fn
Amerikaanse legeroefeningen
lijken angstaanjagend echt
Agca even terug op het St.Pietersplein
Hitler-groet bij begin
proces tegen neo-nazi's
ir\
LASER EN COMPUTER BEHEERSEN STRIJD IN FORT IRWIN
COMMISSIE-KISSINGER ONTSTELD OVER
ZWAKTE SALVADORAANSE REGERING
Spaans
dorp
beëindil
honderl
jarige
oorlog
U
BUITENLAND
CcidócSowcwt
WOENSDAG 19 OKTOBER 1983 PAd
NNI
Mandaat Unifil met
half jaar verlengd
NEW YORK De Veiligheids-
raad van de Verenigde Naties
heeft het mandaat van de Unifil-
-troepen in Zuid-Libanon met
een half jaar verlengd tot 19 april
volgend jaar. Voor de resolutie
stemden 13 van de 15 leden van
de Veiligheidsraad; de Sovjet-
-Unie en Polen onthielden zich
zoals gewoonlijk van stemming.
Zoals bekend is het Nederlandse
aandeel in Unifil teruggebracht
van 850 naar 150 man. Volgens
VN-secretaris-generaal Perez de
Cuellar vormt Unifil in Zuid-Li
banon „een belangrijk element
van stabiliteit".
Oostduitse vrouwen
aangehouden na
protestbrief
OOST-BERLIJN Ongeveer veertig
Oostduitse vrouwen hebben maandag een
brief naar de militaire autoriteiten in
Oost-Berlijn gestuurd, waarin zij protes
teerden tegen dienstplicht voor vrouwen.
Vijf van hen zijn door veiligheidsfunctio
narissen aangehouden, zo hebben vrien
den dinsdag gezegd. Het protest kwam na
berichten dat de autoriteiten van de DDR
vrouwen in verscheidene steden een
dienstboek hebben verstrekt, wat gezien
wordt als de eerste stap naar inlijving in
de strijdkrachten. In maart nam het Oost
duitse parlement een wet aan, die de mo
gelijkheid opent dat vrouwen voor dienst
plicht worden opgeroepen.
In Wenen is gisteren een proces begonnen tegen
acht Oostenrijkers en een Westduitser, op be
schuldiging van het bedrijven van neo-nazisti-
sche activiteiten. De hoofdverdachte is de Duit
ser Ekkehard Weil (33). Hij zou het brein zijn
achter enkele anti-semitische bomaanslagen in
Salzburg en Wenen. In augustus 1982 werden
Weil en zijn acht mede-verdachten gearresteerd.
Het proces zal zeker twee maanden duren. Bij
het begin van de zittingen zorgde een van de
verdachten, de 61-jarige Egon Baumgartner,
voor de nodige opschudding toen hij bij binnen
komst in de rechtszaal de Hitler-groet bracht
(foto).
Herfstoffensief
in Afghanistan
NIEUW DELHI Sovjet-troepen
en soldaten van het Afghaanse re
geringsleger zijn op veel plaatsen in
Afghanistan een herfstoffensief be
gonnen om nog voor het invallen
van de winter het islamitische ver
zet te verzwakken en de guerrilla
strijders uit hun stellingen te ver
drijven. Het zwaartepunt van het
offensief lag vorige week op de
provincie Parwan niet ver van de
Afghaanse hoofdstad en op Herat,
welke provincie aan Iran grenst. In
de afgelopen maanden is herhaal
delijk melding gemaakt van Iraan-
se steun aan de Afghaanse guerril-
leros in Herat.
ARAFAT VRAAGT
ANDROPOV OM HU
BEIROET PLO-leider Jasser Aral
steeds meer Palestijnse commandogroj
guerrillastrijders naar het kamp van dej
in zijn organisatie ziet overlopen, heeft a
sche leider Joeri Andropov om hulp g
„in dit kritiek stadium Dit heeft hij HAi
stijnse nieuwsagentschap Wafa gistererhge f.
