weekpuzzel door dr. Pluizer
/postzegels
WETENSCHAPPEN
oplossing vorige puzzel
DK
NR. 29
KRUISWOORDRAADSEL
m a
■JSPIAES
uavl
De prijswinnaars van puzzel nr 28 zijn:
Zr. M. van Hameren, Huygensdreef 5, 2353 CA Leiderdorp.
A.A.J. Moons, Hoge rijndijk 29, 2382 AA Zoeterwoude.
De prijzen worden binnen drie weken per cheque toegestuurd.
£ekbe Somant
ZATERDAG 23 H
INC
HORIZONTAAL:
1. kermistent; 5. hoofddeksel; 8. staaltje; 12.
uitroep; 13. onvergelijkelijk; 14. bravoure-
stukje; 16. tapijtachtige stof; 19. middendeel
v.e. circus; 21. drietal; 22. buitendijks land; 23.
kloosteroverste; 25. luizeëi; 26. vordering; 27.
soort café; 29. vaartuig; 31. onderricht; 32. vis;
33. hoofddeksel; 35. mannelijk beroep; 37. ge
hoorzaam; 39. mannelijk dier; 41. zinspreuk;
44. hoewel; 45. rivier in Italië; 46. en andere
(afk.); 48. dwarshout aan een mast; 49. ver
waand; 50. tuingereedschap; 51. titel (afk.); 52.
deel v.h. bovenbeen; 54. uitroep; 55. dierege-
luid; 56. bijna loodrecht; 59. te gener tijd; 62.
stopplaats; 64. opening; 66. korte kous; 67.
soort oorkonde; 68. door, met (Latijn); 70.
wijfje v.e. kanarie; 72. insekt; 73. niet raak;
75. verdriet; 77. zeehond; 79. kuur; 80. over
treffende trap van goed; 81. gifslang; 83.
eivormig; 85. familielid; 86. brandverf; 87.
trompetvogel; 88. stad in Tunesië; 89. vertrek
bij een hardloopwedstrijd; 90. eerste melk v.e.
koe na het kalven.
VERTICAAL:
1. streng afgesloten maatschappelijke kring;
2. vergissing; 3. rivier in Italië; 4. niet glim
mend; 5. zware smidshamer; 6. duivenhok; 7.
dans; 8. kippenziekte; 9. schoon; 10. armholte;
11. bleek; 15. stad in Duitsland; 17. boom; 18.
dieregeluid; 20. het voortplanten; 22. vochtig;
24. deel v.e. boom; 27. buitenkansje; 28. vij
andschap; 30. gewrichtsholte; 32. weerspan
nig; 33. muzieknoot; 34. persoonlijk vnw.; 36.
tak van sport; 37. vis; 38. planeet; 39. knaag
dier; 40. niet gebogen; 42. meubelstuk; 43. op
gerold dun wafeltje; 45. smalle weg; 47. uit
roep; 53. wensende verwachting; 57. weefsel;
58. stuk stof; 60. rund; 61. persoonlijk vnw.;
62. passagiersverblijf op zeeschepen; 63. on
enigheid; 65. insekt; 67. gymnastiektoestel; 68.
dekstuk v.e. geweerkolf; 69. argument; 71.
vreemde taal; 72. kleurling; 73. rode kleur
stof; 74. loopstok met dwarsklamp; 76. lichte
oveijas; 78. bijvoorbeeld (afk.); 79. voorzetsel;
80. uitheems gerecht; 82. geslacht van men
sen; 84. bontgekleurde papegaai; 85. strookje
aan een postzegel.
WELKE 2 SLEUTELWOORDEN VORMEN DE LETTERS UIT DE VAKJES 53
81 34 49 40 51 14 70 26 31 en 28 83 77 50 57 86 25 76 10 72
Oplossingen onder vermelding van Puzzel 29 dienen uiterlijk
woensdagmiddag in bezit te zijn van:
Leidse Courant, Postbus 11, 2300 AA Leiden.
Eigen postcodenummer s.v.p. leesbaar vermelden.
