ffiet zilte nat
1
Jinale
Nederland eet zich
ongans aan
anti-hongerkoekjes
AFSLANK-INDUSTRIE
DIJDT STEEDS VERDER UIT:
ZATERDAG 30 RJU 1983
Ir is een theorie die zegt dat het door de
iensen nagestreefde ideale lichaamsge-
icht omgekeerd evenredig is aan het
[ewicht van hun portemonnee. In tijden
aarin men weinig te verteren had, zo-
in de periode voor de Tweede We
reldoorlog, kon je nog eer inleggen met
een Rubensiaans postuur. Daarna werd
de „ideale vrouw' steeds slanker, totdat
uiteindelijk in de welvarende jaren zes
tig bij het fotomodel Twiggy (twijgje) de
campi ribben te tellen waren.
«n ma Historici die bovenstaande theorie aan-
p 0; hangen, zitten nu met spanning te wach-
Iten op een kentering. Het gaat tenslotte
al zo n tien jaar lang steeds een beetje
t °p «minder goed met de economie. Fotomo-
ik.comyel „Mollie" kom je echter nog niet in de
'(Pagpodebladen tegen. Vorig jaar werden in
(Nederland zelfs tweemaal zoveel af-
klankmiddelfjes verkocht als in 1981.
Nederlanders zijn mo-
„op dieet", bleek onlangs uit
onderzoek. In deze „markt" boekte
Engels anti-hongerkoekje een
succes.
Ineke van der
Oudernaa:„Af en
toe denk ik wel
eens: zijn we niet
te paranoia?".
gegrepen door de zoutwatervisserij,
dat ze zelden of nooit meer anders
doen. Ik ken ook veel zoetwater
vissers met name
i het fijne werk die de 1
ophalen voor vissen in zee en
gaten: „Mij te grof".
Toegegeven: het materiaal is totaal
anders. Nylon van 30-00 of i
lood van 75 tot (bij felle stroom) 250
gram, soms hengels als poken, met
een top zo dik als een kinderduim.
't Is een verschil als tussen volley
bal en voetbal, zeg maar: je doet het
allebei met een bal maar daar
houdt de overeenkomst wel op.
Voor wie met zout water kennis
wil maken raad ik een dagje
van Tholen uit ten zeerste aan. Om
vele redenen:
Tholen is een allerbekoorlijkst
oud Zeeuws stadje met goede hore
ca voor daarna;
de wateren in de Zak van de
Oosterschelde (het oostelijk deel
van die geduchte zee-arm dus)
schoon en helder en er zit goed vi
het landschap (of heet zoiets
waterschap?) is van een uitzonder
lijke bekoring, zeker bij eb als hier
enorme slikken en schorren droog
vallen en een mens daar prinsheer
lijk tussen ligt te vissen in
smalle, diepe geulen;
de heren Piet Moerland en Piet
oude werkgever en liep over naar
de andere partij: de afslank-indus-
trie. Ze werd daar in korte tijd een
succesvol zakenvrouw en pikte nog
een leuk voordeeltje mee: de zout
jes verdwenen van het bureau en
de buikriem kon een paar gaatjes
worden aangehaald.
Paranoia
Ineke, met 33 lentes een van de
jongste vrouwelijke divisie-mana
gers in Nederland, bekent: „Het is
een rare markt, waar wij in opere
ren. Het afslanken is in onze maat
schappij enorm belangrijk. In de
reclame wordt dat ook sterk bena
drukt. Af en toe denk ik wel eens:
moet dat nou. zijn we niet tè para
noia?". Bovenvermeld citaat uit de
Story is daar volgens Ineke een
goed voorbeeld van. Er wordt, met
zoveel woorden, gezegd dat te dik
zijn reden geeft tot zelfmoord. De
cynische realiteit wil dat hetzelfde
doel. namelijk de dood, soms be
reikt wordt met al te rigoureuze af-
slankdiëten. Eiwitriike afslank-
drankjes en -pillen kwamen door
berichten over dergelijke tragische
voorvallen in een kwaad daglicht
te staan.
