Pessimistisch jaarverslag van
Nederlandse Bioscoopbond
Inge van der Loo geeft geen game af
nieuwe klassieke platei'
ONDANKS ENKELE UITSCHIETERS
Schubert-hwartet en -
Beethovens Pastoralek
fraai op Compact Disc™
■KUNST
Eeidóe Commit
ZATERDAG 2IULI1983 PAGI1
Terwijl tot ongenoegen
van zes van de negen
zendgemachtigden de
NOS, de Nederlandse bio
scoopbond en de Neder
landse Sportfederatie bij
de minister van WVC
plannen hebben inge
diend om sport en films
op betaaltelevisie uit te
zenden, zou je zeggen dat
dit met name voor het
bioscoopbedrijf de doods
teek zou betekenen. Het
vorige week verschenen
jaarverslag van de Neder
landse Bioscoopbond is
allerminst optimistisch en
wie in de daarin gepubli
ceerde cijfertjes duikt
komt tot merkwaardige
conclusies.
In 1982 werden elf nieuwe
bioscopen geopend, maar ze
ven moesten hun deuren slui-
ten.Het aantal in Nederland
uitgebrachte hoofdfilms liep
terug van 371 naar 345. Ont
hullend zijn ook de cijfers
over het bioscoopbezoek. Dat
daalde in de laatste tien jaar 'y
in de grote steden met onge
veer 30%, gemeenten als Den
Bosch, Hilversum, Leeuwar
den, Heerlen, Dordrecht, Em-
men. Alphen aan de Rijn,
Purmerend, Scheasberg, Ber
gen op Zoom, Doetinchem,
Spijkenisse, Hoogeveen, Ede,
Zeist, Vlissingen, Venray,
Hulst, Wageningen, Stadska
naal en Heerenveen boekten
in die tijd winst. Schaesberg
en Spijkenisse zelfs spectacu
lair. Van de gemeenten boven
de 65 inwoners gingen er 21
vooruit, 31 moesten inleveren.
Het bioscoopbezoek daalde
van 1981 naar 1982 in totaal
met 17.5%, de bruto-bioscoop-
recettes met 11.2
Maar hoe zal het gaan als je
straks op je betaal-televisie je
film thuis kunt zien
Het lijstje van de twintig
meest commerciële films uit
1983 is ook interessant. Clau
de Lelouch's „Les uns et les
autres" voert de lijst aan.
„Porky's pretpark" is tweede,
„Stripes" derde. Op de vierde
plaats staat Burt Reynolds'
„The cannonball run" en als
eerste Nederlandse productie
staat Nouchka van Brakel's
Van de koele meren des
doods" op de vijfde plaats.
André van Duin bezet met
„Ik ben Joep Meloen" en „De
boezemvriens" de zesde en ze
vende plaats, daarna komen
„E.T.", „An American were
wolf in London" en Bud
Spencer's „Who finds a
friend". De Australische
„Road warrior" is elfde, de
griezel „Poltergeist" twaalfde,
Belmondo's „Le professionel"
dertiende, „Raiders of the lost
ark" veertiende. Op de vijf
tiende plaats treffen we waar
achtig de onverwostbare
Sound of music" aan, de Dis-
ney-tekenfilm „Frank en
Renee Soutendijk in „Van de koele meren des doods". Als vijfde de
meest succesvolle Nederlandse film van 1982.
André van Duin als „De boezemvriend" tweemaal bij de meest com
merciële films van 1982.
Henry Fonda en Katherine Hepburn in „On Golden Pond" nog net bij
de top-twintig.
James Caan in de absolute topper van vorig jaar „Les uns et les
autres".
Frey" is zestiende, terwijl
„Annie" in de laatste weken
van het jaar nog een zeven
speelfilms maakte 13% uit,
wat neerkomt op 2.7 miljoen
bioscoopkaartjes.
tiende plaats wist te verove- Aardig is ook het lijsje van de
ren. „Conan the Barbarian" Nederlandse top-twintig aller
werd 18e, Mel Brooks' His- tijden. Met 3.334.039 bezoe-
tory of the world, parti" was kers wordt de lijst aangevoerd
kers op de tweede splaats, plannen voor films op betaal- zitplaatsen
„Alleman" staat zevende, „Bij televisie gehandhaafd kan van de 557
de beesten af" zestiende en blijven, is een vraag.
zelfs „De zaak M.P." neemt
nog een achttiende plaats in.