ERI
Iedere zomervakantie worden
er voor de jeugd vele toernooi
en georganiseerd. Eén van de
belangrijkste daarvan is de
strijd om de Glorney- en Fa-
bercup, dit zijn teamwedstrij
den voor resp. jongens en
meisjes.
Om diverse redenen waren de
Nederlandse afvaardigingen
niet op volle sterkte. Bij de
jongens waren enkele topspe-
lers elders in Europa aan het
werk en bij de meisjes was het
„sociale" beleid van de KNSB
de oorzaak van een verzwakt
team. De jeugdtopspeelsters
Heieen de Greef en de zusjes
Cameron 'krijgen', volgens de
bond, al genoeg toernooien en
moesten daarom thuisblijven.
Het beleid gaat zelfs zover dat
dit jaar de absoluut sterkste
jeugdspeelster, Heieen de
Greef (dit jaar ook tweede bij
het seniorenkampioenschap),
niet wordt uitgezonden naar
het jeugdwereldkampioen-
schap. In plaats daarvan wordt,
een volstrekt kansloze, plus
begeleider, naar Mexico gezon
den. De vele duizenden die
hiermee gemoeid zijn kunnen
kennelijk beter besteed wor
den aan vakantietripjes van
diverse meisjes, dan aan het
streven naar succes. Terwijl
succes toch dè stimulans is
voor iedere tak van sport.
Volgens traditie wordt er om
de Glorney- en Fabercup
slechts door Engeland en Ne
derland gestreden; de schaak
bonden van Ierland, Schot
land, Wales en Frankrijk be-
door
L. Hofland
steden zoveel minder aandacht
aan jeugdschaak, dat zij slechts
om een derde plaats kunnen
spelen. Al was dit jaar Frank
rijk, met de jongens, bijzonder
dicht bij een tweede plaats.
Slechts door een uiterste
krachtsinspanning in de laat
ste ronde konden wij de Fran
sen een punt voorblijven. En
geland was dit jaar, zowel bij
de jongens als meisjes, opper
machtig. Gezien hun gemid
delde ELO (bij de jongens) van
ruim 2250 is dat geen wonder.
Van hun tweede bordspeler
een aardige partij:
J. HowellD. A. Holmes
(Schotland)
Siciliaans
l.e4 c5 2.Pf3 e6 3.c3 Pf6 4.e5
Pd5 5.d4 cxd4 6.cxd4 b6 7.Pc3
Pxc3 8.bxc3 Dc7 9.c4 d6?! (be
ter 9...Lb4t) 10.Ld3 Pbd7 1 l.O-
OI dxe5 12.Pxe5 Pxe5 13.Lf4
Ld6 14.dxe5 Lc5 15.Le4 Tb8
16.Dg4 0-0 17.Dh4 g6 18.Tel
Lb7 19.Lg5 Te8 20.Lf6 Lf8
21.Lxb7 Txb7 22.Tacl Tc8
23.Te4 h6 24.Tdl Kh7 25.Td3
b5 26.Th3 h5? (beter 26...g5,
maar ook dan heeft wit een
sterke aanval) 27.Dxh5fü gxh5
28.Txh5f Kg6 29.Tg5f Kh7
30.Th4f Lh6 31.Tg7f Kh8
32.Txh6 mat.
De eerste twee borden van Ne
derland, Friso Nijboer en Piet
Peelen, deden het volgens ver
wachting goed; beiden scoor
den 3 1/2 uit 5. Het veertienja
rige talent Jeroen Piket stunt
te aan het derde bord door al
zijn partijen te winnen. Alleen
Glorney/Fabercup
HA
J 1*18*1
öiö a i
de laatste borden Michael Rie-
mens en Johan Quist bleven
met resp. 2 1/2 en 1 1/2 uit 5
onder de maat.
In onderstaand fragment zien
we Jeroen Piket op miraculeu
ze wijze zijn 100%-score in
stand houden.
Zie diagram
Wit: Kd2, Pb4, d4, f4, g2, h2.
Zwart: Kd7, Lc4, d6, e6, f6, g6,
h7.