„Wij kiezen daarom voor een wat
rustiger aanpak", zegt Ineke. „Wil
je in een paar weken dertig kilo af
vallen. dan moet je niet bij ons zijn.
Ons koekje is meer bedoeld voor
het merendeel Can de afslankers
dat een paar pondjes kwijt wil,
maar niet echt een medisch ge
wichtsprobleem heeft. Al kan ons
produkt voor die laatste groep best
een leuke aanvulling zijn".
Geen berichten dus in de kranten
over miraculeuze resultaten. Het
knabbelkoekje van Ineke is be
doeld als calorie-arm alternatief
voor het ontbijt en de lunch. Het
diner blijft gewoon gehandhaafd, al
geeft Boots (de fabrikant) in een
bijsluiter wel tips voor een „bewus
ter" avondmaal. In één week kan
men zo anderhalf tot twee kilo af
vallen.
Afslank-seizoenen
Ineke: „Voordat wij de markt be
gonnen te bewerken, dat is nu zo'n
drie maanden geleden, hebben we
onderzoek gedaan naar de afslank-
industrie. Daaruit bleek dat de
grootste groep mensen die aan de
lijn doen. tóch steeds weer de ki
lootjes erbij eten en vervolgens op
nieuw proberen af te vallen".
Er zijn, zo blijkt uit een recent
marktonderzoek, drie afslank-sei
zoenen in Nederland. Het absolute
piek-seizoen is de periode mei/juni,
als de bikini's uit de kast worden
gehaald en men met een goed fi
guur op het strand wil verschijnen.
De verkoop van afslankprodukten
is in die periode meer dan twee
maal zo groot als in de andere twee
seizoenen.
Ineke: „Dan heb je het seizoen
maart/april. In de vakantie wordt
altijd lekker gegeten en de extra
pondjes die er zo bij zijn gekomen
willen veel mensen in deze maan
den weer kwijtraken. Tenslotte is
er het seizoen januari/februari, de
periode na de feestdagen, waarin
stevig gezondigd is met marsepein,
chocolade en pepernoten".
voorjaar soms zeer veel wordt ge
vangen, is een der meest onder
schatte kwaliteitsvissen in ons land.
(„Het onkruid der zee", zeggen vis-
serlui. maar kijk eens wat je ervoor
betaalt op Franse markten En
wie versmaadt aal en tong?
Maar de hoofdzaak is toch het dag
je op het wijde water. Het weerga
loze landschap. De trilling of
ruk aan de top van de hengel
die de aanbeet verraadt (want men
vist zonder dobber op zee). Wie het
nooit heeft gedaan krijgt van de
schipper hulp en instructie bin
nen vijf minuten kneist een mens
de beginselen.
In de diepe gaten vissend, in het
Tolense gat voor Strijenham (waar
over de eb twaalf meter water
staat) of het Marollegat en de Zil-
verput, nog wat dieper, dan wel het
Lodijksegat. worden in de zomer
soms zeer dikke alen gevangen. En
steenbolk. Daar is het nu de tijd
voor. (Dit jaar waren ze trouwens
vroeg.) Steenbolk is familie van ka
beljauw en schelvis, maar blijft
veel kleiner, tot dertig centimeter.
In ons land worden ze eigenlijk al
leen in de Oosterschelde en op de
Waddenzee gepakt, 't Is een leuke,
felle sportvis en nog lekker ook. En
met name de leerling-op-het-zilte-
nat, de noviet, kan er in deze we
ken zijn hart aan ophalen. En als er
een aal van een pondje tussendoor
loopt, of een knappe tong. dan is er
kans dat u voorgoed aan de visserij
in het zilte nat verslingerd bent.
A. C. W. VAN DER VET
VIANEN „Wonderdieet weer
hield me van zelfmoord". In het
vrouwenweekblad Story vertelt
huisvrouw Marian Beukers uit Em-
men hoe ze dank zij een eiwit-
drankje in enkele maanden 35 kilo
verloor en haar zelfvertrouwen
herwon. Van zelfmoord vanwege
haar „belachelijke figuur" zag ze
af.
