lïTïïTl
TAFEL
s
Amateurisme van rebellen
voorkwam slechte afloop
«re»
Wereldraad gevraagd om „Programma
ter bestrijding van het geweld"
BILLY GRAHAM TOCH NIET
MET HET IKV IN GESPREK
CcidócGomaiil
brieven
RUNSBURGSE VERPLEGER WIM NOORT TERUG UIT SOEDAN
ACHTERGROND
EeidóeSowumt
MAANDAG 18JULI 1983 PAGil 'II
De Raad var» Kerken in Ier
land zal de Wereldraad van
Kerken vragen een „pro
gramma ter bestrijding van
het geweld" in te stellen,
naar analogie van het pro
gramma ter bestrijding van
het racisme (PCR). De secre
taris van de raad, David Ble-
adley, zal dit verzoek op de
algemene vergadering van de
wereldraad indienen. Dit
meldt „Church Times", het
blad van de Britse anglicaan
se kerk. Een dergelijk pro
gramma, dat tot taak zou
hebben de oorzaken van ge
weld te doorgronden en vre-
desininitiatieven te steunen,
is volgens de Ierse kerken
noodzakelijk wegens het toe
nemende geweld overal ter
wereld.
Vrijwel tegelijk met de op
roep van de Ierse Raad van
Kerken verscheen bij de we
reldraad een brochure „Vio
lence, nonviolence and civil
conflict" (Geweld, geweld
loosheid en burgerlijke onge
hoorzaamheid). Dit bevat een
rapport van een internatio
nale ontmoeting in maart
van dit jaar van kerkelijke
vertegenwoordigers. De ont
moeting werd gehouden in
Noord-Ierland onder auspici
ën van de wereldraad en de
Corrymeela Community, een
Noordierse oecumenische be
weging die tracht door het
organiseren van studieconfe
renties en bijeenkomsten
verzoening te bewerkstelli
gen.
De bijeenkomst besprak een
verklaring uit 1973 van de
wereldraad, die gewelddadig
en geweldloos verzet als on
derwerp had. Daarin wordt
niet zonder meer voor een
van beide mogelijkheden ge
kozen. Er worden verschil
lende visies naast elkaar ge
zet en vragen gesteld zowel
aan diegenen die zich met ge
weld tegen onrecht verzetten
als aan diegenen die dit op
geweldloze wiize doen. Wel
wordt duidelijk gemaakt in
deze verklaring, dat er vor
men van geweld zijn, waar
onder marteling, waaraan
een christen zich nooit schul
dig mag maken.
Tijdens de bijeenkomst in
maart is erop gewezen, dat
overal ter wereld geweld
steeds meer toeneemt en ook
steeds vanzelfsprekender
wordt gevonden. Tot nu toe,
aldus het rapport, heeft de
vraag naar het gebruik van
geweld 2ich binnen de ker
ken steeds toegespitst op het
programma ter bestrijding
van het racisme van de we
reldraad. Het probleem zou
echter in een veel breder
perspectief gezien moeten
worden. Juist de ingewik
keldheid van het vraagstuk
maakt het moeilijk voor de
kerk om zich zonder meer
voor of tegen gebruik van
geweld in bepaalde omstan
digheden uit te spreken.
Naar de mening van de deel
nemers aan de bijeenkomst is
het een taak voor de kerken
steun te bieden aan organisa
ties die zich bezighouden met
vrede en verzoening. Ook
zou de kerk moeten proberen
door middel van het leven
van individuele christenen
duidelijk te maken wat de
waarde is van zelfopoffering
en vergevingsgezindheid.
Zelfopoffering, aldus het rap
port, kan een geweldige sym
bolische betekenis hebben.
Verder zouden de kerken
zich meer moeten bezighou
den met de oorzaken van ge
weld en zouden zij eerder de
factoren moeten herkennen
en aanwijzen die in een
maatschappij tot geweld kun
nen leiden. De kerken zou
den niet moeten aarzelen die
oorzaken bloot te leggen, ook
al zouden zij zich daarmee
soms minder geliefd maken,
omdat zij dan optreden als
rustverstoorders. De kerken
zouden op deze wijze een
profetische functie kunnen
vervullen, aldus het rapport.