De diagramstelling was de af
gebroken stelling van Jeroen
(wit) tegen een Fransman. De
analyse had uitgewezen, dat
zwart nauwelijks winstkansen
heeft, omdat het paard, bij
pionnen op één vleugel, meest
al sterker is. De Fransman be
sluit toch iets te proberen.
41.Kc3 Lfl 42.g3 h6 43.Pc2 g5
44.Pe3 Le2 45.Kd2 Lf3 46.Kd3
Ke7 47.Kd2 Lc6 48.Ke2 Lb5f
49.Kel Ld3 50.Kd2 Lbl 51.Ke2
La2 52.Kd2 Kf7 53.Ke2 Kg6
(Tot nog toe maakte het zwar
te spel geen ideeënrijke in
druk, zwart besluit nu echter
wat te ondernemen) 54.Kf3
Kh5 55.f5! (forceert fraai de
remise, want na 55...e5 56.dxe5
dxe5 57.Ke4 kan zwart niets
meer ondernemen, vandaar de
volgende zet) 55...g4f 56.Pxg4!
(forceert de remise) 56...Ld5f
57.Kf4 e5f 58.dxe5 dxe5
59.Pxe5 fxe5 60.Kxe5 Lg2??
(In tijdnood wil zwart nog niet
in remise berusten en overziet
een afschuwelijke truc), na
6Ó...Lc4 61.h3 Lfl 62.g4f Kh4
63.f6 Lc4 64.Kf5 Kxh3 65.g5 is
het remise) 61.g4f! Kg5 62.h4f!
zwart geeft het op, na
62..Kxh4 63.f7 is de f-pion niet
meer te stoppen.
De meisjes, Marriet Drewes,
Henriette de Greef, Esther de
Kleuver en Els v.d. Veght de
den het alle vier goed; Esther
was met 4 uit 5 topscorer, de
anderen haalden 3 1/2 uit 5.
Hieruit blijkt hoe oppermach
tig de Engelse meisjes waren,
zij verspeelden in totaal 1
bordpunt.
Uit de wedstrijd IerlandNe
derland de volgende aardige
partij van de 15-jarige Esther
de Kleuver, die bij het laatste
seniorenkampioenschap ook al
een goed figuur sloeg.
M. WoodsE. de Kleuver
Spaans (Marshallgambiet)
l.e4 e5 2.Pf3 Pc6 3.Lb5 a6
4.La4 Pf6 5.0-0 b5 6.Lb3 Le7
7.Tel 0-0 8.c3 d5!? 9.exd5 Pxd5
10.Pxe5 Pxe5 ll.Txeö c6
12.Df3? (12.d4) Ld6 13.Tel Dh4
14.h3 Le6 15.d4 Tfe8 16.Le3 g5
17.g4 h5 18.Dg2 hxg4 19.hxg4
Lxg4 20.Lxd5 cxd5 21.Pd2
Txe3! 22.fxe3? (22.Txe3 Lf4
met beter spel voor zwart)
22...Lh3 23.Df3 g4 24.De2 Dg3f
25.Khl Kg7 26.Pfl? Lxfl wit
geeft het op.
De jeugd rukt op
In het Overijsselse Westerhaar
worden de laatste zetten ge
daan in de strijd om het Ne
derlands kampioenschap voor
junioren. De bezetting is sterk.
Onder de deelnemers bevin
den zich de spelers die vorig
jaar samen op de eerste plaats
eindigden: Gérard Jansen
(kampioen herkamp) en Hen
drik van der Zee. Dit duo is
ongetwijfeld weer favoriet
voor de titel.
De kampioen is niet de enige
sterke jeugdspeler, die op het
ogenblik het dammen in Ne
derland toekomst geeft. De top
is breed genoeg, zoals bij de se
niorenfinale andermaal bleek
(Scholma, Stokkel).
Ook op 'wereld'niveau breekt
de' jeugd door. Wie hieraan
nog twijfelt, kijke eens naar de
resultaten van Wadim Wirni
en Djedje Kouassi tijdens het
toernooi om de Volmactrofee
in Amsterdam, dat zaterdag
werd afgesloten.
