Nieuwe beweging bindt
in Zuid-Afrika strijd
tegen de apartheid aan
B
Walesa: deze week begin
langzaam-aan-acties
Blinde ziet weer
na tik met emmer
Franse
vliegtuigen
in Tsjaad
gearriveer
lm
91
Chinese piloot wendde brand voor
tijdens ontsnappingsvlucht
BUITENLAND
£eicUc0otuant
MAANDAG 22 AUGUSTUS 1983 PAGIN
■jrede
Wc
ENSI
Buit bij
overval op
Cartier 15
miljoen
CANNES Het bedrag dat
eind vorige week bij de juwe
lier Cartier in Cannes aan sie
raden en juwelen werd buitge
maakt, beloopt bijna 15 mil
joen gulden. Volgens de politie
zijn de daders een in sieraden-
diefstallen gespecialiseerde
bende Joegoslaviërs, die in het
afgelopen jaar al voor onge
veer 25 miljoen gulden aan
sieraden en juwelen
ben geroofd.
heb-
De blinde Engelsman Kevin
Willis (28) is zeer blij dat hij
weer kan zien, nadat zijn
vrouw hem met een emmer
per ongeluk op zijn hoofd had
geslagen. Al op driejarige
leeftijd had hij het licht uit zijn
linkeroog verloren toen een
pijlkje hem had getroffen. Vo
rig jaar werd Kevin ook aan
zijn andere oog blind. Volgens
zijn artsen heeft de emmer
waarschijnlijk een beknelde
zenuw losgemaakt.
Nieuw gesprek tussen VS
en verzet El Salvador
SANTA BARBARA De speciale Amerikaanse
afgezant voor Midden-Amerika, Richard Stone, is
van plan deze maand opnieuw besprekingen te
voeren met de Salvadoraanse guerrillabeweging.
Op 31 juli had hij ook al een gesprek met guerril
laleider Ruben Zamora. Overigens zal Stone niet
onderhandelen over de eis van de guerrillastrij
ders, dat ze een rol krijgen krijgen toebedeeld in
de Salvadoraanse regering. De VS menen dat de
verkiezingen moeten uitmaken wat de bevolking
van El Salvador wil. Het verzet moet dan ook ge
woon aan de voor volgend jaar geplande verkie
zingen deelnemen, aldus Washington.
HOGE PLO-
FUN CTION ARIS
IN ATHENE
DOODGESCHOTEN
ATHENE Een van de naaste medewerkers
van Aboe Jihad, de plaatsvervangend opper
bevelhebber van de Palestijnse strijdkrach
ten, is zaterdag in Athene vermoord. Het
slachtoffer is Mamoen Mreish, een hoge func
tionaris van El Fatah, de belangrijkste groe
pering binnen de Palestijnse Bevrijdingsorga
nisatie.
De tot dusverre onbekende „correctieve Be
weging", een oppositionele groepering binnen
Fatah, heeft zich verantwoordelijhk gesteld
voor de moordaanslag op Mreish. De PLO be
schuldigde eerder Israël ervan achter de aan
slag te zitten.
Moebarak: Israël moet
als eerste uit Libanon
KAIRO De Egyptische president Moebarak
gisteren na een ontmoeting met de Amerikaanse
gezant voor het Midden-Oosten, McFarlane.
klaard dat Israël zich als eerste eenzijdig uit Liba j|
...wet terugtrekken. „Wij vertrouwen erop dat de
rische troepen daarna hun eigen terugtrekking
len overwegen", aldus Moebarak
Na het in mei gesloten akkoord tussen Israël
banon stond de Egyptische president nog op
standpunt, dat de Israëlische en Syrische troepen ra;
lijktijdig uit Libanon zouden moeten worden te
getrokken. Volgens McFarlane is de gedeeltelijk!
rugtrekking van de Israëlische troepen, die bini bij
kort zal beginnen, een stap in de richting van K
algehele aftocht uit Libanon. Israël heeft echter
totale vertrek uit Libanon afhankelijk gesteld
een gelijktijdige Syrische terugtrekking.
camp
KAAPSTAD Tijdens
een massa-bijeenkomst in
Kaapstad is dit weekeinde
een nieuwe overkoepelen
de beweging tegen de
apartheid opgericht, waar
in alle rassen van Zuid-A-
frika vertegenwoordigd
zijn. Rond 8.000 mensen
waren uit alle delen van
het land naar Kaapstad
gereisd voor de oprichting
van het Verenigd Demo
cratisch Front UDF. Het
UDF is een verbond van
zo'n 400 religieuze, vak-
bonds-, sport- en andere
verenigingen, die geza
menlijk ongeveer een mil
joen leden zou tellen.