Arafats huidige basis in het Libanese TrL0UW
meld. Arafat deed de oproep in een teleg
hij Andropov stuurde ter gelegenheid!
verjaardag van de Russische revolutie, gema
heeft tot dusver niet openlijk partij geljver 1
het conflict tussen Arafats aanhanger(oord<
dissidenten. Maar Nimr Saleh, een vanL vei
ders van de muiters, verklaarde onlang^..,:
een betoging in de Syrische hoofdstad Dj..
dat hij steun krijgt van Moskou. J
wor
FORT IRWIN De zon
had bijna zijn hoogste
stand bereikt toen de eer
ste pantserwagens van
het Russische 32e Regi
ment Jagers het dal bin
nendrongen. Kort daarna
rukten de pantserwagens
en de T-72 tanks beide
behorend tot het stan
daard materiaal van de
Sovjet-troepen dwars
door het dal op in de
richting van de magere
defensielinie van een
Amerikaans infanterieba-
taljon. De aanvallers wer
den van alle kanten on
der vuur genomen door
gevechtshelikopters,
maar de Russische tanks
en pantserwagens trok
ken onverschrokken ver
der.
Twee uur later was het
Amerikaanse bataljon uitge
schakeld. De tanks en auto's
waren vernietigd, de man
nen dood, gewond of in ver
spreide aftocht, de comman
dopost met de grond gelijk
gemaakt. Via de radio in het
hoofdkwartier was te horen
hoe het le en 10e Ameri
kaanse infanteriebataljon
wanhopig vochten tegen de
definitieve ondergang. De
commandant liet weten dat
hij „nog maar een tank en
een voertuig" over had.
Dringende verzoeken om
hulp voor de gewonden en
voor degenen die door che
mische wapens waren ge
troffen, werden niet beant
woord.
De volgende dag keren het
le en 10e Amerikaanse in
fanteriebataljon ongeschon
den terug in de vallei voor
een nieuw gevecht. Het gaat
hier om oefeningen. Maar
het zijn wel oefeningen die
opvallen door hun realisti
sche en perfectionistische
aanpak. Tegelijkertijd laten
ze zien hoe vastbesloten het
Amerikaanse leger is om
voorbereid te zijn op een
conventionele oorlog tegen
de Russen, niet alleen in Eu
ropa, maar ook in andere
wereldstreken, met name
het Midden-Oosten.
Interventiemacht
Het woestijnlandschap van
Fort Irwin in de staat Cali-
fornië is uitgestrekt. Ner
gens zijn landbouwgronden
of woonwijken te bekennen.
Het terrein doet onvermij
delijk denken aan het ter
rein waarop de Amerikaan
se snelle interventiemacht
misschien ooit zal moeten
vechten. Het idee van die
snelle interventiemacht is
afkomstig van president
Carter. Hij wilde dat leger
gebruiken om in tijden van
crisis de westerse olietoe
voer uit het Midden-Oosten
veilig te stellen. Pas onder
president Reagan werden de
plannen verder uitgewerkt.
Op die manier kon hij de
Russen doordringen van de
Amerikaanse vastbesloten
heid de olietoevoer te be
schermen en tegelijkertijd
bevriende naties, met name
die rond de Perzische Golf,
op hun gemak stellen.
Critici zeggen dat de instel
ling van de interventie
macht ook is bedoeld om het
Amerikaans publiek, ver
ontrust door de Amerikaan
se machteloosheid in Iran en
Afghanistan, te laten zien
dat de VS in het vervolg
zullen optreden als zich
weer zulk soort crises voor
doen.
Pet met rode ster
In Fort Irwin begint het
idee van de snelle interven
tiemacht langzaam maar ze
ker werkelijkheid te wor
den. Omstreeks 1986 zullen
de Verenigde Staten in staat
zijn om in tien dagen tijd
een hele divisie (10 tot
15.000 man) per vliegtuig
naar Zuidwest-Azië over te
brengen. Die divisie zou op
korte termijn kunnen wor
den gevolgd door niet min
der dan 45.000 mariniers.
Tot die tijd wordt in Fort Ir
win druk geoefend. De rea
listische aanpak van de oe
feningen rust op drie funda
menten. In de eerste plaats
is er het bestaan van een
permanente „vijand". Deze
vijand volgt de Russische
tactiek en militaire organi
satie, heeft een Russisch
doel, maakt gebruik van
Russisch en aangepast Ame
rikaans materiaal en gaat
gekleed in een uniform dat
erg veel lijkt op het Russi
sche, inclusief de pet met
rode ster. Een criticus heeft
eens gezegd dat het Ameri
kaanse leger „uitstekend ge
traind en uitgerust was" om
tegen zichzelf te vechten.
Het idee van een permanen
te vijand is bedoeld om die
fout te verhelpen.
Het tweede element is het
vernuftige gebruik van la
serstralen om geweer- en
kanonvuur na te bootsen.
