Amerikanen kunnen naar hartelust
Aeroflót-vliegtuigen neerschieten
Moskou tegen YN-onderzoek
Wat had zo n
vliegtuig
Jboven ons land
te zoeken?"
n
Luchtaanval op Managua
opgeëist door
opstandelingen Nicaragua
YS beschieten
stellingen van
druzen-militie
n
FABRIKANT COMPUTERSPEL PROFITEERT VAN ANTI-SOVJETRAGE
n
i8"SIJTHOFF PERS
CeidbeSou/icmt
VRIJDAG 9 SEPTEMBER 1983 PAGINA 11
Oostduitse grenswachten
vluchten naar het Westen
'O^WEST-BERLIJN Twee Oostduitse
inswachten zijn woensdagavond van
st- naar West-Berlijn gevlucht, zo heeft
VVestduitse politie bekendgemaakt. De
?e verlieten hun uitkijkpost aan de
,wns en klommen over de muur naar de
120 m Amerikaanse sector van de stad. Zij ver
klaarden al een jaar met de vluchtplan-
nen rond te lopen, maar konden deze niet
26 m grder uitvoeren omdat zij tot woensdag
ra niet samen nachtdienst hadden. De Oost-
Ij® duitse dissident Rainer Baeurich (45) uit
Visse jresden is woensdagnacht Oost-Duitsland
1 eitgezet en is nu in West-Duitsland. Hij
was bekend geworden door zijn .Manifest
Christen in het Socialisme'.
•re k; de
hiitaS.
Verbod op abortus
in Ierse grondwet
DUBLIN De Ieren hebben in een
referendum met een meerderheid van
2 tegen 1 gestemd voor opneming van
een verbod op abortus provocatus in
de grondwet. De opkomst voor de
volksraadpleging was laag: maar on
geveer de helft van het aantal kiesge
rechtigden. De indienders van het
voorstel wilden voorkomen dat abor
tus op grond van rechterlijke uitspra
ken langzaam aan zou worden gelega
liseerd. Tegenstanders noemden het
voorstel nutteloos, omdat geen oplos
sing is gevonden voor de duizenden
Ierse vrouwen, die elk jaar naar En
geland reizen om abortus te laten ple
gen.
Verongelukte
Nederlandse
bus vertoonde gebreken
NEURENBERG Bij het onderzoek
naar het ongeluk met een Nederland
se autobus op de snelweg München-
-Neurenberg, waarbij woensdag vier
Turkse Cyprioten omkwamen en 14
ernstig gewond raakten, is vastgesteld
dat het Nederlandse voertuig diverse
mankementen vertoonde. Er werden
gebreken aan de banden en de contro-
le-apparatuur geconstateerd. Het is
nog niet duidelijk of de waarschu-
wingslichten brandden, toen de bus
na een klapband op de vluchtstrook
werd gezet. De justitie in Nürnberg
heeft een arrestatiebevel gevraagd te
gen de chauffeur van de bus.
Een Oostenrijke grens
wacht toont de lege
hete-luchtballon, waar
mee gisteren een Tsje
chisch gezin van vier
mensen een geslaagde
vlucht naar de vrijheid
maakte. De ballon
vloog op een hoogte
van twee kilometer
over de grens. Grens
wachten openden nog
wel het vuur op de bal
lon, maar deze landde
veilig bij het plaatsje
Drasenhofen, waar het
gezin bij de politie
asiel aanvroeg.
(Van onze correspondent
Mare de Koninck)
WASHINGTON De
vernietiging vorige week
van het Zuidkoreaanse
■ter V verkeersvliegtuig met 269
passagiers door de Russi
sche luchtmacht heeft de
Verenigde Staten in een
algehele anti-Sovjetstem-
de nie ming gebracht. De meest-
L' al oprechte gevoelens van
ijden
o\ c-rb
Jj woede en verontwaardi-
da onder de Amerika-
sdrijfs nen nemen hier en daar
ook de vorm aan van een
waaraan handige
zakenlui harde dollars
verdienen.
ei gen
met een nieuw videospel.
Daarin kunnen spelers naar
hartelust raketjes afvuren op
Russische Aeroflot passagiers
vliegtuigen. die per ongeluk
het Amerikaanse luchtruim
binnenvliegen. Regelmatig
verschijnt op het scherm ook
Sovjet-president Andropov,
die eveneens kan worden ge
torpedeerd.
