Dennis,
kan raketten
uitschakelen
Israël
oyrie
Rohl kan re
ienen op eensgezinde CDU
Sapport kraakt
Zjeleid Reagan
Nicaragua wijst diplomaten YS uit
Thatchers
boezemvriend en
vertro u weling
Dennis Thatcher, al vier jaar mikpunt van spotters.
veie aderslagen
>rradtd
Sn Salvadoraanse boer staat verslagen naast het provisorische
»f voor twee van zijn familieleden die gisteren tijdens een aan-
llvan guerrillastrijders op het dorpje Tenancingo ten noordoos-
n van de hoofdstad El Salvador werden gedood. Bij de aanval
vamen in totaal achttien mensen om het leven.
iEW YORK De Ame-
ikaanse economie heeft
knstig te lijden van de
Ktegen militaire uitga-
pn en het is maar de
raag of het naoorlogse
sloof klopt als zouden de
efensie bestedingen voor
ieuwe banen zorgen, de
ïonomische groei bevor-
eren en de technologi-
:he vooruitgang aanmoe-
igen.
it staat in een vandaag uitge-
facht rapport van de Raad
)or Economische Prioriteiten
,EP). een in New York ge-
fcstigde instelling die regel-
ptig publikaties verzorgt
rer het Amerikaanse econo
mische en militaire beleid. Uit
het rapport blijkt dat het vijf
jarenplan voor de defensie van
president Reagan, waarmee
1500 miljard dollar is gèmoeid,
„minder werkgelegenheid-
scheppende mogelijkheden
biedt, moeilijk over te dragen
technologie betreft en leidt tot
een geringere produktiviteits-
groei dan wanneer het geld in
de particuliere sector zou wor
den gestoken", zo zei CEP-di-
recteur Tepper Martin.
De defensiesector is een van
de minst effectieve sectoren
om werk te scheppen, omdat
er meestal hooggeschoolde
mensen werken die zonder
veel moeite elders aan de slag
zouden kunnen. Zijn econo
misch belang beperkt zich tot
een klein aantal streken en in
dustrieën, aldus het rapport.
Met luierspelden
door zijn polsen
verricht de 30-
jarige Zwitserse
fakir en
stuntman Paul
Zbinden een
krachttoer die
weinigen hem na
zullen doen: het
trekken van een
1100 kilo
wegend
vliegtuigje over
een afstand van
dertig meter.
Het Guinness
recordboek
wordt maar
dikker en
dikker...
MANAGUA Nicaragua
heeft gisteren drie Ameri
kaanse diplomaten uitge
wezen. Zij worden be
schuldigd van het bera
men van plannen om de
sandinistische regering te
ondermijnen. Ook zouden
zij moorden hebben be
raamd op hoge regerings
functionarissen.
Volgens een communiqué van
het ministerie van buitenland
se zaken in Managua waren de
drie Amerikaanse diplomaten
„zonder twijfel bezig toene
mende activiteit te ontplooien
om de Nicaraguaanse regering
te ontwrichten". Het hoofd
van de Nicaraguaanse staats
veiligheid uitte de beschuldi
ging dat de Amerikaanse CIA
de minister van buitenlandse
zaken Miguel D'Escoto met
een fles thallium hadden wil
len vergiftigen. De Ameri
kaanse ambassade noemde het
verhaal „absurd". In Washing
ton overweegt men in reactie
op de uitwijzing een aantal Ni
caraguaanse diplomaten het
land uit te zetten.
(Van onze correspondent
Gerard Kess.els)
lONN Bondskanselier
jelmut Kohl van West-r
Duitsland zit op rozen,
a de grandioze verkie-
ngsoverwinning van 6
aart is hij binnen zijn
hristen-democratische
jDU heer en meester. De
rote oppositiepartij, de
Jcialistische SPD, is nau-
(elijks in staat het hem
loeilijk te maken. De
PD heeft het te druk met
Ichzelf. De nieuwe leider,
lans-Jochen Vogel, heeft
e handen vol met het
porkomen een scheuring
(i de partij te voorkomen
|i de discussie over de
tieuwe Amerikaanse
loomraketten.
nen een half jaar tijds is
it politieke landschap in de
Bondsrepubliek grondig omge
ploegd. De christen-democrati
sche combinatie - CDU-CSU
proeft na een verblijf van der
tien jaar op de oppositieban-
ken weer het zoet van de
macht in Bonn. Hoe blij de
christen-democraten zijn,
werd duidelijk op het recente
congres in Keulen. Het werd
een jubelfeest voor de bonds
kanselier. Even zijn tekst ver
getend en met bijna vochtige
ogen de zaal inblikkend, zei
Kohl toen: „Ik ben werkelijk
enorm verschrikkelijk geluk
kig".