Wolfgang Staudte's „Ciske de
rat is derde, Wim Vérstap-
dat zijn er 169
het grootste be
zoekersaandeel opeisen, dat
De toch vrij sombere inleiding Noord Holland met een ge-
van het jaarverslag van de middeld bezoek van 2.3 per
Nederlandse Bioscoopbond inwoner het beste bioscoop-
doet het ergste vrezen. De ex- klimaat heeft, gevolgd door
nog altijd goed voor een ne- door Paul Verhoeven's pen's „Blue movie" vierde, ploitatie van videofilms blijft Utrecht en Groningen met 1.8
gentiende plaats en Henry „Turks fruit" uit 1972. Ver- Paul Rotha's „De overval" is
Fonda's zwanezang „On Gol- hoeven is ook terug te vinden
den Pond" werd twintigste.
Het lijstje geeft een aardig zien ik bijna i
beeld van de smaak van het joen bezoekers minder -
Nederlandse bioscooppubliek.
Opmerkelijk is dat deze top-
zich in snel tempo ontwikke- en Zuid Holland met 1.7.
negende op de lijst en films len. De piraterij op dit gebied In Drente, Overijssel en Zee
als „Een koninkrijk voor een blijkt moeilijk te bestrijden en land daarentegen gaat
Sterren stralen als daar dan nog eens de films gemiddeld
twintig van 1982 38% van de Oranje" en de twaalfde met
Nederlandse bioscoopomzet „Spetters". Bert Haanstra
huis" en „Sterren stralen als daar dan nog eens de films gemiddeld maar één keer per
overal" wisten „Spetters" op betaaltelevisie bij komt, jaar naar de bioscoop. Als
voor te blijven. dan ziet het er voor het bio- daar nog de betaaltelevisie bij
Evenals in 1981 gingen in scoopbedrijf inderdaad niet komt, zullen vele kleinere
bioscopen toch tot sluiting ge-
1982 liefst 11 Nederlandse rooskleurig uit.
speelfilms in première, maar Als we .tenslotte nog eens in dwongen worden,
voor hun rekening nam. Het scoort ook hoog. „Fanfare" uit of dit aantal met het teruglo- de cijfertjes duiken, blijkt dat
bezoek aan Nederlandse 1958 staat met 2.635.178 bezoe- pend bioscoopbezoek en de de bioscopen met 100 tot 200
LEIDEN Inge Van der me' een overwinning op Hen-
Loo-Korsten heeft zeer ny Fehling, die in de competi-
j j jj tie twee klasse hoger acteerde:
duidelijk haar kandida- 6.4 7.5 b
tuur gesteld voor de eind- Bij'de heren in B waren niet
zege van het Sassenheimse zozeer de namen van de win-
tennistoemooi. De Al- naars verrassend, als wel de
phense mag dan het wed- uitslagen, waarmee Hans Ton-
strijdtenni, jaren geleden ^"rondTSnS
vaarwel hebben gezegd, Winter kon tegen Stefan Faas,
op onbeduidend vijfde die de laatste weken menige
klasse niveau competitie goede uitslag liet noteren de
hebben gespeeld, tegen ze8e Pas in tiebreak van de
Maureen Meijer behoefde seJ: v?llx6 stellen: 7-5. 5-
7Ün tJPPn oamp af fp ctaan 7- 7~6" Cur,eus genoeg kwam
zijn geen game at te staan. bij het treffen tussen Tonjann
en Annejan van der Meer een-
Margot van Overloop presteer- zeifde einduitslag op het score-
de opnieuw goed bij de B bord Ook hier besliste de fa-
vrouwen. Tegen Rosemarie voriet het duel in de liebreak
Verdegaal leverde zij wel de in zijn voordeel Diek Hylke-
tweede set in, maar herstelde ma was de derde speler die
zich prima in het slotdeel: 6-4, dankzij „derde set tiebreak-
5-7, 6-1. Nancy Toole verraste winst" een ronde verder gaat.