„Zo'n vorm van sluikreclame vind
ik niet netjes", zegt Ineke van der
Oudernaa. „Een wonderdieet be
staat gewoon niet". Ineke slaagde er
niettemin in binnen drie maanden
marktleider te worden met een
nieuw afslank-hulpmiddel: het
dieetkoekje Crunch en Slim. Een
uniek feit in de afslank-industrie,
die verbetener dan ooit lijkt te
vechten om de gunst van de over
tollige pondjes.
Een paar jaar geleden verzorgde
Ineke nog de marketing (het „op de
markt brengen") van Calvé-zoutjes.
Ze zegt over die periode uit haar
carrière: „Er stond altijd wel een
doosje wokkels, zoutstengels of pin
da's op m'n bureau. Ik zat de nele
dag te snoepen en begon er steeds
meer pondjes bij te krijgen". Een
beetje zwaarlijvig en krap in het
rokje deserteerde Ineke bij haar
Zo'n 3.5
miljoen
Nederlanders
„doen aan de
lijn". Dit
meisje toont
een wel erg
verbluffend
resultaat. Ze
poseert trots
naast een
levensgrote
foto die een
jaar geleden
haar werd
genomen.
Het zijn vrijwel altijd vrouwen, in
de leeftijdsgroep van 25 tot 40 jaar,
die in deze drie seizoenen een be
roep doen op de afslankmiddeltjes,
teneinde hun postuur weer enigs
zins in overeenstemming te bren
gen met de „slanke den" die steeds
weer in de reclame opdoemt. Man*
nen generen zich een beetje om
„middeltjes" te gebruiken ter be
strijding van het overtollig vet,
weet Ineke. „Een man voelt zich
nog steeds een beetje belachelijk als
hij zegt dat hij afslankmiddeltjes
neemt. Hij vindt, dat hij die disci
pline zelf op moet kunnen brengen.
Als hij toch naar de middeltjes
grijpt. Iaat hij zijn vrouw het spul
inkopen".
Discipline
Het gebrek aan die discipline, stelt
de manager, is nu juist de clou bij
de verkoop van afslankprodukten.
Ineke: „Als je zo'n doos pillen, poe
ders of koekjes aanschaft, dan koop
je in feite een portie discipline. Je
hebt nu eenmaal een paar tientjes
voor die middeltjes neergeteld, zo
redeneert men. Nou, dan wil men
zich er ook aan houden, anders is
het toch zonde van het geld? Bo
vendien zijn veel mensen het beu
om steeds maar calorietjes en vita-
mientjes te tellen".
Astronautenvoer
Van het ministerie van volksge
zondheid heeft de fabrikant Boots
toestemming gekregen om vitami
nes aan de koekjes toe te voegen en
op de verpakking te melden dat het
produkt een volwaardige vervan
ging is van de lunch en het ontbijt
In de koekjes zijn verder alleen na
tuurlijke produkten verwerkt,
waarmee volgens Ineke de angst
voor het „chemische astronauten-
voer" ondervangen is. Een voor
deel van het Boots-koekje is ver
der, zo meent Ineke, dat het de af-
slank-kandidaat toch nog iets geeft
om op te kauwen. Ineke: „Zo'n
poedertje als ontbijt is toch onbe
vredigend".
Ze spreekt uit eigen ervaring. De
afgelopen maanden heeft de divi
sie-manager zelf vrijwel alle pro
dukten van de concurrentie uitge
probeerd. Pillen, poeders, drankjes:
Ineke weet er alles van. „Ik ben
tien kilo afgevallen. In gesprekken
op verjaardagen komt dat onder
werp afslanken ook steeds weer
naar boven. Er wordt onder vrou
wen enorm veel over gebabbeld.
Uit die gesprekken leer je ook
weer. Wat dat betreft is het wel
een voordeel dat ik als divisie-ma
nager bij Boots een vrouw ben. Die
eigen ervaring heb ik toch kunnen
gebruiken".