Daarmee is het UDF de
grootste anti-apartheidsor
ganisatie in Zuid-Afrika
geworden, sinds het Afri
can National Congress
ANC in 1960 tot verboden
beweging werd verklaard.
organisatie wil zich
inzetten voor een staat zonder
rassenonderscheid. Tot de
prioriteiten behoort het orga
niseren van een campagne te
gen de regeringsvoorstellen
voor een beperkte deling van
de politieke macht met kleur
lingen en Indiërs. In die her
vormingsvoorstellen blijft de
zwarte meerderheid uitgeslo
ten van de politieke macht.
Het UDF verzet zich ook te
gen andere apartheidswetten,
die de bewegingsvrijheid van
zwarten in stedelijke gebieden
verder aan banden willen leg
gen.
Een van de sprekers op de op
richtingsvergadering was do
minee Allan Boesak. de voor
zitter van het wereldverbond
van gereformeerde kerken.
Hij waarschuwde de regering
dat de burgers bereid zijn op
elk niveau het kwalijke sy
steem van apartheid te bestrij
den. Wij zullen niet tevreden
zijn totdat Zuid-Afrika op
nieuw een ongedeeld land is,
een democratie waar alle men
sen zinvol kunnen deelnemen
in de regering, aldus Boesak.
a m*- X- m
Flatgebouw ingestort
In Kairo werden zaterdag zeker 21 mensen gedood en tien gewond, toen een flatgébouw van vier
verdiepingen neerstortte. De eigenaar had zonder vergunning verdiepingen op zijn huis gebouwd
en was juist bezig met de bouw van een vijfde verdieping voor zijn zoon die ging trouwen. De
eigenaar, zijn vrouw en drie kinderen zijn onder de slachtoffers. In Alexandrië stortte een dag later
een gebouw van zeven verdiepingen in. Daarbij kwamen negen man om het leven. Illegale bouwac
tiviteiten komen in Egypte veelvuldig voor door huiseigenaren die de slepende bureaucratie willen
vermijden en hun huurinkomsten willen vergroten.
WARSCHAU Lech
Walesa heeft gisteren ge
zegd dat de verboden
vakbond Solidariteit deze
week in heel Polen zal
beginnen met langzaam-
-aan-acties. Als zich daar
bij ongeregeldheden voor
doen, zal dat de schuld
zijn van de communisti
sche autoriteiten, aldus de
leider van Solidariteit.
Walesa, in de tegenaanval na
de recente aanvallen op zijn
persoon in de Poolse pers, oe
fende scherpe kritiek uit op de
regering wegens het negeren
van de verjaardag van de sta
kingen in 1980 op de Lenin-
-werf in Gdansk waaruit de
vrije vakbond Solidariteit
voortvloeide. Volgens Walesa
eist Solidariteit nog steeds be
sprekingen met de autoriteiten
over de regeringsbelofte van
drie jaar geleden dat vrije vak
bonden zouden zijn toegestaan
te opereren in Polen. „De in
structies zijn duidelijk: vanaf
23 augustus zullen er lang
zaam-aan-acties zijn in de fa
brieken. Op 31 augustus volgt
er een boycot van het open
baar vervoer en de pers", al
dus Walesa.
