Een nacht op de Jasna Gora
TAFEL
Voorlopig aanvaarden van afschrikking
is grondfout in brief van bisschoppen
foidoc
(2ou/ta<
Ï1
Economische afhankelijkheid van buitenland verminderen
m
brieu
/lezers
ACHTERGROND
ÊfiidóeSoutmit
MAANDAG 20 JUNI 1983 PACT
Zestien Baha i's in Iran geëxecuteerd
In Iran zijn het afgelopen
weekeinde zestien Ba-
ha'i-gelovigen die ter
dood waren veroordeeld
wegens spionage, geëxe
cuteerd. Bij hen zijn tien
vrouwen die zaterdag
nacht in de gevangenis
in Shiraz werden opge
hangen, aldus een Ba-
ha'i-woordvoerder te
genover het persbureau
Reuter. De zestien be
hoorden tot een groep
van 22 prominente Ba-
ha'i-gelovigen, voor wie
president Reagan on
langs om clementie had
gevraagd.
Volgens de woordvoerder
ging het afgelopen weekein
de om het grootste aantal ge
lovigen van de beweging, dat
in één keer is geëxecuteerd.
De zestien hadden ondanks
martelingen geweigerd hun
geloof op te geven, aldus de
woordvoerder, die eraan toe
voegde, dat de informatie uit
Iran zelf afkomstig is. De
Iraanse leider. ayatollah
Khomeiny, zei vorige maand
dat Baha'i geen geloof verte
genwoordigt, maar een door
de Verenigde Staten gesteun
de politieke partij.
De Baha i-beweging splitste
zich in de negentiende eeuw
af van de sji'itische moslims
en wordt door veel Iraniërs
als heidens beschouwd. De
Baha'i-beweging heeft in
Iran 300.000 aanhangers. Het
internationale hoofdkwartier
is gevestigd in Israël. Volgens
de Amerikaanse president
Reagan zijn sinds het begin
van de Iraanse revolutie
meer dan 130 Baha'i-gelovi-
gen geëxecuteerd.
Protestants Genève afwijzend
tegen benoeming bisschop
De protestanten van Genève willen niet, dat de Heilige Stoel
een rooms-katholiek bisdom van hun stad maakt, omdat zij
herleving vrezen van de oude tegenstellingen in dit bolwerk
van het Calvinisme sinds de zestiende eeuw. Uit een opiniepei
ling is gebleken, dat 88 procent der ondervraagden vindt, dat1
het benoemen van een rooms-katholieke bisschop oude gods
diensttwisten zal doen herleven in plaats van bijdragen aan be
grip. De bisschopszetel van Genève is sinds 1535 vakant, toen
de stad officieel tot de Reformatie overging. Zes jaar later arri
veerde de Franse hervormer Johannes Calvijn.
De laatste jaren hebben zich echter zoveel buitenlandse arbei
ders en diplomaten van de Verenigde Naties met hun gezinnen
in Genève gevestigd, dat de stad voor meer dan de helft katho
liek geworden is. Volgens de opiniepeiling, georganiseerd door
de protestantse Sint-Pieterskathedraal, wil 41 procent der on
dervraagden een volksraadpleging, alvorens een definitief be
sluit wordt genomen.
Lefèbvre
treedt af
De door de Heilige Stoel ge
suspendeerde Franse aartsbis
schop Marcel Lefèbvre zal op
29 juni zijn aftreden aankon
digen als hoofd van de tradi
tionalistische priesterbroeder
schap Pius X. Een woordvoer
der van het seminarie van de
broederschap in Econe heeft
dat meegedeeld. Mgr. Lefèb
vre kreeg in 1976 van het Va-
ticaan opdracht zich van elke
activiteit als priester en bis
schop te onthouden wegens
zijn verzet tegen de vernieu
wingen die het tweede Vati
caans concilie heeft gebracht.
De priesterbroederschap Pius
X heeft hij in 1970 gesticht.
