„Israël probeert Unifi
overbodig te maken"
5?
Greenpeace gaf II
Russen lesje
in opvoeding p
Vondeling is kleurling
Onrust op Sri Lanka
VS-troepen nemen deel aan oefeningen Midden Amerika
Wintermode 1983- "84:
somber van kleur
strak van lijn
REIZIGERS NAAR TURKIJE GEVRAAGD
BAGAGE GOED IN DE GATEN TE HOUDEN
Duur met
de smaak il
van hagel
BUITENLAND
£etdóc6owiant
DINSDAG 26 JULI 1983 PAGINA 8
PRETORIA Het vier weken oude meisje,
dat. zoals gisteren gemeld, in een papiermand
in de Zuidafrikaanse hoofdstad Pretoria werd
gevonden, is een kleurling, de Zuidafrikaanse
term voor mensen van gemengd ras. Dit heb
ben de Zuidafrikaanse autoriteiten vastge
steld. De baby moest „raciaal worden gede
termineerd" met het oog op de uiteenlopende
regels die in Zuid-Afrika gelden voor blan
ken, negers en kleurlingen. Nu het „ras" van
het meisje is vastgesteld, kan worden uitge
maakt wie haar kan adopteren, waar ze
straks naar school gaat, in welke buurt ze
mag leven, wie ze kan trouwen, of ze stem
recht krijgt, waar ze kan eten, kortom waar
ze in het leven op mag hopen. De leider van
de oppositiepartij PFP heeft gezegd, dat niets
de absurditeit van de apartheid schrijnender
illustreert dan het verhaal van deze kleine
baby.
Nkomo dreigt
parlementszetel
te verliezen
HARARE De in Engeland verblij
vende Zimbabweaanse oppositielei
der Joshua Nkomo dreigt zijn parle
mentszetel te verliezen, nu in Zim
babwe geprobeerd wordt zijn zetel
vacant te verklaren.
De op Britse leest geschoeide grond
wet van Zimbabwe bepaalt namelijk
dat een parlementslid, dat zonder
toestemming van de voorzitter van
het parlement 21 zittingsdagen achter
elkaar wegblijft, het risico loopt zijn
zetel kwijt te raken. Komende vrij
dag is die termijn verstreken. Nkomo
vluchtte in maart dit jaar naar Groot-
-Brittannië omdat premier Moegabe
hem naar zijn zeggen wilde vermoor
den.
Doden bij
wervelstorm
in West-Frankrijk
NIORT Een wervelstorm
heeft de afgelopen nacht huis
gehouden op een aantal cam
pings in het westen van
Frankrijk. Zeker vier vakan
tiegangers zijn om het leven
gekomen en drie raakten ge
wond.
De wervelstorm trof een ge
bied ten zuiden van Niort. Bo
men werden ontworteld en ca
ravans en tenten omver gebla
zen. De slachtoffers vielen in
tenten die door omvallende
bomen werden getroffen. Het
getroffen gebied ligt ongeveer
vijftig kilometer oostelijk van
La Rochelle, een havenplaats
ten noorden van Bordeaux.
COLOMBO De regering van Sri Lan
ka (het vroegere Ceylon) heeft het uit
gaansverbod. dat gisteren voor 15 uur
voor de hoofdstad Colombo en verschei
dene andere delen van het eiland was
afgekondigd, tot morgenochtend ver
lengd. Hiertoe werd besloten nadat het
geweld op het eiland verder was toege
nomen.
De ongeregeldheden richten zich vooral
tegen leden van de Tamil-minderheid,
die in het noorden van het land onder
meer door middel van een guerrilla de
vorming van een afzonderlijke staat na
streeft. Elders in het land werden daar
om vooral winkels en huizen van Tamils
geplunderd en in brand gestoken. Het
aantal doden van het geweld, dat vorige
week losbrak, loopt in de tientallen. Pre-
ciese cijfers zijn echter niet bekend.
Amerika steunt Tsjaad
met legeruitrusting
N'DJAMENA De eerste zen
ding van tien miljoen dollar aan
niet dodelijke Amerikaanse mi
litaire uitrusting voor Tsjaad, is
gisteren ter beschikking gesteld
aan de regering van dat land.
