NAVO wil duizend kernkoppen
uit West Europa weghalen
Aeroflot
neemt wraak
Belgische staking wordt grimmiger
VRIJBRIEF
VOOR EEN HOOG
RENDEMENT.
(1
Druzen beschieten opnieuw Beiroet
„Marianella Villas is niet
omgekomen, maar vermoordt
QaidóaOowumt
DE NMB DENKT MET II Ml
VN-commissaris
verwerpt asielbeleid
in West-Duitsland
Zaak-Negri verdeelt
Italiaans parlement
Nederland onder „morele druk kruisraketten te plaatsen
PAX CHRISTI INTERNATIONAAL
BUITENLAND
DONDERDAG 15 SEPTEMBER 1983PAG1N)
Salvado
Spaarbrieven/
Bankbrieven.
Spaarbrieven en Bankbrieven (vanaf f 1.000,-) zorgen niet alleen voor
hoog rendement op uw spaargeld, de NMB kan ze wanneer u maar
voor u verkopen via de beurs.
En dan zit er misschien zelfs nog een koerswinst aan vast. Houdt u vi*ë
die vrijheid, ga dan snel praten met de NMB. NMB BAN
Amerikaanse Senaat
stemt in met
defensiebegroting
WASHINGTON De Amerikaanse
Senaat heeft gisteren met grote meer
derheid ingestemd met de defensiebe
groting voor 1984, die 188 miljard dol
lar beloopt. Voor het ontwerp, dat is
opgesteld door een gemengde commi-
sie van senatoren en leden van het
Huis van Afgevaardigden, stemden 83
senatoren. Slechts acht, onder wie Ro
bert Kennedy en democratisch presi
dentskandidaat Ernest Hollings, stem
den tegen. In het Huis van Afgevaar
digden, waar de democraten een roya
le meerderheid hebben, zal de rege
ring meer moeite hebben haar begro
ting aanvaard te krijgen.
Mis voor prinses Gracia
Prinses Stephanie en prinses Caroline van Monaco staarden gistermiddag
droef voor zich uit, toen er een mis werd opgedragen ter intentie van hun
moeder, prinses Gracia, die een jaar geleden bij een auto-ongeluk om het
leven kwam.
Vredesactviste zet
hongerstaking voort
BONN Van de drie vre
desactivisten, die sinds 6
augustus in West-Duits-
land in hongerstaking zijn,
is er nog één die de actie
wil voortzetten. De 39-jari-
ge Amerikaanse ex-poli
tieagente Andrea Eluko-
vich is vandaag in Bad
Godesberg aan de 40e dag
van haar hongerstaking
begonnen. Elukovich
neemt sinds 6 augustus
de dag waarop de atoom
bom op Hiroshima wordt
herdacht niets anders
tot zich dan mineraalwa
ter. Haar toestand is kri
tiek.
BONN Tussen de Westduitse minister van
binnenlandse zaken, Zimmermann, en de Hoge
Commissaris voor de Vluchtelingen van de
Verenigde Naties, de Deen Hartling, is het tot
een confrontatie gekomen. Zimmermann heeft
geweigerd Hartling in Bonn te ontvangen.
Daarop heeft de Hoge Commissaris besloten
van zijn bezoek af te zien. Achtergrond van dit
conflict is het vluchtelingen- en asielbeleid in
West-Duitsland. Sinds de christendemocraat
Zimmermann aan de macht is, wordt het voor
asielaanvragers steeds moeilijker om een ver
blijfsvergunning te krijgen. Verder worden
buitenlanders, sneller dan in het verleden, uit
gewezen als de eigen regering daarom vraagt.
RUITENHEER
BEIROET Eenheden
van het geregelde Libane
se leger zijn vanochtend
in de even ten zuiden van
Beiroet gelegen kustplaats
Khalde opnieuw onder
hevig artillerievuur van
druzenmilities komen te
liggen. Tevens hebben Li
banese jagers vanochtend
voor het eerst sinds het
begin van de oorlog in het
Shoef-gebied verken
ningsvluchten boven Bei
roet en omgeving ge
maakt. Dit heeft een rege
ringswoordvoerder mee
gedeeld.
De Libanese gevechtstoestel
len hebben geen doelen aange
vallen, aldus de woordvoerder.
