Smit-Kroes ontkent slechte situatie bij onderhoud wegen Kamerleden hebben* nog hoop op akkoord Genève a Britse astronoom ontwikkelt verrassende wetenschappelijke theorie over het heelal Lc Honecker: Russen h deden laatste bod Burt Lancaster -70- toeval filmacteur bij Minister wacht op brief Peper over Taiwan-orders BINNENLAND/BUITENLAND Sou-rant DONDERDAG 3 NOVEMBER 1983 PAGINA 1 Deeltijdarbeid mogelijk bij sociale werkplaatsen DEN HAAG Staats secretaris De Graaf van sociale zaken is be reid om gemeenten die dat willen, toe te staan deeltijdarbeid in te voe ren bij sociale werk plaatsen. Dat zal gaan op basis van vrijwillig heid. De werknemer kan een aangeboden deeltijdbaan weigeren, fn een brief aan de Tweede Kamer zegt De Graaf dat het gaat om 124 gemeenten met ruim 22.000 WSW'ers. Bestuurders verenigingen aansprakelijk bij faillisement DEN HAAG Niet alleen bestuurders van BV's en NV's, maar ook van vereni gingen en stichtingen kunnen in de toe komst persoonlijk aansprakelijk worden gesteld voor schulden, wanneer hun orga nisatie failliet gaat. Voorwaarde is dat zij zich kennelijk hebben schuldig gemaakt aan „onbehoorlijk bestuur", terwijl het ook aannemelijk moet zijn dat dit slechte bestuur de belangrijkste oorzaak is van het faillissement. Dat is de strekking van een wetsontwerp ter bestrijding van mis bruik van rechtspersonen, waarvan mi nister Korthals Altes (justitie) deze week een gewijzigde versie naar de Kamer heeft gestuurd. Oorspronkelijk had dit zo genoemde „misbruik-wetsontwerp", dat in februari 1981 werd ingediend, alleen be trekking op BV's en NV's. Bijverdienste gehuwde AOW'ers minder belast DEN HAAG Gehwude AOW'ers met een kleine bijverdienste of pensi oen, zullen daarvan na 1 januari soms aanzienlijk meer overhouden dan tot nu toe het geval is. De Tweede Kamer heeft gisteren in zeer ruime meerder heid ingestemd met voorstellen van de regering daartoe. Het gevolg is, dat de gehuwde bejaarden niet meer dan 60 procent van hun bijverdiensten aan ex tra premies zullen hoeven af te dragen (nu nog soms meer dan 90 procent). De kosten van die maatregel belopen 120 miljoen gulden, waardoor de ongehuw de AOW'ers met kleine bijverdiensten extra moeten inleveren. Zo zal voor hen de ziekenfondspremie flink om hoog gaan. Maximaal gaat deze groep er 5,2 procent op achteruit. Reuzetaart Leerlingen van de vijfde klas VWO van het Christelijk Colle ge Griftland in Soest snijden een taart aan van een meter doorsnee en een gewicht van vijftig kilo. Ze wonnen dat enorme stuk gebak door de meeste natuurlijke getallen te maken op basis van vijf vijfen, waar ze alle mogelijke reken kundige trucs mee mochten uithalen. De leerlingen hadden drie weken nodig om 5496 op lossingen te vinden, waarvoor ze 146 vellen papier nodig hadden. Het grootste getal dat de bollebozen vonden, was 144 met 122 nullen. De redac tie van het wiskundetijdschrift voor jongeren, Pitagoras, had de wedstrijd had georgani seerd. Kinderen naar ziekenhuis Ac na drinken limonade DORDRECHT Twaalf kinderen in j huis in de wijk Stadspolders in Dordre<£ansP duizelig en met buikkrampen naar het £omrr meenteziekenhuis overgebracht. Na cpr",sr derzoek konden de kinderen nog dezelfptellm dag naar huis. Twee jerrycans met linfen 8* nadesiroop zijn in beslag genomen. De pecnti roop was in het buurthuis met water aa gelengd. De inhoud van beide jerrycans Twaa.' veertien dagen geleden gekocht w^n vj den onderzocht door het gerechtelijk la#-11^ ratorium in Rijswijk. Volgens sommiK3" ouders zaten er drugs in de limonade, pnder politie