'elftse moordzaak levert uniek proces op
Medezeggenschap
in onderwijs komt
slecht van grond
SER: Overheid
moet van lonen
in de kwartaire
sector afblijven
riNNENLAND*
„Lasten
verlichting
fok
and-
voor
en
tuinbouw"
g;
nternationale
elangstelling
Wellicht
acties bij
Heineken
„Koud vuur'
met succes
bestreden
11 SEPTEMBER
NATIONALE
ZIEKENDAG.
Minister heeft alleen „neen" voor ambtenaren
CeidóeSotiAont
DONDERDAG 8 SEPTEMBER 1983 PAGINA 9
Sterke stijging
liefstal vuurwapens
£N HAAG De diefstal van vuurwa-
is het afgelopen jaar toegenomen,
t risico om daarbij gearresteerd te wor-
Vi. neemt men op de koop toe. Dat con-
fcteert de Centrale Recherche Informa-
jdienst (CRI) in het jaarverslag 1982. Het
[ntal gestolen vuurwapens steeg vorig
|ar van 302 naar 533. Oorzaak van die
ring is, dat bij diverse diefstallen meer
Kpens tegelijk werden gestolen, onder
Idere bij wapenhandelaren. Die diefstal-
In werden vergemakkelijkt doordat het
k de handelaren nogal eens ontbrak aan
hldoende maatregelen, aldus de CRI. Het
Jtaal aantal in beslag genomen wapens
lalde in vergelijking met 1981 van 4.905
|ar 4.843 stuks.
Uitvinder snorkelsysteem
onderzeeboten overleden
WASSENAAR De uitvinder van het
snorkelsysteem voor onderzeeboten, de ka
pitein-luitenant ter zee bd. J. Wichers, is
afgelopen dinsdag in zijn woonplaats Was
senaar op 89-jarige overleden. Op 39-jarige
leeftijd, toen hij als officier diende bij de
onderzeedienst van de Koninklijke Marine,
deed Wichers in 1933 zijn uitvinding, die
heden ten dage nog wordt toegepast op alle
onderzeeboten ter wereld. Door het snor
kelsysteem kunnen onderzeeboten op peris
coophoogte onder water varen met gebruik
van hun dieselmotoren omdat via een pijp
lucht wordt aangevoerd en uitlaatgassen af
gevoerd. Wichers wordt zaterdag op de
Haagse begraafplaats Eyk en Duynen met
versoberde militaire eer begraven
Kaptitein-luitenant ter zee bd.
J. Wichers bij zijn pensionering
vlak na de oorlog.
„Postduiven moeten
worden ingeënt
UTRECHT De organisatie van postdui-
venhouders (NPO) heeft terecht de Kam-
pense postduivenhouder K. Zwanepol een
vliegverbodopgelegd zolang hij zijn dui
ven niet laat inenten tegen paramixo. een
op vogelpest lijkende ziekte. Dit bepaalde
vice-president mr. L. Schuman van de
rechtbank in Utrecht gisteren in een kort
geding dat Zwanepol tegen de NPO had
aangespannen. In tegenstelling tot Zwane
pol vond de rechter dat inenten absoluut
noodzakelijk was. Hij wees er op dat talloze
duiven al van de ziekte het slachtoffer zijn
geworden. Bovendien werden niet alleen de
duiven bedreigd maar ook de hele pluim
veestapel. Dat zou catastrofale gevolgen
kunnen hebben voor de export. Ook een be
roep op principieel religieuze gronden wees
mr. Schuman af.
Record aantal bezoekers
voor Anne Frankhuis
AMSTERDAM Als de huidige bezoe
kersstroom blijft aanhouden zal het Anne
Frankhuis in Amsterdam dit jaar voor het
eerst meer dan 450.000 bezoekers trekken.
Dat vertelde voorzitter Dick Houwaart
van de Anne Frankstichting gisteren op
een receptie ter gelegenheid van het af
scheid van Bauco van de Wal, die zes jaar
directeur van de stichting is geweest. De
groeiende bezoekersstroom en de veelheid
van activiteiten op het gebied van de be
strijding van fascisme, racisme en anti-se-
mitisme heeft geleid tot nijpend ruimtege
brek. Het bestuur van de Anne Frank
stichting heeft hiervoor een oplossing ge
vonden door de aankoop van een pand
aan de Keizersgracht, vlak achter het
Anne Frankhuis.