Het Libanese leger heeft de af
gelopen dagen diverse aanval
len afgeslagen van de door Sy
rië gesteunde druzenmilities.
De gevechten concentreren
zich al dagenlang op de strate
gisch belangrijke plaats Soek
el Gharb.
Er bestaat onduidelijkheid of
het Saoedische bemiddelings
plan door de Libanese rege
ring alsnog aanvaard zal wor
den. De Libanese minister van
buitenlandse zaken, Salem,
heeft gisteravond in een tele
visie-interview het bemidde
lingsplan, dat door Syrië en de
druzenleider Joemblatt is
goedgekeurd, afgewezen. Sa
lem benadrukte dat Libanon
niet zal instemmen met de Sy
rische eis, dat in het het
Shoef-gebied geen Libanese
militairen mogen worden ge
stationeerd.
Zeven jaar geëist
tegen Nederland!"1
drugsmokkelaar
HELSINGBORG Dl nl
cier van justitie in het
zweedse stad Helsi
heeft deze week een g<
nisstraf van zeven jaar
tegen de 44-jarige Rotti
mer Willem V. Deze wo t.
van verdacht betrokken
geweest bij de smokki n
veertig kilo marihuai »t
meer dan honderd kil
jiesj. he
(Van onze correspondent Cees Manders)
ROME Het Italiaanse parlement moet vandaag of morgei!
slissen of de ex-terrorist Toni Negri, als parlementslid mag|
blijven of terug moet naar de gevangenis. Professor Antonioj
gri, geestelijk vader van het links-terrorisme in Italië, zat jJ
vier jaar in voorarrest op verdenking van het plegen van s
gevaarlijke activiteiten, toen hij in juni van dit jaar in het
ment werd gekozen en du^ moest worden, vrijgelaten. Het'sj
proces dat tegen hem liep moest daarop worden verdaagd e
worden hervat zo gauw als het parlement de daarvoor ben
de toestemming geeft.
Criminaliteit komt onder de Italiaanse parlementariërs v
voor. Momenteel liggen er bij het parlement in Rome justi
verzoeken om acht a negen volksvertegenwoordigers te kut
vervolgen. Corruptie is het meest ingeburgerd, maar nu gaa J.an
om terrorisme, want Negri is de eerste „terrorist" die ooit ir
Italiaanse parlement is gekozen.
(Van onze correspondent
Aad Jongbloed)
BRUSSEL De staking in
België gaat een grimmiger ka
rakter krijgen. Als het aan de
Christelijke Bond voor Over
heidspersoneel ligt zal de amb-
tenarenstaking, die vandaag
vrijwel algemeen is, blijven
voortduren tot er resultaat ge
boekt wordt. En dat betekent,
dat de regering de ambtenaren
niet verder moet laten inleve
ren en een bedrag op de be
groting van een half miljard
gulden elders vandaan moet
halen. Nadat eerst de minister
van Verkeer, Herman de
Croo, zei zijn poot stijf te zul-
len houden ten aanzien van
het eindresultaat van de bezui
nigingen, zei ook waarnemend
eerste minister Jean Gól (pre
mier Martens is herstellende
van een hartoperatie), dat de
regering wel wil praten met
de bonden, maar dat hij vindt
dat ook van ambtenaren extra
inspanningen voor de gezond
making van de economie ge
ëist kunnen worden. Hij dreig
de met maatregelen als de
zaak uit de hand zou lopen.
Vrijdagmiddag zal de regering
met de bonden om de tafel
gaan zitten.
Volgens plan lag het treinver
keer gisteren in België bijna
geheel plat. Slechts in de Ant
werpse Kempen reed zo nu en
dan nog een trein. Ook de
streekbussen ~"in het gehele
land reden niet of zeer onre
gelmatig. Ook de post functio
neerde niet. Enkele postdis-
tricten lieten weten het werk
neer te hebben gelegd, maar
ook elders werkte men niet
onder het mom dat er door de
spoorstaking weinig postaan-
voer was. De veerdiensten van
Oostende naar Dover kwamen
gisterochtend ook tot stilstand.
De schepen uit Engeland wer
den wel gelost, maar gingen
daarna aan de ketting.
