SIncontinentie hoeft niet zo'n groot probleem te zijn
Franse onderminister beschuldigd
van financiering politieke moord
Tweede Kamer wil opheldering
over geheim wapendepot
Gerechtshof hoort getuigen in Frisol-zaak
Lterne kritiek
[ernwapenbeleid
lekt wrevel
ip in de PvdA
Geen bewijzen
voor SS-raketten
in de DDR en
Tsjechoslowakije
INENLAND
CcidócGouoatit
DONDERDAG 22 SEPTEMBER 1983 PAGINA 11
lier miljoen voor
lids-onderzoek
HAAG Het Praeventie-
ids, een onafhankelijke instel-
die subsidies voor weten-
jappelijk onderzoek toekent.
Kt besloten vier miljoen gul-
i beschikbaar te stellen voor
lerzoek naar Aids, de ziekte
arbij weerstand tegen virus-
volstrekt verdwenen is.
Praeventiefonds heeft tot de
sidie besloten wegens de
st van Aids en de dringende
tdzaak van onderzoek ter
jrkoming van deze ziekte. Tot
jtoe is nog geen wetenschappe-
onderzoek naar de ziekte
[richt.
(Van onze parlementaire re
dactie)
DEN HAAG De Tweede
Kamer blijft eisen dat minis
ter De Ruiter (defensie) in
lichtingen verschaft over ge
heime opslagplaatsen voor
wapens en munitie. De aan
leiding daartoe is de recente
ontdekking van een wapen
depot in de bossen tussen
Velp en Rozendaal door een
aantal jongelui.
De minister heeft tot nu toe
geweigerd mededelingen te
doen, omdat volgens hem het
belang van de staat in het ge
ding is. De vaste Kamercom
missie voor Defensie besloot
gisteren, op initiatief van de
PvdA, De Ruiter uit te nodi
gen voor een vetrouwelijk
overleg. Mocht de minister
daar niet toe bereid zijn, dan
zal men proberen de vaste
commissie voor inlichtingen
en veiligheidsdiensten in te
schakelen. Het Kamerlid
Van der Spek (PSP) heeft
gisteren in schriftelijke vra
gen om opheldering ge
vraagd, vooral omdat er naar
zijn mening onrust is ont
staan over de bevolking van
Velp en Rozendaal. Het be
staan van het wapendepot
daar kwam aan het licht, na
dat de politie vorige week
tien jongelui had gearres
teerd op verdenking van een
reeks inbraken. Enige jon
gens bleken in het bezit van
handgranaten, pistolen, mu
nitie en automatische gewe
ren. Eén van hen heeft in
middels bekend dat hij op 28
juli een handgranaat door het
toiletraampje van het politie
bureau in Rozendaal heeft
gegooid, waardoor een grote
ravage ontstond. Het bleek
een modern type granaat te
zijn, die evenwel niet bij het
Nederlandse leger in gebruik
is. Deskundigen in de Twee
de Kamer vermoeden nu dat
de Velpse wapenopslagplaats
van de Binnenlandse Veilig
heidsdienst is.
Eigen Huis: tweede
inkomen half meetellen
AMERSFOORT De vereniging Eigen Huis vindt, dat de
overheid bij het bepalen van subsidie bij de aankoop van
een premiewoning de helft van het „tweede" inkomen
moet meetellen. De vereniging reageert daarmee op een
voorstel van staatssecretaris Brokx van Volkshuisvesting
om vanaf 1984 alle inkomens per gezin voor honderd pro
cent mee laten tellen, zoals dat nu al gebeurt bij huursubsi
die. Dat betekent, dat als er één van de twee inkomens
wegvalt, een huurder wel meer huursubsidie krijgt. Kopers
van een huis krijgen in zo'n geval echter niet meer subsi
die. „Eigen Huis" vindt dit verschil in behandeling on
rechtvaardig. De vereniging stelt dat veel kopers met een
dubbel gezinsinkomen zodoende worden gedwongen ten
minste tien jaar te blijven werken, als dat al mogelijk is in
de huidige omstandigheden.
