenen.
Like en wiske de hippe heksen
DOOD KENNEDY OP HELE WERELD HERDACHT
WASHINGTON Zowel
in de Verenigde Staten
als ver daarbuiten is gis
teren herdacht dat twin
tig jaar geleden president
John Fitzgerald Kennedy
werd vermoord. „We zul
len je altijd missen, Jack"
zei de laatst overgebleven
van de vier broers Ken
nedy, senator Edward
Kennedy, tijdens een her
denkingsdienst in Was
hington, die werd bijge
woond door president
Reagan en in het hele
land rechtstreeks via de
televisie werd uitgezon
den.
Herdenkingen werden verder
gehouden in Boston, de stad
in Massachusetts waar JFK
vandaan kwam, en in Dallas,
de stad in Texas waar de
46-jarige Kennedy op 22 noT
vember 1963 werd doodge
schoten. Op de begraafplaats
Arlington trokken duizenden
langs zijn laatste rustplaats.
Ook in het Ierse Dungan-
stown, waar de overgrootva
der van John Kennedy gebo
ren werd, werd de dood van
JFK herdacht.
Kennedy's weduwe Jacqueli
ne Onassis was niet in de
kerk in Washington aanwe
zig. Naar verluidt verbleef zij
met haar schoonmoeder, de
93-jarige Rose Kennedy, op
het buiten van de familie in
Hyannis Port in Massachu
setts, waar later op de dag een
kerkdienst werd gehouden.
In een commentaar schreef de
Los Angeles Herald Exami
ner: „In veel opzichten bleef
Kennedy's presidentschap
zonder succes of was het niet
af. Maar menig hedendaags
politicus, met inbegrip van
president Reagan, zou er goed
aan doen de verdiensten van
JFK te bestuderen en er van
te leren".
(Van onze correspondent Mare
de Koninck)
WASHINGTON De altijd
ijverige Amerikaanse opinie
peilingsbureaus zijn harder
dan ooit aan het werk om de
effecten te meten die de afge
lopen zondagavond uitgezon
den tv-film „The Day After"
(De Dag Erna) heeft gehad op
het Amerikaanse publiek. Met
name zoekt men het antwoord
op de vraag of deze gedramati
seerde versie van de gevolgen
van een kernoorlog voor zo
maar een Amerikaanse stad,
meer mensen tot voorstander
van het atoompacifisme of van
bevriezing van het huidige
kernwapenarsenaal heeft
overgehaald.
President Reagan en zijn Wit
te Huis-staf hadden zich, in de
dagen voordat de twee uur du
rende productie werd uitge
zonden, benauwd getoond dat
de film politieke schade zou
doen aan het beleid van de
Reagan-regering, omdat veel
mensen zich geschokt door
de verschrikkelijke beelden
tot de bevriezingsbeweging
zouden bekeren.
Betrouwbare onderzoeksresul
taten waren gisteren nog niet
beschikbaar, maar een voorlo
pige indruk is dat maar een
klein percentage Amerikaanse
burgers door de film van eer
dere gedachten over kernbe-
wapeningspolitiek is veran
derd.
onder 5500 kijkers, uitgevoerd
onmiddellijk voor en meteen
na de uitzending, liet zien dat
de film onder het Amerikaan
se publiek wel de „actieve
angst" heeft vergroot voor een
kernoorlog. Voor men de film genomen. Reagan heeft zich
had gezien noemde 84 procent altijd tegen een bevriezing van
kernoorlog een reële be- kernwapens verzet omdat vol-
verdiepen in de feitelijke ge
volgen ervan. Na de film zei
86 I
vastgelegd. De film laat in het
midden welke van de twee
>rocent een kernoorlog een grootmachten het eerste
reële bedreiging te achten en atoomschot heeft gelost, maar
zei 90 procent zich voortaan de gaat wel uit van de zogenaam-
fevolgen te zullen realiseren. de „launch on warning"-stra-
'waalf procent van de kijkers tegie. Dat wil zeggen dat presi-
zei door toedoen van de film
sterker dan voorheen te voe
len voor „kernwapenbeper
king", terwijl zes procent ver
klaarde nu sterker te voelen
voor extra bewapening ter
voorkoming van een vijandige
kernaanval. Van alle Ameri
kanen zei 49 procent „nog
steeds" voor minder kernbe
wapening te zijn en 29 procent
was „nog' steeds" voor meer
kernbewapening. Uit weten
schappelijke enquêtes die de
[elopen tw g
dent Reagan op de atoomknop
zou drukken zodra er Russi
sche raketten naar de Vere
nigde Staten zijn afgevuurd en
voordat die hun doel hebben
bereikt. „Launch on warning"
is echter geen vastliggende
strategie van de VS, omdat de
signalering van een Russische
aanval altijd vals kan zijn (zo
als eerdere computervergissin
gen hebben bewezen) en om
dat de VS met hun grote en
sterk verspreide kernmacht op
afgelopen twee jaar in de Ver- onderzeeboten nooit nucleair
enigde Staten zijn uitgevoerd, „uitgeschakeld" kunnen wor-
is telkens gebleken dat tussen den en altijd mogelijkheden
70 en 80 procent van de Ame
rikanen voor een nucleaire be
vriezing is: onmiddellijke ge
lijktijdige stopzetting van alle
aanmaak en opstelling van
nieuwe kernwapens in Oost en
West. De voorlopige indruk is
derhalve dat „The Day After"
in die verhouding geen be
langrijke verandering heeft
gebracht, maar dat aan beide
kanten van de scheidslijn de
motivatie is versterkt.
