Krakau verwacht
een gezellig
samenzijn met paus
SNOEPJES
DOE
JE TOT DE
RFSI
Italiaanse politici krijgen
kiezers niet meer de straat opj
„Nederland laat
gat vallen in
NAVO-luchtafweer"
Nederlands hulpplan
maakt weinig
kans op Unctad VI
Gromyko:
voorlopig
geen
topoverleg
met VS
Verbondtussen Rode Brigades en Napolitaanse maffia
VERKIEZINGSSTRIJD ONGEWOON RUSTIG
BUITENLAND
CcidaeSoivumt
WOENSDAG 22 JUNI 1983 PAGIN,
Uspreekt met de Challenger
DEN HAAG Telefoonnummer 09-13074106272 biedt een
aardige verrassing. „Hallo, bedankt dat u belt. Dit is het
Dial Shuttle Program zegt een vriendelijke mannenstem
in het Engels, als de telefoon een keer is overgegaan. Hel
blijkt een lijn waarop naast de onvermijdelijke reclame de
gesprekken tussen het ruimteveer Challenger en het
vluchtleidingscentrum rechtstreeks te horen zijn.
Voor6,50 per minuut hoort men dat de Challenger aan
zijn zoveelste rondje boven de aarde bezig is, dat er een
speciaal boekje met 32pagina's over de vlucht met Ameri-
ka's eerste vrouwelijke astronaut is uitgegeven en nog tal
van andere wetenswaardigheden. Eindeloze reeksen getal
len bijvoorbeeld, die door een commentator worden be
stempeld als „technische informatie". Of reclame voor een
onverstaanbaar drankje, dat al sinds de start van het Ame
rikaanse ruimtevaartprogramma mee naar boven gaat.
Tussendoor de stemmen van de vliegers Robert Crippen,
Fred Hauck of Sally Ride, die ook haar visie op het gebeu
ren mag leveren.
Franse marine
neemt Sirius
op sleeptouw
PARIJS De Franse ma
rine is gisteren begonnen
eigenhandig de Sirius, het
actieschip van de milieu
organisatie Greenpeace,
naar internationale wate
ren te varen. Dit is door
een woordvoerder van
Greenpeace bekendge
maakt. De Sirius lag sinds
vrijdag voor anker bij
Cherbourg. Van daaruit
wilde men acties onderne
men tegen het dumpen
van chemisch afval voor
de Franse kust.
1.368 Betogers
tegen kernwapens
opgepakt
WASHINGTON Bij
protestacties tegen kern
wapens zijn in 18 Ameri
kaanse staten in totaal
1.368 demonstranten op
gepakt. In Calfifornië
moesten 964 mensen van
een groep van 2.500 beto
gers de nacht in de cel
doorbrengen nadat zij de
toegang versperd hadden
tot het „Lawrence Liver-
more Nationale Labrato-
ry", het grootse centrum
voor kernonderzoek in
de Verenigde Staten.
EG schuift staalkwestie
verder voor zich uit
(Van onze correspondent
Aad Jongbloed)
LUXEMBURG De ministers van
economische zaken van de EG zijn het
gisteren in Luxemburg niet eens ge
worden over de hoeveelheden staal die
per lidstaat tot eind 1985 geproduceerd
mogen worden. Beslissingen daarover
hebben zij uitgesteld tot 25 juli. De be
doeling was dat per eind juni nieuwe
quota voor de lidstaten van de EG
vastgesteld zouden worden. Maar gis
teren bleek dat Frankrijk, Groot-Brit-
tannië en Italië veel meer staal willen
produceren dan bij een mogelijk ak
koord tussen de landen mogelijk zal
blijken, zodat een vergelijk er niet in
zat.
Nederlanders
met ton hasj in
VS gearresteerd
NEW YORK De
Amerikaanse politie
heeft in de buurt van
de stad Watertown
in de staat New
York twee Nederlan
ders, een 33-jarige
man en een tien jaar
oude vrouw, en drie
Amerikanen gearres
teerd wegens het be
zit van een ton hasj.
De partij heeft een
waarde van ruim 2,8
miljoen gulden.
