1
Irafat in de Syrische houdgreep
DIT
WORDT
DE
LEKKERSTE
WEEK
VAN DE
HELE
ZOMER.
CcidócSouAont
3UTERSE PROBEERT
ACHT TE VERGROTEN
Unctad dreigt
te mislukken
ïrhit debat rond rellen in Krefeld
r.
Moskou vraagt bevriezing
aantallen kernwapens
Ontvoerde
zendelingen
worden
goed
behandeld
va
TENLAND
WOENSDAG 29IUNI1983 PAGINA-9
^MARIBO De Surinaamse le
der Bouterse is druk bezig zijn
ispositie te versterken. Daartoe
■hij de afgelopen dagen gesprek-
evoerd met vooraanstaande leden
jé „oude" politieke partijen onder
jc-premier Arron, die in februari
joor de staatsgreep van Bouterse
in de kant werd geschoven.
ése wil zo onder meer bereiken
I oude politieke kopstukken mor-
inwezig zijn bij de massa-manifes-
|ie ter gelennheid van de nationa-
fetdag 1 juli (herdenking avn de
iffing van de slavernij) wordt ge-
fi. Een en ander heeft tot doel de
steun voor Bouterse onder het volk te
verbreden en zich te presenteren als de
verzoener. Het is overigens nog ondui
delijk wat het resultaat is van de ge
sprekken met de „oude" politici is. Di
plomaten in Paramaribo zeggen dat
geen al te vergaande conclusies mogen
worden getrokken. In Paramaribo ver
wacht men verder dat Bouterse morgen
een gematigde speech zal houden en
niet hard zal uitvaren tegen Nederland.
Dat zou al hebben geleid tot wrijvingen
tussen Bouterse en premier Alibux, die
Nederland onlang nog „de enige vij
and" van Suriname noemde en die zich
tegenover Nederland veel minder buig
zaam zou willen opstellen.
BELGRADO De voorzitter van de VN-con-
ferentie over handel en ontwikkeling Unctad
VI, de Joegoslavische minister van buitenland
se zaken Moisov, heeft een dringend beroep
gedaan op alle aanwezige ministers de confe
rentie niet te laten mislukken. De conferentie,
die de afgelopen weken in Belgrado is gehou
den en morgen moet worden afgesloten, heeft
nog geen enkel resultaat opgeleverd en vele
vragen zich af of er wel afspraken kunnen
worden gemaakt. Gezien de moeilijke onder
handelingen wordt niet uitgesloten geacht, dat
Unctad VI zich uiteindelijk zal beperken tot
een meer algemene slotverklaring, waarbij een
aantal hete hangijzers wordt doorverwezen
naar andere instellingen en organen.
Natuurbeschermers
tegen milieu-beleid Bayer
KEULEN Milieugroepen, waaron
der enkele Nederlandse, hebben giste
ren tijdens de aandeelhoudersverga
dering van Bayer in Keulen geprotes
teerd tegen het milieubeleid van het
chemie-concern. Het voorstel van de
natuurbeschermers het divident van
ruim 200 miljoen gulden te gebruiken
voor milieumaatregelen en het veilig
stellen van arbeidsplaatsen had echter
geen schijn van kans. De aandeelhou
dersvergadering verliep niet zo tu
multueus als die van Hoechs enkele
weken geleden. De raad van bestuur
van Bayer had zich ingesteld op de
natuurbeschermers, die vorig jaar ook
al voor de nodige opschudding zorg
den.
Record-
smartegeld
invalide jongen
LONDEN Een Engelse
jongen van acht jaar heeft
een recordbedrag aan smar
tegeld van bijna anderhalf
miljoen gulden toegewezen
gekregen, omdat hij door
een aanrijding in 1978 in
Manchester het vermogen
om te lopen en te spreken
heeft verloren. Nicholas Al
len liep bij het ongeluk een
ernstige hersenbeschadiging
op. Het smartegeld moet
worden betaald door de be
stuurder van wagen die Al
len aanreed en diens werk
gever.
President Reagan
toont hier een van
gestolen documenten
van Carter.