SCHILLEBEECKX:
De voorlopige aanvaarding
van het afschrikkingssysteem
is een onzindelijk woordge
bruik van de paus. Dat zei de
Nijmeegse emeritus-hoogle
raar prof. E. Schillebeeckx
gisteren voor de KRO-radio.i
Namens paus Johannes Pau-
lus II verklaarde kardinaal
Casaroli vorig jaar voor de
bijzondere zitting van de Ver
enigde Naties over ontwape
ning, dat in de huidige om
standigheden een op" even
wicht gebaseerde afschrik
king nog moreel aanvaard
baar geacht kan worden,
maar alleen als een etappe op
de weg van een steeds verder
gaande ontwapening.
Schillebeeckx meende, dat de
bisschoppen niet verder wil
den gaan dan de paus, hoewel
volgens hem uit heel hun
brief blijkt, dat ze tegen de af
schrikkingsstrategie zijn. „De
wereld moet van de afschrik
kingsstrategie bevrijd worden,
staat er in de brief. Maar de
geleidelijkheid van dat ont
mantelingsproces wordt door
de paus en door de bisschop
pen ingevuld als de voorlopi
ge aanvaarding van de af
schrikkingsstrategie en ik
denk dat daar de grondfout
van heel de brief ligt", aldus
Schillebeeckx.
Hij verwees naar de passage,
waarin wordt gezegd, dat de
voorlopige aanvaarding van
de afschrikkingsfunctie zich
beperkt tot het niveau van
kernbewapening dat voor af
schrikking voldoende is. Wel
nu, aldus prof. Schillebeeckx,
president Reagan zegt, dat het
niveau van de kernbewape
ning in de NAVO-landen op
dit moment niet meer vol
doende is voor afschrikking.
Dus op grond van deze tekst
kunnen alle politieke partijen
besluiten de kruisraketten te
plaatsen, hoewel andere pas
sages en vooral de fundamen
tele intentie van de brief te
gen zo'n besluit zijn. Dat is de
dubbelzinnigheid van heel de
brief, aldus prof. Schille
beeckx.
IKV-secretaris Mient Jan Fa-
ber verklaarde, dat het op een
misverstand berust, als wordt
gezegd, dat de bisschoppen
met hun brief de mogelijk
heid voor een beperkte nucle
aire oorlog opengelaten heb
ben. De bisschoppen hebben
de NAVO-strategie afgewe
zen. Zij hebben de kernwa
pens van alle kanten afgewe
zen, door tegen het gebruik
nee te zeggen, want daar be
rust alles op, aldus IKV-secre
taris Mient Jan Faber voor de
KRO-radio.
BRAZILIAANSE BISSCHOPPEN:
De leiding van de Braziliaan
se bisschoppenconferentie
(CNBB) wil een meer nationa
listisch economisch beleid. Zij
zal zich de komende vier jaar
verzetten tegen het huidige
regeringsbeleid om met nog
meer financiële middelen uit
het buitenland een oplossing
te zoeken voor de ernstige
economische crisis in het
land. Dat blijkt uit de richtlij
nen die de permanente raad
van de CNBB heeft opgesteld
en die deze week formeel zul
len worden aangenomen.
In het document wordt ge
pleit voor vergaande struc
tuurveranderingen om te ko
men tot de opbouw van „een
broederlijke en rechtvaardige
samenleving". De huidige si
tuatie „van extreme armoede
en sociale marginalisering
van de meerderheid van het
Braziliaanse volk" is volgens
de CNBB-leiders „vooral het
gevolg van de heersende eco
nomische, sociale en politieke
structuren". Tegen de achter
grond van het evangelie is de
situatie in Brazilië te om
schrijven als „een schandaal,
in strijd met het christen-zijn,
en zondig", zo verklaart de
permanente raad van de
CNBB.