Leider Chileense
transportbond
gearresteerd
SANTIAGO De voorzitter
van de Chileense vakbond
van transportarbeiders en
vrachtwagenchauffeurs,
Adolfo Quinteros, is gisteren
door de politie gearresteerd.
Maandagavond besloot de
bond van Quinteros tot steun
aan de nationale staking van
onbeperkte duur, die morgen
moet beginnen. In een poging
de spanning in het land wat
te verminderen heeft het re
gime-Pinochet besloten dat
een aantal in ballingschap le
vende oppositieleiders naar
het land mag terugkeren.
België stemt in met
voorbereiding kruisrakettt I
iE
(Van onze correspondent Aad Jongbloed)
LUXEMBURG De Belgische minister van 1
tenlandse zaken, Tindemans, heeft gisteren in Hj
xemburg toegegeven dat de Verenigde Staten tn 1
stemming hebben gekregen om in België vooiige
reidingen te treffen voor de plaatsing van kruis
ketten. Hij zei niet wanneer die toestemming \bri
kracht wordt. Later trachtte een woordvoer t v
van Tindemans de uitspraak wat af te zwakl int
door de spreken van „een brief aan de Am 0 i
kaanse regering, die studies bevat". i d
Tindemans bevestigde dat de Belgische reger r» i
in haar brief aan de Amerikaanse regering ee
verder was gegaan dan het dubbelbesluit van al
cember 1979. Op de vraag waar de 48 Belgis ch
raketten geplaatst zouden worden zei Tindem;M<
„Florennes heeft de meeste mogelijkheden." lie
basis Florennes ligt ten zuidoosten van Namei >rij
(Van onze speciale
verslaggever Leo van Vlijmen)
KRAKAU De plaats
waar de paus jarenlang
kardinaal-aartsbisschop is
geweest en de laatste stad
die hij tijdens zijn tweede
reis door Polen aandoet,
was gisteren al de hele
dag in feeststemming.
Evenals vier jaar geleden
verwacht men ook deze
keer, dat tijdens de open
luchtmis die vanochtend
door de paus wordt opge
dragen een record aantal
Polen aanwezig zal zijn.
De grasvlakte Blonie, die
zich slechts even buiten
de oude stadskern be
vindt, kan ongeveer an
derhalf miljoen mensen
herbergen.
De eersten zaten er al gister
middag, een groepje jongeren
in vak F23, ongeveer twee
honderd meter links van het
altaar, dus met weinig kans
om de paus goed te zien. „We
konden geen andere toegangs
kaarten meer krijgen, maar
we zijn blij dat we tenminste
hier zitten en niet nog verder
weg". Toegangskaarten voor
een behoorlijke plaats (tot on
geveer 150 meter van het al
taar) doen op de zwarte markt
reeds 6000 zloty, dat is te
gen de officiële wisselkoers
200,-. Een kilo goede koffie
kost op de zwarte markt overi
gens evenveel. Het jeugdige
groepje dat de nacht in de
open lucht heeft doorgebracht
had de Poolse rood-witte vlag
midden tussen de slaapzakken
en dekens in de grond geplant.
Onder de bagage verborgen
lag een vlag van Solidarnosc.
„Die komt pas op het juiste
ogenblik tevoorschijn", grin
nikte de jongen die ook een
speldje van Solidarnosc bleek
te bezitten. In het centrum
van Krakau droegen gisteren
verscheidene mensen een bad
ge met de naam van de verbo
den vakbond op hun revers.
Een van hen, een jonge arbei
der, zei: „We hebben het wel
niet in de kranten kunnen le
zen, dat Jan Pawel over Soli
darnosc heeft gesproken, maar
ik weet het van vrienden die
in de buurt van Katowice wo
nen en die het via de regionale
tv-zender hebben gehoord en
gezien dat de paus zich achter
Solidarnosc heeft opgesteld en
WESTDUITSE REGERING BEZORGD
(Van onze correspondent Gerard Kessels)
BONN De Westduitse regering is zeer bezorgd dat
Nederland afziet van de aanschaf van de Patriot-raket.