onderzoekt deze beschuldiging, 'ev?.n, dus een woordvoerder, maar heeft er perlijt nu toe geen aanwijzingen voor. Het kan nog duizend jaar duren voordat de mens met enige zekerheid achterhaalt wie of wat het denkende, superintelligente wezen is dat het heelal bestuurt. Waar houdt het zich op?. Bestond het vroeger ai of is het er nog steeds? Dat is beslist iets wat de wetenschap moet onderzoeken, zegt de Britse astronoom prof. Hoyle. (Van onze correspondent Roger Si mons) LONDEN ,,Ik ben er zeker van", zegt de Britse professor Sir Fred Hoyle (68) „dat het heelal niet alleen een schepper maar ook een doel heeft en dat het met bewustheid doorlopend onder toezicht staat". Zijn controversiële wetenschappelijke theorieën heb ben prof. Hoyle al veel vrienden gekost. Velen wensen niet meer met hem te praten omdat hij alge meen geaccepteerde waarheden in twijfel trekt. De Engelse natuurkundige Charles Ro bert Darwin (1809-1882) is destijds pre cies hetzelfde overkomen. Toen Dar win in 1859 zijn geruchtmakende evo lutietheorie en afstammingsleer publi ceerde, verketterden zijn collega's en de kerken hem. Merkwaardig genoeg worden sommige van Darwin's opvat tingen nu door Hoyle tegengesproken. Sir Fred zet zijn nieuwe wetenschappe lijke theorie over het heelal uiteen in een boek, „The Intelligent Universe: A New View of Creation and Evolution", dat kortgeleden in Engeland verscheen. In Londen worden zijn bevindingen deze maand besproken op een bijeen komst van astronomen, die erg rumoe rig belooft te worden. Prof. Hoyle is een van de bekendste Britse sterrenkundigen. Hij is ook wis kundige, beoefenaar van de astrofysica en auteur. Sedert hij zijn vaste baan in Cambridge opzegde en meteen ook het klassieke wetenschappelijke establish ment van Groot-Britannië als het ware de rug toekeerde, bewandelt hij eenza me paden, die onvermijdbaar tot op spraak verwekkende conclusies schij nen te leiden. Bijna alle andere Britse geleerden zijn van oordeel, dat hij te ver gaat. In zijn jongste boek legt Hoyle uit, dat hij de scheppende kracht in het heelal niet als een god beschouwd, die het heelal van buiten in zijn macht houdt. Hij ziet er eerder een denkend wezen dat zich in het heelal zelf bevindt en het daar bestuurt. Deze conclusie is het resultaat van tien jaar studie en bere kening, zegt prof. Hoyle. Bezaaïng gaat door Tot de vele andere verrassende beslui ten die hij getrokken heeft, behoort de theorie dat er geen leven ontstaan is op aarde maar wel in de kosmische ruim te, waar enorme kolonies van microsco pisch kleine schepsels tussen de sterren zweven. „Het leven werd door kome ten naar de aarde gebracht", meent Hoyle. Hij is trouwens van oordeel, dat onze planeet nog schier onafgebroken „bezaaid" wordt met een stortvloed van microscopisch leven, afkomstig uit de kosmische ruimte. Prof. Hoyle stelt deze „immigranten" verantwoordelijk voor ziekten en de genetische verande- ringenn die evolutie veroorzaken. „Op die manier zijn de hogere levens vormen en intelligente wezens ont staan", zegt hij. „Veranderingen op goed geluk af, die Darwin inspireerden tot het formuleren van zijn evolutiethe orie, zijn wiskundig onmogelijk". De orthodoxe wetenschap neemt aan, dat het ontstaan van leven eigenlijk een toevallige gebeurtenis, een „onge lukje" was, zonder veel belang voor de algemene werking van het heelal. Maar volgens Hoyle is leven juist een sterk verspreid en onontbeerlijk onderdeel van de kosmos. Hij ontkent, dat dit oor deel een religieuze betekenis heeft. „De godsdienstige opvatting is, dat