Paus in Polen
gevangene van regime
Machtsstrijd in Kremlin
nog niet beslist
Nieuwe vlucht Ariane beslist ovei
toekomst Europese ruimtevaart
Nederland zal rassenrellen niet kunnen tegenhouden"
c
voor
kunstget
BUITENLAND
fieJdae Sou/iont
DONDERDAG 16IUNI1983 PAGt
Schoo: beschuldigingen
van Peru niet terecht
DEN HAAG Minister van ontwikkelings
samenwerking Schoo gaat ervan uit dat de in
Peru geuitte beschuldigingen over mogelijke
banden tussen Nederlandse hulporganisaties
en een linkse guerrillabeweging in Peru on
gegrond en onwaar zijn. Er zijn geen bewij
zen voorhanden. Begin volgende week zal
minister Schoo met de ambassadeur van Peru
in ons land over de zaak spreken. Mevrouw
Schoo herinnerde eraan dat ook in het verle
den dit soort beschuldigingen zijn geuit van
uit Peru. Die bleken in alle gevallen loos te
zijn. Ook de vier beschuldigde organisaties
hebben alle aantijgingen van de hand gewe
zen. In een verklaring merken de vier op, dat
alle activiteiten en organisaties die zij in de
Derde Wereld steunen legaal en openbaar
zijn en onder strenge controle staan.
Franse communisten fraude
verweten bij verkiezingen
PARIJS In Frankrijk is het tot een opzienbarend politiek
schandaal gekomen omdat de justitie de gemeenteraadsverkie
zingen van maart in vijftien plaatsen wegens fraude ongeldig
verklaard heeft. De onregelmatigheden hebben zich voorgedaan
in gemeenten met communisten aan het bewind. Het gaat om
een aantal industriële voorsteden van Parijs en twee steden in
het zuiden. In al die gemeenten zal nu op last van de justitie
opnieuw gestemd moeten worden behalve in Limeil-Brevannes
en Villepinte, twee belangrijke bevolkingscentra in een Parijse
voorstad. Daar waren de vervalsingen dermate kras dat de be-
stuursrechtbank het onverwijlde aftreden van de in maart geko
zen gemeentebesturen en burgemeesters gelast heeft, terwijl de
kandidaten van de rechtse oppositie hun plaats zullen innemen.
De gemeentebesturen hebben geprotesteerd en de zaak aanhan
gig gemaakt bij de Raad van State. De socialistische minister van
Binnenlandse Zaken, Defferre, weigert de beslissing van de jus
titie ten uitvoer te leggen, zolang de Raad van State zich niet
uitgesproken heeft.
Huis bezorgt
Reagan nederlaag
WASHINGTON Het Ameri-
kaanse Huis van Afgevaardig
den heeft gisteren met 216 te
gen 202 stemmen een voorstel
verworpen om te beginnen met
de aanmaak van nieuwe soor
ten chemische wapens in 1985.
Daarentegen besloot het Huis
met ruime meerderheid het
verbod op de produktie van
chemische wapens te handha
ven. De afwijzing van het Huis
betekent een nederlaag voor
president Reagan, omdat deze
het Congres had gevraagd geld
beschikbaar te stellen voor de
produktie van een nieuw soort
zenuwgas.
David Owen
geïnstalleerd als
SDP -voorzitter
LONDEN David Owen,
de Britse oud-minister van
buitenlandse zaken, is giste
ren geïnstalleerd als leider
van de Sociaal-Democrati
sche Partij (SDP).
Owen, die binnenkort 45
iaar wordt, volgt Roy Jen-
Kins op, die begin deze
week aftrad als voorzitter
van de SDP omdat deze
partij het in de jongste ver
kiezingen niet goed had ge
daan.
KLEEDKAST IN NOOD
GLASGOW Leslie Brown, een zeil fa
naat in Glasgow in Schotland, kocht een
tweedehandsradiobaken voor zijn boot en
zette het op de kleedkast in een bovenka
mer. Hij wist niet dat het baken voortdu
rend SÓS-seinen uitzond, die via een satel
liet werden opgepikt door een luchtwacht-
station in Toulouse in Frankrijk. Dat waar
schuwde op zijn beurt een reddingscen
trum in Plymouth, waarna van een Schot
se basis van de Britse luchtmacht een heli
kopter opsteeg om in de monding van de
Clyde naar de noodzender te zoeken. Hy
permoderne opsporingsapparatuur deed de
helikopterbemanning tenslotte terechtko
men boven het huisje van de Browns, die
zich nu afvragen of zij de kosten van de
„reddingsactie", die zo'n 6.000 pond bedra
gen, zullen moeten betalen.