VVDM EN AVNM positief
over variable diensttijd
DEN HAAG De beide dienstplichtigenorgani
saties AVNM en VVDM staan in principe posi
tief tegenover het onderzoek naar een variabele
diensttijd. Zij reageren daarmee op een door
staatssecretaris Hoekzema van defensie ingestel
de stuurgroep ingesteld, die gaat onderzoeken of
het mogelijk is de dienstplicht voor een aantal
functies met enkele maanden te verlengen. Het
gaat hierbij om hogere technische functies. Daar
tegenover moet de stuurgroep ..aanpassing
diensttijden" gaan bekijken of de diensttijd voor
dienstplichtigen in eenvoudiger functies kan
worden verkort. De AVNM is er voorstander
van om de „basisdiensttijd" van 14 naar 12
maanden terug te brengen, en dienstplichtigen
die in hogere technische functies zitten vrijwillig
te laten nadienen. De VVDM wijst er op dat voor
eenvoudig werk wel compensatie moet worden
gegeven voor vuil en onaangenaam werk.
5CHTBANK MOET BEHANDELING MOGELIJK UITSTELLEN
ministerie in Den
houdt er rekening
iee dat de Haagse recht-
EN HAAG Het open- justitie, mr. J Suyver, is het
rapport van de psychiatrische
observatiekliniek (POK) in
Utrecht nog niet binnen. Bij
- i het psychiatrisch onderzoek
ank volgende week niet zoucjen enkele hersenafwijkin-
lekomt aan een volledige gen aan het licht zijn geko
men. Het onderzoek dat hier
naar wordt ingesteld in het
Academisch Ziekenhuis in
Utrecht zou nog niet zijn afge
rond. Waar dat precies aan
ehandeling van de straf-
»ak tegen C.Y., die wordt
?rdacht van de moord op
fs mensen in het Delftse
ifé 't Koetsiertje op 5
kening mee, dat de zaak dins
dag geheel of gedeeltelijk
wordt aangehouden.
De advocaat van Y., mevrouw
mr. C. van de Puttelaar uit
Rotterdam, zal in ieder geval
om aanhouding vragen, zo liet
zij gisteren weten. Naar haar
zeggen kan de verdediging
zich onvoldoende voorberei
den als het gerechtelijk onder
ligt. kon mr. Suyver gister- «en ais nei gerecnieiijK onaer-
zwk in een zo laat stadium
wordt afgesloten. Zij verwacht
)ril van dit jaar. Het pro- avond niet zeggen. Normaal
tegen de 27-jarige gesproken moet de psychiatri
I elftenaar zou dinsdag
leginnen voor de Haagse
fehtbank. Het oponthoud
sche rapportage enkele wéken het POK-rapport niet eerder
tevoren bij dl rechtbank zijn, ?a!\ haar bezit te
al komt het vaker voor dat het
rapport op het laatste nippertje
irdt veroorzaakt door wordt ingediend. Vooral in
:t uitblijven van psychi- deze zaak zal de rechtbank
rische rapportage over naar uiterste zorgvuldigheid
streven, zo is de verwachting
van het openbaar ministerie.
Het O.M. houdt er daarom re-
verdachte.
.lgens de Haagse officier van
hebben.
De president van de strafka
mer van de Haagse rechtbank,
mr. S. Kootte, gaat er voorals
nog van uit dat de zaak dins
dag behandeld kan worden.
De rechtbank kan het proces
De zaak tegen Y. mag met
recht een voor Nederland
uniek proces worden ge
noemd. Volgens het ministerie
van justitie kreeg de rechterlij
ke macht in Nederland nooit
eerder te maken met een ver
dachte van een zesvoudige
moord. Op moord staat vol
gens het Nederlandse straf
recht levenslange gevangenis
straf of een gevangenisstraf
van ten hoogste twintig jaar.
Voor doodslag, die Y. subsi
diair ten laste is gelegd, geldt
een maximum straf van vijf
tien jaar cel.
Het Delftse drama voltrok zich
op 5 april van dit jaar. Om nog
steeds onduidelijke redenen
bestookte Y. de klandizie van
café 't Koetsiertje die
avond met een 9 millimeter pi
stool van het type FH Highpo-
wer. Hét eerste slachtoffer was
de 31-jarige A. Smits. Met hem
zou de verdachte volgens som
mige getuigenverklaringen al
in een eerder stadium ruzie
hebben gehad. Na Smits vielen
nog vijf doden; de 50-jarige W.
van Baarle, de 41-jarige W.