De Amerikaanse evangelist
Billy Graham, die eerder de
hoop uitsprak het IKV te
kunnen ontmoeten, heeft dit
inmiddels weer uit zijn hoofd
gezet. Zijn perschef liet we
ten, dat het Graham alleen te
doen was om de internatio
naal secretaris van het IKV,
Wim Bartels, die hij vorig
jaar in Moskou ontmoet had
op het vredescongres van de
wereldgodsdiensten. Nu Bar
tels met vakantie is, ziet Gra
ham weinig heil in een ge
sprek met andere bestuursle
den van het IKV, aldus zijn
perschef.
Inmiddels neemt de druk
van rechts op Billy Graham
toe. De leiders van de uiterst
rechtse tegenhanger van de
Wereldraad van Kerken,
ICCC (internationale raad
van christelijke kerken), is
naar Amsterdam gekomen
om het congres tot bekering
op te roepen. Deze organisa
tie verwijt Graham de laatste
jaren, dat hij te toegeeflijk is
tegenover het Oostblok. Zo
hebben voor dit congres Rus-
sisch-orthodoxe priesters en
leden van de erkende baptis-
tenkerk wel een visum ge
kregen. maar niet-geregi-
streerde baptisten niet. Ver
tegenwoordigers van deze
laatste groep in het westen
zeggen, dat ze al sinds enige
tijd tevergeefs trachten Gra
ham te spreken te krijgen.
Graham heeft is op het con
gres van evangelisten niet
voorbijgegaan aan het vraag
stuk van de kernbewapening.
„Christenen die zwijgen over
het gigantische ethische pro
bleem van de kernwapens,
gedragen zich immoreel", zo
zei hij. „Wij moeten van de
regeringen eisen, dat zij met
alle beschikbare middelen
een beleid voeren, dat gericht
is op vrede. Veel kerkelijke
leiders, onder wie patriarch
Pimen van de Russisch-or-
thodoxe kerk en paus Johan
nes Paulus II, hebben zich
reeds krachtig over dit on
derwerp uitgesproken."
..Ik ben geen pacifist. Ook
ben ik geen voorstander van
eenzijdige ontwapening", al
dus Graham. „Maar voor het
eerst in de geschiedenis is de
mensheid in staat het gehele
leven van de aarde weg te
vagen. Dit is geen natuur
ramp, waar we niets aan
kunnen doen. Deze wapens
worden bewust gemaakt om
medemensen te doden."
Geld, grondstoffen en ar
beidskrachten, die gebruikt
zouden kunnen worden voor
de bestrijding van honger,
armoede en ziekte, worden
voor wapens besteed. Als ge
volg daarvan sterven jaar
lijks miljoenen mensen een
vroegtijdige dood door onder
voeding of aan een ziekte die
genezen had kunnen worden.
„De wapenwedloop is niet al
leen een politieke kwestie,
maar ook een ethische zaak.
Daarom moeten wij als evan
gelisten ons op grond van het
evangelie met deze zaak be
zig houden", aldus Graham.
Drs. A. Hendriks vicaris van bisdom Den Bosch
De bisschop van Den Bosch, Martin op, die op 15 mei
mgr. drs J. W M. Bluyssen, jongstleden zijn taak als vica-
heeft per 1 oktober 1983 de ris officieel beëindigde, maar
47-jarige drs A. A. G. Hen- tot op heden nog wel de lo-
driks, pastoor te Malden en pende werkzaamheden heeft
deken van het dekenaat Wij- behartigd,
chen, benoemd tot vicaris
van de regio noord-oost van Met deze benoeming is het
het bisdom. Hij volgt drs. J. bestuur van het Bossche dio
cees weer op volle sterkte,
binnen een structuur (bis
schop, vicaris-generaal en
drie vicarissen) die als sinds
1969 bestaat. Een vicaris
voert een aantal door de bis
schop gedelegeerde taken uit,
zowel op bestuurlijk als op
sacramenteel terrein.
