Omwegen
Amerikaanse meerval
ligt nu bij
.NatuurlijkeHistorie
Stomp wijk. Voorschoten en Wassenaar
staan in het teken van het paard
ZeXdóeQowiard
PMERKELIJKE VANGST DOOR EEN RAPENBURGS LOOS VISSERTJE
Schrijf zelf uw
wervend tekstje"
voor de L. C. -bon
Video-
drkiezing
yngs
e kust
JAARLIJKSE FEESTEN ROND PAARDENMARKTEN EN DRAVERIJEN
^ÏDEN/REGIO
DINSDAG 19 JULI 1983 PAGINA 5
Op mijn omwegen door stad en land I
kom ik graag mensen tegen. U kunt I
mij telefonisch of schriftelijk vertellen
wie u graag in deze rubriek zou willen
tegenkomen. Ik ben bereikbaar via 071 ■BBSTsï» tkvHNI
- 12 22 44 op toestel 10. door Ton Pielers
Pai -
ranseJet was werkelijk een
acA^storische vangst, die de
de neidse Joke van der Poel
rmelQi) deed, toen ze begin
\ch. 4n deze maand de Icta-
aarïe4us melas uit z'n ele-
lent haalde. Joke woont
het Rapenburg, een
iet al te schone Leidse
aart", maar wel erg
ooi langs de wallekan-
met af en toe bomen
het redelijk tot goed
n. Nu is het al vele ja-
li*, ein gewoonte van de
vigilie Van der Poel, dat
oor leden een hengeltje
P^rsjtwerpen. De Van der
f 'ifoe^en beschikken over
feze rn vlootje" met mo-
1>r dat op afroep het ver-
uilde sop kan kiezen.
Js het weer maar een
beetje meezit, sjouwt va
der Van der Poel de bui
tenboordmotor door z'n
wandelgang, steekt de
rijweg over en installeert
het apparaat achter op
het gereedliggend bootje.
Dergelijke activiteiten
kunnen een „plotseling"
karakter dragen. Wie bij
Van der Poel aan het Ra
penburg de geest krijgt,
stuift op het viswater af.
Dan gaan ze zomaar zit
ten „palingen", of ze
trekken het boezemwa
ter uit en beproeven hun
geluk op Hollands wijde
plassen. Moeder Van der
Poel nota bene de
meest „tamme" van het
gezin vindt: „we zijn
visgekken".
oke van der Poel met haar meervalletje.
In die context kon het gebeu
ren, dat dochter Joke haar
meerval aan de haak sloeg.
Ze zat in het donker al
vervaarlijk genoeg vlak
vóór de deur van de ouderlij
ke woning. De temperatuur
buiten was nog zoel en het
water zwart Slapen kwam
later wel. Je haalt uit het Ra
penburg soms de meest on
verwachte zaken, althans uit
het rijk der vissen. En ja
hoor, na enige tijd: beet! Joke
haalde in de duisternis op. 't
Zou wel weer een voorntje of
zo zijn, vermoedde ze. Maar
toen Joke de bril rechtzette
en de vangst onderzocht,
stond ze voor een raadsel:
een beestje met allerlei venij
nig aandoende uitsteeksels,
een beetje sloom uit de berus
tende ogen kijkend, als een
ondermaatse, ontmaskerde
dwangarbeider. Maar Joke
maakte geschiedenis. En dat
bedoel ik nou maar.
Museum
In het besef, dat hier iets bij
zonders aan de hand was,
ging een afvaardiging van de
familie met het visje naar de
Raamsteeg, waar het nage
noeg ontoegankelijke rijks
museum van Natuurlijke
Historie te bezoeken op
aanvraag met allerlei figu
ren, soms in witte jassen, de
wetenschap ligt te bedienen.