Dergelijk materiaal wordt
ook elders gebruikt, maar in
Fort Irwin worden de moge
lijkheden tot het uiterste be
proefd. „Een raak schot met
een laserstraal" betekent de
uitschakeling van de man,
wapen of voertuig dat werd
geraakt. Een „bijna raak
schot" geeft de betrokken
militairen een idee hoe het
is om een gebied te betreden
dat zwaar onder vuur ligt.
Een ander foefje met laser
stralen houdt in, dat een ge
leid anti-tankwapen min
stens zes seconden onder
schot moet worden gehou
den voordat er een voltref
fer kan worden geregis
treerd. In een werkelijke
oorlog zou het uitschakelen
van zo'n wapen even lang
duren. Het team van Fort
Irwin is momenteel druk
doende behalve het grond-
materieel ook helikopters en
gevechtsvliegtuigen, in het
lasersysteem op te nemen.
Het gebruik van laser heeft
ook een eind gemaakt aan
de als scheidsrechter funge
rende officieren, die in een
jeep komen aanrijden, een
gekleurde vlag in de grond
zetten en de morrende troe
pen vertellen dat ze nu
„dood" zijn.
Het hele gevecht wordt van
seconde op seconde door een
computer geregistreerd. In
het hoofdkwartier worden
signalen die de voertuigen
uitzenden vertaald in een
bewegende plattegrond van
de strijd, die laat zien hoe
het terrein eruit ziet, hoe de
voertuigen oprukken, zich
terugtrekken of worden
verwoest en wat de richting
en gevolgen zijn van het ar
tillerievuur. Alle gegevens
worden opgeslagen, zodat de
oefening later kan worden
geëvalueerd.
Oorlog op
videoschermen
spoorverbindingen van de
Verenigde Staten, door het
gebied van Fort Irwin. Van
af 1860 werd het, tijdens de
strijd tegen de Indianen en
nog lang daarna, bewaakt
door militairen. Nu is het
een en al technologie wat de
klok slaat. Officieren in ge
perste uniformen zitten in
draaistoelen achter hun vi
deoschermen en computers
en missen niets van de be
wegingen in de meest mo
derne oorlogsspelletjes ooit
bedacht.
We zagen het gevecht van
die ochtend nog eens terug
op de video. Achteraf was
makkelijk te zien waar het
„Amerikaanse" bataljon in
de fout was gegaan. De com
mandant had zijn artillerie
en vliegtuigen niet gebruikt
op het moment dat dat het
meest effectief zou zijn ge
weest, namelijk toen de
„Russen" uit de pas het dal
binnenkwamen. „We eva
lueren", zegt kolonel Leiand
Brumley, „niet om te kijken
wie er gewonnen of verlo
ren heeft, maar om te kijken
in hoeverre de betrokken
eenheid de huidige militaire
doctrine- onder de knie
heeft".
Fort Irwin is in 1981 in ge
bruik genomen. Het is de
bedoeling dat volgend jaar
24 bataljons de cursussen
zullen volgen. Tezijnertijd
zullen alle gemechaniseerde
infanterie-en tankeenheden
van het Amerikaanse leger
één keer in de twee jaar een
bezoek brengen aan Fort Ir
win. Voordeel van dit soort
oefeningen is uiteraard dat
als Russische en Amerikaan
se troepen ooit slaags raken
op Europees grondgebied of
elders, de Verenigde Staten
kunnen terugslaan met opti
maal getrainde conventione
le troepen. Dit betekent dat
ze niet'onmiddellijk voor de
keus komen te staan: verne
dering of het inzetten van
nucleaire wapens. Dit neemt
echter niet weg dat men een
koude rilling over de rug
voelt gaan gaan als men de
„Russische" en Amerikaanse
tanks op elkaar ziet vuren
in het reusachtige, verlaten
amfitheater van Fort Irwin.
MARTIN WOOLLACOTT
Copyright The Guardian
Papandreou spreekt massa toe
Tienduizenden Grieken woonden gisteren op een plein in Athene een toesprj
van de Griekse premier Papandreou. De premier gaf een opsomming van de i
ten van het socialistische bewind dat gisteren twee jaar aan de macht was.