De knappe prestaties van bei
de 18-jarigen verdienen aller
bewondering. Mocht van
jeugdwereldkampioen Wirni
een redelijke klassering ver
wacht worden, het onver
wacht sterke optreden van
Kouassi bewijst dat Afrika na
Baba Sy en de niet meer zo
sterke Mamina N'Diaye een
speler heeft afgeleverd die
vermoedelijk tot grote hoogte
kan stijgen.
Kouassi maakte eind vorig
jaar al indruk op het WK in
Brazilië met een overwinning
op de latere wereldkampioen
KOUASSI
m m m w.
j S S I 8
WIRNI
Jannes van der Wal, in Am
sterdam deed hij het nog beter.
Hun onderlinge duel in de
tiende ronde bijvoorbeeld ein
digde spectaculair. Terwijl de
snelspelende Kouassi zijn ne
derlaag tegemoet leek te gaan,
bewees de eindstand dat hij de
positie al ver van te voren had
berekend.
In de stand van het eerste dia
gram lijkt weinig aan de hand:
het is een rustige, ongevaarlij
ke stelling. Wirni beantwoordt
zwarts laatste zet 1217 met:
23. 47-41 en het vervolg 23.
17-22 24. 28x17 11x31 25. 36x27
6-11 26. 33-28 11-17 27. 38-33 14-
20 28. 25x14 9x20 29. 43-38 24-
30 30. 35x24 20x29 31. 33x24
19x30 32. 28x19 13x24 33. 38-33
Van 39-34 30x39 38-33 enz.
wordt wit niets wijzer. 33.
17-22 34. 41-36 22x31 35. 36x27
18-23 36. 38-33 23-29 37. 42-38 8-
13 38. 27-22 15-20 39. 39-33 20-
25 40. 37-31 26x37 41. 32x41 29-
34 42. 41-37 3-8 43. 38-32 13-19
44. 22-18 Dringt zwart nog ver
der terug.
44. 8-13 45. 18x9 19-23 46.
28x19 24x4 47. 50-44! Want 34-
39 44-40 39x28 32x23 30-35 40-
34 35-40 23-18 40x29"18-12 29-
34 12-7 en wit is precies op
tijd. 47.30-35 48. 33-28 4-9 49.
28-23 9-14 50. 23-18 14-19 51.18-
12 19-24 52. 48-43 24-30 53. 44-
49 35-40 54. 43-38 34x43 55.
38x49 21-27! 56. 32x21 16x27
57. 45x34 30x39 58. 12-7 25-30
59. 7-1 30-35 en het is remise!
Op het 'winnende' 1-6 komt
immers 27-32! 37x28 39-44
49x40 35x44. Wat een koel
bloedige verdediging van Kou
assi.
In de zesde ronde versloeg
Kouassi routinier Kaplan van
uit de tweede diagramstand,
ontstaan door Kaplans 10-15.
Kouassi speelde hier 50. 43-38
Ame
en bereidt daarmee 33 waa
24-20 29x20 voor. 50.Btrol<
51. 49-43 2-8 52. 33-29 smok
38-33 18-23 gedworf. He
29x18 22x13 55. 31x22Ïkelij
43-38 Ten koste van efnees
de schijf probeert Kan te
een remise veilig te s«te f
56. 28-32 57. 38x27 hilie
33x22 8-12 37-42? 22-liafle\
30 12-18 60. 30-25 m J.
22x13 19x8 62. 27-22 D Bo;
31 37-41/42 22-17 llx het
22x31 26x46/48. «iet
62. 37-42 63. 39-34 prol
dert damhalen op bék is
den. 63. 8-12 64. 36
65. 22-18 11-16 66. 31 S|
67. 24x15 42-47 68. 155 jar
en Kaplan geeft het td»P h
tijd op. n int
Wirni verschalkte Gellini
in de eerste ronde. In is d
stand zwart: 3, 6, 7, liijk
18/21, 25, 26, 30; wit: 3«et i
32, 34, 36, 37, 39, 40. 41. V,
weerlegde Wirni de vo<
gen 28-23 met dam op van
24 met schijfwinst diona
'simpele' 34. 7-12! tën N
hebzuchtige 29-24 20xpa S
wordt afgestraft door
30-35 3x17 35x11!