Verwacht wordt, dat dagelijks
twee Amerikaanse vliegtuigen
kleding, tenten, voedsel, brand
stof, jeeps en andere voertuigen
zullen aanvoeren. De strijd
krachten van Tsjaad bereiden
een offensief voor tegen bol
werken van door Libië gesteun
de opstandelingen in het noor
den. De Franse regering zond al
eerder ruim 200 ton aan hoog
ontwikkelde wapens naar
Tsjaad.
Vrije Pool
Een vrijgelaten gevan
gene wordt voor de
Bialoleka-gevangenis
bij Warschau harts
tochtelijk begroet
door zijn vrouw.
De man is één van de
politieke gevangenen
die gisteren door de
Poolse autoriteiten
werden vrijgelaten na
de vorige week afge
kondigde amnestie.
Die nieuwe wet is
overigens niet van
toepasing op leiders
van de vrije vakbewe
ging Solidariteit.
DEN HAAG/TEL AVIV-
/BEIROET Het lijkt
erop dat Israël probeert
de aanwezigheid van Uni-
fil in Zuid-Libanon over
bodig te maken door via
bewapende groepjes Liba-
nezen, die door Israël
worden gesteund een ei
gen gezag op te bouwen in
het Unifil-gebied.
Dat zegt een woordvoerder
van Unifil in Den Haag naar
aanleiding van incidenten
onder andere met Neder
landse militairen de afge
lopen weken in het Unifil-
-gebied. Het hele handelen
van Israël is er volgens de
woordvoerder op gericht om
Unifil meer noordelijk in Li
banon te stationeren. De
door Israël bewapende en ge
controleerde groepjes Liba-
nezen zorgen geregeld voor
incidenten. Omdat de groep
jes van wapens worden voor
zien en gecontroleerd wor
den door Israël is dat land in
de officiële rapporten aan de
Unifilleiding door de Neder
landse detachementsleiding
ook steeds verantwoordelijk
gesteld voor het gedrag van
de Libanezen, aldus de Uni-
fil-woordvoerder.
De twee Israëlische minis
ters, Arens en Shamir, die in
de VS zijn gearriveerd om
daar te praten over de crisis
in Libanon, zullen vasthou
den aan het regeringsstand
punt om de Israëlische troe
pen in Libanon gedeeltelijk
terug te trekken. Dit is me
ning die in Israëlische rege
ringskringen overheerst.
De Amerikaanse minister
van buitenlandse zaken,
Shultz, zal er bij zijn Israëli
sche ambtgenoot, Shamir, en
de minister van defensie,
Arens, op aandringen de
voorgenomen gedeeltelijke
terugtrekking met een half
jaar uit te stellen. Na een
eventuele terugtrekking van
de Israëlische troepen uit het
Libanese Shoef-gebied drei
gen de al maanden durende
gevechten tussen rechtse
christenen en druzen te esca
leren in een nieuwe burger
oorlog. Dit zouden de Vere
nigde Staten willen voorko
men, omdat dan de Libanese
president Gemayel ten val
gebracht zou kunnen wor
den.
Behalve in het Shoef-gebied
is het ook in oostelijk Liba
non bijzonder onrustig. Voor
de derde achtereenvolgende
dag hebben Palestijnse rebel
len strijd geleverd met Ara-
fat-getrouwen. De rebellen
zouden met militaire worden
gesteund door Syrië.
DDR-burgers
klampen Strauss
aan voor
uitreisvisum
DRESDEN-BONN Burgers
uit de DDR die naar het Wes
ten willen emigreren hebben
gisteren CSU-voorzitter en
Beiers' premier Franz-Josef
Strauss op straat aangeklampt
toen deze een wandeling
maakte door de Oostduitse
stad Dresden en hem verzocht
behulpzaam te zijn bij het ver
krijgen van emigratievergun
ningen.
Strauss, die zondag besprekin
gen voerde met de Oostduitse
leider Erich Honecker, zorgde
er vorige maand voor dat een
groep Westduitse banken het
communistische buurland een
krediet verstrekte van een
miljard mark, kennelijk met
de bedoeling een aantal be
langrijke concessies van Ho
necker (o.a. meer vrijheid van
contacten tussen de burgers
van beide landen) los te krij
gen.
Het onderhoud met Honecker
heeft in de Bondsrepubliek ge
leid tot uiteenlopende reacties.
Een regeringswoordvoerder
zei, dat Bondskanselier Kohl
zulke ontmoetingen beschouwt
als zeer nuttig voor de weder
zijdse betrekkingen in moeilij
ke tijden. Duidelijk is in elk
geval, dat Strauss, die in het
verleden fel protest aanteken
de tegen het zogeheten basis
verdrag tussen de twee Duits-
landen. thans een opmerkelij
ke wending heeft gemaakt in
zijn beleid ten opzichte van
het Oostduitse bewind.