In de advertentiecampagne van
Boots Nederland is gekozen voor
een „vrouwelijke" benadering.
Geen vergelijkende foto's van dik
ke ongelukkige en dunne gelukkig
glimlachende dames. „Zo wil ik als
vrouw niet aangesproken worden",
zegt Ineke beslist. „Ik wil niet in
een advertentie lezen dat ik dik
ben en me daarom maar moet scha
men". De dieetkoekjes worden dan
ook aangeprezen door een slank li
chaamsdeel van een aerobic-danse
res, dat de koekverpakking toont
in een rustiek kleurtje. Foto's van
„voor en na de behandeling" ont
breken. Het koekje is nog lekker
ook, wordt gesuggereerd.
Deze aanpak is niet zonder resulta
ten gebleven. De firma Boots had
er op gerekend dit jaar 100.000 pak
ken koekjes te verkopen. Binnen
drie maanden gingen al 175.000
pakken als warme broodjes over de
toonbank. Crunch en Slim is nu het
meest verkochte afslankprodukt in
Nederland. Ook in het „thuisland"
Engeland eet men zich ongans aan
het anti-hongerkoekje. Daar is
Boots al twee jaar marktleider.
Overrompeld
„We zijn zelf door ons succes over
rompeld". vertelt Ineke. „Normaal
duurt het een jaar voordat een
nieuw produkt een beetje aan
slaat". Maar ze relativeert meteen:
„Natuurlijk moet je in deze markt
wel op blijven passen. Er zijn pro
dukten die het helemaal maken en
een jaar later hoor je er ineens
niets meer van. De mensen hebben
het dan uitgeprobeerd en als ze la
ter opnieuw af willen slanken,
stappen ze over op een ander mid
del".
De vraag blijft of Ineke met haar
koekje wel een nuttig produkt op
de Nederlandse markt heeft ge
bracht. „Gewoon minder eten", zo
stellen de consumentenorganisaties
herhaaldelijk, „is nog altijd de beste
manier om af te vallen". De meeste
afslankprodukten zijn bovendien
vrij prijzig. Wordt de corpulente
consument niet een loer gedraaid
via misleidende reclame?
Ineke: „Als je het voor elkaar
krijgt af te slanken door 's och
tends en 's middags alleen een bo
terham met kaas te eten. dan moet
je dat zeker doen. Natuurlijk kun je
ook prima afslanken zonder hulp
middeltjes. Dat is ook veel goedko
per. Maar veel mensen kunnen
toch die discipline niet opbrengen.
Dan is een hulpmiddel zoals ons
koekje een handige stok achter de
deur".
PAUL KOOPMAN
Mannen grijpen in het
algemeen niet zo snel
naar de afslankmiddel
tjes.
In winter en voorzomer wordt In de
van der Velde, die al vele jaren
van Tholen uit met sportvissers de
Oosterschelde bevaren, hebben
goede boten (de Zwerver I, III en
IV) en hun voorkomende echt
vriendinnen zorgen in de onder-
dekse. leuk ingerichte ruimten
goed voor de inwendige mens.
De Zak van de Oosterschelde, dat
is ruwweg het deel van onze groot
ste zee-arm oostelijk van de lijn
Yerseke-Gorishoek. Daar liggen,
naast gaten tot diepten van 21 me
ter, veel schorren en slikken als de
osterschelde prima platvis gevangen.
Speelmansplaten, de Hooge Kraaij-
er. de Plattebank, de Vogelaar. En
als die bij eb droogvallen, dan zit
ten daar duizenden vogels en dan
blinkt de zon zo lieflijk op schor en
slik. En op dat slik spitten lieden
het aas waarmee u vist: zeepier en
zager.
Bij haast elke wind is het water
hier bevaarbaar, zo goed als altijd is
het zo vlak dat men eigenlijk nau
welijks zeeziek worden kan. (Hoe
wel: ik ken een dame die al zeeziek
wordt als ze in Amsterdam met de
pont het IJ oversteektSommige
lui zijn er hypergevoelig voor). En
mocht het bij hoog water woelig
zijn, dan komt er, gelijk al eeuwen
en eeuwen lang, toch altijd weer
een eb, waarbij het schip achter het
oppertje van schor of zandplaat ligt.
