Explosie in kruitfabriek
„gewoon bedrijfsongeval
Kabinet zwemt in stroop
Tweede Kamer
wil krachtiger
aanpak van
belastingfraude
'ers Buikema en Faber
verdedigen stemgedrag
Smaak van publiek is laag gezonken"
„Antillen mogen
geen belasting
paradijs blijven"
Meer wapens met kernkoppen
voor Nederlandse troepen
BINNENLAND,
m-
Bouwbond CNV:
Uitkeringen naar 70%
UTRECHT De Hout- en Bouwbond
CNV vreest dat een verlaging van de
uitkeringen tot 75% van het laatstver
diende loon, waarover binnen de vak
centrale CNV wordt gedacht, niet vol
doende is. Een verlaging tot 70% is
waarschijnlijk nodig en aanvaardbaar,
aldus de bond, om het CNV-doel
voorkomen dat werklozen na verloop
van tijd in de nog lagere bijstand te
rechtkomen te bereiken. Dit heeft
de bondsraad van de bouwbond giste
ren in Utrecht bekend gemaakt. Verder
wil de bond dat in de nieuwe tweejari
ge bouwcao een eenmalige VUT-rege-
ling voor 60-jarigen komt. Dit moet
1.200 tot 1.400 banen in de bouw kunnen
opleveren.
CcicUcSomotit
DINSDAG 31 MEI 1983 PAGINA 9
CDA-vrouwen: Pil
moet in fonds blijven
AMERSFOORT Het CDA-vrou-
wenberaad is tegen de plannen om
de pil uit het ziekenfonds te halen.
Volgens de CDA-vrouwen kan abor
tus het best worden bestreden met
een goed preventief beleid en een
ruime beschikbaarheid van anticon-'
ceptie middelen, waaronder de pil.
Ook vrezen de vrouwen dat door de
teruglopende economie vooral
kwetsbare groepen, zoals jonge onge-
huwden, gehuwde vrouwen en vrou
wen van buitenlandse werknemers
grote risico's zullen lopen om onge
wenst zwanger te worden, als de pil
niet meer via het ziekenfonds kan
worden verstrekt.
Niet aanvragen huursubsidie
levert Rijk 124 miljoen op
DEN HAAG Het feit dat een kwart miljoen Neder
landers naliet individuele huursubsidie aan te vragen,
leverde het Rijk vorig jaar 124 miljoen op. Het gaat
daarbij voornamelijk om het niet aanvragen van lagere
subsidiebedragen (500 tot 600 gulden per jaar). Een en
ander blijkt uit een onderzoek dat in opdracht van het
ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening
en Milieu is uitgevoerd naar de gevolgen van de huur-
harmonisatie.
Uit een steekproef blijkt dat veel Nederlanders niet op de hoogte
zijn van de mogelijkheid om individuele huursubsidie aan te
vragen. Verder blijkt dat men de aanvraag vooral achterwege
laat omdat men het subsidiebedrag niet de moeite waard vindt
en terugschrikt voor de administratieve rompslomp.
Neven bekennen
moord op bejaarde vrouw
VLISSINGEN Twee neven uit Vlissingen,
23 en 26 jaar oud, hebben bekend dat zij op 15
mei een 79-jarige alleenwonende weduwe uit
Vlissingen hebben vermoord. Zij hadden de be
jaarde vrouw in het postkantoor opgemerkt
toen zij een groot bedrag aan geld wilde opne
men. Zij kreeg haar geld niet, omdat zij haar
giropasje vergeten had. De mannen volgden de
vrouw naar haar huis en braken daar twee we
ken later in, waarbij de bejaarde vrouw direct
na binnenkomst werd mishandeld en gewurgd.