De leider van de CSU-fractie
in Bonn, Theo Waigel, wees
erop. dat de ontmoeting tussen
Strauss en Honecker diegenen
in het ongelijk heeft gesteld,
die geloofd hadden „dat na de
regeringswisseling in Bonn de
andere kant niet meer in was
voor dergelijke gesprekken".
Voorzitter Willy Brandt van
de oppositiepartij SPD (de man
die in de jaren zeventig met
zijn „Ost-poJitik" een nieuw
hoofdstuk schreef in de be
trekkingen tussen de Bondsre
publiek en zijn socialistische
buurlanden) meende. dat
Strauss kennelijk geprobeerd
heeft aansluiting te krijgen
met de sinds jaren bestaande
feiten in de verhouding tussen
Oost en West. „Beter laat dan
nooit", aldus Brandt.
Brandt was wel van mening
dat als Strauss wil proberen
een al te grote beschadiging
van de betrekkingen met
Oost-Europa te voorkomen als
het tot plaatsing van nieuwe
Amerikaanse raketten mocht
komen, hij wel een een erg
pretehtieuze stelling heeft be
trokken.
WASHINGTON Aan
de militaire oefeningen,
die volgende maand in
Honduras beginnen, zul
len voor het eerst ook
Amerikaanse gevecht
stroepen deelnemen. Dit
heeft een hoge ambtenaar
van het Amerikaanse mi
nisterie van defensie gis
teren gezegd.
Tussen de 3.000 en de 4.000
militairen, die behoren tot de
grondtroepen, zullen met het
Hondurese leger deelnemen
aan oefeningen die zes maan
den gaan duren. Bij vorige
Amerikaans-Hondurese oefe
ningen deden geen Ameri
kaanse gevechtstroepenm mee.
Wel waren hierbij genie-een
heden betrokken, die verant
woordelijk waren voor de be
voorrading en de communica-
De functionaris van het minis
terie van defensie, die ano
niem wilde blijven, verklaarde
verder dat een amfibie-lan
ding op de Caribische kust van
Honduras en tactische lucht-
manoeuvres een onderdeel
vormen van de oefening. Hij
zei voorts dat de Amerikaanse
marineschepen in internatio
nale wateren zullen blijven om
incidenten te voorkomen.
De woordvoerder van het Wit
te Huis, Speakes, zei gisteren
over de geplande militaire oe
fening, dat „wij hopen dat alle
acties, die wij in Midden-Ame-
rika ondernemen, ertoe zullen
bijdragen dat de Nicaraguaan
se regering haar gedrag ma
tigt".
President Reagan mag dan wel
hebben ontkend dat de grote
oefening in het Caribisch ge
bied en in Midden-Amerika
geen kanonneerboot-diploma-
tie zal zijn, in feite gaat het om
puur militair machtsvertoon.
Aan dreigementen om de pres
sie op Nicaragua verder op te
voeren ontbreekt het even
min. Het Amerikaanse vlieg-
dekschip „Ranger", met aan
boord 70 gevechtsvliegtuigen
en begeleid door 7 escortesche
pen, zal deze week opstomen
naar de oostelijke wateren in
Midden-Amerika. Een tweede
soortgelijke vlooteenheid zal
spoedig naar het Caribisch ge
bied wordne gezonden.
PARIJS Bij de huidi
ge temperaturen zullen
maar weinigen van ons
zich nu al druk maken
over de mode van de
komende winter, met
uitzondering natuurlijk
van de inkopers van de
grote modehuizen. Spe
ciaal voor hen hebben
de bekende Franse
mode-ontwerpers giste
ren in Parijs hun collec
tie voor najaar en win
ter gepresenteerd.
Opzienbarend viel die
niet te noemen. Wat op
valt is de strakke, stren
ge stijl en de soms som
bere kleuren. Goed
voorbeeld hiervan is
Christian Dior die het
publiek een militair
.aandoend wandelkos
tuum presenteerde van
grijze garbardine. Ook
Guy Laroche koos voor
de kleur grijs, maar hij
verleende zijn creatie
een speels element door
jasje en rok a-syme
trisch af te biezen in
bruin-z wart. Pierre
Cardin oogstte veel be
wondering met een
strakke zwarte mantel
met opstaande kraag en
vleerm uismou wen.
