finale
weekpuzzel door dr. Pluizer
postzegels
7
!F
11
7
71
WETENSCHAPPEN
1
z> oplossing vorige puzzel
NR. 37
CRYPTOGRAM
a£ m A
ra
ra
EeidóeOowiarit
ZATERDAG 17 SEPTEMBE
De prijswinnaars van puzzel nr 36 zijn:
Th. v.d. Meel-Visser, Bachstraat 30, 2324 GL Leiden.
J.E.L. van Lingen, Schulpplein 1, 2242 XE Wassenaar.
De prijzen worden binnen drie weken per cheque toegestuurd.
HORIZONTAAL:
1. Als bekend feit overhandigd (7);
5. Dat is een zienswijze van de legerafdeling
(7)
9. De priester zorgde ervoor dat we aan het
water kwamen te zitten (7);
10. Het is ook als bedwelmende drank te ge
bruiken (7);
11. De notaris is 'r niet tevreden mee (4);
12. Niet zwaar vaartuig (10);
14. Het eelt kan 't grijporgaan beschermen
(8);
15. Die kan Els in de kerk vinden (6);
17. Men verzamelde alles in de tuin (6);
19. Met fijne trekken werd de plak in de
mand geplaatst (8);
23. Delfstof die in hogere mate uitschot bevat
(10);
24. In zulk een gewaad zult u de waard be
slist niet achter de tapkast vinden! (4);
26. Is het de bedoeling dat oom 't aan de ont
leedkundige mededeélt? (7);
27. 't Is geen rare in 't oefenen (7);
28. Nel rust even uit na dat onderricht (7);
29. Het lijkt mij wel wat veel als oom 'r
100.000.- voor biedt! (7).
VERTICAAL:
1. Het is welkom waarnaar verlangd wordt
(7);
2. Om de wet is geen discussie nodig. U
moet zelf aanvoelen of het goed of slecht
is (7);
3. Is de vijandschap voor de veteraan niet
naar? (4);
4. Houdt u deze pijp hier lang? (8);
5. Het aantal slagen hiervan varieert in aan
tal en sterkte (6);
6. Dat is definitief niet los (10);
7. Niet meer dan iets van weinig waarde (7);
8. Gewezen plaats in Noord-Brabant als
voorbeeld (7);
13. Zitplaats voor een kikvorsachtig dier?
(10);
16. Hij heeft altijd wat! (8);
17. Onecht vervaardigd (7);
18. Dit dierlijke produkt is zeer fijn (7);
20. Dat kan men worden van een tornado (7);
21. Waarom staat de kleurlinge te grienen?
(7);
22. Schutspatroon der ongelovigen? (6);
25. Wie daarin vaart kan een rondje geven
(4).
Oplossingen onder vermelding van Puzzel 37 dienen uiterlijk
woensdagmiddag in bezit te zijn van:
Leidse Courant, Postbus 11, 2300 AA Leiden.
Eigen postcodenummer s.v.p. leesbaar vermelden.
In 1966 en 1969 speelden
Spasski en Petrosjan hun mat
ches om het wereldkampioen-
Schap. Spasski was de jonge
briljante aanvalsspeler, zijn te
genstander de stugge en sluwe
verdediger. In de eerste match
zegevierde de verdediging te-
- gen de (soms) onbezonnen
aanvallen, drie jaar later was
het spel van Spasski gerijpt tot
een échte wereldkampioen;
4 Petrosjan was kansloos. Zo'n
- 14 jaar later moeten beiden het
- opnemen tegen het schaakge
nie Kasparov tijdens het toer-
- hooi te Niksic (Joegoslavië).
Hoewel hun toptijd voorbij is,
•'zijn de beide wereldkampioe-
nen nog wel in staat tot we-
- reldkampioensschaak! Petros-
jan probeert het weer met stug
verdedigen, maar Kasparov
i laat zich niet verleiden tot
overhaaste akties en laveert
- zijn grote tegenstander fraai
- haar een verloren stelling.