De kloof tussen armen en rij
ken in Brazilië duurt volgens
de kerkelijke leiders onver
minderd voort en neemt zelfs
toe. Verworpen wordt het
zoeken van de oplossing in
„het vergroten van de buiten
landse afhankelijkheid, wat
zware offers eist van de be
volking en onvoorzienbare
consequenties met zich mee
brengt". In feite wordt met
deze formulering het huidige
regeringsbeleid veroordeeld.
Hoe de Braziliaanse kerklei
ders tot hun rechtvaardige en
broederlijke samenleving wil
len komen, wordt met geheel
duidelijk gemaakt, al wordt in
algemene termen een soort
prioriteitenlijst opgesteld. No
dig is volgens het CNBB-do-
cument: moedig politiek ge
drag, eensgezindheid en soli
dariteit, een betere verdeling
van de goederen, het geven
van prioriteit aan het werk en
de mens, het verdedigen van
de mensenrechten, meer
werk en het instellen van een
werkloosheidsuitkering, een
hoger loon en structuurveran
deringen die moeten leiden
tot rechtvaardige leefomstan
digheden en tot deelneming
van iedereen in het produk-
tieproces en in het politieke
besluitvormingsproces.
Tijdens een persbijeenkomst
dit weekeinde heeft kardinaal
Aloisio Lorscheider nog eens
de stelling verdedigd, dat de
allerarmsten het recht hebben
te stelen en te plunderen om
in leven te blijven. Hij zei, dat
de hongerende menigten „het
recht hebben voor zichzelf het
noodzakelijke te zoeken bij de
rijkdommen van de anderen".
Kardinaal Lorscheider sprak
na afloop van een bijeen
komst van elf bisschoppen die
in het verpauperde noordoos
ten van Brazilië werken. Al
vijf jaar heerst daar een ex
treme droogte, die een grote
hongersnood en uittocht uit
het gebied tot gevolg heeft.
Ook gebeurt het steeds vaker
dat hongerende menigten wa
renhuizen en opslagplaatsen
van levensmiddelen overval
len. Maandelijks komen er
honderden kinderen om het
leven door gebrek aan water
en eten. Kardinaal Lorschei
der verdedigde niet alleen „de
plunderpraktijken" van de ar
men, maar riep ook de rijken
op „meer te geven dan alleen
maar overschotten". Hij voor
zag voorts, dat in de komende
maanden een grote chaos in
de deelstaat Ceara zal ont
staan, als de autoriteiten niet
optreden.
R
Rustige PvdA groeit
De bij velen levende verwachting dat de zaterdag j
sterdam gehouden vergadering van de PvdA-partijr^den
wapengekletter zou opleveren, is niet uitgekomen. Nfkza
tegen de socialistische haren in strijkende beleid van F
binet Lubbers, noch de nota van het partijbestuur otf
gerlijke ongehoorzaamheid, was in staat de partijraaf
te beroeren. j Vei
|r ti
jholp
De vergadering verliep zo rustig dat heel wat menst"^
zouden kunnen afvragen wat de PvdA op dit mom
zielt. De grootste oppositie-groepering lijkt een „brave"
te zijn geworden. Maar die kwalificatie zou de PvdA i
doen; in feite is in deze partij een bijzonder interessai
wikkeling gaande.
TERWIJL de partijraad vergaderde werd in het VA
dioprogramma In de Rode Haan door Maurice de H$
resultaat van een recente opiniepeiling bekend g(
Daaruit bleek dat, als nu verkiezingen gehouden
worden, de PvdA veruit de grootste politieke groepei
zijn: zij zou 54 zetels in de Tweede Kamer bezetten ei
concurrent CDA slechts 39. Kennelijk spreekt de
koers van de PvdA menige kiezer aan: links, maar
het centrum.