Vrolijker en jeugdiger
was het uitgaansjapon-
netje van Jean Louis
Scherrer van zwart-wit
gestreepte crêpe de chi
ne. In het geheel van
donkere tinten vormde
de korte wollen mantel
met bijpassende rok van
And ré Courrèges een
welkome afwisseling.
De mantel bestaat uit
lichtblauwe en witte
vlakken afgezet met zil
verkleurig band. Klap
stuk van de show van
Pierre Balmain was een
schitterende trouwjapon
van wit satijn met pof
mouwen en een fraai
uitstaande rok. Als
mannequin had Bal
main de kleindochter
van de onlangs overle
den filmster Henry
Fonda gevraagd. Mis
schien hoopt hij op die
manier zijn peperdure
collectie wat makkelij
ker in de wereld van
Hollywood te kunnen
Pierre Balmain
RUITENHEER
SCHIPHOL De Rijkspolitie
op Schiphol heeft gisteren een
dringend beroep gedaan op
alle luchtreizigers met bestem
ming Turkije, zeer goed op de
eigen én andermans bagage te
letten. De waarschuwing is
ook in het Turks onder de
Turkse gemeenschap in Ne
derland verspreid. Tot de
maatregel is besloten na de
aanslag op de Parijse luchtha-
Sinds het moment van de aan
slag in Parijs heeft de Rijkspo
litie op Schiphol een ver
scherpte bewaking op de af
handeling van vluchten naar
bestemmingen in Turkije inge
steld. Die verscherpte bewa
king houdt onder meer in dat
alle handbagage van passa
giers voor vertrek wordt geo
pend.
Een woordvoerder van de
rijkspolitie verklaarde dat het
grootste probleem wordt ge
vormd door bagage, die in de
voor iedereen toegankelijke
vertrekhal tussen de koffers
van vertrekkende passagiers
kan worden
Bourgogne
fete
b<
(Vervolg van voorpagina)L
PARIJS De wijnboeren L
de getroffen Franse wijnstn
ken, maar vooral in de Boi£
gogne, zitten met de handen y
het haar. 1983 zal niet de vd
wachte record-oogst oplevj
ren, maar slechts kleine hor
veelheden wijn. die zovm
duur betaald zullen wordCI
als, zoals een wijnboer het u|
drukte, de „smaak van haga0{j
zullen hebben. De kwalitl
van de Bourgogne '83 zal v<!0"
gens hen niet om over naj
huis te schrijven zijn. kj*
Toen de donderwolken zik
boven de wijngebieden samer J
pakten is met behulp van h£^
gelkanonnen nog geprobeerd]
de onweerswolken te ontlj^
den. Maar deze poginge
mochten niet baten. Geduretju
de vijf minuten stortten {V
zware hagelkorrels neer f r
sloegen de druiventrossen tf
pap en ontbladerden de wijl
stokken voor meer dan drir
kwart. Tq]
Het hele Bourgogne-gebie w
tussen Dijon en Nuits-Sairl
-Georges is door de hagelslK
geteisterd, maar het zwaaiP.
getroffen werd Vosne-Romr
nee. De wijngaarden van Rr
manee-Conti, Romany, RomI
nee-St.-Vivant en Richebour
zijn dermate vernield, dPL
oogst van dit jaar vrijwel nilr\
zal zijn. De wijngaarden va/^
Clos-Vougeot, Clos-des-Char.
mes, Les-Echezaux en Les-^U
moureuses zijn voor 70 procei
vernield. Bij elkaar is zekji
twaalfduizend hectoliter va
de beste Bourgogne, die not" j
maliter 1,6 miljoen flessen zoir
den hebben gevuld, verlora
gegaan. g
In de Elzas heeft het in de ont
geving van Colmar bijna et|
uur lang zwaar gehageld, mt!
name in de wijngaarden va
Fessenheim en Ehrlichhein
Daar zijn sommige druivenvd
den totaal vernield.