De reus uit Mainz geniet met
volle teugen van de macht, die
hij op 6 maart heeft verwor
ven. Het bijna irritante zelf
vertrouwen dat de kanselier
uitstraalt zal de komende
maanden echter zwaar op de
proef worden gesteld. Hij heeft
de verkiezingen gewonnen
met de belofte dat de christen-
-democraten zouden zorgen
voor de „Aufschwung", het
economisch herstel. Kohl heeft
geluk dat de economie mo
menteel inderdaad een beetje
aantrekt, maar de opleving is
nog uiterst broos. En zelfs als
het herstel doorzet is niet te
verwachten dat de werkloos
heid spectaculair zal dalen.
Terwijl het Duitse werkloos
heidspercentage van ruim ne
gen procent nog heel behoor
lijk afsteekt tegen dat van de
andere industrielanden, leidt
het in Duitsland tot felle reac
ties. Met de werkloosheid
groeit de vijandschap tegen
buitenlanders. „Dit is geen
land dat lang kan leven met
een hoge werkloosheid", zegt
secretaris-generaal Heiner
Geissler van de CDU.
In de campagne beloofde Kohl
een strak bezuinigingspro
gramma om de staatsschuld te
verminderen. De dirigent van
dat programma: minister Ger
hard Stoltenberg van Finan
ciën, de krachtpatser uit Slees-
wijk-Holstein. Maar nu kan
Stoltenberg niet meer zo zeker
zijn van de steun van zijn chef
Buitenheer
bij het hanteren van het rode
potlood. Minister Norbert
Blilm van Sociale Zaken, ui
terst populair in de partij, lijkt
er in te slagen al te grote in
grepen in de uitkeringen af te
weren. Kohl, anders de mond
vol over bezuinigingen, had
het in Keulen plotseling over
„de zwakken" en „het leggen
van de zwaarste lasten op de
sterkste schouders". Kohl be
seft dat hij bij arbeiders en uit
keringstrekkers, traditionele
SPD-stemmers, op 6 maart
flink heeft gewonnen.
De aangekondigde grote om
mekeer zal vooral tot uiting
komen op andere terreinen.
Het demonstratierecht wordt
verscherpt en er schijnen
plannen te bestaan dat vrou
wen die zich op sociale indica
tie laten aborteren, de kosten
niet meer van het ziekenfonds
terugkrijgen.
In het najaar kan Kohl zich
voor het eerst echt de borst
nat maken. Bij een uitblijven
van resultaten in Genève
dient West-Duitsland te begin
nen met het plaatsen van 108
Pershing II- en 96 kruisraket
ten. Kohls coalitie houdt on
verkort vast aan het NAVO-
-dubbelbesluit uit 1979. Kohl
kan rekenen op massale de
monstraties, maar hij heeft een
forse steun in de rug: zijn par
tij staat eensgezind achter
hem. Kohl voelt zich momen
teel zelfs zo sterk dat hij voor
het eerst zijn lastige Beierse
CSU-partner Franz-Josef
Strauss de duimschroeven
heeft aangedraaid. Door een
verandering in de statuten van
de CDU kan de partij voortaan
ook met een eigen lijst uitko
men in het door de CSU gedo
mineerde Beieren Daarmee
heeft Kohl een flinke stok
achter de deur. Wordt Strauss
erg lastig, dan kan Kohl hem
in zijn eigen Beieren aanval-
Hard gelag
voor SPD
Heel anders ziet de situatie in
de SPD er uit. De sociaal-de
mocraten waren na dertien
jaar zo gewend aan de macht
dat het verblijf op de opposi-
tiebanken een hard gelag is.
De kiezers hebben duidelijk
gedemonstreerd dat ze meer
vertrouwen hebben in de CDU
voor het oplossen van de eco
nomische problemen dan in
een SPD zonder Helmut
Schmidt. Jarenlang heeft kan
selier Schmidt bij de kiezers
meer vertrouwen genoten dan
zijn partij. Zonder Schmidt zou
de ommekeer al twee jaar eer
der, bij de verkiezingen van
1980, hebben plaatsgevonden.