35. 29-23 18x29 36. 34*EF
37. 40-34 13-19 38. 43-3^h
45-40 3-9 40. 38-33 9-14
30-35 42. 34-29 35x44 4
14-20 44. 29-23 6-11 4' De
20x9 46. 33-29 15-20 -f1"3
20-24 48. 29x20 25x14 P"
14-19 50. 50-44 12-18 ,'k'n?
19-24 52. 28-33 18-23 Lnet
13-19 54. 22-17 De stri* op
streden. Gantwarg ka*—-
opgeven. 54. 21x12
11-17 56. 22x11 16x7 f h
9-13 58. 33-28 12-18 59.
11 60. 28-22 24-30 Ganti
pituleert. Er volgt
34x25 19-24. TS
Het tellen van honneurpunten
is een schone zaak en geeft
de mensen ook veel vermaak
maar het is eigenlijk alleen
maar maatgevend voor spellen
met „normale" verdelingen en
wel voornamelijk sans-atout-
contracten. Zodra er lange en
korte kleuren in de samen
werkende handen aanwezig
zijn, is het tellen van honneur
punten eventueel aange
vuld met bonuspunten voor
lange en korte kleuren geen
goede leidraad meer. Iedereen
kent de gevallen van manches
met zo'n punt of 18 en slems
met zo'n punt of 23 en heeft op
die momenten begrepen dat er
andere kaartwaarderingssyste-
men nodig zijn om op verant
woorde wijze tot dat niveau te
geraken.
Zo'n waarderingssysteem is er,
al heel lang trouwens, en wel
de losing trick count, in de
wandeling LTC genoemd. Bob
van de Velde heeft daar ooit
eens een serie artikelen in het
maandblad „Bridge" aan ge
wijd. Voor wie dit na wil le
zen: „Bridge" 1977, no. 10, 11
en 12. 1978, 4 en 6 en 1979, 4
en 6. Nog altijd is het wachten
op een publikatie in boekvorm
van zijn hand.
Deze losing trick count is
voornamelijk effectief bij
troeffits en in het bijzonder bij
goede tot zeer goede troeffits.
Zodra zo'n fit is vastgesteld,
kan een van beide partners de
LTC toepassen. Welk van bei
den dat is, hangt af van de
biedsituatie. In de meeste ge
vallen zal dat de partner van
de opener zijn, of liever: de
partner van degene die als
eerste de kleur heeft geboden
die tot troeffit promoveert.
Een' voorbeeld:
B6
In een parenwedstrijd opent
de partner met 1 harten. Een
minimale opening telt in ter
men van de LTC zeven verlie
zers. Zodra er, zoals hier, een
fit (d.w.z. samen 8 troeven)
aanwezig is, kan de partner
gaan combineren. Deze hand
telt slechts 6 verliezers (2 in
schoppen, 2 in harten en 2 in
klaver). Vanwege het feit dat
er meer azen dan „actieve" of
„werkende" vrouwen in de
hand aanwezig zijn, mag daar
volgens de LTC zelfs nog een
verliezer (loser) van afgetrok
ken worden. Dat leidt tot de
volgende LTC-formule:
18 - (7+5) 6
Achttien is het standaard-
LTC-getal en de getallen tus
sen haakjes zijn de respectieve
verliezers van de opener (hier
geschat, en wel op een mini
male opening) en van de part
ner van de opener. De uit
komst (6) geeft het niveau aan
nogmaals: indien er een
troeffit is! waarnaar even
tueel een onderzoek kan wor
den ingesteld. In dit geval dus
6 harten! Dit houdt niet in, dat
dit contract nu maar meteen
geboden moet worden, maar
geeft alleen een indicatie op
welk niveau de gezamenlijke
handen mogelijk gespeeld
kunnen worden.