In de Bordeaux is schade tof
gebracht aan de wijngaarde
van Pommerol en St-EmilioiV
Ongeveer 30 procent van cL
wijnstokken zou zijn beschf
digd. Datzelfde geldt voor qr j
Fronsac- en Graves-wijnen. i-
de streek van Loire-Atlant
que is de oogst voor 10 proceiLj
vernietigd. In sommige wijt.
gaarden van de Sèvres-et-Ma^,
ne en de Muscadet heeft zwaï
storm complete wijnstokb^1!
gebroken en ontworteld.
kt
h
WASHINGTON In het eerste licht van de Siberischgj
nacht sprongen ongeveer tien Sowjet-militairen, gewq
pend met geweren, van een vaalgroene militair!
vrachtwagen, knielden op het zandstrand en richtte^
hun wapens op John Christopher Cook en de andei)dt
leden van de milieubeweging Greenpeace die tegen d^
walviswaart kwamen protesteren. De militairen spr%u;
ken geen Engels en de landingsgroep zes Amerikaof
nen en een Canadees die vorige week met vlugschrift
ten tegen de walvisvaart naar Siberië waren gekome^
sprak geen Russisch. „Op dat ogenblik begon ik t
denken dat zich wel eens een ongelukkige ontwikke
ling zou kunnen voQrdoen. Ik ging me toen zorgen m2p
ken". j;
Mgi
Dit heeft een uitgeputte Chris Cook (30), directeur van Greert'1*
peace, verklaard in een vraaggesprek met de Washington Pos*.
Een enigszins verbijsterde Cook, na vijf dagen Russische gevanns
genschap met vaak spannende momenten en de bijna eveL'J
spannende aandacht van de internationale media, zei te gelovetuc
dat de actie van Greenpeace ertoe heeft bijgedragen dat de iif^
ternationale walvisvangstcommissie (IWC) afgelopen vrijdag {si
Brighton besloot de vangstquota voor commerciële doeleindef8®
met ruim 18 procent te verminderen. Voorts zei hij dat de kweLe
tie meer publiciteit heeft verkregen dan zijn organisatie ooRo
maar had durven hopen.
Cook omschreef de vijf dagen detentie als een reeks lange peri<P"
den van verveling, afgewisseld met momenten van intense bC
zorgdheid, zoals bijvoorbeeld toen Sowjet-functionarissen dl
groep meedeelden dat zij wellicht de kans liepen drie jaar gr
vangenisstraf te krijgen. ng
De activisten van Greenpeace werden in een Spartaanse kazeS/
ne op een niet genoemde plaats vastgehouden, aldus Cook. Eta.
ramen waren dicht en beplakt met papier. Lj
Het voedsel was overvloedig, met grote porties rijst, tarwe, veiJ
brood en plakken vlees bij elke maaltijd. Dit laatste viel, volgeiLJ
Cook, niet zo goed bij de half-vegetarische groep.
Aanvankelijk hadden de Russen geen hoogte van de motievéC
en de tactiek van Greenpeace, aldus Cook. De Sowjet-autorite»
ten werden geleid door een ambtenaar die altijd een zonnebr|j
droeg en door de groep als „de baas" werd aangesproken. Val-
hem kreeg Cook, die als de officiële woordvoerder van
Greenpeace-mensen optrad, via een tolk te horen dat de Russ^.
sche overheid nog niet had beslist of de landing moest wordeL
beschouwd als een administratieve kwestie of als een crimine®
geval waarop drie jaar gevangenisstraf stond. h-
Volgens Cook had de groep een week tevoren in een telegrai^
aan de Sowjet-leider Joeri Andropov laten weten, dat zij zou kó
men protesteren tegen de Russische weigering om zich te hoiA)
den aan het besluit van de IWC om met ingang van 1986 h«l
doden van Walvissen voor commerciële doeleinden te verbif
den. Behalve de Sowjet-unie hebben ook Noorwegen en Jap
de beslissing afgewezen.
Op de vierde dag kwam „de baas,, de kamer binnen. Hij i
strikt officieel gekleed, in uniform met overjas. Hij zei:
hoogste justitiële functionaris heeft beslist dat uw geval zal wo£
den behandeld als een administratieve kwestie". p
De mensen van Greenpeace moesten een verklaring tekenej
waarin zij de schending van het soevereine Sowjet-gebied erj
kenden. Naar zijn zeggen zorgde Cook er voor dat in de verklif
ring werd vermeld, dat Greenpeace van oordeel is dat haar actr
rechtmatig was. „Wij probeerden de Sowjets duidelijk te maker
dat het de moeite waard was en dat er mensen zijn die hun el"
gen vrijheid in de waagschaal willen stellen voor een principiël
zaak. We hebben ze een lesje in opvoeding gegeven"