Na twee symetrische en eerlijk
verdeelde openingssets tegen
Bob van Overbeeke (6-3, 3-6)
won de Hillegommer de beslis
sende game in de derde set.
Olaf ten Bosch, Jan Baan en
Wil Albers klasseerden zich
één categorie lager bij de hal
ve finalisten. Olaf ten Bosch
6, 6-2, 6-4 tegen Winneke den
Otter. Ook Ellen van Trigt
won. Heieen van der Berg was
haar slachtoffer: 6-2, 6-1. Mar-
lou Overweg had drie sets no
dig voor een overwinning op
Marja Kuipers: 6-3, 4-6, 6-4.
Bij de heren in D plaatste Rob
Castien zich voor de halve
kwam opnieuw niet in de pro- eindstrijd; een 6-3, 6-2
blemen. Tegen Arnoud van
Dam stond hij slechts drie ga
mes af. Jan Baan speelde zich
naar een regelmatige overwin
ning op Han de Jong, terwijl
Wil Albers de meerdere was
van Edwin de Vries: 6-3, 6-1.
Ook Paul Barnhoorn won bij
de heren C'ers, al leverde zijn
zege op Peters hem een kwart-
finaleplek op.
Bij de dames in C stootte Nel-
leke Weijermans voor de eer
ste maal dit seizoen wat verder
door in het deelnemersveld: 1-
winning op Louis Meyll. Je
roen Koppert deed hetzelfde
dankzij een overwinning op
Ted Steenvoorden en Jan
Spek kwam bij de laatste vier
door R. Vonk te kloppen.
Hazerswoude
Unicummer Rob Lepelaar
won tijdens het toernooi van
de Hazerswoudse T.C. met 6-3,
6-3 van Mark Post. Deze over
winning op de jeugdige Mun-,
niker leverde Lepelaar een
plek bij de laatste vier op.
De verrassingen vielen hier in
de D-categorie. De als eerste
geplaatste Pierre van Over
loop moest de winst aan Ha-
zerswoudenaar Eric van
Heerdt laten: 7-6, 3-6, 6-3. Een
andere HTC'er Thiery Rozier
kwam eveneens een ronde
verder. Hij liet een 7-5, 6-3
overwinning op Arno Vonk
noteren.
Ook bij de dames moest een
favoriete het veld ruimen. De
aanvoerster van het deelnem-
sersveld, Yvonne Snellenberg,
werd door Karin van Reeu-
wijk aan de kant geschoven.
A. Tamming - winst op Jeanne
van Houten - en Rennie Sprui-
tenburg - een 6-2, 6-1 zege op
F. Westhof kwamen hier wel
een ronde verder.
WILLEM SPIERDIJK
Chr. Agrarische School
|_L.O. Ad Blljleven. Willy Borst. John
Bunnik. Arjan Dijkshoorn. Martine Hoender
vanger. Francis Janvier. Marlijn Kastelein.
Marcel Koot, Jos Kroft. Linda Laros. Daniel
le Murman, Alex Roos. Marjan van der Ruit.
Jan Straathof.
Restauratie molen Hoogeveen gestart
NOORDWIJKERHOUT
„Ik ben er als geboren
Noordwijkerhouter, trots
op dit te mogen doen", zei
wethouder Heemskerk
gistermiddag toen hij de
lange schoor van de Hoo-
geveense molen die wel
een verfje kon gebruiken,
naar beneden liet zakken.
Hiermee verrichtte hij de
eerste handeling voor de
restauratie die midden
1984 gereed moet zijn en
ongeveer 290.000 gulden
gaat kosten. Het rijk sub
sidieert 248.000 gulden en
het Hoogheemraadschap
van Rijnland 79.000 gul
den.
Het werk wordt uitgevoerd
door de molenmaker Verbij
uit Hoogmade. Een eerdere
restauratie van deze achtkan
tige bovenkruier uit de zes
tiende eeuw moest in 1978 ge
stopt worden, omdat de wie
ken zo slecht bleken dat de
toenmalige begroting van
37.000 gulden veruit over
schreden zou worden.
