Gebrek aan vastberadenheid is fataal voor de NAVO
Harmonie beste medicijn tegen hoge bloeddruk
„Oefening
op alle
fronten
geslaagd"
Als kat en hond
BINNENLAND/BUITENLAND
QeidóaOowumt
VRIJDAG 30 SEPTEMBER 1983 PAGINA 1( (I
(DOOR GENERAAL B.W. ROGERS)
Voor de grootscheepse militai
re,oefeningen die de NA VO in
dë. afgelopen weken in West-
Duitsland heeft gehouden, zijn
een groot aantal Amerikaanse
militairen overgekomen. Te
gen deze achtergrond zet gene
raal Rogers, Europees opperbe
velhebber van de NAVO uit-
eep waarom het zo belangrijk
is flat de NAVO-landen de ko
mende maanden eensgezind
móeten vasthouden aan het
dübbelbesluit van de NAVO.
Daarnaast wijst Rogers op het
belang van een vergrote con-
ventionele bewapening, waardoor een geloofwaardige
afschrikking wordt vergroot en de kans op het gebruik
van kernwapens verder weg komt te liggen.
West-Europa is de afgelo
pen weken opnieuw het
toneel van een Yankee
invasie. Maar de duizen
den Amerikaanse mannen
en vrouwen zijn de Atlan
tische Oceaan niet overge
stoken met agressieve be
doelingen. Ze zijn naar
Europa gekomen om met
hun soldaten uit de ande
re lidstaten van de NAVO
hitn rol in de afschrikking
vah het bondgenootschap
te oefenen en te laten zien
dat de collectieve wil tot
verdedigen, die zo essen
tieel is als wij in vrede en
vrijheid willen blijven le
ven, werkelijk bestaat.
Het is een tijd vol spanningen
vopr de NAVO, nog vergroot
door een aantal misverstanden
die leven met betrekking tot
het NAVO-dubbelbesluit van
december 1979 om de kernwa
pens voor de middellange af
stand te moderniseren als er
geen bevredigend resultaat
wordt geboekt op de ontwape
ningsbesprekingen in Genève.
Maar ondanks alle spanningen
ben ik van mening dat er nog
steeds een stevig gewortelde
overeenstemming bestaat over
het soort toekomst dat we met
zijn allen willen: een toekomst
waarin we vrede en vrijheid
handhaven, in een internatio
nale situatie met minder span
ningen en een minder groot en
evenwichtiger aantal troepen
en wapens.
Om dat doel te bereiken moet
de NAVO in de eerste plaats
geloofwaardig blijven en zijn
militaire slagkracht behouden
teneinde intimidatie en agres
sie af te schrikken, en in de
tweede plaats succesvol onder
handelen over gelijkwaardige
en controleerbare ontwape
ningsakkoorden.
Bedreiging
Om te begrijpen welke eisen
een afdoende afschrikking aan
ons stelt, moeten we allereerst
inzicht hebben in de aard van
de bedreiging waarmee we
worden geconfronteerd. Ons
streven is er in de eerste plaats
duidelijk op gericht te voorko
men dat de NAVO-landen po
litiek onder druk worden ge
zet. Minder duidelijk, maar
even belangrijk is dat we eco
nomische dwang willen voor
komen. Hoewel we altijd voor
bereid moeten zijn op openlij
ke agressie tegen de Westeuro-
pese landen, is het voornaam
ste gevaar voor West-Europa
op dit moment niet een gewa
pende aanval door troepen
van het Warschau-pact. De
Sovjet-Unie wil geen oorlog,
maar ze wil wel haar invloed
uitbreiden in gebieden waar
dat door gebrek aan weerstand
mogelijk is. Haar doel met be
trekking tot West-Europa is
om het te overheersen zonder
dat daarvoor ook maar een ko
gel hoeft teWorden afgevuurd.