HAAG „Het spijt
t moeten zeggen dat
jn verraden. Wij heb-
Sns samen voorbereid
je Israëlische agres-
het hoofd te bieden
jotseling schieten zij
p de rug". Bedoelt u
l bent verraden door
zo vroeg de journa-
adrukkelijk. „Ja, het
mij het te moeten
F-
jze dramatische woorden
ïde PLO-voorzitter, Jas-
•afat vorige week dins-
„de ernstige positie-wij
van de Syrische troe-
inkele uren daarvoor
de in Libanon geleger-
fische tankeenheden alle
jnse stellingen in de Be-
illei, die onder controle
Arafat, omsingeld
de gewapende re-
van Palestijnse dissiden-
»n vaste basis gegeven,
het eerst sinds de Pale
rebellen begin mei
jk verzet aantekenden
Arafat's verzoenende
ke koers, beschuldigde
^O-voorzitter Syrië van
inmenging in interne
ijnse zaken. Een be-
Kging die hij enkele da-
öter in Damascus her-
en voor president As-
lanleiding vormde om
it Syrië te wijzen. De
i-Palestijnse verhouding
:e hiermee een diepte-
in sindsdien balanceert
als vertegenwoordiger
it Palestijnse volk op de
an de afgrond.
►te vraag in de huidige
i-Palestiinse crisis is, in
Arafat gelijk heeft
Imet zijn verwijt aan het
^an Assad, dat deze in-
id de dolkstoot wil toe-
in aan de Palestijnse
fcbeweging. Wil het Sy-
regime gebruik maken
B onenigheid binnen de
|e Palestijnse guerrilla-
Iring, El Fatah, en de
geheel naar zijn hand
Of heeft Assad met de
eling van de Palestijnse
en in Oost-Libanon de
de rebellerende Pales-
jwillen onderstrepen dat
onherroepelijk moet af-
an zijn gematigde poli-
ie ruimte laat voor een
Problemen binnen PLO
Voor de Palestijnse hoogleraar
Moesa Suudi, die al 23 jaar in
Nederland woont en als docent
Arabisch en moderne geschie
denis van het Midden-Oosten
verbonden is aan de Universi
teit van Amsterdam, zijn door
het optreden van de Fatah-re-
bellen de problemen binnen
de Palestijnse Bevrijdingsorga
nisatie heel duidelijk gewor
den. „Na het vertrek van de
Palestijnse guerrillastrijders
vorig jaar uit Beiroet, heeft
Arafat geprobeerd tot een
overeenkomst met de Jor
daanse koning Hoessein te ko
men. Hij wilde op deze manier
bereiken dat de regering-
Reagan de PLO uiteindelijk
als gesprekspartner zou erken
nen. Dit is volkomen mislukt",
aldus de 63-jarige wetenschap
per. „Immers, de geloofwaar
digheid van de Verenigde Sta
ten bestaat niet".
Suudi beargumenteert deze
uitspraak door te verwijzen
naar het bloedbad, vorig jaar
september, in de Palestijnse
vluchtelingenkampen Sabra
en Chatila. Volgens hem
draagt hiervoor ook de rege-
ring-Reagan verantwoorde
lijkheid. omdat zij enkele da
gen voor de massamoord op
dracht gaf haar troepen van
het internationale vredesleger
uit Beiroet terug te trekken.
„Dit was geheel in tegen
spraak met de belofte van de
Amerikaanse afgezant Habib,
die Arafat nog in Beiroet had
toegezegd te zullen zorgdragen
voor de veiligheid van de
Palestijnse burgers in de Liba
nese hoofdstad".
„Bovendien", zo zegt Suudi die
afstandelijk en zonder emoties
over het Palestijnse probleem
spreekt, „heeft de regering-
Reagan geen halt toegeroepen
aan de nederzettingenpolitiek
van premier Begin in de bezet
te gebieden. Ten derde wil ik
verwijzen naar het onlangs ge
sloten Libanees-Israëlische ak
koord, dat door toedoen van
de VS tot stand is gekomen en
dat onder meer voorziet in een
Israëlische controle over Zuid-
Libanon". „Daarnaast heeft
Arafat geen enkele belofte ge
kregen van de VS. Arafat staat
met lege handen en zijn gema
tigde diplomatieke koers slaat
Een Syrische T-62 tank rolt hier door de straten van de Oostlibanese stad Baalbek. Al
ruim een week hebben Syrische tanks de Palestijnse stellingen in de Bekaa-vallei om
singeld.
