als bizar gebouw
i „Gevangen verbeelding"
Vierde tv-kanaal in Frankrijk met elke avond film
YPRO-tv brengt film
over verbannen Iraniër
DIP/TELEVISIE
CeidaeSowimtt
euw zendstation Zuidelijk Flevoland
WOENSDAG 2 NOVEMBER 1983 PAGINA 15
ERSUM Van oktober volgend jaar af
uitzendingen via de korte golf van Ra-
Wereldomroep in Hilversum
de lucht in vanuit het zendstation
-radio in IJsselstein, maar vanuit het mo-
in aanbouw zijnde zendstation Flevo,
ilometer ten noordwesten van Zeewolde.
-radio blijft in elk geval tot 1987 stand-by
iet geval Flevo als gevolg van kinderziek-
et even laat afweten. Daarna wordt Lo-
idio langzaam maar zeker afgebouwd en
mteld (een aantal nog bruikbare onderde-
lat naar Radio Kootwijk om indien nodig
tog een keer dienst te doen) en moet Fle-
taak overnemen, die het zendstation in
stein gedurende bijna dertig jaren heeft
ld.
een stuk langer dan bij de bouw van Lo-
idio in 1955 werd gedacht. De technische
sduur van een korte-golfzendstation is,
mits het goed wordt onderhouden, twintig jaar.
Er mag best een compliment worden gegeven
aan de PTT, die het station dusdanig goed heeft
verzorgd, dat het bijna tien jaar langer meeging
dan die twintig jaar. die daarvoor staat. Maar
nu gaat het echt niet meer, aldus de algemene
opvatting.
Flevo zal bestaan uit vier zenders van vijfhon
derd kilowatt, waarvoor twintig antennes nodig
zijn. De hoogste daarvan is 103 meter.
Beheer en onderhoud van het station zijn in
handen van de PTT. Voor het gebruik van Fle
vo betaalt de Wereldomroep zo'n zeven miljoen
gulden huur per jaar. De Wereldomroep heeft
dat vermogen nodig, omdat op de korte golf het
recht van de sterkste geldt. Rusland gooit er
heel wat kilowatt tegen aan om zichzelf te laten
horen en anderen uit de ether te drukken. Er
wordt een soort piraterij bedreven.
(Van onze correspondent Jan Drum
men)
PARIJS De Fransen die daarvoor de
extra financiën hebben, kunnen over
een jaar (om precies te zijn vanaf 1 no
vember 1984) een vierde nationaal tele
visiekanaal ontvangen dat hoofdzake
lijk recente films zal vertonen. In elk
geval zal er een film per avond zijn be
halve een aantal korte andere pro
gramma's.
Het vierde kanaal is zogenaamde be-
taal-televisie en om de uitzendingen
(afgezien van drie kwartier per dag die
vrij zijn en dus door iedereen bekeken
kunnen worden) te kunnen zien moet
een ontstoringsapparaat, ook wel deco-
deerapparaat of ontklutser, ingescha
keld worden. Om zwartkijken te ver
mijden worden de uitzendingen name
lijk opzettelijk gestoord of geklutst en
het decodeerapparaat dat gehuurd moet
worden, om ze te kunnen bekijken,
brengt het geld in het laatje voor dit
vierde kanaal.
Als er althans een miljoen abonnees ge
vonden kunnen worden, een aantal dat
nodig is om het mogelijk te maken dat
het kanaal zichzelf bedruipt. Het deco
deerapparaat moet voor een bedrag van
vermoedelijk 120 francs (ongeveer 45
gulden) per maand gehuurd worden,
terwijl er eenmalige aansluitingskosten
van 700 tot 800 francs (ongeveer 260 tot
295 gulden) betaald moeten worden.
Daarna kan men zes uur in de avond
een film en enkele andere uitzendingen
bekijken.
Drie kwartier uitzendingen van het
vierde kanaal, „Canal Plus" genaamd,
2al voor iedereen zonder ontstoring te
bekijken zijn. Nadien moet men de de
coder aanzetten voor storingsvrije ont
vangst. In beginsel vormen de films de
hoofdschotel, ofschoon er ook andere
plannen bestaan, die nog niet helemaal
duidelijk zijn.
Ten aanzien van de films moest een
groot aantal problemen opgelost wor
den, omdat in Frankrijk een film pas
drie jaar nadat hij in de bioscooproule-
ring is gekomen voor de televisie uitge
zonden mag worden. De meningen van
de diverse organismen die .„Canal Plus"
willen lanceren liepen nogal uiteen en
de filmindustrie had uiteraard haar op
vatting. Tenslotte heeft premier Mau-
roy moeten optreden als bemiddelaar
hetgeen heeft opgeleverd dat „slechte"
films spoedig en ..goede" films pas veel
later na hun bioscooppremière via „Ca
nal Plus" vertoond mogen worden.
Films die in de bioscoop minder dan,
110.000 bezoekers trokken mogen dan
een half jaar na verschijning op het
nieuwe televisiekanaal vertoond wor
den, matige films die tussen 110.000 en
350.000 toeschouwers haalden moeten
negen maanden wachten en voor de
betere films is het zo gecompliceerd,
dat er vermoedelijk een aantal ambte
naren en computerspecialisten bij de
berekening een goed bestaan kunnen
vinden. In het kort loopt de wachtpe-
riode van deze betere films uiteen van
9 maanden tot anderhalf jaar.
/ERSUM Met de
documentaire „Ge
en verbeelding" kijkt
inoloog professor
lan Bianchi aan de
van tekeningen van
:httiende eeuwse Ita-
se graveur Gian Bat-
IA fTD_
decoratie. In het filmpje van
Bianchi zijn de gevangenen
dat ook. Hij zegt: „Mijn doel
met dit filmpje is de absurdi
teit van het gevangeniswezen
te laten zien. Ik herken mijzelf
in Piranesi. De mensen zijn
symbolen geworden die die
nen ter opluistering van de
macht van de moderne staat.
Ik laat de gevangenen ook
handboeien dragen, wat in een
moderne gevangenis nauwe
lijks voorkomt. Het is in een
gevangenis als de Bijlmer bajes
ook volstrekt overbodig, want
daaruit ontsnappen is haast
onmogelijk. Toen we er film
den liep er constant een bewa
ker mee, die telkens de vol
gende zware deur pas opende
als de vorige gesloten was. Het
HILVERSUM De VPRO
munt uit in het brengen van
non-conformistische produk-
ten. Anderzijds toont deze
omroep niet zelden films,
waaruit juist een enorme be
trokkenheid spreekt. Van dat
laatste is de Iraanse film „Fe-
restadeh" (The Mission) ze
ker een voorbeeld. Hoofdper
soon is Davoud Moslemi
tHoushang Touzie). die als
de film èn in werkelijkheid
een Iraniër die op de vlucht
is voor het regime in Tehe
ran. zet de verschillende ka
rakters zo goed neer, dat je
zonder meer kunt spreken
van een psychologische thril
ler. Aan het begin zou je ge
neigd zijn te denken, dat de
film is gericht tegen het om
vergeworpen sjah-regime. De
strekking van de rolDrent
Ayatollah Kohmeini in
Iran".
Inderdaad, zo er nog enige
sympathie mocht bestaan
voor de buitenlandse politiek
van Khomeini, de film Fe-
restadeh toont aan, dat gewe
tensloze moordenaars de
dienst uitmaken in Teheran.
In Nederland is de film in
roulatie gebracht in het alter-