KORTE METTEN
De laatste twee leden van de Pinkstergemeente die bijna
vijf jaar in de Amerikaanse ambassade in Moskou hebben ge
woond, hebben van de Russische autoriteiten toestemming
gekregen de Sovjet-Unie te verlaten. Het gaat om mevrouw
Sjmichalov en haar zoon Timofei. Waar de Sjmichalovs naar
toe gaan, wilde men niet zeggen. De Sjmichalovs en vier le
den van een ander Pinkstergemeente-gezin, de Vastsjenko's,
vluchtten op 27 juni 1978 naar de Amerikaanse ambassade in
Moskou. In april van dit jaar keerden ze terug naar Siberië,
nadat ze van de autoriteiten de verzekering hadden gekregen,
dat ze toestemming zouden krijgen om te emigreren. De Vast
sjenko's kregen samen met een aantal familieleden al eerder
toestemming de Sovjet-Unie te verlaten. Zij reisden in juni
naar Israël, maar de Sjmichalovs bleven in Siberië.
Het Sowjetrussische blad Literaire Gazet heeft de CIA, de
Amerikaanse geheime inlichtingendienst, ervan beschuldigd
medeplichtig te zijn geweest aan de mislukte aanslag op paus
Johannes Paulus II in Rome. Volgens de Literaire Gazet is de
Turk die voor de aanslag levenslange gevangenisstraf uitzit,
Mechmet Ali Agca, niets anders geweest dan een handlanger
van de CIA. Het Russische blad noemt onder „drie agenten
van de CIA", de naam Ruzi Nazar, „momenteel ambtenaar
aan de ambassade van de Verenigde Staten in Bonn". „Deze
ex-SS'er, terrorist en oorlogsmisdadiger had tot 1974 een
standplaats in Turkije, waar hij nauw contact onderhield met
groepen Turkse neo-nazi's", aldus Literaire Gazet.
De Spaanse bisschoppen hebben zaterdag de plannen van de
socialistische regering abortus in bepaalde gevallen te legali
seren veroordeeld. Zij noemden het voornemen „moreel niet
te rechtvaardigen". Het Spaanse parlement debatteert mo
menteel over een wetsvoorstel abortus toe te staan wanneer
het leven van de moeder in gevaar is, het risico bestaat dat de
foetus misvormd is of wanneer de zwangerschap het gevolg is
van verkrachting. De bisschoppen verklaarden unaniem, dat
de gevolgen van legalisering de basis en de ethiek van het
leven zouden aantasten. Zij vinden, dat de regering de plicht
heeft het recht op leven te beschermen. Volgens een rapport
van het sociologisch onderzoekcentrum is vijftig procent van
de Spanjaarden vóór liberalisering van de abortuswetten.
Paus Johannes Paulus II heeft de Canadese bisschop Edu-
ard Cagnon benoemd tot voorzitter van de pauselijke raad
voor het gezin. Tgelijkertijd is mgr. Cagnon tot aartsbisschop
benoemd. Mgr. Cagnon (65) was van 1969 tot 1972 bisschop
van St.-Paul in Alberta. Hij is momenteel lid van de commis
sie van bijstand van de voorzitter van de raad. Hij volgt kar
dinaal James Robert Knox op, die eind juni is overleden.
Hulpbisschoppen
De opmerking van Mevr.
Klompé, zoals te lezen in deze
krant, dat het vier jaar ge
duurd heeft voordat Kardinaal
Willebrands twee hulpbis
schoppen kreeg, behoeft wel
enige nadere uitleg. Eind de
cember 1975 werd de kardi
naal benoemd tot aartsbis
schop, voorjaar 1976 volgde de
installatie en in 1977 vroeg hij
om twee hulpbisschoppen.