Op weg naar slem
Met deze hand antwoordt u
gewoon 1 schoppen en partner
biedt 2 klaver. In modern Acol
is dat in principe forcing en nu
weet u al weer iets meer, nl.
dat partner over een vijfkaart
harten beschikt. De gezamen
lijke handen bezitten dus ne
gen troeven en in termen van
de LTC betekent dat „troef-
lengte", waarvoor één verlie
zer mag worden afgetrokken.
(Bij 10 troeven wordt gespro
ken van supertroeflengte en
dan mogen er zelfs twee ver
liezers worden afgetrokken
door degene die dat consta
teert). Het rekensommetje
heeft nu dus zelfs 7 als uit
komst, dus het wordt hoog tijd
dat er eens wat nadere inlich
tingen worden ingewonnen.
Het meest voor de hand lig
gende bod met deze kaart is
nu 2 ruiten, de z.g. vierde
kleur. Hiermee wordt geïnfor
meerd naar een ruitencontrole
voor, een eventueel SA-con-
tract. Het bod is 100% forcing
(op driehoogte is het zelfs
mancheforcing). Partner ant
woordt 2 harten, d.w.z. geen
ruitenstop en ook geen drie-
Losing Trick Count
kaart schoppen, want dan had
hij wel 2 schoppen geboden.
In dit geval is geen ruitenstop
natuurlijk geen negatief gege
ven, want ruitenhonneurs in
de openende hand zijn niet zo
zinvol tegenover een kaal aas.
Met azen vragen komt u weer
wat aan de weet: Op 4 SA ant
woordt partner 5 harten, of
iets anders, afhankelijk van de
conventie die u speelt. Maar in
ieder geval hoort u twee azen.
Als u ook nog naar heren kunt
vragen, hoort u er daar nul
van en op grond daarvan biedt
u natuurlijk 6 harten.
AB9852
*H863
OA
B6
♦v N
VB9 W O
O H B 7 543
♦H 1064
V52
OV 109 2
♦8542 L
♦H97
♦73
VA V 10 7 4
086
A V103
ver te veel en een ruiten te
weinig. Daarom nogmaals:
Bij allen kwetsbaar opent oost
met 1 SA (15-17) en u bezit als
zuid:
A
V.5 4
OH42
HVB10954
U geeft een doublet, aange
vend een sterke kleur, met
minimaal één, maar doorgaans
twee nevenentrees, samen vol
doende om 1 SA down te spe
len. Links van u wordt 2
schoppen geboden, door uw
partner gedoubleerd (voor
straf). De 1 SA-opener past en
u bent weer aan de beurt in
een parenwedstrijd (een be
hoorlijk sterk veld). Wat biedt
u?
AGENDA: 16-30 juli EK lan
denteams in Wiesbaden; 13 au
gustus Kwetsbaar '70 viertal
len toernooi Nijmegen (10.15
uur, inl. 018854-1518); Mara
thon Katwijk, nacht van 19 op
20 augustus (20.00 uur, 01718-
•20797).
Correspondentie over deze ru
briek p.a. Beeklaan 27, 1403
RD Bussum.
Met als thema „Wereldcom
municatie-jaar" bracht het Ka
naaleiland Jersey op 21 juni j.l.
een uit vijf zegels bestaande
bijzondere serie postzegels.
Met deze zegels werd tevens
het feit onder de aandacht ge
bracht dat het dit jaar 250 jaar
geleden is dat Charles William
Le Geyt (1733-1827) geboren
werd.
Charles William Le Geyt was
de eerste, officieel aangestelde
directeur der posterijen van
Jersey. De vijf verschillende
motieven beelden scènes uit
die betrekking hebben op de
periode dat Le Geyt directeur
der posterijen was. Voor dat
Le Geyt in deze functie we-
werd benoemd was hij bevel
hebber obver de 25ste Com
pagnie Grenadiers te voet. Op
de zegel van 8 p. ziet men dit
regiment en de slag bij Minden
in 1759. De zegel van 11 p.
toont de postkoets van Londen
naar Weymouth met post en
Kanaaleiland Jersey op zegels
j
- - -
passagiers bestemd voor Jer
sey. De overtocht van Enge
land naar Jersey was vol geva-
rem. Dit is te zien op de zegel
van 24 p., waar de postboot
„Chesterfield" wordt aange
vallen door een Franse kaper.
