i?
weekpuzzel door dr. Pluizer
SCHAKEN
postzegels
WETENSCHAPPEN
oplossing vorige puzzel
ft
te
ft
ft
ft
ft
ft
ft
ft
ft
ft
ft
ft
ft
ft
ft
ft
ft
ft
ft
ft
ft
■ft
ft
ft
ft
ft
ft
ft
ft
ft
ft
to
ft
ft
ft
ft
ft
ft
ft
to
ft
mui
A AT
H JL
W 1
m
ÜS
s
_H
s
I -3'
3
m
H
m
P,
a
CcidócSomont
ZATERDAG 15 OKTOBI
'P
b
xl'f
Ss
*r
O
O
s
k
W
E
E
X
TM
•ft
"r
O
e
L
b
4-
O
e
a
l
grs
"r
X
i
O
fi
P
M
1
N1
P
E
E
X
ftlft
•V
3b
E
E
3I
te
N
0
XE
D
P
1
iviB
E
1
G
E
X
O
L
■s
'S
m
'L
E
L
k,
X
u
b
P
"U
Aft
P
4-
A
L
b
S
O
E
S
O
E
4/
O
E
•v
Br7
E
V
i
E
L
E
E
V
T]r±
'b
O
E
s
l
X
'fe
R M
E
E
L
l
E
V
Hp
E
E
F
A
M
slu
l
k
De prijswinnaars van puzzel nr 40 zijn:
T H. van Meijgaarden, P. de Hooghstraat 4,
2391 VL Hazerswoude.
H. Bennis, v. Santhorststraat 113, 2266 HS Stompwijk.
De prijzen worden binnen drie weken per cheque toegestuurd.
Nr. 41
CRYPTOGRAM
HORIZONTAAL:
1. Die pseudo-ministers staan kennelijk niet
graag in het zonnetje! (14);
8. Is met drank moeilijk te lessen (9);
9. Gewicht van een vat? (3);
10. Dit oordeel kan pijnlijk zijn (3);
11. De vorst zorgt vlug voor bevestiging (5);
12. Die hing er maar aan bij het vroegere
spel (5);
13. Zelfs een vis zou er van gaan zweten! (7);
16. Rivier waar men op kan (2);
17. Ik blijf steken als de kippen erop gaan (4);
20. Geen licht vertrek (4);
21. Als u teruggaat krijgt u het landbouw
werktuig te zien (2);
22. Als de olie ons wordt doorberekend is dit
het mogelijke gevolg ervan (7);
24. Maakte een snorrend geluid in de troep
(5);
25. Wat is de inzet van de voorraadplaats?
(5);
26. Tamelijk ongedwongen (3);
27. Vervelend dier (3);
28. Het eerste bouwwerk dat we zagen toen
we met de trein Oslo binnenreden (9);
29. Behandeling waarmee men uw gedachten
een andere „kleur" wenst te geven (14).
VERTICAAL:
1. Amfibie met een afweermiddel? (9);
2. Neerslag uit een geweer? (5).
3. Als de dwaas hongerig is eet hij het met
veel plezier (8);
4. Wordt in de natuur met vrucht gerooid
(9);
5. Els stapt uit de sneltrein om binnen te ko
men (6);
6. Wedloop voor een koerier? (9).
7. Blik terug op het paard! (4);
14. Extra prijs van een bril? (9).
15. Voor die heeft men eerder ontzag dan
voor minderen (9);
18. Bestraffing als oorzaak van een onjuiste
mededeling betreffende het beschikbare
geld? (9);
19. De Franse filosoof probeerde zich in het
gedrang een houding te geven (8);
23. Wordt daarin het overschot van verbran
de tarwe bewaard? (6);
24. Met die schilder moet u medelijden heb
ben (4);
26. Daarmede gaan shagrokers aan de rol (5).
Oplossingen onder vermelding van Puzzel 41 dienen uiterlijk
woensdagmiddag in bezit te zijn van:
Leidse Courant, Postbus 11, 2300 AA Leiden.
Eigen postcodenummer s.v.p. leesbaar vermelden.
P
)C
Door het samenvallen met het
Havenstadtoernooi in Rotter
dam werd de zevende Van
Gils Internationale Nacht van
Twente op 24/25 september jl.
bij uitstek een streekgebeuren.