1
IIDI
De partijtop weet uit ervaring, dat de PvdA electoi*f^
meest succes boekt als ze dicht bij het centrum aan hi^Q(
is. Bij die plaats hoort ook de opvatting over burgerlijk
gehoorzaamheid zoals die in de nota van het partijLjse
(waarop Ed van Thijn een stevige stempel drukte), me]
drukking kwam. In deze nota wordt burgerlijke onl
zaamheid principieel afgewezen. In de nota, die op
van de partijraad werd opgesteld (alleen al het verzofi
buiten de PvdA beroering ontstaan), toont de PvdA
door en door democratische partij. En daarmee kanE**
land gelukkig zijn. |(ja.
It di
d,"
Intern is de PvdA nu druk bezig beleidsalternatijet i
ontwikkelen die dit najaar, bij de behandeling van dvan
begroting, naar buiten zullen komen. Ook dan zal blijdeel
de marges smal zijn, maar als de partij inderdaad eeiflee^
tisch alternatief naar voren brengt kan dat de parlenf^
discussie en besluitvorming slechts ten goede komenj. V€
Lever in
tomatensaus met sla
en spaghetti vla
met rumbiscuits.
Voor twee personen hebt u
nodig: 125 g lever, 25 g
margarine, zout, uitje, 10 g
bloem, 2,5 dl bouillon
(blokje), circa 1 blikje to
matenpuree, tijm, worces-
tersaus, peterselie;
sla, 2 lepels slasaus, 1 lepel
azijn, zout, peper, suiker,
uitje of bieslook, 1 hardge
kookt ei;
250 g spaghetti, zout, 1 le
pel olie;
0,5 dl melk, 25 g custard,
30 g suiker, 4 lange vin
gers, 2 lepels rum of 2 le
pels water met rumessen-
Snijd de lever in flinke dob
belstenen en bak die steeds
omscheppend in drie minuten
bruin in warme margarine.
Schep de lever uit de pan en
fruit de gesnipperde ui in het
overgebleven vet. Roer er de
bloem door en vervolgens in
gedeelten de bouillon. Maak
de saus op smaak af met toma
tenpuree, tijm en worcester-
saus en laat haar nog tien mi
nuten zacht koken. Warm de
lever op in de saus en roer er
de fijngeknipte peterselie door.
Breng een ruime pan halfvol
water aan de kook. doe er zout
naar smaak in en de olie. Zet
de spaghetti rechtop in de pan,
roer een keer als hij er vanzelf
ingezakt is. Reken de kooktijd
die op het pak staat of, als die
ontbreekt, een kwartier. Giet
de pan met gare spaghetti leeg
in een vergiet dat in de goot
steen staat. Schud het water
uit de spaghetti, doe hem in
een schaal en schenk er de
saus overheen.
Breng de helft van de melk
aan de kook. Meng custard,
suiker en weinig koude melk,
schenk er wat hete melk bij en
doe dit mengsel al roerende in
de pan. Laat de vla even ko
ken, voeg van het vuur de rest
koude melk toe en koel de vla
af. Breek de biscuits in stukjes,
besprenkel ze met rum of ver
dunde rumessence en leg er de
JEANNE
4.00 en 15.00
CZESTOCHOWA Als
de jeugdgroep van de
Urszula-parochie uit
Wodz zingend en bid
dend binnenmarcheert,
houdt de regen op. Het is
zaterdagmiddag drie uur.
Tienduizenden jongeren
zijn nog onderweg naar
de Jasna Gora, de helde
re berg. Honderdduizen
den staan, liggen of zit
ten er al, biddend, zin
gend, pratend, sommigen
kwartiermakend, want
het zal een lange koude
nacht worden. Het is
herfstig op de Jasna
Gora. Uit de luidsprekers
klinkt de sonore stem
van een priester die heel
in de verte vanaf een po-
dest voorbidt en voor
zingt. „Matko Boska,
Krolowa Polska, Panina
Nasza".- „Moeder Gods,
Koningin van Polen,
onze maagd". Een sle
pende melodie, smekend,
biddend. En dan weer:
„God, blijf Polen be
schermen".