Voorts melden verschillende
befaamde delicatessewinkels
aan de Amerikaanse oostkust
in advertenties, dat zij hun as
sortiment Russische kaviaar
hebben vervangen door Zuid
koreaanse lekkernijen (even
eens visprodukten).
Ook komen er berichten uit
het gehele land dat barkee
pers, onafhankelijk van el
kaar, onder luide toejuichin
gen van de aanwezigen fles
sen wodka door de spoelbak
^an A
:gelen
miljo
gooien. In zeven Amerikaanse
staten, waar de drankwinkels
in handen zijn van de over
heid, heeft de gouverneur
voor onbepaalde tijd de ver
koop van Russische wodka
verboden.
Intussen houden de demon
straties in tal van Amerikaan
se steden voor Russische ver
tegenwoordigingen en Aerof-
lotk'antoren nog altijd aan.
Een Amerikaans tv-station
becijferde gisteren dat de Rus
sische leider Andropov bij di
verse betogingen deze week al
34 maal in de vorm van een
in berjzine gedrenkte pop in
vlammen is opgegaan.
De Washingtonse politieke so
cioloog David Logan meent
dat het Amerikaanse publiek
al in de „derde fase" van zijn
respons op de Russische actie
tegen het burgervliegtuig zit.
De eerste dagen werd af
schuw getemperd door onge
loof dat de Russen doelbewust
hadden gehandeld, vervol
gens overwoog het gevoel dat
Amerikaanse spionage-activi-
teit medeverantwoordelijk
was voor een Russische ver
gissing en pas thans sedert
de publicatie van de geluids
band van de Russische inter
ceptie en de „heiligverkla
ring" door minister Gromyko
van de Sovjet-grenzen ne
men gevoelens van woede en
wraak de vrije loop.
Politieke analisten in gezag
hebbende bladen als de Was
hington Post en de New York
Times wijzen op de geweldige1
politieke winst die de Repu
blikeins president Reagan
„dank zij" het incident incas
seert. Reagan's politieke con
frontatie en wantrouwen je
gens de Sovjets heeft nu ook
in tal van Democratische op
positie-ogen een rechtvaardi
ging gekregen. Begin komen
de week zullen de altijd actie
ve enquetebureaus de eerste
binnenlandse politieke gevol
gen van het gebeuren kunnen
melden.
De
tor George Will van de Was
hington Post verwoordde deze
week het plotseling onbelem
merde Sovjetgevoel bij veel
Democraten met de opmer
king, dat het Sovjetregiem se
dert zijn totstandkoming ruim
20 miljoen (eigen) burgers
heeft vermoord. Als ze het
vorige week woensdag bij 269
vliegtuigpassagiers hebben ge
laten, zitten ze volgen Will
nog royaal onder hun dagge
middelde van 600 moorden.
Will herinnerde verder nog
eens bitter aan de voormalig
president Carter, die pas na
de Russische inval in Afgha
nistan, eind 1979, verklaarde
dat zijn ogen waren open ge
gaan.
Een staflid van president
Reagan liet zich gisteren te
genover verslaggevers ontval
len dat de president zich er
van bewust is dat hij de poli
tieke winst alleen kan verspe
len door een houding aan te
nemen van „zie je wel, ik heb
het altijd al gezegd!". Die hou
ding zou oprechte kwaadheid
onmogelijk maken en daar
naast een verwijt inhouden
aan goedwillende Amerikaan
se burgers. De president moet
het Sovjet gedrag zo veel mo
gelijk voor zichzelf laten spre
ken, aldus deze politieke stra
teeg van het Witte Huis.
at do
oot d
paring
geli MOSKOU De inwoners van Moskou hechten in
aa'meerderheid geloof aan de officiële lezing die de au-
ge toriteiten van de Sovjet-Unie tot nu toe hebben gege
ten van het lot van het Zuidkoreaanse passagiers
vliegtuig. Dit ervaren westerse correspondenten, die
de man in de straat in Moskou vragen naar zijn reac
tie op het incident.
