potsing met
eeuwenzwerm
orzaak van
rielikopterramp
Italië gist: zit
ontvoerde Emanuela
in oosterse harem?
ic
Sociale premies
gaan niet omhoog
Vliegretour Spanje: 300 gulden
Britse spioneerde
voor Sovjet-Unie
Officier van justitie lovend
over negatief zigeuner-rapport
VERMISTEN VRIJWEL
r£KER VERDRONKEN
Artsen wachten op ethisch onderzoek
randweerwagen vernield door brand
enans op justitieel onderzoek bij ABP
HCCWEL.
jgen bekend moord
jejaarde vrouw
1SINGEN De 17-jarige
n M. L. uit het Zeeuws-
ise plaatsje Vogelwaarde
bekend dat hij zaterdag-
i de 69-jarige mevrouw
uit die plaats om het leven
gebracht. De jongen zei dat
vrouw, die in haar tuintje
het werk was, heeft laten
|en door haar mond met zijn
I dicht te drukken. Hij heeft
toen het huis binnengesleept
J bed gelegd. De jongen heeft
.^zaterdagavond bij de politie
voflfegeven, op aanraden van een
'janïd die hij het verhaal had
nmlld.
Loze bommelding
Een loze bom-melding, be
stemd voor de Britse ambas
sade aan het Lange Voorhout
in Den Haag, heeft de Haagse
politie en de Explosieven Op-
ruimings Dienst uit Culemborg
zaterdagmiddag veel overbo
dig werk bezorgd.
Omstreeks half vijf 's middags
werd de politie door een Ne
derlands sprekende man op de
hoogte gebracht van een in
een oranje gekleurde auto
voor het ambassadegebouw
geplaatste bom. De man, die
zei namens het Ierse bevrij
dingsleger de IRA te spreken,
vertelde de politie dat de bom
om vijf minuten voor vijf uur
zou ontploffen. De politie trof
ter plekke inderdaad een oran
je gekleurde Opel aan. Vervol
gens werd de omgeving van
het ambassadegebouw afge
zet.
Nadat met een detector niets
werd gevonden (foto boven)
besloot men de personenauto
open te breken. Ook een
nauwkeurige zoekactie (foto
onder) leverde niets op. De
auto bleek later van een win
kelende Voorburger te zijn, die
met de zaak niets te maken
had. Pas om half negen 's a-
vonds kon het Lange Voorhout
weer worden vrijgegeven.
(Van een onzer verslaggevers)
AMSTERDAM Een vliegre
tour naar de Spaanse zon met
Transavia of Martinair zal vol
gend jaar niet meer kosten dan
ƒ300,-. Deze twee vliegmaat
schappijen gaan dan namelijk
de concurrentieslag aan met
de busondernemingen die de
laatste jaren veel Spanjegan-
gers hebben aangetrokken
door de lage tarieven. Volgens
ruwe schatting is dat zelfs 30
procent. Nu kost de goedkoop
ste vliegreis nog tussen de
ƒ500,- en ƒ600,-, een busreis
rond de 400,-.
De goedkope vluchten zullen
als avond- of nachtvluchten
worden uitgevoerd en er zul
len geen maaltijden of drank
jes aan boord worden geser
veerd. De beide vliegmaat
schappijen verwachten bij
deze prijzen toch winst te kun
nen maken als zij 50.000 reizi
gers kunnen vervoeren. De
busondernemingen hebben in
middels al aangekondigd dat
zij ook hun prijzen zullen gaan
verlagen.
(Van onze correspondent
Cees Manders)
ROME Voor de derde
keer heeft paus Johannes
Paulus II opgeroepen tot ge
bed voor een spoedige te
rugkeer van Emanuela Or-
landi, het Vaticaanse meisje
dat op 22 juni verdween en
is ontvoerd. De paus deed
zijn oproep ook nu weer na
het Angelus-gebed, gisteren
om 12.00 uur.
