Johannes Paulus viert eerste lustrum als paus met heiligverklaring „Wij verdedigen Het Leven; daar willen we héél ver in gaan" £cidóe Anglicaans geestelijke r.-k. priester in VS KORTE METTEN a weer ACHTERGROND £etdóe Sou/unit MAANDAG 17 OKTOBER 1983P Paus Johannes Paulus II heeft gisteren zijn eerste lustrum als paus (en zijn vijfde als bisschop) her dacht met een indringen de smeekbede aan de „heilige moeder Gods" om de wereld te bevrij den van oorlog, honger, onrecht en alle andere kwaad. Daarbij herhaal de de paus de gebeden die hij op 13 mei 1982 in Fatima tot Maria richtte, toen hij haar ervoor dankte zijn leven te heb ben gered. De paus sprak deze gebeden uit na de plechtige mis, die hij op het St.-Pietersplein had opgedragen ter gelegen heid van de heiligverklaring van de Kroatische kapucijn Leopoldo Mandie. Mandie gaat de geschiedenis van de kerk in als een uitzonderlijk biechtvader, die werkelijk alle records lijkt te hebben gebroken- 34 jaar lang heeft hij elke dag twaalf uur in de biechtstoel van zijn kerk in Padua doorgebracht om de zonden van de mensen te be luisteren. De paus zei, dat dit biechthoren juist de grote kracht is geweest van deze jongste heilige „Mandie was geen groot denker, die theo logische studies heeft nagela ten. maar hij was wel een groot confessore". De heiligverklaring van Leo poldo Mandie valt samen met de synode over de biecht, die vandaag zijn voorlaatste week ingaat. De discussies in de verschillende taalgroepen zijn geëindigd en nu gaat het erom wat meer eenheid te brengen in de uiteenlopende wensen en meningen van de 219 bisschoppen, die in Rome bijeen zijn. De resultaten van de discussies in de taalgroe pen tonen aan, dat het wel eens erg moeilijk kan zijn voor de bisschoppen tot die conclusies te komen die bij de paus en zijn naaste mede werkers door de beugel kun nen. Dat zal het succes van deze synode over verzoening en boete bepalen. Nadat vooral de Noordameri- kaanse en de Latijnsameri- kaanse taalgroepen de aan dacht hadden gevraagd voor de „zonde" die de kerk zelf bedrijft door de vrouw, de getrouwde priester en de ex- -priester in de kou te laten staan en aangedrongen had den op een uitdieping van de generale absolutie als biecht- mogelijkheid, hebben de bis schoppen eind vorige week hun wensenpakket verder uitgebreid. Zo pleitte de Bel gische kardinaal Danneels namens een Franse groep voor het gebruik van klare taal om de mens die verzoe ning wil te bereiken. Ook Danneels vroeg diegenen in de kerk die in een „smartelij- Namens een tweede Franse groep vroeg een bisschop uit Zaïre om meer studie van de hedendaagse cultuur, opdat de kerk in zijn boodschap daarop beter zou kunnen in spelen. En namens de Duitse taalgroep (waar ook beide Nederlandse deelnemers Möller en Willebrands in zit ten) werd tenslotte opge merkt, dat de kerk de chris telijke huwelijksbeginselen moest verduidelijken, en daarbij een juiste afstand tot valse strengheid en ongebrei delde gemakzucht moest be waren. De 46-jarige anglicaanse geestelijke Patrick Eastman vertrekt deze maand met zijn echtgenote naar de Verenig de Staten, waar hij zal toetre den tot de rooms-katholieke kerk en tot priester zal wor den gewijd. Behulpzaam bij deze overstap is hulpbisschop Gumbleton van Detroit ge weest, die de geestelijke op de mogelijkheid had gewe- Eastman zei, dat zijn besluit niet was ingegeven door ne gatieve ontwikkelingen in de anglicaanse kerk, maar meer het gevolg was van een ont wikkeling in zijn eigen den ken. Bovendien had hij al be sloten naar Amerika te gaan. voordat bekend werd, dat ook de r.