wtttr Wonder-oma Kiss Riemvis in Dolle Volle maandag P Elisabeth-concours waar de prinses haar tanden in zette rnoioom Beheerste aanpak van eerste Beethovenconcert KUNST CeidaeSotvifl/nt VRIJDAG 27 MEI 1983 PAGINA 1 De gelaarsde Kat op laatste benen DEN HAAG De Haagse Co rned ie speelt woensdag 1 en donderdag 2 juni in de Konink lijke Schouwburg de laatste ex tra voorstellingen van het to neelstuk „De gelaarsde kat", naar Ludwig Tieck in de be werking van Guido de Moor en Watze Tiesema. „De gelaarsde kat" is een sprookjesachtige sa tire op het toneelbedrijf, het to neel en het publiek. In deze „Kat" die van een geheel nieu we tekst is voorzien, is het to neelgezelschap erin geslaagd een stuk in te studeren dat veel gelijkenis vertoont met het ge lijknamige sprookje. Jules Rooyaards in zijn rol van Russische leider Amnesty Wladimov in West-Duitsland FRANKFORT De Russi- sche schrijver Georgi Wladi mov is gisteravond in Frank fort aangekomen. De leider van de Sowjetrussische afde ling van Amnesty Interna tional had van de autoritei ten in zijn land een uitreisvi sum voor een jaar gekregen om naar de Bondsrepubliek te gaan, waar hij door de universiteit van Keulen was uitgenodigd. Britse prijs voor romantische literatuur LONDEN Margaret Elizabeth Trask die in de jaren '30 en '40 verscheidene succesvolle liefdesromans schreef, heeft 400.000 pond (ongeveer 1,8 mil joen) nagelaten aan een stichting die jaarlijks een prijs moet toekennen tot bevordering van de romantische litera tuur. Voor deze onderscheiding komen alleen schrijvers onder de 35 jaar in aanmerking. De schrijfster overleed in januari van dit jaar op 88-jarige leeftijd. Hoe hoog de prijs wordt, is nog niet uit gerekend. Hij zal in elk geval hoger zijn dan alle bestaande Britse letter kundige prijzen. De hoogste is nu de Booker McConnell-prijs van ruim 10.000 pond (circa 45.000). POOLSE MUSICI VRAGEN ASIEL IN BONDSREPUBLIEK BAD KISSINGEN Twee Poolse musi ci hebben in de Bondsrepubliek om poli tiek asiel gevraagd nadat zij hadden deel genomen aan een internationale Pink sterwedstrijd voor fanfareorkesten in de buurt van Bad Kissingen. Volgens de plaatselijke overheid vroegen de 21-jari ge Peter Wojciechowski en de 26-jarige Krizstof Ozyz asiel na een optreden in de Beierse stad Hammelburg met een orkest uit de Poolse mijnstad Wodislaw. Een derde Poolse musicus verliet de groep maandag en reisde naar de stad Essen. Of hij van plan was daar asiel te vragen is niet bekend. NTB waarschuwt voor duizendpoot DEN HAAG Middels het blad Muziekwereld waarschuwt de Ne derlandse Toonkunstenaarsbond NTB voor de 47-jarige duizendpoot Adrianus Henricus Dijkers die, vol gens het blad „momenteel gratis kost en inwoning van de Staat ge niet". Dijkers zou onder de volgen de namen optreden: Henri van Deijk, Henri Adriano, Henri van Deik, A. Cramers, Joko Schoon- brood, Henri Dé Prod., Henri An- driano Prod., Van der Meer Prod., Artist Promotions, Super Sound Ar tist Prom, en Starway muziek-, show-, reklame- en modellen bu- ,,Den Haag heeft een beetje de naam dat er op theatergebied weinig nieuws gebeurt. Wij heb ben gemerkt dat de wer kelijkheid heel anders is. Je moet alleen niet achter je bureau blijven zitten, ma§tr aktief op zoek gaan. Dan vind je heel veel mensen die met de meest fantastische en onver wachte dingen bezig zijn. Van heel maf tot heel se rieus, er is genoeg". Mar cel Dekker en Henze Peg- man, beiden in dienst van het Theater aan de Ha ven, kijken tevreden te rug op een jaar lang orga niseren van een maande- lijksde theaterhappening, de Dolle Volle Maandag. „Het is een voortzetting van de drie jaar