Paus Paulus VI, die zich met
die aanvraag bezighield, over
leed in 1978, waarna een
rouwperiode en aansluitend
een conclaaf volgde. Paus Jo
hannes Paulus I werd gekozen
en overleed na ruim een
maand: weer een rouwperiode
en conclaaf. De huidige Paus,
Johannes Paulus II, moest zich
na zijn installatie in oktober
1978 volledig inwerken, niet
alleen in een bisdom van een
klein land, maar in de toe
stand van de hele Wereldkerk.
Dat hij zich ook in de Neder
landse Kerkprovincie verdiep
te bleek wel uit de synode
voor de Nederlandse bisschop
pen, aangekondigd in 1979 en
gehouden in januari 1980,
waarbij hij alle bisschoppen
leerde kennen. Zo zorgvuldig
ging de Paus met mensen om.
Daarna volgde een periode
waarin werd bekeken, hoe de
tijdens de synode genomen ze
senveertig besluiten werden
uitgevoerd. In mei 1981 volgde
de moordaanslag op de Paus,
in oktober 1981 kwam hij weer
in functie. Vervolgens werd
zeer snel de zaak van de twee
hulpbisschoppen voor Utrecht
gelijktijdig met twee andere
voor Rotterdam en Roermond
geregeld: benoeming en instal
latie voorjaar 1982. Mevr.
Klompé, die toch nauwe con
tacten onderhoudt met het Va-
ticaan, had beter kunnen we
ten.
Mevr. J.W. Jehee, VOOR
BURG
Mient Jan Faber
Mooie man, die Mient Jan Fa
ber. Hij heeft, zo las ik in deze
krant, niets tegen het leger.
Zou zelfs nu nog in het leger
gaan als het moest. Hoe had
meneertje dat dan gedacht? Bij
de vloot, land- en luchtmacht
zijn nucleaire wapens inge
deeld. Daar is hij toch tegen?
Zijn werk zou dus zijn de
strijdmacht van binnen uithol
len met Andropov als lachen
de toeschouwer. Geloof mij, de
strijdkrachten zijn te goed
voor hem en zijn soort. Laat
Faber er liever rond voor uit
komen dat hij een dolgedraai
de pacifist is en een aanhanger
van het „gebroken geweertje".
W. v.d. Berg, DEN HAAG
Hamkoekjes met
tuinbonensalade
gembervla
Voor twee personen hebt u
nodig: 100 g schouderham
in dunne plakjes, 250 g ge
kookte aardappelen, 1 ei,
zout, peper, bieslook of la
vas of selderij, paneermeel,
25 g boter;
750 g tuinbonen, zout, circa
250 g aardappelen, 1 dl
yoghurt, 2 lepels slasaus,
uitje, dille of peterselie,
azijn, half kropje sla, 1 to
maat;
halve liter vla, paar bolle
tjes gember, wat gember-
stroop.
Meng de kleingesneden ham
met de fijngeprakte aardappe
len en het losgeklopte ei. Maak
het mengsel goed op smaak
met zout. peper en fijngeknip
te bieslook of lavas of selderij.
Vorm er per persoon twee of
drie gladde tartaarachtige
koekjes van, haal die door pa
neermeel en leg ze tenminste
een uur koel weg. Bak de
hamkoekjes bruin en van bin
nen warm, het moet dus niet
al te vlug gaan, in de boter.
Kook de tuinbonen en aardap
pelen (de portie hangt af van
de eetlust van de tafelgenoten)
zo lang van tevoren gaar dat
ze koud kunnen worden. Laat
de bonen uitlekken en snijd de
aardappelen in blokjes. Meng
een sausje van yoghurt, sla
saus, fijngesneden ui, fijnge
knipte dille of peterselie en
schep het door de tuinbonen
en aardappelen. Maak de sala
de op smaak af met zout en
azijn en leg haar op een laagje
mooie slablaadjes. Garneer
riiet dunne plakjes tomaat.