Janssen, de 47-jarige J. van
Drongelen, de 38-jarige me
vrouw A. Sneekes en haar
twaalfjarige dochtertje. Alle
slachtoffers kwamen uit Delft.
Na de schietpartij, die een on
voorstelbare ravage aanrichtte,
sloeg de verdachte op de
vlucht. Twee dagen later werd
hij na een grootscheepse klop
jacht in Zaandam aangehou
den. Daarvoor gaf de politie de
identiteit van de verdachte
prijs, wat in Nederland een
bijzonder ongebruikelijke
maatregel is. Na de arrestatie
van de verdachte werd justitie
heel wat minder mededeel
zaam. „Over de voortgang van
het opsporingsonderzoek en
het gerechtelijk vooronder
zoek zullen geen verdere me-
dedëlingen worden gedaan",
zo liet het Openbaar Ministerie
weten toen Y. op 11 april werd
voorgeleid aan de officier van
justitie.
Ruzie
Sindsdien is eigenlijk alleen
nog bekend geworden dat Y.
ongeveer twee weken voor de
bloedige schietpartij de aanwe
zigen in een ander Delfts café
bij een ruzie zou hebben be
dreigd. De Delftse politie
meldde op 18 april de aanhou
ding van een tweede verdach
te, een 41-jarige Delftenaar.
Na enkele dagen liet de politie
de man echter weer lopen om
dat van enige medeplichtig
heid niets was gebleken.
Eind april werd de schietpartij
in 't Koetsiertje gerecon
strueerd. De film- en vide
o-opnamen die toen zijn ge
maakt zullen mogelijk worden
vertoond in de rechtszaal. De
officier van justitie die de zaak
dinsdag zal aanbrengeji is mr.
H. den Os. President van de
rechtbank is mr. S.Kootte. Hij
zat ook de strafkamer van de
Haagse rechtbank voor die de
Haagse nachtclubportier Koos
H. eind 1981 wegens drievou
dige moord veroordeelde tot
levenslange gevangenisstraf.
De twee andere leden van het
rechtscollege zullen zijn mr. N.
Schipper en mevrouw mr. J.
Fasseur-van Santen.
LEEUWARDEN De
ïstenverlichting voor het
drijfsleven moet door-
an, en wel zodanig dat
[fstandigen in de land-
tuinbouw daar evenre-
g van profiteren. Tot nu
e is er van de door het
ibinet-Lubbers beloofde
stenverlichting nog niets
rechtgekomen. Voorzit-
r J. van der Veen van
e Nederlandse Christelij-
i Boeren- en Tuinders-
md (NCBTB) zei dit
indaag in zijn jaarrede
-blgens hemis het nog een
xl en vraag of boeren en tuin-
rs kunnen profiteren van de
1/ itenverlichting die het kabi-
t thans in voorbereiding
lijnt te hebben. Van der
en meende dat ons land de
inomische crisis te laat heeft
ngepakt. waardoor er nu on-
Idoende financiële ruimte is
i profijt te trekken uit de
leving van de Amerikaanse
Dnomie. Er zal daarom nog
rder moeten worden bezui-
De NCBTB wil daar vol-
ns zijn voorzitter wel aan
k1 «werken, maar dan moet de
i lering duidelijk laten blij-
n ernst te maken met het
ornemen de lasten voor het
Irijfsleven te verlichten.
(Van onze sociaal-economische redactie)
DEN HAAG Ook in de niet op winst gerichte sector,
de zogenaamde kwartaire sector die geheel of voorna
melijk drijft op subsidies of premies, moet de overheid
zich niet bemoeien met de arbeidsvoorwaarden, zo
meent de SociaalEconomische Raad. Net als in het
bedrijfsleven is het vaststellen van die voorwaarden
een zaak van werkgevers en vakbonden. Langs een
omweg via de hoogte van subsidie of premie
heeft de overheid al invloed genoeg, aldus de SER in
een advies aan minister De Koning van Sociale Zaken.