De Poolse autoriteiten hebben
afgelopen week de onafhanke
lijke bond van Poolse schrij
vers ontbonden. De maatregel
komt niet onverwachts en vol
tooit de afbraak van vakorga-
;s, die na de oprichting
Solidariteit waren ont-
De belangrijkste woordvoer
der van het Kremlin, Leonid
Zamyatin, heeft dit weekeinde
gezegd in de eerste officiële
reactie op het pauselijk bezoek
dat de kerkelijke oppositie te
gen het communisme in Polen
is versterkt na het bezoek van
paus Johannes Paulus II aan
zijn geboorteland. In sommige
steden, aldus Zamyatin, wor
den kerken gebruikt als bases
voor „een of ander strijd-
RÜITENHEER
Moskou wil
VN-verdrag
tegen militair
gebruik ruimte
MOSKOU De Sovjet-Unie
heeft voor de komende zitting
van de Algemene Vergadering
van de Verenigde naties een
ontwerp-verdrag ingediend
dat elk militair gebruik van de
ruimte wil verbieden. Het
voorstel tot demilitarisering
van de ruimte is uiteengezet in
buitenlandse zaken Andrei
Gromyko aan VN-secretaris-
-generaal Perez de Cuellar.
Het ontwerp-verdrag sluit aan
bij het voorstel dat partijleider
Joeri Andropov vorige week
deed aan bezoekende Ameri
kaanse senatoren voor een
stop op anti-satellietwapens.
Een dergelijk verdrag zou be
perkingen kunnen opleggen
aan het Amerikaanse ruimte
veerprogramma, waarvan de
Russen vrezen dat het voor
militaire doieleinden wordt
gebruikt. De Sovjet-Unie heeft
overigens al wapens die in de
ruimte kunnen worden ge
bruikt.
Tweeling voor
tot levenslang
veroordeelde
terroriste
TURIJN Giulia Borelli, een
tot levenslange gevangenis
straf veroordeeld Italiaanse
terroriste, is zaterdag in een
ziekenhuis in Turijn bevallen
van een tweeling, een meisje
en een jongen. De vader, de
32-jarige Enrico Galmo2zi, zit
wegens terrorisme een gevan
genisstraf van 15 jaar uit. De
zwangerschap van de 30-jarige
Giulia heeft in Italië veel op
zien gebaard omdat vaststaat
dat de bevruchting moet heb
ben plaatsgevonden in de
rechtszaal, tijdens het langdu
rige massaproces tegen 135 ex-
treem-linkse verdachten. Te
genover journalisten zei Giu
lia: „Het was geen ongelukje,
maar mijn vaste wil. Ik ben
met bereid af te zien van het
onvervreemdbare recht op
moederschap".
Fillippijnse militairen staan met automatische geweren in de aanslag, terwijl vlak voor hen de zo
juist vermoorde oppositieleider Aquino (rechts) ligt. Linsk van Aguino ligt de doodgeschoten man,
die de moord op Aquino zou hebben gepleegd.
Marcos wil
Amerikaans
en Japans
persbureau
vervolgen
(Vervolg van de voorpagina)
MANILLA De Filip
pijnse autoriteiten gaan
het Amerikaanse persbu
reau UPI en het Japanse
persagentschap Kyodo
vervolgen wegens laster,
omdat zij berichten van
ooggetuigen verspreidden
die zeiden dat Aquino
door militairen was dood
geschoten. Dit heeft de Fi
lippijnse minister van in
formatie, Cendana, gister
avond bekend gemaakt.
UPI heeft al laten weten dat
het zijn verslag van de gebeur
tenissen handhaaft. Een ver
slaggever van het Amerikaan
se persbureau beroept zich op
twee verklaringen van perso-
V
Het lichaam
van de Filip
pijnse oppo-
i, die zich aan boord van
het toestel bevonden. Van het
Japanse persbureau is nog
geen commentaar verkregen.
De Filippijnse president Mar
cos heeft gisteren de moord
aanslag scherp veroordeeld.,
maar legde er de nadruk op
dat hij Aquino had gewaar
schuwd niet terug te keren
omdat politieke tegenstanders
hem wilden vermoorden. De
rooms-katholieke kardinaal
truck gedra
gen. Aquino
werd even
daarvoor op
het vliegveld
van manilla
doodgescho-
van Manilla, Sin, een ver
klaard tegenstander van Mar
cos, maande de volgelingen
van Aquino tot kalmte en zei:
„Als wij toelaten dat de dood
de vlammen van het geweld
kan aanwakkeren, dan is hij
tevergeefs gestorven". Het
Amerikaanse ministerie van
buitenlandse zaken heeft de
moord op Aquino gisteravond
veroordeeld als „een laffe en
verfoeilijke daad".
