de Jong Intratours
ALBANIË
kontakt reizen
070-654800
KIJKEN IN EEN
ANDERE WERELD
SOWJET-IME
NRV Holiday
let op uw
wintersport-
portemonnaie
IW'
Vlijm Leiden
VLIJM
(k Joty iMrtüCiW}
fwtdc IM WlftlMtóptnC
\)VmMfMir
-4
VOORUIT OF ACHTERUIT DIT JAAR.
DE DERDE DIHSDAG VAH SEPTEMBER STOHD HET IN DE KRANT.
ZATEKDAG1OKTOBKR195JPAGIN7TZ
Voor iedereen die het nu zelf eens wil zien en
beleven. Vliegreizen met onderdak, excursies,
maaltijden en sociale ontmoetingen inbegrepen.
REISVOORBEELDEN
7 dagen Moskou Oktoberrevolutie
(reisnr. 119)
vertrek 5 november f 1095,-
10 dagen Moskou-Leningrad-Theaterreis
(reisnr. 120)
vertrek 24 december f 1395,-
REISVOORBEELD
17 dagen Berlijn-Dürres-Korca-Shkodra-
Saranda-Gjirokaster
(reisnr. 605) ,jti„
orn/r vertrek 18 december f 1795,- /7rn
Vraag de reisgids aan.
Prins Hendrikkade 104 -1011 AJ Amsterdam
Telefoon (020) 234771
8 dagen per auto
vanaf f 125,-
10 dagen per bus
vanaf f 311,-
10 dagen per trein
vanaf f 443,-
Haal het NRV Holiday wintersportprogramma
bij uw eigen ANVR reisbureau of bel
Het adres voor al uw slijpwerk!!!
Oók uw schaatsen slijpen wij het
gehele jaar!!!
Uiterstegracht 159 - Leiden
Tel.: 071-143079
beurs
winter soort,
Vrijdag 28 oktober
Zaterdag 29 oktober
Zondag 30 oktober
in de
Houtrusthallen
Londen
2 dagen v.a. 367.-
Parijs
4 dagen v.a. 369.-
Vliegreizen, incl. hotel,
v.a. Rotterdam-Zestien
hoven met de NLM-City-
hopper. Vraag de gratis
brochure bij uw reisbu
reau of bij NLM-Reizen,
ipostbus 7700, aid.
spl/ZR, 1117 ZL Schip
hol. Tel. 020-141826 of
495070.
Mr
Wintersport? Ga lekker met de bus!
Met de Jong Intratours naar Oosten
rijk. Skiën, Langlauf, Excursiereizen,
Vakantieclubreizen, Jongerenreizen,
Topvoordeelreizen, alles kan.
Wat een keus. En wat een prijzen!
Zo voordelig bent u nog nooit naar
de sneeuw geweest!
Skiën in Nauders. Een prima plaats
op 1400 m, dus bijna altijd sneeuw.
10-17 dagen, vanaf 495,-
Skiën in Lermoos. De witte oase rond
de Zugspitze. De skiliften beginnen
vlak bij onze hotels. 10-17 dagen,
vanaf 450,"
Skiën in Fieberbrunn,
d midden in de Kitzbüheler
Alpen, de „sneeuwhoek"
van Tirol. Alle mogelijkheden,
faciliteiten. 10-17 dagen, vanaf
620,-
Skiën in Gerlos. De zonnige en
gezellige plaats in het Zillertal,
wintersportgebied bij uitstek.
10-17 dagen, vanaf 400,-
Skiën in Zeil am See Eén van de
absolute „toppers" in Oostenrijk,
vermaard in zomer en winter.
10-17 dagen, vanaf 335,-
Jongerenreis. Skiën in See. Een nog
maar net ontsloten gebied,
met sneeuw van
december tot
april. Gezellige
ontspannen
sfeer.
10-17 c
vanaf
425,-
Jongerenreis. Op naar St Johann.
Geliefd bij beginners en gevorderden.