.Waarom vraagt u het mij? Het staat toch allemaal in de kran-
;n kantoorbediende die op weg was naar zijn werk.
op een markt in Moskou zei te denken, dat de Ver-
inigde Staten het vliegtuig het Sovjet-luchtruim hebben inge-
tuurd, bij wijze van provocatie. Een andere vrouw leek echt
ngedaan. „Mensen zijn mensen, wij moeten een deel van de
verantwoordelijkheid voor het gebeurde dragen" .Met zijn
wandelstok zwaaiend zei een oude man: „Ik laat me niet in
de politiek, maar wat had het vliegtuig boven ons land te
oeken?".
longere mensen leken beter op de hoogte te zijn van de woede
m verontwaardiging die het incident in de westerse wereld
ïeeft veroorzaakt. Een tiener zei dat hij via een buitenlandse
adiozender had gehoord dat het om een burgervliegtuig ging.
)ok wist hij hoeveel mensen bij de ramp betrokken waren, iets
larvan de Russische media geen melding hebben gemaakt,
laar het toestel had moeten landen op het dichtsbijzijnde
egveld zoals verlangd werd", voegde hij er aan toe.
onlast
?enteli e
person
In Moskou lezen voorbijgangers in de Pravda de officiële Russ-
sische lezing van het gebeurde met het „Zuidkoreaanse spiona-
gevliegtuig".
Gespannen gezichten bij het begin van het gesprek tussen de
Russische minister Gromyko (geheel links) en en zijn Ameri
kaanse collega Shultz (geheel rechts), gistermiddag in de Ame
rikaanse ambassade in Madrid. Naast de beide bewindslieden
hun assistenten.
itische Russen die frequent contact hebben met i
t Westen zeiden niet verrast te zijn dat een Sovjet-vliegtuig
in ongewapend toestel heeft neergeschoten. „Het was eenvou-
een militair antwoord", zei een studente. Volgens een an-
- voeren Sovjet-piloten opdrachten onverkort uit, wat ook
gevolgen zijn.
iet als in het Westen beheerst het incident dè conversatie op
werk en in de huiselijke kring in de Sovjet-Unie. „Natuur-
liepgaa jk praten wij allemaal over dit spionagevliegtuig", aldus de
rouw op de markt. Een jonge vrouw zei: „Het is een afschu
welijke zaak, die onze betrekkingen met het Westen zeer nade-
beïnvloedt".
(Vervolg van voorpagina)
NEW YORK De Sov
jet-Unie wil niets weten
van een onderzoek onder
leiding van de secretaris
generaal van de Verenig
de Naties naar de preciese
toedracht van de ramp
met het Zuidkoreaanse
passagiersvliegtuig. Dat
bleek vannacht in een
zitting van de Veilig
heidsraad van de Vere
nigde Naties in New
York, waar Nederland
namens zeven andere
landen een ontwerpreso
lutie heeft ingediend
waarin onder meer om
zo'n onderzoek wordt ge
vraagd.
Veto
De Sovjet-Unie zal, zo bleek,
haar veto uitspreken over
de resolutie. De Russische
afgevaardigde, Oleg Troya-
novsky, noemde haar „one
venwichtig en onaanvaard
baar". Hij zei dat zijn land
vooral boos is over het feit
dat de VS het incident ge
bruiken voor een anti-Russi
sche campagne, ofschoon
nog steeds veel vragen over
de kwestie onbeantwoord
zijn.
Boycot
Vandaag zijn de Britse ver
keersvliegers als eersten be
gonnen met een boycot van
60 dagen van de vluchten op
de Sovjet-Unie. De Scandi
navische piloten vliegen met
ingang van maandag niet
meer, een dag later gevolgd
door de piloten van „Air
France", welke maatschap
pij met uitzondering van
woensdag dagelijks op Mos
kou vliegt. Ook de Zwitserse
piloten willen meedoen aan
de boycot, maar moeten
daarvoor wachten op toe
stemming van de regering
in Bern, die verre van zeker
is. De Finse spoorwegen va
ren intussen wel bij deze
boycot-acties. Het aanbod
van reizigers voor de trein
verbinding Helsinki-Moskou
is zo groot, dat inmiddels ex-
tra-treinen zijn ingezet.
Raketproef
Een woordvoerder van het
Witte Huis heeft gisteren ge
zegd niet te twijfelen aan
een bericht in de New York
Times, dat Moskou op het
punt stond een belangrijke
raketproef te nemen toen de
Zuidkoreaanse Boeing vori
ge week het Sovjet-lucht
ruim binnenvloog. Volgens
het bericht van William Sa
tire in de New York Times
bevond het Amerikaanse
RC-135 verkenningsvlieg
tuig zich in de buurt van het
Russische luchtruim om die
raketproef gade te slaan.