Raadsman Walesa beschuldigd
WARSCHAU De Nobelprijswinnaar voor de vrede, Lech Wa
lesa, heeft gisteren zijn geestelijke raadsman, pater Henryk Jan-
kowski, vergezeld naar het bureau van de officier van justitie in
Gdansk. De autoriteiten hebben Jankowski beschuldigd mis
bruik te hebben gemaakt van de vrijheid van godsdienst. De pa
ter is al vaak door de autoriteiten op de korrel genomen omdat
hij zich kritisch uitlaat over de koers van het Poolse regime.
Ariane met vertraging ruimte in
KOUROU Met een vertraging van ongeveer een uur is van
nacht vanaf de luchtmachtsbasis Kourou in Frans-Guyana de
Europese raket Ariane L7 gelanceerd. De vertraging was een
gevolg van het verkeerd werken van een controlesysteem.
Het was de eerste zuiver commerciële vlucht van de Europese
draagraket. Op de lanceerbasis ging dan ook een gejuich op toen
een kwartier na de lancering duidelijk werd dat de raket zijn
opdracht, het in een baan om de aarde brengen van de Ameri
kaanse satelliet Intelsat V7, met succes had vervuld. De Intelsat
V7 is een telecommunicatie-satelliet, die de verbinding verzorgt
van 12.000 telefoongesprekken en twee televisiekanalen. De
Ariane is een project van het Europese ruimtevaartbureau ESA,
waarbij elf landen zijn aangesloten: Zweden, Zwitserland, Span
je en alle EG-lidstaten met uitzondering van Luxemburg en
Griekenland.
RECONSTRUCTIE
VAN AANSLAG OP
DE PAUS
(Van onze correspondent Cees
Manders)
ROME Ali Agca, de
man die op 13 mei 1981 op
het St. Pietersplein in
Rome een aanslag op paus
Johannes Paulus II pleeg
de, is gisteren even terug
geweest op de plek van
het misdrijf. De Italiaanse
justitie had een „nieuwe"
aanslag op touw gezet om
die van mei '81 tot in de
details te kunnen recon
strueren. Deze reconstruc
tie vond plaats op verzoek
van de verdedigers van de
Bulgaarse luchtvaartem
ployé Antonov, die door
Ali Agca van medeplich
tigheid aan de aanslag op
de paus is beschuldigd.
Gisterochtend mocht (of
moest) de Agca alle bewegin
gen herhalen, die hij op die
beruchte woensdagmiddag in
mei had verricht, nu in het
bijzijn van een honderdtal po
litiemannen, en toen (zoals hij
beweert) slechts in het gezel
schap van twee Bulgaren. Een
van die twee Bulgaren kende
Ali al als Sergei Antonov, de
ander had hij nog nooit eerder
ontmoet. Later zou blijken dat
het om Aivazov, een Bulgaars
diplomaat in de Italiaanse
hoofdstad, ging.
De samenzweerders hadden
elkaar (tenminste, zo luidt de
versie van Ali Agca) in de loop
van de middag op het Plein
van de Republiek in het cen
trum van de stad ontmoet.
Vandaar ging het drietal in
een huurauto richting Vati-
caan. Halverwege de Via della
Conciliazone (de boulevard die
loodrecht op het St. Pieters
plein staat) hadden ze de auto
neergezet, vlak bij een bar
waar nog een kop koffie werd
gedronken. Tegen half vijf
nam Ali, inmiddels voorzien
van een handwapen, afscheid
van zijn metgezellen. Hij wan
delde naar het plein, tweehon
derd meter verder, om de paus
tijdens zijn gebruikelijke rij
toer dood te schieten.
Uitvoerig op tv
Ali toonde zich gistermorgen
nauwelijks onder de indruk.
Integendeel: hij leek deze re
constructie, die ondanks het
vroege uur door de Italiaanse
televisie uitvoerig werd gere
gistreerd, eerder als een aardi
ge onderbreking te beschou
wen van ruim twee jaar iso
leercel en eindeloze verhoren.
De reconstructie slaagde er
niet in de verdedigers van An
tonov en twee Bulgaarse magi
straten (die ook van de partij
waren) te overtuigen van de
betrokkenheid van de Bulga
ren bij de aanslag op de paus.
Ali herhaalde zijn verklaring,
en daarin konden ook op de
plek van het misdrijf geen te
genstrijdigheden meer worden
ontdekt.
Overigens staat of valt de hele
Bulgaarse Connectie nog
steeds bij de verklaringen van
Ali Agca, en van niemand an
ders. Antonov houdt vol dat
hij die woensdagmiddag niet
in de omgeving van het St.