Spasski daarentegen gaat Kas-
1 parov met een scherpe ope-
- ning (het Konings-Indisch) te
s lijf. Een kleine onnauwkeurig-
heid van Kasparov is daarna
voldoende voor Spasski om
het initiatief te grijpen en te
- behouden.
door
L. Hofland
G. Kasparov T. Petrosjan.
Hollands, Stonewall.
I.d4 e6 2.c4 f5. Op topniveau
niet meer gebruikelijk, Kaspa
rov laat zien waarom.
3.g3 Pf6 4.Lg2 d5 5.Pf3 Le7
6.0-0 0-0 7.b3 c6 8.Dc2 Ld7
9.Lb2 Le8 10.Pe5 Pbd7
II.Pd3. Toen de manoeuvre
Pf3-e5-d3 ontdekt werd, ver
loor de Stonewall snel zijn po
pulariteit. Pd3 verhindert
voorlopig zwart's enige tegen-
kans f5-f4 en ondersteunt ak
ties op de damevleugel.
ll...Lh5 12.Pc3 Ld6 13.f3 Lg6
14.e3. Met 13.f3 en 14.e3 heeft
wit alle uitvallen van zwart
verhinderd en kan nu rustig
zijn stukken beter opstellen.
14...Tc8 15.De2 Te8 16.Df2 a6
17.Tacl De7 18.Tfel. De be
doeling van deze manoeuvres
is een doorbraak in het cen
trum voor te bereiden en van
de tegenstander te voorkomen,
speelt zwart nu bijvoorbeeld
18...e5 dan is 19.e4! zeer sterk:
I9...fxe4 20 fxe4 Pxe4 21.Pxe4
Lxe4 22.Lxe4 dxe4 23. Txe4 en
verbreekt als eerste de span
ning, hetgeen voor wit voorde
liger is, beter was het af te
wachten en d5 met 19... Lf7
Twee wereldkampioenen bestrijden
Karpov
A Aü
'-ma '-tstt .JkL
S g
extra te dekken, waarna wel
e5 in de stelling komt.
20.bxc4 c5 21.Lfl Lf7 22.Pa4
cxd4 23.exd4 b5 24.cxb5 axb5
25.Pac5 b4 26.Tdel De7
27.Lh3 Dd8 28.Pxb4! Da5.
Zie diagram.
29.Pc6! Op deze taktische ma
nier handhaaft wit zijn voor
deel, Pc6 is onkwetsbaar we
gens 29...Txc6 30.Pxd7 Txcl
31.Pxf6f gxf6 32.Lxcl en wit
heeft een pluspion bij goede
stelling.
29...Dxa2 30.Pxd7 Pxd7 31.d5!
Met een tijdelijk kwaliteitsof
fer wordt de zwarte stelling
opengebroken.
31...Dxd5 32.Tedl Lc5
33.Txd5 Lxf2t 34.Kxf2 exd5
35.Lxf5 Pb6. De kwaliteit
handhaven is niet goed:
35...Le6 36.Pe7f! Txe7
37.Txc8f Kf7 38.Lxh7 enz.
36.Lxc8 Pxc8 37.La3 h6 Zwart
heeft zich kundig verdedigd
en het lijkt alsof het witte
voordeel binnen de perken is
gebleven. Het is daarom ver
bazingwekkend te zien hoe
eenvoudig Kasparov zijn gere
nommeerde tegenstander nu
van het bord speelt.
38.Tbl Te6 39.Pd4 Ta6 40.Lc5
Pd6 41.Tb8t Kh7 42.g4 Ta4
43.Ke3 Pc4t 44.Kf4 g5t
45.Kg3. Niet 45.Kf5? Ta6!
46.Tb7 Pe3f 47.Ke5 Pc4f en
remise.
45...Ta2 46.Tb7 Kg6 47.Pf5.