Toen het Koreaanse vlieg
tuig het Sovjet-luchtruim
binnendrong, werd de proef
onmiddellijk afgelast.
Wrakstukken
De Sovjet-Unie heeft Japan
gisteren laten weten dat in
de Japanse Zee wrakstuk
ken zijn gevonden van de
neergeschoten Zuidkoreaan.
Over de eventuele vondst
van stoffelijke overschotten
werd door Moskou niet ge
sproken.
Schadevergoeding
Canada heeft de Sovjet-Unie
gisteren officieel om schade
vergoeding gevraagd voor
de familieleden van de tien
Canadezen, die bij het inci
dent zijn omgekomen. Een
diplomatieke nota met dit
verzoek is per koerier naar
de Russische ambassade in
Ottawa gestuurd, nadat een
Russische diplomaat de ont
vangst had geweigerd.
J USKE EN WISKE DE HIPPE HEKSEN
MANAGUA Tegenstanders
van het Sandinistische bewind
in Nicaragua hebben gisteren
een kleine luchtaanval uitge
voerd boven de hoofdsstad
Managua. Van uit twee vlieg
tuigjes werden raketten afge
vuurd op het vliegveld van de
hoofdstad en op de residentie
van de minister van buiten
landse zaken, Miguel D'escoto.
Een tweemotorig vliegtuigje
van het type Cessna werd
neergehaald, terwijl het ande
re waarschijnlijk is ontkomen.
Beide piloten kwamen om het
leven.
De plaatsvervangend minister
van binnenlandse zaken, Car
rion, zei dat een van de piloten
een voormalige piloot was van
de Nicaraguaanse luchtvaart
maatschappij Aeronica. Hij zou
onlangs zijn gedeserteerd. De
anti-Sandinistische „Revolu
tionaire Democratische Allian
tie" (ARDE) van Eden Pasto-
ra, die opereert vanuit Costa
Rica, heeft gezegd verant
woordelijk te zijn voor de aan
val. De actie was de eerste
luchtaanval tegen doelen in
Managua sinds het eind van de
burgeroorlog in juli 1979, die
een eind maakte aan de door
de VS gesteunde rechtse dicta
tuur van wijlen Somoza. Pas-
tora was toen onder de naam
van commandant Zero actief
betrokken bij de verdrijving
van Somoza. Nadat de Sandi
nisten de macht hadden over
genomen, ontstonden er span
ningen tussen Pastora en de
Sandinistische regering. Pasto
ra verweet de Sandinisten on
democratisch optreden en
week uit naar Costa Rica van
waar hij een guerrilla startte
tegen de leiders in Managua.
BEIROET/WASHINGTON
De Verenigde Staten hebben
gisteren voor het eerst be
schietingen uitgevoerd op stel
lingen van de druzen-militie
bij Beiroet. Bij het vliegveld
van Beiroet werden zes hou
witsergranaten van 155 mm
afgeschoten, terwijl voor de
kust het Amerikaanse marine
schip Bowen vier granaten af
vuurde. De beschietingen
volgden even nadat gisteroch
tend opnieuw Amerikaanse
posities in Beiroet onder vuur
van de druzen-militie werden
genomen. Eerder op de dag
had de druzenleider Joemblatt
gezegd niet meer op stellingen
van de internationale vredes
macht te zullen schieten.
De Amerikaanse vice-presi
dent, Bush, heeft gisteren ge
ëist dat Syrië zijn troepen uit
Libanon terugtrekt. Hij zei
verder dat de in Beiroet gele
gerde Amerikaanse mariniers
bescherming zullen krijgen,
als zij worden beschoten. Bush
wilde niet zeggen welke be
scherming de mariniers zou
den krijgen. De vice-president
omschreef de Syriërs als „bui
tengewoon moeilijk" en „een
sta-in-de-weg voor vrede in
dat gebied". Zondag begint
Bush aan een reis langs zeven
Afrikaanse landen en Europa.