Iets dergelijks heeft de fami
lie al eerder gedaan: nu en
dan gaat een vangst naar hét
museum. De zich niet geheel
happy voelende meerval,
evenwel, had nog het haakje
in de bek: „Want dat konden
we er niet zogauw uitkrij
gen", aldus mevrouw Van
der Poel. Vervolgens was er
enige opschudding onder de
gespecialiseerde wetenschap
pers aan de Raamsteeg: dit is
een ik druk me nu maar
even onwetenschappelijk uit
Amerikaanse dwergmeer
val! Toe maar; dat kun je ei
genlijk niet maken, in een
Leidse sloot, respectievelijk
gracht.
De glanzende primeur van
1
jPP;
WE&sÉ oia
De Amerikaanse zwarte stierekop in volle glorie tegen een wit laken.
deze vangst ging naar een
concurrerend dagblad
onze krant kan aan de Raam
steeg best een potje breken,
maar men had, in alle opwin
ding waarschijnlijk, mijn
adres over het hoofd gezien.
Enfin, de vis werd zalig-
verklaard en gerangschikt
onder de familie der Black
Bullheads, de zwarte stiere
koppen, die eens uit Amerika
emigreerden naar de Oude
Wereld en sindsdien ten on
zent een enkele keer boven
water komen. Welnu, op al
dat plotselinge gerumoer rea
geerde een onderwijzer van
de r.k.lom-school. Dat was
meneer Pot, leerkracht van
de r.k. lom-school St. Jan die
enkele jaren terug, met de
school, verhuisde van het Ra
penburg (als buren van de
Van der Poels) naar het Bi-
zetpad in Zuidwest. „Zes jaar
geleden", aldus meneer Pot,
„wilde ik vlak voor de va
kantie mijn aquarium oprui
men. Daar zaten ook twee
Amerikaanse meervallen in,
maar geen kind had er trek
in, vanwege die monsterkop-
pies. Ik heb toen die bak
maar in het Rapenburg om
gekieperd. Die meervalletjes
waren toen nog maar een
duim lang. Haha, ik heb ze
gedumpt in het Rapenburg
en ze zijn schijnbaar in de
buurt gebleven".
Soort
Een medewerker van het
museum liet me gisteren de
vangst zien. „In die zes jaren
is deze meerval niet groter
geworden dan 15, 16 centi
meter, ofschoon dergelijke
dwergmeervallen eventueel
40 cm. kunnen worden. Jam
mer, dat we niet precies we
ten welke soort meerval me
neer Pot in de gracht heeft
gegooid. Het kan ook een
bruine, of gele meerval zijn
geweest", aldus de medewer
ker, volgens wie het maar
een „miezerig dingetje" is ge
bleven. Maar in de jaren '60
kreeg het museum al drie
stuks van die zwarte meer
valletjes in bezit. Ze zijn goed
bestand tegen industriële
vervuiling, dus ook in Leidse
wateren. Hoewel ze, onder
deze omstandigheden, niet
erg zullen groeien. Daarom,
waarschijnlijk, is dit exem
plaar nog zo klein".
Ik zag de vangst gisteren
eventjes, op de begane grond
in het museum. In een bak
die altijd beschikbaar is voor
extra gasten. Daar lag dan de
Van der Poel-meerval te soe
zen. Heel anders dan de grote
meerval die in sommige Hol
landse plassen wordt ver
moed en die tot meer dan
een meter lang kan worden,
maar zelden of nooit gezien,
laat staan gevangen wordt.
Een soort monster van Loch
Ness der Hollandse binnen
wateren, een Hound of the
Baskervilles te water. Zulk
een zwaar bewapende vecht
jas is het wel, met z'n angst
aanjagend voorkomen.
Al tijden staat op de voorpagina van onze krant in ka
der een bon die ingevuld zou moeten worden door ie
mand die verdraaid graag de Leidse Courant, gratis en
„geheel vrijblijvend", veertien dagen lang in de bus
wil hebben. Boven de bon staat niet aflatend een op
wekkend wervingstekstje, dat de aspirant-lezer en
misschien wel kandidaat-abonnee in de juiste belang
stellende stemming moet brengen. Meestal is dat een
speciaal gecomponeerd extractje uit een voor die dag
eruit schietend artikel of bericht. De man die zich
heeft laten opzadelen met het samenstellen van die da
gelijkse tekstjes is collega A. van Holstein. Hij maakt
er altijd veel werk van en is daardoor hoogstwaar
schijnlijk zo uitgeput dat hij spoorslags met vakantie
gaat. Daar zitten we dus. Zonder wervingstekstjes.