Deze dreiging roept twee vra
gen op die van essentieel be
lang zijn om te begrijpen
waarom afschrikking nodig is,
vragen die vaak en terecht
worden gesteld door onze
jonge generatie die Europa
niet kent zoals het was toen
tijdens de oorlog in puin was
geschoten. Waarom, zo vragen
deze jongeren zich af, zouden
de Sovjets die zelf al een rijk
en machtig land vormen, zo
geïnteresseerd zijn in de over
heersing van West-Europa? En
in de tweede plaats, als de
dreiging op dit moment niet
direct van militaire aard is,
waarom moet het westen dan
uitgerekend zoveel energie
wijden aan militaire voorbe
reidingen?
Het antwoord op de eerste
vraag luidt dat overheersing
van West-Europa in Russische
ogen van levensbelang is voor
het behoud van het Sovjet-sy
steem. West-Europa is cultu
reel, historisch en etnisch
nauw verbonden met veel vol
ken in Oost-Europa die nu aan
Moskou zijn onderworpen.
Een vrij West-Europa laat op
tastbare wijze zien dat de wes
terse democratie grote waarde
hecht aan de vrijheid en rech
ten van het individu en daar
naast kan zorgen voor wel
vaart, een hoge levensstan
daard en veiligheid. Het feit
dat dit zo is, is een constante
bedreiging voor het Sovjet-re
gime en de interne samenhang
van het Sovjet-imperium.
De Sovjets realiseren zich dat
ze een groot risico zouden lo
pen als ze in Europa tot directe
militaire agressie zouden over
gaan om deze dreiging op te
heffen zoals ze bijvoorbeeld in
Afghanistan wel hebben ge
daan. Ondanks de tekortko
mingen van onze huidige ver
dediging beschikken onze wes
terse landen namelijk over
voldoende slagkracht met
name op het gebied van strate
gisch nucleaire wapens om
onzekerheid te zaaien bij de
Sovjets over het succes van
een aanval.
Als alternatief voor directe
militaire agressie is het eerste
doel van de Sovjets nu om ge
allieerde landen, met name in
West-Europa, te overtuigen
dat ze zich moeten onthouden
van militaire verbeteringen
om te voorkomen dat ze daar
mee een machtige Sovjet-Unie
voor het hoofd stoten. Een
tweede doel is om in het Wes
ten een buitenlands beleid aan
te moedigen dat Sovjet-acties
en ambities zo niet steunt, dan
toch oogluikend toelaat. In de
derde plaats willen de Sovjets
in de NAVO-landen een rege
ringsbeleid en publieke opinie
ondersteunen die het Sovjet
systeem van pas komen. Voor
beeld hiervan is het streven
gunstige financiële en com
merciële overeenkomsten af te
sluiten met het Westen. Het
belangrijkste doel evenwel, dat
alle voorgaande omvat, is het
losweken van West-Europa
van de Verenigde Staten.
V astberadenheid
Het tonen van vastberaden
heid door het Westen, geba
seerd op een politiek-militaire
structuur, om Sovjet-intimida
tie te voorkomen is daarbij
verreweg het voornaamste.
Politiek gezien moet het bond
genootschap worden gezien als
een eensgezind en samenhan
gende gemeenschap. Het is ui
teraard niet vreemd dat in een
verbond van onafhankelijke
staten soms verschillen be
staan in nationaal beleid: im
mers, het was juist om dit
recht op verschil van mening
te waarborgen dat de alliantie
werd opgericht. Maar die me
ningsverschillen mogen in
geen geval de overeenstem
ming uithollen waarop de
NAVO is gefundeerd.
In militair opzicht moet de
vastbeslotenheid van het Wes
ten de wil inhouden om een
militaire slagkracht te hand
haven die voldoende is om uit
voering te geven aan de
NAVO-strategie van het
„flexibele antwoord". Het is
duidelijk dat de definitie van
„voldoende" en de mate waar
in de NAVO daarvoor afhan
kelijk moet zijn van nucleaire
wapens de voornaamste bron
nen van onenigheid zijn nu de
herfst van 1983 met rasse
schreden nadert.
Naar mijn oordeel hangt onze
militaire vastberadenheid
voornamelijk af van het berei
ken van twee belangrijke doe
len. Deze zijn de volledige uit
voering
GENERAAL LOOS:
RHEINE Atlantic Lion
voor het Nederlandse lege:
grootste na-oorlogse NAVO
oefening, is op alle fronten ge
slaagd. Aldus luitenant-gene
raai W. J. Loos, commandan
van het eerste legerkorps, gis
termiddag na afloop
14-c
die
Met de grootste tankaanval, ooit
ning Atlantic Lion.
belbesluit van 1979 én een ver
sterking van de conventionele
slagkracht van de NAVO.