-k. bisschoppen in Engeland en Wales hem bin nenkort als priester zouden hebben geaccepteerd. Kortgeleden liet een andere anglicaanse geestelijke, Les lie Hammett, weten, dat hij met nagenoeg zijn gehele ge meente overstapt naar de r.- k. kerk. Achtergrond van dit besluit is vooral verontrus ting over de koers van de anglicaanse kerk. Hamlett sprak in dit verband van „verval". Hij zei naar het ge zag van Rome te verlangen, „waar de zaken eenvoudig zijn en de weg recht en smal Paus Johannes Paulus II zal volgend jaar voor de tweede maal Argentinië be zoeken. Dit heeft de pauselij ke nuntius in het land, mgr Ubaldo Calabressi, gisteren meegedeeld in Posadas, een stad in het Noordoosten van Argentinië. De paus zal bo vendien het buurland Para guay bezoeken alsmede de watervallen van Iguaza op de grens tussen beide landen en Brazilië, aldus de nuntius. In juni 1982 bezocht de paus Ar gentinië voor de eerste maal. op het moment, dat het land met Engeland een oorlog uit vocht om het bezit van de Falklands/Malvinas-eilan- den. Bijna twintigduizend jonge ren waren zaterdag naar Utrecht gekomen voor de ne gende EO-jongerendag. De dag stond dit jaar in het te ken van de liefde. Daarover sprak onder meer de Zuida- merikaanse evangelist Luis Palau. Namens de bezoekers van de dag is een telegram verstuurd naar de Russische partijleider Andropov, waar in de vrijlating wordt bepleit van de 25-jarige Galina Vilts- jinskaja. Deze vrouw is in fe bruari tot twee jaar werk kamp veroordeeld in ver band met drugssmokkel, ter wijl zij volgens de EO on schuldig is. Viltsjinskaja heeft al eerder een straf uit gezeten voor het verspreiden van het evangelie onder kin deren. De actie voor haar vrijlating wordt behalve door de EO gesteund door nog drie christelijke organisaties. De helft van de Westduit sers vindt zichzelf godsdien stig. Dat blijkt uit een onder zoek, dat in opdracht van de uitgeverij Gruner Jahr is uitgevoerd. Acht procent van de ondervraagden voelt zich sterk verbonden met de kerk, waarvan zij lid zijn. Dertig procent heeft „tame lijk sterke" banden. Van de ondervraagden voelt 43 pro cent zich weinig en twaalf procent in het geheel niet thuis in de kerk, waartoe zij behoren. Naar het Engelse instituut voor bestudering van gods dienstzaken in Oost-Europa, Keston College, verneemt, is de rock-musicus Walerij Ba- rinow zonder vorm van pro ces in een psychiatrisch zie kenhuis opgenomen. Een proces tegen de 39-jarige mu sicus wordt klaarblijkelijk niet voorbereid, „omdat zijn invloed op de jeugd veel te groot is". Barinow had zich in het bijzonder het lot aan-' getrokken van verslaafden aan drugs en alcohol en ge tuigde bij zijn openbare op treden steeds van zijn chris telijke levensovertuiging. Een artikel over zijn beke ring tot het christendom en de boodschap van het evan gelie had hij kort voor zijn arrestatie in de Russische en Engelse taal voltooid. Keston College beschikt over de par tituur van de door hem ge componeerde roek-opera „Trompetsignaal". VERJAARDAG PAUSKEUZE PLECHTIG GEVIERD Met een plechtige concele bratie is gisterenmorgen in een volle St.-Jacobuskerk aan de Parkstraat in Den Haag de vijfde verjaardag van de pauskeuze van Johannes Paulus II gevierd in aanwezig heid onder anderen van de pro-nuntius mgr. dr. B. Wüs- tenberg, kardinaal Alfrink, le den van het Nederlandse episcopaat en het corps di plomatique. Het parochiële zangkoor „Cantemus Domi no" voerde de „Spatzenmes- se" van W. A. Mozart uit, als mede het „Tu es Petrus" van G. Giesen en het „Ave Maria" van T. L. da Vittoria. De Inter parochiële Schola Cantorum verzorgde de Gregoriaanse zang. Een ensemble uit het Residentie-Orkest onder lei ding van Theo Laanen speel de de Pausmars van Gounod. Het Sint-Martinus-Gilde