Het tweetal was vorig jaar overigens al veroor
deeld tot 20 en 18 maanden gevangenisstraf we
gens een overval op en de mishandeling van
een bejaarde man uit Vlissingen, die de dag
daarop aan een hartaanval overleed. Overigens
hebben ze tegen dat vonnis beroep aangetekend
en zijn toen in afwachting van het vonnis in
hoger beroep vrijgelaten.
Vrijspraak
voor eigenaar
hennepplanten
UTRECHT De politie
rechter in Utrecht heeft
gisteren een 28-jarige
Utrechtenaar, die moest
voorkomen omdat hij vo
rig jaar twintig hennep
planten in zijn tuin had
staan, vrijgesproken.
Niet omdat de politierechter
de lezing van de verdachte ge-
jloofde „ik heb ze geplant
om inkijk tegen te gaan"
maar omdat de officier van
[justitie niet kon bewijzen dat
de planten meer dan 30 gram
hasj hadden bevat. En volgens
de Opiumwet is het in bezit
hebben van hasj pas een mis-
Irijf, als het om meer dan 30
;ram gaat. De hennep was
ichter direct na het kappen
door de politie verbrand, zodat
de officier geen harde bewij
zen op tafel kon brengen. Vol
lens de advocate van de ver
lachte is „het door deze uit
spraak niet meer mogelijk dat
le politie willekeurig tuintjes
:n plantebakken waarin hen
nep staat platbrandt". De ver
dachte toonde zich eveneens
zeer zeker van zijn zaak, want
na de uitspraak riep hij de
rechter toe: „Ik heb er geen
spijt van en ik doe het dit jaar
Nog geen akkoord
in stukgoedsector
ROTTERDAM Werkgevers
en werknemers in de stuk
goedsector van de Rotterdam
se haven (4200 werknemers)
hebben vannacht, na dertien
uur onderhandelen, geen ak
koord kunnen bereiken over
de oplossing van de werkgele
genheidsproblemen. Binnen
twee weken wordt beslist of
aartijen akkoord gaan met een
eindvoorstel zoals dat nu is ge
formuleerd. In dat voorstel
wordt afgezien van gedwon
gen ontslagen per 1 juli, maar
wordt de mogelijkheid van
ontslagen op drie volgende
peildata en een eindafreke
ning op 1 juli 1985 voorgesteld
aan de hand van de oversla
g-ontwikkelingen bij de stuk-
goedbedrijven. De werkgevers
zien daarbij af van de eerder
voorgestelde 850 dan wel 500
ontslagen per 1 juli 1983.
INWONERS MUIDEN WACHTEN ALWEER OP DE VOLGENDE KLAP
MUIDEN Het is nog
steeds niet duidelijk wat
de oorzaak is geweest
van de explosie in de
kruitfabriek „De Krijgs
man" in Muiden, die gis
termorgen aan drie
werknemers van dit be
drijf het leven kostte.
Het onderzoek van de
technische recherche van
de rijkspolitie in Amster
dam en de Arbeidsin
spectie wordt bemoeilijk
doordat de loods waarin
de explosie zich voor
deed geheel is wegge
vaagd en de lichamen
van de drie slachtoffers
drie Amsterdammers
van 20, 21 en 32 jaar
door de kracht van de
explosie vrijwel onher
kenbaar verminkt wa
ren.
Directeur B. de Vries van
„De Krijgsman" acht het niet
aannemelijk dat vuur, bij
voorbeeld een sigaret, de oor
zaak van de ontploffing is ge
weest. De drie slachtoffers
werkten al geruime tijd in
het bedrijf en wisten wat de
gevaren waren. Op het mo
ment van de explosie waren
zij bezig met het maken van
ontstekingskruit voor het Ne
derlandse leger. „Dat is sta
biel materiaal, dat niet snel
tot zelfontbranding komt.
Maar ondanks stringente
voorzorgsmaatregelen is er
toch een expLosie gevolgd",
aldus de directie van De
Krijgsman, die in het duister
tast over de oorzaak van de
ramp.