Met elke maand die verstrijkt
zonder overeenstemming in
Genève wordt het belangrijker
dat de NAVO-leiders en be
volking van de NAVO-landen
de prioriteiten van de plaat
sing van middellange afstand
wapens niet door elkaar halen.
We moeten goed voor ogen
houden dat het belangrijkste
doel van het plaatsingsbesluit
de veiligheid van de NAVO-
landen is.
-
vredestijd door het Nederlandse leger gehouden, eindigde gisteren in West Duitsland de oefe-
het NAVO dub-
De prettigste
doel te bereiken is natuurlijk
een akkoord in Genève dat de
noodzaak om nieuwe kernwa
pens te plaatsen kleiner zou
maken of, beter nog, helemaal
weg zou nemen. Maar wordt
in Genève geen resultaat ge
boekt, dan is het slechtste re
sultaat niét dat we moeten
gaan plaatsen, want ook na
plaatsing zouden we blijven
streven naar wapenverminde
ring. Nee, het slechtste resul
taat zou zijn het wegvallen
van onze vastberadenheid om
deze raketten eind 1983 te
plaatsen. Als dat gebeurt komt:
de NAVO met een ernstig
gat in zijn afschrikkingsys
teem te zitten,
bestaan er voor de Sovjets
geen prikkels meer om in Ge
nève serieus te onderhandelen,
waarbij onze kansen op een
wederzijdse vermindering van
het aantal kernwapens voor de
middellange afstand onherroe
pelijk worden ondermijnd,
laten we zien dat de NAVO
niet in staat is een besluit te
nemen dat van vitaal belang
wordt geacht door zijn leden,
maar waar zijn mogelijke vij
and op tegen is,
geven we de Sovjets in feite
een veto inzake de wapensys
temen die de NAVO mag
plaatsen om het gebruik van
Sovjet-systemen die reeds zijn
geplaatst te voorkomen.
Niemand wil toch zeker dat
zoiets gebeurt!
Conventionele bewape
ning
Even belangrijk voor de af
schrikking is dat het bondge
nootschap de vastberadenheid
toont om stappen te nemen die
nodig zijn om onze conventio
nele afschrikking te verster
ken. Hoewel het Geallieerde
Commando in Europa in con
ventioneel opzicht elk jaar
sterker wordt, wordt de kloof
tussen onze slagkracht en die
van het Warschau-pact jaar
lijks groter, waardoor de ge
loofwaardigheid van onze af
schrikking kleiner wordt. In
plaats van echte flexibiliteit
zal de NAVO er onder de hui
dige omstandigheden door ge
brek aan manschappen, mate
rieel en munitie in geval van
een aanval met conventionele
wapens al vrij snel toe worden
gedwongen nucleaire wapens
in te zetten.
Dit is misschien een ontnuch
terende kijk op onze huidige
militaire situatie, maar het is
in geen geval een situatie
waarin we hoeven te berusten,
vooropgesteld dat er maar de
wil is om tot actie over te gaan
voordat het te laat is. We hoe
ven de Sovjet-Unie heus niet
in elk.opzicht te evenaren, als
we er maar voor zorgen dat
we in conventioneel opzicht
weer zo sterk worden dat we
de Sovjets de indruk geven dat
we ze kunnen verslaan zonder
terug te vallen op kernwapens.
Gm die mate van conventione
le slagkracht te bereiken moe
ten we in de eerste plaats onze
troepen van het Geallieerd
Commando in Europa (ACE)
wat manschappen, materieel,
training en onderhoud betreft
op een peil brengen dat in
overeenstemming is met de
normen van het Geallieerd
Europees Commando in vre
destijd. Daarnaast moeten we
onze wapens blijven moderni
seren en onze westerse techno
logie ten volle benutten. Al
leen dan kunnen we een
waardige tegenpartij worden
voor de Sovjet-Unie in een
conventionele oorlog.
