Mijninstructie moet veiliger
Geboorteregeling per computer
lINNENLAND
MINISTER NEEMT SPOEDMAATREGELEN
oningcorporaties
.moeten schade
jetonrot betalen
Aanvullende cursus
voor leraren
aerobic dancing
Explosie botulisme
dreigt in Zuid-Holand
Na weekeind minder druk aan de kust
TLI 1<
CeidócSomfmt
VRIJDAG 29 JULI 1983 PAGINA 7
[>orrang:
ebroken
een
felDSCHENDAM Een 65-
fige Hagenaar is gistermid-
gewond geraakt bij een
nrijding op de kruising
ordsingel-Prinsensingel. De
jan verleende geen voorrang
i een 22-jarige automobilist
Voorschoten, die op de
ordsingel reed. De Hage-
lar is met een gebroken on-
Érbeen opgenomen in het zie-
enhuis Antoniushove.
TWEE VLIEGTUIGEN
VS NEERGESTORT
STADSKANAAL Twee pantserbestrijdings-
vliegtuigen van de Amerikaanse luchtmacht zijn
gistermiddag kort na elkaar neergestort in Duits
land, dicht bij de grens met Groningen. In de mo
toren was brand uitgebroken. De piloten konden
zich tijdig met de schietstoel in veiligheid bren
gen. Aanvankelijk had de politie in Stadskanaal
het bericht gekregen dat een van de twee vliegtui
gen van het type A-10 Thunderbolt 2, was neerge
stort op het Groningse plaatsje Omstwedde. Dit
bericht berustte echter op een misverstand, de uit
gerukte politie kon halverwege terugkeren.
Gisteren zijn acht mensen uit Borkum begraven
die afgelopen zaterdag om het leven kwamen toen
hun vliegtuig op het wad bij Duitsland neerstortte.
Het ongeluk gebeurde bij na een vliegfeest van de
Aeroclub Borkum. De oorzaak is nog steeds onbe
kend.
Man gestikt bij
klaarmaken maaltijd
APPINGEDAM De 39-jarige
Gerrit Lenting uit Appingedam is
in de nacht van woensdag op don
derdag bij het klaarmaken van
hamburgers in zijn woning door
verstikking om het leven gekomen.
Pas gisteravond is het lijk ontdekt
door zijn vriendin. Politie-onder-
zoek heeft uitgewezen, dat de man
woensdagnacht zeer laat thuis
kwam. Hij is vermoedelijk in slaap
gesukkeld, terwijl hij zijn maaltijd
bereidde. De man is waarschijnlijk
nog wel gewekt door rook in het
huis en zag zelfs nog kans het gas
uit te draaien, maar werd volgens
de politie toch bevangen door rook
en daarop volgend zuurstofgebrek.
NS-knelpunt
Lage Zwaluwe verdwijnt
DEN HAAG Eén van de knelpunten in
het spoorwegnet, het knooppunt bij Lage
Zwaluwe in het treinverkeer tussen de
Randstad en Brabant, gaat tot het verle
den behoren. Minister Smit-Kroes van
Verkeer en Waterstaat heeft fiat gegeven
voor de aanleg van een vrije spoorkrui-
sing bij het station Lage Zwaluwe. Het
project is, als alles volgens plan verloopt,
in 1987 gereed en zal 50,9 miljoen gulden
kosten. Dit heeft het ministerie van Ver
keer en Waterstaat vrijdag bekend ge
maakt. Hoewel de treindienst Eindhoven
richting Randstad niet op het landelijk
peil ligt (slechts één intercity- en één se-
mi-intercitydienst per uur) ontstaan op
het traject regelmatig vertragingen door
kruisende treinen, die op elkaar moeten
wachten.