Op enkele uitzonderingen na
kwamen alle 200 paren, waar
voor het organisatiecomité
maar liefst 2600 spellen had la
ten dupliceren, uit de regio en
dat geeft zo'n toernooi een
heel speciaal tintje. Geen „prij-
zenjagers" uit het westen,
maar gewoon 60 spellen tegen
„bekenden". Uitgerekend paar
nummer 200, de sterke combi
natie Holl-Lindner uit Henge
lo, won deze thuiswedstrijd.
De formule van een paar geld
prijzen en verder tientallen
aantrekkelijke prijzen in natu-
ra blijkt nog steeds voortreffe
lijk te werken.
Kleine oogjes
Min of meer slaperig kwamen
de volgende situaties op u af,
die ik u als biedkwisje zal pre
senteren. Met daarbij de op
merking dat de eerste twee
spellen uit het begin van de
nacht stammen en de laatste
twee uit de nanacht, toen ook
de zomertijd alweer tot het
verleden behoorde.
A.) Z/allen en als noord heeft
Nacht van Twente
na 2 harten had u nu 3 klaver
kunnen bieden, waarmee u al
les had verteld. Wat biedt u nu
als zuid in een parenwedstrijd?
V1087
De bieding gaat aldus:
zuid west noord oost
1 KI pas 1 Ha pas
2 Ru pas 2 Sch 1) pas
3 SA 2) pas TT!
1.) schoppen is „vierde kleur",
vraagt in eerste instantie om>
een schoppenstop
2.) schoppenstop èn overwaar
de
Wat doet u als noord na 3 SA?
B.) O/allen en als zuid heeft u:
O A B 106
O H 86 53
AH84
De bieding:
zuid west noord oost
Spelen of tegenspelen
Er is inmiddels zo'n uurtje of
acht al kaartend voorbijge
gaan, met meer of minder suc
ces (door frekwentiestaten en
totaalstanden bent u up to date
gehouden!), wat mogelijk ook
in uw biedstemming tot uiting
komt. Er is één voordeel: de
tegenpartij is ook niet meer fit,
al vinden ze er af en toe wel
eentje!
C.) N/NZ en als zuid kijkt u
slaperig aan tegen:
B4
*HV53
OA B 10985
Het bieden neemt een onver
wachte wending:
zuid west noord oost
1 Ru 2 KI TAa 1) !Tk1
Waarschijnlijk heeft u inmid
dels spijt van uw 2-klaverbod,
D.) O/OW en als noord heeft
u: H V72
<>AV6
0_
H V B 1084
zuid west noord oost
pas
pas 1 Ru 3 KI dbl. 1)
pas 3 Ha 4 KI 4 Ha
5 KI pas pas 5 Ru
pas pas
1.) negatief.
Zoals u ziet is oost na de (der
dehands) opening van west
plotseling klaarwakker gewor
den en nu mag u weer. Oplos
singen volgende week.
Stockholm en de
meesterklasse
Op het moment dat ik dit
schrijf, is in Stockholm de hal
ve finale van de Bermuda
Bowl (WK) tussen Amerika I-
Amerika II en Frankrijk-Italië
in een beslissend stadium ge
komen en zijn zojuist de eerste
drie ronden van de meester
klasse viertallen achter de rug.
In een van de volgende ru
brieken zal ik op dat alles te
rugkomen, want er zijn zeer
interessante zaken aan de
gang.
Agenda: 30-10 Interbridge
viertallentoernooi Arnhem
(085-337981); 5-11 Coenstad-
toernooi Hoorn; 6-11 Drecht-
stadtoernooi Zwijndrecht (078-
124208).
Correspondentie over deze ru
briek p/a Lehérstraat 10, 2162
AC Lisse.
In elk huis bevindt zich wel
een dambord. Er wordt overal
gedamd, thuis, in clubhuizen,
op vakantie, waar al niet. De
grote populariteit is mede te
danken aan de eenovudige
spelregels die snel te leren
zijn.
Maar iemand die damt begrijpt
het dammen nog niet. Want zo
simpel als het lijkt, is deze
denksport zeker niet. Allerlei
verouderde begrippen doen Lij
velen nog steeds opgeld, zoals
het blazen (het wegnemen van
een niet geslagen schijf), dam-
slag gaat voor meerslag en een
partij is remise wanneer een
speler geen zet meer heeft.
