TAFEL Bereidheid om te staken ligt in Nederland heel genuanceerd Wet gelijke behandeling reden voor christenen ongehoorzaam te worden CTÏÏ71 CeidócSomati/ HP deEHlENE ZESDE EEUWFEEST VAN STERFDAG GEERT GROOTE HERDACHT kerk wereld zeepost Onzekerheid in Israël DE TIJD ft ACHTERGROND £«tebeSowcmt DONDERDAG 29 SEPTEMBER 1983 PAGI SOLID ARIDAD BEGINT HERFSTCAMPAGNE Solidaridad, de interkerkelijke actie voor Latijns-Amerika, zal dit najaar een nieuwe campagne beginnen met als mot to: „Afwentelen of omwentelen". Centraal in deze campag ne staat de economische crisis en haar gevolgen voor de armen, zowel in ons land als in Latijns-Amerika. Solidari dad vraagt solidariteit met mensen die in verdrukking zijn geraakt, zowel hier als daar. Op plaatselijk niveau zullen kerkelijke groepen in samen werking met WAO-groepen, werklozencollectieven en be drijf spastores antwoord proberen te geven op de vraag, of er meer of minder moet worden bezuinigd of ingeleverd, of om kiezen tussen afwentelen of omwentelen? Als introductie op de landelijke campagne organiseert Soli daridad twee bijeenkomsten: op 15 oktober in Amersfoort en op 22 oktober in Roermond. Op het programma staan een nadere inleiding op het thema, films en Latijnsameri- kaanse muziek. Voor dit doel zijn een „afwentelkrant" en een actiemap samengesteld. In de loop van volgend jaar zal op verschillende plaatsen in Nederland worden herdacht, dat op 20 augustus 1384 zes honderd jaar geleden Geert Groote overleed, de in Deventer geboren grondlegger van de Mo derne Devotie, een reli gieuze beweging, die tot in onze dagen haar bete kenis heeft in Nederland en daarbuiten. Op zaterdag 18 augustus wordt in Deventer een her denkingszitting gehouden. Ook zal er een herdenkings bundel worden uitgegeven. Bovendien zullen er in het stedelijk museum „De Waag" en de Athenaeumbibliotheek tentoonstellingen worden in gericht over het wereldlijke en het geestelijke leven in Deventer ten tijde van Geert Groote. In het rijksmuseum Catharijneconvent in Utrecht zal van 13 april af een ten toonstelling worden gehouden over de persoon en de ideeën van Geert Groote en zijn rol bij het ontstaan van de Mo derne Devotie. In Nijmegen zal er eind september volgend jaar een internationaal con gres worden gehouden. Ook daar is er dan een tentoonstel ling over de beweging („Mo derne Devotie, figuren en fa cetten") en wel in het Vol kenkundig Museum. De „Stichting Geert Groote Her denking Deventer 1984", Broederenstraat 18, 7411 LB Deventer, heeft ter gelegen heid van de herdenking een overzichtsfolder uitgegeven met nadere informatie over de activiteiten. PROF. D. DOUMA: Als er wetten komen in de geest van het voorontwerp wet gelijke behandeling, is er voor christenen reden onge hoorzaam te worden. Het strekt christenen tot eer, in dien ze in problemen komen, omdat homosexuele en andere buitenhuwelijkse samenle vingsvormen in het benoe- mings- en ontslagbeleid van kerkelijke en christelijke or ganisaties geen rol meer mo gen spelen en als ze daarom niet langer aan dergelijke overheidsbepalingen gehoor zaam zijn. Dat betoogde dr. D. Douma, hoogleraar aan de theologi sche hogeschool van de Gere formeerde Kerken Vrijge maakt in Kampen, gisteren tijdens een symposium over burgerlijke ongehoorzaam heid in Nijkerk. Het symposi um was georganiseerd ter ge legenheid van het achtste lus trum van „Kerknieuws", een tweewekelijkse onafhankelij ke informatieblad over kerk en kerkelijk leven. Prof. Douma betoogde, dat burgerlijke ongehoorzaam heid in de democratische Ne derlandse samenleving een studeerkamerprodukt en geen concrete realiteit is. Wat men burgerlijke ongehoorzaam heid noemt, zijn doorgaans (uit de hand lopende) buiten