Advocaten Bar!
trekken zich ter C
LYON Twee advc
oorlogsmisda
Klaus Barbie, die na ziji
wijzing uit Bolivia in Lyi 'V
zijn berechting wacht, he
zich teruggetrokken.
Het zijn Alain de la Ser pa)
het hoofd van de bali in die
Robert Boyer, een pri 1
Dit betekent dat Barbie,
malig hoofd van de Gesta
Lyon, nu nog één adv en
heeft, de Parijse jurist J
Verges. Deze heeft al
klaard dat hij de verdec rr'£
alleen wil voeren.
len
vr>
(Vervolg van de voorpagina)
WARSCHAU Het
wordt inmiddels steeds
duidelijker, dat de Poolse
autoriteiten alles op alles
zetten om het bezoek van
de paus rimpelloos te la
ten verlopen. Sinds maan
dag is het hele land
drooggelegd, dit wil zeg
gen dat er nergens alcoho
lische dranken verkocht
mogen worden. Anders
dan vier jaar geleden
wordt ook voor buitenlan
ders geen uitzondering ge
maakt.
Een verbod op de verkoop van
alcohol is de laatste jaren bij
grote gebeurtenissen gebruike
lijk. Doch zo lang en zo streng
als deze keer is dit verbod nog
nooit gehandhaafd. In War
schau gaan de drankwinkels
pas twee dagen na het vertrek
van de paus weer open.
Een andere aanwijzing, dat de
Poolse regering de regie streng
in eigen hand wil houden is de
aanwezigheid van opmerkelijk
veel politiepatrouilles in de
stad. Gewapend met automati
sche pistolen en in groepjes
van 2. 3 of 4 beheersen de
agenten momenteel het stads
beeld.
Bij de ondergrondse leiding
van Solidariteit is men veront
waardigd over de beschuldi
ging van de regering dat zij tot
relletjes wil aanzetten tijdens
het pauselijk bezoek. „Wij
juist op-
Het bezoek van de paus aan Polen werpt in Warschau zijn
schaduwen vooruit. Een vrouw met een wandelwagentje heeft
nogal moeite bij het passeren van een van de vele afzettingen
langs de route van de paus door Warschau.
geroepen om vreedzaam aan
de plechtigheden deel te ne
men. Wij staan aan de kant
van de paus".
Ook het socialistische Polen
tracht intussen commercieel
voordeel te trekken uit dit
tweede pausbezoek. Naast de
gewone prullaria van petjes,
vlaggetjes en speldjes, waren
er gisteren bij de Universiteits-
kerk van de Heilige Anna lan
ge rijen mensen te zien die een
houten „verlossingskruis" wil
den kopen, om daarmee, zoals
de affiches aanprezen, de paus
te kunnen begroeten. Het
bloemenkruis naast de kerk,
dat sinds de afkondiging van
de noodtoestand tot symbool
van het lijdende Polen is ge
worden, trekt de afgelopen da
gen zeer veel mensen die er
enkele ogenblikken blijven
bidden of zingen.
Commercieel voordeel van het
pausbezoek trekken ook het
officiële persbureau Interpress
en de enkele hotels, waar de
ongeveer 1.200 buitenlandse
journalisten worden onderge
bracht. Zij moeten exorbitant
hoge prijzen betalen voor de
geboden voorzieningen.
De zendtijd die de televisie de
afgelopen dagen aan het paus
bezoek besteedt begint inmid
dels genante afmetingen aan
te nemen, wanneer men beseft
dat de kerk tot hu toe voor de
tv praktisch taboe is geweest.
De Polen, gevoelig voor elke
bedekte aanwijzing, beginnen
te vrezen, dat de paus tijdens
zijn bezoek aan Polen de ge
vangene van het regime zal
blijven.
(Vervolg van de voorpagina)
MOSKOU Het machtige Centraal Comité „het parlement"
van de communistische partij heeft gisteren zijn tweedaagse ver
gadering beëindigd, zonder dat er ingrijpende wijzigingen heb
ben plaatsgevonden in het Politburo.