het heelal geschapen werd met de bedoe ling er een geschikte omgeving van te maken voor levende wezens, dat wil zeggen: voor ons. Ik ben daarentegen van oordeel, dat het nog geregeld aan gepast wordt". Met andere woorden, de „schepping" duurt voort. Hoyle's enorme kolonies van micro-or ganismen, die rondzweven tussen de sterren, hangen daar niet voor hun ple zier. Volgens de eminente Britse ge leerde zorgen zij er voor. dat er weer nieuwe hemellichamen van de juiste scheikundige samenstelling ontstaan'. Ook letten zij er op, dat in het heelal leven mogelijk blijft. „Zij zijn geprogrammeerd om dit te doen", schrijft prof. Hoyle. Net zoals de aarde door levende wezens verder aan gepast wordt, passen andere levende wezens het heelal verder aan". Superintelligent Achter die organismen bevindt zich volgens Hoyle het superintelligente we zen dat alles in beweging heeft ge bracht en bijvoorbeeld nog steeds de evolutie van levende dingen op aarde beïnvloedt door hen via kometen di verse genetische boodschappen toe te sturen. Via kometen? Als dit niet uit het brein van een van Engeland's grootste astronomen kwam, zou je ge neigd zijn met de wijsvinger op de zij kant van je voorhoofd te tikken. Maar prof. Hoyle houdt vol, dat in het heelal te veel dingen precies zijn zoals het moet om leven mogelijk te maken. „Alles werd doelbewust en niet zo maar tot stand gebracht", zegt hij. „Wanneer de omvang van gewone atoomdeeltjes ook maar iets zou ver schillen van hun huidige grootte, dan zouden alle sterren in het heelal ont ploffen gelijk een neutronenbom en meteen alle leven vernietigen", schrijft de controversiële geleerde. „Zonder de gepaste verhouding van de onontbeerlijke scheikundige bestandde len kool- en zuurstof, zouden de stenen en de aarde waarvan het leven afhangt niet tot stand zijn gekomen. Een einde loze lijst van voorbeelden bewijst, dat niets van dit alles toevallig gebeurd is", aldus Hoyle. Volgens prof. Hoyle vragen sommige andere geleerden zich af, waarom de puzzel van het heelal zo netjes in el kaar past. „Hoewel die collega's dit niet zullen toegeven, bevinden zij zich vlak bij een theoretische grens, die zij nog niet durven overschrijden. Het idee van een intelligent wezen dat in het heelal aan het werk is, doemt voor hen op". Opzettelijk Hoyle acht het wiskundig onmogelijk, dat ergens in het heelal louter bij toeval leven zou zijn ontstaan. Heeft hij gelijk, dan moet het leven opzettelijk tot stand gebracht zijn. Verder is hij met zijn re denering nog niet gevorderd. „Het kan nog duizend jaar duren", zegt hij, „voordat de mens met enige zekerheid achterhaalt wie of wat dit denkende wezen is dat volgens mij het heelal be stuurt. Waar houdt het zich op? Be stond het vroeger al of is het er nog steeds? Dat is beslist iets wat de weten schap moet onderzoeken. De bijna 300 jaar oude verstandhouding tussen ge leerden en de kerken, dat de waarheid omtrent het bestaan van God niet door middel van telescopen gevonden kan worden, mag dergelijke opzoekingen niet in de weg staan". Kerstmis aan het front loopt af DEN HAAG De Haagse Co- medie speelt in het HOT-thea- ter de laatste voorstellingen van „Kerstmis aan het front" op 9, 10, 11 en 12 november. Het stuk speelt zich af tijdens de Kerstavond in de Eerste Wereldoorlog, wanneer drie Franse en drie Duitse soldaten zich in de loopgraven tijdelijk met elkaar verbroederen. In bittere kou, van alles en ieder een verlaten, drinken zij champagne en vertellen zij el kaar hun verhalen. GRATIS ELKE WOENSDAG DE BIJLAGE Bil UW KRANT MET INFORMATIE