geleden gestarte open podiumavonden in dit zelfde theater. Dat gebeurde toen elke twee weken en had meer het karakter van een avondje tussen de schuifdeu ren, een beetje oubollig ook. Langzamerhand werd het ni veau minder en daardoor ook de publieke belangstelling. Maar duidelijk was dat er be hoefte was aan iets dergelijks in een andere vorm. Toen heb ben we gekeken wat er op dit gebied in Amsterdam gebeur de. Het theater de Engelenbak organiseert al jarenlang zijn „Open Bak" en met groot suk- ses". Daarvan heeft het tweetal het idee van de presentatie over genomen. Elke maand is er een andere bekende Hagenaar die de verschillende optredens aan elkaar praat. „Dat zijn steeds mensen die een raak vlak hebben met het Haagse theatergebeuren." Om een paar namen te noemen uit het afgelopen seizoen: ex-wethou der van Cultuur Roebroek, Guido de Moor van de Haagse Comedie, Peter van der Lin den, akteur bij de Appel en de Haagser dan Haagse Harry Touw. „Ieder van die mensen deed zijn werk op een heel ei gen manier. Harry Touw tapte zijn moppen en Peter van der Linden verwerkte zijn prach tige vertellingen in het pro gramma. Zo kreeg elke avond zijn eigen sfeer." Een ander belangrijk ingre diënt is de „Markante Hage naar". Henze Pegman heeft elke maand op het toneel een interview met die persoon. „Je moet dus steeds weer op zoek naar een kandidaat. Gelukkig heeft het tv-programma Showroom zich met veel Haagse mensen bezig gehou den. Uit dat programma had den wij bijvoorbeeld Gré van der Burg. de vrouw die hier in haar woning in Scheveningen aan veertig katten gastvrijheid biedt. Of Han „Lampie" Veen- dorp, de gloeilampenrepara teur, die voor het publiek- een cursus lampentikken gaf, waarbij de zaal bijna voortdu rend in een lachstuip zat". Het tweetal is overigens heel voorzichtig met de mensen die ze op die manier te kijk zetten. „We bereiden elk interview nauwkeurig voor met de men sen. Ze weten precies wat er met ze gebeurt. Er is ook geen sprake van dat ze uitgelachen worden. Integendeel, de zaal krijgt begrip voor mensen die anders zijn dan het gemiddel de". Van de voldane terugblik naar de toekomst. Komende maan dag is er weer een vol pro gramma. De presentatie wordt verzorgd door poppenspeelster Felicia van Deth, die een paar van haar poppen meeneemt. Als markante Hagenaar is deze keer uitgenodigd „Won der-oma Kiss Riemvis", bij ve len bekend van Showroom. Ze maakt kledingstukken die meer hebben van kunstobjek- ten. Dat doet ze met een ver bijsterend vakmanschap, zon der dat ze ooit enige kunst opleiding heeft gehad. Ze werkt meestal in „trance", soms dagen achtereen zonder te eten of te slapen. Henze Pegman: „We zijn bij haar thuis geweest. Een flat in Rijs wijk, tiende etage. Als je bin nenkomt zit je ineens in een bijna surrealistische omgeving. Het hangt er vol met werk stukken die ze gemaakt heeft en in de hoek staat een heel klein ouderwets naaimachien- tje, waar ze dat allemaal op heeft gemaakt. Een wonderlij ke vrouw". Naast het vraaggesprek wordt er ook door een aantal model len wat van haar werk ge toond. Verder staat op het pro gramma het duo W. T. de Smart, met een liedjes pro gramma vol kommer en kwel, de acrobatenformatie Lazarus en het duo-De Moot met een absurdistisch theaterprogram ma. De muzikale begeleiding wordt verzorgd door het RoHa Wonder-oma Kiss Riemvis" in een van haar creaties. Huisorkest. Die groep Haagse loop van de „Dolle Volle" be- tember weer door. „We zijn al en Rotterdamse muzikanten gint er een swingend nacht- weer op zoek naar artiesten, geeft overigens in een andere concert. Er zijn nog tien avonden te formatie als de