Paul Arthur Crafton,
de grote bedrieger
KI/I
L
Voor
geep
is geen
superstek
nodig
ZATERDAG 28 MEI 19831
HARRISBURG, Pennsylvania
Op 7 maart gaat de telefoon
in het kantoor van de minister
van justitie van het Gemene
best van Pennsylvania. Aan
de andere kant is Herbert Bo
wers, hoofd van de politie op
de terreinen van het Shippen-
burg State College. Hij zegt de
woorden die intussen gevleu
geld geworden zijn: „We zit
ten hier met een probleem,
vrees ik". Zes weken later, na
een intensief onderzoek, staat
minister Leroy S. Zimmerman
op de zestiende verdieping
van zijn kantoor naast het ka-
pitool van Pennsylvania,
schudt zijn hoofd en stelt de
vraag: „Wie is die man nou ei
genlijk?"
De man schijnt Paul Arthur Craf-
ton te zijn. een rondtrekkend pro
fessor wiens spoor van intrige, cha
rade en mysterie door drie wereld
delen loopt; van Australië naar
Zwitserland en van Nieuw-Zeeland
naar Griekenland. Zimmerman,
strafpleiter sinds bijna twintig jaar,
imiteertmet zijn armen een jong
leur. „Hij had heel wat ballen in
de lucht. In zo'n zaak zit doorgaans
wel een aanknopingspunt. Het is
uitermate moeilijk geweest te ach
terhalen wie deze man is. We zijn
er nog niet achter. Wie is Crafton?
De allesoverheersende vraag wat
motief aangaat is. waarom? Waar
om voerde hij 34 namen? Waarom,
als hij alleen maar uit was op het
foppen van de academische we
reld? De meeste grote bedriegers
uit de geschiedenis stelden zich te
vreden met het aannemen en
handhaven van één valse naam.
Hier hebben we iemand die naar
menigvuldigheid streefde. Ziehier
het klassieke voorbeeld van een in
telligent. werkzaam man die de
mensen achter de loketten opjoeg
tot een jacht op documenten in
plastic. Deze man had allerlei soor
ten plastic kaarten op naam: betaal
kaarten. bankkaarten, kaarten van
oliemaatschappijen, zes paspoor-
33 Namen
Het ministerie van justitie van
Pennsylvania beweert dat Crafton,
onder 33 namen, over 60 betaal
kaarten beschikte. Hij doceerde,
onder vijf namen, op zeven „colle
ges" en solliciteerde zonder succes
naar 22 andere scholen, gaf grote
sommen geld uit. reisde uitgebreid
in het gezelschap van dames en
had 12 rijbewijzen en verschillende
geboortebewijzen onder verschil
lende namen op zak. De minister
van Pennsylvania heeft vastgesteld
dat Peter de W. Connaught. een
van de schuilnamen van Crafton,
dominee met de nodige papieren,
was verbonden aan de Universal
Christian Church van Louisville in
Kentucky.
Vrouwen hebben verteld dat zij
met hem uit zijn geweest nadat ze
hem door middel van advertenties
in tijdschriften in Washington en
Baltimore hadden leren kennen.
Officieren van justitie hebben brie
ven voorgelegd die hij heet te heb
ben geschreven aan Europese en
Amerikaanse vrouwen. Aan het
Shippenburg College ten zuidwes
ten van Harrisburg was Crafton als
..dr. John Byron Hext" gedurende
een herfstsemester plus drie weken
van het tweede semester als docent
verbonden. Eind januari ontdekten
een paar professoren aan Shippen
burg dat een dr. Hext hoogleraar
was geweest aan de Macquarie-uni-
versiteit in Australië. Ze vroegen
Drieëndertig namen, zestig betaalkaarten.
het hoofd van de campuspolitie,
Bowers, op 3 februari of hij het
eens wilde onderzoeken. Hij kwam
erachter dat „Hext" valse referen
ties had opgegeven. De professor
werd op 17 februari geschorst en op
10 maart ontslagen. Rector Antho
ny Ceddia stelde Crafton van zijn
ontslag op de hoogte. Toen Crafton
zich omdraaide om de kamer te
verlaten, keek hij Ceddia aan en
zei in zijn rustige baritonstem met
aangeleerd Brits accent: ..I am who
I am", alsof nu alles duidelijk was.