parlementaire acties, die daar mee niets van doen hebben, zo zei dr. Douma. Hij legde er de nadruk op, dat burgerlijke gehoorzaamheid volgens de bijbel meer is dan „gehoorzamen, zolang de overheid dit mogelijk maakt". De overheid blijft een instel ling van God waaraan de mensen onderworpen zijn. Als zijn plicht om God meer dan de mensen te gehoorzamen hem tegenover een tirannieke overheid plaatst, zal de hou ding van de christen geken merkt moeten zijn door het uitvoeren van Gods wil en niet door demonstraties tegen die overheid, aldus de Kam- pense hoogleraar. Hij sloot niet uit, dat tegenover een ti rannieke overheid, die rech ten van de onderdanen syste matisch schendt, (gewapend) verzet via politieke instanties te rechtvaardigen is. De Leidse hoogleraar dr. G. H. Ter Schegget noemde het wapen van de burgerlijke on gehoorzaamheid in Nederland stomp en wees op het grote gevaar van radicalisering. In deze tijd staat democratie aan zoveel gevaren bloot, dat we, uiterst behoedzaam met bur gerlijke ongehoorzaamheid moeten omgaan, aldus Ter Schegget. Zo zal het Interker kelijk Vredesberaad IKV er volgens hem niet toe mogen oproepen de treinrails te be zetten als er kruisraketten in Nederland worden geplaatst. De Leidse hoogleraar noemde ongehoorzaamheid aan de wet van de staat alleen dan geoor loofd, als het gehoorzaamheid betekent aan de roeping en de taak van de staat, vrede en gerechtigheid- te vestigen door voor verdrukten en mense- n-in-nood op te komen. Parle mentaire besluiten binden ons in ons geweten, maar binden nooit ons geweten, aldus Ter Schegget. KORTE METTEN •Tussen Pasen en Pinksteren zal bij de uitgeverij Gooi en Sticht een nieuwe r.-k. lied bundel verschijnen, waaraan jarenlang is gewerkt door de stichting „Gezangen voor Li turgie". Door problemen van financiële, produktietechni- sche en auteursrechtelijke aard slaagde de stichting er evenwel niet in een liedbun del samen te stellen. In het voorjaar van 1983 werd op initiatief van de economen van de bisdommen een com missie van drie personen ge vormd om alsnog de uitgave van de liedbundel te realise ren. Deze commissie heeft nu met de uitgeverij Gooi en Sticht een akkoord over de uitgave van de liedbundel kunnen bereiken. De liedbun del heeft ten doel eenheid te brengen in de liturgische ge-' zangen van de Nederlandse kerkprovincie. De bisschop pen hebben de uitgave goed gekeurd. Op Schiphol is vandaag een delegatie aangekomen van de Evangelische Kerk van Ka meroen, die op uitnodiging van de synode van de her vormde kerk een bezoek aan Nederland brengt. De delega tie, bestaande uit vier perso nen, zal tot 21 oktober kennis maken met een aantal aspec ten van het kerkelijk leven in Nederland. Bezoeken zullen worden gebracht aan een aan tal organen van de hervorm de kerk. Verder staan een be zoek aan Den Haag en aan de classes Groningen en Utrecht op het programma. Op 18 ok tober wordt de delegatie offi cieel door het moderamen van de synode ontvangen. De delegatie is de gast van de Hervormde Raad voor de Zending, die namens de her vormde kerk contacten on derhoudt met de Evangelische Kerk van Kameroen. Experts hebben ontdekt, dat de Christusfiguur op dit kleine houten kruis (47 bij 33 centimeter) is geschilderd door de Italiaanse meester Raphael. Het kruis, dat zeven maanden geleden werd geschonken aan het Poldl- Pezzolimuseum in Milaan, werd tot nu toe toegeschreven aan Bernardino di Betto, beter bekend als Pinturicchlo. Ds. G. J. van Butselaar secretaris Zendingsraad Als opvolger van ds. R. J. van Veen is tot alge meen secretaris van de Nederlandse Zendings raad benoemd, ds. G. J. van Butselaar. Zondag 16 oktober zal hij in een dienst, belegd door de gereformeerde kerk van