Dit alles en nog veel meer
komt aan de orde in de televi
siecursus dammen, die de
AVRO in de komende zeven
weken verzorgt. Elke vrijdag
middag, te beginnen op vriidag
21 oktober, is er op Nederland
I om 5.00 uur een uitzending,
verzorgd door de AVRO Aca
demie.
Het cursusmateriaal is te be
stellen door 22,50 over te ma
ken op girorekening 123400
ten name van AVRO Acade
mie in Hilversum.
Het cursuspakket bestaat uit:
het cursusboek, een mini-dam
bord en een informatieboekje.
Het begin van de cursus valt
samen met het begin van de
match die Harm Wiersma en
Jannes van der Wal om de
wereldtitel spelen. Cursisten
krijgen na afloop van de cur
sus het matchboek van deze
tweekamp thuis gestuurd.
Het cursusboek is geschreven
door Bert Dollekamp en Hiel-
ke Hylkema, die dat voortref
felijk hebben gedaan: ze ge
bruiken geen hoogdravende
taal, ze zijn voor iedereen be
grijpelijk.
De cursus wordt op de tv ge
presenteerd door Internatio
naal Grootmeester Rob Clerc,
kampioen van Nederland. De
clubs hebben de organisatoren
hun medewerking toegezegd
bij het begeleiden van de cur
sisten, 'die het geleerde in
praktijk willen brengen. In
het cursusmateriaal staat on
der meer een lijst van de se
cretarissen van de clubs, per
f rovincie gerangschikt,
n de komende zeven weken
kunt u in deze rubriek boven
dien een probleem aantreffen,
een zogenaamd prijsprobleem.
Oplossingen moeten voor het
einde van hetzelfde weekeinde
worden gestuurd naar: AVRO
Academie, Postbus 700, Hil
versum. In de eerstvolgende
uitzending worden de prijs
winnaars bekendgemaakt.
Donderdag is op het eiland
Texel een begin gemaakt met
het tiende aspirantenkampi
oenschap van Nederland. De
14-jarige Tilburger Willie van
den Braak verdedigt zijn vorig
jaar in Monster veroverde ti
tel. Van den Braak is samen
Televisiecursus
met de Groninger Hans Wes
terhof (15 jaar) favoriet in deze
titelstrijd, waarvan de organi
satie in handen is van de clubs
in Den Burg en Oosterend.
Ook deze jeugdige categorie
(tot en met 15 jaar) bereidt
zich uitstekend voor. Onge
twijfeld zal Willie van den
Braak nog eens terugdenken
aan het openingszetje, waar
van hij het slachtoffer werd in
een oefenwedstrijd tussen de
aspirantentop en de Haagse
eersteklasser DIO. Bert Kain
(met zwart) verraste de aspi
rantenkampioen al heel snel:
1. 32-28 18-23 2. 33-29 23x32
3. 37x28 19-24 4. 39-33 14-19
5. 44-39 17-22 6. 28x17 11x22
7. 50-44 6-11 8. 34-30 1-6 9. 30-
25? en zwart gaat naar dam
door 9. 24-30! 10. 25x23 39
34 11. 39x30 22-27 12. 31x22
13-18 13. 22x13 8x50. Willie
kon de dam afnemen door
14. 41-37 50-17 15. 43-39 17x50
16. 38-33 50x41 17. 46x37,
maar raakte een schijf achter
en verloor de partij.
In de competitiewedstrijd Hui-
zumIJ muiden was het even
wel de witspeler die na de zet-
tenreeks 34-30 30-25 in een
enigszins vergelijkbare stelling
aan het langste eind trok. Het
faat om de partij Bierman-
poelstra, waarin na 1. 32*28
18-23 2. 33-29 23x32 3. 37x28
17-22 4. 28x17 11x22 5. 41-37
13-18 6. 37-32 19-23 7. 32-27 14-
19 8. 39-33 10-14 9. 44-39 19-24
BIERMAN
10. 5044 14-19 11. 38-32 6-11
12. 31-26 22x31 13. 26x37 16-21
14. 46-11 21-26 15. 43-38 8-13
16. 4943 11-17 17. 32-28 23x32
18. 38x27 17-22 19. 43-38 22x31
20. 36x27 18-22 21. 27x18
13x22 22. 37-32 2-8 23. 41-37
12-18? de stand van het dia
gram bereikt.