RoHa-Bigband De Dolle Volle Maandag gaat vullen". nog een primeur weg. Na af- het komend seizoen vanaf sep- TON VAN DE LANGKRUIS Collectie Noske muziekhistorisch documentatie centrum van Donemus DEN HAAG De omvangrij ke Neerlandica-collectie van de violist Willem Noske is de laatste tijd meer en meer in de belangstelling gekomen. Vorig jaar moesten al 800 verzoeken om informatie worden behan deld. Een verdere uitbouw en een doeltreffende exploratie kon echter met particuliere middelen niet langer worden gegarandeerd. Daarom hebben voornamelijk het ministerie Y$n WVC en het Prins Bern- hard-fonds het mogelijk ge maakt de verzameling in stand te houden en ter beschikking te stellen van Donemus, het na de laatste wereldoorlog in Am sterdam opgerichte documen tatiecentrum voor hedendaag se Nederlandse muziek. Het lag geheel in de lijn van de ontwikkeling het moderne componeren in ons land in het juiste historische perspectief te plaatsen. De collectie Noske omvat ruim 40.000 Nederlandse composi ties, ongeveer 2000 boeken, veel tijdschriften en duizenden documenten in mappen. Voor lopig blijft deze collectie ten huize van Noske aan de Haag se Frederik Hendriklaan, waar bezoek na afspraak mogelijk Bij de officiële opening zei Do- nemus-directeur Starreveld dat Donemus zijn oorspronke- ADVERTENTIE. boekhandel PAAGMAN Fred. Hendriklaan 217B 's-Gravenhage - Tel. 070-512041 H. Ravensteijnplein 42 Rijswijk - Tel. 070-984050 Winkelcentrum Leidsenhage Leidschendam - Tel. 070-271202 Papsouwselaan 236 Delft - Tel 015-611668 lijke taak: het documenteren en promoten van eigentijdse Nederlandse muziek primair moet blijven stellen. Het be leid van de nieuwe historische afdeling zal vooreerst gericht zijn op het samenstellen van een systematische catalogus, het bewerkstelligen van acqui sities van andere collecties en het openbaar maken van het belangrijkste aanwezige mate riaal. Noske zal zich daar als conservator mee belasten en ook samenwerking tot stand brengen met verwante instel lingen. Voor het publiceren van bladmuziek, boeken, ge schriften en grammofoonpla ten hoopt men nieuwe fondsen te kunnen aantrekken. Buslijn naar oud Leiderdorp LEIDERDORP —Er komt een rechtstreekse busverbin ding tussen Winkelhof en oud- Leiderdorp. Daartoe wordt lijn 48 van het Sint Elisabethzie- kenhuis doorgetrokken via de Hoogmadeseweg en Maurits- singel naar het nieuwe eind punt bij het viaduct van rijks weg A4 in de Hoofdstraat. Deze mededeling deed wet houder J. Bezemer gisteravond tijdens de vergadering van de raadscommissie Financiën en Economische Zaken. Wethouder Bezemer baseerde zijn mededeling op een aanbe veling uit het rapport lijnvoe- ring openbaar vervoer in de agglomeratie Leiden dat dezer dagen zal verschijnen. De aan beveling moet nog de goed keuring krijgen van de Rijks verkeersinspectie. Het zal ove rigens nog tot 1 mei 1984 du ren voor de doortrekking van lijn 48 een feit is. Het comité dat zich heeft beijverd door een rechtstreekse busverbin ding tussen het oude en nieu we Leiderdorp ziet thans haar actie met succes bekroond. Ook vanuit de commissie Ver keer en Vervoer en de ge meenteraad is verschillende malen op de situatie gewezen dat men alleen via het station Leiden van of naar het oude dorp per openbaar vervoer kon rijden. Eerste Beethovenconcert door het Rotterdams Philharmonisch Orkest o.l.v. Bernhard Klee. Solisten in de 9e symfonie: Jill Gomez, Carolyn Watkinson, Keith Lewis en Ivo Ingram. Medewerking door het Philharmonisch Koor Toonkunst o.l.v. Jan Eelekam. De Doelen, Rotterdam. Ondanks de staking bij het openbaar vervoer was de Doelenzaal gisteravond uitstekend