Alle wintersporten, bekend uitgaans
centrum. 10-17 dagen, vanaf
320,-
Langlaufen. Mieming is de plaats
waar je het snel en goed leert
Les met eigen groep in een prachtige
omgeving. 10-17 dagen, vanaf
580,-
Langlaufen in Kössen, misschien wel
het£este en mooiste langlaufgebied
van Oostenrijk. Niet minder dan
140 km „loipen"! 10-17 dagen, vanaf
450,-
Berg in Karinthië. Een Vakantieclub-
reis met alles erop en eraan. Eén van
de toppers uit het programma!
10 dagen, vanaf 625,-
Skiën in Saalbach en Hinterglemm.
Hèt wintersportgebied van Oostenrijk.
10-17 dagen vanaf 495,-
Topvoordeel reis naar Fügen, zeer
bekend bij de echte skiliefhebbers.
Zo'n vakantie voor zo'n prijs, dat is
eigenlijk ongelofelijk! 8-15 dagen,
vanaf 455,-
Gratis Wintergids!
De Jong Intratours heeft nog veel
meer wintervakanties. Alle reizen
(en alle voordelige prijzen!) staan
uitgebreid in de nieuwe Wintergids
83-84. Haal 'm snel bij een ANVR
reisbureau of één van de reizen-
verkopende banken.
Skibus naar Oostenrijk
en Zwitserland:
retour voor f 170,-!
Ook de komende winter
onderhoudt de Jong Intratours
weer een directe pendeldienst
met de belangrijkste
wintersportplaatsen in
Oostenrijk en Zwitserland.
Vlug en voordelig:
een retour kost maar f 170,-!
Speciaal winkeliersretour 150,-
Postbus 900,2980 EB Ridderkerk.
Telefoon (01804) 27777.
01 VNIOYd £861 33901)10 I OVa331VZ
ZATERDAG 1 OKTOBER 1983 PAGINA 11
M983/19841
Een verhaal voor „dure" vakantie
gangers. Voor hen die zich de ko
mende winter pog een vliegreis
naar het warme Zuiden kunnen
permitteren. Een verhaal over
Formentera, een Spaans eiland,
zes kilometer ten zuiden van Ibiza.
Het behoort tot de Pituysen, een
eilandengroep die op haar beurt
weer behoort tot de Balearen. For
mentera is nog geen 20 kilometer
lang en heeft een oppervlakte van
115 vierkante kilometer. Geen
eiland dus voor kilometervreters.
Formentera. De naam is afgeleid
van de Romeinse benaming Fru-
mentaria, wat zoveel betekent als
graaneiland. Graanverbouw vormt
dan ook met zoutwinning en visse
rij de voornaamste bron van in
komsten voor de ongeveer drie
duizend bewoners.
Het eiland is een oase van rust in
de keten van dolgedraaide Spaan
se toeristencentra. De laatste jaren
zijn er wel appartementen en ho
tels verrezen, maar daarmee heeft
Formentera nauwelijks aan rust
verloren. Die appartementen en
hotels zijn namelijk zorgvuldig
verscholen achter op sommige
plekken rijkelijk aanwezige bebos
singen.
Een toeristeninvasie is er nauwe
lijks te verwachten Het eiland
heeft geen vliegveld. Reizigers met
bestemming Formentera vliegen
naar Ibiza, vanwaar ze ongeveer
een uur per boot onderweg zijn
naar La Sabina, de haven van het
mini-eiland. Een adequate verbin
ding met het vasteland om een
duizendkoppig toeristenleger te
fourageren ontbreekt echter. Dis
cotheken, nachtclubs en andere
voor Spanjegangers vaak zo be
langrijke pretcentra zoekt men er
ook tevergeefs. De rust lijkt dus
vooralsnog gewaarborgd.