Bescherming op komst
tegen geldleningen
DEN HAAG Het kabinet wil ui
terlijk medio 1985 komen met een
wet op het consumentenkrediet. De
wet zal bescherming moeten bieden
aan de consument die een geldlening
afsluit.
De bescherming moet zich uitstrek
ken vanaf het tijdstip waarop de
consument onderzoekt waar hij het
beste terecht kan voor zijn lening tot
en met het moment waarop hij nau
welijks nog aan zijn verplichtingen
kan voldoen. Volgens staatssecretaris
Van der Reijden (wvc) is het de be
doeling om eerst een voorontwerp
van wet te publiceren zodat advies
organen en andere instellingen met
commentaren kunnen komen.
DEN HAAG Yvonne
Sterenberg (27) uit Bus-
sum is een van de meer
dan 500.000 mensen in
Nederland die aan incon-
^wariJ tinentie lijden. Die men-
De Gsen kunnen hun plas
JfJIjen/of ontlasting niet op
"houden. Praten over in
continentie is, anno 1983,
echter nog steeds een ta
boe. De mensen durven
het niet. Je schreeuwt
het natuurlijk niet van
de daken, zegt Yvonne,
die net als veel andere
mensen met deze afwij
king veel onbegrip ont
moet.
jDe, meestal wat oudere, pa-
[tiënten raken geïsoleerd, en
Ize vertonen zich steeds min-
jder op straat. En omdat er
Iniet over het probleem ge-
praat wordt, ook niet met de
huisarts en soms zelfs niet
leens met de partner, zijn er
Jerg veel mensen, die er mee
blijven worstelen. Mede
1 daarom is onlangs de Stich-
Iting Incontinentie Nederland
opgericht. Die stichting wil
het leven voor de patiënten
proberen dragelijker te ma
ken.
Incontinentie kan door ver
schillende oorzaken ontstaan,
door spanningen bijvoor
beeld. Er zijn ook verschil
lende gradaties van inconti
nentie. Maar ook bij de min
der ernstige moet de patiënt
nogal wat moeite doen om
zijn kwaal onder de duim te
houden. Er zijn nog erg veel
mensen (mogelijk bijna de
helft), die niet de goede me
dicijnen gebruiken, juist om
dat ze niet naar hun huisarts
durven gaan.
Yvonne Sterenberg had als
gevolg van incontinentie al
jaren natte broeken en slip
jes. „Ik begreep het toen niet
zo erg en ik bleef maar ver
schonen". Het werd steeds
erger en het was ook met
grote hoeveelheden luiers en
verband niet bij te benen.
Toen kwam het moment,
zo'n 3 '/2 jaar terug, dat haar
blaas verstopt raakte. Dia
gnose: Een blaasontsteking.
Een operatie volgde, waarbij
een van haar nieren werd
verwijderd. De artsen dach
ten dat het probleem nu wel
over zou gaan. Maar Yvon
ne's blaas werd nu zo groot
(„Ik dacht dat ik uit elkaar
plofte"), dat ze haar plas niet
kon ophouden.
Kangabroek
De „oplossing" van de artsen:
Een „kangabroek" Een
broek met een buidel (naar
het voorbeeld van de in Au
stralië levende kangeroe),
waarin het verband gestopt
moest worden. „Je voelt je er
net Donald Duck in. Daar
kon m'n oma ook nog bij",
vertelt Yvonne.
Die kangabroek bleek een
sof. Yvonne Sterenberg hield
er „open benen" aan over. Ze
bleef nat en haar broek
schuurde wonden open. „Ik
dacht: „Geef me dan in gods
naam maar een catheter".
Via een slangetje wordt de
urine daarbij naar een op het
bovenbeen gebonden plastic
zakje geleid.
Ook de catheter gaf in het
begin nogal wat problemen.
„Het was eerst ook nogal
pijnlijk. Het lichaam probeert
die vreemde eend te verwij
deren en raakt geïrriteerd.