Een conventionele slagkracht
die groot genoeg is om de Sov
jets te weerstaan, kan alleen
worden bereikt als de lidstaten
aan hun NAVO-verplichtin-
gen voldoen. Om op net eind
van de jaren tachtig aan deze
eisen te voldoen zal er van de
NAVO-burgers een extra offer
worden verlangd. Het in Ber
gen gevestigde NAVO-hoofd-
kwartier heeft berekend dat
dit extra offer in 1983 neer
komt op een gemiddelde van
ongeveer zeventig gulden per
persoon in de geallieerde lan
den. Voor alleen de Westeuro-
pese landen zou het neerko
men op ruim 30 gulden.
Ondanks de huidige
sche problemen meen ik dat
dit een redelijk bedrag is en
dat onze burgers, als ze de
hoogte van het bedrag kennen,
best bereid zouden zijn deze
kleine extra premie te betalen
voor een verzekeringspolis die
hen vrede en vrijheid garan
deert.
Grootste voordeel van een
grotere conventionele slag
kracht is dat we niet meer on
middellijk hoeven terug te
vallen op nucleaire wapens als
we worden aangevallen en we
aan de Sovjet-Unie de keus
kunnen laten zich terug te
trekken of als eerste kernwa
pens in te zetten.
Mijn pleidooi voor een sterke
re conventionele bewapening
betekent overigens niet dat ik
zou willen, dat de NAVO offi
cieel zou verklaren dat het
nooit als eerste kernwapens
zal gebruiken of eenzijdig van
kernwapens zou moeten af
zien. Zolang we kernwapens
niet weg kunnen onderhande
len, zullen we een aantal
kernwapens moeten houden
voor afschrikkingsdoelen. Een
mogelijke agressor moet altijd
te allen tijde weten dat hij wel
eens meer zou kunnen verlie
zen dan winnen als hij tot aan
vallen overgaat.
Het soort afschrikking dat ik
heb beschreven, gebaseerd als
het is op politieke eensgezind
heid en militaire kracht, is de
sleutel voor een geruststellend
defensiebeleid en het bereiken
van een gelijkwaardig en con
troleerbaar ontwapeningsak
koord, de doelen waar het de
NAVO uiteindelijk om gaat.
COPYRIGHT THE GUARDIAN gewond.
der zijn bevel in het Duitsi
grensgebied bij Twenthe ziji
gehouden. Er namen 40.001
militairen aan deel, onder i
24.000 Nederlanders, ll.OOL^
Amerikanen, 5.000 Duitsers eii«
600 Engelsen.
„Hoewel er ook dingen ni
goed zijn gegaan, zijn alle oe
fendoelen bereikt", aldus di
generaal, die vooral de opera
tionele samenwerking tussen
de geallieerde troepen prees
Ook gaf hij hoog op over
inzet van manschappen
materieel. De inzetbaarheid
van het Nederlandse materieeL_j
was, mede dank zij vlotte
paraties na de oefening,
even groot als daarvoor, r
90 procent. De urenlangèri
wachttijden, waaraan veel onkti
derdelen als gevolg v
gehanteerde scheidsrechter!!'
systeem blootstonden, en he
strategisch zoekraken
complete eenheden, deed
generaal af met „fouten y
van we moeten leren". Atlanf
tic Lion was volgens hem
niet bedoeld als demonstrate
maar als leeroefening.
Ook de Amerikaanse generaal
Chambers van de Amerikaanf'
se tankdivisie, die aan c
ning deelnam, liet zich gisteÈ
ren lovend over de sam
king met de drie NAVO-parl
ners. Hij toonde zich vergull
met de juichende reacties v
duizenden mensen langs
weg, van wie sommigen
Amerikaanse soldaten n
cadeautjes overlaadden.