Voorbij de kraampjes met
prentjes, medailles, beeldjes,
foto's, rozenkransen, kruisen
wordt er al gedrongen. Het is
nu vier uur. De paus zal pas
om acht uur „een ontmoeting
met de jeugd hebben". Nog
vier lange uren wachten in
de koude wind. De regen en
de pelgrims hebben de grond
glibberig gemaakt. Een oude
man en een oude vrouw, die
zich aan elkaar vastklampen,
glijden in echtelijke trouw
samen onderuit. „Matko Bos
ka". Er is hulp genoeg. Wie
bidt en zingt wil ook helpen.
Het oude echtpaar wordt op
de been gebracht. Ze zitten
allebei onder de modder,
maar verder is er niets ge
beurd. Haar tasje en zijn plas
tic zak met mondvoorraad
worden ook teruggevonden.
Verder zoeken naar een
plaatsje tussen de honderd
duizenden. Het is kwart over
vier. De politie vormt een
kordon rond de bergen. De
manschappen moeten uit alle
uithoeken van Polen hier
naar toe gekomen zijn. Ze
zijn er met duizenden. Niet
grimmig, eerder ijzig, enke
len vriendelijk. Ze staan er
alleen maar te staan. Ook zij
Aanhoudend zomerweer
zin. Dit hogedrukgebil
DE BILT (KNMI) Een voor een zonnige dagp
krachtig hogedrukgebied bo- het kwik tot ongeveel
ven de Noordzee bepaalt ook den kan oplopen. In
morgen ons weer in gunstige dengebied is het wal
maar in Zuid-Limburi
zelfs nog een paar gral
mer worden. De wij
noordoost en is
sterkte. Ook voor de
morgen ziet het er naa
wij met zomers weer t
hebben. Het hogedri
boven de Noordzee v
maar weinig van p
veroorzaakt bij ons ee
lijke stroming, waarrr
me lucht wordt aar
Dit betekent tot het 1
de flink wat zon, en
dagtemperatuur vart i
25 graden.
moeten nog uren wachten.
Als om half zes de paus arri
veert: oorverdovend gejuich.
„Leve de paus". Er wordt
weer gezongen. Honderd jaar
moet de paus nog leven. Hij
trekt tussen de menigte door
en kijkt vriendelijk-tevreden
alsof hij te kennen wil geven
dat hij met een jaar of twin
tig ook wel genoegen neemt.
Dan verdwijnt hij als een stip
in de verte en komt tenslotte,
alweer als een stip, maar nu
iets dikker, op het altaar
weer tevoorschijn. Een korte
begroeting en dan wordt er
weer gezongen. Veel „Pols
ka", soms gedragen, soms
vrolijk en dan trekt de paus
zich terug. De honderddui
zenden geven hem opnieuw
honderd jaren mee.
Leszek bijt agenten
De priester met de sonore
stem begint met de litanie
van alle heiligen. Nog ettelij
ke tienduizenden zoeken er
gens een plek. Vanavond zijn
het overwegend jongeren,
maar sommigen hebben hun
familie bij zich, zullen op de
berg overnachten en willen
morgen weer alle plechtighe
den bijwonen. Witold uit
Opole heeft zelfs zijn hond
meegebracht, een reuze-beest
van een onbekend merk dat
hij langs de politie heeft moe
ten smokkelen, want binnen
de omheining mogen vier
voeters eigenlijk niet komen.
Behalve zijn hond heeft Wi
told ook zijn ouders bij zich,
en een oma, en een tante-
-non. Ze zitten voor hun ten
tje, dat wil zeggen: Tante-non
staat en oma knielt. Witolds
vader, Janek, vertelt trots
dat er nog een familielid aan
wezig is, maar die staat gin
der, hij wijst in de richting
van het altaar in de verte.