uit Dommelen vertegenwoordig de dit jaar de Brabantse gil den bij deze plechtigheid. Dr. Tine Halkes hoogleraar feminisme en christendom Dr. C. J. M. Halkes (63) is door de Stichting Nijmeegs Univer- siteits Fonds benoemd tot bijzonder hoogleraar voor „Femi nisme en Christendom" aan de Katholieke Universiteit. Me vrouw Halkes zette in 1977 in Nijmegen binnen de theologi sche faculteit het project „Feminisme en Chistendom" op, dat inmiddels is uitgebouwd tot een blijvende onderwijs- en on derzoekopdracht. De eerste studenten feministische theologie zijn al afgestudeerd. JL Tartaar met wortel sinaasappelsalade en aardappelen - mokkavla met gember Voor twee personen hebt u nodig: 2 tartaartjes, 35 g boter, zout, peper, ui, peter selie; 200 g winterwortel, 1 of 2 sinaasappels, zout, suiker, (azijn), peterselie; 0,5 1 kg aardappelen; 0,5 liter melk, 25 g maize- na, 30 g suiker, 1 pakje vanillesuiker, 2 theelepels oploskoffie, paar bolletjes gember. Bak de tartaartjes in warme boter in vier, vijf minuten bruin, leg ze op een warm bord en strooi er zout en pe per over. Bak in het overge bleven vet dunne ui-ringen gaar en lichtbruin en gar neer er het vlees mee. Strooi over de ui wat fijngeknipte peterselie. Maak de jus al met weinig water. Borstel de wortel schoon. Rasp hem grof. Snijd de ge schilde sinaasappel in dunne plakken en verdeel die in kleinere stukken, gebruik een scherp mes. Meng wortel en sinaasappel met weinig zout en suiker en zonodig azijn; soms is de vruchtensmaak zo fris dat de azijn achterwege gelaten kan worden. Garneer de salade met een randje fijngeknipte peterselie. Breng de helft van de melk aan de kook. Meng maizena, suiker en weinig van de kou de melk tot een dik vloeibaar papje. Doe wat van de hete melk bij het papje en schenk dit mengsel dan al roerende in de pan. Blijf roeren tot de vla kookt, voeg van het vuur de overige koude melk toe en ook de vanillesuiker en oploskoffie. Laat de vla on der af en toe roeren koud worden en meng er de klein gesneden gember door. JEANNE ACTIEVOERDERS VREDESKAMP WOENSDRECHT: WOENSDRECHT Woensdrecht. Een dorpje in het Brabantse dat al leen maar weilanden, akkers en bomen lijkt te herbergen. En een paar huisjes. Af en toe kom je iemand tegen. En je ziet koeien en schapen, die zich in een vredig zonne tje koesteren. Trouwens, alles en iedereen in Woensdrecht lijkt vredig. Of dat altijd zo blijft? Dat is de vraag, want Woensdrecht is de plaats waar de maxi maal 48 kruisraketten komen te staan. Als „Genéve" mis lukt althans. En daar gaat het niet goed met de onderhan delingen over raketten. In Venraij, in De Peel, is de rust inmiddels weergekeerd: Venraij krijgt geen kruisra ketten in z'n tuin. Maar Ven raij hééft op z'n kop gestaan. En de vredesbeweging gaat zich nu op Woensdrecht stor ten. Dat staat vast. In Woens drecht is nu een VredesAk- tieKamp opgericht. Anti-mi litaristische jongeren huizen sinds 3 september in tenten bij de vliegbasis. En die jon geren gaan er ook de winter doorbrengen. „En als het moet nog veel langer. Want die kruisraketten mogen er niet komen", zo stellen ze met nadruk. Hoe gedreven mensen in de strijd tegen de kruisraketten kunnen zijn, blijkt uit een ac tie in het Engelse Greenham. Al twee jaar proberen vrou wen in een vredeskamp daar de raketten te stoppen. Ver moedelijk tevergeefs, want premier Margaret (Iron Lady) Thatcher lijkt maar al te genegen de raketten dit jaar al in huis te halen. Alle- 96 en geen raket minder. Overigens is de strijd van het VredesAktieKamp niet al- De vredesactivisten in het vredeskamp bij de vliegbasis in Woensdrecht hebben harde acties aangekondigd. Van af aanstaande donderdag zullen