Pietersplein is geweest, en hij
schijnt enige getuigen te heb
ben die zijn alibi steunen. Ook
de tweede Bulgaar, Aivazov,
ontkent en ook hij schijnt
sterk te staan. Maar Ali is niet
aan het twijfelen te brengen.
Hij blijft er bij dat het de Bul
garen zijn die hem naar het St.
Pietersplein hebben gestuurd
en dat hij zelf slechts een uit
voerder van hun plannen is
geweest. Volgens Ali hadden
de Bulgaren het niet alleen op
het leven van de paus voor
zien. Ook die andere Pool,
Lech Walesa, had tijdens zijn
bezoek aan Rome om het le
ven gebracht moeten worden.
Leugenaar
Agca is inmiddels op één be
paald onderdeel van zijn ver
halen ontmaskerd als leuge
naar, waar het gaat om een be
schuldiging aan het adres van
Antonov inzake de afgelaste
aanslag op Walesa. Op grond
van deze leugen moet Agca
zich nu verantwoorden voor
laster ten nadele van Antonov.
Maar de Italiaanse onder
zoeksrechter Martella, die het
hele onderzoek leidt, ziet in de
onwaarheid van enkele op
merkingen van Agca niet vol
doende reden om aan alle an
dere opmerkingen van - de
Turk te twijfelen. De Bulgaar
se Connectie geldt dus nog
steeds. De enige die nu een be
slissend oordeel kan uitspre
ken over de (on-)betrouwbaar-
heid van Ali Agca als getuige
en dus over de Bulgaarse Con
nectie is de Romeinse rechter,
voor wie Antonov over enkele
maanden terecht zal staan.
Tijdens zijn korte bezoek aan het St. Pietersplein was Ali Agca gisteren omgeven
door veiligheidsagenten.
RUITENHEER
NEW YORK Leden
van de commissie-Kissin-
ger zijn "ontsteld" over de
geringe greep die de rege
ring van El Salvador
blijkt te hebben op leger
en justitie in het land.
De New York Times meldde
uit San Salvador dat de com
missieleden in hun gesprek
ken is gebleken dat het leger
deelneemt aan de eskaders des
doods, dat een hoge politieke
functionaris vakbondsleiders
bedreigt en dat de regering
niet in staat is daar iets aan te
doen. Iemand die aanwezig
was bij het gesprek van de
commissie, die vorige week
een reis door Midden-Amerika
afsloot, met Roberto D'Aubuis-
son, de ultrarechtse voorzitter
van de grondwetgevende ver
gadering, vertelde de krant
dat D'Aubuisson had gespro
ken over deelneming van mi
litairen aan de eskaders des
doods. Die relatie tussen leger
en doodseskaders werd vol
gens de krant wel eerder ver
ondersteld, maar nooit open
lijk bevestigd van officiële zij
de. De meeste doden komen
op rekening van deze rechtse
moordploegen.
ALMERIA Me
zich suf turen als
een kaart van
moest zoeken naai
een wel heel
dorpje. Niettemin
de Fransen plezie|
daan hebben te
men dat het gehu
het zuiden van
eindelijk vrede md
land heeft willen s|
Lijar verkeerde iii
sinds 14 oktober l|
voet van oorlog]
Frankrijk. De redA
beledigingen waara
Spaanse koning J
de Twaalfde had bil
staan toen hij op 1
tember 1883 op dif
in Parijs was. 1
en vroede vadereM
Lijar, samen 32
verdroegen niet dat
koning met stenen
bekogeld en verklap
Frankrijk plechtiL
oorlog.
De vrede wordt op
tober op het midd
officieel onderteken
de markt van het
De Spaanse koniiT
eveneens verfege/i$f^
digd zijn want dat v
de grondwet vooi
vredesverdrag. ^NP
Frankrijk in Lija^"
vertegen woordigen W w
niet bekend, maarP "P
der geval zullen
toeristen vanaf 30 f
ber door het
dendste dorp
Sierra de los FilE
kunnen rijden zonH
worden gedood, zog
de oorlog van 1808%
de Fransen is ge\
Een detail zal de i
wereld waarscli
nooit vernemen ov
honderdjarige oorldpmn
sen Lijar en Framtm
de verliezen aan dtliEèti
en aan de andere kiEl
BIJLAGE BIJ UWKRANTl
INFORMATIE OVEB FILMS
THEATER, RECREATIE.EXPC"
EN EEN COMPLETE AGEJU