Ook collega's van de omge-
Een luchtopname van het gebouw van de kruitfabriek in Muiden dat gisterochtend
door een explosie zo goed als van de aardbodem verdween.
komen werknemers achten
het uitgesloten dat roken de
oorzaak van de explosie is.
„We weten toch waar me
mee bezig zijn. Ik geloof niet
dat die jongens zo stom wa
ren een sigaret aan te steken.
Het moet een andere oorzaak
hebben, dat kan niet anders",
aldus een van hen.
Voör het hek speelden zich
soms hartverscheurende tafe
relen af. Met een taxi arri
veerde een Surinaamse
vrouw, die- dodelijk ongerust
kwam informeren of haar
man wellicht tot de slachtof
fers behoorde. Het bevesti
gende antwoord van de por
tier bracht haar in een staat
van totale ontreddering. An
dere vrouwen en kinderen
constateerden tot hun op
luchting dat hun
vaders ongedeerd waren.
Niettemin was op hun ge
zichten was de vraag te le
zen: is hij de volgende?
Eerdere explosies
De ramp van gisteren is de
vierde explosie in de Mui-
dense kruitfabriek sinds de
Tweede Wereldoorlog. De
ergste voltrok zich in 1946,
toen er zeventien slachtoffers
vielen. De meest recente ont
ploffing deed zich voor in
1972. Daarbij verloren twee
werknemers het leven en
sneuvelden er tientallen rui
ten in Muiden. Na acties van
uit de bevolking nam de ge
meenteraad van Muiden een
motie aan, waarin de over
heid tevergeefs werd
verzocht de fabriek naar el
ders te verplaatsen.
Maar door de explosie van
gisteren zijn de gemoederen
in Muiden, dat een kilometer
van de fabriek ligt, weer da
nig verhit. Opnieuw klinkt
de roep dat de fabriek weg
moet. Maar volgens directeur
De Vries is dat niet nodig.
„Het is een natuurlijke, men
selijke reactie te zeggen dat
de fabriek weg moet. Dat
hebben wij na de vorige ex
plosies ook gehad. Maar hoe
triest de dood van de drie
werknemers ook is, ik blijf
volhouden dat we er optima
le voorzorgsmaatregelen op
na houden. Het feit dat er be
halve de mensen in die loods
niemand anders gewond is
geraakt en er in de dichtstbij
zijnde woonwijk geen schade
is, bewijst dit ook. De schade
hier bedraagt tussen de acht
ton en het miljoen. U moet
het zien als een bedrijfsonge
val, te vergelijken met het
van een bouwsteiger vallen
van drie bouwvakkers".
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Fraude met de belastingen en met de
sociale premies moet krachtig worden bestreden, zo
sprak de Tweede Kamer zich gisteren nadrukkelijk uit
tijdens een speciaal aan fraudebestrijding gewijde ver
gadering. Het kabinet deelde deze mening, maar het
wilde de ongeduldige kamer er toch ook wel op wijzen,
dat het de kop indrukken van misbruik en oneigenlijk
gebruik van bestaande fiscale en sociale regeling en
het regelrechte frauderen tijd kost.
Maar, voegde minister Ruding van Financiën eraan toe, er
wordt al veel aan gedaan en met succes. Hij deelde niet de op
vattingen van defaitisten, dat de fraudebestrijding toch niet lukt.
Voor scherpere controle voelde de bewindsman alles, onder
meer omdat fraude de staat geld kost en de moraal van de bur
gers aantast. De achterliggende oorzaken moeten echter ook be
streden worden, aldus Ruding. Er zal wat moeten worden ge
daan aan de hoogte van de belastingtarieven, vooral de progres
sie daarin, die volgens velen als het ware tot ontduiking uitlokt.
Daarvoor moeten ook de collectieve uitgaven worden vermin
derd. Voorts moet de pakkans worden vergroot en de straffen
moeten worden verzwaard, zodat men wéét wat tegenover het
voordeel van frauderen kan staan.