ze zich „desnoods met geweld" gaan verzetten tegen de eventuele stationering van kruisvluchtwapens op de westbrabantse vliegbasis. Een onzer verslaggevers nam poolshoogte. Beeld van de vredesdemonstratie die begin dit jaar in Woens drecht werd gehouden nadat nadat het plaatsje als potentiële basis voor de kruisraketten was aangewezen. leen gericht tegen de kruisra ket („een waanzinnige extre miteit"), maar ook tegen mi litarisme, kernenergie, vrou wenonderdrukking en de „krisispolitiek van Lubbers en konsorten". Die zaken zijn volgens de op het oog uiterst vredelievende jongeren, die nu nog bepaald geen harde acties hebben gevoerd, het gevolg van „onderdrukkende structuren". Maar voorop staat natuurlijk het gevecht tegen De Raket. „Wij verdedigen het leven en daar willen we héél ver in gaan", zeggen de jongeren in Woensdrecht. Liet ex-pre mier Dries van Agt, nu „de baas" (want commissaris van de koningin) in Brabant, zich niet ooit eens ontvallen: „Tja, als het plaatsen van kruisra ketten een enorme chaos in 't land veroorzaakt, moeten we het dan wel doen?" Puinhoop Met deze uitspraak in ge dachten, brengen de actie voerders naar voren: „Plaat sing is nog niet aan de orde, maar o wee. Wij gaan dan veel verder dan bloemen in het hek steken. Je kunt nog wat verwachten". Op stapel staan in elk geval menselijke en andere blokkades. „We sluiten niet veel uit". Waar die blokkades op uit kunnen lopen? Ja, dat weten ook de actievoerders niet. Geweld zeggen de jongeren niet te zullen schuwen. „We zullen Mocht een jongere bij de har de acties door de politie of de marechaussee gearresteerd worden, dan roepen ze ge woon een medestander op via de „alarmlijn". „Belang stelling genoeg in 't land Militair terrein is voor de jongeren bij de acties ook be paald niet heilig en verbo den De jongeren in het VAK doen wel mee met de vredes beweging, maar nemen daar in radicale posities in. Mient- Jan Faber, de IKV-leider, die terughoudender .is als het gaat om burgerlijke onge hoorzaamheid, mag de tent niet in. „Het IKV heeft de doelstelling uitgehold en is volkomen de mist ingegaan. Het is te slap, te onduidelijk, en te politiek gericht". Legertent Het VredesAktieKamp, waarin Eddy, Chester, Niek, Karin en zo'n tien anderen zich bijna permanent ophou den, bestaat uit een aantal gewone tentjes, een tipi (indi- anentent) in aanbouw, een (oh, ironie) legertent die de sosjale joenit ter beschikking gesteld heeft, auto's (ook daar slapen ze in) en een plaggen hut, waarin zich ook weer een auto bevindt. De auto's komen (gratis) van de plaatselijke autosloper, die naast het kamp z'n domicilie heeft. Wat ouwe spullen zijn door welwillende dorpsbewo ners afgestaan. En ae „boe ren tegen kernwapens" kwa men dit weekeinde een blok hut bouwen. Want in tentjes de winter doorkomen, ja, aat wordt moeilijk, dat zien ook de actievoerders wel in. Tandeborstels Ze hebben nu overigens voor elkaar gekregen, dat het kamp op de riolering en de waterleiding wordt aangeslo ten. Hoe? Door, gewapend met tandenborstels en was handjes, de burgemeester van het dorp thuis met een be zoekje te vereren. Die schrok zich rot, dacht eerst aan een bezetting, maar de aanslui ting is nu geregeld. De actievoerders van het VAK, die overigens uit alle windstreken van Nederland komen, zorgen er angstvallig voor, de bewoners van het dorp niet tegen zich in het harnas te jagen. „We zullen er alles aan doen om de be volking niet lastig te vallen. Er komen bijvoorbeeld geen demonstraties in het dorp zelf". De Woensdrechters lijken op de hand van de actievoer ders. Een („bewust" gewor den?) inwoner vraagt: „U bent toch ook tegen de raket ten?" En de gemeenteraad