Met dit uitgedunde materiaal
wint Kasparov toch in de aan
val.
47...Ta6 48.h4 gxh4t 49.Pxh4t
Kg7 50.Pf5t Kg6 51.Ld4.
Zwart geeft het op. Tegen de
dreiging Pe7f Kh8 Tb8 met
ondekbaar mat is niets te be
ginnen.
G. Kasparov B. Spasski.
Konings-Indisch SSmischvari-
ant.
I.d4 Pf6 2.c4 g6 3.Pc3 Lg7 4.e4
d6 5.f3 Pc6 6.Le3 a6 7.Pge2
Tb8 8.Dd2 0-0 9.h4 b5 10.h5
bxc4 ll.g4?! Beter ll.hxg6
fxg6 12.Pf4 als in Romanisjin-
Tsjeskovsky '75
ll...Lxg4! 12.fxg4 Pxg4 13.04)-
0 Pxe3 14.Dxe3 e6. Voor het
stuk heeft Spasski drie pion
nen, aanvalskansen langs de
b-lijn en een solide konings
stelling. Aan dit laatste pro
beert Kasparov, met bruut ge
weld, wat te doen.
15.hxg6 hxg6 16.Td2 Te8
17.Pgl d5 18.Pf3 a5 19.e5 Pe7
20.Lh3 c5! Fraai gespeeld. Met
een tijdelijk pionoffer wordt
het witte centrum opgeblazen,
waarna de zwarte pionnen
kunnen opmarcheren.
21.dxc5 Dc7 22.Df4 Pc6 23.Tel
d4! Mogelijk omdat 24.Pxd4
Lxe5 winnend voor zwart is.
In plaats van nu te verdedigen
offert Kasparov materiaal te-
.rug om het initiatief te krijgen.
24.Txd4!? Pxd4 25.Pxd4 Dxc5
26.Pf3 Ted8 27.Pg5 De7
28.Dh4 Td3 29.Dh7t Kf8
30.Pxe6. Wit's enige kans op
tegenspel.
30...fxe6 31.Tflt Ke8 32.Dg8t
Lf8 33.Dxg6t Kd8. Wit ver
liest door tijdsoverschrijding.
De witte aanval is niet gevaar
lijk zoals blijkt uit: 34.Tf7 Db4
35.Df6t Le7 36.Tf8f Kc7
37.Txb8 Lxf6 38.Txb4 Lg5f en
zwart wint. Na andere zetten
is de zwarte kwaliteit te sterk
in de aanval. Een voorbeeld:
34.Lxe6 Db4 35.Tf2 Txc3f!
36.bxc3 Dxc3f 37.Kdl Dalf en
wint.
Sinds 1960, het jaar waarin de
junior Tsjegolev de wereldtitel
pakte, speelt de Rus een voor
aanstaande rol op het hoogste
niveau. Pas in de laatste jaren
wordt hij overvleugeld. Eerst
- door Andreiko en Gantwarg,
nu door Dibman en Wirni.
Niettemin bewees de oud-we-
reldkampioen in Deventer met
een tweede plaats, een punt
minder dan Europees kam
pioen Wirni, nog goed mee te
kunnen.
In feite hebben de remises te
gen Letsjinski en Dubois, van
wie Wirni won, hem een nog
hogere klassering gekost. Aan
de andere kant kon Wirni zich
in de slotronden remises met
Scholma en Krista permitte
ren: de titel liep geen gevaar.
Zo bleef het verschil maar één
punt. Toch bedroeg de voor
sprong van Tsjegolev op de
achtervolgers maar liefst vier
(Stokkel) en vijf (Scholma)
punten. Tsjegolev versloeg bei
de Nederlanders.
U zult merken dat de stijl van
Tsjegolev nog steeds weldadig
aandoet. Stokkel gaat kansloos
door
B. J. Nuys
Deventer
SCHOLMA
BERTE
Ui lü lü
a v um
m m mm m
m m m mm
m mms m\
b B' iftc.