Alles moet trouwens ook duidelijker worden, zei Ruding en zijn
staatssecretaris Koning voegde eraan toe, dat bij de burger, die
de zaken niet meer kan overzien en het waarom van de heffin
gen niet meer duidelijk zijn, de bereidheid om regels te ontdui
ken toeneemt. Volgens de kamer moet het wetboek van straf
recht worden uitgebreid met o.m. het strafbaar stellen van zwart
werken door uitkeringstrekkers, niet actieve b.v.'s en n.v.'s zou
den automatisch opgeheven moeten worden.
De kamer toonde zich ook best bereid mee te gaan met de invoe
ring van een fiscaal nummer om een betere controle op iemands
inkomsten en uitgaven mogelijk te maken, maar dat nummer
mag slechts ten dienste staan van belastingen en sociale dien
sten; de politie bijvoorbeeld mag er geen toegang toe hebben.
Het nummer mag niet uitgroeien tot een persoonsbewijs, zo
werd gezegd. Het CDA wilde voor nieuwe werknemers nu reeds
een meldingsplicht en een sociale verzekeringskaart invoeren
omdat de invoering van het nummer nog veel tijd zal vergen.
De PSP stelde, dat de baten van de fraudebestrijding gebruikt
moeten worden voor verdere fraudebestrijding.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG De Nederlandse Antillen mogen geen
paradijs blijven voor Nederlandse ondernemingen, die
in ons land de belasting willen ontgaan, zo meent de
Tweede Kamer. Dat paradijselijke sfeertje ontstaat
doordat Nederlandse bedrijven in het overzeese rijks*
deel dikwijls „brievenbus"-ondernemingen oprichten.
Binnen een jaar moet over deze zaak duidelijkheid ontstaan, zo
werd gisteren gesteld in een motie, die door de socialist Kom
brink werd ingediend en door alle fracties werd gesteund. In
een reactie hierop zei staatssecretaris Koning van Finaniën dat
de mazen in de belastingwetgeving voor de Antillen een belang
rijke bron van inkomsten zijn en tevens werkgelegenheid schep
pen. Hij liet nog in het midden wat hij van de motie vond.
Lintje voor Polak
Burgemeester Wim Polak van
Amsterdam heeft gisteren bij
zijn afscheid van de gemeente
raad van Amsterdam de ver
sierselen gekregen die beho
ren bij de onderscheiding
Commandeur in de Orde van
Oranje Nassau. Hier staat Po
lak tussen zijn voorganger Ivo
Samkalden, en zijn opvolger,
Ed van Thijn. Polak is vanaf
1977 burgemeester van de
hoofdstad geweest. In zijn af
scheidsrede hekelde hij de
achtereenvolgende regeringen,
die naar zijn mening veel te
weinig aan de problemen van
de grote steden hebben ge
daan.
NIJMEGEN Minister
De Ruiter is bereid de
Amerikaanse wens in te
willigen, dat de Neder
landse strijdkrachten in
de toekomst meer wapens
met kernladingen krijgen
dan zij nu hebben.
Hij wil niet alleen de nucleaire
taak van de F-16 en van de
Lance-raket handhaven, maar
ook de „meest vitale atoom-
taak" de nucleaire artillerie,
aldus de vroegere minister van
defensie Bram Stemerdink gis
teren op een bijeenkomst van
liet studiecentrum voor vre
desvraagstukken in Nijmegen.
In de NAVO wordt een discus
sie gevoerd hoe, met de komst
van 572 nieuwe kruis- en
Pershing li-raketten, het aan
tal kernwapens voor korte af
stand in West-Europa kan
worden verminderd van 6000
tot 4000. De Amerikanen wil
len deze 4000 kernkoppen ge
lijk over de NAVO-landen
verdelen.