Schoen
Het eiland kan met enige fantasie
de vorm van een schoen worden
toegeschreven. Het zuidwestelijke
deel van Formentera vormt de
hiel. Met op de zuidelijke punt
Cabo Berberia: qua panorama een
Van de boeiendste plaatsen van het
eiland. Een vuurtoren rijst boven
de meters hoge steile rotswanden
uit. Tegen het gesteente schuimt
de kolkende watermassa
Nog geen tien kilometer ten noor
den van Cabo ligt San Francisco
Javier. Wie in zijn vakantie een
avondje wil stappen, komt ook
hier evenals elders op het
Formentera heeft prachtige stranden, waar het nog goed toeven is. Een
nodig. Maar verdere attracties zul je op dit eiland tevergeefs zoeken.
route van nog geen 20 kilometer
vergt iets meer dan een uur fiet
sen. De asfaltweg, de enige op For
mentera, voert langs een land
schap, dat voornamelijk wordt be
paald door bouwland. Van enige
bebouwing is echter nauwelijks
sprake
Het engste deel van Formentera is
ongeveer zeven kilometer lang en
twee tot drie kilometer breed. Op
dit deel vergt een wandeling van
de zuid- naar de noordkust zo'n
twintig minuten. De stranden wor
den van elkaar gescheiden door
een bos met dennebomen en wan
delpaden. Het oostelijk deel van
Formentera wordt gevormd door
het plateau van La Mola. Fietsend
vanuit westelijke richting moet er
een helse helling worden geno
men. Wie niet beschikt over een
forse longinhoud en gestaalde spie
ren, kan die fiets voor nog geen
vijf gulden per dag te huur be
ter aan de hand nemen. Het is in
feite het enige deel van het eiland
waar een auto zou kunnen bijdra
gen aan de vakantievreugde.
De beklimming van La Mola
wordt al gauw beloond met een
prachtig uitzicht vanaf het hoogste
punt 202 meter S'Atalayas-
sa, helemaal aan het begin van het
plateau. Vanaf het daar gelegen
terras kan nog eens worden beke
ken hoe klein de afmetingen van
Formentera eigenlijk zijn. De ui
terste westelijke punt is net niet
zichtbaar, maar eens te meer
wordt duidelijk, hoe gering de af
stand is tussen de twee kusten.
La Mola mag een 150 tot 200 meter
hoger liggen dan het overige deel
van het eiland, het landschap ver
schilt feitelijk weinig. Dorre ak
kers voeren de boventoon. Er is
nog iets dat een dorpje wordt ge
noemd. Nuestra Sierre del Pilar,
twee rijen ver van elkaar gelegen
huisjes, hooguit twintig in getal.
Aan het einde van de asfaltweg
ligt de tweede vuurtoren van For
mentera, aan de Faro de Formen
tera. Ook een kaap.
Attracties kent Formentera niet.
Het is een eiland om uit te rusten.
eigen plekje „veroveren" is hier niet
Je kunt er duiken, maar voor de
rest is er weinig te doen. Ja, je
kunt wat fietsen, maar na twintig
kilometer ben je uitgefietst De
plaatselijke bevolking maakt zich
niet druk om het toerisme. Een
enkeling pikt een graantje mee
door de exploitatie van een terras
of een restaurantje. De overigen
doen wat ze altijd hebben gedaan:
vissen, boeren of zoutwinnen. De
meeste van de schaars aanwezige
faciliteiten voor toeristen worden
gerund door niet-Spanjaarden.
Formentera heeft mooie stranden
en een rustige ambiance. Je gaat
er dus naar toe om in de zon te
bakken en een beetje uit te rusten.
Wie een ander vakantiedoel heeft,
moet er wegblijven. Een patat-
kraam op de Via Fuengirola, een
disco met „gezellig allemaal Ne
derlanders", Spanjaarden die bui
gen als een knipmes voor de toe
ristische geldverschaffers, feesten
met onbeperkte hoeveelheden san-
gria dat zijn geen herinnerin
gen, waarmee je van Formentera
terugkomt.
Zes kilometer ten zuiden van Ibiza
ligt Formentera, een oase van rust.
eiland bedrogen uit. Veel win
kels ontlenen hun bestaansrecht
voornamelijk aan de verkoop van
truien, waarvan het breiwerk voor
verreweg het grootste deel van de
vrouwen de dagvulling betekent
San Francisco Javier ligt op de
route La Sabina - Faro de Formen
tera, van het westelijke naar het
oostelijke deel van het eiland. De
De Canarische Eilandengroep om
vat zeven eilanden: Gran Canaria
met Las Palmas als hoofdstad. Te-
nerife, Lanzarote, Fuerteventura,
La Palma, Hierro en Gomera.