Bovendien was het doodeng:
Jee, daar sta je met zo'n ding
in je lijf". Toch herstelden
haar benen zich na verloop
van tijd en kon ze wat mak
kelijker lopen.
Maar voordat het zover was
had Yvonne Sterenberg nog
een akelige ervaring. „Het
ging goed, en ik dacht: Kom
op jongens, we gaan uit eten.
Ik heb toen ook nogal wat
gedronken. Daarna raakte de
catheter verstopt en ik kreeg
weer een dikke buik".
Illusie
„Het gevolg was dat alles in
m'n laarzen droop. En op de
grond. Weer een illusie aan
duigen. Mijn vriendin zei:
„Zeg maar niks, ik reken wel
af. In het restaurant stonden
ze natuurlijk weer heel
vreemd te kijken".
De reactie van het zieken
huis was, vriendelijk uitge
drukt, niet erg gelukkig.
Daar werd haar toegevoegd:
„Ja, overal waar vocht door
gaat kan er iets verstopt ra
ken". Het zou niet Yvonne's
laatste negatieve ervaring
met de medische stand zijn.
Toen zij een keer op straat
liep raakte de dop van de ca-
theterzakje af, waardoor de
urine eruit liep. „Je voelt je
dan zó klein worden. Je kunt
ook moeilijk je rok optillen
en die dop er weer op doen.
En hulp hoef je ook niet te
verwachten, de mensen sje-.
zen met een grote boog om je
heen, ze vinden het maar
eng".
IJssalon
En toen ik het later tegen
een arts vertelde zei hij:
„God, het is nog goed dat het
niet in een ijssalon is ge
beurd". Yvonne, die ook pro
blemen met de ontlasting
had, is niet zo over de artsen
te spreken. „Als ze niks aan
je kunnen doen, ben je niet
interessant".
Ze kreeg tabletten voorge
schreven, die de ontlasting
dikker maakten. Maar ook
daarna had ze problemen om
zichzelf schoon te maken.
Een lotgenoot hielp haar,
door erop te wijzen dat ze
zich met laxeermiddelen
schoon kon maken.
Yvonne die vroeger bij een
bank werkte, maar haar baan
moest opgeven, omdat haar
ogen erg slecht zijn („ik
maak er een sport van om
dat niet te laten merken"),
kan alleen in braille lezen en
schrijven. In braille lezen is
dan ook een van haar hob
bies, naast het houden van
dieren (twee honden en twee
katten) en uitgaan. „Ik amu
seer me wel".
Nu is het met haar afwijking
„aardig geregeld", zegt ze, er
vinden nog maar zelden on
gelukjes plaats. Ze heeft haar
incontinentie ook volledig
geaccepteerd. „Ik kan er toch
niks aan doen en ik ben vrij
nuchter. Ik probeer het leven
zo aangenaam mogelijk te
maken, worstel nu niet meer
met de problemen, anders
had ik dit interview ook niet
gegeven".
Ze heeft het interview óok
gegeven, omdat ze mensen
over de drempel wil helpen.
„Je moet er open over kun
nen praten, zonder het van
de daken te schreeuwen.
Veel mensen kunnen er niet
over praten, en die wil ik
hiermee helpen. Je kunt toch
een heleboel doen, het hóeft
niet zo'n groot probleem te
De Stichting Incontinentie Nederland, die gisteren in
Den Haag een persconferentie gaf, stelt zich ten doel
het leven van de meer dan 500.000 Nederlanders die
aan incontinentie lijden te vergemakkelijken.
zijn". En ze heeft dat net be- Stichting Incontinentie Ne-
wezen, door gewoon op Vlie- derland, Postbus 84092. 2508
land (een plezierige) vakantie AB Den Haag. Inlichtingen:
te houden. Het kan dus wél. Wopje Smeets, 070-521716, na
MARTIN VOORN 22 september 070-551395.