N'DJAMENA
Franse vliegtuigen van
Franse luchtmacht en
tankvliegtuig zijn gistei
in de Tsjadische hoofds b
N'Djamena gearrivee
De gevechtstoestell
vier Jaguars en vier IV N H
gae F-l jachtbommenw vere
pers, hebben de taak
2.000 Franse militairen g he
Tsjaad bescherming v;dge:
uit de lucht te bieden aak
gen eventuele Libistpkze
aanvallen.
zo'n 500 kilometer ten
van N'Djamena hebben
worpen. Franse troepen
den onlangs op verzoek
president Habré naar T
gezonden, omdat deze een
dere opmars van de door L
gesteunde Tsjadische rebe
verwacht. Zolang de Frai
hun huidige strategie vol
om verdere Libische
winst tegen te gaan zonde)
tieve steun te verlenen
een mogelijke tegenaanval
het Tsjadische regeringslej
verwachten militaire wa
mers niet dat het tot
Frans-Libische treffen zal
icial
eel
>jg ni
VSenSovjeljCi
Unie
werken aan
betere
hot liner
Aquino was symbool van verzet tegen Marcos
MANILLA De Filip
pijnse 'oppositieleider Be-
nigno Aquino, die gisteren
op 50-jarige leeftijd,werd
vermoord, leek voorbe
stemd om eens president
te worden. Aquino bleef
ondanks gevangenisstraf
en bedreigingen tegen zijn
leven het dictatoriale be
wind van Marcos bestrij
den en werd door velen
gezien als een alternatief
voor de huidige president.
Na drie jaar zelfgekozen bal
lingschap in de Verenigde Sta
ten besloot hij naar de Filippij
nen terug te gaan om campag
ne te voeren voor de parle
mentsverkiezingen van vol
gend jaar. Toen hij de plannen
voor zijn terugkomst eerder
deze maand bekendmaakte,
weigerden de Filippijnse auto
riteiten hem een paspoort te
geven en zeiden dat zijn leven
in gevaar zou komen. Aquino,
die deze waarschuwingen als
belachelijk van de hand wees.
stelde zijn reis toch twee we
ken uit, maar was vastbesloten
daarna naar Manilla te gaan.
Hij wilde op niet-gewelddadi-
ge wijze oppositie voeren tegen
Marcos. „Ik moet de president
ervan overtuigen dat hij mij
moet helpen de democratie te
rug te brengen in ons land", zo
zei hij. Aquino heeft voortdu
rend campagne gevoerd voor
herstel van de democratische
wetten, die van kracht waren
voor de afkondiging van de
staat van beleg in 1972. In bre
de kring werd aangenomen
dat Aquino de presidentsver
kiezingen van 1973 zou hebben
gewonnen als Marcos het jaar
daarvoor de staat van beleg
niet had afgekondigd. Aqui
de
onder de noodtoestand werd
gevangengezet. Hierdoor werd
hij een symbool van het verzet
tegen de dictatuur van presi
dent Marcos. Het régime-Mar-
cos beschuldigde hem van sa
menwerking met de Commu
nistische Partij op de Filippij
nen, terwijl de communisten
meenden dat hij een te pro-
Amerikaanse koers volgde.
Een jaar voor het opheffen
van de staat van beleg, in 1980,
kreeg Aquino toestemming
naar de Verenigde Staten te
gaan voor een hartoperatie.
Dit op voorwaarde dat hij zou
terugkomen om zijn straf uit
te zitten. Eenmaal in de VS
besloot hij te blijven en zei
hierover: „Een verbond met
de duivel is helemaal geen
verbond". Na zijn hartoperatie
studeerde hij aan de Harvard
Universiteit en werkte vervol
gens als onderzoeksmedewer
ker op het technologisch insti
tuut van Massachusetts.