Het is nog niet eerder voor
gekomen (sinds de ontvoe
ring van de politicus Aldo
Moro, in 1978) dat een paus
drie keer in successie pleit
voor de vrijlating van een
ontvoerd persoon. De reden
dat hij dit nu doet (en waar
schijnlijk volgende week
zondag zal herhalen) is dat
de 16-jarige Emanueala in
gezetene is van zijn eigen
staat, Vaticaanstad, maar
ook omdat de zaak-Ema-
nuela Orlandi Italië en
vooral Rome bijzonder ont
roert en bezighoudt.
Vorige week zei de paus dat
hij alles zou doen wat
„menselijk mogelijk" is om
Emanuela's vrijlating te be
werkstelligen. Nu verklaar
de hij „elke dag tot God te
bidden opdat in het gezin
Orlandi de vreugde mag te
rugkeren."
Intussen boekt het politie-
-onderzoek nauwelijks
vooruitgang. Als het niet
om het Vaticaanse meisje
Emanuela Orlandi zou
gaan. zou haar zaak al lang
als onoplosbaar terzijde zijn
gelegd, zoals In de eerste
helft van dit jaar met vijftig
a zestig verdwijningen van
minderjarigen in Rome is
gebeurd. Naar Emanuela
wordt ijverig verder ge
speurd, maar dit komt er
vooral op neer dat de ene
hypothese na de andere aan
de bestaande voorraad
wordt toegevoegd.
Er is een hypothese die
luidt dat Emanuela gewoon
van huis is weggelopen,
maar deze mogelijkheid
wordt door haar familie
volstrekt uitgesloten. Een
hypothese wijst op een in
ternationaal complot, met
Ali Agca als inzet. Maar de
eis van vrijlating van Agca
in ruil voor Emanuela
(waarvoor de paus druk zou
moeten uitoefenen op de
Italiaanse president) wordt
algemeen gezien als een po
ging van de ontvoerders om
publiciteit voor hun zaak te
krijgen. Een andere hypo
these sluit daarop aan en
houdt in dat de Agca-lo-
sprijs slechts is bedoeld om
te zien hoever het Vaticaan
bereid is te gaan als straks
een conventionele losprijs
(in de vorm van geld) zal
worden gevraagd. Agca zelf
heeft in elk geval gezegd
dat hij niets met de hele
zaak te maken heeft, maar
hij heeft bij de Italiaanse
{'ustitie alle geloofwaardig
heid verloren.
Vrijdag kwamen de carabi
nieri, de politiemacht belast
met de openbare orde, plot
seling met het idee dat
Emanuela waarschijnlijk in
de blanke slavinnenhandel
terecht is gekomen, en in
middels al naar de een of
andere oosterse harem zou
zijn getransporteerd. Maar
de Romeinse misdaadpolitie
wijst deze hypothese als
„belachelijk" van de hand,
want de blanke slavinnen-
handel zou al sinds de jaren
zestig (juist dankzij die mis
daadpolitie) in Rome geheel
zijn uitgeroeid. De geheime
dienst trekt ondertussen
een eigen spoor en zet het
onderzoek naar de mogelij
ke internationaal-politieke
aspecten van de zaak voort.
De politie heeft van de mo
gelijke ontvoerders een sig
nalement verspreid. Het
zijn twee personen die kort
voor Emanuela's verdwij
ning contact met haar zou
den hebben gehad. Ze zou
den van buitenlandse oor
sprong zijn. Maar dit verge
makkelijkt het zoeken be
paald niet, want Rome heeft
nu elke week een kwart
miljoen buitenlandse toeris
ten binnen zijn muren.
De familie Orlandi wacht in
haar appartement in een
van de straatjes van Vati-
caanstad met stijgende be
zorgdheid de ontwikkelin
gen af. Al acht dagen is er
niets meer van de ontvoer
ders vernomen, en ook zijn
dezen niet ingegaan op een
indringende oproep om een
bewijs dat Emanuela nog in
leven is. Er wordt gespecu
leerd over geheime contac
ten tussen de ontvoerders
en het Vaticaanse staatsse
cretariaat, maar het Vati
caan zwijgt hierover als het
graf. De stilte vaq de ont
voerders doet het ergste
vrezen'.