Vandaag ligt het gehele open
bare leven stil en dat zal waar
schijnlijk ook morgen nog zo
zijn. Er zullen dus geen trei
nen lopen, er wordt geen post
bezorgd, de luchthaven ligt
stil, in de havens wordt niet
gewerkt en ook de telefoon
centrales gaan plat. Alle over
heidsgebouwen gaan dicht en
ook radio en televisie doen aan
de staking mee. Zo zond de ra
dio vanochtend van tien tot
twaalf niet uit en wordt de
rest van de dag een vervan
gend programma uitgezonden.
De nieuwsuitzendingen blijven
doorgaan.
Op de televisie worden alleen
de journaals uitgezonden en
het oorspronkelijke program
ma van de BRT en RTB wordt
vervangen door een western.
(Van onze correspondent
Mare de Koninck)
WASHINGTON Als
Nederland in het kader
van de studie van de
NAVO naar het verschui
ven van kernwapens in de
diverse landen (de zoge
naamde shiftstudie) een
aantal bestaande kernwa
pens c.q. atoomtaken mag
afstoten, dan staat daar
voor ons land de „morele
verplichting" tegenover
om kruisraketten te plaat
sen.
Dat hebben de vijf Nederland
se parlementsleden die giste
ren na drie dagen van bespre
kingen in Washington naar
Bonn zijn afgereisd, te horen
-gekregen op het Pentagon van
de Amerikaanse onderminister
van Defensie Richard Perle.
Perle is voorzitter van de NA-
VO-„high level group", een
commissie die is opgericht na
het dubbelbesluit van decem
ber 1979, en de opdracht heeft
te onderzoeken welke kern
wapens in West-Europa kun
nen verdwijnen wanneer de
nieuwe1 Pershing-II en kruis
raketten worden geplaatst.
Volgens de Amerikaanse on
derminister zal het shiftrap-
port voorstellen minstens dui
zend kernkoppen uit West-Eu
ropa weg te halen als de nieu
we Euro-raketten worden op
gesteld. De terugtrekking zal
een eenzijdige NAVO-stap
zijn, zodat er geen „tegenzet"
van de kant van het Warschau
Pakt voor wordt verwacht.
In zijn gesprek met de Neder
landse parlementaire delega
tie, verzekerde de Amerikaan
se onderminister dat het eind
rapport van de shiftstudie in
oktober aanstaande zal ver
schijnen en dat de NAVO-mi-
nistersconferentie daarover
diezelfde maand in Ottawa
kan vergaderen. Onderminis
ter Perle liet overigens weten
dat het shiftrapport niet erg
gedetailleerd zal aangeven
welke Westeuropese landen
welke en hoeveel bestaande
nucleaire korte afstandswa
pens mogen inleveren in ruil
voor de Pershing-II en kruis
raketten. Het concreet invul
len van de algehele shift-(ver-
schuif)operatie is meer een
taak voor het geïntegreerde
militaire NAVO-commando
van generaal Rogers. De Ne
derlandse Kamerleden kregen
van Perle dan ook geen ant
woord op de vraag of Neder
land bijvoorbeeld zijn nucleai
re landmijnen (ADM's) zal mo
gen afstoten.
Perle bevestigde tegenover
zijn Nederlandse gesprekspart
ners, onder wie de fractievoor
zitter Den Uyl (PvdA), De
Vries (CDA) en Nijpels (VVD)
dat „Nederlandse verlangens
worden weerspiegeld in het
shiftrapport" en dat daar „een
zekere morele verplichting"
voor ons land ten aanzien van
de plaatsing van kruisraketten
tegenover staat.
Gevraagd wat hij van die
„verplichting" vond, zei CDA-
-leider De Vries dat hij zich
die Amerikaanse redenering
wel kon voorstellen. Maar De
Vries meende dat geen auto
matische koppeling, in de zin
dat vermindering van bestaan
de kernkoppen verplicht tot
plaatsing van kruisraketten,
mag worden aangebracht.
„Voor het CDA zitten er meer
elementen aan de plaatsings
beslissing. Met name het ver
loop van de Genève-onder-
handelingen met de Russen en
de accentverschuiving van
korte- naar middenafstands-
wapens". In een voorlopige
eindindruk van het bezoek
aan Washington waren de Ne
derlandse Kamerleden het er
over eens dat zowel binnen de
Amerikaanse regering als in
het Congres (parlement) de
overtuiging heerst dat voor de
cember aanstaande geen on
derhandelingsresultaat in Ge
neve te verwachten is waar
door plaatsing van Pershing-
en kruisraketten overbodig of
uitgesteld zou kunnen worden.