(Van onze parlementaire redactie)
!N HAAG In de Partij van de Arbeid is wrevel
^staan over de kritiek die twee vooraanstaande socia-
Vj^jen hebben geleverd op het vredes- en veiligheidsbe-
van de PvdA. Het gaat om de socioloog B. Tromp
de politicoloog G. Benthem van den Bergh, die in
gezamenlijk artikel in het blad „Socialisme en De-
ratie" vraagtekens hebben gezet bij de PvdA-op-
ingen over de NAVO, kernwapens en aanverwante
irel in het partijbestuur als in de Tweede Kamerfractie is men
re van gelukkig met het artikel. Maarten van Traa, secretaris
jtenland in het partijbestuur, spreekt van „studeerkamerpoli-
jnn waarmee niet valt te werken De specialisten op het gebied
.1 buitenlandse zaken en defensie in de Kamerfractie, Ter
'3t lik en De Vries, zijn van plan de beide „dissisente" partijgeno-
spoedig van repliek te dienen.
C-Cljlgens Tromp en Van Benthem van den Bergh beschikt de
iA al een aantal jaren niet meer over een heldere, goed door-
hte visie op het vredes-en veiligheidsbeleid. De partij is wat
■yUplbetreft ten prooi aan „geestelijke verwarring", menen zij. De
5 3A wijst de NAVO-strategie van afschrikking van de hand,
stelde zelfs enige malen het Nederlandse NAVO-lidmaat-
ap ter discussie, zij is falikant tegen de plaatsing van kruisra-
lft\ïen en Pershings in Europa, zij wil het aantal kerntaken van
Nederlandse krijgsmacht verminderen en bovendien nog be-
10 riigen op de conventionele defensie. „Een onsamenhangend
;el", zo concluderen Tromp en Van Benthem van den Bergh.
beleid wordt naar hun mening nog ondoorzichtiger doordat
VdA de laatste jaren geneigd is vooral de Verenigde Staten
;en „kwade" grootmacht te zien en de Sovjet-Unie de hand
[en het hoofd te houden.
ienen dat de PvdA ervan doordrongen moet raken, dat een
ild zonder kernwapens een illusie is. Zonder kernwapens
het volgens de beide wetenschappers al lang tot een derde
ildoorlog gekomen. Kernwapens zorgen voor een „weder-
verzekerde zelfbeheersing". Het handhaven van deze we-
;ijdse zelfbeheersing door oost en west zou daarom het fun-
lertele uitgangspunt van het vredes- en veiligheidsbeleid
ten zijn. Dit betekent overigens niet dat er niet onderhan-
I zou moeten worden over vermindering van kernwapens.
Verhandelingen zijn noodzakelijk, al was het alleen al vanwe-
iftiet feit dat het fabriceren van steeds weer nieuwe kernwa
as „een enorme verspilling van geld en hulpbronnen bete-
It". Maar bij dit alles moet het handhaven van de zelfbeheer-
g door oost en west voortdurend in het oog worden gehouden,
[eindresultaat van onderhandelingen moet volgens de PvdA-
niet een kernwapenloze wereld zijn, maar een overeen-
tist waarin al het onderzoek naar nieuwe wapensystemen en
ontwikkelen van nieuwe systemen wordt verboden.
Ierland moet ook absoluut lid van de NAVO blijven, zo me-
Tromp en Van Benthem van den Bergh. Als Nederland uit
'AVO zou stappen, „zou dat de politieke instabiliteit in Eu-
vergroten en op den duur leiden tot een aanzienlijke stij-
van de kansen op een oorlog", aldus het tweetal.
1 h
Balthazar
Gerards
DELFT
Balthazar Ge
rards, de
moordenaar
van Willem
van Oranje,
wordt in diens
geboortestreek
in het Oost
franse Fran-
che Comté
geëerd als
vrijheidsheld.
Er is een
straat naar
hem genoemd
en op een
schilderij staat
Gerards afge
beeld, staande
op de Prins
van Oranje
met een au
reool boven
het hoofd dat
hem uit de he
mel wordt
aangereikt.