Hans-Jochen Vogel heeft, hoe
wel hij alom respect geniet,
het gat dat Schmidt heeft laten
vallen niet op kunnen vullen.
Weliswaar werd er vanuit de
partij vaak flink tegen
Schmidt aangetrapt, maar de
Hamburger was zo'n krachtfi
guur dat als het er echt op
aankwam hij iedereen toch
weer koest kreeg. Nu de rege
ringsverantwoordelijkheid is
weggevallen woeden de dis
cussies binnen de partij weer
in alle hevigheid. De SPD
heeft op vrijwel alle terreinen
moeite met het uitstippelen
van een duidelijke koers.
Vooral de omstreden nieuwe
Amerikaanse atoomraketten
spelen de partij parten. „De
plaatsing van de raketten in
het najaar wordt de grote
krachtproef voor ons", erken
de Vogel onlangs in een ge
sprek met de buitenlandse
pers in Bonn. „We zijn het er
allemaal over eens in de SPD
dat de bewapeningsspiraal niet
nog een keer verder mag
draaien. Maar hoe we dat
moeten voorkomen daar pra
ten we over". D^t is mild uit
gedrukt. Vogel en partijvoor
zitter Brandt rennen in deze
dagen van hot naar haar om te
voorkomen dat de partij zich
nu al vastlegt op een ondub
belzinnig „nee" tegen de nieu
we raketten. De grote meer
derheid van de partij wil het
nieuwe wapentuig niet. Maar
een duidelijk „nee" op dit mo
ment zou de SPD binnen de
NAVO in een isolement drij
ven.
Op een speciaal partijcongres,
1 en 2 november in Bonn,
moet de partij zich uitspreken
over de raketten. Vogel en
Brandt zullen proberen bij die
gelegenheid een formule te
presenteren waar de hele par
tij voorlopig mee kan leven.
Waarschijnlijk zullen zij aan
dringen op langer onderhan
delen als er in Genève geen
vooruitgang is geboekt. Langer
praten dus en nog geen raket
ten. Echt moeilijk krijgt de
partij het echter als de plaat
sing in het najaar toch door
gaat en een deel van de natie
uit protest de straat op gaat.
Maar terwijl Eppler zich door
de politie weg wil laten dra
gen, blijft Vogel thuis. Hij legt
zich neer bij democratisch ge
nomen besluiten. De onrust
die de plaatsing met zich mee
brengt, zal voor de SPD de ei
genlijke krachtproef beteke-
LONDEN Hij biedt het volmaakte beeld van de echtge
noot die onder de plak zit, het ene oog op een borrel en het
andere verlangend in de richting van het golfterrein. Den
nis Thatcher is niet de onzichtbare man achter de eerste-mi-
nister van Groot-Brittannië. Vanaf het ogenblik in 1979 dat
Margaret Thatcher aan de macht kwam, is Dennis het mik
punt van de spotters geweest.
Nu valt het spotten licht, het voorwerp van de spot in aan
merking genomen. Stel u voor: een slanke, kalende man
van 68 met een spleet tussen zijn twee voortanden en een
uitspraak die de Britse klinker om zeep helpt en van „Tour"
maakt „Twoah" en van „me", „moiuuv".
Hij praat (alleen) over auto's, sport en zaken. Hij zegt „Tijd
voor een tinctuurtje of twee" en „Wat is uw vergif", wan
neer het cocktailuur is aangebroken. Hij is verzot op golf.
„Speelt U 'goalf zal hij vragen. Vrienden zeggen dat hij
aardig is voor frêle oude dametjes, nimmer bruut en eigen
lijk te bescheiden en te denigrerend jegens zichzelf.
Medegolfspelers noemen hem een „Man's man". Hij is ou
derwets rechts en stelt zich de Labourpartij voor als een stel
vuurspuwende marxisten. En toch, na vier jaar Dennis,
heeft Groot-Brittannië er geen idee van wie zijn „eerste
man" eigenlijk is.
Hij geeft nooit interviews en vervult zelden spreekbeurten,
tenzij het over sport gaat hij is een hoog aangeschreven
rugby-scheidsrechter geweest. Hij wordt geportretteerd in
het satirische tijdschrift „Private Eye", in een kolom in de
vorm van een „Dear Bill"-brief van Dennis Thatcher aan
een van zijn golf- en borrelvrienden.
De verzonnen brieven worden zo accuraat gevonden wat
taalgebruik en smaak van Dennis betreft, dat gezegd werd
dat er een mollengang tussen Private Eye en Downing
Street 10 was.