Het Politburo, het hoogste partij-orgaan, telt op het ogenblik nog
maar elf leden. De afgelopen zeventien maanden zijn drie leden
van het Politburo overleden en een vierde is ontslagen. Gisteren
is Vitali Vorotnikov als enige nieuweling door het Centraal Co
mité benoemd tot het Politburo. Uit het feit dat er nog steeds
drie vacante plaatsen in het Politburo zijn, concluderen westerse
waarnemers dat er nog altijd een machtssrijd gaande is in het
Kremlin. In hoeverre de benoeming vanochtend van Andropov
tot president een einde aan deze machtsstrijd heeft gemaakt is
nog niet duidelijk.
Een aanwijzing voor de versterkte machtspositie van Andropov
is de benoeming gisteren van Grigory Romanov tot secretaris
generaal van het Centraal Comité. Romanov geldt als een van
de trouwste aanhangers van Andropov. Romanov, die verder
bekend staat als vertegenwoordiger van de harde dogmatische
lijn, behoort- nu tot absolute top in het Kremlin.
In het Amerik
ruimtevaartceln
Houston wf-7"
gisteren de li
voorbereiden)
besprekingen
voerd voor d(USI
mende reis vi
Amerikaanse
shuttle Chalk
Sb:
w
de
hei
weer
kiest,
vertrok de bén
ning van het
teveer bepak Dt
bezakt naar d ii
ceerbasis
Kennedy in Fl EG
Op de foto[fi
links naar
commandant
bert Crippenp be
eerste vrouvj Th
astronaut
Ride, de astrdgev
arts John F|dag
en piloot Freiopa
Hauck.
rechts een ijle fc
werker
ruimtevaartce
trum.
f ope
lenl
(Van onze redacteur
ruimtevaart)
KOEROE Twee dagen
voor het begin van de ze
vende missie van het
Amerikaanse ruimteveer
wordt vandaag op de tro
pische basis Koeroe in
Frans Guyana, als alles
goed gaat, voor de zesde
maal een in Westeuropees
verband ontwikkelde Ari-
ane-raket gelanceerd.
Deze vlucht zal wellicht
bepalend zijn voor de toe
komst van het Europese
rakettenprogramma.
Met die Ariane L6 moeten
twee satellieten in afzonderlij
ke (hoge) banen om de aarde
worden gebracht: Europa's
eerste operationele communi
catiekunstmaan ECS-1 en een
kunstmaantje voor gebruik
door radio-amateurs, de Oscar-
10 (Amsat). De ECS-1, die het
komend najaar zal worden ge
volgd door de wat krachtiger
ECS-2 en tegen het eind van
1984 door ECS-3, ga§t een be
langrijke rol spelen op het ge
bied van allerhande PTT-
functi.es in Europa en zal ook
voor satelliet-televisie worden
gebruikt.
Wat Nederland met de ECS-
satellieten gaat doen op televi
siegebied, is nog onduidelijk,
hetgeen bij het Estec het
technologisch centrum van het
Europese ruimtevaartbureau
ESA in Noordwijk steeds
meer verbazing wekt, vooral
gezien de activiteiten in dit op
zicht van andere Europese
landen.
Concurrentie
De lancering van de Ariane is
vooral zo belangrijk, omdat de
vorige missie volkomen mis
lukte door tpchnische onvol
komenheden in het voortstu
wingssysteem van de derde
(bovenste) trap. Hierdoor is,
ondanks enkele uitstekend ge
slaagde lanceringen, toch weer
twijfel ontstaan over de be
trouwbaarheid van de Europe
se draagraket.
Het is daarom nog maar zeer
de vraag of de Ariane de con
currentiestrijd met de Ameri
kaanse ruimtependels Colum
bia en Challenger kan volhou
den. De lanceringen van deze
twee Amerikaanse ruimteve
ren zijn tot nu toe allemaal een
groot succes gebleken. Vooral
nu de zesde vlucht van de Ari
ane en de zevende ruimtepen-
delmissie nagenoeg samenval
len, komt de nadruk heel dui
delijk op het onderlinge com
petitie-element te liggen.
De eerste Ariane-lancering, op
24 december 1979, verliep zo
perfect dat de Ariane-bouwers
al
of 1
de
derstelling verkeerden dat ze
de concurrentieslag met de
(Amerikaanse) ruimtependel
definitief in hun voordeel had
den beslist, temeer daar die
ruimtependel toen nog steeds
met tegenslagen en vertragin
gen werd geconfronteerd. Het
zou uiteindelijk zelfs tot 12
april 1981 duren voordat de
eerste vlucht van pendelvoer
tuig Columbia werkelijkheid
werd. Intussen was echter wel
de tweede testvlucht van de
Ariane (23 mei 1980) op een fi
asco uitgelopen door proble
men in het voortstuwingssys
teem van de eerste trap.