(Vervolg van voorpagina)
DEN HAAG De lastenverlichting voor het bedrijfsleven zal
voornamelijk uit fiscale maatregelen bestaan, want Lubbers
voelt niet veel voor „gerommel" met sociale premies, dat wil
zeggen het door werknemers laten betalen van premiegedeelten,
die nu door de werkgevers worden betaald. De mensen zouden
het volgens hem niet begrijpen, als ze meer zou moeten betalen
terwijl de uitkeringen omlaag gaan.
De meningsverschillen in het kabinet gingen vooral over de
vraag of de voorstellen van Lubbers hard genoeg waren: Bren
gen ze wel op wat hij voorstelde? Bovendien wilde de VVD dui
delijk meer dan de elf miljard, waarop Lubbers uitkwam. Na
veel rekenen en schuiven kwam het kabinet uit op een reeks
maatregelen, die op jaarbasis volgens de premier een ombuiging
van 11,8 miljard betekenen, maar in 1984 zal het effect dichter
bij de elf miljard liggen, omdat een aantal zaken pas in de loop
van het jaar gerealiseerd zal worden.
Over de interpretatie van de maatregelen en de opbrengst ervan
ontstond zaterdag meteen al geharrewar. CDA-fractievoorzitter
Bert de Vries toonde zich er gelukkig mee, dat ambtenaren-
trendvolgers evenveel inleveren als de uitkeringstrekkers,
VVD-kamerlid Rudolf De Korte meende, dat de uitkeringen een
zwaarder offer brengen, zoals de VVD het wil. Als dat niet zo
zou zijn zou hij het blijven eisen, waarschuwde hij, zoals hij ook
per sé wilde uitkomen op een bezuiniging van twaalf miljard.
Volgens premier Lubbers leveren beide groepen evenveel in,
waarbij hij erop wees, dat de loonsom van ambtenaren en trend
volgers groter is dan de som van de sociale uitkeringen. Daarom
was er nog een tweede maatregel voor de uitkeringen nodig.
Lubbers had die tweede ronde al op 1 april willen laten ingaan,
maar met name minister De Koning (Sociale Zaken) wilde een
opschuiving om de Sociaal Economische Raad wat meer tijd te
geven voor een advies over een herziening van het sociale stel
sel.
Lubbers erkende evenwel, dat de voorgenomen juli-maatregel al
een voorschot op die stelselwijziging is. Tegenover de korting op
de salarissen van ambtenaren-trendvolgers zal arbeidstijdver
korting (ATV) komen te staan met een mate van herbezetting
van vrijkomende tijd, die uitgaat boven wat het bedrijfsleven tot
nu toe te zien heeft gegeven na ATV. Hoe het komende jaar het
inkomensplaatje er zal komen uit te zien is nog niet duidelijk;
het dekkingsplan zal dat beeld beïnvloeden. Maar volgens Lub
bers mag het beeld niet gelijk worden aan dat van 1983, toen de
hogere inkomens werden ontzien.
Toonden CDA en VVD zich dus in eerste aanleg tevreden, uit
gaande van de in hun ogen onvermijdelijkheid van de bezuini
gingen en van ieders eigen interpretatie, vice-fractieleider Wim
Meijer van de PvdA verklaarde, dat de kabinetsplannen haaks
staan op wat volgens zijn fractie nodig is voor herstel van werk
gelegenheid en economie. Hij voorzag een toename van de
werkloosheid. Meyer noemde het onrechtvaardig, dat ambtena
ren en uitkeringstrekkers de rekening van de crisis gepresen
teerd krijgen.
De FNV noemde de bezuinigingsplannen te fors en onaanvaard
baar. Voor de werkgelegenheid is er slechts een averechts effect
van te verwachten, zo meent deze vakcentrale. Uiteraard is de
FNV er verheugd over, dat de kortingen per 1 oktober niet
doorgaan, maar dat zullen de betrokkenen dubbel moeten bezu
ren door de volgende maatregelen. De FNV waarschuwde nu al
voor fors verzet daartegen. Het kabinet stevent af op grote
moeilijkheden met de vakbeweging.