Voeg de kleingesneden ge
mberbolletjes en -stroop door
de vla en schep ze in schaal
tjes. Garneer met stukjes gem
ber.
JEANNE
INFORMATIE OVER FILMS, MUZIEK.
THEATER, RECREATIE, EXPOSITIES
EN EEN COMPLETE AGENDA.
»r<
iri
Warm najaar op komst
Leic
ien i
iëte
hel
Het opstellen van de hoofdlijnen van de rijksbegroE
voor 1984 door het kabinet-Lubbers is onmiskenbaar
zeer moeizame operatie geweest. Dat behoeft nieman voc
verwonderen, want de consequenties van de noodzake kab
ombuiging van elf miljard zijn gigantisch. Groter dan ooi duv»
voren, want al het dorre hout in de overheidsuitgaven w e r
de afgelopen jaren zo langzamerhand al weggekapt. V,rh~
het kabinet nu voor stond was het snoeien in essentiële
ken.
VOORSPELD kan dan ook worden dat Nederland
schappelijk gezien een warm najaar tegemoet gaat. De
testen van de belangengroepen zullen niet van de lucht;
en als gevolg daarvan zullen de fracties van de politieke
tijen in het parlement zich bij de algemene beschouwii
ongetwijfeld ook fors roeren. Met name het CDA zal o
grote druk komen te staan.
VOOR de VVD, de andere regeringspartner, zal de siti
ongetwijfeld anders zijn. Die partij kan nog steeds onges
pleiten voor het nog verder snoeien in de sociale uitk<
gen, zonder dat het haar aanhang kost. Dat zal de mini! jr
van de VVD er afgelopen vrijdagavond toe hebben gebr 7
het compromis, dat premier Lubbers hen voorlegde, aan Jaa
kelijk zelfs af te wijzen. Zij wilden dat de uitkeringstrek n"
nog méér in zouden leveren dan de ambtenaren. Die vrij
avond luid gestelde eis haalden de VVD-ministers zater
middag in het kabinet geruisloos weer van tafel. Zij mi jaij
premier Lubbbers nog dankbaar zijn ook, want die d Pe!
hun aftocht zaterdagmiddag door gewoon te ontkennen 10
de VVD om extra-ombuigingen had gevraagd. Het VVD Pr
merlid De Korte verhinderde dat overigens niet zater y
avond doodleuk te verklaren, dat zijn ministers wel deg 1-
eisen hadden gesteld.
OVERIGENS gaan volgend jaar, ondanks het niet inv
gen van de VVD-eis, de ontvangers van uitkeringen r aai
inleveren dan de ambtenaren, althans als de kabinetsp 11
nen doorgaan. Uitkeringstrekkers en ambtenaren levrmf
per 1 januari weliswaar allebei 3,5 procent van hun inko !j^v
in, maar per 1 juli volgt er nog een rigoreuze ingreep b e,
uitkeringstrekkers. De wao-ers en wwv-ers krijgen vanale sl
moment nog maar 70 procent van hun laatst verdiende 1 indi
Weliswaar zullen de minima onder de uitkeringstrek 'n
daar niets van merken, omdat er een vloer op basis vancen
minimumloon in die uitkeringsregelingen zit, maar nii
min zal voor velen de klap op 1 juli volgend jaar fors aai c.
men.
ALS CD A-fractieleider De Vries beweert dat de am
ren en de uitkeringstrekkers volgend jaar even veel in
ren, zoals hij zaterdag deed, dan weet hij zelf waarschij j
best dat dit niet klopt. Mocht dat niet zo zijn, dan zulle
vakcentrales hem dat in de komende weken ongetwij
duidelijk maken. Als het CDA vindt dat de uitkeringstj
kers niet verder achteruit mogen gaan dan de ambteni
dan zal de CDA-fractie in het komend najaar bij de al|
ne beschouwingen moeten proberen de kabinetsplann<
dit punt te wijzigen. Het zou goed zijn als het CDA die
ging ondernam, ook al staat nu reeds vast dat die partiji
een strijdlustige VVD op haar pad zal vinden.