De schade, die tijdens de oeffy
ning in het Duitse grensgebieï
is aangericht, wordt gesch&_
tussen de 5 en 8 miljoen gulacj
den. Volgens generaal Lo&n
„een redelijk laag bedrag alsj
rekent dat er veel pantserstr
voertuigen in het veld opeerc
reerden". De meeste schadfocl
ontstond aan wegen. tn
De oefening kostte drie vetfi™
keersdoden, twee militairen eèak
een burger. Vier militairen elke
twee burgers raakten ernstifse
gewond. Generaal Loos: „DaM
is relatief weinig. Er is zeej—
gedisciplineerd gereden". Bf
activiteiten in het oefenveltC
raakten 33 deelnemers lichj^j^
y
DEN HAAG Driehon
derdzestigduizend Neder
landers in de kracht van
hun leven - tussen de 35
en 65 jaar - moeten naar
de dokter, omdat ze een te
hoge bloeddruk hebben.
Dat mag je toch wel een
bedreiging van de volks
gezondheid noemen, vindt
de Nederlandse Hartstich
ting, die dagelijks te ma-
kén heeft met de gevol
gen van te hoge bloed
druk. Zij pleit daarom
voor regelmatige controle
en voor preventieve maat
regelen. Waarbij nog valt
aan te tekenen dat een te
hoge bloeddruk niet al
leen slecht is voor het
hart, maar ook nog voor
andere organen. Hersen
bloeding en herseninfarct,
waaraan in ons land jaar
lijks meer dan twaalfdui
zend mensen overlijden,
zijn er voorbeelden van.
Déze week haalde de Neder
landse Hartstichting een aan
tal prominente deskundigen
bij elkaar op een internatio
naal symposium in het Apel-
doornse congrescentrum Orp
heus. Daarbij werd vooral ge
sproken over de relatie tussen
hoge bloeddruk en hersenen
(„Brain and Hypertension") en
dat gebeurde in een geva
rieerd gezelschap van specia
listen: cardiologen, internisten
en neurologen.
Zij praatten over een ziekte -
want dat is hoge bloeddruk -
die maar al te vaak toevallig
aan het licht komt bij een me
dische controle. In het begin
stadium zijn er namelijk geen
klachten, wat menige dokter
al heeft doen verzuchten:
„Wat zou het allemaal gemak
kelijker zijn, als het maar een
beetje pijn deed". De behande
ling vraagt vervolgens veel in
spanning, zowel van de dokter
als van de patiënt zelf.
De verslagen van het symposi
um zullen zeker beperkt blij
ven tot de medische vakpers.
Want wat moet de dagelijkse
krantenlezer beginnen met de
diepste gedachten van bijvoor
beeld prof. W.B. Kannell MD,
chief section of preventive
medicine and epidemiology.
Boston University School of
Medicine, Boston, USA? Toch
heeft die leek wel degelijk met
het onderwerp te maken, want
hij kan best behoren tot het le
ger van die 360.000 Nederlan
ders met een te hoge bloed
druk. En zo niet vandaag, dan
misschien morgen wel. Daar
om hierbij een vrije vertaling
van enkele aspekten, met me
dewerking van dr. W. Stiggel-
bout. Hij is plaatsvervangend
hoofd medische zaken van de
Nederlandse Hartstichting en
Gillende sirenes
„Kijk", zegt Stiggelbout min
zaam, „als jij nou, op dit mo
ment een bloeddruk van 300
krijgt, laat ik meteen een am
bulance komen. Dan ga je met
zwaailichten en gillende sire
nes naar het ziekenhuis. Maar
als een wedstrijdroeier in z'n
eindsprint zo'n bloeddruk
heeft, is dat heel gewoon.
Geen gillende sirenes, maar
een juichende menigte. Niks
aan de hand. Zo zit dat".
En moeten we dat dan maar
zien als een van de vele on
rechtvaardigheden in dit le
ven? Of is het zo, dat die top
sporter anders in elkaar zit
dan een gewoon mens? Want
het is nogal wat. Je bloeddruk
opjagen van 120-70 naar 300
Met 180 hartslagen per minuut
in plaats van 70. En daarna
lekker douchen en een hapje
eten alsof er niks gebeurd is.
„Er is ook niks gebeurd", zegt
Stiggelbout. „Kwestie van har
monie en evenwicht. Heel be
langrijk in het gewone leven".
In dat dagelijkse leven liggen
de voorbeelden voor het grij
pen. Een kleine auto beklimt
moeiteloos de hoogste bergen,
als je de goede versnelling
maar gebruikt. Een oersterke
vrachtwagen draait op diezelf
de berg reddeloos in de soep,
als je hem laat zwoegen in de
Dr. Stiggelbout meet de bloeddruk van één van zijn patiënten.