Tot die ont
dekking
kwam Nanne
Bosma, oud-
inwoner van
Delft, auteur
van het boek
„Balthazar
Gerards,
moordenaar
en martelaar", toen hij op
zoek was naar gegevens
rond de moord. In het
Delftse museum Het Prin
senhof is gisteravond het
eerste exemplaar van het
boek aan de Franse am
bassadeur in ons land,
Claude de Kemoularia.
uitgereikt. Dat gebeurde
tijdens een bijeenkomst
van het Delfts Historisch
Genootschap Delfia Bata-
vorum, onder wiens auspi
ciën de uitgave tot stand
kwam ter gelegenheid van
het feit dat het volgend
jaar 400 jaar geleden is dat
Willem' van Oranje door
Balthazar Gerards in Het
Prinsenhof werd ver
moord.
De uitgave is voorzien van
een aantal bekende en
minder bekende illustra
ties van de moord en an
dere aanslagen op Willem
van Oranje.
Op de foto: De Franse
ambassadeur Claude de
Kemoularia (r) krijgt het
eerste exemplaar over
handigd door de auteur
Nanne Bosma.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Er zijn geen harde bewijzen te leveren
voor recente veronderstellingen dat de Sovjet-Unie be
zig zou zijn met voorbereidingen tot het plaatsen van
moderne korte-afstandsraketten in de DDR en Tsje
choslowakije. Dit heeft minister Van den Broek (bui
tenlandse zaken) meegedeeld in antwoord op vragen
van het VVD-Tweede Kamerlid Blaauw.
De minister ziet dan ook op dit moment geen aanleiding, in in
ternationaal verband stappen te ondernemen om tegen de plaat
sing van dergelijke raketten te protesteren. Volgens een aantal
perspublicaties zou de Sovjet-Unie in de DDR en Tsjechoslowa
kije SS-22-raketten willen plaatsen, die een bereik hebben van
1000 kilometer. Deze raketten zouden moeten dienen ter ver
vanging van korte-afstandraketten van het type SS-12. Van den
Broek laat echter weten dat er „voor zover bekend" helemaal
geen SS-12-raketten buiten de Sovjet-Unie opgesteld staan en
dat er evenmin sprake is van plaatsing van SS-22's buiten het
Russisch grondgebied.
(Van onze correspondent Jan
Drummen)
PARIJS Een politieke
moord, tien dagen gele
den bedreven op het
eiland Corsica, waarbij de
minister van openbare
veiligheid rechtstreeks
betrokken zou zijn, leek
gisteravond tot een van de
grootste schandalen van
de Vijfde Republiek uit te
zullen groeien.
Op 13 september werd een
hoge regeringsfunctionaris
Pierre-Jean Massini in Bastia
op Corsica door twee onbeken
de motorrijders vermoord. Zij
waren naast zijn wagen komen
rijden en schoten hem met
twee revolverschoten van
zwaar kaliber dood. Woensdag
eiste de harde tak van de Cor-
sicaanse onafhankelijkheidsbe
weging de verantwoordelijk
heid voor de daad, die „te
rechtstelling" genoemd werd,
op. De beweging FLNC (de
initialen van het Nationaal
Front voor de bevrijding van
Corsica) werd op 5 januari op
overheidsbevel ontbonden. Se
dert enkele weken gingen er
op het eiland en op het Franse
vasteland geruchten, dat de
staatssecretaris voor openbare
veiligheid Joseph Franfcèschi
in het geheim enkele bezoeken
aan Corsica gebracht had. Hij
zou daar in verband met de
toen aanstaande reis van presi
dent Mitterrand de onafhan
kelijkheidsbeweging met een 1
miljoen francs hebben willen
proberen om te kopen om tij
dens het presidentiële bezoek
geen betogingen, onlusten of
aanslagen te plegen. Kort voor
dit bezoek van Mitterrand was
een van de vooraanstaande le
den van de onafhankelijk
heidsbeweging, de jonge Guy
Orsini, spoorloos verdwenen
en er waren aanwijzingen dat
hij door indirekt toedoen van
Parijs ontvoerd was. Korte tijd
later bleek Orsini vermoord te
zijn en woensdag werd een
nieuwe lezing van diens om
brengen bekend. Franceschi
zou het miljoen francs niet aan
de onafhankelijkheidsbewe
ging kwijt gekund hebben of
een andere nog niet opgehel
derde omstandigheid zou de
operatie gedwarsboomd heb
ben. Volgens de nieuwe lezing
zou Franceschi het geld op 18
juni ter beschikking gesteld
hebben van onderprefect Mas
sini om de degenen die Orsini
vermoord hadden, te betalen.