Voorzitter Vierveijzer van de
polderafdeling Middengeest
benadrukte dat de molen een
monument is, maar dat hij ook
nog steeds wordt gebruikt.
Maar liefst 700 hectaren kun
nen worden bemaald. De oud
voorzitter de heer Uittenbo-
gaard berekende dat 150 inge
landen, meestal bollen- en
bloemenkwekers, afhankelijk
zijn van het goed functioneren
van de molen. Niet alleen de
Hogeveense polder, ook het
waterpeil in de Zilkerpolder
kan door dit windgemaal wor
den geregeld. Met een hulp-
moter kan het scheprad mo
menteel per uur ongeveer vijf
tot zes miljoen liter water de
vaart in brengen. Als de wie
ken weer draaien en de wind
goed is, kan de molenaar Co-
zijn in een uur zelfs tot zeven
miljoen liter verwerken.
De Compact Disc gaat nog niet als een warm broodje over|!
toonbank. Dit wordt gedeeltelijk veroorzaakt door de (n||
hoge prijs van de afspeler (f 2000,- tot 2400,-) en het bepe|l
te aantal titels waaruitkan worden gekozen. Met name in||
populaire sector zijn bovendien nogal wat oude opnamenÉ
CD gezet. De prijs van het plaatje, 40 gulden voor pop, 55
den voor klassiek, zou van minder belang ziin, gezien de 1
ge levensduur ervan. Platenmaatschappij Polygram merkt
dat niet snel genoeg kan worden aangeleverd; de plaatjes 2
al verkocht voor ze goed en wel in de winkel liggen. De en i
fabriek die de plaatjes voor West-Europa maakt, in Hanif
ver, wil eind van dit jaar 500 titels kunnen aanbieden. Po
gram is ervan overtuigd dat de vraag naar de CD-plaa
groter is dan kan worden aangeboden.
Dat het plaatje toch gevoelig is voor stof en krassen, zoals
Consumentenbond in zijn blad aanvoert, spreekt Polygram
deze zin tegen, dat uiteraard storingen optreden wanneer
stoffig plaatje wordt afgespeeld. Maar anders dan bij de nicè
male elpee kan de CD op eenvoudige wijze worden schoonge
maakt, waarna geen storing optreedt. Bovendien, voert Pol 01
gram aan, wordt de gebruiker aangeraden de CD net zo vo<__
zichtig te behandelen als de elpee. Dat staat op elk plaalp
„En moedwillig aangebrachte beschadigingen zulleh natui!^
lijk gevolgen hebben. Maar wie doet zo iets nou?".
|en
opwinding geweten hoe zijn interpreter
jact
afspeler
rond de Compact Disc en tie °P zou uitpakken. Z^rN
hppft kiJk °P het eerste deel „£a|,
L ümnfln.1
wachen heiterer Empfindifan
plaats gemaakt voor be- gen be; der Ankunft auf de
trekkelijke rust. Zakelijk Lande" voldoet geheel age|
gezien beschouwt Philips Beethovens opdracht: alleferl
een en ander als vol
doende geïntroduceerd
en op muzikaal gebied is,
troppo, én „heite^.p
dus aan de vrolijke kant. an
ligt zon over dit deel en (en
de luisteraar toe is
in de klassieke sector, Szene am Bach, dan is er ome
eveneens^ rust te bespeu- een beekje, met alle beschqsc
ren. De fabriek in Han
nover hoeft niet langer
de nadruk te leggen op
werk dat fonkelt van ge
noegen en duidelijk
maakt waartoe het nieu
we fenomeen in staat is:
de Bolero van Ravel, de
Sacre van Strawinsky om
er maar twee te noemen.