Amsterdam en de her vormde gemeente aldaar, worden ingeleid tot zijn nieuwe functie. Ds. Van Veen legt Zijn functie morgen neer tijdens een kerkdienst te Oegstgeest. Ds. Van Butselaar studeerde theologie aan de Vrije Uni versiteit te Amsterdam en aan de universiteit van Ge- nève (Oecumenisch Insti tuut). Van 1971 tot 1975 was hij predikant van de Gere formeerde Kerk van Dom burg en Westkapelle. In 1975 trad hij als docent in dienst van de interkerkelijke theo logische school in Butare, Rwanda. Hij werd toen te vens studentenpredikant aan de staatsuniversiteit daar. Hiertoe zond het zendingsde partement van de protestant se kerken in Franssprekend Zwitserland hem uit. Ook was hij gastdocent aan het Bishop Tucker Theological College (Uganda) en aan het Verenigd Theologisch Semi narie van Ricatla (Mozambi que). Sinds 1982 was ds. Van But selaar predikant voor sociaal en evangelisatorisch opbouw werk voor de Presbyteriaan se Kerk van Rwanda in de stad Kigali. Hij werd dat door een samenwerkingsverband tussen de zending van de GKN en de Vereinigte Evan gelische Mission te Wupper- tal. Preisoep gebakken schelvis met gemengde salade, aardappelen en kwarkkruidensaus Voor twee is nodig: 1 ui, 5 g boter, 1 dikke prei, 0,5 liter water, 1 bouillon tablet, 2 theelepels maize- na, 1 lepel koffiemelk, zout, peterselie; 300 g gefileerde schelvis, zout, bloem, olie, 10 g bo ter; 1 lepel rozijnen, 2 lepels azijn, zout, suiker, 200 g winterwortel, 1 sinaasap pel, 50 g taugé; 0,5 1 kg aardappelen; 100 g kwark, 1 volle lepel slasaus of mayonaise, zout, peper, uitje of bieslook, pe terselie. Spoel de gefileerde vis af met koud water. Strooi er zout op de vleeskanten van de vis en laat het vijf minuten intrek ken. Haal de vis door bloem. Verwarm een dun laagje olie met de boter. Zodra de laatste bruisend smelt, kan de vis er in. Bak de vis al schuivend en optillend bruin en gaar in cir ca tien minuten. Gare vis ziet binnenin wit. Zet de gewassen rozijnen een paar uur weg met azijn en zout en suiker. Meng er dan de grofgeraspte wortel door stuk jes sinaasappel en de van de groene dopjes ontdane taugé. Meng kwark, slasaus of mayo naise, zout, peper, fijngesneden ui of fijngeknipte bieslook en peterselie. Geef deze saus als Met de volgende schepen kan zeepost worden verzonden. De datum, waar op de correspondentie uiterlijk ter post moet zijn bezorgd, staat achter de naam van het schip vermeld. Argentinië, ms „Venus del Mar", 7 okt.; Australië, ms „Flinders Bay", 7 okt.; Brazilië, ms „Venus del Mar", 7 okt.; Canada, wekelijkse afvaart; In dia Indonesië, Israël, ms „Neerlandia", 7 okt.; Japan, ms „Frankfurt Express", 3 okt.; Kenya, Oeganda, Tanzanië. ms „Victoria Bay", 4 okt.; Ned. Antillen, Nieuw-Zeeland, Suriname, Ver. Staten van Amerika, ms „Atlan tic Saga", 3 okt.; Zuid Afrika (Rep.), ms „S.A. Winterberg", 4 okt. n '.ik Het ziet er niet naar uit dat de Israëlische politiek opj^ termijn in rustiger vaarwater komt. Een maand na chem Begins aankondiging dat hij als eerste minister R aftreden beschikt Israël nog steeds niet over een nieuw] net. En in politieke kringen in Jeruzalem wordt ernstl twijfeld of de vorige week door Jitshak Shamir beg™ kabinetsformatie tot een zodanig resultaat zal leiden, rust terugkeert in de binnenlandse politiek van Israël] Eind augustus bracht Menachem Begin grote beroer! zijn partij en coalitie door onverwacht aan te kondigei als premier te zullen terugtrekken. Pogingen van zijn I standers hem voor het kabinet te behouden moesten we| lukken, want Begin is kennelijk een zeer ziek man. I uiterst korte maar hevige strijd kreeg minister van 1 landse zaken Shamir zijn Cheroetpartij achter zich; i kandidaat David Levi werd verslagen. Op