Schaart Suudi zich achter de
eisen van de rebellenleider
Aboe Moessa? „De PLO-dissi-
denten zeggen: Arafat, je poli
tieke koers leidt tot niets. Je
toenadering tot Hoessein leidt
meer en meer tot aanvaarding
van het Reagan-plan. En dat is
onacceptabel voor ons, omdat
de Palestijnse rechten daarin
niet worden erkend. De PLO-
dissidenten praten over princi
pes. Zij benadrukken dat de
politieke koers van de PLO
duidelijk moet zijn en dat er
een einde moet komen aan de
omzichtige diplomatieke ma
noeuvres, die de PLO de afge
lopen tijd heeft gevoerd. Ook
eisen zij dat de besluiten bin
nen de PLO op democratische
wijze genomen worden. Ik on
dersteun de eis van de dissi
denten dat er een collectief
leiderschap moet komen. Maar
Arafat moet wel voorzitter
worden van zo'n leiderschap
worden. Vergeet niet dat Aboe
Moessa nooit de val van Arafat
heeft geëist, wel dat er een
einde komt aan zijn solo-optre
den".
Inderdaad hebben de PLO-re-
bellen niet de val van Arafat
geëist. Hun optreden zou daar
om begrepen kunnen worden
als een „koers-correctie" van
het tot nu toe gematigde PLO-
beleid, dat ervan uitgaat dat
niet langs militaire weg méar
via politiek overleg de Mid
den-Oosten crisis opgelost kan
worden. Bij een verwerping
van dit beleid komt de nadruk
weer meer te liggen op het mi
litaire aspect. Maar de oorlog
in Libanon heeft uitgewezen
dat de PLO bij een militaire
benadering steeds verder in
het defensief wordt gedron
gen. Israël is een regionale su-
Eermacht. Welk perspectief
ieden de PLO-rebellen?
Suudi wijst erop dat Israël niet
alleen als een militaire vesting
gezien moet worden. „De pro
blemen in Israël stapelen zich
op. De invasie in Libanon
heeft tot grote verdeeldheid
onder het Israëlische volk ge
leid. Israël is een groot getto,,
het vergrootte getto van Euro
pa".
„Een nieuwe Israëlische aan
val is gezien de oppositie in Is
raël momenteel niet waar
schijnlijk en Syrië is militair
niet in staat een oorlog tegen
Israël te voeren. Bovendien
zijn de twee supermachten nu
zo direct bij het Midden-Oos
ten conflict betrokken, dat een
oorlog vergaande consequen
ties zou hebben, waarvoor
noch de Sovjet- noch de Ame
rikaanse leiders verantwoor
delijkheid willen dragen. Een
oorlog in het Midden-Oosten
is, zoals de zaken er nu voor
staan, uitgesloten. Ik verwacht
daarom dat de toestand van
„geen oorlog geen vrede" weer
hersteld wordt. In zo'n situatie
worden de spanningen in Is
raël opgevoerd", aldus Suudi.
Suudi gelooft niet dat de Syri
sche president Assad er op uit
is om de PLO volledig aan
zich te onderwerpen. Hij
meent dat nu het Assad is ge
lukt om opnieuw in de schijn
werpers van het politieke Mid
den-Oostentoneel te staan, hij
zich 'wel twee keer zal beden
ken om de controle over de
PLO gewapenderhand over te
nemen. „Een Syrisch-Pale-
stijnse broederstrijd zal de po
sitie van Assad verzwakken.
Hij zou zich daarmee de vij
andschap van de overige Ara
bische landen op de hals ha
len. Bovendien geniet Arafat
de steun van verreweg de
meeste Palestijnen en zij zul
len geen andere voorzitter ac
cepteren".