Gedurende zijn lange en suc
cesvolle politieke carriere
werd Na zijn arrestatie in 1972
zat hij ruim zeven jaa'r vast in
een militair kamp. Hier wei
gerde hij het met de Filippijn
se autoriteiten op een ak
koordje te gooien en zo zijn
vrijheid te herwinnen. Hij
bleef zijn kritiek aan het adres
van Marcos spuien. Kort voor
zijn terugkeer naar zijn land
verklaarde Aquino: „De enige
moordenaars voor wie ik bang
ben zijn de vuurpelotons van
Marcos. Ik ga terug terwijl ik
weet dat mijn leven kan eindi
gen voor een vuurpeloton".
WASHINGTON In Mosf
vorige week een gehei
Amerikaans-Sovjetrussischi
bijeenkomst gehouden on
verbindingen tussen beide
den, in het bijzonder de z
naamde hot line, te verbete
de risico's te verminde
het bij vergissing u
ken van een conflict. De
stellen bestaan uit een
zienlijke versnelling vs
het
de mogelijkheid tot
overbrengen van grafieken
kaarten en die Moskou
Washington zouden kunr
helpen direct beter de ont
keling van een of andere
in geval
begrijpen
crisis.,
Jfferi'
ofcime
d gi
:1 rlic
:der
SEOEL Een Chinese
testpiloot heeft dit week
einde verteld hoe hij een
brand in zijn (Russische)
Mig-21 voorwendde om
naar Zuid-Korea te kun
nen vluchten. De 46-jari-
ge Sun Tien-Chin zei dat
hij op 7 augustus op een
radar-testvlucht boven de
Chinese kust op een
hoogte van 8.000 meter
vloog, toen hij besloot
zich te ontdoen van een
meevliegende Mig.
Met behulp van een tolk ver
telde hij: „Ik daalde tot 1.500
meter na plotseling gedraaid
te hebben en meldde dat er
brand was in de cockpit. Toen
zakte ik tot 100 meter en
meldde de controletoren over
de radio: ,Ik ga mijn schiet
stoel gebruiken'". De piloot,
die voor het eerst in het open
baar verscheen nadat hij zijn
toestel aan de grond had gezet
op een niet genoemde basis
van de Zuidkoreaanse lucht
macht, zei dat hij toen recht
streeks koers had gezet naar
Zuid-Korea.
De autoriteiten in Seoel heb
ben tegen Sun gezegd dat hij
naar Taiwan mag om daar po
litieke asiel te vragen. Hij
vertrekt waarschijnlijk één
dezer dagen. De regering in
Taipei heeft verklaard dat
Sun ruim 10 miljoen gulden
in goud krijgt als hij zich in
Taiwan vestigt. Een andere
Chinese piloot, kapitein Wu
Yung-Ken, die vorig jaar ok
tober naar Zuid-Korea vloog
en vervolgens naar Taiwan
ging, kreeg 7,5 miljoen gulden
in goud. Hij is nu majoor in de
luchtmacht van nationalis
tisch China.
Sun, die de rang had van ko
lonel, zei dat hij zijn moeder,
vrouw en twee kinderen in
China heeft achtergelaten. Hij
verklaarde het communisti
sche systeem te zijn gaan ha
ten tijdens de culturele revo
lutie die vanaf 1966 op het
vasteland woedde. Sun zei dat
zijn vader, een partijfunctio
naris, weggezuiverd werd na
dat enkele mensen het tegen
hem hadden opgenomen en
naar een werkkamp werd ge
stuurd, waar hij na een
maand stierf vanwege slechte
behandeling. „Mijn hart was
gebroken. De culturele revo
lutie was tragisch", aldus Sun.
Hij zei dat hij op de zwarte
lijst kwam en verscheidene
jaren niet mocht vliegen.Va
naf 1976 werd hij in zijn rech
ten hersteld, maar hij moest
constateren dat de mensen die
zijn vader hadden wegge
werkt, hoge posities hadden
gekregen. Mede hierdoor
De overgelopen Chinese
piloot Sun Pien-Ching.
bleef hij ontsticht over het
Chinese systeem.„Ik besloot
lange tijd geleden naar de
vrije wereld te vluchten,
maar pas kort geleden kreeg|
ik de kans toen ik overge
plaatst werd naar Liaoning ii
Noordoost-China", aldus Sun