Derhalve werd het aan de top een bijzonder aardig
idee gevonden, om onze lezers in staat te stellen, zelf
dat kadertje met de bon op te vullen met eigen vond
sten. U bent daartoe van harte uitgenodigd. Schrijf zelf
een tekstje, mag ook een gedichtje zijn, een limerick,
eventueel een tekeningetje; het doet er niet toe. Als er
maar een „wervende" kracht vanuit gaat, want om die
Leidse Courant kom je niet zomaar heen. De sterkste
inzendingen worden uitgezocht en krijgen een plaatsje,
rechtsonder op de frontpagina. Dat betekent meteen
ook een gewonnen prijsje, dat na de vakanties naar de
winnaars en winnaressen gaat. U kunt uw bijdrage
(uiteraard voorzien van naam en volledig adres) naar
mij opsturen. Ik zorg dan voor verdere afwerking door
de techniek. Succes ermee.
Wel, de dwergmeerval, door
Joke gevangen, huist thans
in het museum; in de buurt
van drie eerder gevangen
exemplaren uit de jaren zes
tig, die nu op sterk water
staan. Ik mocht *m even zien.
De medewerker van het mu
seum onthulde de kleine
meerval. De vis huist onder
een aarden binnenpot, met
een kleine ingang. „Omdat ie
een nachtdier is en pas bij
donker actief wordt". De
mini-meerval onder de
bloempot, de Black Bullhead,
woont daar in alle deemoed,
totdat het aardedonker
wordt. Dan glipt ie eruit, en
kan verder niets beginnen.
De medewerker wist ook niet
of het meervalletje een man
netje of een vrouwtje was.
Onder de pot kan het dus een
miezerig mannetje Piggelmee
zijn, of diens vrouwtje Tinte-
lantee. Maar opmerkelijk
blijft het wel.
IIDEN Jonge vrou-
in van 16 jaar en ouder
ijgen een maand lang
tijd in verschillende
stplaatsen mee te doen
k de verkiezing van
bs Video '83. In deze
eek komt de „witte ka-
en (aan" van de verkiezing
•ntdKatwijk, Noordwijk en
ws kssenaar. De karavaan
jkt tot en met zondag 14
he^ustus langs het strand.
woensdag, vanaf
lez^rgen, wordt Katwijk
e gedaan, iedere zater-
achp Noordwijk en iedere
us <hdag Duinrell in Wasse-
hdidates krijgen, na invul-
g van een formulier dat ter
latse wordt uitgedeeld, de
lis om gedurende anderhal-
of twee minuten zich te
Hsenteren voor de camera's.
I begeleiding van de kandi
a-missen gebeurt door de
I-persoonlijkheden Tineke
vburg, Hans van der Togt
Ij Eddy Becker. De opnames
finnen in elke plaats om
twaalf en om half drie.
jury van vertegenwoordi
gt de radio-, televisie-,
modewereld kiezen
(eindelijk de beste 25 kandi-
ten uit. Van deze 25 kandi-
ten worden video-opnames
baakt, die vanaf half sep-
jnber in de handel komt. Het
(bliek kan aan de hand van
keuzeformulier de beste
kiezen. Deze krijgt een
i voor twee personen naar
ni in Florida aangeboden,
t ruim zakgeld en het ver
in een hotel. Bovendien
ingeschreven bij het
'^modellenbureau Euromodel
i krijgt ze een rol als presen-
"Jrice op de eerstvolgende be-
Jeelde videoband. De tweede
I derde prijswinnaars krijgen
S kledingpakket.
STREEK Het paard
heeft gedurende de eeu
wen een belangrijke
plaats ingenomen in de
wijde regio van Leiden.