PUITENHEER
hoogste versnelling. Stiggel
bout refereert aan de fameuze
uitvinding, indertijd gedaan
door de gebroeders Van Door-
ne: de variomatic in het Dafje.
„Daar kun je het mee vergelij
ken. Dat ding paste zich op elk
moment aan bij alle werkom
standigheden. En als je 't niet
al te erg versimpelt mag je
zeggen, dat Onze Lieve Heer
ons lang daarvoor ook zo heeft
gemaakt. We kunnen heel wat
hebben, als we maar kans zien
om altijd de goede verspelling
te gebruiken'
Waarschuwing;
„Als je een auto in de verkeer
de versnelling laat werken,
voel je dat in het stuur en ei
genlijk wel in alle reacties.
Wie z'n eigen lichaam en geest
dol laat draaien, voelt dat óók.
Maar ik moet er bij zeggen dat
de duidelijke waarschuwingen
vaak pas komen, als het proces
al een eind gevorderd is. Daar
om willen wij graag dat men
sen weten, hoe het met hun
bloeddruk gesteld is. Dan kun
nen ze proberen hun leven
daarbij aan te passen. De één
zal wat moeten vermageren,
de ander zijn schema van
werk en ontspanning verande
ren. Er is zoveel aan te doen,
als je eenmaal weet hoe het er
mee staat. En als je dat een
maal weet hoef je doorgaans
ook niet meer om de haver
klap naar de'dokter te lopen
om alles wéér te laten opme
ten. In normale gevallen, wel
te verstaan".
Interessanter wordt het nog,
als we weten dat wij in onze
westerse cultuur al beginnen
met een te hoge bloeddruk.
Stiggelbout: „Wij hebben in
ons land aangenomen, dat de
bloeddruk, zoals je die bij meer
dan tweederde deel van de be
volking vindt, normaal is.
Maar die bloeddruk moet,
strikt medisch gesproken, la
ger zijn en is in andere delen
van de wereld ook duidelijk
lager. Maar wat wil je? Onze
dokters kunnen niet iedereen
gaan behandelen, die een iets
hogere bloeddruk heeft dan
wij toelaatbaar vinden. Maar
dan mag je de mensen wèl op
het hart drukken, dat ze er
mee moeten uitkijken".
„We kunnen veel hebben, dat
zie je dagelijks om je heen.
Soms lijkt het, alsof we van
elastiek zijn. Maar neem dat
nu eens letterlijk. Je kunt een
stuk elastiek honderdduizend
keer uitrekken en terug laten
veren. Gaat allemaal goed.
Maar als je het dan ook nog
een tijdlang in de zon legt, kan
dat net te veel zijn. Terug naar
de mensen: je kunt te dik zijn,
te hard werken, te veel roken.
Op zichzelf allemaal slechte
dingen, maar als je over bloed
druk praat hoeft geen van die
faktoren fataal te zijn. Maar
als je 't één doet of hebt en 't
ander komt er bij, dan kan dat
de zonnebrand op het elastiek
worden".
Supermarkten
„Wat we nodig hebben, is de
mentaliteit van de grote super
markten. Kleine winst op een
heleboel verschillende artike
len. Alle bloeddrukverhogen-
de faktoren een beetje terug
dringen, over de hele linie.
Dat gebeurt ook al, af en toe. 't
Is nog niet zo lang geleden dat
het zout uit de babyvoeding
verdween. En de koelkast, dat
is ook een belangrijke bondge
noot geworden. Vroeger moest
je alles zouten om goed te hou
den. Nu heeft die koelkast
meer voor ons gedaan dan wij
als dokters in jaren konden
doen. Nog zoiets: het is een
hele steun dat bruinbrood eten
geen teken van armoe meer is,
het staat nu juist wel goed om
het te eten. Allemaal dingen,
die helpen.