CDA-voorman De Vries gaf te
verstaan dat hij zich had laten
beïnvloeden door de praktisch
unanieme argumenten waar
mee de Amerikanen deze hou
ding onderbouwen. „Ik ben
hier naar toe gekomen met de
bereidheid om de opvattingen
hier te verdisconteren in mijn
eigen opvattingen", aldus De
Vries, die eraan toevoegde dat
een bezoek aan Moskou nog
ontbreekt in de totale oriënta
tie. Over het al dan niet door
gaan van dat bezoek is in Was
hington opnieuw wrevel ont
staan tussen De Vries en Nij
pels, nadat de laatste had ver
klaard niet voor en niet korte
tijd na de oktober-vredesde-
monstratie in Den Haag naar
Moskou te willen reizen. Die
verklaring wordt in strijd ge
acht met de afspraak binnen
de parlementaire delegatie om
over „Moskou" pas eind deze
week een gezamelijk besluit te
nemen en mee te delen.
Later, in kleinere kring, lucht
te Den Uyl nog zijn hart over
het gesprek met Kenneth
Adelman, die begin dit jaar na
een politieke storm door presi
dent Reagan is benoemd tot
hoofd van diens ontwape
ningsbureau, en die verant
woordelijk is voor het uitwer
ken van wapenbeheersings-
voorstellen welke de Ameri
kaanse onderhandelaars in
Genève aan de Russen voor
leggen. Den Uyl zei dat Adel
man hem' „razend" had ge
maakt met zijn benadering
van het ontwapeningsvraag-
stuk en dat een Oost-Westak
koord ondenkbaar is „als het
van zulk soort mensen moet
komen".
MOSKOU De Russische staatsluchtvaartmaatschap
pij Aeroflot weigert sinds gisteren vliegtickets te accep
teren die door Amerikaanse luchtvaartmaatschappijen
zijn uitgegeven. Biljetten van andere maatschappijen
worden wel aanvaard, aldus een woordvoerder van de
maatschappij. Een Amerikaan die zich met vrouw en
kind, voorzien van Amerikaanse tickets op het Mos-
kouse vliegveld Sjeremetevo meldde, werd gisteren de
toegang tot een vlucht naar Zurich ontzegd. Hij moest
1200 dollar (3600 gulden) neertellen voor nieuwe biljet
ten van Aeroflot.
Vertegenwoordigers van westerse luchtvaartmaatschappijen
in Moskou zeiden dat Aeroflot niet werkelijk wordt getrof
fen door de boycotactie en dat zij zelfs extra geld verdient
met aanvullende chartervluchten naar Oost-Europa vanwaar
zij verder kunnen vliegen.
Na eerder eisen van de Amerikanen en de Engelsen te heb
ben afgewezen voor schadevergoeding, heeft de Sovjet-Unie
nu ook een Japanse eis voor compensatie afgewezen.
De Amerikaanse marine is in de Japanse zee op zoek naar de
zwarte doos, waarop de vlieggegevens van de Zuidkoreaanse
Boeing staan geregistreerd. Een marineschip heeft de be
schikking over een apparaat, uitgerust met ^rote grijparmen
waarmee tot op grote diepte kleinere voorwerpen kunnen
worden opgehaald.
Bus stort in diep ravijn: 33 doden
Een bus met Hongaarse toeristen is gisteren in de buurt van de Oostenrijkse stad Graz in een diep
ravijn gestort. Van de 46 inzittenden zijn er 33 omgekomen. Volgens overlevenden is het ongeluk
veroorzaakt doordat bij een sterke afdaling de remmen niet werkten. De chauffeur probeerde nog
tevergeefs door terug te schakelen de snelheid te verminderen.
El
DEN HAAG „De voorzit
ter van de Commissie Men
senrechten in El Salvador,
mevrouw Marianella Garcia
Villas, is op 14 maart van dit
jaar vermoord na urenlang in
de militaire academie in San
Salvador te zijn gemarteld".
Dit is de conclusie uit het on
derzoek dat Pax Christi In
ternationaal heeft ingesteld
naar de toedracht van de
dood van Marianella Villas.