Dit betekent, aldus Stemer
dink, dat de Nederlandse
strijdkrachten meer kernkop
pen krijgen, en niet slechts be
paalde eenheden, maar dat
alle acht inch-artillerie ge
schikt worden gemaakt voor
het afvuren van atoomgrana
ten.
Eind van dit jaar wordt begon
nen met de opstelling van
kruisraketten en pershings II
die binnen zes tot acht minu
ten de Sovjet-Unie kunnen be
reiken. „Dit is, tegen de ach
tergrond van het handhaven
van de kernwapens voor korte
afstand, een „funeste ontwik
keling".
„Want in een situatie van op
lopende spanning zou de Sov
jet-Unie tot de conclusie kun
nen komen dat haar enige mo
gelijkheid een grootscheepse
verrassingsaanval is. Zo'n situ
atie wordt instabiel, omdat de
Russen constateren dat de
NAVO de mogelijkheden
krijgt om een aanval uit te
voeren".
FRIEMELS
fcHj/MOH.gUoWS
'NT E£ÜR)\F2l>J2e
hét
afs>nkeh
Buikema
Faber
(Van onze parlementaire re
dactie)
DEN HAAG De Twee
de-Kamerleden Jan Bui
kema en Sytze Faber
(CDA) hebben zich giste
ren in een brief aan frac
tieleider De Vries en
CDA-partijvoorzitter Buk
man afgezet tegen de roep
in hun partij om eensge
zind politiek optreden in
de fractie.
In hun brief verdedigen zij
zich tegen de kritiek die over
hen heen kwam, nadat zij
twee weken geleden met de
CDA'ers Jan Nico Scholten en
Stef Dijkman vóór een PvdA-
motie stemden. In die motie,
ingediend door PvdA-fractie-
leider Den Uyl, werd het kabi
net verzocht een verdere kor
ting op de sociale uitkeringen
en het minimumloon achter
wege te laten.
Buikema en Faber verklaren
dat zij met hun steun aan de
motie-Den Uyl niet in strijd
handelden met bet CDA-ver-
kiezingsprogram. Zij wijzen
verder op het in de grondwet
vastgelegde recht op vrijheid
van geweten en het eveneens
in de grondwet opgenomen
principe dat Kamerleden
„zonder last of ruggespraak"
hun stem dienen uit te bren
gen.
Volgens Buikema en Faber
moeten Bukman en De Vries
een principiële uitspraak doen
waaruit blijkt dat zij het volste
recht hadden, in afwijking van
de meerderheid van de CDA-
fractie, vóór de motie-Den Uyl
te stemmen.
Fractieleider De Vries heeft
gisteren een „openhartig" ge
sprek onder vier ogen gevoerd
met Stef Dijkman over diens
openlijke kritische opstelling
jegens de CDA-koers. Na af
loop van het gesprek toonde
Dijkman zich teleurgesteld dat
Buikema en Faber zich nu pas
solidair hebben verklaard met
zijn strijd tegen de fractiedisci
pline.
Hij verklaarde dat hij ondanks
alle kritiek op zijn houding
deel zal blijven uitmaken van
de CDA-fractie, omdat hij de
stemming in de Kamer over
het al dan niet plaatsen van
kruisraketten in Nederland
beslist wil meemaken.
De Vries zal één dezer dagen
in de fractie officieel verslag
doen van zijn gesprek met
Dijkman. Over de inhoud van
het gesprek wilde noch De
Vries noch Dijkman iets mee
delen. De woordvoerder van
het CDA deelde echter mee
dat de uitkomst van de ge-
dachtenwisseling „niet zonder
perspectief" was.
