Zuid-Afrika
dreigt met wraak
na bomaanslag
ar
II
II
Appelsap
pinksteren
maar weinig zon
!d van Thijn
lurgemeester
msterdam
^Fransen
jebruiken
Nederlands
plutonium
|oor aanmaak
kernwapens"
Weekvoorde
Q,
ï'éif
és
JÉP
gr
'M
BON:
Zaterdag 21 mei 1983, 74e jaargang no. 22582
DAGBLAD
VOOR
ZUID-HOLLAND
Uitgave Westerpere, behorende tot Sijthoff Pere. Apothekeredijk 34,2312 DD Leiden, Po6tbus 112300 AA, tel.071 122244. Giro 103003 Bank:Amro-bank! N.V. Leiden.
Diredeur-hoofdredacteurMHallewas, ChefredacteurWim Buijteweg. Advertenties; (excl.BTW) /0,56 per mm, kleintjes /0,34 per mm. Abonnementen: (incl.BTW) per maand 20.41 (uitsl.aut.betalingjjw'taa] /61,25, jaar 233,50.
Klachten bezorging: maandag t/m vrijdag van 18.00 tot 19.00 uur, zaterdag van 14.00 tot 15.00 uur tel. 071-122248. Lcae nummers/050
12.25
13.43,
:?jVan onze parlementaire
i redactie)
IN HAAG Het kabi-
ggl heeft het PvdA-Twee-
l3'g4Kamerlid Ed van Thijn
12 2!}) benoemd tot burge-
59Jester van Amsterdam.
8.ggn Thijn zal het ambt op
8.9$juni aanvaarden als op-
5.9dger van burgemeester
I0.95)lak die met pensioen
I4.5(fet. Van Thijn keert met
8 benoeming terug naar
10.5(3) stad waar hij in 1962
3-9jj PvdA-gemeenteraads-
,4-5c) zijn politieke carrière
Van Thijn
kabinet heeft na een stemming Van Thijn verko-
I boven de tweede kandidaat voor het ambt, het
IA-Tweede Kamerlid Jos van Kemenade. De com-
;aris van de koningin in Noord-Holland had Van
ïenade overigens als eerste op de voordracht ge-
tst. Deze liet in een reactie op de benoeming van
rivaal weten „er niet de pest in te hebben" niet
>zen te zijn. „Wij wisten van elkaar dat wij beide
hikbaar waren en dat er één gekozen moest wor-
aldus Van Kemanade. PvdA-fractieleider Den
toonde zich verheugd over de benoeming van
Thijn. Den Uyl stelde dat Amsterdam een prima
gemeester krijgt. Hij zei te hopen dat Van Keme-
de nu hij geen burgemeester is geworden in ieder
^kal voor de Tweede Kamerfractie behouden zal
i jven. Van Kemenade wilde daar gisteren nog niet
...15fen onze parlementaire redactie)
i£N HAAG De PvdA-Kamerleden Ter
tiek en Zijlstra willen van minister Van den
...isoek (Buitenlandse Zaken) informatie heb-
...I9n over levering van plutonium, afkomstig
(n de kerncentrale Borssele, aan de Franse
jper.Phenix kerncentrale. Met de levering
a het plutonium worden in Frankrijk kern-
ipens gemaakt, aldus de Kamerleden.
baseren zich daarbij op het feit dat de Franse re-
ing weigert de veiligheidseisen van Euratom inza-
het vreedzaam gebruik van materialen voor de
ncentrale Super Phenix van toepassing te verkla-
i, omdat de installatie ook voor militaire doelein-
wordt gebruikt.
Beek en Zijlstra wijzen verder op uitlatingen van
r gcfdirecteur van het Franse bureau voor kernenergie
.A dat plutonium, dat in de Super Phenix gebruikt
).75|gemaakt wordt, niet onderworpen is aan regelin-
-»eh waarbij vreedzaam gebruik daarvan gewaarborgd
Volgens beide Kamerleden kan uit de houding van
,Franse regering en de uitlatingen van de CEA-di-
jteur geconcludeerd worden dat plutonium van
rssele indirect gebruikt wordt voor het maken van
\95frnwapens. Ter Beek en Zijlstra willen dat Van den
maatregelen neemt om dat te voorkomen. De
lde kamerleden hadden reeds eerder hierover vra- -
\250i, die evenwel onbeantwoord bleven.