'IhTü^W' e
m m
TSJEGOLEV
ten onder. De partij, waarin
Stokkel wit heeft, werd in de
achtste ronde gespeeld. 1. 34-30
18-22, 2. 30-25 12-18, 3. 31-26 19-
23. 4. 35-30 7-12, 5. 39-34 14-19,
6. 25x14 9x20, 7. 30-25 4-9. 8.
25x14 9x20, 9. 43-39 1-7, 10. 48-
43 3-9, 11. 40-35 10-14, 12. 44-40
5-10, 13. 50-44 20-25, 14. 32-28
23x32, 15. 37x28, 19-23. 16.
28x19 14x23.17. 41-37 13-19,18.
46-41 8-13, 19. 34-30 25x34, 20.
40x29 23x34; 21. 39x30 18-23,
TSJEGOLEV
22. 45-40 12-18, 23. 40-34 7-12.
24. 43-39 2-8, 25. 30-25 10-14, 26.
35-30. De verschillen in opvat
tingen zijn duidelijk. Het lijkt
wel of, Tsjegolev zich niets
aantrekt van de omsingeling
die Stokkel probeert zo conse
quent mogelijk uit te voeren.
26. 22-28, 27. 33x22 17x28, 28.
36-31 15-20, 29. 44-40 16-21, 30.
26x17 12x21, 31. 38-32 21-26, 32.
31-27 8-12, 33. 40-35 11-17, 34.
39-33. Want na 27-22 18x38
42x11 6x17 39-33 20-24 heeft
zwart aanzienlijk voordeel. 34.
28x39, 35. 34x43 17-22, 36.
41-36 22x31, 37. 36x27 6-11, 38.
43-38 11-17, 39. 27-21 18-22, 40.
21-16 13-18, 41. 49-43 9-13, 42.
43-39 20-24, 43. 39-33. Op deze
stand heeft Stokkel misschien
nog wel vertrouwde, maar
Tsjegolev gaat onvergroten
verder.
43. 17-21, 44.16x27 22x31. 45.
33-29 23x34, 46. 30x39 19-23, 47.
39-33 13-19, 48. 33-28 12-17, 49.
38-33. Hoopt nog op 17-21 33-29
24x22 32-28 23x41 47x16. 49.
31-36, 50. 42-38 17-21, 51. 28-22
18x27, 52. 33-28 23-29, 53. 37-31
26x37, 54. 32x41 27-31, 55. 28-
22. Stokkel geeft zich gewon
nen.
In de laatste ronde leidde Tsje
golev het spel na een onregel
matige opening tegen Scholma
in klassiekachtig vaarwater. In
de stand van het eerste dia
gram vond Tsjegolev de ver
rassende zet 32. 48-43! (Schol
ma's laatste zet was 11-17). Hij
dreigt nu wel met 28-22 17x28
32x3 21x41 wegens 42-37 41x32
38x27. 32. 18-22, 33. 27x18
13x33, 34. 39x28 8-12, 35. 44-39
9-13, 36. 38-33 12-18, 37. 42-38
18-22, 38. 34-29 19-24, 39. 32-27!
21x34, 40. 38x8 20-24, 41. 38-32
17-21, 42. 33-29 24x33, 43. 35-30,
25x34, 44. 40x38 21-27, 45.
32x21 16x27, 46. 8-2 22-28, 47.
2-13. Scholma geeft het op.
Dit waren belangrijke en nut
tige overwinningen van Tsje
golev. Een lichtvoetige combi
natie besliste zijn partij met de
Italiaan Berté (zwart) na wiens
41. 8-12 de stand van het
tweede diagram is bereikt.
Tsjegolev wint door het toch
niet al te moeilijke 42. 38-32
27x38, 43. 26-21 17x26, 44.
28x10 15x4, 45. 29-24 38x20, 46.
25x3.