Zijn broer is Pauliner-broe-
der. „Reftermeester en hij
mag de komende dagen de
paus bedienen". Uit de luid
sprekers komt een medede
ling die tweemaal wordt her
haald. Eenieder die prentjes
of kruisjes heeft gekocht kan
ze nu in de hand houden, dan
worden ze met een grote ze
gen gewijd. Oma zoekt
koortsachtig in haar tas een
afbeelding van de paus die ze
een uur geleden heeft ge
kocht. Na de wijding is er ro
zenhoedje. Het loopt tegen
zeven uur.
Witolds hond heet Leszek (de
kleine Lech). „Bijt-ie?"
vraagt een meisje dat zich
met haar vriend naast ons
gelegerd heeft. „Alleen agen
ten", zegt Witold. Het nonne
tje kijkt berispend omdat het
rozenhoedje verstoord wordt;
moeder Hania ziet er eerder
bezorgd uit: Achter het bosje
dat een beetje bescherming
biedt tegen de harde wind,
staan de mannen van de mi
litie.
„Leve de paus"
Het is over zevenen. Geen
tijd meer voor grapjes. Er
wordt nu serieus gebeden en
gezongen: „Wij willen God".
Wie durft zich nu in Polen
nog communist te noemen?
Het bidden en zingen gebeurt
luid en massaal. Oma moet
ineens. Haar dochter-non
gaat met haar mee. De mis
die primaat Glemp voor de
jeugd opdraagt is bijna voor
bij als oma en het nonnetje
terugkeren. „Matko Boska,
wat een rij. Er stonden wel
een paar honderd mensen",
fluistert oma klagend. Onder
de rook van het altaar praat
je niet hard.
De mis is voorbij. De paus
komt. Gejuich van honderd
duizenden, minuten lang.
Spreekkoren: „Leve de
paus". Jan Pawel komt niet
aan het woord. Mag een man
die helemaal uit Rome geko
men is, misschien ook even
iets zeggen? De honderddui
zenden juichen weer. „Jullie
verstaan me zeker niet? Ik
zal wat dichterbij komen. Jan
Pawel gaat inderdaad een
verdieping lager staan en
krijgt dan eindelijk de gele
genheid de vertellen wat hij
op het hart heeft. Het is ook
uit het hart gegrepen van de
honderdduizenden jongeren.
Een eerste donderend ap
plaus als Jan Pawel het
woord Solidarnosc, ook al
heeft hij het over menselijke
solidariteit en niet over de
vakbond van die naam. En
kele tientallen spandoeken
met het woord Solidarnosc
gaan omhoog. Witold en zijn
vader stoten elkaar aan. Oma
is het met dit deel van de
plechtigheid niet eens. Zij
komt om te bidden, niet om
te demonstreren.
Jan Pawels toespraak tot de
jeugd wordt 31 keer onder
broken door applaus. Dat
wordt ook tante-non wat te
veel. Ze lijkt een jaar of vijf
tig. En per slot van rekening
treedt Jan Pawel hier voor
de jeugd op. Hij besluit de bij
eenkomst met „Lang leve de
Poolse jeugd". En de hon
derdduizenden galmen:
„Lang leve de paus". En dan
het slotlied: „God moge Po
len nog eeuwenlang bescher
men". Oma zingt weer van
harte mee, haar dochter-non
ook.
Het is even over negen als
Jan Pawel de honderddui
zenden vraagt zich voor te
bereiden op de plechtigheden
van morgen. „Blijf bij ons,
klinkt het. „Morgen zien we
elkaar weer." En de paus
trekt zich terug. Om kwart
voor tien neemt de non af
scheid. "Ze heeft onderdak ge
kregen in een klooster van
een bevriende congregatie en
moet voor half elf binnen
zijn. Witolds ouders maken
de tent klaar voor de nacht.