Het is de bedoeling dat de Patriot-raketten de verou
derde Nike-raketten gaat vervangen in de luchtaf-
weergordel van de NAVO in West-Duitsland. „De hele
NAVO-luchtverdediging staat op het spel als Neder
land niet meer meedoet", aldus gisteren een woord
voerder van het ministerie van Defensie in Bonn.
Nederland is al begonnen met het terugtrekken van zijn Nike-
luchtafweeraketten, maar heeft tegelijkertijd beloofd vanaf 1986
de Amerikaanse Patriot-raket in de NAVO-gordel te installeren.
Die toezegging is echter onder druk komen te staan nu het mi
nisterie van Defensie in Den Haag de compensatie-orders van
de Amerikaanse Patriot-fabrikant voor de Nederlandse indus
trie veel te mager vindt. Overigens zouden, ook als er overeen
stemming wordt bereikt met de Amerikanen over de compensa
tie-orders nog niet alle problemen zijn opgelost. De financiering
van de nieuwe luchtafweerraketten wordt moeilijk omdat de or
ders voor de fregatten van Rijn-Schelde-Verolme eerder moeten
worden betaald dan was voorzien. Als Nederland de Patriot niet
in Duitsland plaatst, volgt ons land daarmee het voorbeeld van
België. De Belgen hebben eenzijdig besloten hun Nike- en
Hawk-raketten uit Duitsland terug te trekken. Uit geldgebrek
zien ze echter af van de aanschaf van de Patriot. Daarmee valt
er volgens het ministerie van Defensie in Bonn al een gat van
120 km in de luchtafweergordel.
BELGRADO Minister
van ontwikkelingssamen
werking Schoo vertrekt
nog deze week een
paar dagen eerder dan de
bedoeling was naar de
UNCTAD-conferentie in
Belgrado. Zij zal proberen
te voorkomen dat haar fi
nanciële hulpplan voor de
armste ontwikkelingslan
den een voortijdig einde
vindt. Inmiddels heeft zij
in dat plan enkele wijzi
gingen aangebracht, om
tegemoet te komen aan de
kritiek uit ontwikkelings-
en rijke landen.
Van de kant van de ontwikke
lingslanden is afwijzend gerea
geerd, omdat men bang is dat
het plan-Schoo in de plaats
komt van eerder gedane toe
zeggingen op een conferentie
in 1981 in Parijs. De meeste
rijke landen ontkennen dat
toen harde afspraken zijn ge
maakt en voelen er weinig
voor extra financiële middelen
op tafel te leggen. Het geld zou
dan vrij moeten worden ge
maakt door verschuivingen in
de bestaande budgetten.
In de Nederlandse delegatie
wordt ontkend dat er aan het
plan niets meer te redden valt,
zoals in conferentiekringen is
opgemerkt. Verder is opge
merkt dat Nederland binnen
het EG-blok, in strijd met
vroegere tradities, aan de kant
zit van West-Duitsland en En
geland, het rechterblok in de
gemeenschap, dat nauw aan
leunt tegen de opvattingen
van de Verenigde Staten.
ADVERTENTIE-
De zomermelange van Jamin.
Een zak vol fris en fruitig
heerlijks. Niet minder dan
I 750 gr in alle soor- I QC
ten, maten, kleuren vv
en smaken:
Geldig t/m 29 juni 1983.
BUITENHEER
hoe het publiek daar enthou
siast op reageerde. Maar de tv
heeft de vlaggen van Solidar
nosc niet laten zien, hebben ze
me verteld. Dat het er veel
waren hoorde ik weer van an
dere vrienden die er in Kato
wice bij zijn geweest".
Op de grasvlakte Blonie werd
gistermiddag nog hard getim
merd aan een altaar met een
reuzenkruis, terwijl tientallen
anderen bezig waren met de
bloemenversiering. Dit alles
onder toezicht van een bedrij
vige en welgedane priester.