Rijscholen gaan
demonstreren
tegen broodroof
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG De Federatie Autorijscholen Ma
nagers (FAM) zal op 30 augustus op het Binnenhof
een grote manifestatie houden als protest tegen het
steeds groter wordende aantal rijscholen, dat ge
heel of gedeeltelijk illegaal werkt. In een petitie
zal de regering worden gevraagd om wettelijke
maatregelen, die de illegale autorijscholen tegen
moeten gaan. Volgens de FAM beoefenen op dit
moment 3.500 van de 7.000 rijscholen hun werk
zaamheden helemaal of gedeeltelijk illegaal. In
dien daartegen geen maatregelen worden genomen
zullen de goede rijscholen genoodzaakt zijn voor
het eind van dit jaar 3.000 mensen te ontslaan, al
dus de FAM. Morgen wordt in deze krant op een
finale-pagina uitvoerig op deze zaak ingegaan.
Rechter: Uitzetting Poolse
zigeuners was onrechtmatig
AMSTERDAM De groep van 16 Poolse
zigeuners, die momenteel in Amsterdam
verblijft, mag niet over de grens gezet
worden voordat er een beslissing geno
men is over hun beroep tegen die uitzet
ting. Volgens de vice-president van de
rechtbank in Amsterdam, mr. R.C. Gisolf,
heeft staatssecretaris Korte-van Hemel
van justitie onrechtmatig gehandeld door
die uitzetting te bevelen, omdat er reden
is aan te nemen dat de zigeuners zich in
een vluchtsituatie bevinden. Gisolf heeft
dit gisteren bepaald bij uitspraak in het
kort geding dat de zigeuners tegen de
staat hadden aangspannen. De groep Ro-
ma-zigeuners is op 1 juni in Nederland
aangekomen uit Polen. De Poolse bevol
king staat vijandig tegenover hen.
)uits.
ïdresi (Van onze parlementaire
n. Scj redactie)
Driej DEN HAAG Het ont-
®st1 ploffen van een mijn in
de legerplaats 't Harde
I op 18 juli, wat aan zeven
militairen het leven
I kostte, heeft minister De
Ruiter (Defensie) doen
besluiten „met de groot-
d pap ste spoed" een aantal
54261 maatregelen te nemen.
De belangrijkste van die
maatregelen zijn:
- het bekijken van de moge
lijkheden om scherpe mijnen
beter te onderscheiden van
onschadelijke exemplaren,
1 - het verbeteren van de vei-
I ligheid(scontrole) bij instruc-
I ties,
i van Q - onderzoeken of instructie
prijs j ook gegeven kan worden met
>661 i behulp van tekeningen of
dia s.
J60 k' Dit staat in het rapport, dat
De Ruiter heeft gestuurd aan
de Tweede Kamer. Het onge
luk in 't Harde blijkt het ge
volg geweest te zijn van een
lange reeks slordigheden en
fouten gedurende negen iaar.
Wie er nu precies schuld
heeft gehad, is nog niet vast
gesteld. Het proces-verbaal
van de Koninklijke Mare
chaussee zal worden overge
dragen aan de justitiële auto-
ib riteiten van de Koninklijke
Landmacht
Uit de maatregelen die mi
nister De Ruiter nu heeft ge-
Minlster De Ruiter (midden) vertelt hoe hij denkt met een aantal spoedmaatregelen de mljnin-
structles veiliger te kunnen maken. Naast hem luisteren G. Pijnenburg, secretaris-generaal van
het ministerie van defensie (links) en majoor D. Fabius van de Koninklijke Marechaussee aan
dachtig mee.
nomen, kan in elk geval wor
den afgeleid dat er te weinig
zichtbaar verschil is tussen
scherpe en niet-scherpe mij
nen. Weliswaar is er een ver
schil in kleur tussen een
scherpe mijn (olijfgroen) en
een oefenmijn (blauw), die
gebruikt wordt bij manoeu
vres, maar er is geen verschil
tussen een scherp en een
exercitie- of instructie-exem
plaar. Deze laatste, die ge
bruikt worden bij oefeningen
of als lesmateriaal, zijn ook
olijfgroen. Ze onderscheiden
zich alleen doordat ze gele
opschriften hebben en en
voorzien zijn van een rode,
ingeponste „O".