De kapitein van de Chester
field wist de aanval af te slaan
en de kaper koos het hazen
pad.
Mary Godfray was de eerste
persoon die door Le Geyt
werd aangesteld om post aan
huis te bezorgen. Een zegel in
de waarde van 26 p. toont het
postkantoor aan de Huestraat
met op de voorgrond Mary
Godfray. De serie wordt afge
sloten met een zegel in de
waarde van 29 p. Deze zegel
toont een blik op d'e haven
van St.Helier, van waaruit een
geregelde verbinding werd on
derhouden met Weymouth. In
het jaar van Le Geyt's dood
werden de zeilschepen ver
vangen door stoomschepen.,
De zegels werden in meerdere
kleuren gedrukt door The
House of Questa te Londen.
Eveneens op 21 juni verscheen
Na een start met schoppen
vrouw moet u nog even een
goed speelplan maken.
Aangezien de klaversnit altijd
nog kan worden genomen,
dienen eerst de schoppen te
worden getest. Als die 3-2 zit
ten, kunnen er drie klavers in
de hand weg. Trouwens, als
schoppenvrouw sec heeft geze
ten, wordt de heer of de tien
bij oost er uitgetroefd en kun
nen er ook drie klavers in de
hand weg. Zeer merkwaardig
was dat minder dan de helft
van het veld in klein slem zat.
Eén paar was zelfs in 6 schop
pen beland! En dat betekent
toch dat er op het gebied van
de kaartwaardering nogal wat
lancunes aanwezig waren. Met
de LTC heeft u een zeer goede
indicatie. Met punten tellen
komt u in dergelijke gevallen
nergens.
Brozel
Naar aanleiding van het bied-
probleem van vorige week
doet zich een probleempje
voor. De hand bevatte een kla
Mieren overleven ruimtevlucht niet
Geen van de 150 mieren die
vorige maand aan boord van
het ruimteveer Challenger de
lucht in gestuurd zijn, heeft de
vlucht overleefd.
De Amerikaanse scholieren
die de mieren de ruimte in ge
zonden hebben, verwachten
wel veel te weten te komen
over de gevolgen van het' ont
breken van aardse zwaarte
kracht op insecten.
Van de mierenkolonie zijn vi
deo-opnamen gemaakt. De
jonge onderzoekers waren
overigens niet verbaasd over
de dood van de mieren, die in
een 90 centimeter hoge trom
mel waren gestopt.
Er was voor de Carpenter-
mieren gekozen vanwege hun
harde skelet, hun grote weer
stand en hun poten, waarmee
zij zich aan harde oppervlak
ken kunnen vastkleven. Voor
een vlucht in de ruimte was
dat kennelijk niet voldoende.
Malaria is in opmars
Malaria is weer in opmars. In
sommige tropische landen is
de laatste 10 jaar een 30- tot
40-voudige toename van deze
ziekte vastgesteld.
Het aantal gevallen van 'im
portmalaria' in de Europa en
de VS groeit mee. Nederlandse
ziekenhuizen tellen sinds 1970.
8 keer zoveel lijders aan mala
ria: 16 in 1970 en 127 in 1982.
Dat schrijven 4 artsen van het
Rotterdamse havenziekenhuis
in het Nederlands Tijdschrift
voor Geneeskunde.
In 1956 begon de Wereldge
zondheidsorganisatie (WHO)
een campagne die malaria he
lemaal moest uitroeien. In het
begin werden daarmee in
drukwekkende resultaten ge
boekt, maar de ziekte wint
steeds meer terrein, onder an
dere door de toenemende
weerstand tegen antimalaria-
middelen van de parasieten
die de ziekte verspreiden.
In het Havenziekenhuis lagen
tussen 1970 en 1981 zo'n 300
malariapatiënten. De meesten
van hen hadden de ziekte in
Afrika opgedaan. Het is geble
ken dat verreweg de meeste
patiënten de voorgeschreven
antimalariamiddelen niet (in
50% van de gevallen) of ver
keerd hadden gebruikt.