Een bloemlezing uit de brieven sloeg zo aan. dat er meer
dan 80.000 exemplaren van werden verkocht en zij werd de
inspiratiebron voor een toneelstuk in het West End van
Londen met een titel die varieerde op het gevleugelde
„Anyone for Tennis?". „Anyone for Dennis" liep jaren en
werd wekelijks up-to-date gebracht met de malle indrukken
van Dennis over het leven met de eerste minister.
Slim
De vrienden van de Thatchers maken van Dennis overigens
een andere man een heel aardige, met een grenzeloze be
wondering voor zijn vrouw. Niemand weet hoeveel invloed
hij bp mevrouw Thatcher heeft. Het staat vrijwel vast dat zij
hem niet raadpleegt over belangrijke zaken, maar hij is het
volgens ingewijden die haar ertoe brengt gezag te delegeren
en helpt mensen te beoordelen. Ook is hij haar boezem
vriend en vertrouweling.
Hij is zelf slim genoeg om geslaagd te zijn in zaken en het
vermogen op te bouwen dat haar financieel onafhankelijk
maakt. En hij geeft haar de emotionele stabiliteit van een
goed huwelijk. Hij vergezelt haar op haar meeste verkie-
zingsreizen, behalve natuurlijk als er een voetbalwedstrijd is
die hem aantrekt.
„Uiteraard speelt hij de rol van echtgenoot van de eerste-
-minister", zegt een woordvoerder van de Conservatieve
partij zonder glimlach. „In de hedendaagse samenleving
vervult hij de rol die, ware het omgekeerd, de vrouw van de
premier zou vervullen als deze een man was". „Hij vergezelt
haar en steunt haar. Hij houdt nou niet direct haar hand
vast. Dat hoeft niet van haar".
In het geheim
Dennis liep in 1949 tegen ..Maggie" aan, toen hij werd uitge
nodigd voor een etentje op de avond waarop zij werd geac
cepteerd als kandidaat van de Conservatieven voor Dart-
ford. Hij gaf haar een lift terug naar Londen en zij gingen in
het geheim met elkaar tot hun huwelijk in 1951. Het was het
tweede huwelijk van Dennis. Hij is tien jaar ouder dan zij.
In 1953 kregen ze een tweeling Mark en Carol. Moeder
was een geslaagd scheikundige en vader een welgestelde za
kenman. Zijn familiebedrijf maakte een reeks met succes
bekroonde fusies door die van hem tenslotte lid van de di
rectie van een dochteronderneming van „Burmah Oil"
maakte. Hij ging in 1975 op 60-jarige leeftijd met pensioen,
ruim twee maanden voor de verkiezing van zijn echtgenote
tot leider van de Conservatieven.
Poolse ambassade
weigert visa
DEN HAAG Verslaggevers van een vier
tal Nederlandse persorganen en omroepen,
waaronder de Waarheid en de VARA. heb
ben van de Poolse ambassade geen visum
gekregen om de komende reis van de paus
te verslaan. De Poolse ambassade heeft geen
reden opgegeven voor de weigering. Het ge
nootschap van Nederlandse hoofdredacteu
ren heeft tegen de weigering geprotesteerd
en minister Van den Broek is gevraagd te
bemiddelen. Van de 23 Nederlandse ver
slaggevers die een verblijfsvergunning had
den aangevraagd kregen er negentien een
visum, waaronder onze verslaggever Leo
van Vlijmen.
C^idóc Somant
Shirley MacLaine praat
haar mond niet voorbij
DALLAS De Amerikaanse actrice Shirley
MacLaine heeft er gisteren het zwijgen toe ge
daan, toen haar in Dallas (Texas) werd ge
vraagd wie de buitenlandse politicus was met
wie zij een affaire zou hebben gehad.
MacLaine bezweek niet onder een vuur van
vragen op een persconferentie over haar nieu
we autobiografische boek „Out on a limb". „Het
is geen liefdesgeschiedenis en het is geen speur
dersroman", zei ze. De Britse pers hield zich
vorige week intensief met de zaak bezig, omdat
de bewuste „Gerry"waarmee zij een relatie on
derhield, minister zou zijn geweest in het laat
ste Labourkabinet en nu weer zou zitten op de
Labourbanken in het Lagerhuis.