Voor het testen van de ge
luidsapparatuur volstond men
niet met het eenvoudige 'een,
twee, drie, vier', maar werd er
pianomuziek gedraaid van
Chopin, minstens een uur
lang. Poolser kan het niet. In
de Maria-kerk tegenover de
beroemde Lakenhal op de
Hoofdmarkt was het een ko
men en gaan van rouwmoedi
ge zondaars. Er stonden lange
rijen mensen die kwamen
biechten, in een biechtstoel,
zomaar op een bank, in het
middenpad, het portaal en
zelfs op straat, waar priesters
half voorovergebogen geduldig
de grote en kleine zonden van
de Polen aanhoorden. Er ston
den ook enkele geestelijken
met een bordje waarop 'Li-
taus', 'Duits' of 'Slowaaks'
stond. Geen van de drie had
enige klandizie. Zelfs de bis
schoppen uit de DDR en uit
Tsjecho-Slowakije hebben
geen toestemming gekregen
om ter gelegenheid van de
pausreis naar Polen te komen.
Grote rijen stonden er ook bij
de stalletjes waar geel- witte
petjes, dito vlaggetjes en krui
sen om de paus ten welkom
mee te zwaaien werden ver-
Paus Johannes Paulus had tijdens zijn bezoek aan Wroclaw een ontmoeting met drie
overlevenden uit de Duitse concentratiekampen.
kocht. Krakau stond gister
avond geheel in de vlaggen,
bloemen en afbeeldingen van
de paus en de Zwarte Madon
na. De Zuidpoolse hoofstad
heeft zich opgemaakt voor een
vrolijk weerzien met een ge
liefde bisschop. „Ik verwacht
juist in Krakau geen enkele
inbreuk op de regels. Het zal
weer zo zijn als vier jaar gele
den: gezellig, samen vanaf het
balkon van de residentie een
praatje van de paus met de
omstanders; misschien gaat hij
ook wel weer zingen". Dat
zegt Mieczyslaw Pszon, redac
teur van het katholieke week
blad Tygodnik Powszechny,
en behorende tot de grote
vriendenkring die de paus in
Krakau heeft. Morgen, de dag
die de paus heeft uitgetrokken
voor privé-bezigheden, zal hij
onder meer deze weekbladre
dactie ontvangen. Pszon weet
niet welke uitwerking dit
tweede bezoek van de paus zal
hebben. „Maar het zal gevol
gen hebben, zoals het eerste
bezoek in 1979 ook gevolgen
heeft gehad. Deze keer zal het
natuurlijk heel anders zijn.
Zo'n opleving als we vier jaar
geleden hebben meegemaakt,
zal nu wel heel lang op zich la
ten wachten. Maar de paus
heeft ook deze keer weer zul
ke harde waarheden verkon
digd, daar kan geen Pool ei
genlijk langs. En tegelijkertijd
kun je constateren dat wat de
paus gezegd heeft uit het hart
van elke rechtgeaarde Pool is
gegrepen. Ook deze pelgrims
tocht van Jan Pawel zal zeer
diepe sporen trekken in ons
land".
MOSKOU Onder de huierr
ge omstandigheden is e er
Amerikaans-Russische topcc
ferentie uitgesloten. Dit he x
de Russische minister van b1 v
tenlandse zaken, Gromy
gisteren in een vraaggespi u
met het Russische persburt
Tass verklaard. Een top k
pas plaats vinden wanneer
Verenigde Staten hun bele
tegenover de Sovjet-Unie v
anderen, zo zei hij. Voor
een top gehouden kan wore
gehouden, moet er eerst t
„zekere mate van wederzij3!
begrip zijn over de belangrijn'
ste vraagstukken die van
zenlijk belang zijn voor
stand van zaken in de betr<*us
kingen tussen beide lande'
aldus Gromyko.
Sipri: Militaire
uitgaven gaan nog
steeds omhoog
STOCKHOLM Het uit£je'
ven van resultaten in de caar
wapeningsonderhandelingeiami
heeft in 1982 opnieuw ge
tot een stijging van de mili
re uitgaven in de wereld,
blijkt uit het jaarverslag [e*
het Sipri, het Zweedse in 0>
tuut voor vredesonderzoek,
totale defensie-uitgaven in
wereld, die sinds 1978 jaarl^ 'z
met 4 procent toenamen te&o^
gemiddeld 2 procent in de f h
ren tussen 1973-78, beliej or
vorig jaar naar schatting 3
750 miljard dollar bedroeéjnv
Het Sipri toont zich pessiny t<
tisch over de wil van de Vk'jkt
nigde Staten en de Sovjet-U^na;
om tot overeenstemming En
komen in hun wapenond jij£
handelingen. In een vergtj
king tussen de aantallen kef
koppen in Oost en west kc
Sipri tot de conclusie, dat
Franse en Britse kernwap
op een bepaald moment zu!