De christelijke vakcentrale CNV struikelt nog niet zozeer over
de totale som van de bezuinigingen, veel erger tilt zij echter aan
de wijze waarop de twaalf miljard wordt binnengehaald. „Bezui
nigingen mogen niet leiden tot een verder verlies van banen",
aldus het CNV met wie niet te praten valt over korting op amb
tenarensalarissen als daar geen ATV eq harde garanties voor
meer banen tegenover staan. Ook de ambtenarenbonden hebben
al fel gereageerd. Zij verlangen nog steeds een gelijke behande
ling van ambtenaren en particuliere werknemers.
De werkgeversorganisatie VNO en NCW menen, dat het over
heidsbeleid eindelijk de goede kant op gaat, eindelijk stijgen de
collectieve lasten en het financieringstekort niet meer. „Maar op
de beloofde twee miljard mag niet beknibbeld worden". De
werkgevers betreuren het dat geen overheidsinvesteringen ter
bevordering van de werkgelegenheid zijn aangekondigd.
LONDEN Jenifer Hart, de vrouw van een ex-lid van de
Britse contra-spionagedienst MI5, heeft toegegeven dat zij
een geheim agente voor de Sovjet-Unie is geweest. Zij stond
onder leiding van dezelfde coördinator als de later naar de
Sovjet-Unie overgelopen spionnen Guy Burgess en Donald
Maclean. Gisteren onthulde de „Sunday Times" dat Jenifer
Hart, professor van de Oxford universiteit in ruste, haar ver
leden heeft onthuld in een documentaire van de BBC die la
ter deze maand wordt uitgezonden. Zij zou betrokken zijn ge
weest bij het infiltreren van de Britse politieke leiding en de
geheime dienst vanaf de jaren dertig tot na de Tweede We
reldoorlog. Haar man, professor Herbert Hart, was tijdens de
oorlog als staffunctionaris werkzaam bij MI5.
Jenifer Hart zou haar onthullingingen voor de BBC hebben
gedaan omdat zij nooit enig materiaal aan de Sovjet-Unie
heeft doorgegeven en op deze manièr verdachtmakingen wil
voorkomen.
"JNENLAND CcidACgomfl/nt maandag isiumas pagina 5
„Snelle Sluis"
buiten gebruik
ROTTERDAM De vooral
bij watersporters bekende.
„Snelle Sluis", (bouwjaar 1829)
tussen Moordrecht en Nieu-
werkerk a/d IJssel, is vandaag
wegens instortingsgevaar bui
ten bedrijf gesteld. Instorting
zou tot gevolg kunnen hebben
dat de waterkering bezwijkt
en het zich tot Leiden uit
strekkend achterliggende ge
bied overstroomt.
Volgens een kort geleden ver
schenen rapport is algehele
restauratie van de „Snelle
Sluis" onbetaalbaar. Niew-
bouw gaat ruim vier miljoen
gulden kosten.
UTRECHT De officier van
justitie in Utrecht, mr. M. van
Capelle, is het van harte eens
met een rapport van de ge
meente Epe, waarin zigeuners
worden afgeschilderd als cri
minelen die geen begrip van
tijd hebben, constant geldge
brek hebben en alles verslon
zen en vernielen. „Dit rapport
heeft een verademende no-
nonsense strekking. Doe er uw
voordeel mee bij uw hande
len", zo schrijft de officier in
een politietijdschrift.
Het rapport, getiteld „Niet alle
zigeuners spelen mooi viool"
kwam in december 1982 uit en
raakte volgens mr. Van Capel
le „op het ministerie van WVC
geruisloos onder de tafel, om
dat daar de politiek veilige op
vatting heerst dat de integratie
van zigeuners in Nederland
een succes genoemd mag wor
den".
Volgens de officier van justitie
en de opstellers van het rap
port is dat niet het geval. De
zigeuners zouden Nederland
zien als een luilekkerland,
waar zelfs de boetes door
WVC betaald worden. In het
rapport wordt dan ook gepleit
voor het toepassen van snel
recht, onder het motto „zachte
heelmeesters maken stinkende
wonden" en: „boter bij de vis".