De Italiaan deed 'het niet zo
best op het EK. Pas in de laat
ste ronde won hij verrassend
van Dubois. Daarvoor waren
remises met Scholma en Kris
ta zijn enige wapenfeiten. In
de cijferstand zwart (Dubois) 1,
7, 12, 14. 17, 19, 22, 23, 24, 29,
36, wit (Berté) 6, 16. 25, 30, 35,
37, 38, 40, 42, 47, 48 heeft zwart
aanzienlijk terreinvoordeel.
37. 38-33 29x38, 38. 42x33 22-27,
39. 47-41 36x47, 40. 37-31 47x45,
41. 31x2 12-18, 42. 2-8 23-28. 43.
8-26 28-33, 44. 16-11 45-29? 45.
11-7 1x12, 46. 26x20 24x15, 47.
30-24 29x20, 48. 25x12 33-39. 49.
6-1 39-44, 50. 1-6 44-49 gedwon
gen 51. 12-8. Dubois geeft het
op. Hij gaat meteen ten onder.
Bijvoorbeeld: 49-32 48-43 32x49
6-44 49x40 35x44.
Florazegels op Antillen
België herdenkt Tineke
Op. 13 september verscheen op
de Nederlandse Antillen een
serie van drie Florazegels. De
zegels dragen afbeeldingen
van de plantenwereld van de
Antillen. Als eerste een zegel
van 45 c met de „Mangifera
Indica L. - Mango", een prach
tige. altijd groene boom die
meer dan tien meter hoog kan
worden. Een dikke, rechte
stam draagt krachtige, meest
horizontale zijtakken. Kleine
witgele roodgestreepte
bloempjes staan in grote, rijk-
bloemige pluimen. De vrucht
is 5-20 cm lang, heeft meestal
geel vruchtvlees en een dikke,
- houtige steenkern. De mango
is inheems in Noord-Italië,
Burma en waarschijnlijk Ma-
- lakka, doch wordt nu in alle
tropische streken aangeplant.
Een zegel van 55 c geeft een-
beeld van de „Malpighia Puni-
cifolia L". Dit is een dikwijls
zeer grillig gevormde heester
of kleine meerstammige boom.
Na enige regenbuien bloeit het
boompje met lilakleurige (soms
bijna witte) kleine bloempjes
die in trosjes van 2-5 in de bla
doksel staan. De rode vrucht is
1,5-2 cm in doorsnede, iets ge-
ribd. De vrucht is eetbaar en
rijk aan vitamine CL
Op de zegel van 100 c ziet men
een afbeelding van de „Citrus
Aurantifolia", een laag ver
takt, gedoomd boompje, waar
van de kroon vrij breed kan
worden met dikwijls afhan
gende takken en twijgen. De
besvormige vrucht is rond of
enigszins ovaal en tot 5 cm
lang. Hij heeft een dunne schil
en zeer zurig en sappig vrucht
vlees. De Lamunchi wordt
veel gekweekt, waarbij van
het sap meestal limonade
wordt gemaakt.
Het ontwerp voor deze zegels
werd vervaardigd door Hump
hrey Cecil Elisabeth uit Wil
lemstad, Curagao. De zegels
werden in meerdere kleuren
offset-druk vervaardigd door
Joh. Enschedé en Zonen te
Haarlem.
In het jaar 1900 schreef de
yiaamse volksdichter René de
fclercq het gedicht „Tineke
vaq Heule". Hij speelde het
gedicht door aan zijn vriend,
de toondichter Emiel Hulle-
broeck die het op muziek zet-
populaTr in Vlaanderen. Ook
in ons land werd dit liedje be
kend, evenals de gemeente
Heule, want uit deze plaats
kwam uiteindelijk „Tineke
van Heule, ons maatje". De Ti-
nekes-volksfeesten ontstonden
pas veel later. In 1964 lieten
enkele Heulenaars zich inspi
reren door het volksliedje, om
hierdoor de septemberfeesten
naar een hoger niveau te til
len. Bij deze feesten stond de
verkiezing van een Heuls Ti
neke centraal, omlijst door tal
van culturele manifestaties. De
jury keurde de jongedames op
originele kleding, voorkomen,
taal-, zang- en handvaardig
heid en algemene kennis.