Het is nog steeds droog. Oma
blijft bidden en zingen, nu
niet meer gesteund door de
sonore stem uit de luidspre
kers. Witold probeert ergens
verstolen zijn hond uit te la
ten. In de verte klinken de
geluiden van een demonstra
tie. Witold is weer terug. Met
hond. Hij zal in zijn slaapzak
overnachten. Oma, geknield
op een doekje, bidt nog
steeds, met een beduimeld
gebedenboek in de hand dat
ze nooit openslaat. De tent is
klaar voor de nacht. Janek
komt nog een sigaret roken.
Het politiekordon wordt te
ruggetrokken. En, waarach
tig, Leszek gromt even in zijn
slaap.
„Madonna weent"
Witold, in zijn slaapzak, wil
blijven praten. Janek moet
oma bijna met geweld de tent
in drijven. De luidspreker is
allang verstomd. De Jasna
Gora is alleen nog maar op
het topje, waar het klooster
staat, helder. De helling,
waar hier en daar mensen in
slaapzakken of alleen maar
in een deken gehuld de nacht
doorbrengen, is in duister ge
dompeld. Zo nu en dan
klinkt er weer dat slepende
gezang: „Matko Boska", of er
wordt zachtjes een rozen
hoedje gebeden.
Het is al over enen als Witold
nog fluisterend zijn visie op
de paus geeft. Hij'vindt Jan
Pawel zo. Janek is zijn zo
veelste laatste sigaret komen
roken. Leszek ligt met zijn
kop in Witolds slaapzak.
Oma moet weer. Er staat nu
geen rij en als ze na vijf mi
nuten terugkomt valt er een
dunne motregen. „De Ma
donna weent", zegt ze.
Er is geen vervoer meer in
Czestochowa en het motel
ligt 10 km. buiten de stad. Op
een parkeerplaats staat een
man naast zijn auto een siga
ret te roken. Wil hij een goed
betaald ritje maken? Hij aar
zelt. Hij slaapt met zijn
vrouw en twee kinderen al
twee dagen in zijn Polski
Fiat. De vrouw schuift slaap
dronken tussen de twee kin
deren in die niet eens wak
ker worden. Sporadisch loopt
er nog wat militie rond. Czes
tochowa slaapt verder. Maar
de lichtjes rond de afbeeldin
gen van de Zwarte Madonna
en Jan Pawel in bijna elk
tweede venster blijven bran
den.
Bij het motel stortregent het
al. Het is nu drie uur 's
nachts. De man krijgt tien
dollar, kennelijk onverwacht
veel. Als dank een omhel
zing. Een bedevaart naar de
Zwarte Madonna loont altijd.
Om vijf uur in de ochtend,
het giet nog steeds, trekken
de kolonnes uit alle wind
streken al weer voorbij het
motel, zingend en biddend.
Om zeven uur houdt de Ma
donna op met wenen en is de
Jasna Gora weer vol. Het
kost een uur om de tent terug
te vinden. Tante-non ze
heeft de nacht met 23 andere
zusters in het stro doorge
bracht past nu op de hond,
want Witold is soep halen.
Oma laat zich niet storen. De
sonore stem uit de luidspre
ker is weer actief. In afwach-"
ting van de pausmis die pas
over twee uur begint bidden
honderdduizenden mensen
met hem mee: „God bescher-
me Polen". Waarom zou Hij
eigenlijk niet?
LEO VAN VLIJMEN
23 jury
Klagenlurl reg
Kopenhagen n o
Brievengraag ki
duidelijk geschrev
redactie behoud'
het recht voor in
den stukken te be'
tei
Overschotten tS
Ik las in de L.C. va
over de geweldige gi.
schotten uit de E.G.-la|
tot veevoeder verrr
Drie maal schande ovi
J stanties, die dat bewei
hebben, terwijl er in
Wereld zoveel hongi
geleden. Wat een mi
loosheid van sommige
Mevr. Zoetemelk
I Voorschoten
V\K
/an.
gr'
dal
rnN
>vf 1
'eti