Deze zou inderdaad op 17 juni
vermoord zijn door twee gang
sters, die in het verleden al
een aantal „vuile werkjes"
voor de Franse geheime dienst
opgeknapt zouden hebben. De
regering had, toen de nu open
baar geworden lezing nog
slechts als gerucht ging, een
geheim onderzoek ingesteld,
maar dit zou op niets uitgelo
pen zijn. De onafhankelijk
heidsbeweging beschuldigt nu
de minister openlijk de moord
georganiseerd te hebben. En
onderprefect Massini, die met
het door Parijs ter beschikking
gestelde geld de moord min of
meer rechtstreeks organiseer
de en betaald had. zou derhal
ve „terechtgesteld" zijn. Het is
de eerste keer dat een lid van
de regering openlijk beschul
digd wordt van het organise
ren van een politieke moord
en een en ander heeft in het
land grote opschudding ver
oorzaakt. Woensdag is even
eens bekend geworden dat de
door de twee „terroristen" van
het FLNC vermoorde Massini
destijds naar Corsica gehaald
was door de toenmalige pre
fect (provincie-gouverneur)
van het eiland om daar de
strijd tegen de onafhankelijk
heidsbeweging te organiseren.
Deze prefect is overigens twee
dagen na de moord op Massini
in Parijs aan een zogenaamde
hartverlamming en onder nog
al mysterieuze omstandighe
den overleden. Massini had op
Corsica een anti-onafhanke-
lijksorganisatie, Francia ge
noemd, gesteund en zijn taak
was blijkbaar deze geheel en al
opnieuw te structureren.
JITENHEER
DEN HAAG Een groot
aantal getuigen, onder wie
trainer Jan Rab en be
roepsvoetballer Johan
Cruijff, moet volgende
week maandag voor het
Haagse gerechtshof ver
schijnen waar dan in ho
ger beroep de zaak wordt
behandeld van John U.
(41), de voormalige hoofd
boekhouder van het
Dordtse oliebedrijf Frisol.
Deze werd in maart tot
vier jaar gevangenisstraf
veroordeeld voor het ple
gen van valsheid in ge
schrifte en verduistering
van miljoenen guldens,
die hij met geld van Frisol
op de internationale valu
tamarkt had verdiend.
Gisteren werden enkele em-
Eloyés van de Amro-Bank, de
ankrelatie van Frisol, door
U.'s advocaat, mr. P. Doedens,
nader aan de tand gevoeld. Uit
de verhoren bleek dat de pro
curatiehouder zich buiten de
goederensfeer om niet met
contante valuta-speculaties
mocht bemoeien. Dat deed hij
toch en via listige overschrij
vingen wist hij een bedrag van
30,8 miljoen gulden uit de
boekhouding weg te laten. De
president-commissaris van
Frisol, N. de Vries, die even
eens op verdenking van frau
de was aangehouden, overleed
een dag voordat het proces te
gen hem begon.
U. wordt er bovendien van
verdacht in twee jaar tijd een
miljoen gulden op de rekening
van de stichting Ronde van
Nederland te hebben overge
maakt. Onder anderen Jan
Rab en Johan Cruyff ver
klaarden in februari voor de
rechtbank van de verdachte
geld te hebben ontvangen.
Cruijff kreeg als gastspeler in
drie wedstrijden voor de voet
balclub FC Dordrecht, thans
DS'79, bedragen tussen de
15.000 en 20.000 gulden.