bezet. Het Rotterdams Philharmonisch Orkest gaf het eerste in een serie van drie Beethovenconcerten met delen uit Goethes treurmuziek „Egmont" en de negende symfonie, waaraan medewerking werd verleend door het Phil harmonisch Koor „Toonkunst", voortreffelijk geleid door Jan Eelkema. Voor het orkest stond Bernhard Klee, die Generalmu- sikdirektor is in het Duitse Diisseldorf, een functie die ook en kele jaren werd bekleed door Willem van Otterloo. Reeds in maart 1981 deed Bernhard Klee zich in Rotterdam kennen als een bescheiden dirigent, zo ook gisteravond. Vanwe ge kiespijn van de sopraan Jill Gomez moest haar aandeel in de Egmontmuziek vervallen en eens temeer hingen de onderdelen als los zand aaneen. Fraai, doch weinig spectaculair vertolkt. En zo was het al weer snel pauze, want de negende symfonie laat zich moeilijk combineren. De inwoners van Lissabon krijgen deze werken te horen op 1 en 2 juni, het Rotterdamse orkest maakt een klein uitstapje naar Portugal. Jammer voor de Toon kunstleden dat in Portugal het Gulbenkian Koor meewerkt, zij hadden na de Mahler van vorige week en deze Beethoven een dergelijke trip wel verdiend. Bernhard Klee gaf de symfonie een weloverwogen, beheerste en evenwichtige aanpak. Uit het hoofd dirigerend schonk hij aan dacht aan detail en afwerking, degelijk werk, maar niet adem benemend. Solistische medewerking werd verleend door Jill Gomez, Carolyn Watkinson. Keith Lewis en Ivo Ingram, zij le verden kwaliteit. Op 2 juni speelt het Amsterdams Philharmo nisch Orkest in deze serie. ADR..HAGER BRUSSEL Het Elisa beth-concours, waar de Braziliaanse Eliane Ro- drigues deze week met het vierde pianoconcert van Beethoven de sterren van de hemel speelde en waar de Nederlander Rian de Waal zich bij de laatste 12 wist te plaatsen, is geboren uit een toeval lige ontmoeting tussen een prinses en een musi cus. Het was in het voorjaar van 1900, toen ter ere van de toe komstige vrouw van koning Albert, de 24-jarige Elisabeth van Beieren, in Brussel een concert werd gegeven onder leiding van de hofkapelmees- ter Eugene Ysaye. Na de uit voering bezocht de prinses de kapelmeester in diens kleed kamer om hem te complimen teren. Vooral voor diens vioolsolo. Elisabeth vertrouw de bij die gelegenheid Ysaye iets toe, wat de Belgen pas na haar huwelijk op 2 oktober 1900 mochten vernemen, na melijk dat zij twee uur per dag besteedde aan vioolspe- Tussen de prinses en de musi cus ontstond een grote vriendschap. Zij bezocht al zijn concerten en hij kwam bijna dagelijks op bezoek om haar te adviseren bij haar vi oolstudie. Tijdens de gesprek ken, die altijd over muziek gingen, groeide het plan om jonge, veelbelovende musici te helpen op weg naar het concertpodium. Toch duurde het nog tot 1929 voor de eerste stap gewaagd werd met de oprichting van een stichting onder leiding van de hofkapelmeester, die gelden bijeen bracht om jonge talenten les te kunnen laten geven door oude meesters. Gedachte Het was niet helemaal was de prinses wilde. Zij speelde met de gedachte om een concours te organiseren, waarvan de winnaars nog nauwelijks hulp nodig zouden hebben om hun weg in muziekland te vinden. Door de dood van Ysaye in 1931 en van koning Albert in 1934 duurde het nog tot 1937 voor Elisabeth' eindelijk haar wedstrijd kon organiseren. Het succes was fantastisch. Uit de hele wereld kwamen 114 violisten naar Brussel, van wie er 74 door de eerste selectie kwamen, van wie er dan v/eer 56 aan werkelijk optreden toekwamen. De uit eindelijke winnaar werd de man wiens naam nooit meer vergeten zou worden: David Oistrach. „De wedstrijd", schreef Elisa beth in 