Volgens de Rotterdamse artsen
kan een goed gevolgde kuur
malaria tropicana voorkomen,
tenzij de besmetting wordt
veroorzaakt door een tegen
het gebruikte middel resisten
te malariastam. Een lichte ma
laria-aanval blijft overigens,
ook na gebruik van medicij
nen, tot maanden na vertrek
uit het malariagebied, moge
lijk.
„Röntgenstraling
minder toepassen"
De stralingsbelasting van pa
tiënten die röntgenonderzoek
ondergaan, zou in veel geval
len omlaag moeten. Het beleid
dat de overheid hierin voert is
onjuist.
Het overheidsbeleid is tot nu
toe gebaseerd op schattingen
van stralingsdoses, die gemid
delden over de hele bevolking
zijn. Maar een klein deel van
de bevolking krijgt het groot
ste deel van de stralingsdoses.
Soms zelfs bijna lOx zoveel als
het gemiddelde".
Dat stellen studenten van de
nog op te bouwen vrije studie
richting natuurkunde aan de
rijksuniversiteit van Gronin
gen in een rapport over de
gang van zaken rond de medi
sche röntgendiagnostiek.
Volgens de onderzoekers moet
het mogelijk zijn „om de stra
lingsbelasting per onderzoek
in bepaalde gevallen terug te
brengen. Ook zou de frequen
tie van de' onderzoeken be
perkt moeten worden".
De Nederlandse ziekenhuizen
maken volgens de Groninger
studenten veel vaker gebruik
van röntgenonderzoeken dan
die in onder meer Engeland,
Japan, Zweden en de Verenig
de Staten.
Overigens menen stralingsdes
kundigen dat de straling die
patiënten bij röntgenonder
zoek oplopen zo miniem is
zelfs veel kleiner dan de na
tuurlijke kosmische straling
dat het hoogstwaarschijnlijk
geen schade veroorzaakt.
op Jersey één bijn*"
postzegel in de waan
19,5 p. Deze zegel werP
bracht ter gelegenheid tw«
dertiende Algemene We m
ring vasn de A.I.P.L.F.,®or
sociation International"-^
Parlementaires de f, erj
Francaise (Internationfcen i
nootschap van Frain av
Parlementariërs). Irv®'
Deze Algemene VergjgL
vond plaats op Jersey e V|U(
gehouden van 26 juni» ver
met 2 juli j.l. <n L
Het ontwerp voor dez?kelc
werd vervaardigd dr
PTT van Jersey, in samy^
king met de kunstena^^j
Copp. Op de zegel zi^®
een uit lijnen samenjV®
wereldbol met in het )"?r
de kaart en het wapftr'a
Jersey. as.
Wij willen deze Jerse|an
afsluiten met de Europ;
van dit eiland. Deze ze]
al enige tijd geleden
nen maar passen toch
dit Jersey-geheel. In tej
ling tot de meeste and<
den waar twee Europal
zegels werden uitgi
kwam Jersey met viei
twee van 11 p. en V
19,5 p.
Hierbij ging het om eel
formaat en een klein
zegel, die samenhangei
den gedrukt. Op de grol
van 11 p. ziet men de|
derzaal van het parlemi
van Jersey. De kleini
draagt de afbeelding
„Mace". Dit is een sooi
ter, die door een funcj
naar binnen gedrager
wanneer het Britse sta;
zo'n vergadering bijwc
de grote zegel van 19,5
interieur te zien van
ninklijk hof. De kleine'
van 19,5 p. draagt als ERS
ding het zegel van de](V>
de hoogste autoriteit opjjjr]
Het ontwerp werd v{)ed]
digd door Gordon Drun) r£
Ook hier was de drukkfA) 8
The House of Questa t^rb
den. i®se
De volgende datum op |e d
gifte-programma van Jtopu
20 september aanstaand-
verschijnt een uit vieir,?
bestaande bijzondere seL 'r
als thema „Kunstenaabe
Jersey". ERJ
F(T