moeten worden meegewoj
in de onderhandelingen o'
een beperking van de nucli
re bewapening, zoals de
jet-Unie ook eist.
ing
de
ng
99
NAPELS De „georganiseer
de nieuwe camorra" van de
Napolitaanse bandiet Raffaele
Cutolo, waartegen de justitie
vorige week een operatie van
grote omvang heeft onderno
men, had een „ijzeren pact"
met de terroristen van de
Rode Brigades. Bovendien on
derhield Cutolo geregelde be
trekkingen met politici van de
eerste rang. Deze onthullingen
verschenen gisteren in alle
Italiaanse kranten. Aan de
hand van de 896 uitgevaardig
de arrestatiebevelen heeft men
nieuw licht kunnen werpen op
talrijke duistere episodes van
het terrorisme in de afgelopen Een aantal vooraanstaande
jaren in Napels. christen-demochaten zou in
strijd met de officiële lijn
Een van de kwesties die aan via de camorra van Cutolo met
de orde komt is de betaling de ontvoerders hebben onder
van het losgeld voor de op 27 handeld. De christen-democra
april 1981 door de Rode Briga- ten die wel vaker contact
des ontvoerde christen-demo- met de camorra zouden heb-
cratische rechter Ciro Cirillo. be" gehad ontkennen alles.
Maar uit de rapporten van
justitie zou blijken dat die
derhandelingen wel dege
zijn gevoerd en bovendien
de Rode Brigades en de cam fl(
ra het losgéld van ruim J
miljoen gulden eerlijk hebl
gedeeld. ^ze
(Van onze correspondent
Cees Manders)
ROME De Italiaanse
parlementsverkiezingen
worden begin volgende
week (26 en 27 juni) ge
houden. Dat betekent dat
de electorale strijd nu
haar hoogtepunt zou moe
ten beleven. Maar niets,
daarvan. Dit anders zo
emotionele volk beleeft
„deze belangrijkste demo
cratische uitdaging van de
laatste 30 jaar" in opval-*
lende rust en orde. In
deze verkiezingsstrijd
vloeit nauwelijks bloed,
blijven de troepen binnen
de kazernes, en zelfs de
uitgewisselde scheldwoor
den zijn van een Noordeu-
ropese waardigheid.
Enig handgemeen is er wel ge
weest toen radicalen en com
munisten zich verdrongen
voor de deur van de kiesraad,
die de lijstnummers verdeelt
naar volgorde van aanmel
ding. Dit tafereel herhaalt zich
als 's nachts de partijen el-
kaars verkiezingsbiljetten
trachten over te plakken. Uit
Rome is deze week nog een in
cident gemeld waarbij katho
lieken en communisten met
elkaar op de vuist gingen. Een
pastoor van een parochie in
Trastevere, die op een ochtend
communisten folders zag uit
delen op het kerkplein, verza
melde een ploeg potige misdie
naars om zich heen en rukte
uit. De communisten hebben
bij de politie een klacht inge
diend tegen de priester op
grond van mishandeling en
grof taalgebruik.
Scheldwoorden kunnen die
partijen zich het best veroorlo
ven die nu al weten dat ze
straks bij de verdeling van de
macht buiten boord zullen val
len. De Italiaanse Sociale Be
weging (neo-fascistisch), de
Radicalen, de Gepensioneer
den en de Proletarische Demo
craten nemen hun tegenstan
ders (en elkaar dus) met flink
verbaal geweld onder vuur,
maar klachten op grond van
belediging zijn nog niet gere
gistreerd. De fascistische leider
Almirante kwalificeert zijn so
ciaal-democratische concur
rent Longo als mensaap, om
dat zijn uiterlijk sterk aan
onze gemeenschappelijke
voorouders herinnert. Radica-
lenleider Panella noemt zijn
tegenstanders ronduit afzet
ters, oplichters en boeven, die
wegens kiezersbedrog en fre
quente inbreuken op de
grondwet achter de tralies
thuishoren.