(ten
AMSTERDAM Waar
schijnlijk door het ama
teuristische optreden van
de ontvoerders heeft de
Rijnsburger Wim Noort
zijn veertien dagen du
rende gijzeling in het
zuiden van Soedan over
leefd. Ter illustratie ver
telde Wim Noort bij zijn
aankomst op Schiphol za
terdagochtend dat één
van de ontvoerders hem
zelfs zijn wapen ter repa
ratie had aangeboden.
Dank zij het ingrijpen
van het Soedanese leger
werd Noort samen met
drie anderen tien dagen
geleden bevrijd uit han
den van het zogeheten
Front voor de Bevrijding
van Zuid-Soedan (SSLF).
De 30-jarige verpleger
was door de ontwikke
lingshulporganisatie Tear
Fund uitgezonden naar
het dorpje Boma in Zuid-
Soedan.
Volgens Wim Noort was het
oorspronkelijk helemaal niet
de bedoeling niet van de ont
voerders om een gijzelingsac
tie uit te voeren. Het bevrij
dingsfront was eigënlijk van
plan een MIG-vliegtuig vlak
bij Boma op te blazen. Toen
de „bevrijders" na een paar
dagen marsen op de plaats
van bestemming kwamen,
bleek er geen MIG te staan.
Om niet voor niets dat stuk
gelopen te hebben, besloten
de rebellen het politiebureau
van Boma te veroveren. Vol
gens hen was dit „de bevrij
ding van Boma". Het was
toeval dat kort daarop 23
juni, een vliegtuig met de
ontwikkelingswerkers arri
veerde.
Noort was met collega's op de
terugweg van een conferen
tie in het Zuidsoedanese
Juba. „Toen we landden zag
ik al dat er iets mis was.
Meestal werden we verwel
komd door een grote groep
sen op de landingsstrip.
1 we net uit het vliegtuig
kwamen, begon een groep
van tien tot vijftien man op
ons te schieten". De inzitten
den van het vliegtuig werden
gegijzeld en overgebracht
naar een kamp van het Wild
Life fund.
gelaten
ehandeling tijdens de
eerste gijzelingsdagen was
volgens Noort redelijk. De
eerste week kon hij zich in
het vijfhonderd inwoners tel
lende dorp vrij bewegen en
kon zelfs doorgaan met zijn
medische werk. Wel werd hij
voortdurend bewaakt. Na
drie dagen werden een ern
stig zieke Engelsman met fa
milie en een Keniase vrouw
die in haar been was gescho
ten, vrijgelaten. Toen zij de
bewoonde wereld bereikten,
werd het gijzelingsdrama pas
aan de buitenwereld bekend.
Vanaf die tijd kwamen de re
bellen ook met eisen.
Zo wilden zij schoeisel, kle
ding en geld. „Van elk van
de vier instellingen waar wij
van waren, eisten de ont
voerders in eerste instantie
120.000 Soedanese ponden.
Toen hebben wij uitgelegd
dat onze instellingen dat be
drag nooit zouden kunnen
betalen. Binnen vijf minuten
waren ze al tevreden met een
veel lagere eis. Daaraan kon
je duidelijk merken hoe ama
teuristisch ze te werk gin
gen", aldus de verpleger.
Achteraf is hij blij dat nie
mand heeft toegegeven aan
de eisen van de ontvoerders.
Was hier wel op ingegaan,
dan hadden volgens hem
meer gijzelingsacties kunnen
volgen. Er werkt in Zuid-
Soedan een groot aantal ont
wikkelingsorganisaties.
Handgranaat
Na de eerste week kwam er
een nieuwe leider bij de ont
voerders, een zeker ^ado.