Mr. Van Capelle is het met de
samenstellers van het rapport
eens dat het over de grens zet
ten van zigeuners niet de op
lossing is. „Een samenleving
die dat zwaktebod moet doen,
heeft een rechtsorde met wei
nig vitaliteit. Maar elke deug
delijke rechtsorde verdient
waakzame handhaving. En
daar gaat het om", zo schrijft
hij.
Vuurzee in
Tegelen
Deze drie spuitgas
ten maken een wat
moedeloze indruk
bij de uitslaande
brand die gistermid
dag in enkele uren
de nieuwe gebou
wen van het inter
nationale transport
bedrijf Ewals-Teeu-
wen in Tegelen vol
ledig in de as legde.
De brand was zo
hevig, dat de brand
weer weinig uit kon
richten. De schade
bedraagt zo'n tien
miljoen gulden.
(Vervolg van voorpagina)
BIRMINGHAM De geneti
sche ontwikkelingen, zoals
aangekondigd door dr.Steptoe,
zullen de weg kunnen openen
naar het uitbannen van ge
slachtsgebonden erfelijke ziek
ten. Dr.Steptoe onthulde geen
details, maar de techniek komt
er in grote lijnen op neer dat
het embryo gedeeld wordt als
het zich in een viercellig sta
dium bevindt. Dan is elke cel
genetisch identiek en in staat
uit te groeien tot een volmaakt
organisme. In een van de cel
len worden aan de hand van
de genen het geslacht en erfe
lijke afwijkingen onderzocht.
Daarna worden de andere cel
len in de baarmoeder terugge
plaatst. Dr.Steptoe stelde na
drukkelijk dat hij en zijn colle
ga Edwards in staat zijn deze
techniek uit te voeren en niet
dat ze haar ook daadwerkelijk
toepassen. Zij zullen met het
uitvoeren ervan wachten tot
volgend jaar in Groot-Brittan-
nië een rapport is verschenen
over de ethische kanten van
proeven met reageerbuisba-
bies. Steptoe: „We zullen bin
nenkort in staat zijn het ge
slacht te bepalen van embry
o's, nog voor ze in de baarmoe
der worden geplaatst. Geneti
sche manipulaties, die in de de
redelijk nabije toekomst haal
baar, maakt het mogelijk een
grote aanval te doen op ge
slachtsgebonden ziekten en
hen uiteindelijk volledig uit te
bannen".
De Australische Dr.Alan
Trounson vertelde dat de eer
ste „diepvriesbaby" veel te
vroeg werd geboren. Het em-
byro was gedurende vier
maanden bewaard in vloeibare
stikstof, voordat het in het
moederlichaam werd ge
plaatst. Na 24 weken zwanger
schap scheurden de vliezen bij
de aanstaande moeder, waar
door ze een infectie opliep. Na
de geboorte leefde de baby nog
drie dagen. Een lijkschouwing
heeft uitgewezen dat de baby
verder volledig gezond was.
BEDRIJFSLEVEN KRIJGT
FISCALE LASTENVERLICHTING
overlegt hierover met zijn col
lega Korthals Altes van Justi
tie. Aanleiding tot het overleg
tussen beide ministers is een
rapport van drs. H. Gruijters,
burgemeester van Lelystad.
Gruijters rapporteert over mo
gelijke onregelmatigheden bij
het ABP, dat de pensioengel-
tl an onze correspondent
Roger Simons)
IDEN Experts van
ctg ish Airways zoeken
de kust van de Scil-
gh ilanden (voor de zuid
punt van Cornwall)
steeds naar de oor
van het ongeluk met
Sikorsky S61-hef-
oefvliegtuig Oscar No-
ber, dat daar zaterdag
chte mist in zee stort-
is gezonken. Van de
mlizittenden werden er
i <Sér zes gered, de overi-
an| twintig zijn vrijwel
r(Vr verdronken. Op de
jts van het ongeluk
veel dode vogels ge
len, zodat men ver-
It dat het toestel in
;rote vlucht meeuwen
ïld is geraakt en
loor verongelukt.