In winter en voorzomer wordt hier
prima platvis gevangen, in najaar
en voorwinter wijting en soms gul,
in de zomer wat platvis (maar niet
veel), wat aal (zelden overdadig,
dan zitten er wel maar er drijft
veel groen) en een enkele tong. In
de zomer wordt er veel op diep wa
ter gevist, vanwege alle zeesla en
andere groene flap die op ondiep
het vissen kunnen bemoeilijken.
Ook avondvissen wordt nogal eens
gedaan; van 14.00 uur tot midder
nacht. Goed idee vind ik dat. Het
échte nachtvissen, dus het doorha
len gedurende heel de nacht, is
vaak wat teleurstellend, omdat tus
sen middernacht en het ochtend
krieken de vangsten bijna altijd
schamel zijn. Maar in de voora
vond. tot in het donker, zijn (voor
wie de stekken weet, daar komt
zeer veel op aan; het luistert echt
nauw, dus men kan niet buiten een
ervaren schipper) leuke vangsten
aan tong en aal te maken.
Voor heel veel mensen is een der
aantrekkelijkheden van het vissen
in zout water, dat de vangst zo lek
ker is. Thoolse bot geniet faam on
der lekkerbekken (hoewel over het
algemeen bot een weinig gewaar
deerde vis is: „Ik eet bot alleen als
't mot", zeggen ze in Bruinisse).
Schar, die hier in de winter en het
8n'
JjLiefhebbers van d'aloude hengel-
'sport. die slechts het zoete water
kennen, maar hun fortuin ook eens
vl willen zoeken op het zilte nat, kan
1 pap^ik als opkomertje 't beste een dagje
*26, HWaddenzee dan wel een visdag in
de Zak van de Oosterschelde aan-
bevelen.
'ke dl-Toegegevenin de zomerweken zijn
2-4uJ>;de kansen op veel buit in zout wa-
van «6ter? vooral gelegen in de makrelen-
neg otvangst. maar dan moet je met een
Leidel zeegaand schip (uit nogal wat kust-
plaatsen vertrekkend) zeer lang va-
r te klren en n'et >eJereen vindt dat ge-
)meiei-'w'eëe' dat snel in gejonas kan
rwouoivergaan als de wind goed door
zet even aangenaam. Wie op
Wadden of Oosterschelde gaat vis
sen behoeft, normaliter, niet de
.gpar^pacht tevoren zijn/haar angst voor
SitteJ^Peziekte in slapeloosheid meester
te worden,
lovendien: voor wie in zout water
il leren vissen (iedereen beseft
dat het een heel andere techniek
eri Heel ander materiaal vraagt dan
elke vorm van binnenvisserij) bie-
i)den Waddenzee en de Zak van de
H Oosterschelde veel voordelen. Bo-
9jten vertrekken uit veel plaatsen:
|Vöof de Waddenzee uit Harlingen,
^Holwerd. Den Helder, Makkum,
JUfeezanddijk, Kornwerderzand,
j Lauwersoog, Den Oever, Oude-
schild op Texel. Voor de Zak van
de Oosterschelde kan men terecht
in Bergen op Zoom, Sint-Annaland,
Tholen en Yerseke. U ziet: keus te
over dus. Maar over het algemeen
is de belangstelling ook pittig en
met name voor weekeinden is te
voren boeken raadzaam.
Als u nooit op zeevis bent wezen
vissen en er ook geen spullen voor
hebt. begin dan metniks te ko
pen. Zo goed als alle schepen die
hengelaars meenemen hebben
huurmateriaal aan boord. Voordat
u zich in een aanschaf van vele
tientjes stort, moet u eerst maar
eens ervaren of het u bevalt. Er
zijn mensen die, na vele jaren
„zoet" te hebben gevist, zo werden