Voor het overige zouden men
sen zich bij meer dingen moe
ten afvragen, waar ze mee be
zig zijn. Stiggelbout: „Neem
nou dat hele harde lopen in
het bos, dat je wel eens ziet bij
'trimmers. Erg goed natuurlijk,
trimmen en joggen, maar je
moet er niet bij gaan denken:
„Ik ren voor m'n leven". Ren
nen voor je leven doe je als er
een bosbrand is uitgebroken.
Evenwicht, harmonie - daar
gaat het om".
Hij noemt het „een bepaalde
stijl van leven". Het is op late
re leeftijd te leren, maar nog
beter is er vroeg mee te begin
nen. Niet voor niets is de Ne
derlandse Hartstichting een
tijd geleden al begonnen met
voorlichting op scholen, in sa
menwerking met de eigen
sportarts.
Stiggelbout: „We hebben het
gegooid op de blessurepreven
tie. Dan heb je meteen een on
derwerp te pakken, dat be
langstelling trekt. Vooral als je
met heel simpele dingen be
gint. Warming-up voor het
Joggen. Ski's op zo'n
Kat en hond komen elkaar plotseling tegen. Haren over
eind, alle spieren gespannen. Maar zodra ze elkaar niet
meer zien, is het over. Dan heb je weer een gewone kat en
een gewone hond. Zonder stress. Als mensen zo konden le
ven zou dat erg göed zijn voor onze bloeddruk, maar helaas
is het anders. Al kunnen we na allerlei stress-situaties wel
weer lachen en babbelen, de spanning blijft. Onderhuids,
maar haarscherp. Als de Amersfoortse arts Jan van Dix-
hoorn de gevolgen daarvan te zien krijgt, kan hij inder
daad wel eens in stilte overwegen: „Leven als kat en hond
is ook niet alles, maar 't hééft z'n voordelen".
Van Dixhoorn is - onder meer - ontspanningstherapeut
met een part-time praktijk in een Haarlems ziekenhuis.
Ook voert hij, met subsidie van de Nederlandse Hartstich
ting, wetenschappelijk onderzoek uit op het terrein van
deze therapie: behandeling van te hoge bloeddruk en ge
volgen daarvan, met geen of zo weinig mogelijk medica
menten.
19(
Van groot belang bij deze therapie is het hervinden van
het evenwicht in 't leven, het lichaam en de geest var
patiënt. Van Dixhoorn: „Als je over een smalle plank loopt I'
en daarbij in evenwicht blijft, komt dat door een correctie
op al je bewegingen van binnenuit. Zo moet het eigenlijk
met alles zijn. Wij hebben nu dat principe uitgewerkt i
we willen de patiënten dat volkomen natuurlijke even
wicht teruggeven. Soms weten ze zelf wel waar het aan
schort. Zo niet, dan kunnen we het zichtbaar of hoorbaar
maken".
De patiënten komen vaak met klachten zoals slapeloos
heid, pijn in de rug en schouders, algemene onrust, waarbij
de huisarts dan de indruk heeft dat er meer aan de hand i
dan het verschijnsel alleen. Met de ontspanningstherapie
zoals die zich in de loop van de tijd heeft ontwikkeld, blij
ken dan vaak goede resultaten mogelijk te zijn. Alleen - de
therapie valt nog onder geen enkele noemer van het zie
kenfonds, ondanks het argument van de artsen dat pre
ventie toch gemeenschapsgeld bespaart. Een ziekenhuis
kan dan een deel van de kosten voor zijn rekening ner
maar ook hier heeft de bezuiniging toegeslagen en zij:
de nodige zorgen.
bevestigen, dat je niks breekt
als je aan een mooie slalom be
gint. Enzovoort. Daarmee
kweek je een generatie, die
vertrouwd is met het begrip
preventie en die generatie pikt
ook veel gemakkelijker op, dat
je aan preventie moet doen,
om niet ziek te worden. Daar
bij mag je in alle nuchterheid
accepteren, dat je de ziekte
niet zonder meer wegneef
uit het leven. Maar je kunt
wel iets aan doen om bepaal
ziekten niet of pas veel laterf
krijgen. Het hoeft natuurl
niet erg te zijn om op je té
tigste jaar dood te gaan
een hartinfarct. Maar waara
zou je er op je veertigste jaarl
om gaan vragen?"
AAD SCHOUTfl