wingen vandien. Beethovfen
wordt niets tekort gedaan je
in de huiskamer kan mjrej
Beethoven's instrumental
beluisteren als op de bejp
plaats in het Concertgeboir"
Men zij overigens gewaP®
schuwd. De mogelijkhed9.1
op CD wat betreft dynamiior
zijn met de opname dubloe
en dwars uitgebuit. Dat «n
zeggen, dat als men gewele 1
is een normale elpee te ÜSo
luisteren, de volumekne a
enigszins moet worden terue 1
gedraaid. Fluisterzacht is e
CD nu eenmaal fluisterzacïnc
precies volgens de bedoeligh
gen van de componist. Waal
het begin van de plaat viit
gens oude normen wat leen
ker harder beluistert, zal (as
het aanbreken van „Gewjan
gevolgd door „SturiphJ
keus uit het klasieke reper
toire om zich ervan te laten
overtuigen, dat de CD ten
minste evenveel bood als de
fabrikanten beloofden. Han
nover zou dit jaar zes miljoen
plaatsjes persen, verdeeld
over 500 titels. Daarvan is nu
meer dan de helft gemaakt "eV
en inmiddels verkocht. -
In de periode van betrekke- snel Ult„zïn- sktoe'"Ioe,en f
lijke rust die thans is aange- ?cn'hü het.d?k van
broken, heeft PolygrSm huis behouden: hij krijgt e rol
Beethovens Zesde (Pastorale) °nvervalsd onvervorm as
Symfonie Op. 68 en Sehu- onweer binnenskamers. w
bert's strijkkwartet in d „Der 0 0 v
Tod und das Mëdchen" op de bchubcrt
markt gebracht, aangevuld 0
met de wonderschone Quar- Ju w j. j
tettsatz in c. Een gerieflijke Madc"^n biedt andere
overgang naar muziek-zon- "lerkehJkheden Uitgev<_.
der-effectbejag van symfonie
en kamermuziek.
Eerder dit jaar verscheen een
uitvoering van Vivaldi's Vier
pel
rar
„Tod und rftti,
krijgt dit werk alle aandacfot
voor Schubert's benaderii—
van dood en leven, zon
Jaargetijdén, uitgevoerd op schaduw. Nu is Schubert, zjl
histnricrhe incirnmnntan ker in zijn kamermuzie
toch al een componist
aarzelt tussen blijheid
weemoed. Deze
geeft hieraan ook
taal alle precisie.
Zeker is het
tett tot een perfecte
king in staat; op
Disc komt dit zonder
historische instrumenten.
Een schitterende opname,
daar niet van, maar wel weer
met een licht accent op de
technisch opmerkelijke kant
van de CD. Met Beethoven
en Schubert is Polygram nu
binnen de oevers van het
meer gebruikelijke vaarwa
ter gebleven.
En hoe. Beethovens Zesde "«"'behoud tot uiting
(Decca, CD 410 003-2 - 0275) electronica ten spijt, dn
is uiteraard digitaal opgeno
men, evenals Schubert's
kwartet (DG CD 419 024-2 - <bb
0275). De afspeler leest het strijkinstrumenten te beluH
plaatje eveneens digitaal uit tere?' van S1**1 hout
en de gevolgen zijn hoorbaar. n"aakt e" ingestreken dojl
Schuberts grote Negende strijkstokken die zijn ingf
Symfonie, een van de eerste -"reven met hars. Van 'luw.
CD-opnamen, viel ons in de len' verdoezelende klankfo1»
delen twee en vier enigszins ,s «een spake Deze uitvo_
tegen: vlak en aan de opge- nng sprankelt in echt::.
blazen kant. Vermoedelijk opgebracht door v.er ras-mP"
zijn sindsdien technische s'c' d,e.met hun instrume^
moeilijkheden overwonnen; ïf1? -veten om te
in elk geval ziin de twee Schubert begrepen
in elk geval zijn de twee
nieuwe plaatjes technisch on
berispelijk.
Beethovens Pastorale symfo-
wisselende voorbereiding^"^
op de dood. Het kleine C^og
plaatje geeft dit voortreffelijigi i
wordt uitgevoerd door "eer zonder de minste
het Philharmonia Orchestra c^acJxte aan electronische tujejn
onder leiding van Vladimir senKomst- ja s
Ashkenazy. die moet hebben FRITS BROMBERjar£
„Der Tod und das Mëdchen". ro£
tfMïftfmi fhvn STuR?;o i
Franz Schubert
DERTOD UND DAS MADCHEN DEATH ANDTHEMAIDEN
l a JeuneFilleetla Mort D810
Quartettsatz Mouvement de Quatuor, D703
AMADEUS-QUARTETI