In de kwartaire sector werken ongeveer een half miljoen men
sen met de ziekenhuizen (185.000 werknemers) en het welzijns
werk (130.000) als grootste sectoren en voorts behoren ertoe de
ziekenfondsen, bedrijfsverenigingen, spoorwegen en omroep.
Het advies van de SER is daarom zo interessant omdat de minis
ter nog slechts kort geleden ingreep in de contracten van o.m.
omroep, ziekenfondsen en bedrijfsverenigingen door deze secto
ren tot trendvolgers uit te roepen. Deze ingreep wordt hem te
meer verweten omdat hij ongetwijfeld al op de hoogte was van
wat de SER hem enkele weken later zou adviseren. De SER rea
geert op een adviesaanvrage van het kabinet van precies vijf
jaar geleden. In die aanvrage stelde het kabinet, dat het uit
gaande van zijn verantwoordelijkheid voor de collectieve uitga
ven behoefte had aan een wettelijk instrumentarium om de
arbeidsvoorwaarden in de kwartaire sector te kunnen beïnvloe
den. De Koning heeft zich dat instrumentarium intussen al ver
schaft vis de Tijdelijke wet arbeidsvoorwaarden collectieve sec-
De bemanning
van het
Nederlandse
marineschip Piet
Heyn had maar
liefst zestig
fietsen
meegenomen om
tijdens het
bezoek aan
Groenland het
reusachtige
eiland „op zijn
Nederlands" te
kunnen
verkennen.
Groenland is
voor de
Nederlandse
marine onbekend
gebied. De Piet
Heyn, die het
aandoet in het
kader van een
NAVO-oefening,
is het eerste
Nederlandse
marineschip dat
er een bezoek
brengt.
Man zat 35 jaar
onterecht in gesticht
LIVERPOOL In Engeland
mag een man, die 35 jaar in di
verse psychiatrische inrichtin
gen heeft doorgebracht, wor
den vrijgelaten nadat was ge
constateerd'dat hij nooit gees
tesziek is geweest. ,Ik wilde
eruit voordat ik dood ga" ver
klaarde de 51-jarigi Wilson
nadat een tribunaal zijn vrijla
ting had gelast.
Op 15-jarige leeftijd liep Wil
son Weg van huis. Hij stal een
fiets en pleegde een inbraak in
een strandtent.
sn stampvolle zaal gisteren bij Christie's
Amsterdam bij het veilen van de col-
I :tie kunst en antiek van huizenhande-
ir H. Fennis, de Rotterdamse „krotten-
ning". Volgens Christie's was er veel
ernationale belangstelling voor de vei-
g. Er werd onder meer (per telefoon)
boden uit Amerika, Canada, Italië en
ïitserland. Fennis week twee jaar gele-
n met achterlating van een miljoenen-
huid uit naar het buitenland. De verza
ding werd geveild in opdracht van de
tvanger der directe belastingen in Den
lag. De opbrengst van de veiling was
na 2,7 miljoen.
ARNHEM De eerste re
sultaten van de in augus
tus 1982 in werking getre
den Wet Medezeggen
schap Onderwijs zijn nog
weinig bemoedigend. De
belangstelling is slechts
gering, van werkelijke de
mocratische procedures bij
de totstandkoming van
medezeggenschapsraden
op scholen is nauwelijks
sprake, de bevoegdheden
van de raden zijn overwe
gend adviserend, en in de
samenstelling van de ra
den neemt de „elite" de
plaats van andere groepe
ringen (arbeiderskringen,
culturele minderheden,
e.d.) in.
Dat zei prof.dr. J. van Keme-
nade, hoogleraar aan de uni
versiteit van Amsterdam en
Tweede Kamerlid voor de
PvdA, gisteren in Arnhem bij
de presentatie van twee onder
zoeken, die door de Amster
damse en Groningse universi
teit zijn gehouden.
Volgens Van Kemenade blijkt
uit de onderzoeken, dat de be
langstelling voor lidmaatschap
zeer gering is. Op verreweg de
meeste scholen hoefden niet
eens verkiezingen te worden
gehouden, omdat het aantal
beschikbare kandidaten even
groot was als het aantal plaat
sen.