Zwart verkeek zich hier op de
zwakte van zijn linkervleugel
en speelde 24. 12-18? mis
schien wel zonder de gevolgen
te hebben berekend. Na
25. 30-25! schrok hij wel. Er
zijn maar twee mogelijkheden.
De eerste is 19-23 25x14 23x43
48x39 9x20 maar dan volgt 33-
29 24x33 39x6 met schijfwinst
voor wit. Blijft over het in de
Sartij gespeelde 25. 9-14
5. 32-27 22x31 27. 2923 18x29
28. 35-30 24x35 29. 33x2 1-7
30. 2-13 3-9 31. 13x36 913
32. 36x9 4x13 33. 4934 7-12
34. 34-29 13-19 35. 3933 12-18
36. 33-28 11-17 37. 3933 1922
38. 37-31 en zwart geeft het op.
door
L. Hofland
Vorige week is weer het half
jaarlijkse boek „Schaakinfor-
mator" verschenen. Met een
oplage van 800.000 is dit werk
uitgegroeid tot het belangrijk
ste in de schaakwereld. Het
laatste deel (alweer nummer
35) bevat vele interessante,
goede en sensationele partijen
uit de eerste helft van dit jaar,
alsmede de beste eindspelen
en kombinaties. Verder is er
een overzicht van de belang
rijkste toernooien en matches
en de laatste komplete ELO-
lijst.
Voor de aktieve toernooispeler
zijn deze boeken niet meer te
missen, terwijl de gewone
schaakliefhebber er vele uren
plezier van zal hebben. De no
tatie in de Informator is inter
nationaal, dat wil zeggen dat
voor de stukken figuurtjes
worden gebruikt en de anno
tatie is in kode. Bijvoorbeeld
voor de veel gebruikte zinsne
de „wit staat beter" wordt het
teken plm gebruikt.
Als extraatje selekteert de re-
daktie (onder leiding van de
Joegoslavische grootmeester
Matanovic) ieder half jaar de
dertig beste en theoretisch in
teressantste partijen. Een pa
nel van experts kiest dan de
tien beste en tien theoretisch
interessantste partijen uit. De
partij die in beide kategorieën
tot de beste behoorde was Sei-
rawan-Karpov, Hamburg '82.
Y. Seirawan - A. Karpov
Damegambiet
1. Pf3 Pf6 2. c4 e6 3. Pc3 d5 4.
d4 Le7 5. Lg5 h6 6. Lh4 90 7.
Tel b6 8. cxd5 Pxd5 9. Pxd5
exd5 10. Lxe7 Dxe7 11. g3 Te8
12. Tc3!?
In een half jaar eerder ge
speelde partij Seirawan-Kar-
pov als nieuwtje geïntrodu
ceerd, daar het normale 12.
Lg2 na La6!? 13. Pe5 Pd7! 14.
f4 Pxe5 15. dxe5 Lb7 in Uhl-
mann-Kurajica Serajevo '81
niets opleverde.
12...Pa6 13. Da4 b5ü
De stelling na 13. Da4 werd op
grond van bovengenoemde
partij als gunstig voor wit be
oordeeld. Hierin offerde de
wereldkampioen een stuk:
13...c5?! 14. Te3 Le6 15. Dxa6,
maar kreeg er niet voldoende
spel voor. Ook de ontwikke-
lingszet 13...Lb7 is niet goed,
na 14. e3! De4 15. Lxa6 Dxf3
16. 0-0 Lxa6 17. Dxa6 Tec8 18.
Tfcl heeft wit een zeer gunstig
eindspel.
14. Da5
Hoewel deze zet bijna gefor
ceerd verliest kost het me toch
wat moeite om er een vraagte
ken achter te zetten, omdat er
een wereldkampioen in top
vorm aan te pas moet komen
om de partij nu schitterend te
winnen. Achteraf gezien was
het veilige 14. Dc2 beter.
14...De4! 15. Kd2 Te6! 16. b3
b4 17. Te3 Dbl 18. Txe6 Dblt
19. Kdl Lxe6!
Een fraai stukoffer, dat bij de
manoeuvre ...De4 en ...Te6 al
voorzien moest zijn, daar wit
na 19...fxe6 20. Da4! voldoende
tegenkansen zou krijgen.