OVER FILMS,MUZIEK THEATER, RECREATIE. EXPOSITIES EN EEN COMPLETE AGENDA DEN HAAG Minister Smit-Kroes (Verkeer) heeft voorstellen van de oppositiepartijen (PvdA en D'66) om meer geld uit te trekken voor het onder houd van rijkswegen van de hand gewezen. Ze noemde gisteren bij de be handeling van de ver- keersbegroting in de ver- keerscommissie van de Tweede Kamer een voor stel van de democraat Tommei om 50 miljoen gulden over te brengen van de post aanleg naar die van onderhoud „een sigaar uit eigen doos". Er aan toevoegend: „Daarop zat ik niet te wachten. Ik rook niet". Korte metten ook maakte de minister met het voorstel- -Rienks (PvdA) om 60 miljoen gulden extra op de begroting uit te trekken voor onderhoud. De nu daarvoor op de begro ting aangewezen post (in totaal 570 miljoen gulden) is naar de mening van de minister vol doende. In het overleg met de Kamerleden maakte de minis ter duidelijk, dat komend jaar maar „in heel beperkte mate" kan worden begonnen aan nieuwe wegprojecten. De erg ste knelpunten in het wegen net zullen „daadkrachtig" worden aangepakt, maar nieu we projecten zullen zo sober mogelijk worden uitgevoerd. In antwoord op vele kritische opmerkingen over de samen loop van veel onderhouds werkzaamheden deelde de mi nister mee, dat een en ander mede een gevolg is van een fi nanciële meevaller, te weten de opbrengst van 42,5 miljoen gulden uit de incidentele ver hoging van de benzineaccijns. De minister benadrukte dat de onderhoudswerkzaamheden positief zullen uitvallen èn voor de automobilist èn voor de verkeersveiligheid. Minister Smit-Kroes kon de Kamercommissie een lijst voorleggen van projecten, die met de grootst mogelijke spoed worden voltooid. Zij noemde onder meer de A-10 rond Am sterdam (Coentunnelweg), en kele wegen nabij Rotterdam en een gedeelte van het „hoef ijzer" rond Den Haag. De ver breding van de weg Den Haag Utrecht zal in 1986 gereed kunnen komen. Een jaar eer der zal het knooppunt Leid- schendam gereed zijn. De minister kwam ook met een lijstje van nieuwe projec ten, waarmee in de jaren 1984-1988 wordt begonnen: o.a. de reconstructie van het knooppunt Oudenrijn, de weg Leiden Alphen aan den Rijn en verbreding van de Van Brienenoordbrug. 5T.C net mijn klein richt Geor rikai end (Van onze speciale verslagge ver Rik in 't Hout) MOSKOU De Neder landse parlementaire Oost-West-delegatie heeft gisteren in Moskou weer enige hoop gekregen, dat er in Genève toch nog een akkoord wordt bereikt over de atoomraketten voor de middellange af stand. De fractieleiders Den Uyl (PvdA) en De Vries (CDA) sluiten zelfs niet uit, dat dit nog ge beurt in de vijf dagen, die de Russen en Amerikanen volgens afspraak nog zul len onderhandelen. VVD- leider Nijpels ziet niet eer der iets gebeuren dan na dat de NAVO de eerste Pershings-II en kruisra ketten heeft opgesteld, hetgeen is voorzien voor begin december. De rede voor het vleugje opti misme is de uitleg, die de Rus sen gisteren aan de Nederlan ders gaven omtrent het jongste voorstel van partijleider An dropov. In dit voorstel beperkt de Sovjetunie zich tot 140 SS- 20's in Europa, in ruil waar voor de NAVO geen enkele nieuwe raket in dit werelddeel mag stationeren. De Neder landse delegatie kreeg te ho ren dat het getal van 140 geba seerd is op het aantal kernkop pen van de Britse en Franse raketten voor de middellange afstand, die al in de jaren zes tig werden opgesteld. Tot dusver wilden de Russen in hun voorstellen niet uitgaan van kernkoppen, maar van het aantal Britse en Franse ra ketten zelf, zijnde 162. Maar