Voor Suudi zijn de huidige
problemen tussen Syrië en de
PLO „een storm in een glas
water". „Het moeilijke punt
voor Arafat is", aldus Suudi,
„dat hij moet toegeven dat zijn
koers op niets is uitgelopen en
dat hij de vorming van een
collectief leiderschap moet
aanvaarden". „Syrië en de
PLO hebben elkaar nodig om
hun doelstellingen de terug
gave van de in 1967 bezette ge
bieden ten aanzien van Is
raël te realiseren. Dit moet
Arafat inzien en hij moet zich
daarom verplichten tot een
strategisch Syrisch-Palestijns
bondgenootschap. Ik verwacht
dat binnen twee weken de cri
sis tussen Syrië en de PLO op
gelost zal worden. Arafat zal
dan zijn excuses moet aanbie-'
den voor zijn beschuldiging
door Damascus te zijn verra
den en Assad moet zijn ver
ontschuldigingen aanbieden
voor de vernedering, die hij de
PLO-voorzitter heeft toege
bracht door hem het land uit
te wijzen".
Scepsis
De feiten zullen uitwijzen of
Suudi al dan niet gelijk krijgt.
Enige scepsis is terecht, omdat
in de politiek en vooral in
het Midden-Oosten de logi
ca van een wetenschapper
lang niet altijd overeenstemt
met de werkelijke gang van
zaken. Zolang Syrische tanks
de Palestijnse stellingen in de
Bekaa-vallei in een houdgreep
houden, staat Damascus sterk
en kan de PLO een regeling
worden afgedwongen.
Of Assad bereid is zijn feitelij
ke controle over de in Liba
non verblijvende Palestijnse
guerrillastrijders op te geven,
is gezien de reputatie die het
Syrisch regime heeft opge
bouwd twijfelachtig. De be
schuldiging van Arafat aan
zijn rivaal Assad is, ondanks
het feit dat de PLO-voorzitter
de interne problemen binnen
zijn organisatie heeft willen
bagatelliseren door niet-Pale-
stijnse krachten daarvoor ver
antwoordelijk te stellen, toch
zeker niet uit de lucht gegre
pen.
Tijdens de Jordaanse burger
oorlog in 1970 weigerde Assad,
die toen zojuist middels een
staatsgreep aan de macht was
gekomen, troepen naar Jorda
nië te sturen om de Palestijnen
te hulp te komen. In 1976 in
tervenieerde Assad ten gunste
van de rechtse christenen in
de Libanese burgeroorlog en
voorkwam daarmee dat de al
liantie van linkse Libanezen
en Palestijnen de macht in Li
banon konden overnemen.
Ook voor het bloedbad, dat in
de zomer van 1976 na een we
kenlange belegering van het
Palestijnse vluchtelingenkamp
Tall Za'atar door de Falangis-
ten werd aangericht, draagt
Syrië verantwoordelijkheid.
Terwijl rechtse christenen het
beleg uitvoerden, zorgden Sy
rische troepen ervoor dat er
geen Palestijnse versterkingen
naar Tall Za'atar gezonden
konden worden. De Syrische
rol tijdens het bloedbad van
Tall Za'atar lijkt als twee
druppels water op de rol die
het Israëlische leger vervulde
tijdens de massamoord in Sa
bra en Chatila. Maar in Syrië
krijgt, anders dan in Israël,
een oppositie geen enkele kans
om zich te profileren. De ver
nietiging, anderhalf jaar gele
den, van de stad Hamma
(waar zo'n 30.000 mensen zou
den zijn gedood) heeft duide
lijk gemaakt hoe het regime in
Damascus oppositionele krach
ten te lijf gaat.
Evenmin is Arafat de passieve
houding van Damascus tijdens
het beleg van Beiroet verge
ten. Arafat liet zijn afkeer van
het Syrisch regime blijken
door na zijn vertrek uit Bei
roet niet naar Syrië maar naar
Athene te gaan.