Schaakinformator
20. DxaG Dalt 21. Kd2 Dc3t
22. Kdl Lf5 23. Pel Tb8
Onder opoffering van een pion
wordt zwarts laatste stuk ge
mobiliseerd.
24. Dxa7 Tb6 25. e3 Tc6 26.
Lc4
Geeft zwart de gelegenheid tot
een mooi slot. Taaier was 26.
Da8f Kh7 27. Dxc6 Dxc6 28.
Ld3 Lxd3 29. Pxd3 Dc3 30.
Pel, maar ook dan zou Karpov
wel gewonnen hebben.
26...Dalt 27. Ke2 Db2f 28.
Kdl
Vluchten kan niet meer: 28.
Kf3 Le4f 29. Kg4 Dxf2 met
ondekbaar mat.
28...dxc4! 29. Da8t Kh7 30.
Dxc6 c3
Wit geeft het op.
Enkele aardige kombinaties
tot slot. Probeert u eerst zelf
de oplossing te vinden, dat is
goed voor het scherpen van de
slagvaardigheid.
Diagram 1.
_s_JL_4*gi
A
A
A
A
a
A
g m
A
a
u.
<3
i
a w;
A A A
8 A
a
Diagram 3.
I m(
E
liters
ilgek
A
A
A A
jj}1 v'a
B
A
gy
•ake
a
a
•O&Jat
Molge2
Zwart speelt en
wint. ich,
Oplossingen Len
A 1. Pf6f! gxf6 2. DgS(ier
Wit aan zet en wint.
Dxh6f Kg8 4. Dg6t,v ze
Dxf6f Kh7 6. e4 exd4lt e
Kg8 8. Dg6f Kh8 9. D;id
10. f4! Pe5 11. Dg5t_hiig
Dh4f Kg8 13. fxe5 ljf{a*
Td3 en wint. laar
B l...Pg3tü 2. Kgl ('die
Txh2! enz.) Lxf2f! jn zij
Dxflf! 4. Txfl Pe2t K steï
remise door eeuwig set, ;s
C 1 ...Ph3tü 2. gxh3 Lx aar
Lb7! 4. Dxf6 gxf6 5. J
en wint.
De jaarlijkse Kinderpostzegels
komen op 16 november aan
staande in de verkoop. Ook dit
jaar gaat het om een serie van
vier zegels en een velletje.
Voor dit jaar kregen de Kin
derzegels als thema „Kind en
Kerst".
De afbeeldingen op de zegels
geven weer hoe het jonge kind
bepaalde elementen van de
kersttijd beleeft en deze in zijn
fantasie ervaart. Achtereen
volgens nu de waarde van de
zegels en de afbeeldingen: 50
plus 10 cent: „Os en ezel", 50
plus 25 cent: „Sneeuwman", 60
plus 30 cent: „Sterren" en 70
plus 30 cent: „Driekoningen".
De zegels zijn gedrukt in de
kleuren geel, rood, blauw en
zwart.
Het velletje bestaat uit vier
postzegels van 50 plus 25 cent
en twee zegels van 7 plus 30
cent. De opbrengst van de bij
slag op de zegels is bestemd
voor hulp aan kinderen die
bijzondere zorg behoeven. Het
ontwerp werd verzorgd door
Joost Roelofsz uit Amsterdam.
De zegels werden in raster-
diepdruk gedrukt door Joh.
Enschedé en Zonen Grafische
Inrichting BV te Haarlem. Zo-
irrie
)e ei
ïl ri,
lend*
Kerstthema's sieren kinderzegels
zijn verkrijgbaar tot en met
december 1983, maar de gel
digheidsduur van de zegels
voor de frankering is onbe
paald.