De gevechten rond Beiroet zijn
vandaag de zesde dag inge
gaan. De door Syrië gesteunde
druzen-milite staan klaar om
het dorp Deir al-Qamar, dat
zo'n 40 kilometer ten oosten
van Beiroet ligt, op de rechtse
christenen te veroveren. Israël
heeft gisteren de druzen ge
waarschuwd geen bloedbad
aan te richten onder de ruim
40.000 christenen, die in Deir
al-Qamar wonen.
Saoedi-Arabië heeft gisteren
besloten toch weer een poging
te willen wagen om te bemid
delen tussen Syrië en Libanon.
Een dag eerder had de Saoedi-
sche regering de bemidde
lingspogingen opgegeven, om
dat geen enkel resultaat was
geboekt. Het Palestijnse pers
bureau WAFA heeft gister
avond bekendgemaakt, dat de
rol van dé Palestijnse strijders
in de Libanese oorlog zal wor
den geïntensiveerd. De com
mandant van de Palestijnse
troepen en naaste medewerker
van PLO-voorzitter Arafat,
Aboe Jihad, verklaarde dat
„de Palestijnse revolutie niet
met de armen over elkaar zal
blijven zitten in geval van
Amerikaanse agressie tegen
Syrië of patriottische groepe
ringen in Libanon.
Moedjahedien: „Duizenden
geheime executies in Iran"
PARIJS De grootste Iraanse oppositiebeweging Moedjahedien
Khalq heeft gisteren een lijst gepubliceerd met de namen van
7.764 mensen die in Iran zijn geëxecuteerd. Volgens het hoofd
kwartier van de beweging in Parijs zouden 3.671 van hen in het
geheim zijn geëxecuteerd. Bij 13 percent van de terechtstellin
gen ging het om vrouwen, waarvan er een aantal zwanger was.
De Moedjahedien schat het aantal sinds 20 juni 1981 geëxecu
teerde mensen in totaal op 30.000.De leider van de Moedjahe
dien, Radjavi, heeft de lijst gestuurd naar de secretaris-generaal
van de Verenigde Naties, Perez de Cuellar.
Groenen willen harde acties
tegen plaatsing kernraketten
BONN pe Westduitse Groenen-partij heeft gisteren haar
sympathisanten en leden opgeroepen om indien nodig de wet te
breken. In verband met de demonstraties tegen de plaatsing van
Amerikaanse kernraketten heeft deze partij aanbevolen in som
mige gevallen Amerikaanse militaire bases en eigendommen te
beschadigen. De Groenen zijn teleurgesteld over het verloop van
de vreedzame protestactie van verleden week bij de Amerikaan
se basis in Mutlangen. Volgens de Groenen had geen van de
aanwezigen werkelijk uiting gegeven aan verzet tegen de kern-
raketten. De enkele duizenden betogers hadden de hekken moe
ten beklimmen en de basis bezetten, in plaats van gedurende
drie dagen voor de ingang te gaan zitten, aldus partijsecretaris
Beckmann.
ADVERTENTIE
Met uw krant:
EEN GEZELLIG WEEKEND NAAR
BRUSSEL, GENT EN BRUGGE
traktiel weekend v
wij op ZATERDAG 15 OKTOBER 1903 een
3 eigen gelegenheid c
a Antwerpen naar BRUSSEL gereden Men k
nlng Leopold II aangekochte, CHINESE PAVILJOEN
hoofdstad van het Graafschap V
ten van alle Belgische steden. H
it beroemde, door Ko-
e mogelijkheid om op eigen g
t prachtig bewaard gebleven oude c
r zijn we dan om 20.00/20.30 t
3 Zeeland brug. Na
It gezellige weekend bedraagt s
n tweepersoonskamer n
165.-
Op basis van een tweepersoonskamer met volledige accommodatie en half-
pension logies, ontbijt en 2x diner). Alle vervoer, alsmede de diensten van
de stadsgids te Brussel zijn inbegrepen. De lunches, koffiestops en eventuele
entrees zijn voor eigen rekening. De toeslag voor een eenpersoonskamer be
draagt 32.50 en de collectieve gecombineerde reisverzekering kost 4.- per
it 71. Den Haag (op d
onder nr 070-19 08.82 (van maan-
srsoonlijk in onze vestigingen Spul-
it Spul) en Coolsingel 67, Rotterdam
POSTBUS 16050
2500 AA s-GRAVENHAGE
TEL. 070-19.08.82
(MAANDAG T/M VRIJDAG
TUSSEN 9 en 13 UUR).