Het nu gepubliceerde rapport
wil slechts een antwoord ge
ven op de vraag: hoe konden
twee scherpe mijnen belan
den in het leslokaal van het
Artillerie Schietkamp van 't
Harde? De geschiedenis blijkt
in 1974 begonnen te zijn bij
de Munitie Renovatie Com
pagnie in Fort Honswijk
(Utrecht). Daar wordt op ver
zoek scherpe munitie omge
bouwd tot exercitie- of in
structiemunitie. Bij deze
Compagnie kwamen negen
jaar geleden twee scherpe
mijnen van het type AP NR
23 binnen.
De mijnen werden om de een
of andere reden niet inge
boekt in de administratie.
Ook is niet duidelijk waarom
deze mijnen niet, zoals ge
bruikelijk, naar de Explosie
ven Opruimingsdienst wer
den doorgestuurd om de tro
tyl eruit te laten halen. De
mijnen bleven in een speciale
opslagplaats tot 1981, toen
een munitietechnicus ze om
alweer onopgehelderde reden
overbracht naar een werk
plaats. Ook die handeling
werd niet geadministreerd.
Op 17 september 1977 kwa
men er bij de RMC drie on
schadelijke oefenmijnen bin
nen, om omgebouwd te wor
den tot opengewerkt model
en instructiemodel. Die mij
nen werden wel ingeboekt,
maar niet afgeboekt nadat zij
waren omgebouwd en ver
stuurd. Dat leidde ertoe dat
rond 1 juni van dit jaar de
voorraadadministrateur con
cludeerde dat hij drie oefen-
mortiermijnen over had. In 't
Harde bleek daar wel belang
stelling voor te bestaan.
Toen is de belangrijkste fout
gemaakt. Een munitietechni
cus pakte een kistje, waarin
zich de twee scherpe mijnen
uit 1974 bevonden. Hij heeft
verklaard dat zich in het kis-t
tje een briefje bevond met de
vermelding „instructiemodel
len". Hij voegde er een oe
fenmodel aan toe en verze
gelde alles. Op het kistje wer
den opschriften geplakt: „In
structiemodellen, 3
Daaruit verklaart minister
De Ruiter het dat de instruc
teur in 't Harde ervan „over
tuigd geweest moet zijn dat
hij onschadelijke modellen
aan het demonstreren was".
Zelfs is er met de leerlingen
nog enige discussie geweest
over de vraag hoe te zien of
de munitie echt onschadelijk
was. De bewindsman kon
niet verklaren, waarom de
instructeur over het hoofd
had gezien dat er geen rode
„O" (Onschadelijk) in de fa
tale mijn was geponst. Een
mogelijke verklaring is dat
hij nog nooit eerder dit soort
mijnen in zijn lessen had ge
bruikt.
Rookbommen
Krakers gebruikten gisteren voor het stadhuis in Den Bosch
rookbommen om een protest kracht bij te zetten. De politie
greep in en arresteerde één kraker wegens openbare geweldple
ging. De krakers en hun sympathisanten vinden dat het gebouw
van de pedagosiche academie in Den Bosch niet afgebroken
hoeft te worden.
r 36S
antia
kLMERE In opdracht van het ministerie van volks-
[uisvesting is een onderzoek gestart naar de proble-
nen rond betonrot. Het onderzoek richt zich vooral op
Jorzaken van betonrot en de kosten die herstel met
rich meebrengt.
\)e herstelkosten van de betonrot moeten worden be
taald uit de reserves van de woningcorporaties. Vol
gens directeur Van Velzen van de Nationale Woning
raad gaat het soms om hoge kosten, omdat de schade
)an de hoogbouw, bijvoorbeeld trappenhuizen, vaak
moeilijk is te herstellen. Bovendien is het arbeidsinten
sief werk.
Het is moeilijk te zeggen hoeveel de schade bedraagt, omdat
(lit sterk afhankelijk is van de hoeveelheid verwerkte beton,
i/an Velzen: „Sommige flats hebben geheel betonnen gevels,
jindere hebben een betonnen onderbouw. Als de kosten de
reserves van de woningcorporaties te boven gaan, zal het rijk
ivellicht moeten bijspringen".
pver het verhalen van de schade op de betonleverancier of
Öe aannemer is Van Velzen somber gestemd. Er moet sprake
tijn van verwijtbare schuld en met zure regen als mogelijke
borzaak wordt dat volgens hem erg moeilijk. Bovendien is
ten aannemer niet „eeuwig aansprakelijk".