Dit jaar is het veertig jaar ge
leden, dat op Malta de arbei
dersvereniging werd opge
richt. Deze instelling is ter
plaatse bekend als „general
Workers' Union". Reeds lang
voor de oprichtingsdatum van
deze bond had men de nood
zaak ingeezien van en vereni
ging, die zou kunnen opkomen
voor de belangen van de ar
beiders. Het kwam echter nog
niet tot een samengaan in één
bond. Ter gelegenheid van dit
bondsjubileum, bracht de PTT
op Malta een bijzondere serie
postzegels in de verkoop. Deze
serie verscheen op 5 oktober
j.l. en omvat drie zegels. De ze
gels hebben een waarde van 3
c., 8 c., en 27 c. Vanzelfspre
kend hebben de motieven op
de zegels te maken met de ge
schiedenis van de bond. Zo
ziet men o.a. op de zegel van
40 c. het gebouw waarin de
bond gevestigd is.
Alle drie de zegels dragen het
embleem van de jubilerende
bond, gesierd met lauweren,
waarboven het getal „40". Het
ontwerp werd vervaardigd
door Frank Portelli. De zegels
werden in meerdere kleuren
gedrukt door „Printex Ltd."
We blijven nog even bij Malta,
waar op 6 september j.l. de
20ste emissie van de kerstze
gels verscheen. Het zijn zegels
met toeslag, een gebruik waar
mee men begon in 1969. De se
rie omvat drie zegels in de
waarde van 2 plus 1 c., 8 plus 2
c. en 20 plus 3 c.
De motieven bestaan uit af
beeldingen van miniaturen,
'DNA-techniek: Kans
voor nieuwe wapens'
Het is nu mogelijk om nieuwe
biologische wapens te maken
door het manipuleren met er
felijke eigenschappen (DNA-
recombinatie techniek). Er
worden vaccins geproduceerd
die de eigen mensen bij ge
bruik van zo'n wapen bescher
men en dat bevordert de wed
loop in de biologische wapens,
aldus enkele Amerikaanse on
derzoekers.
Volgens Jonathan King, hoog
leraar in de moleculaire biolo
gie aan het Massachussets In
stitute of Technology in Bos
ton, maakt het DN A-onder
zoek het mogelijk om nieuwe
verwekkers van infectieziek
ten te construeren.
„De bestaande vaccins geven
bijvoorbeeld geen bescherming
tegen influenza-virussen
waarvan het eiwitoppervlak
veranderd is door genetische
manipulatie. Ook kan in de
E.Coli-bacterie een deel van
het difterie-gif worden inge
bouwd, die een verbinding
vormt met het pigment in de
huid. Daardoor kan een ge
vaarlijke vorm van huidkan
ker ontstaan".
Een 2e factor is volgens King
de terugkeer naar het klimaat
van de koude oorlog. „En ten
slotte is de snel fieri. in
op DNA-recombinatie geba
seerde industrie in de VS in
middels weer in de problemen
geraakt en zou nu graag De
fensie-contracten aanvaar
den".
Richard Goldstein, assistent-
.professor op de afdeling mi-
cro-biologie en moleculaire ge
netica van de Harvard Medical
School in Boston, is ook een
criticus van het knutselen aan
erfelijke eigenschappen. Maar
Goldstein legt het accent an
ders.
„Ook zonder DNA-recombina-
tie-techniek zijn nu al ver
schrikkelijke biologische wa
pens te maken. Er kunnen nog
wel gevaarlijkere worden ont
wikkeld, maar de bescherming
van de eigen mensen staat
voorop. Met DNA-techniek is.
in principe tegen elk micro-or
ganisme een vaccin te ma
ken".
„De eerste van die vaccins zijn
er al. Ook kleine landen kun
nen die maken, onder het
motto: Zelfverdediging. En zij
kunnen ook wel komen aan
het verspreidingssysteem dpt
nodig is voor biologische wa
pens. Met dit systeem, het vac
cin en het organisme waarop
dat is gebaseerd heb je een
compleet en bruikbaar biolo
gisch wapen in handen".
In het Amerikaanse tijdschrift
Science verscheen onlangs een
advertentie waarin Defensie
onderzoekers vroeg voor
DN A-onderzoek naar het me
chanisme van overdracht van
de zenuwsignalen van de ze
nuwen naar de skeletspieren.
Op dit mechanisme grijpen
veel giftige stoffen en zenuw
gassen aan.
Naar aanleiding hiervan en
van andere ontwikkelingen
heeft zich een groep onderzoe
kers gevormd die publiekelijk
haar bezorgdheid wil uiten.