1938, „moet een ware betekenis krijgen en daarom moeten wij tegelijk zijn uit sluitend muzikaal en vol strekt internationaal karakter bewaren. Het publiek mag er niet naar toegaan zoals naar een sportwedstrijd. Wij willen ten dienste staan van de mu ziek en niet alleen uit naam van de toehoorder, maar ook uit die van de deelnemer". Wereldfaam 1938. Het was het jaar. waarin het concours geheel in het te ken zou staan van de piano en ook nu kwam er weer een winnaar naar voren, die we reldfaam zou krijgen, Emil Guilels. In dat jaar werd ook besloten, dat het concours achtereenvolgens open zou zijn voor violisten, pianisten en componisten, om na een jaar rust opnieuw met de vio listen te beginnen. Door de oorlog werd de rustperiode wat langer dan gepland en ge wenst, maar direct na de oor log zette Elisabeth opnieuw haar tanden in het project. In 1950 begon de reeks weer die tot nu toe niet onderbro ken zou worden. Tot haar dood op 23 november 1965 zou Elisabeth er zich daadwerke lijk mee blijven bezighouden. Sinds 1950 voltrekt het con cours zich volgens ijzeren wetten. Nog steeds komen vanuit de hele wereld, weken soms maanden voor het daad werkelijke concours, veelbelo vende kunstenaars naar Brus sel. Zij mogen niet jonger zijn dan 17 en niet ouder dan 31 en zij betalen als inschrijfgeld een bedrag van f 75,-. Uiterlij ke datum van inschrijving: de 15e januari van het jaar van de sessie, zoals de Belgen het concours ook wel noemen. Na de eerste schifting, wat een reuze karwei is omdat er, net als dit jaar, altijd ongeveer 100 inschrijvingen zijn, wor den er 24 uitverkoren om, op nieuw in het conservatorium, een tweede proef van be kwaamheid af te leggen. De helft valt dan af. De andere helft ziet dan al zijn verdere carrière geholpen door het feit dat hij of zii tot de finalis ten van het isiisabeth-con- cours heeft behoord. Voor de 12 finalisten begint dan een kluizenaarsleven. Ze worden afgezonderd in de muziekkapel Koningin Elisa beth in het zuiden van Brus sel en vanaf dat moment mo gen zij niet meer in contact treden met de buitenwereld. De afzondering is zo streng gereglementeerd, dat zij zelfs geen brieven mogen schrijven of ontvangen. De boze buiten wereld bestaat niet meer. Ze mogen alleen nog maar stude ren, studeren, studeren. Op hun eigen keus en op het tot het moment van afzondering geheim gehouden muziekstuk, dat speciaal voor het concours is gecomponeerd. De opgave voor de deelne mers is niet gering. Voor de eerste schiftingsproef moeten de pianisten 6 virtuositeitstu dies. 1 sonate, opgelegd door de concoursleiding en 1 be langrijk werk naar eigen keu ze laten horen. Bij de tweede selectie moeten zij een prelu de, 6 belangrijke werken met verplicht een klassieke sona te, een moderne sonate of sui te en een weck van Belgische origine ten gehore brengen, maar ook een nog niet uitge geven werk van een Belgi sche componist, dat ze pas on der ogen krijgen bij toelating tot de tweede selectie. Op de finale, waarvoor zij een week de tijd krijgen, worden zij tenslotte beoordeeld op een stuk naar eigen keuze en het reeds genoemde, geheim ge houden werk. Als vanavond de laatste pia noklanken in het Brusselse Paleis voor Schone Kunsten geklonken hebben, zal het ze ker nog enkele uren duren voor bekend is wie de eerste prijs in ontvangst kan nemen. Voor de uitverkorenen, die dit jaar een plaats in het Pa leis voor Schone Kunsten konden veroveren, was er deze week een echte favoriet, de 23-jarige Eliane Rodrigues. De Nederlander Rian de Waal zal de eerste plaats niet berei ken. zo mag verondersteld worden, maar met elke klas sering binnen de eerste 