dat momerj Begin nog steeds premier; het duurde vele dagen voor h ontslagaanvraag bij president Herzog liet brengen. M De grote vraag is nog steeds of Shamir de bestaande tie, die op een minieme meerderheid in de Knesset kan nen, bij elkaar zal kunnen houden. Kennelijk ziet pri Herzog, zelf socialist, wel kansen voor de als „havik" ty staande 67-jarige Shamir: hij gaf hém immers vorige w» formatieopdracht en niet zijn partijgenoot Shimon Pei leider van de Arbeiderspartij, de grootste fractie in de set. De formateur moest er rekening mee houden dat enk» den van de coalitiefracties eerst uitgezocht wilden zien kabinet van nationale eenheid, dus mét de Arbeidei van Shimon Peres, gevormd zou kunnen worden. Een maar zeer theoretische mogelijkheid, zoals vrijwel bleek uit uitlatingen van Peres. Desondanks duurt h» derzoek nog steeds voort. Een meerderheid van de Israëliërs is volgens een on gehouden opiniepeiling, voor een regering van natij eenheid. Dit en het feit dat het land zowel in economist buitenlands-politkek opzicht voor grote problemen staat] j kleint de kansen van een voortzetting van de huidige jj tie. Daarom is het geenszins uitgesloten, dat Shamir hè® naar vervroegde verkiezingen zal banen, waardoor duidelijkheid kan ontstaan. De kans is groot dat de Alj derspartij tegen die tijd geleid zal worden door de popi oud-president Navon, een wijs man met visie, die het c zeker niet eenvoudiger op zal maken voor het Likoed-t pe Af en toe zon DE BILT (KNMI) Het blijft morgen droog en nu en dan komt de zon door. De tempe ratuur in de middag loopt uit een van 16 graden op de Wad deneilanden tot 20 graden in het zuiden van het land. De wind waait uit het oosten| in het algemeen matig. Waddengebied kan de j nu en dan nog tot kr/ toenemen. Het weer inï omgeving staat onder inj van een hogedrukgLöi strekt zich via Scandinavj over Polen tot boven de^"" kan. Boven ons land p- hierdoor een oostelijke f">» ming. In deze stroming ki wolkenvelden voor, ze i "J gen echter geen regen. Weerrapporten van vanmorgen 07 In de Haagse Post deze week de vraag aan de vakbonden of de mensen in navolging van België al pisnijdig genoeg zijn om te staken. „Ik denk dat de stakingsgeneigdheid heel genuanceerd ligt. Men sen in de overheidssector en de trendvolgers geven de in druk dat ze willen staken. Daar doe ik gemakkelijker uitspraken over dan over de werknemers in het particu liere bedrijfsleven". Bij de twee zetels voor de Centrum partij in Almere de waar schuwing: „Het is een bewijs van groeiende macht en het eigenaardige van macht is, dat (]ie op zichzelf een aan trekkingskracht uitoefent, wat er verder ook mee wordt gedaan. Macht trekt, als ze agressief is, zoals in dit geval, en direkt en rauw genoeg wordt uitgeoefend, de likkers aan. De kruipers en de sla ven die een speciaal genoe gen beleven in de schaduw van de onguurheid". Een in ventarisatie van ons onder wijs met de conclusie: „Met de bezuinigingen kondigt zich de schoolcrisis aan. Van dalisme, afhakende leraren, een explosieve groei van al ternatief onderwijs, weglo pende leerlingen, de keuze tussen speelschool en leer school". De rest van het blad is hoofdzakelijk gewijd aan film. Elsevier portretteert „de pro fiteurs van de onvrede" of wel de Centrumpartij. „Jan maat is het onbeschreven blad dat een contrast vormt met de cultuur van de man netjes-makerij in politiek Den Haag. Het succes van de Centrumpartij lijkt verband te houden met de afkeer die randgroepen in de maat schappij tegen de dragers van het politiek gezag koesteren". Een gesprek ook met de aan de kant gezette Amsterdamse politiechef Toorenaar. „Ik krijg de indruk dat Van Thijn de zaak steviger aan pakt dan Polak. Hij is voor