Assad, ooit de „Bismarck" van
Syrië genoemd, is arglistig en
zal tot geen militaire actie
overgaan voordat hij ervan
overtuigd is daaruit politieke
winst te kunnen behalen. Mis
schien vormt een gewapend
optreden voor Assad tegen de
Palestijnen in Libanon een te
groot risico. Het optimisme
van Suudi lijkt dan gerecht
vaardigd en in dat geval zal de
huidige crisis tussen Syrië en
de PLO niet in een nieuw
bloedbad ontaarden. Wel is ze
ker dat Damascus de PLO in
hoge mate aan zich zal binden
en dat Assad zijn persoonlijke
tegenstander Arafat een toon
tje lager wil laten zingen.
RICK KERSJES
De hevige rellen bij
zoek van de Amerikaan-
t-president George Bush
ag aan Krefeld, waarbij
rd gewonden vielen en
150 arrestaties werden
Kt. hebben tot een verhit
pgeringspartijen CDU en
finden, dat de politie van
|d ernstig in zijn taak te-
is geschoten. Zij eisen
daarom het ontslag van de
hoogst verantwoordelijke in
deze, de minister van binnen
landse zaken van de deelstaat
Noordrijnland- Westfalen,
Herbert Schnoor (SPD).
Het debat in Duitsland speelt
zich af tegen de achtergrond
van een mogelijke verscher
ping van het demonstratie-
recht. Minister Zimmermann
van binnenlandse zaken (CSU)
wil de wet zo veranderen, dat
iedereen die zich niet ver
spreidt na een oproep van de
politie strafbaar is, ook dege
nen die geen geweld hebben
gebruikt. De liberale coalitie-
-partner in Bonn, de FDP, wil
echter niet zo ver gaan.
rk sticht
dbouwfonds
polen
E De Poolse macht
en de katholieke kerk
en hebben overeenstem-
jereikt over een kerke-
tichting, die financiële
al verstrekken aan Pool-
ren. Tijdens het bezoek
e paus aan Polen zou
ïr een akkoord zijn be-
Het is de bedoeling dat
nds de in het slop ge-
Poolse economie nieuw
{aat inblazen,
nerikaanse regering is
de betrekkingen met
te verbeteren als het
re regime de politieke
larden verbetert.
ADVERTENTIE
Maak dit zinnetje af en stuur 't voor 1 augustus in
voldoende gefrankeerde enveloppe naar Friskwis,
Postbus 275, 8901 BB Leeuwarden, met twee
platgedrukte doppen van Rivella of E10 flessen.
U mag zo vaak meedoen als u wilt. Vergeet uw
naam en adres niet.
Prijzen: 100 gratis jaarabonnementen op Libelle of
Story. Een deskundige jury beloont de origineelste
inzendingen. Prijswinnaars ontvangen uiterlijk
4 weken na de sluitdatum persoonlijk bericht.
TENHEER
Brug stort in: drie doden
Twee vrachtwagens en een personenauto stortten gisteren in de diepte, toen plotseling een deel
van een brug over de rivier de Mianus in de buurt van Greenwich in de staat Connecticut instortte.
De drie auto's en enkele tientallen meters wegdek vielen zo'n dertig meter naar beneden. Drie
mensen kwamen om het leven en drie anderen raakten gewond. De gouverneur van Connecticut,
William O'Neill, heeft een diepgaand onderzoek gelast.
Reagan wist
wat Carter
in tv-debat
zou zeggen
(Van onze correspondent
Mare de Koninck)
WASHINGTON De staf
van president Reagan
heeft onthuld gedurende
de laatste week van de
campagne voor de presi
dentsverkiezingen van
1980 de beschikking te
hebben gehad over 1.000
documenten van de toen
malige president Carter.
De documenten, nu al de
„Carter-Papers" genoemd,
zouden zijn doorgespeeld door
een stafmedewerker van Car
ter, die betrokken was bij de
voorbereiding van het uiterst
belangrijke tv-debat tussen de
president en Reagan. Reagan
weigerde gisteravond te zeg
gen hoe zijn staf aan de docu
menten van Carter was geko
men.
Drie weken geleden begon af
faire van de „Carter-Papers"
toen het boek „Gokken met
geschiedenis" uitkwam. Hierin
onthult de schrijver-journalist
Lawrence Barrett dat een van
de medewerkers van de toen
malige president Carter in
1980 diens draaiboek voor het
televisiedebat met kandidaat
Reagan heeft gestolen en het
heeft gegeven aan de mede
werkers van Reagan.