„Die man was levensgevaar
Een overgelukkige Wim Noort zaterdagochtend met
zijn moeder op Schiphol.
lijk. Hij speelde de hele dag
met een handgranaat". Vanaf
dat moment werden de gijze
laars steeds meer geïntimi
deerd bijvoorbeeld doordat
hun bewakers in de lucht
schoten. De bewegingsvrij
heid werd steeds meer be
perkt. Met de komst van de
nieuwe leider stelden de ont
voerders ook opeens politieke
eisen.
„Lado vertelde dat hij door
Libië was opgeleid om presi
dent Nyere te vermoorden",
zegt Wim Noort. Samen met
andere Soedanezen, die on
der andere in Ethiopië mili
tair waren opgeleid, zag Lado
er meer in een bevrijdingsbe
weging voor Zuid-Soedan op
te richten. „Wat we allemaal
moeten geloven van die ver
halen weet ik niet. We be
trapten hem vaak op leugens
en verdraaiingen". Naast de
goedgetrainde Lado bestond
de groep verder nog uit niet
militair getrainde personen.
„Dat bleek ook wel bij de be
vrijdingsactie van het Soeda
nese leger. Toen vluchtten de
meesten in paniek weg".
„Met de komst van Lado
werden ook veel bewoners
van het dorp gedwongen zich
aan te sluiten bij de rebel
len", zegt de verpleger, „al
gauw werd duidelijk dat de
zogenaamde bevrijders niet
anders deden dan leven op
kosten van het dorp. Ook
werden er veel vernielingen
aangericht. De huizen wer
den tot Zwitserse kaas ge
schoten. De in beslag geno
men auto's werden binnen
enkele dagen in de prak ge
reden omdat ze er totaal niet
mee konden omgaan. Ook
stalen ze kippen en kleding
van de bevolking".
Ondanks het feit dat de be
volking van Boma veel gro
ter was dan het aantal rebel
len, kon volgens Wim Noort
niets worden ondernomen te
gen de ontvoerders. „Ze wa
ren goed bewapendmet mi
trailleurs en geweren van
verschillende makelij. Het
enige wat ze niet veel had
den was munitie". Door de
bevolking stevig te intimide
ren, hielden de rebellen de
macht in handen.
Uit het radiocontact met de
buitenwereld, konden de gij
zelaars opmaken dat het le
ger van Soedan zou gaan in
grijpen. „Over de radio kre
gen we te horen dat een
vliegtuig zou komen met een
aantal van de door de rebel
len geëiste spullen. Toen ech
ter het woord 'Kenia' werd
gespeld, hoorden we dat er
iets aan de hand moest zijn.
In plaats van het internatio
naal gebruikte 'kilo' voor de
K, zeiden ze 'kaki'. Toen be
grepen we dat het leger zou
binnenvallen".
„Diezelfde avond hebben we
de bewakers op een humane
manier uitgeschakeld door
slaappillen in hun koffie te
doen. Die jongens lagen heer
lijk vast te ronken. In de
nacht zijn we uit het kamp
geslopen en hebben een paar
kilometer buiten het kamp
gewacht op het Soedanese le
ger". Helaas voor Wim Noort
en de drie andere gijzelaars
kwam er de volgende dag
geen leger. Door organisato
rische problemen kon het le
ger niet uitrukken. De rebel
len ontdekten de ontsnap
ping 's morgens. Door het
spoor te volgen konden ze de
gijzelaars weer in handen
krijgen. „We lagen daar in
het gras te mijmeren wat we
moesten doen want we had
den geen voedsel of water bij
ons. Toen werden we opeens
weer
Pak slaag
De behandeling werd na deze
ontsnappingspoging een stuk
onvriendelijker. Wim kreeg
bij terugkeer in het kamp
„een pak slaag". Daarbij
werd hij éénmaal met een
zweep geslagen en sloeg ie
mand de bril van zijn hoofd.
Als straf werden de gijzelaars
in een rieten hut opgesloten.
Enkele dagen later hoorden
de gijzelaars het bevrijdende
geluid van legerhelikopters
die met de reddingsoperatie
waren begonnen. „Er brak
grote paniek uit. Wij zijn
meteen in dekking gegaan.