Ferme taal is dezer dagen ook
gehoord onder de christen-de
mocratische werkgevers van
de Noorditaliaanse stad Vicen-
za. Zij hebben de lokale bis
schop uitgemaakt voor „mar-
xistisch-leninistisch in dienst
van het pan-syndicalisme",
omdat hij de werkgevers er
van had beschuldigd een on
derneming als speculatie-ob
ject te beschouwen en voorbij
te gaan aan hun sociale ver
antwoordelijkheid.
Overigens is deze verkiezings
campagne lauw, om niet te
zeggen oninteressant. Vooral
de stad Rome, die onlangs nog
buiten zichzelf raakte bij enige
lokale sportieve successen,
blijft onverstoorbaar. Politiek
heeft de Romeinen kennelijk
veel minder te bieden dan Fal-
cao, Saronni en de promotie
van Lazio Roma naar de Ita
liaanse ere-disivie. De verkie
zingsbijeenkomsten vinden
plaats in bioscopen en paro
chiezaaltjes, niet meer in voet
balstadions en op het Piazza
del Popoio. Aangenomen
wordt dat de politiek ervoor
terugschrikt zich tegenover de
menigte te verantwoorden
voor datgene wat ze de laatste
drie jaar hebben uitgevoerd.
De „grote strijd" wordt gestre
den via de partijkranten, de tv
en vooral de aanplakbiljetten.
Maar ondanks de woorden
stromen die de mensen over
spoelen, blijft het moeilijk het
verschil te ontdekken tussen
het programma van de ene
partij en dat van de andere.
Wellicht dat muggenzifters en
haarklovers hier nuttiger
werk kunnen doen. De partij
leiders hebben dat begrepen,
want de meesten zijn er op ad
vies van hun media-deskundi
gen toe over gegaan hun „eer
lijke en vertrouwenwekken
de" uiterlijk in de strijd te
gooien, meer nog dan hun pro
gramma. Socialistenleider
Craxi, wiens partij op het
ogenblik grote moeite heeft de
vele corruptieschandalen te
overleven, kijkt de kiezers
vanaf de aanplakbiljetten in
dringend aan en belooft hen
„het optimisme van de wil".
Oud-premier Spadolini vraagt
de kiezers of ze hem niet de
juiste man vinden voor een
etentje in een restaurant. Spa
dolini geniet meer faam van
wege zijn corpulentie dan om
zijn ideologie, en het is bekend
dat hij in restaurants twee por
ties van elke gang bestelt. Om
zijn toekomstige disgenoten
(en kiezers) niet al te veel af te
schrikken heeft hij op het be
wuste aanplakbiljet een foto
van zichzelf laten zetten, t|
hij 20 jaar jonger was en
slank... 1
Frappant is ook dat elke pi™"?
„veranderingen" wil. De Np
van de christen-democrar
die Italië de laatste 35 jaar f"
afgebroken hebben geregel
houdt de kiezers voor dat f
in Italië veranderen moge)
is, tenminste als men stemft
de christen-democra™
Ook de communisten (35 L
buiten de regering) willen v 1
anderen, en de sociaal-der
craten, de radicalen en de
pensioneerden. Er is g< J
mens die echter verwacht
deze „verkiezing van de gr
verandering" na 27 juni
maar iets in het land zal
anderen. Dezelfde partijen z
len dezelfde machtsposities 2$^
nemen, in de gezondheidszo
de staatsmedia, de overhei
bedrijven, de regionale bes
ren, enz. enz., al naargelangff/ff 1
belangrijkheid van de partii jj
De stemgerechtigden mak w-i
voorlopig de indruk het al T
maal wel te geloven. De me J I
derheid stemt overeenkoms
de familietraditie en de r
blijft thuis, ondanks de 1
gende oproep van de Italiaai
bisschoppen om in elk ge
de plicht als burger van df
maatschappij te gaan verv -
len. I
ms
r I
aa> j
ge f