De bevoegdheden van de
meeste raden zijn nog voorna
melijk adviserend. Slechts bij
enkele beslissingen is instem
ming van de raad vereist,
maar dat recht geldt doorgaans
alleen voor uitzonderlijke be
slissingen, zoals veranderingen
van de grondslag of doelstel
lingen van de school. Over be
slissingen inzake het feitelijk
functioneren van de school
(vaststelling werkplannen,
aanstelling of ontslag van de
leiding, nieuwbouw) heeft de
medezeggenschapsraad slechts
hoogstzelden iets te vertellen.
Een en ander zal er toe leiden
dat de medezeggenschapsraad
op de meeste scholen niet
meer zal zijn dan een geregele-
menteerde adviescommissie,
die de beslissingsbevoegdheid
van het schoolbestuur nauwe
lijks aantast.
DEN BOSCH Bestuur
der Jacques Kirkels van
de Industriebond FNV,
sluit niet uit dat binnen
kort acties worden ge
voerd bij Heineken in
Den Bosch. Vanaf begin
dit jaar wordt bij Heine
ken op centraal niveau
onderhandeld over een
nieuwe cao.
In de voorstellen van de In
dustriebond FNV is arbeids
tijdverkorting volgens Kirkels
het belangrijkste element. De
Industriebond wil daarvoor de
prijscompensatie inleveren.
„Heineken wil ook van de
prijscompensatie af maar eist
bovendien dat bij arbeidstijd
verkorting een evenredig per
centage van het loon wordt in
geleverd. Bovendien wil Hei
neken een aantal verworven
heden aantasten. Zo wil het
bedrijf via de invoering van
een nieuw ploegensysteem
gaan werken op zaterdag. Dat
nemen we niet", aldus Kirkels.
AMSTERDAM Het Wilhel-
mina Gasthuis (WG) in Am
sterdam heeft de afgelopen
twintig jaar veel succes ge
boekt met de behandeling van
gangreen (het afsterven van
weefsels ten gevolge van afge
sloten of onvoldoende bloeds
omloop) ook wel „koud vuur"
genoemd. Door deze behande
ling, het toedienen van zuur
stof onder hoge druk, daalde
de sterfte onder patiënten met
gangreen van 75 tot 15 pro
cent. Dit heeft het Academisch
Medisch Centrum (AMC) in
Amsterdam gisteren meege
deeld naar aanleiding van een
congres over de zogenaamde
hyperbare geneeskunde, dat
van 7 tot en met 9 september
in dat ziekenhuis gehouden
wordt. Het toedienen van
zuurstof onder hoge druk ge
beurt meestal in een speciaal
daarvoor ontworpen tank. Het
WG was het eerste ziekenhuis
ter wereld dat onderzoek heeft
gedaan naar de hyperbare ge
neeskunde en het enige in Ne-
ADVERTENT1ES
EEN ZIEKE VERWEN JE MET
'N BLOEMETJE.
NATUURLIJK DOEN
MAAKT FLEURIG EN GROEN
RIEMELS
(Van onze sociaal-economische
redactie)
DEN HAAG Minister
Rietkerk van Binnenland
se Zaken heeft gisteren in
het periodieke overleg
met de ambtenarencentra-
les alleen maar negatief
gereageerd op verzoeken
van de vakbonden. Zijn
enige motief was: Er is
geen geld. Overleg was
niet mogelijk. De centra
les willen thans tot ver
rassing van de minister de
problemen voorleggen
aan de kersverse geschil
lencommissie. Er is overi
gens slechts (bindende)
arbitrage mogelijk als alle
partijen ermee instem
men.
De centrales vroegen om uit
betaling van de zogenaamde
nacalculatie over 1982 (0.24
pet), de prijscompensatie per 1
juli 1983 (0.44 pet) en herstel
van de vakantietoeslag van 7,5
naar 8 pet. Rietkerk wees al
deze uit het trendbeleid voort
vloeiende verlangens af, maar
ontkende desgevraagd dat hij
dat trendbeleid wil opgeven;
de arbeidsvoorwaarden van
ambtenaren moeten zoveel
mogelijk gelijke tred blijven
houden met die in het bedrijfs
leven. Hij voegde er echter
aan toe, dat hem de financiële
ruimte ontbreekt om dat be
ginsel na te leven en hij wees
er ook op, dat begin 1983 al
was medegedeeld, dat er dit
jaar verder niets meer zou
kunnen gebeuren. Hij liet uit
komen, dat de ambtenaren blij
mogen zijn, dat de voorgeno
men korting van twee procent
per 1 oktober niet doorgaat.