Tegen de tijd dat Bowers de minis
ter van justitie opbelde, had hij vijf
schuilnamen, drie stamboeknum
mers van de sociale-verzekering en
twee autoregistratienummers opge
spoord. Toen hij had ontdekt dat de
professor een woning in Lancaster
in Pennsylvania had. „kreeg ik van
Meneer X
De woning stond op naam van An
thony Williams, maar de huisbe
waarder herkende op de foto van
dr. Hext de huurder. Lancaster
grenst aan Millersville en Crafton
was aan het college van Millersvil
le leraar onder de naam dr. Peter
Hector Pearse. Op 21 maart gaat
Daniel P. Bodan van de misdaad
sectie van het ministerie van justi
tie van Pennsylvania naar het
werkvertrek van dr. Pearse. Uit de
deur komt juist een gebaarde man
met een wilde bos haar. die op weg
gaat naar zijn klas. Bodan zegt wie
hij is. Crafton deinst niet terug. Hij
krijgt twee aanhoudingsbevelen
uitgereikt, gericht aan „Meneer X".
Zijn handen trillen een beetje en
verraden voor het eerst emotie.
Pearse wordt gefouilleerd en men
neemt hem een zakmes van het
soort „Zwitsers leger" af, flesse-
trekker incluis. Hij wordt geboeid
naar het huis van bewaring ge
bracht en bekeurd wegens diefstal
door bedrog, geknoei met papieren
van de burgerlijke stand, valsheid
in geschrifte en meineed. Uit de
woning haalt de politie zaken die
als bewijsstukken kunnen dienen.
Ze vullen zestien opslagkisten van
een meter lang. Aan de hand van
deze stukken ën onderzoek van dag
tot dag pikt ze een 500-tal sporen
op. afgezien van de 50 a 60 belang
rijke sporen die komen in telefoon
tjes van betrokken burgers.
Crafton brengt tien dagen in het
huis van bewaring door alvorens
een rechter zijn borgsom verlaagt
en hem laat vertrekken naar zijn
vrouw en invalide dochter in Poto-
moac in Maryland. Crafton ver
klaart dat hij onschuldig is. Zijn
verdediger. John F. Pyfer jr.,
noemt de bewijzen van het Open
baar Ministerie, ontleend aan Craf-
tons persoonlijke bezittingen, „ge
baseerd op speculaties en insinua
ties". Het „onschuldig" wordt ge
handhaafd. zegt hij. „tot de zaak is
opgelost". De overheid van Penn
sylvania beziet Crafton als een man
die het opperste vertrouwen heeft
in zijn eigen geniale vermogen om
te bedriegen. De officier van justi
tie op zijn voorgeleiding noemde
hem een „ware kameleon van na-
Crafton zette als dr. Pearse in Mil
lersville vol vertrouwen voort wat
hij als dr. Hext door schorsing en
daarna ontslag in Shippenburg had
moeten opgeven. De plaatsen lig
gen zegge en schrijve 120 kilometer
van elkaar. Enkelen van de 62 stu
denten op Shippenburg die zijn col
leges in „Computer Programming
II" en ..Hardware-Software Sys
tems" volgden, zeiden dat „Hext"
hun zeer intelligent had toegesche
nen. maar af en toe leek te doceren
over hun hoofden heen en zonder
oog voor de werkhoeveelheid. „Ik
rangschikte hem alleen maar onder
de slechtere leraren, maar hem
partij geven heb ik niet echt ge
daan". zei er een. „Tenslotte had hij
een doctorsgraad". In Millersville
was dr. Pearse de studenten voor
gekomen als een nogal autoritair
man met de neiging hen te kleine-lij
ren als ze vragen stelden.
Paul Arthur Crafton wordt op 1 lil
juni 60 jaar. Hij is als Paul A. Co-B|
hen geboren in New York. zoon jü!
van Hyman Cohen (afkomstig uit p
Roemenie) en Bella Deutsch (uit
Oostenrijk). Hij kreeg in 1940 het
diploma van High School Abraham
Lincoln in Brooklyn. Een jaar later II
maakt hij van Cohen Crafton, wat
de sociale verzekering optekent. In
1944 doen zijn ouders dat voor de
wet ook. Zij zijn dood. Crafton
haalde aan het City College van
NeW York een diploma werktuig- p
kunde, aan de universiteit van Ma-
ryland het diploma Master of UI
Science en aan dezelfde univei
teit het ingenieursdiploma werk-I
tuigkunde.