Lanzarote is het meest noordelijk
gelegen en wordt niet voor niets
het vulkaanparadijs genoemd.
Enorme vulkaanuitbarstingen van
1730 tot 1736 en later in 1836 zorg
den ervoor, dat drie vierde van
het eiland met lava bedekt werd.
Vandaar het nu wat beklemmen
de, angstaanjagende panorama als
van een troosteloos maanland
schap. Ofschoon de innerlijke
krachten van de aarde zich de
jongste decennia koest hebben ge
houden, is de grond op vele plaat
sen op geringe diepte onvoorstel
baar heet, gloeiend zelfs. Zoals bij
voorbeeld te Fuego in een woest
berglandschap. Bovenop een kra
ter werd daar een restaurant neer
gezet, dat de passende naam „El
Diablo" (de duivel) kreeg. Men
heeft van hieruit een uniek uit
zicht op het hele vulkaangebied
van Lanzarote, maar het is er dui
vels heet. De pientere eigenaar
van het restaurant heeft het wel
bekeken: hij gebruikt dit natuur
lijk vuur als een eeuwigdurende
barbecue. De steaks en koteletten
worden hier gebraden op de grill
van een gloeiende kratermond.
Hier kan men ook getuige zijn van
een bijzonder natuurspektakel, dat
bij zonsondergang nog indrukwek
kender is dan overdag. Als je vlak
bij „El Diablo" een emmer koud
water in een gat in de grond giet,
spuit het water vrijwel ogenblik
kelijk sissend en dampend als een
kokende zuil metershoog weer uit
de grond omhoog. Spektakel num
mer twee: in een put, nauwelijks
anderhalve meter diep, gooi je een
bos droge takken en ziedaar: de
vlammen schieten omhoog. Door
de aardhitte hebben de takken
ogenblikkelijk vlam gevat. Hier
geen problemen dus voor wie zon
der lucifers zit.
Van enige plantengroei is in deze
omgeving geen sprake met uitzon
dering v«n wat helmgras en korst
mos, zoals men dat ook in deAfri-
kaanse woestijn aantreft. Alleen in
het noordelijke deel van het eiland
is enige landbouw mogelijk. Eigen
lijk is dat nog een te groot woord,
want veel meer dan wat uitjes, to
maatjes en aardappelen wordt er
niet gewonnen. Agaven, cactussen
en palmbomen vindt men er ook:
zij regelen de waterhuishouding en
de vochtigheidsgraad voor deze
landbouwprodukten. De „veesta
pel" reikt niet verder dan wat gei
ten en een ezeltje. En wat kame
len, maar die bultige kerels wor
den alleen nog maar gehouden ten
gerieve van de toeristen.
Lanzarote telt ondanks alles
toch nog zo'n 50.000 inwoners, van
wie ruim de helft in de hoofdstad
Arrecife woont.
Op het eiland regent het zelden en
het klimaat is het hele jaar door
uitstekend. De kusten van Lanza
rote, zoals de Playa Blanca, zijn
bezaaid met verrukkelijke baaien,
inhammen en prachtige zandstran
den: wat dat betreft een gedroomd
vakantieland.
In totaal zijn er op Lanzarote mo
menteel zes moderne hotels, die
samen 3500 bedden ter beschik
king houden van de toeristen, die
van jaar tot jaar in stijgend aantal
op dit vulkaaneiland neerstrijken.
Sinds 1967 tot vorig jaar klom dit
aantal van 10.000 naar 182.000.
Van hen waren er afgelopen jaar
24.726 die het eiland bereikten zo
als het eigenlijk hoort voor een
eiland: met de boot. Er hebben in
derdaad geregeld cruises plaats
vanuit verschillende havens in
Europa naar dit paradijs van de
Canarische Eilanden.
„vuurbergentocht"
per kameel voert
langs zo'n
driehonderd
vulkaankegels, waar
op geringe diepte
vrij hoge
temperaturen
voorkomen.