SCHEIDENDE MHP-VOORZITTER:
ZEIST Bij zijn afscheid
vanmiddag als voorzitter
van de vakcentrale MHP.
heeft drs. Henk van der
Schalie het parlement
verweten dat het de laat
ste tijd steeds meer de nei
ging heeft om mee te re
geren en het regerings
team met 150 koppen uit
■te breiden. De kamer
loopt daarmee volgens
hem het kabinet veel te
veel voor de voeten. Van
elk detail wordt een hals
zaak gemaakt, tegenover
elke bezuiniging wordt
een nieuwe reeks wensen
gesteld. „De minister
moeten vaak het gevoel
hebben in stroop te zwem-
Van der Schalie zei: „Als een
bestuur geen mandaat krijgt
dat voldoende armslag laat om
binnen het kader van de ge
stelde uitgangspunten slag
vaardig te reageren komt er
van het realiseren van het be
leid geen bliksem terecht. Er
ger wordt het nog als er gere
de twijfel bestaat aan de des
kundigheid van de critici.
Slechts een te verwaarlozen
deel van de kamerleden kent
de problematiek van het be
drijfsleven uit eigen ervaring,
hoewel vandaag de dag toch
alles draait om het weer op
gang brengen van dat bedrijfs
leven. Bovendien wordt de
schijn gewekt, dat het lidmaat
schap van kamer of kabinet
soms slechts bedoeld is als
springplank naar meer perma
nente functies. Het politieke
bedrijf komt daardoor in een
slechte reuk".
FNV-leden tegen
banenplan voor NS
UTRECHT De FNV-leden
bij de Nederlandse Spoorwe
gen hebben het banenplan
verworpen dat hun eigen bond
voor de NS had voorgesteld.
Het plan voorzag in het schep
pen van 2.200 banen door in
voering van een 36-urige
werkweek in 1986, waarvoor
vier jaar lang 2% prijscompen
satie zou worden ingeleverd.
De achterban van de Ver-
voersbond FNV heeft er geen
vertrouwen in dat loonoffers
in werkgelegenheid zullen
worden omgezet.
(Vervolg voorpagina)
DEN HAAG „De be
langstelling voor het Hol
land Festival in Den Haag
en Rotterdam stelt inder
daad teleur, maar dat
hoeft niet aan de kwaliteit
van het festival te liggen".
Dat zegt H.F.-directeur Frans
de Ruiter in een reactie op de
geringe belangstelling voor de
HF-voorstellingen in Den
Haag en Rotterdam tot nu toe.
De oorzaak daarvan is volgens
hem dat de smaak van het Ne
derlandse publiek laag is ge
zonken. „Wellicht als gevolg
van de bezuinigingen in de
kunst. Maar van ons mag en
moet worden verwacht, dat we
hoog grijpen. Daar zijn we
voor", aldus De Ruiter.
Hoewel de H.F.-directeur niet
van een festival-flop wil spre
ken (We zijn net begonnen, er
komen nog heel interessante
voorstellingen") komen de af
gelastingen van de evenemen
ten in het kader van het Hei-
ner-Müllerfestival (Der Auft-
rag op 16 en 17 juni en Die
Schlacht op 26 en 27 juni) hem
als een stevige dreun in de
maag voor.
Ondanks medewerking van de
Oostduitse ambassade in ons
land, de ministeries van Wel
zijn, Volksgezondheid en Cul
tuur en van Buitenlandse Za
ken heeft tot het laatste mo
ment onduidelijkheid bestaan
over het wel of niet komen
van de gezelshappen, aldus de
organisatoren. Het Heiner
Müller-festival was oorspron
kelijk bedoeld voor maart, la
ter voor mei en weer later
werd het uitgesteld tot juni.
Vorige week kwam uit Oost-
-Duitsland het bericht, dat
men de voorbereidingen heeft
stopgezet omdat men toch op
mei had gerekend. Holland
Festival en HOT-theater con-,
cluderen hieruit, dat de instan
ties, die zich in de DDR met
kunst bezig houden, er blijk
baar geen prijs op stellen dat
in het buitenland kunstuitin
gen gezien worden van eigen
kunstenaars op zowel schep
pend als utvoerend gebied.