Hoogleraar
In dat jaar gaat hij in zijn speciali-j
teit studeren aan de George-Was-|
hingtonuniversiteit van Washing-I
ton. Hij wordt er in 1960 hoogleraar!
en staat van 1971 tot 1975
neer zijn collega's hem wegstem-]
men aan het hoofd i
deling van de werktuigkundige fa-I
culteit. Zesentwintig jaar na zijn
schrijving in Washington zal hij er
nog steeds op de loonlijst staan. Hij
is ervan geschorst sinds de univer
siteit hem herkende als de dr.
Pearse die in Millersville werd
aangehouden. De universiteit heeft
hem uitgenodigd ontslag te nemen.
Zo niet dan geeft zij het hem.
Behalve in Millersville en aan
Shippenburg heeft Crafton op ver
schillende tijdstippen en gedurende
kortere of langere perioden les ge-1
geven aan uiteenlopende scholen
en instituten onder de namen Jona- ry
than D. North. David A. Gordon, |Üj
weer als Jonathan D. North. Peter j
H. Pearse en John Byron Hext. In
1953 trouwde hij. Hij er
Sonia hebben twee kinderen. Eric
van 20 en Laura Melanie van 17.
De Laatste is met hersen- en rugge- j(j
graatletsel aan een invalidenwa-
gentje gebonden. Pyfer zal, wan
neer het proces daar is, zijn verde
diging voor een groot deel toespit
sen op de enorme kosten van Lau
ra's operaties en verdere behande
ling.
De justitie heeft niet kunnen ont-1
dekken of Crafton ooit
speelde, bedrieglijk zaken deed i
de belastingen oplichtte. Onder
zocht wordt nog steeds of hij gelde-1
lijk gewin had van zijn valse iden-
titeiten. Collega's omschrijven O
Crafton als een in zichzelf gekeerd
man die zich afzijdig hield van fa- r
culteitsfeestjes. Glimlachen heeft
men hem nooit zien doen. Door zijn
baard lopen grijze haren, hij heeft
een zeer hoog voorhoofd en op zijn
rijbewijs voor Maryland staat dat
hij 1.75 meter lang en 72,5 kilo
„Een drama", zegt buurvrouw Lo-,\D
retta Trittipoe in Potomac in Mary-fad
land. „er zijn mensen die moorderu,
en op vrije voeten worden gesteldjl
Die man probeerde alleen
zijn gezin te helpen".
Twintig, dertig jaar geleden u
een Amerikaan, Ferdinand Dema- \i
ra. bijgenaamd „De Grote Bedrie-1
ger". die één rol tegelijk speelde:
arts of trappist. Tony Curtis heeft
hem gespeeld in een film. Wellicht 1
gaat Crafton de geschiedenis in
„De Grote Jongleur", omdat hij 2
veel rollen tegelijk speelde en meci t
dan één bal in de lucht had. Shake- fjf'
speare heeft gezegd dat iedere i
in zijn tijd vele rollen speelt, n
hij bedoelde niet allemaal tegelij- I
kertijd.
Wat bewoog Paul Arthur Crafton?
„Wij vragen het ons af zoals u het
zich ook wel zult afvragen", zegt
Zimmerman.
Als u éénmaal in uw hengelaarsle
ven een geep hebt gehaakt aan een
lichte lijn. en als u deze acrobaat
van de zee na een spannende strijd
waarbij hij vermoedelijk een
paar keer in zijn volle lengte boven
water sprong hebt geland, dan
bent u bijna zeker voorgoed ge
wonnen voor de geepvisserij. En als
u aan deze. volgens mij meest ele
gante vorm van zeevisserij wilt be
ginnen dan is de tijd: nu.
Waar?