heeft besloten zich tegen de eventuele plaatsing te verzet ten. Ook de actievoerders studeren op mogelijkheden om de plaatsing via het be stemmingsplan op z'n minst te vertragen. Maar komen „die krengen" eigenlijk wel naar Woens drecht?, zo vragen de actie voerders zich merkwaardi gerwijs af. Zij zeggen in Vol- kel verhoogde militaire acti viteiten geconstateerd te heb ben („dat kunnen voorberei dingen voor de plaatsing zijn en meldden dat Woens drecht de voorzieningen voor De Raket ten enen male niet heeft en Volkel wél. Afleidingsmanoeuvre „Misschien is Woensdrecht wel gewoon een afleidings manoeuvre? De basis is totaal ongeschikt voor stationering en de wegen moeten voor het vervoer van de raketten ver breed en verstevigd worden. De raketten zijn dan niet binnen twee jaar te plaatsen en dat is wel de bedoeling van de NAVO en de rege ring". Een tijdje terug meldde de pers dat de middenstand van het dorpje de plaatsing van de raketten wel zag zitten. Immers, mét de kruisraket ten zouden er ook nog 650 Amerikaanse gezinnen ko men. En dat geeft weer extra afzet, leuk in deze donkere tijden. Maar het zal duidelijk zijn, dat de raket niet alléén extra inkomsten voor het plaatse lijke midden- en kleinbedrijf met zich meebrengt. De acti visten van het VAK zijn niet de enigen die actie tegen de kruisraketten willen voeren. Het kan nog erg warm en erg druk worden in het Woens- drechtse. Voor het eerst op stoppingen aldaar. Wie had dat ooit gedacht? MARTIN VOORN Weens gesprek toch waardevol NATUURLIJK hebben maar heel weinig mensen dat de gesprekken die de Westduitse minister vaye sta landse zaken Genscher en zijn Sovjetcollega Groe doen weekeinde in Wenen hebben gehouden, een wendkwam moeizame Amerikaans-Russische onderhandelinge!r(^eP, nève over de middellange-afstandkernwapens tevljfvooi den brengen. Maar toch was het voor velen teleurst^. naa van Genscher te moeten horen, dat de besprekingenzen Oostenrijkse hoofdstad geen enkel concreet resultajc op. opgeleverd. t\ ONDANKS dat trieste resultaat mag de betekei Weense gesprekken niet onderschat worden. Het leen de eerste keer sinds het neerschieten van de K Boeing dat weer op dit hoge niveau tussen bewi| van Oost en West gepraat werd, maar ook duidt de de gesprekken tussen Gromyko en Genscher (tw, erop, dat de meningen beiderzijds met grote intei afgetast. Genscher had er tevoren al op gewezen, Wenen niet zou gaan onderhandelen (want onderj gen hebben in Genève plaats), maar toch hadden de ken alles te maken met wat zich nu al sinds noven aan de Avenue de la Paix in Genève voortsleept: de Westduitse minister naar Wenen reisde, ontvi> Amerikaanse onderhandelaar Paul Nitze. GENSCHER ging naar de Oostenrijkse hoofdstad' zaken heel duidelijk te accentueren: de vastberaden de NAVO (inclusief zijn eigen land) om tot station£N nieuwe middellange-afstandkernwapens over te gatf sta; najaar in Genève geen akkoord wordt bereikt en (an wens van Bonn om tot een akkoord te komen, (ieuw kent de materie als weinig anderen: hij was ook in jnde Helmut Schmidt bondskanselier was, minister vai aan landse zaken; in december van dat jaar nam de N|n aa nisterraad zijn bekende dubbelbesluit. Van Gensi^ gt ook gezegd worden dat hij in de afgelopen tijd al^n m dingrijkheid heeft gebruikt om een akkoord n#kgr brengen, getuige onder meer zijn deze zomer gedariaPP( tie om het zogenaamde boswandeling-akkoord van j Pro nog eens van stal te halen. s ee: t ze c MET name de Westduitse regering staat nu onder in 0( re druk: de Bondsdag wijdt 21 november een debi°e? stand van zaken in Genève en dan moet de Westdu ring ook haar definitieve standpunt over stationé zon Pershings en