(.Uit de problemen zijn twee lessen te trekken. In de eerste
plaats moet veel kritischer worden gelet op de toepassing
pan beton. In de tweede plaats is het de vraag of nog langer
chemische middelen aan het beton kunnen worden toege
voegd. Een aantal van die middelen is wellicht verantwoor
delijk voor de problemen".
De vraag of het rijk in het verleden niet genoeg controle
neeft uitgeoefend beantwoordt een woordvoerder van het
ministerie ontkennend. Van betonrot bij waterstaatkundige
werken (viaducten en bruggen) zou geen sprake zijn. Een
i scherpe controle op het gebruikte beton sluit problemen vol
gens hem uit
BOEKHANDELA.HOUTSCHILD
Voor nCüfraaie-,interessante envoo<{z<ilic(gtic iïoclïctf
DEN HAAG Gediplomeerde sportleraren kunnen binnenkort
een aanvullende cursus aerobic dancing volgen bij het Konink
lijk Nederlands Gymnastiek Verbond.
Dit heeft de staatssecretaris van volksgezondheid, J. van der
Reijden, per brief aan de gemeentebesturen meegedeeld. Het mi
nisterie van WVC zal in de toekomst alleen aerobic dancing-o
pleidingen erkennen als de leraar de aanvullende cursus heeft
gevolgd.
Van der Reijden stelt vast dat Nederland de laatste maanden
overspoeld is met de aerobic dancing-rage, ritmische gymnastiek
op discomuziek. In een aantal gevallen zet hij vraagtekens bij de
deskundigheid van de leraren die aerobic-les geven,
j Het met goed resultaat volgen van deze cursus levert de sportle-
j raar een ministeriële erkenning op. Volgens een woordvoerder
Ivan het ministerie is het niet de bedoeling en ook niet mogelijk
om hiermee een einde te maken aan de explosieve (wild) groei
van aerobic dancing-scholen,
j Wel hoopt de staatssecretaris dat de consument zich beter be-
j wust wordt van de gevaren die aan deze vorm van gymnastiek
zijn verbonden en daarom kiest voor een erkende opleiding, al
dus de woordvoerder.
AMSTERDAM Met de
introductie van de „Ovu-
test *77" of „Babycompu
ter" eind volgende week
in ons land, komt een
nieuwe methode van ge
boorteregeling op de
markt voorhanden. Het
apparaat, dat gisteren in
Amsterdam geïntrodu
ceerd is, maakt het moge
lijk de kans op zwanger
schap te verkleinen of te
vergroten. Het apparaat
kan exact vaststellen of
een vrouw al of niet in
een vruchtbare periode
verkeert, aldus de impor
teur gisteren.
De „Babycomputer", een vin
ding van de Westduitse medi
cus en elektronisch ingenieur
dr. Heinz Krohn, is sinds vorig
jaar in West-Duitsland ver
krijgbaar. Tot dusver werden
er aan onze oosterburen
200.000 exemplaren van het
apparaat verkocht, in Azië
vonden 100.000 instrumenten
aftrek.
Het instrument registreert de
aanwezigheid van een nog
maar pas ontdekte stof, utero-
globine (een soort eiwit) in de
baarmoeder. Deze stof bevindt
zich daar alleen maar als de
vrouw in een vruchtbare pe
riode verkeert. De vrouw kan
de aanwezigheid van uteroglo
bin zelf meten door een son
de, een ronde staaf, in de sche
de in te brengen. De wijzer op
de meetschaal geeft dan aan of
De Ovu Test '77, of „Babycomputer"
niet.
Bij de introductie werd ook
aangevoerd dat het gebruik
van de Babycomputer ook de
mogelijkheid vergroot om het
geslacht van het kind te kie
zen. Afhankelijk van de een of
andere stand van de naald in
de rode zone zou de kans op
het krijgen van een meisje of
jongen bij de bevruchting het
grootst zijn.