Toen het leger aanviel, dach
ten we dat de rebellen ons
zouden dooschieten. We wa
ren immers een blok aan hun
been". Toch bleven de gijze
laars ongedeerd doordat zij
van het strijdtoneel wisten te
ontkomen en een schuilplaats
vonden onder een rotspla
teau. Volgens het Soedanese
leger zijn er bij de actie ne
gentien van de ongeveer zes
tig rebellen gedood. Wim
Noort denkt dat de leiders
van de actie konden wegko
men. Toen het schieten voor
bij was, ging de Rijnsburger
naar de windmolen in het
dorp en dronk daar water.
„Een dorpeling heeft ons
toen verder geholpen met
een veilige aftocht". Daar
mee kwam een eind aan
twee weken gijzeling.
Rust hersteld
Na nog een week in in Soe
dan gezeten te hebben, ver
trok hij vrijdagavond naar
Nederland. „Ik weet nog niet
of ik terug ga. Misschien dat
als ze het me vragen, dat ik
het wel doe. Helaas hebben
de rebellen een enorme scha
de aangericht aan het kamp.
We zouden dan weer hele
maal opnieuw moeten begin
nen. Uiteraard kan ik alleen
terug als het daar veilig is".
Nu zit er een garnizoen van
het Soedanese leger in de to
taal door ontwikkelingswer
kers verlaten streek. Waar
schijnlijk is het te duur om
daar een permanente leger
plaats te bouwen.
Volgens de regering van Soe
dan is de rust hersteld. Een
woordvoerder van Tearfund
maakte duidelijk dat er in
Soedan vaker acties zijn van
zich „bevrijdingsbewegin
gen" noemende groepen. In
net zuiden wonen voorname
lijk zwarten. Zij willen zich
afscheiden van de overheer
sende Arabieren die in het
noorden wonen. Het is echter
de eerste keer dat ze overgin
gen tot gijzeling van ontwik
kelingswerkers. Wim Noort
hoopt in ieder geval dat het
Tear fund weer door kan
gaan met de hulpverlening
aan het zuiden van Soedan.
Dat hij door dit incident
Boma moest verlaten, be
treurt hij ten zeerste. „Ik zat
er pas drie maanden. Het was
een mooi land. Jammer dat
ik weg moest".
ROEL DEN OUTER
WISSELEND
BEWOLKT
ikt
DE BILT-KNMI Bewolf .J
van een depressie ten wer,k
van Noorwegen trekt mo
in een noordwestelijke
ming langzaam het land
nen. Uit deze bewolking
een regenbui vallen.
Het weer wordt morgen
koeler. Aan zee ligt de Src
dagtemperatuur rond de 'al
graden. In Zuid-Limburgter
reikt de middagtempera'111
waarden rond de 23 grae
De temperatuur daalt j01
nacht tot omstreeks 15 gra' v
Er wordt een matige
westenwind verwacht.
Weerrapporten van v
Eindhoven rw.bew. 32
Den Heldef geh.bew. 28
Lh. R'dam rw.bew. 31
Twente l.bew. 32
Vlissinoen geh.bew. 25
Z.-Llmburg onbew. 32
Aberdeen regen 24
Barcelona h.bew. 30
iw.bew. 30 20
crfe
onbew. 30 18 CO,
onbew. 30 17
Helsinki onbew.
Innsbruck onbew.
Klegenturl onbew.
Kopenhagen zw.bew.
Lissabon h.bew.
Locarno geh.bew.
Luxemburg h.bew.
Stockholm
onbew. 32 17
onbew. 29 23
onbew. 32 17
NEDERLANDSE HERVOlfe
DE KERK
Toegelaten tot evangeliebe to
ning en beroepbaar:
G. de Lange, Ouderijnsburf^
weg 42, 2342 BK Oegstgees^
GEREFORMEERDE
MEENTEN
Bedankt voor Berkenwoudi na
combinatie met Stolwijk,
Boogaard te Leiden.