De Ariane heeft nu vijf lance
ringen achter de rug, waarvan
er twee mislukten. Europese
ruimtevaartdeskundigen ge
ven onomwonden toe dat het
een regelrechte ramp zou zijn
nneer ook de zesde missie
i falen.
VOORZITTER SURINAAMSE PATRIOTTEN KEERT NA 25 JAAR TERUG NAAR PARAMARIBO
DEN HAAG Zodra
Waldie Breeveld begin
volgende maand op het
vliegveld Zanderij bij Pa
ramaribo de vliegtuigtrap
afdaalt, is zijn eerste gang
naar het douanekantoor
om „misschien met een
theatraal gebaar, dat weet
ik nog niet" z'n Neder
landse paspoort om te rui
len voor een Surinaamse.
Drs. Waldie Breeveld,
voorzitter van de Liga van
Surinaamse Patriotten,
een beweging van Surina-
mers in Nederland die het
bewind-Bouterse krachtig
steunt, keert na 25 jaar
naar zijn geboorteland te
rug.
dat hij zich wil inzetten voor
de Surinaamse revolutie. De
negatieve houding van de Ne
derlanders tegenover buiten
landers, die er volgens Breed-
veld onder meer toe zal leiden
dat het hier spoedig tot rassen-
rellen komt, hebben hem al
leen maar in zijn besluit ge
sterkt.
Toen Waldie Breevejd in juli
1958, samen met onder meer
de huidige Surinaamse ambas
sadeur Herrenberg, uit Surina
me in Nederland arriveerde
om te studeren, was er volgens
hem nog sprake van een posi
tieve benadering tegenover
buitenlanders. „Dat was welis
waar ook niet altijd even leuk.
Soms werd je als een soort
poedel bekeken en betast.
Maar de blanke Nederlanders
waren tolerant en hartelijk".
Daar is nu, constateert hij met
spijt in zijn stem, mede als ge
volg van de economische cri
sis, niet veel meer van over.
„De gevolgen van de crisis
worden op de buitenlanders
afgewenteld. Ik moet constate
ren dat Nederland momenteel
zeer onzorgvuldig omspringt
met de etnische minderheden.
Dat heeft alles te maken met
manipulatie, het niet willen
luisteren. Een paar jaar gele
den was dat allemaal nog veel
beter, maar nu het economisch
zo veel minder gaat, blijkt pas
dat men er niet in is geslaagd
hulp te bieden waar de noden
van de minderheden het
grootst zijn. Ik hoop dat ik on
gelijk krijg, maar volgens mij
zijn we de grens om rassenon-
lusten tegen te kunnen hou
den al gepasseerd", zegt Bree
veld.
„Nee, dit is geen overdreven
voorstelling van zaken. Vroe
ger beschouwden bijvoorbeeld
de Surinamers Nederland als
het land van de ongekende
mogelijkheden. Dat is niet
meer zo. Je wordt als Surina-
RUITENHEER
mer vaak als een junkie gezien
en behandeld. Uit de mond
van vaak niet de meest slimme
Nederlanders krijg je de meest
schandalige beledigingen te
horen. De situatie is echt heel
explosief. En dan zwijg ik bij
voorbeeld nog over het voor
stel van de gemeente Amster
dam om verslaafden gratis he
roïne te geven. Voor de ver
slaafden is er dan helemaal
geen uitweg iheer, terwijl de
werkelijke oorzaken van de
verslaving, die op sociaal en
economisch terrein liggen, niet
worden aangepakt".
Ondanks zijn sombere toe
komstbeeld voor Nederland
benadrukt Breeveld dat hij
niet uit ons land wegvlucht,
maar naar Suriname terug
keert om de revolutie te on
dersteunen. Met die revolutie
op zich heeft de voorzitter van
de Surinaamse patriotten na
tuurlijk geen problemen. De
vraag lijkt echter gerechtvaar
digd of het niet moeilijk zal
zijn om na 25 jaar Amsterdam
weer in het Surinaamse le
vensritme terug te vallen.
Breeveld denkt van niet. „Ik
heb mij nooit vervreemd van
mijn vaderland, altijd contact
fehouden. Bovendien heeft
uriname zich in de afgelopen
iaren zo langzaam ontwikkeld,
nebben zich er zo weinig fun
damentele veranderingen
voorgedaan, dat ik mij wel aan
zal kunnen passen".