omdat van Westerse zijde steeds was gezegd, dat dit geen recht deed aan de werkelijk heid, omdat die 162 SS-20's elk drie kernkoppen hebben, had de Sovjetunie besloten een „verdere concessie" te doen, aldus gisteren generaal Tsjer- vov, militair deskundige van de Opperste Sovjet, in een ont moeting met de Nederlandse delegatie. Voor Den Uyl was dit aanlei ding tot de opmerking, dat de Russen „om twee minuten voor twaalf" kennelijk nog elke kans aangrijpen om nog tot een akkoord te komen. La ter voegde hij er aan toe, dat naar zijn mening „uiteraard" de Amerikanen ook nog wel wat water in de wijn zullen doen. Deze gedachte is in zo verre gerechtvaardigd, dat Washington inmiddels, na een eerste afwijzende reaktie, heeft laten weten dat het voorstel van Andropov nog nader wordt bestudeerd. Vol gens Den Uyl is het een cruci ale fout van de Verenigde Sta ten, als zij blijven weigeren de Britse en Franse kernwapens mee te tellen. CDA-voorman De Vries vol stond met te zeggen, dat het voorstel van Andropov serieus genomen dient te worden. In deze geest zal hij ook verslag doen aan de CDA-fraktie, wanneer die zich voorbereidt op het beraad over de vraag, of er ook in Nederland kruis raketten moeten komen. Joep de Boer, buitenland-specialist van het CDA, die ook lid is van de delegatie in Moskou, liet een nog wat optimistischer geluid horen. Dat de Russen nu van 162 naar 140 zijn terug gegaan, betekent volgens hem, dat ze „tot heel veel bereid zijn om de plaatsing van Ameri kaanse raketten te voorko men". Hij wees erop dat de manier, waarop de Russen re kenen, nog meer concessies mogelijk maakt. Zij beweren namelijk dat drie van de vier Britse Polaris-onderzeeboten raketten hebben met zes kern koppen. Volgens de NAVO zijn dat er maar drie. „Als de Russen dat accepteren, moeten zij gelijk naar negentig SS-20's zakken", aldus De Boer. Hij is overigens wel van me ning dat de Russen eventueel pas zover zullen gaan na plaat den. sing van de eerste NAVO-^anj^' ketten, wanneer zij hebben lfocn merkt dat zij op een and»etru wijze niets bereiken. In zovdoe re is hij het dus eens irjnoe: VVD-leider Nijpels, die mee^en dat de Russen zich tot dat rn ment „spijkerhard" zullen bP ven opstellen. Nijpels wees 6oms een uitspraak van gener«Gren Tsjervov, dat de Sovjet-UrQeor alleen wil onderhandelen t>p m basis van de eigen voorsteller pi „dat wil zeggen dat ze getlit r enkele nieuwe Amerikaarv\me raket in Europa tegenover tnilit; SS-20-raketten accepteren". deze Positief waardeerde de Nedeiorrr landse delegatie het ook dat frfidd Russen vooralsnog niet v^0k plan zijn ook de START-fcCaril sprekingen (over strategiscfbeke oceaanoverschrijdende rakq-e, c ten) af te breken, als fcaat NAVO in december begipiet met de stationering van Peibp d» hings en kruisraketten. Tot ivan i toe was niet duidelijk gewoonde den wat de Sovjet-Unie bvoor doelde met de opmerking, dDe zij in dat geval Genève z<Voor verlaten om er niet meer teripenU te keren. heefi Het voorbehoud van Nedepert, land waar het de plaatsing v^rits kruisraketten betreft, is tot ipnet toe in Moskou niet als zodanover aan de orde geweest. Wel vehet i klaarde onder-minister Kovfcaar liov (Buitenlandse Zaken), m(s gi wie de Nederlanders gistescho middag een gesprek haddejaar dat de Sovjetunie haar SS-2C^est< alleen richt op die landen, dpie i Amerikaanse raketten op hudoor grondgebied toelaten. „Als wfriac! ons land ter beschikking steweel len van kruisraketten, wordeHij we dus op hetzelfde morneten Russisch doelwit", zo had Beüer de Vries begrepen. vara