In beginsel langs alle stranden en
dijken van 't goede vaderland, van
Cadzand in Zeeuws-Vlaanderen tot
Delfzijl in Noord-Groningen. Maar
de beste stekken zijn de monding
van de Westerschelde (beide zij
den), de stranden van Breskens tot
Ouddorp op Goeree, de Ooster-
schelde, in Noord-Holland de
Hondsbosse Zeewering, de dijken
bij Den Helder, de stranden van
Texel, de Afsluitdijk, de dijk rond
om Harlingen. Zoals u ziet: keus
genoeg.
Wanneer?
Een wijdvertakt misverstand wil
dat geep in mei en juni wordt ge
vangen en daarna ho. Maar neen:
geep is tot ver in september en als
het zacht weer is nog wel tot in ok
tober met succes te belagen. Beste
periode: eind mei tot half augustus.
Portret van de geep: lang en slank
als een aal. maar zilverkleurig, en
met een lange, spitse vogelbek.
Hard is die bek. en vol kleine,
vlijmscherpe tanden. Conclusie
nummer één: vis met kleine, scher
pe haken. Aanbevolen zijn Mustad
1253A, Mustad Beak, Blue Aber
deen, Carlisle 3194, Limerick 2.
Geep trekt in de late lente naar
onze kust om te paaien. Tot 1932
trokken ze vooral (in scholen van
tienduizenden stuks) naar de Wad
denzee waar in de zeegrasvelden
werd gepaaid. Maar in '32 maakte
een ziekte nagenoeg een einde aan
de uitgestrekte zeegrasvelden daar.
Gepen zijn daarna hun eieren gaan
afzetten op roodwieren die vooral
op de laagwaterlijn langs de zeedij
ken groeien. Conclusie nummer
twee: geep is geen bodemvis maar
een hoogzwemmer en moet dus
drijvend bevist worden. Met dob
ber en onderlijn. Beste dobber: de
Stabilo, een uitvinding van Iwan
Garay uit Eindhoven en alom, in
vele gewichten, verkrijgbaar. De
dobbers van 30 en 50 gram zijn
voor de geepvisser het geschiktst.
Ze worden verkocht met groen lijf
je en oranje kop; mag ik u aanra
den die kop subiet zwart te verven?
Oranje lijkt me een kleur die vis
eer afschrikt dan lokt, en zwart is
voor een visser op grote afstand te
Geen zeepook
ker 3,60 meter lang is gewenst. Niet
een zware zeepook dus. maar eer
een hengel die in het binnenwater
voor snoekbaars zou worden ge
bruikt. Daarop een lichte molen
(een zeemolen kan natuurlijk ook
maar omdat de goede geepvisser
zijn hengel in de hand houdt,
wordt dat ding op den duur toch
wel wat erg „gewichtig") met 25-00.
De Stabilo-dobber heeft een oog
van boven en een oog beneden.
Gek genoeg moet u dat oog bene
den niet gebruiken. U zet de hoofd
lijn èn een onderlijn van één a an
derhalve meter aan het bovenste
oog vast. Ook bij verre worpen ko
men hoofd- en onderlijn dan nooit
in de war. Verklaren kan ik dat
niet maar 't is gewoon zo.
De onderlijn wordt bezwaard met
één loodhageltje van een gram of
drie. of liever nog helemaal niet.
De haak wordt beaasd metoh,
keus genoeg! Belgen (en de beste
geepvissers die ik ken zijn Belgen;
bij de Zuiderburen is deze visserij
heel populair) vissen met reepjes
zalmvel. Nee nee nee, niet direct
uitroepen dat dit overdreven luxe
is; op vele grote markten zijn aan
viskramen zalmsnippers te koop,
niet duur. Knip reepjes van een
halve centimeter breed en drie
centimeter lang, met een stukje
van dat zeer taaie vel eraan, prik
tevoren een gaatje in dat vel, mon
teer het zo aan de haak dat het
fladdert. Ander prima aas: een
reepje uit de buik van een makreel,
van een bot, van een schar, als het
maar wit is. Ook een gekookte gar
aan geepvisserij te beginnen. Langs alle stranden en dijken van ons land zijn ze te verschal-
naal wil wel. Of (dat doe ik graag,
het is namelijk heel gemakkelijk)
een reepje ontbijtspek en zodra er
een geep is gevangen verder azen
met een reepje gesneden uit de
staart van die geep. 't Zijn namelijk
kannibalen.