Vanaf het eerste moment wer
den de feesten een overweldi
gend succes. Nu kon de bevol
king eindelijk die veel gepre
zen Tineke eens in levende lij
ve aanschouwen.
Elk jaar zocht men een andere
culturele omlijsting; men orga
niseerde tentoonstellingen, fo
towedstrijden, folkloristische
optochten, een boekenbeurs,
kleinkunst-avonden, beiaard-
concerten, volksdansen en to
neelvoorstellingen.
Ter gelegenheid van de „20e
Tinekesfeesten" te Heule
bracht de Belgische PTT deze
week een zegel van 8 fr. uit
die de ideale „Tineke van
Heule", compleet met koe,
melkkruk en emmer laat zien.
Op de achtergrond de kerkto
ren van Heule. De zegel werd
ontworpen door de heer Oscar
Bonnevalle. Het drukken in de
kleuren zwart, groen, geel en
bruin werd verzorgd door de
Algemene Werkplaats van het
Zegel te Mechelen.
een zegel worden uitgebracht
van 11 fr met als onderwerp
het Europees jaar van de
KMO's en van het Ambacht.
De middenstand vertegen
woordigt in België bijna
650.000 zelfstandigen en
175.000 KMO's (kleine- en
middengrote ondernemingen).
Men is dan ook goed voor an
derhalf miljoen arbeidsplaat
sen en speelt hierdoor een zeer
belangrijke rol in het economi
sche herstel en het verweer te
gen de crisis.
Het belang ervan wordt heden
ten dage erkend in alle geïn
dustrialiseerde landen en meer
bepaald in de Europese Ge
meenschappen die 1983 heb
ben uitgeroepen tot „Europees
Jaar van de KMO's en van het
Kunstambacht". Dit jaar wor
den door de lidstaten tal van
manifestaties op touw gezet ter
bevordering van een her
nieuwde ondernemingsgeest.
Op de door de heer Julien
Keymolen ontworpen zegel
ziet men het embleem van het
Europees Jaar. Dit in de vorm
van een tegen een muur be
vestigde plaquette. De zegel
werd in de kleuren zwart, geel
en rood gedrukt door de Alge
mene Werkplaats van het Ze
gel te Mechelen.
door.
Jan Kelder
Alweer voor de dertigste
keer organiseerde de Gooische
Bridge Club het GBC-viertal-
lentoernooi, vanouds de offi
cieuze opening van het viertal-
lenseizoen. De telling die hier
wordt gehanteerd, is de Pat-
ton-telling, die deels paren- en
deels viertallenaspecten heeft,
waardoor het in de praktijk
zeer moeilijk is om het juiste
evenwicht te vinden.
In eerste instantie zijn er per
spel twee punten te verdienen;
een verschil van 10 punten -
het beruchte „parenverschil" -
wordt niet gehonoreerd, dan is
de uitslag 11. Daarna zijn er
over de hele tafel nog eens
vier punten te verdelen, af
hankelijk van het aantal pun
ten dat er totaal is gescoord.
Net als in paren wedstrijden
zijn overslagen dus van het
grootste belang, alleen - en dat
is het verschil - het contract
mag niet in de waagschaal
worden gesteld, wat bij paren
wedstrijden wel eens het risico
waard is, zeker wanneer het
eindcontract niet optimaal is.