Reagan was daarom geheel
voorbereid op alles wat Carter
zou zeggen, zodat hij uiterst
doeltreffende reacties ten bes
te kon geven en als sterkste
uit het tv-debat tevoorschijn
kon komen. De zaak van de
„Carter-Papers" dreigt een
hele affaire te worden. Er gaat
zelfs al het gerucht dat het
hoofd zal gaan rollen van de
huidige directeur van de CIA,
William Casey, die destijds
Carters verkiezingscampagne
leidde.
Belgische
ex-wielrenners
handelen
in peppillen
(Van onze correspondent)
BRUSSEL Met de arrestatie
van acht personen heeft de po
litie van het Belgische Leuven
een keten van amfetamine
handelaren opgerold, die voor
al wielrenners van pepmidde
len voorzag. Onder de gearres
teerden zouden zich ex-wiel-
renners van naam bevinden.
Zeker is dat een arts in verze
kerde bewaring is gesteld.
MOSKOU De leiders
van de landen van het
Warschau-pact hebben
gisteravond na een spe
ciaal belegde vergadering
in het Kremlin nogmaals
aangedrongen op directe
bevriezing van de aantal
len kernwapens in zowel
Oost als West.
„Er dient een dusdanig ak
koord te komen dat plaatsing
van nieuwe Amerikaanse
kernraketten in Westeuropese
landen wordt uitgesloten." Dit
akkoord moet ook voorzien in
een overeenkomstige vermin
dering van de bestaande wa
pensystemen voor de middel
lange afstand in Europa met
als doel het evenwicht op het
laagst mogelijke peil te berei
ken, aldus het communiqué.
De Sovjet-Unie is opnieuw be
reid een deel van zijn arsenaal
af te stoten mits het Westen
niet tot plaatsing van nieuwe
kernwapens overgaat. In de
verklaring worden echter
koord. Zo wordt er geen nieuw
voorstel gedaan voor het over
leg in Genève over de kern
wapens voor de middellange
afstand. Het Westen heeft tot
nu toe de bevriezingsvoorstel-
len van Moskou steeds afgewe
zen omdat daarmee het be
staande Russische overwicht
zou worden vastgelegd.
(Vervolg van voorpagina)
DEN HAAG In Zuid-
Soedan, waar zaterdag vijf
westerse zendelingen zijn
ontvoerd, wordt al gerui
me tijd strijd geleverd
door een afscheidingsbe
weging, die wil dat het
overwegend zwarte Zui
den zich losmaakt van het
overheersende, Arabische
Noorden. Van het Front
voor de Bevrijding van
Zuid-Soedan (SSLF) had
echter nog niemand ge
hoord.
De ontvoerders van de vijf
zendelingen hebben in radio
gesprekken de indruk gewekt
niet tot een goed georganiseer
de guerillabeweging te beho
ren. Voor zover bekend wor
den de vijf zendelingen goed
behandeld en kunnen zij zich
vrij bewegen. Van vluchten
kan echter geen sprake zijn,
omdat hun zendingspost zich
in ver afgelegen gebied be
vindt.
Volgens de heer H. de Ruiter,
hoofd buitenland van de stich
ting Tear Fund Nederland in
Amerongen, bij wie Noort in
dienst is en door welke organi
satie hij aan Across is uitge
leend, is de Nederlandse ver
pleegkundige „een oude rot in
net vak". Hij was eerder onder
andere werkzaam in Thailand.
Hij verblijft een half jaar in
Soedan, waar hij eerst in een
kliniek werkte. Pas sinds kort
was hij aan de slag gegaan in
Zuid-Soedan.
ADVERTENTIE
W
m
J Jamin doet z"n best om er een
I mooie zomer van te maken.
I'n Week lang heerlijke ijsjes
I voor 'n zacht prijsje: t
Ifamiliepak met zes
|vanillehoorns&8Ü 1
Geldig t/m 6 juli 1983.