Dat blijkt uit het bestaan
van de vele ruitervereni-
gingen en uit het houden
van veel wedstrijden,
maar vooral uit de vele
paardenmarkten en
paardendagen. De Rijns-
burgse paardenmarkt is
al weer ruim twee maan
den achter de rug en de
beroemde Valkenburgse,
de oudste van Neder
land, staat pas in septem
ber op de agenda. De ko
mende dagen zijn er ech
ter weer tal van paar-
den-evenementen in
Wassenaar, Stomp wijk
en Voorschoten. Een bij
zonder verschijnsel tus
sen dit paardengebeuren
is dit jaar een kamelen-
race op Duindigt.
Wassenaar
In Wassenaar wordt morgen
de „Dag van het Paard" ge
houden op de renbaan Duin
digt. Op veelvuldig verzoek
treedt Abrahanv Chardon uit
Schipluiden weer op met zijn
zestienspan. De nu 57-jarige
Chardon: Het is weer een
uitdaging. Het moet goed
gaan met de zestien Gelderse
vossen. Inclusief de Franse
jachtwagen heeft de gehele
aanspanning een lengte van
ongeveer 33 nieter. Daar ik
elk paard moet sturen moet
ik totaal 275 meter leidsel in
de hand houden". Ook zijn
22-jarige zoon Ijsbrand komt
/in actie en wel met een vier
span.
Een ander hoogtepunt is voor
het eerst de kamelenrace op
Duindigt. Voor acht kamelen
zal een koers worden georga
niseerd, waarbij zij bereden
zullen worden door de be
kende jockeys Henk van der
Kraats, Eric Bloem, Jan Luy-
ten, John Smith, Terry Cain,
Tony Manuel, Lyndon Han-
nigan en nationaal kampioen
Kevin Davies. Rennen voor
kamelen zijn in de Oosterse
landen zeer populair. Vooral
de Mehari's zijn bijzonder
snel. Zes van de acht kame
len maken speciaal voor de
Dag van het Paard de reis
van België naar Duindigt.
Behalve het befaamde ras-
sendefilé, waaraan alle Stam
boeken in óns land met één
hengst en drie merries zullen
deelnemen, zal er een carous-
sel worden gehouden door
acht tweespannen Friese
paarden, aangespannen voor
originele Friese sjezen en een
bemanning in authentieke
klederdracht. Tussen al deze
bedrijven door wordt een
groot draf-en renprogramma
afgewerkt. Hoogtepunt hier
is een 3300 meter lange ren
om de Engelse volbloedprijs
en de 2600 meter lange dra
verij om de Generaal Baron
van Heemstra-prijs. De Dag
van het Paard begint al om
twaalf uur.
Stompwijk
In afwijking van de traditie
worden de Stompwijkse
Paardensportdagen dit jaar in
het weekeinde gehouden, na
melijk zaterdag 23, zondag 24
en maandag 25 juli. In ver
band met de bouwvakvakan
tie dreigden de Stompwijkse
feesten samen te vallen met
paardendagen in de nabuur
gemeente Voorschoten en
daarom heeft de organiseren
de harddraverijvereniging
„Nooit Gedacht" gekozen
voor het weekeinde.
De kortebaandraverij om de
Grote Prijs van Stompwijk
wordt maandag 25 juli ge
houden vanaf half twee. De
prijzenpot is 6500 gulden
groot waarvan 3500 gulden
voor de winnaar. Het aantal
deelnemers is nog niet be
kend maar behalve de Ne
derlandse kampioen 1982,
Aad Pools, is het zeker dat
zich voor het eerst drie paar
den van Stompwijkse eige
naars aan de start zullen mel
den. Uit de Stompwijkse
drafhistorie is bekend dat in
de vorige eeuw veel Stomp
wijkse paarden aan harddra
verijen meededen. Maandag
21 september 1891, zo melden
oude notulen, won de bruine
ruin Premier van J. P. Mooi-
man uit Stompwijk een vier
de prijs op de draverij in Me-
demblik.
De Stompwijkse feestdagen,
dit jaar voor de 74e keer, be
ginnen zaterdag 23 juli met
een optreden van het jeugd-
circus „Atleta" uit Warmond.