stander van de harde lijn, waarvoor ik al jaren heb ge pleit. Ik vind het jammer dat hij zich in deze affaire rond mij laat meesleuren door de korpsleiding". Elders zegt Nederlands ambassadeur bij de Verenigde Naties Max van der Stoel: „Bij de meerder heid van de lidstaten heerst selectieve verontwaardiging.' Het is een heel onplezierig verschijnsel, dat sommige landen gemakkelijker ver oordeeld worden dan andere landen die minstens evenveel boter op het hoofd hebben". Met minister Winsemius wordt gepraat over milieu vervuiling. „Ik wil dat het ie dereen nu volstrekt duidelijk is dat wij bloedserieus achter deze zaken aangaan. We leg gen de verantwoordelijkheid nu bij de vent die het gevaar van de produkten het beste kent. En dat is de vent die ze produceert. Schluss. Zo was het in het verleden niet, maar zo zal het wel zijn in de nabije toekomst. Wie de voorschriften overtreedt, krijgt het midden tussen de ogen van ons". OTWJ HDiWUWO H Vrij Nederland oppert de mogelijkheid, dat de anti- IK V-beweging door Was hington wordt betaald. Een gesprek voorts met de gewe zen hoogleraar Herman van Aalderen over zijn kruistocht tegen de medische macht. „De geneeskunde ontwikkelt zich vanuit spectaculaire vondsten in de laboratoria en niet vanuit de behoeften in de samenleving. Dokters worden steeds gevaarlijker door de manier waarop ze Theoloog Schillebeeckx in De Tijd: „Op het gebied van de ethiek heeft de paus bij tallozen zijn gezag al ver speeld". meehelpen te versluieren wat er in de onze samenle ving aan de hand is, door het scheppen van ziekten of syn dromen". Het blad wijt de groei van de Centrumpartij mede aan het feit dat de Par tij van de Arbeid zich van de straat heeft vervreemd. „Aan welbespraaktheid ontbreekt niets, maar aan het direkte contact met kiezer buiten de verkiezingstijd heeft de PvdA heel weinig gedaan. Veel PvdA'ers zijn niet te be wegen tot huisbezoek. Er be staat een angst om gecon fronteerd te worden met las tige vragen, zoals: waarom krijgen buitenlanders eerder een huis dan Nederlanders? Men bedenkt allerlei alibi's om daaraan te ontkomen". Elders een groot interview met de auteur Cees Noote- boom. „Discussies over poli tiek, zoals die in Nederland gevoerd worden, zijn zinloos. De Vietnamezen beschikken over een leger van 1,2 mil joen soldaten - het derde grootste leger van de wereld na Rusland en China. Het is evident dat een deel van de westerse hulp die bedoeld is voor voedselprojecten, ge bruikt wordt voor dat leger. Maar toen het daarover ging, was er ogenblikkelijk iemand in het gezelschap die begon over Nicaragua. Dat soort op wellingen krijg je altijd". In de Tijd een kritisch artikel over onze 4,5 miljard gulden ontwikkelingshulp die vaak klakkeloos weggegooid wordt. „Dat geld moet wor den vertimmerd en dan tik ken een paar grote projecten lekker aan. Kleine projecten, waarmee je rechtstreeks een groep mensen bereikt, kosten minder, maar vragen meer begeleiding en dat is lastig. Soms lijkt het wel d^t het als een probleem wordt gezien dat er in een gebied ook nog mensen wonen". Aandacht voorts voor de nieuwe katho lieke krant, die volgende week gaat verschijnen. Hoofdredacteur Gallée: „Ou deren en jongeren hebben nu behoefte aan iets standvas tigs. De vlucht naar de sek ten is weggeëbd. Men keert terug naar de moederkerk, het enige houvast. Wij willen een reddingsboei voor de af- gedwaalden en de ontgooc helden zijn". Daarnaast een interview met de theoloog Schillebeëckx. „Op het ge bied van de ethiek heeft de paus bij tallozen zijn gezag al verspeeld, en als dat zo door gaat, gebeurt dit ook met be trekking tot geloofszaken. Het gevolg: polarisatie ener zijds, groeiende onverschil ligheid anderzijds; en