Zij is enkele malen in Neder
land geweest en genoot inter
nationale waardering. In het
onderzoek wordt de versie
van de Salvadoraanse autori
teiten weerlegd, als zou Mari
anella tijdens een vuurge
vecht tussen Salvadoraanse
guerrillstrijders en het leger
zijn omgekomen.
Het rapport van het onder
zoek werd gistermiddag door
de coördinator van Pax
Christi Internationaal, A.
Zöller, tijdens een persconfe
rentie in Den Haag overhan
digd. Pax Christi Nederland
heeft het rapport naar minis
ter Van den Broek van Bui
tenlandse Zaken gestuurd en
hem verzocht de conclusies
onder de aandacht te bren
gen bij de Commissie Rech
ten van de Mens van de Ver
enigde Naties. Op deze ma
nier wil Pax Christi bereiken
dat de nog openstaande vra
gen rond de moord op Maria
nella Villas worden opgehel
derd. Tevens hoopt Pax
Christi dat de Nederlandse
regering bereid is contact op
te nemen met de Salvado
raanse regering en er bij haar
op aan te dringen dat zij een
nieuw onderzoek instelt naar
de moord op Marianella.
Verschillende lezingen
De Salvadoraanse autoritei
ten hebben diverse lezingen
gegeven over de wijze waar
op Marianella Villas is ge
dood,- maar deze spreken el
kaar op essentiële onderdelen
tegen, aldus Zöller. Volgens
de officiële lezing voerde Ma
rianella Villas een groep
guerrillastrijders aan, die in
de vroege ochtend van de
veertiende maart de door het
Salvadoraanse leger beleger
de stad La Bermuda wilde
verlaten. Even buiten buiten
La Bermuda zou de groep
guerrillastrijders op een ba
taljon van het Salvadoraanse
leger zijn gestuit. Tijdens het
hierna ontstane vuurgevecht
zou zij zijn omgekomen.
Deze lezing is weinig geloof
waardig, omdat Marianella
Villas zich altijd uitsluitend
met humane zaken in het
bijzonder de mensenrechten
heeft beziggehouden en
zich nooit heeft ingelaten
met gewelddadig verzet te
lgen de onderdrukking in El
Salvador, zo stelt Zöller. Na
'een intensief onderzoek, dat
maanden heeft geduurd
waarbij diverse getuigen zijn
gehoord en de toestand in La
Bermuda rond de veertiende
maart is bestudeerd, komt
Pax Christi tot een geheel
andere lezing.
Volgens het rapport werd La
Bermuda op 14 maart door
Salvadoraanse militairen
aangevallen zonder dat er
guerrillastrijders in die stad
waren. Tijdens de massa
moord, die de militairen daar
begingen, werd Marianella
Villas herkend en opgepakt.
Getuigen uit kerkelijke en
Marianella Villas, de voormalige voorzitter van de Commissie Mensenrechten in
i J irr'
militairen kringen heb!
verteld dat Marianella v
volgens levend is over
bracht naar de militaire a ?J
demie in de Salvadoraai'
hoofdstad. De Salvadoraai
autoriteiten hebben altijd !Pe-
weerd dat Marianella al di f f
was, toen zij naar de hot rbe.
stad werd overgebracht. 1 «se
gens de officiële lezing
het stoffelijk overschot n
de militaire academie i ba
vervoerd om daar geïdent
ceerd te worden. Maar
het onderzoek is geblekf^
dat de academie niet is uitj]0t
rust om identificaties te arj.
richten. Foto's van haar^'
chaam tonen bovendien
dat zij zwaar is gemarteldf'
In het rapport wordt tev
opgemerkt dat de situ;
van de mensenrechten in
Salvador gedurende het afl
lopen halve jaar geenszinf
verbeterd. Hierover bestq
overigens weinig
omdat met Marianella Vil
als voorzitster van Comnj
sie Mensenrechten een
langrijke informatiebron
verdwenen.
Volgens A. Zöller is de do.
van Marianella illustraf
voor de wijze waarop de 5
vadoraanse autoriteiten
treden tegen humanitaire Or
ganisaties. Zöller: „Deze L,
ganisaties, waaronder ffl
Rode en het Groene Kr Ir
zijn nu vrijwel niet meer&|
staat hun werk te doen. |f
verstrekken van voedsel
mensen in de armenwijlf
wordt door de autoritei!
gezien als hulp aan opstan]
lingen".
RICK KERS,