Liefdesspel
Geep wordt langs de dijken vooral
gevangen „over de vloed", dus van
een uur voor tot een uur na hoog
water, langs de stranden vooral
rondom de eb. En soms ziet de vis
ser, op een stille dag als het water
vlak en blak is, steeds scholen geep
spelen aan de oppervlakte, soms
half boven water springen,
maargeen animo voor ook uw
verleidelijkste aas, aangeboden na
uw knapste worp. De verklaring is
eenvoudig: de gepen zijn bezig met
hun liefdesspel en als die vorm van
vermaak aan de orde is eet mens
noch dier.
Er zijn een aantal populaire geep-
stekken, met name die waar het fel
stroomt, en daar staat men op
mooie dagen dan ook vaak schou
der aan (vooral Belgische) schou
der. En onder die geepbelagers
vindt men dan ook altijd wel ar
tiesten die als dobber een soort
knalgele tennisbal gebruiken. Ak
koord, je krijgt er het aas einde
loos-ver mee weg, maar die bal
raakt wel met een doffe knal het
wateroppervlak, en geep is wel
goed maar niet gek, die trekt ge
woon verder uit de kant. Goede
raad: vis op die „superstekken" bij
voorkeur in alle vroegte of tegen
de schemering, dan is het er meest
al stil. Tweede goede raad: „U kunt
toch wel dansen al is het niet met
de bruid", placht mijn grootmoeder
te zeggen. Ofwel: voor wie goed en
geconcentreerd vist is letterlijk
overal langs strand en dijken geep
te vangen en echt niet alleen op die
superstekken.
In de hand
optuigen, b. na de inworp niet de
hengel neerleggen en wachten op
wat komen gaat. maar de hengel
steeds in de hand houden, de dob
ber en vooral ook de omgeving van
de dobber continu in de peiling
houden. Omdat u drijvend vist met
een onbezwaarde of nauwelijks be
zwaarde lijn. drijft het aas. een goe
de meter van de dobber af, aan de
oppervlakte van het water. Vaak
zult u nabij uw aas éven een geep-
staart boven water zien zwaaien
nog voordat er beweging in uw
dobber zit. Let op: het aas is waar
genomen. Gebeurt er niets, probeer
dan de geep tot activiteit te verlei
den door de draad één of twee mo
lenslagen op te winden. Schiet de
geep toe. en is uw haak echt goed
scherp, dan is een korte tik genoeg,
en hangen.
Dril de vis rustig. Niks van snel-
snelsnel indraaien. Zorg er voor dat
de slip van uw molen goed is afge
steld, in de eerste plaats omdat
geep, als ze wat ouder is, heel wat
mans is, in de tweede plaats omdat
ook een zeebaars zich wel eens aan
uw geepaas wil vergrijpen en dat
zijn mannetjesputters hoor! Maar
zoals gezegd: een flink uit de klui
ten gewassen geep kan er ook wat
van. Hoe groot ze worden? Wel, het
Nederlands record staat overi
gens al negen jaar lang! op naam
van M. W. van der Garde te
Schoorl, die op 28 april 1974, dus
hartstikke vroeg in het jaar, een
geep van 80.5 cm ving met een ge
wicht van 950 gram. Zo staat het in
de lijst van de Nederlandse Com
missie record-zeevissen. Maar er is
al eens een grotere geep in ons land
gevangen, in de Oosterschelde,
door een verpleegster die voor het
eerst van haar leven een hengel in
de hand hadDat was in 1965,
haar geep was 91,5 cm lang; we we
ten dat omdat die vis toen werd
aangemeld voor de Kanjercompeti
tie die de KRO in die jaren hield.
Geep is niet alleen een prachtige
sportvis, geep is lekker ook. Nogal
wat mensen willen er niet aan be
ginnen omdat de graat van de geep
felgroen is. Wees gerust, dat is niets
giftigs. Het allerlekkerst is geep als
u haar rookt, in die rookkistjes die
al jaren in de handel zijn. U eet er
uw vingers bij op!
A. C. W. v.d. VET