de ambtskerk die zich steeds meer terugtrekt binnen de grenzen van een zelfgekozen ghetto. Ja, we moeten ons voorbereiden op een lange, strenge winter". Een gesprek ten slotte met de scheidende trainer van Nederlandse top- tennissers Martin Simek. „Ik geloof dat er, nu men kan putten uit een geweldig re servoir van 600.000 Neder landse tennissers, veel meer te bereiken moet zijn. Maar Nederlandse trainers kunnen vaak zelf niet zo goed tennis sen. Ze hebben hun beper kingen en die dragen ze over aan hun leerlingen. Ze rei ken hen krukken aan waar op staat: „Made in Holland", en ze zijn daar nog trots op ook". Hervormd Nederland over de Centrumpartij: „Onder zoek wijst uit dat die in toe nemende mate uit de zwakke groepen haar kiezers trekt. Dat betekent dat het door de andere politieke partijen op de Centrumpartij inhakken, zoals VVD-partijvoorzitter Kamminga voorstelt, best eens een voor de Centrum partij nog positiever effect kan hebben". Met CNV-be- stuurder Coehoorn wordt ge praat over het onmenselijke leven van de vakbondsman. „Ik denk dat het idealisme me op de been houdt. Maar soms breekt het werk me op. Laatst had ik 35 reorganisa ties in één maand. Dat is niet meer op te brengen. Maar lastenverlichting is binnen het CNV onbespreekbaar". Elders vertelt ex-provo Roel van Duijn over zijn gehandi capt zoontje. „Als er iemand is die jou kan veranderen, dacht ik over mezelf, dan is hij het. Dit onmondige zoon tje, dat is: vuur zonder woord. Iemand die met me meegaat om me levenslang te waarschuwen voor het ge vaar van: woord zonder vuur". Het omslagartikel Max van der Stoel in Else vier: „Het is een heel onple zierig verschijnsel, dat som mige landen gemakkelijker veroordeeld worden dan an dere landen die minstens evenveel boter op het hoofd hebben". over „De samenleving vol gens Lubbers" concludeert: „De overheid zelf schept steeds meer belangen-tegen- stellingen tussen baanheb- bers en haanlozen. Het is de regering die verdeeldheid zaait, jaloezie kweekt, voor oordelen versterkt en men sen tegen elkaar uitspeelt". De Groene Amsterdammer vraagt om een wettelijk ver bod van de Centrumpartij. „We zijn al een eindje op weg, maar nog steeds kan de racistische spiraal worden doorbroken. Nu. De kwaliteit van de demócratie en van het (politieke) samenleven in Nederland zijn nu eens één keer echt in het geding". Aandacht ook voor het ur gentieprogramma van de FNV. „De vakbeweging laat alleen zijn tanden zien door het financieringstekort een beetje te laten oplopen. Een beetje meer wapenvertoon had best gemogen. De eis bij voorbeeld dat de regering alsnog een wet indient om een groter deel van aardgas winsten op te strijken". El ders een voorpublikatie uit het boekje „Eigenwijs vredes beleid", dat volgende week verschijnt. „Nederland moet in de NATO blijven, want juist daar liggen interessante mogelijkheden om construc tieve verhoudingen met neu trale landen en met landen van het Warschau-pact aan te gaan". De Stichting Oecumenii Hulp aan kerken en vlucf lingen (SOH) heeft 4000 dL, telijke scholen gevraagd^" mee te doen aan het „alte tieve kinderadoptiepl SOH hoopt, dat de sch^fj een van de twintig kindei jecten van de SOH in de l de Wereld willen adopter Het plan van de SOH h( in dat geen individuele kü&n ren worden geadoput* maar complete projectenk met name kinderen ten g komen. Om principiële i nen worden geen persoonl contacten onderhouden de betrokken kinderen. J len die een project vani SOH willen adopteren, gen diapresentaties aangL, den en schriftelijk inform* materiaal met foto's vanf betreffende project, kunnen zij sprekers uitDi derde wereld uitnodigen, f

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1983 | | pagina 2