Een voorbeeld:
N/— B 104
<?876
O V 9 3
VB64
V632
<?AHB4
O B 10 2
1110
N
A9875
V 10 3
O A 6 4
*87
H
S952
O H 8 7 5
+A9532
Aan beide tafels werd deze
schoppenmanche gemist. Aan
de ene tafel ging het:
zuid west
2 Ha 2)
1.) 12-14
2.) transfer voor schoppen
3.) 3 schoppen is beter: maxi
mum met een vierkaart in de
kleur waarnaar getransfereerd
wordt. Ook wat aan de andere
tafel gebeurt, is een goede - zo
niet betere - oplossing:
noord oost
1.) Een zgn. short suit trial. In
schoppen is een goede fit en
dat geeft deze maximale west
aan door z'n korte kleur te
bieden. Op grond daarvan
moet de partner het eindcon
tract bepalen. En dat doet-ie.
4 schoppen zit er in, omdat er
slechts één troefslag verloren
gaat en klaveraas goed zit.
Aan de ene tafel werd dan ook
3 schoppen 1 gemaakt.
Aan de andere tafel start
noord met klaverboer (Rusi-
now) en zuid laat die slag lo
pen, met alle gevolgen van
dien:
1. klaverboer naar de heer
2. schoppen naar het aas, de
heer valt
3. schoppen naar de vrouw
En nu viermaal harten, op dé
vierde in de dummy een kla
ver weg.
8. klaver op tafel getroefd (eli
minatie)
9. troef na voor noord, die
mag kiezen tussen ruiten in
spelen, wat een slag kost en de
dubbel renonce (idem).
De leider maakte nu dus twee
ruitenslagen en verloor geen
klaverslag: 2 schoppen +3 en
dat scoorde in deze Patton-tel-
ling 20. Oorzaak? Het node
loos ophouden van klaveraas
in de eerste slag. De onge
schreven regel is: Als er geen
aanwijsbare reden is om een
slag niet te nemen en er een
redelijk tot goed naspel moge
lijk is, dan kan de slag 'maar
beter genomen worden. Ieder
een zal wel eens meegemaakt
hebben dat in een situatie als
deze de leider een kale heer
maakt. Nu zal dat bij een 1
SA-opening niet zo gauw ge
beuren, maar dat is voor oost
toch onvoldoende reden om
het aas niet te leggen.
Eerste treffen
De eerste slag in dit viertallen-
seizoen was voor Rebattu
Sint met MaasSchippers, die
de hoogste afdeling, de mees
terklasse, wonnen. De inschrij
ving voor deze MK was dit
jaar niet zo groot, terwijl veel
van de viertallen die hier
speelden, niet in de opstelling
van de bondscompetitie aan
tafel verschenen. Een van de
oorzaken hiervan is, dat enke
le paren eigenlijk „uit elkaar"
zijn of willen, maar de NBB-
De Patton-telliit a.
elc
regels voor transfer - in Wé
val bedoeld als overgan scl
de ene naar de andere ng'
schrijven voor dat dal F
een bepaalde datum mcenc
schieden. Het zoveelste
ment dat pleit tegen het
met plaatsen, althans »te
hoogste niveau. Op disti va
veau en vlak daarboveipee
dat bezwaar niet,
meesterklasse zou naar iop
kaans of Scandinavisch
beeld te eniger tijd een
oplossing moeten wordfcus
vonden, waarbij spelers o:
zelf hun viertallen forqWe
zonder gebonden te zijn
vereniging waar ze to| F
wel of niet of te laat 1 sti
zijn. Met name met het
het formeren van een
naai team zou zo'n ope pi]
petitievorm ideaal zijn.
tri.
tr
Biedproblemen
Deze week eindigen v lijf
twee biedproblemen, o Isi
het GBC-viertallentoerr no
1.) N/en noord heef flats
H V 1064
<?A8
OH8643
Ik
*6
west noord
1 Sch
2 SA 1) 4 Ru
5 Ha
1.) tweekleurenspel
/harten; kracht onbeke
2.) O/NZ en west heeft
O A B 1043
O A 8 7 6 5
4 A 7 2
zuid west noord
1 Sch 3 KI 1) 4 Sch
5 Sch
1.) Zgn. Ghestem-o\jQ
aangevend een (niet zo
tweekleurenspel in de
overgebleven kleuren,
geval dus ruiten en har
AGENDA: 24/9 7e Va
Intern. Bridgenacht
(074-911753); 24 en 25
venstad-viertallentoern<
Rotterdam Hilton, met
gaand - vrij.avond
venstedeninterland me
graph.