Vrouwen die de pil gebruiken
hebben niets aan het appa
raat.
Volgens de importeur van de
Babycomputer zal in de recla
me voor het instrument de na
druk worden gelegd op de mo
gelijkheid van het stimuleren
van zwangerschap.
In een reactie heeft de Haagse
gynaecoloog dr. M. MacKenzie
laten weten dat er bij de spe
cialist veel vrouwen komen
die er over klagen geen kinde
ren te kunnen krijgen maar bij
wie geen afwijkingen kunnen
worden vastgesteld. Vooral
voor deze groep zou de baby
computer een goed hulpmiddel
kunnen zijn. Door regelmatige
metingen kan volgens de im
porteur zeer precies het tijd
stip worden bepaald, waarop
de kans op zwangerschap het
grootst is.
NVSH
De Nederlandse Vereniging
voor Sexuele Hervorming,
(NVSH)) acht de bruikbaar
heid van het apparaat als
voorbehoedmiddel nog niet
bewezen. Hoewel de importeur
zegt dat dierproeven gebleken
is dat uteroglobine altijd aan
wezig bij een bevruchtbaar eit
je, is daarvoor het wetenschap
pelijke bewijs niet geleverd,
aldus de vereniging. „Er was
geen duidelijkheid of aanwe
zigheid van uteroglobinne de
rijping van een eicel tijdig
aankondigt dan wel de innes
teling van een bevruchte eicel
voorkomt. In beide gevallen
zou het trouwens gaan om vol
komen nieuwe effecten, die
nooit eerder zijn beschreven".
De babycomputer kost 395 en
is vanaf volgend eweek don
derdag bij apotheek of gynae
coloog te koop. In West-Duits
land kost de computer onge
veer 320.281543 jul 83
ABP-rapport Gruijters alleen naar de voorzitter
DEN HAAG Minister Rietkerk (Binnenlandse Zaken) wil het
rapport Gruijters over de handel en wandel van het Algemeen
Burgerlijk Pensioenfonds (ABP) alleen aan de voorzitter van de
Raad van Toezicht van het ABP, W. Wieringa ter inzage geven.
J. Anneveld, namens de CNV-ambtenarenbond CFO lid van de
Raad van Toezicht, heeft dat bevestigd. De Raad van Toezicht
van het ABP heeft vorige week van minister Rietkerk, die op
het moment met vakantie is, geëist dat hij voor de raad komt
toelichten waarom hij justitie gevraagd heeft een onderzoek in
te stellen bij het ABP. Kennelijk weet de minister dingen die wij
niet weten", aldus Wieringa. De FN V-ambtenarenbond Abva-
/Kabo heeft al laten weten het volstrekt onvoldoende te vinden
als alleen voorzitter Wieringa de beschikking krijgt over het
rapport Gruijters.
DEN HAAG Vooral in
Zuid-Holland, Zeeland en op
de Veluwe dreigt een enorme
explosie van botulisme. Omdat
Zuid-Holland rijk is aan rela
tief veel ondiep en stilstaand
water, sterven daar veel meer
watervogels (vooral eenden)
en vissen aan de ziekte dan in
andere waterrijke provincies
als Noord-Holland, Utrecht en
Friesland. Tot nu toe zijn er
als gevolg van de epidemie in
het hele land naar schatting
Openbaar vervoer
Zeeuws-Vlaanderen
2 dagen plat
AXEL Het Zeeuwsvlaams
openbaar vervoer gaat op 1 en
2 augustus toch volledig plat.
Dat heeft de meerderheid van
de buschauffeurs bij het
streekvervoer Zuid-West-Ne
derland (ZWN) in Zeeuws-
- Vlaanderen, aangesloten bij
de Vervoersbond FNV, giste
ren besloten. De staking is een
protest tegen invoering van
het' taxi-experiment op de on
rendabele lijn Hulst-Lams-
waarde per 1 augustus aan
staande. De Vervoersbond
vreest dat als het experiment
slaagt en dergelijke taxi-voor
zieningen in het hele land
worden ingevoerd dit ten kos
te gaat van 250 arbeidsplaatsen
bij het openbaar vervoer.