Zuidafrikaanse
regering laakt
uitspraak hooggerechtshof
KAAPSTAD De Zuidafrikaanse regering heeft
gisteren duidelijk te kennen gegeven geen genoegen
te zullen nemen met een historische uitspraak van
het hooggerechtshof vorige week dat (zwarte) con
tractarbeiders onder bepaalde voorwaarden een per
manente verblijfsvergunning kunnen krijgen in de
steden. De minister voor zwarte aangelegenheden on
der de apartheid, Koornhof, verklaarde voor het par
lement dat de uitspraak van het hof in strijd is met de
gevestigde interpretatie van wetten die het verblijf
van de contractarbeiders in de steden beperken. Het
hooggerechtshof bepaalde vorige week dat de con
tractarbeiders het recht hebben te wonen in een
zwarte wijk van de „blanke" stad waar zij tien jaar
hebben gewerkt.
DINSDAG 7 JUNI 1983 PAGINA 11'
ANC-activisten
worden opgehangen
KAAPSTAD President Viljoen van
Zuid-Afrika heeft gisteren de doodvonnis
sen van drie militante leden van het ver
boden Afrikaanse Nationale Congres
(ANC) omgezet in levenslange gevange
nisstraf. Gratieverzoeken voor drie ande
re ter dood veroordeelden wees hij echter
af en deze mensen worden nu donderdag
opgehangen. Deze drie Thelle Simon
Mogoerane. Jerry Semano Mosololi en
Marcua Thabo Motaung waren schuldig
bevonden aan raketaanvallen op vier po
litiebureaus, waarbij vier agenten het le
ven lieten. Verder zouden zij de woning
van een agent in Soweto hebben aange
vallen en sabotage hebben gepleegd aan
een brandstofdepot.
Sacharov in
levensgevaar
BONN De verbannen Sov-
jetrussische schrijver Lev
Kopelev heeft maandag in
Bonn gezegd dat de Sovjetrus-
sische ïjveraar voor de men
senrechten Andrei Sacharov
in „acuut gevaar" verkeert.
Hij drong er bij het Kremlin
op aan hem een speciale be
handeling voor zijn hartkwaal
toe te staan.
Kopelev zei dat hij hoopte dat
bondskanselier Kohl zou aan
dringen op invrijheidstelling
van de kernfysicus in de loop
van zijn gesprekken over en
kele weken met partijleider
Andropov in Moskou.
ITENLAND
inkse activist
•rdacht van
inslag Beiroet
3ROET Een 21-jarige
janees die lid is van een
kse Libanese organisatie
rdt verdacht van de
irdaanslag op de Libische
cgelastigde in Beiroet Ab-
Kader Ghoka. De jonge-
heeft volgens de politie
>nd dat hij zeven pistool
ten op de diplomaat
t afgevuurd. De dader
lid zijn van een linkse
pering die streeft naar
fuiting van Libanon bij
„Groot-Syrië".
in een radio-interview
verklaard.
De Israëlische officier zei ver
der dat de SAM-5 raketten
niet de enige bedreiging vor
men. „Moskou levert op onge
kende schaal raketten, vlieg
tuigen en controlesystemen
aan Syrië", aldus de officier.
In Israël is eerder al bekend
gemaakt dat in Libanon stel
lingen voor de SAM-5 worden
gebouwd, maar dat er nog
geen raketten zijn gestatio-
De oppositionele Israëlische
Arbeiderspartij heeft gisteren
in de Knesseth een voorstel
ingediend voor een onder
zoekscommissie naar de oorlog
in Libanon. De Arbeiderspartij
wil dat er een onderozek
wordt gedaan naar „alle aspec
ten van de oorlog in Libanon
en met name naar de debatten
die de regering heeft gevoerd
voor en tijdens de duur van
het conflict". De minister van
justitie, Nissim, heeft het voor
stel al van de hand gewezen.
Vice-premier Ehrlich had zon
dag voor de televisie gezegd,
dat het tijdens de oorlog meer
dere malen was voorgekomen
dat de regering werd gecon
fronteerd met daden van de
minister van defensie, Sharon,
die vooraf niet waren goedge
keurd.
O
TEL-AVIV De Israëli
sche luchtmacht is in staat
de Russische luchtdoelra
ketten van het type
SAM-5 in Syrië uit te
schakelen, zelfs als de ra
ketinstallaties door Sovjet
militairen worden be
diend.
Dit heeft de onder
bevelhebber van de Israë
lische luchtmacht gisteren
Nieuw
record