kruisraketten bepalen. Dezer dagen h<J spet Bondsrepubliek de vredesbeweging allerlei manife^3^11 gen de stationering en begint voor Bonn de voorsP^hri°! herfst js W£ voc HELAAS dus geen concrete resultaten in Wenen, r daa nog een beetje hoop op een wonder: Moskou stelt prg|ro° redelijke verhouding met Bonn. Mogelijk zal strakSgroej blijken dat de intensieve gesprekken in Wenen (fries Unie tot enige buigzaamheid hebben gebracht. In bekn waren die twaalf uur praten in Wenen geen verloi yoor slacht, maar het maj smaakt ook nog goei Ph. v. Vatel, HL CDA en de je i Actie? Neen! Het FNV denkt onderhand dat het zich alles kan veroorloven, door de leden maar stakingen en acties enz. op te leggen. De meeste burgers balen hiervan. De kosten komen toch weer op de burgers neer," zodat ook de leden van het FNV voor de kosten opdraaien. Er worden jaarlijks miljarden besteed aan allerlei uitkeringen, naar al lerlei organisaties en instellin gen. Dat zijn ons aller belas ting-gelden. Veel mensen kun nen en willen best een stapje terug, maar de FNV jut de le den op om dat niet te doen. Waarom zouden de ambtena ren niet die 3,5 procent kun nen inleveren? Werknemers in het bedrijfsleven verdienen vaak minder dan ambtenaren en die betalen geen aow en ww, lopen minder risico werk loos te worden en weten zich verzekerd van een goed pensi oen. Het CNV benadert de problemen veel redelijker. Ons land behoort tot de rijkste lan den. Het spreekwoord zegt: klagers kennen geen nood. Dat blijkt vaak het geval te zijn. Het vette konijn is ge- nrgj Gezien de laatste onl gen kan men thans v gehele mobilisatie b CDA spreken. Medt ontkerkelijking, de nalisring, vergrijzing vertegenwoordiging jeugd alsmede de oi seerdheid voor de p zijn totaliteit, gaat vendien is de afsta] dingkiezer te gre uiteindelijk alléén van een volkspartij B den gesproken. Gaat^-"' lemaal veranderen? de afkalving van moet er tussen Pvd/ plaats zijn als begi Vanuit het midden o en de zaken tegen rg~j wegend zal het CDA^l partij terdege reken ii^* houden met de categ onderste lagen van schappelijke ladder i middengroepering, i de kleine zelfstand CDA zal alléén in deV stabiliserender voor^, moeten komen en d een zware opgave zij gerenafdeling, het Gyy dan ook meer armsl;'fen krijgen, met dien htp dat het zich niet teen[I koos opstelt. De deze jeugd, zal in de bepalend voor het C»raa H. Buining, Dl? me Aanhoudend onbestendig DE BILT In de komende nacht trekt een in betekenis afnemende uitloper van een hogedrukgebied over het land naar het oosten. Er is dan niet veel bewolking en de wind neemt in het binnenland tot matig af. Omdat er eerst niet veel bewolking is, daalt de temperatuur tot 5 a 3 graden, aan zee tot 10 a 8 graden. Te gen het einde van de nacht komt van het westen uit be wolking op. Deze hangt samen met een regengebied dat van de oceaan oostwaarts koerst. In de loop van de ochtend kan het in het zuidwesten en wes ten al gaan regenen of motre genen. In het noordoosten van het land schijnt de zon eerst nog enige tijd. De middagtem- peratuur wordt ongeveer 14 graden. De wind wordt zuid west en neemt tot vrij krachtig toe. Aan de kust is hij nu en dan hard, windkracht 7. Het lagedrukgebied, dat tijdens het weekeinde onstuimig weer bracht, trekt langs westkust naar het^ weg. Een nieuw lap bied is ten zuiden vs langs op weg naar h& van de Noordzee, morgenavond laat Amsterdam zw.bew. De Bilt regenb. Deelen regenb. Eelde regenb. Eindhoven regenb. Den Helder regenb. Vlissingen Z.-Limburg Aberdeen Barcelona Bordeaux Genéve Helsinki Innsbruck Klagenlurt Kopenhagen Londen l.be Luxemburg get!

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1983 | | pagina 2