Depressief
Overigens heeft het Ameri
kaans Congres het standpunt
van de bevolkingsmeerderheid
voor een „freeze", nooit over-
behouden voor een latere te
genaanval.
„The day after" maakt zelf on
derdeel uit van een serie over
de gevolgen van een kernoor
log. Eerdere delen hadden een
meer technisch karakter en
baarden minder opzien. Voor
Nederland bezit de NCRV de
vertoningsrechten op deze se
rie en dus ook op het meest
schokkende onderdeel dat zo
veel opzien heeft gebaard. Ge
zien de lengte van de totale se
rie tweeënhalf uur aar
zelt de NCRV nog steeds het
programma aan te kopen. In
tussen hebben ook TROS,
KRO en AVRO zich gemeld
als gegadigden voor uitzen
ding
WASHINGTON De aanslag
van 23 oktober op het Ameri
kaanse militaire hoofdkwar
tier in Beiroet is door Iraniërs
gepleegd met steun van Syrië.
De Amerikaanse minister van
defensie, Weinberger, heeft dit
gisteren in Washington tegen
journalisten gezegd.
Bij de aanslag werden 239
Amerikaanse militairen ge
dood toen een vrachtwagen
vol explosieven het hoofd
kwartier binnenreed en in de
lucht vloog. De verklaring van
Weinberger is de tot dusver
meest directe beschuldiging
aan het adres van Syrië door
een lid van de Amerikaanse
regering.
PARIJS Het bericht dat de
dissident en Nobelprijswinnaar
Andrei Sacharov de Sovjet-
-Unie mag verlaten, is „volle
dig onjuist". Dit heeft de Rus
sische ambassade in Parijs
meegedeeld. Leden van een
Frans comité tot steun aan jo
den in de Sovjet-Unie hadden
eergisteren verklaard, dat zij
op de ambassade hadden ge
hoord dat Sacharov het land
uitmocht als hij dat wil. Vol
gens de ambassade mag elke
burger de Sovjet-Unie verla
ten, maar vormt Sacharov
daar een uitzondering op om
dat hij kennis draagt van ge
heime informatie. De naar
verluidt ernstig zieke Sacha
rov woont sinds bijna vier jaar
met zijn vrouw Jelena Bonner
in binnenlandse ballingschap
in de industriestad Gorki, die
verboden is voor buitenlan
ders.
Jaruzelski
versterkt
zijn machtspositie
WARSCHAU Het Poolse
parlement heeft wijzigingen in
de regering goedgekeurd,
waardoor premier Wojciech
Jaruzelski zijn machtspositie
heeft kunnen versterken. Hij
droeg zijn portefeuille van de
fensie over aan generaal Flori-
an Siwicki en werd vervolgens
benoemd tot hoofd van het
nieuwe nationaal defensieco-
mite (KOK), dat verregaande
bevoegdheden heeft op mili
tair en sociaal-economisch ge
bied.
ADVERTENTIE
voor mensen met de laagste inkomens.
Als gevolg van de PTT-acties zijn niet alle
formulieren voor 15 november in het bezit van
de gemeenten gekomen.
De gemeenten zullen, afhankelijk van de
plaatselijke situatie, bij de afhandeling met deze
vertraging rekening houden.
Ook deze uitkeringen kunnen hinder on
dervinden van de PTT-acties.
Geprobeerd zal worden de uitkeringen
zoveel mogelijk op tijd uit te betalen. Mochten
zich desondanks problemen voordoen, neemt
u dan even contact op met de sociale dienst in
uw gemeente.
Dit is een publikatie van het ministerie van Sociale Zaken
en Werkgelegenheid.
PARIJS Frankrijk begint binnenkort schuilkelders te
bouwen, die burgers tegen een kernaanval moeten bescher
men. Dit blijkt uit vertrouwelijke richtlijnen van de socialis
tische regering die dinsdag in het dagblad Liberation werden
gepubliceerd. Volgens deze richtlijnen moeten alle nieuwe
gebouwen waarin meer dan honderd mensen worden gehuis
vest, vanaf 1984 worden voorzien van atoomvrije schuilkel
ders.