Amerikaanse, Deense, Engel-
Australische onderzoekers ma
ken deel uit van de groep, die
wil bevorderen dat er infor
matie uitgewisseld wordt tus
sen politici, onderzoekers en
wetenschapspublicisten.
Dr. W. Stevens en dr. J. Ger-
brandy van het Medisch-Biolo-
gisch Laboratorium TNO vin
den de veronderstelling van
King over nieuwe ziektever
wekkers als biologische wa
pens sterk overdreven. „Ont
wikkelingen in die richting
zijn niet uit te sluiten. Als men
kwaad wil dan is er altijd wel
wat te doen aan de resistentie
van ziekteverwekkende bacte
riën".
„Maar het is ontoelaatbaar dat
DN A-recombinatie-onderzoek
voor dit soort toepassingen
wordt gebruikt. Het ligt ook
niet voor de hand om te pro
beren nieuwe gevaarlijke or
ganismen te isoleren. Er is al
een wereld aan gevaarlijke
ziekteverwekkende micro-or
ganismen".
„Het is nu bovendien vrijwel
uitgesloten een nieuwe ziekte
verwekker te maken die ge
vaarlijker is dan de natuurlij
ke ziekteverwekkers. Het ma
ken ervan is veel ingewikkel
der dan bijvoorbeeld het pro
duceren van interferon".
Supersnelle
rekenmachine
Het Koninklijke Shell Explo
ratie en Produktie Laborato
rium (KSEPL) in Rijswijk
heeft een supersnelle reken
machine in gebruik genomen.
Met dit Amerikaanse apparaat,
de CRAY-IS-530, zijn de men
sen van Shell in staat hun be
rekeningen 30 keer zo snel te
maken als met de bestaande
toestellen.
De CRAY wordt bijvoorbeeld
voor het vertalen van seis-.
misch bodemonderzoek aange
wend. De echo's van ontplof-
finkjes die terugkomen van
bodemlagen leveren een ein
deloze reeks gestoorde gege
vens op.
Reusachtige hoeveelheden be
rekeningen zijn nodig om
daaruit nuttige informatie
over olie- en gasvoorraden te
krijgen. De CRAY voert die
ingewikkelde berekeningen
uit met een snelheid van 50
miljoen bewerkingen per se
conde.
De 20 miljoen gulden kostende
CRAY houdt ook meer cijfers
achter de komma bij dan an
dere computers. De CRAY
werkt met 16 decimalen en
andere computers met maar
acht.
En in 1986 wordt een CRAY-
computer verwacht die meer
dan 10 keer zo klein is als de
huidige en die 20 keer zoveel
rekencapaciteit heeft als het
bestaande apparaat.
zoals die, rijk verluch^"^
komen in een 15de^^
boek, genaamd „Bo^™
Uren". Dit boek berus
Nationale BibliotheelJ t
Malta. AchtereenvolgAjlC
men „De boodschap a
ria" (2 plus 1 c.), „Je;
boorte" (8 plus 2 c.)
Aanbidding en Aar)
van de Offergaven c
Drie Koningen" (20 pl
De toeslag is bestemd
welzijnswerk onder de
ren. Het ontwerp kwi
de hand van Norbert i
Dit jaar is het 50 jaar
dat Giuseppe De Piro,
boren Maltezer, overlt
werd geboren op 2 no
1877 te Medina. Na e»
delbare opleiding die:
Piro enige tijd bij de m
1897 ving hij zijn red
die aan, die hij volgde
Koninklijke Universit
Malta. Toen hij 21 was
den voelde De Piro ziel
pen tot het priestera
nam daartoe de nodi(
pen. Hij volgde de stu
de Gregoriaanse univei
Rome en werd op li
1902 tot priester gewijd
verse functies vervuld
ben werd hij aangeS
rector van het aartsb
pelijk seminarie. Ook
diaken van het metrop
kapittel en oprichter 1
Missiegenootschap van:
lus op Malta. De Piro
op 17 september 1933.
innering aan Giusefl
Piro verscheen, event
september j.l. een bil
postzegel in de waarde]
Op deze zegel ziet
beeltenis en de tekst|
G.De Piro 1877-1933".
Voor deze zegel tekent
Barthet en ook dez<
werden gedrukt door
Limited. Op 17 novei
schijnt op Malta een
als onderwerp „Sche]
Malta".