Geen krant ontvangen? Bel
tussen 18.00 en 19.00 uur, za
terdags tussen 14.00 en 15.00
uur, telefoonnr. 071-122248 en
uw krant wordt nog dezelfde
avond nabezorgd.
DEN HAAG Na het ko
mend weekeinde komt er aan
de nu nog overvolle Noordzee
kust en op de Wadden waar
schijnlijk wat meer ruimte
voor met name de kampeer
ders.
Dat komt doordat de eerste
grote groep Duitse vakantie
gangers na drie weken zonnen
en baden naar huis terugkeert.
Ook de hptels en pensions in
de badplaatsen zullen wat
meer nieuwe gasten kunnen
opnemen, zo is de verwachting
van het Nationaal Bureau voor
Toerisme (NBT).
Langs de kust en bij de water-
sportgebieden blijft het deson
danks het drukst, voorname
lijk door het weliswaar iets
minder hete, maar toch nog
aanhoudende zomerse weer.
Het NBT heeft de bezettings
graad van kampeerterreinen
en bungalows van dit jaar ver
geleken met die over dezelfde
periode van 1982. Daaruit
blijkt, dat er dit jaar veel min
der belangstelling is voor bos
en heide. Die tendens is vooral
merkbaar in de kampeersec-
tor.
Het NBT heeft een overzicht
gemaakt van de verwachte be
schikbare kampeer- en bunga
lowcapaciteit het komend
weekeinde. In de badplaatsen
(inclusief die op de Waddenei
landen) is minder dan 10% van
de beschikbare ruimte nog
vr$: Dat geldt ook voor West
en Midden-Brabant.
In de noordelijke provincies,
de IJsselmeerkust, net Delta
gebied, de Utrechtse heuvel
rug, het Gooi, de Achterhoek,
de rest van Brabant, Zuid-
•Limburg en Twente is de si
tuatie wat beter. Op de Velu
we, in Amsterdam en het Gel
ders rivierengebied is de situa
tie relatief het gunstigst om
nog een kampeerplaats of bun
galow te vinden, aldus het
NBT
10.000 dieren gedood. In het
rampjaar 1976 liep dat aantal
op tot 60.000. Provinciale Wa
terstaten in Zuid-Holland en
Zeeland hebben beheerders
van recreatiepiassen gemaand
tot grotere waakzaamheid en
het snel opruimen van de dode
dieren.
In dode vissen in de Oude Rijn
bij Bodegraven zijn sporen van
het ook voor mensen gevaar
lijke E-toxine aangetroffen.
Normaal is botulisme niet ge
vaarlijk voor de mens. Het is
een besmettelijke bacterieziek
te die voornamelijk onder wa
tervogels voorkomt en waarte
gen nog geen remedie is ge
vonden. De ziekte, die in het
bodemslib sluimert, openbaart
zich voornamelijk als de tem
peratuur enige tijd boven de
20 graden blijft en er weinig of
geen zuurstof in het water is
opgelost.
Jaarlijks 25.000
ongelukken met
„hobbyladders"
AMSTERDAM Per
jaar gebeuren er naar
schatting 25.000 grote en
kleinere ongelukken met
de in opmars zijnde
„hobbyladder". Gemid
deld 15 slachtoffers per
jaar overleven een derge
lijke valpartij niet. Vol
gens de Stichting Consu
ment en Veiligheid, die
deze cijfers bekend
maakt, ligt de oorzaak
van al die ongelukken
vooral in het feit dat de
hobbyladder, die lijkt op
de professionele ladder,
in feite ondeugdelijk en
onveilig is. De hobby lad
der raakt steeds meer in
trek, omdat veel mensen
als gevolg van het afne
mend besteedbare inko
men, zelf ouderhoud- en
reparatiewerk aan hun
huis verrichten. Deze
ladders, zowel in houten
als aluminium uitvoering
bezwijken volgens de
stichting bij de minste
extra belasting: ze buigen
krom of breken gewoon
in stukken.