Dit circus telt 42 medewer
kers, van wie er 30 „artiest"
zijn. Na het optreden van het
jeugdcircus wordt het spring
concours voor pony's en
paarden om de „Cor Jan-
sen"-wisseltrofee gehouden.
Deelnemers zijn voorname
lijk leden van de plaatselijke
pony- en paardenrijvereni-
ging „De Blesruiters". Om
half acht wordt via een muzi
kale rondgang iedereen opge
trommeld voor het middel
eeuwse volksspel „katknup
pelen". Dierenliefhebbers be
hoeven niet ongerust te zijn
want de kat is in de ton ver
vangen door een geldprijs.
Wie geen interesse heeft kan
het kermisterrein bezoeken
dat als andere jaren op het
feestterrein achter de kerk
De Voorschotense paardenmarkt.
aan de Dr. van Noortstraat
aanwezig is.
Zondag 24 juli beginnen om
half een de ponyrennen. Er
worden drie rennen georga
niseerd voor paardjes met
stokmaten van 1.15 meter en
lager tot 1.45 meter. Voor ie
dere race zijn geldprijzen, sa
men 300 gulden, beschikbaar.
Inschrijven voor deze altijd
drukbezochte en spannende
rennen is mogelijk bij C. A.
van den Bosch, Meerlaan 1,
Stompwijk, tel. 01715-1822.
Snelle aanmelding is gewenst
want maximaal kunnen
slechts 60 pony's meedoen.
Zondagavond wordt om ze
ven uur voor kinderen van
zeven tot dertien jaar een
crossfietswedstrijd met hin
dernissen verreden. Na af
loop hiervan begint de brom
fietsrace voor ouderen met
enkele spectaculaire hinder
nissen. De Stompwijkse
Paardensportdagen worden
maandag 25 juli rond 22.00
uur besloten met vuurwerk.
Dit jaar worden in Voorscho
ten de historische paarden
markt en de kortebaandrave
rij op één dag gehouden en
wel op donderdag 28 juli. In
de morgenuren wordt op de
Voorstraat de handel in en
met paarden getoond en in
de middag heten de paarden
dravers en rennen op de kor-
tebaan. Vorig jaar werd uit
bundig een hele week feest
gevierd omdat het precies 700
jaar geleden was dat Graaf
Floris V marktrechten ver
leende aan Voorschoten,
maar dit jaar gebeurt het so
berder. Alleen de kermis be
gint een dag eerder net als
het Bourgondische barbecue-
festijn op de Voorstraat.
Het comité Tot Instandhou
ding van de Voorschotense
Paardenmarkt heeft ondanks
de economische recessie, goe
de verwachtingen ten opzich
te van de aanvoer. Als stimu
lans biedt het comité voor ie
der paard dat ter markt
wordt gebracht tien gulden
premie en voor een pony vijf
gulden. Mede hierdoor ver
wacht men een aanvoer van
rond de 300 stuks.
Naast dè handel in paarden is
er in de morgenuren weer
het inmiddels ook al traditie
geworden standwerkerscon
cours. Het comité heeft een
programma dat start om vijf
uur in de morgen en duurt
tot twaalf uur in de nacht sa
mengesteld. Hoewel de offi
ciële opening eerst om 10 uur
in de morgen, wordt op de
middag van de 27e juli het
geheel geopend door de be
jaarden, historisch gegroeid
uit het dorpsgebruik dat ou
deren altijd „gehoord" wor
den door de jongeren bij be
langrijke gebeurtenissen.
Wie Voorschoten van grote
hoogte wil zien, krijgt de ge
legenheid de dorpstoren te
beklimmen. In de avonduren
van de paardenmarktdag
wordt de gehele Voorstraat
het ontmoetingscentrum voor
het „afzakken" en pas om
twaalf uur worden de krui-,
zen weggehaald van de Voor
straat, ten teken dat in die
straat het vrijgeleide opgege
ven wordt Voorschoten is
nog de enig overgebleven
kruismarkt van Nederland.
Binnen de afzetting van die
markt heerst de vrede zoals
deze ook geldend is in ker
ken en op kerkhoven.