Correspondentie: p/a B<
27, 1403 RD Bussum.
Houdbaarheid
melk kan bete:
Door het uitschakelen van en
zymen, die op vetten of eiwit
ten inwerken, kan de houd
baarheid van melk nog wor
den verbeterd.
De gebruikelijke hittebehan
delingen, bedoeld om melk te
gen bederf te beschermen,
kunnen beter. Zoveel beter,
dat de houdbaarheid van de
melk van deze enzymen wei
nig of geen negatieve invloed
meer ondervindt, terwijl de
wijziging in behandeling niet
tot smaakverslechtering leidt.
Dit blijkt uit onderzoek van
drs. F. Driessen, onderzoeker
bij het Nederlands Instituut
voor Zuivelonderzoek.
Om melk tegen bederf te be
schermen wordt ze verhit. De
twee belangrijkste methoden
zijn pasteurisatie, waarbij de
melk 10 seconden op 72 gra
den wordt gehouden, en uht-
sterilisatie, waarbij de melk
enkele seconden tot 140 gra
den wordt verhit. Deze metho
den zijn gericht op het doden
van melkbacteriën.
Bij sterilisatie lukt dit voor
100%. Enzymen kunnen echter
doorwerken. Een van die en
zymen kan het aanwezig
melkvet splitsen, waarna een
ranzige smaak kan ontstaan.
Driessen heeft nu geadviseerd
bij pasteurisatie de tempera
tuur vijf graden hoger te ne
men. Het enzym wordt dan
Zaanse duikers naar
Engeland
Het British Museum in Green
wich heeft 20 leden van de
duikvereniging De Walvis uit
Zaanstad uitgenodigd om even
buiten de pieren van Dover in
zee te zoeken naar overblijfse
len uit het Bronzen Tijdperk.
De duikvereniging is al eerder
in Engeland geweest voor
diepzeeduikprojecten. Vorig
jaar werkten ze mee aan hét
bergen van de Mary Rose, het
in 15^5 gezonken vlaggeschip
van koning Hendrik de Acht
ste.
En een maand geleden hadden
leden van de duikvereniging
een aandeel in de vondst van
een kist met 10.000 gouden en
zilveren munten bij Walcher
en. Die munten kwamen uit
het wrak van het in 1735 ge
zonken schip 't Vliegent Hert
van de Verenigde Oostindi-
sche Compagnie.
De vrijwilligers van de duik
vereniging staan eventuele
vondsten overigens wel af aan
het Britse museum.
Resten Frans fort
ontdekt
Amerikaanse archeologen
hebben ten noorden vai
Falls in Minnesota de
van het 230 jaar oude -
fort Duquesne gevonde fcl'
Dit winterverblijf wer ze
brand verwoest, nad iér
maar een jaar of tweeen
had gedaan. Doug Birr
van het instituut voc
heidkunde van Mirn
sprak van „een zeldzarrt€
van grote historische w eh
De 75 bij 23 meter grc|ér
sterking zal in de ki^e
vijf jaar worden opge
De kosten worden op
joen geraamd. De bran eI
overigens juist bijgedra de
een goede conservering ei:
gebouwen.
Hartritme herste
Russische artsen hebb - tf
behulp van laserstraal-ÖO]
logie het hartritme vftsri
hartpatiënt hersteld.
De operatie werd
in een ziekenhuis
(Litouwen). De patië
een 43-jarige arbeider bl
re aanvallen had van in
matige hartslag die stfact
genlang duurden. e
De operatie omvatte lat
brengen van flexibelj&a
in de hartholte waarffid,
serstralen werden gt
De hartslag van de pat he
wi