itel was een van de
helikopters van British
ys, die de geregelde
erbinding onderhouden
Penzance, in Cornwall,
Mary's, een van de Scil-
ïden. Deze luchtdienst,
negentien jaar bestaat,
in het toeristenseizoen
itourvluchten per dag uit.
ichtreis van zo'n 51 kilo-
duurt ongeveer 20 mi-
Afgelopen jaar werden
dienst meer dan 70.000
jiers vervoerd. Het onge-
'an zaterdag is het ern-
i helikopterongeluk in de
liedenis van de Britse
■aart.
an de zaken die onder
moeten worden is waar-
;t toestel zo snel is gezon-
De toestellen van British
iys zijn namelijk met
le vlotters uitgerust, die
itel langdurig drijvende
i houden na een .nood-
ng op het water. Dat
onder meer een paar
iden geleden, toen een
de toestellen ter hoogte
het Schotse Aberdeen in
ijkheden kwam. Dit toe-
landde op het water en
drijven. Alle inzittenden
irsoneel van een olieplat-
form werden gered. De za
terdag verongelukte helikop
ter zonk echter vrijwel direct
naar een diepte van zestig me
ter en ligt daar nu op een
zandbank.
Afgelopen week had een an
dere Sikorsky S61 van British
Airways eveneens motorpech,
toen het in de Noordzee het
landingsplatform van een olie
installatie naderde. Dit toestel
kwam veilig neer op zijn re
servemotor. Vier recente on-
derhoudsrapporten van British
Airways zouden aan het licht
gebracht hebben, dat de meca
niciens van deze luchtvaart
maatschappij geregeld belang
rijke dingen over het hoofd
zien en dat zij vaak fouten be
gaan, die ernstige gevolgen
kunnen hebben/
Volgens British Airway's zijn
alle slachtoffers Britten. On
der de vermisten bevinden
zich acht kinderen. Van twee
Engelse gezinnen zijn zowel
beide ouders als hun kinderen
dood. Een twaalfjarige jongen,
die gered werd, heeft zijn hele
familie (vader, moeder, broer
en zus) verloren.
Behalve de twaalfjarige jongen
werden twee vrouwen, een
meisje van vijftien en de twee
piloten gered. Een van de ge
redde dames vertelde dat het
ongeluk volkomen onver
wacht was gebeurd. Net voor
het toestel in zee stortte, had
de stewardess nog tot de passa
giers gezegd dat ze vlogen op
een hoogte van dertig meter.
Hierna deed zich een zware
bons voor. „Ik dacht, we zijn
in het water gevallen", vertel
de de 60-jarige vrouw, die als
gemeenteraadslid van de Scil-
ly-eianden een vergadering
had bijgewoond in Penzance.
Ze trok een nooduitgang open,
haalde diep adem en kroop uit
het wrak. „Het water was
inktzwart. Pas toen ik de op
pervlakte naderde, werd het
lichter". De zes overlevenden
hielpen elkander en werden
ongeveer twintig minuten la
ter door reddingsboten aan
boord genomen.
Leden van een reddingsteam brengen de overlevenden van de
helikopterramp aan land.
'ICK Een nog geheel
we brandweerwagen van
egionale brandweer mid-
Limburg is in de afgelo-
nacht bij het blussen van
brand in Melick nabij
Roermond zelf in brand ge
raakt en moet als verloren
worden beschouwd. De schade
bedraagt 300.000 gulden. Dit
heeft een woordvoerder van
de rijkspolitie vanmorgen
meegedeeld. De brand ont
stond in een kantoorpand van
een grintmaatschappij. De
brand richtte aan het gebouw
een schade aan van ruim
100.000 gulden.
Van onze parlementaire
redactie)
HAAG De kans is
1 dat de regering een justi-
onderzoek gelast naar de
prfe van zaken bij het Alge-
v 1 Burgerlijk Pensioen-
t Is (ABP). Minister Riet-
vi E van Binnenlandse Zaken
19
14 HEMELS
den beheert van de ambtena
ren. Het fonds, dat vele miljar
den onder zijn hoede heeft, is
het grootste van ons land.
Gruijters rapppört en de reac
tie daarop van de regering
worden vandaag of morgen
bekend gemaakt.