Het verwijt dat om zijn ver
trek naar Paramaribo op zijn
minst de geur van vriendjes
politiek hangt, wijst hij met
Het bestuur van de Liga van Surinaamse Patriotten. Tweede
van rechts voorzitter Waldie Breeveld. Verder van links naar
rechts Orsine Nicol, Granville Richmond, Ludwig van Muilier
en Chas Warning.
PvdA wil
opheldering over
uitspraak van
Herrenberg
DEN HAAG De PvdA-
-fractie in de Tweede Ka
mer vindt dat minister
van buitenlandse zaken
Van den Broek de Suri
naamse ambassadeur Her
renberg om opheldering
moet vragen over diens
uitlatingen, dat hij zich als
ambassadeur „als vijand
van Nederland zal opstel
len". De PvdA vindt het
merkwaardig dat een in
Nederland aanwezige am
bassadeur zich op een der
gelijke wijze over Neder
land uitlaat.
grote stelligheid van de hand.
„Ik steun de revolutie. Op
recht en onvoorwaardelijk.
Maar als ik niets te bieden
had, dan zou ik niet gaan. Ik
ga niet naar Suriname om de
mensen iets te leren, ik denk
juist dat ik iets van de revolu
tie kan leren".
Hoewel volgens de huidige
machthebbers in Paramaribo
Nederland „de enige vijand
het herstel van de banden tus
sen beide landen. „Herstel op
grond van wederzijds respect.
Maar dat respect is er nog niet,
zeker niet als we zien dat Ne
derland wel hulp geeft aan In
donesië, maar niet aan Surina
me. Men meet met twee maten
en dat doet ons pijn. Het is
duidelijk: Nederland heeft Su
riname de oorlog verklaard en
stelt zich vijandig op".
Suriname is", zoals onder Wordt Waldie Breeveld,
anderen ambassadeur Herren
berg eergisteren bij aankomst
op Schipnol liet weten, hoopt maribo verruilt (de preciese
Breeveld dat hij zich binnen- datum wil hij om veiligheids-
kort dienstig kan maken
reden niet vertellen), de e
van een grotere groep Surina
mers die naar hun vaderland
terugkeert om het nieuwe Su
riname op te bouwen? Hijzélf
gelooft van wel. „De mensen
zijn meer gemotiveerd om te
rug te keren dan ooit. Ik ben
blij dat ik als voorzitter van de
Liga het voorbeeld kan geven,
een eerste stap kan zetten in
de richting van ons doel. Het
zal niet makkelijk zijn, maar
we moeten de mensen op één
lijn krijgen. Want er is genoeg
goede wil en know-how voor
handen om Suriname in een
paradijs te veranderen, voor
alle mensen, ongeacht ras en
stand".
JOS TIMMERS
Klanten weg
„Een aantal mogelijke kil,
heeft de besprekingen oj
zacht pitje gezet in afwad.
van het resultaat van dezr
cering", zeggen betrokk
Overigens hebben zich rj
mislukking van de vijfde
ane-missie op 9 septembc
geen klanten voor de Eui
raket daadwerkelijk ter
trokken. Australië stapte
de lancering van enkele!,
municatiesatellieten weli?
van de Ariane
Amerikaanse ruimtepi
maar dat besluit w<
pe al vóór de flop
ber genomen. Aangerl
wordt dat bij die beslissirj
belangrijke rol is ges
door het feit dat AustraliL
de VS het aanbod kreej
eigen (Australische)
vaarder mee te sturen i
vlucht per ruimtependelJ1
Dergelijke „extraatjes", f
voor overigens nog
extra betaald moet
zouden ook andere AriaJ
gadigden uiteindelijk
naar de ruimtependel kij1
lokken, vooral w,
tieke prestige-o'
daarbij een rol gaan
Een nieuwe Arianefloji
zó'n besluit alleen maar 'j
makkelijken. Daar korr
bij dat president Reagal
langs toestemming heeftP'®;
ven aan enkele partij
ruimtevaartonderneming
de Verenigde Staten ori
bestaande (wegwerp-)raf
of aangepaste versies da
commerciële lanceringenl
voeren, waardoor de
kaanse druk op het Euf
Ariane-project nogeens'
sterkt wordt.
ADVERTENTIE
Dentofix Extra Forte is
speciaal ontwikkeld v
mensen die elk ri
een los zittend kunstgebj
willen vermijden. Een
betrouwbaar hechtmiddl
met extra grote kleefkrar
zonder dat het irriteert
Dentofix Regular, Forte e)
Extra Forte zijn bij elke
apotheek en drogist
verkrijgbaar.