ken BONN De Russen hebben hun laatste bod gedaan voor de on derhandelingen met de Verenigde Staten in Genève over d-w- kernwapens voor de middellange afstand, zo verklaarde d I Oostduitse leider, Erich 'Honecker, in een vraaggesprek met he Westduitse weekblad Stern. Hij zei dat de Russische leider An dropov in zijn laatste voorstel van 27 oktober zeer ver is gegaai om de patstelling in de besprekingen te doorbreken en dat he nu aan de Verenigde Staten is hun „onrealistische" houding t laten varen. Gevraagd of Andropov het laatste Russische woon had gesproken in het vraaggesprek met de Pravda zei Honeckei^y „ik geloof dat ik kan oordelen dat er geen nieuwe voorstellei van de Russen of kameraad Andropov zullen komen, omdat di Sovjet-Unie al zeer ver is gegaan". Illlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllltlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll HOLLYWOOD Nog steeds gaat hij door voor een van de sportiefste filmac teurs in Hollywood en sport man was hij allang voor hij aan een filmcarrière begon: Burt Lancaster, hoofdrolspe ler in vele films die meer vergden dan alleen maar spel en waarin hij ook vele gevaarlijke facetten voor zijn rekening nam, werd gisteren 70 jaar. Burton Stephen Lancaster, in 1913 geboren als zoon van een postbeambte in New York, onderscheidde zich op school als lange, gespierde basketbalspeler, wat ertoe bijdroeg dat hij een beurs voor de universiteit kreeg. Maar in plaats van te gaan studeren vormde hij samen met een vriend het acroba- tenduo „Lang and Cravat", dat optrad in circussen en nachtclubs. De tweede wereldoorlog bracht Lancaster door in Noord-Afrika en Italië. Op het toneel verzeilde hij in 1945 kort na zijn terugkeer in het vaderland. Het was meer geluk dan wijsheid: een producer van Broadway hield hem voor een acteur. Al drie weken na zijn debuut op Broadway werd Lancaster var dre var fer ste' cor raë Isch een contract in Hollywoome aangeboden en een rol in rcove gisseur Robert Siodmakbai „The Killers". Hij was filmen held. En is dat sindsdien gc^o, bleven.' ma Hoogtepunt van Lancaster carrière moet voor hem zijl geweest zijn associatie met dl Italiaanse regisseur Luchim Visconti, met wie hij „II Gat topardo" - naar het boek val de prins van Lampedusa maakte en waarin hij de rq speelde van een Siciliaansl prins. „Conversation Piece uit 1974 zou eveneens eej klassieke Italiaanse produk tie worden. RUITENHEER Q"r tiW$. M<- c? DEN HAAG Minister Smit-Kroes (Verkeer en Waterstaat) is niet van plan haar mening te ge ven over de vraag of de regering nieuwe orders uit Taiwan aan Wilton Fij- enoord kan goedkeuren. De bewindsvrouwe ver klaarde gisteravond in do Tweede Kamer dat die zaak eerst eens uitgebreid door het kabinet bespro ken moet zijn. Ook zou zij het „een buitengewoon juiste zaak" vinden als ge wacht wordt op de schrif telijke visie van Rotter dams burgemeester Peper over de economische voor- en nadelen voor de Rotterdamse haven en in dustrie. Minister Van den Broek van Buitenlandse Zaken heeft de Chinese zaakgelastigde in Ne derland, Guo Jie, meegedeeld dat binnen het kabinet met name door hemzelf en zijn col lega van Economische Zaken, Van Aardenne wordt ovei legd over de levering van no twee onderzeeërs aan Taiwan Inmiddels zou Wilton Feye noord uit Taiwan een zoge noemde „letter of intent" heb ben ontvangen. Dat is eei schriftelijke bevestiging vai het voornemen de bestelling t j plaatsen, die echter niet d bindende kracht heeft van eell

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1983 | | pagina 10