12, die hij ondanks de zware concur rentie al bereikt heeft, be vindt hij zich in goed gezel schap van enkele andere pro minente Nederlanders, die al eerder de finale bereikten. Dat lijstje luidt: Theo Olof, 4e prijs viool in 1951, Kees Koo- per, 12e prijs in datzelfde jaar, Matthijs Vermeulen, 5e prijs compositie in 1953, Luctor Ponse, 10e prijs in datzelfde jaar, Herman Mulder, 3e prijs compositie in 1961, en op nieuw Luctor Ponse, 3e prijs compositie in 1965. AAD JONGBLOED Raad Oegstgeest tevreden over Haaswijk OEGSTGEEST De ge meenteraad van Oegst geest is tevreden over dj ontwikkeling van Haas wijk. Eerder deze wij had de bewonersverenj ging van de nieuwe wijl kritiek laten horen. Mö J name vond men dat er tj weinig voorzieningei (scholen) waren. De raaj t deelde die mening niet. d De heer P. van Veen (CD4l: drong in zijn betoog er op aa h dat de voetgangersbrug ovj k het kanaal niet meer in 4 c plannen als promemoriepoi h vermeldt mag staan. Hij veiv zocht het college hier met hf li Bouwfonds Ned. Gemeente) S' over te gaan praten zodat d d kosten van de brug in het pr( h gramma Haaswijk kunnej E worden opgenomen. Hij stelóg voorts dat de „structuurschets h een uitstekend beeld geeft va 1< hoe Haaswijk er in de to« f' komst gaat uitzien. e „Met het verschijnen van d ti Haaswijkinformatie heeft h| li vertrouwen in de toekom) P van Haaswijk een verstevigii) ondergaan", aldus de socialist e mevrouw Bosman. De liberal k Rijks toonde met betrekkine tot de Haaswijkpapieren ve| waardering voor al het werl Z' dat de ambtenaren er aan b s| steed hebben. Hij vestigde oi 1< der meer de aandacht op c e groenvoorziening en het ve e keer in de nieuwe wijk. Rijl k voelde zich bijzonder blij nT t< de toezegging dat er in HaqS| wijk een gelegenheid kon b waar gehandicapten de vi k sport kunnen beoefenen. sl In zijn antwoord verklaart n wethouder Van Hazel vi si openbare werken alles in h werk te stellen met betrekkij tot de verwerking van de k< ten en de realisering van e L voetgangers-fietsersbrug o\ het Kanaal. Over do bovt nersvereniging had hij mind waardering. „De verenigiH- heeft van de gemeente vóóri_ formatie verkregen. Ik vi het uiterst onelegant om, votjJ) dat de raad beslist, dan infa matie naar buiten te brenge Voor aanvang van de vergat ring werd mevr. P. H. Smi Witvliet herdacht, die woeiL dag op 84-jarige leeftijd I* overleden. Zij was in de per de 1958-1966 raadslid en spa de zich enorm in op ma M schappelijk gebied. Vanwe p die inzet werd zij op haar ste verjaardag benoemd ere-burgeres. Complimenten voor bibliotheek OEGSTGEEST - verhoging van de contri* butie voor de lezers van* de Oegstgeester openba-Jr® re bibliotheek heeft niefr3, geleid tot een terugvalt— van het aantal lezers da(|E boeken komt lenen. Dit|g werd gisteravond opge-, merkt in de gemeente^ raad toen de begrotingdl van de bibliotheek tei*e< sprake kwam. Er waren" vorig jaar zelfs 20%'ne meer uitleningen, het-^9' geen pleit voor de kwalPa< teit van het boekenbe*"1 stand. Zowel de heren1" Van Veen (CDA) ei£e Heilbron (VVD) lieterf^ zich lovend uit over hefe werk van het biblio{re theekpersonecl. „De wij*er ze waarop men de begro ting heeft opgesteld isEl een voorbeeld voor vefl len", aldus de heer Heilj bron. De raad ging akj" koord met de „rekening Se 1982". ADVERTENTIE Hn uzflónercpw- KINDERLEED- TERRE DES HOWES H6UTKINDEREN IN OJTWIKHELJNGS4ANEEN, GEEF WATLW HART UNO INGEEFT B^>t tnvTERRE f\ f ces Hemes- v/des5e, DFN HAAö: hommet' nederland Ba) Deze aktie werd med£°) mogelijk gemaakt dooi.se ien nutsspaarbankéan

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1983 | | pagina 16