',50(;
i.25iG heeft geen bezwaar tegen
'.f^atis appelsap op school
IN HAAG De Europese Comissie heeft er geen
waar tegen als uit de handel genomen appels wor-
verwerkt tot appelsap, dat gratis op scholen
irdt verstrekt. Aldus de EG-commissie in antwoord
vragen van een Belgisch lid van het Europees par-
nent. Maar de commissie zal geen initiatief nemen
'■'ö1 deze Belgische, Franse en Griekse gewoonte ook
fandere lidstaten in te voeren.
L75(
léI
r.75(Fi
>-7C
Wegpiraat stalt paard
en wagen aan de bar
HAARLEM Een dronken wegpi
raat beëindigde gistermiddag een wil
de tocht door Haarlem, door zijn ver
voermiddel wel wat erg slordig te par
keren. Met zijn gehuurde paard en
wagen reed hij namelijk een café bin
nen, waar de kastelein tot zijn grote
ergernis moest vaststellen dat de vier
voeter juist hier toegaf aan zijn drang
tot urineren. Voordat de man zijn
oaard en wagen in het café stalde, had
hij overigens al een aanrijding met
een personenauto achter de rug. De
koetsier werd door de politie meege
nomen om zijn roes op het bureau uit
te slapen. Paard en wagen mochten
na het opmaken van het proces-ver
baal naar hun thuis terug.
Thatcher op stap
in Maggie-bus
LONDEN Premier Margaret
Thatcher van Groot-Brittannië be
schikt voor haar campagne-reizen
over een speciale voertuig, de zoge
noemde „Maggie-bus", die voor de
gelegenheid het Latijnse devies
„Industriae Nihil Impossibile" (Bij
Nijverheid Is Niets Onmogelijk)
heeft meegekregen.
De bus is uitgerust met een telefoon, kleuren tv,
schrijfmachine, een niet-alcoholische drankenauto
maat en plaats voor 23 mensen, onder wie de pre
mier zelf en haar echtgenoot Denis. De Conservatie
ve partij heeft verder een verkiezingslied gemaakt:
„Voor Ons Alleen Maggie". Het refrein luidt: „Wat
willen wij? Waaraan hebben wij behoefte? Een leider
die zeker is van slagen: Maggie Thatcher, voor ons
alleen Maggie".
Chinese bril voor blinden
PEKING In China, waar blindengelei
dehonden om redenen van openbare ge
zondheid verboden zijn, heeft men een bril
uitgevonden waarmee blinden door middel
van geluidsgolven voorwerpen kunnen
waarnemen. Het principe berust op sonar,
het terugkaatsen van uitgezonden ultraso
ne trillingen. De bril weegt minder dan
200 gram. Er zit apart een bedieningsappa
raatje bij ter grootte van een pakje sigaret
ten, alsmede een zendertje en een koptele
foon. Als de blinde een obstakel nadert
kaatst deze het door het zendertje uitge
zonden signaal terug. Dat wordt opgevan
gen en omgezet in geluid. Na enkele dagen
oefenen kan een blinde aan de toonhoogte
van het signaal de afstand tot het obstakel
schatten, aldus het Chinese persbureau. De
uitvinders hopen de bril spoedig in pro-
duktie te kunnen nemen.
16 DODEN, 149 GEWONDEN IN PRETORIA
PRETORIA De Zuida-
frikaanse minister van de
fensie, generaal Magnus
Malan heeft gisteren voor
het parlement in Kaapstad
met een wraakoefening
gedreigd tegen zwarte na
tionalisten in de naburige
landen na de bomaanslag
bij het hoofdkwartier van
de luchtmacht in het cen
trum van de hoofdstad
Pretoria. Deze heeft aan
minstens zestien mensen
het leven heeft gekost en
149 mensen werden ge
wond van wie velen zeer
ernstig. De meeste slacht
offers zijn burgers.
„Als wij niet tot dit soort acties
overgaan, laten wij van alles
over ons heen gaan", aldus
Malan die verklaarde dat
Zuid-Afrika betrokken is in
een „smeulende revolutionaire
oorlog die van het ene op het
andere moment kan overgaan
in een conventionele oorlog".
Tot dusverre heeft nog geen
enkele instantie de verant
woordelijkheid opgeëist
de aanslag. De minister
politiezaken, Louis le Grange
stelde het Afrikaanse Nationa
le Congres verantwoordelijk
voor de aanslag.
De ontploffing werd veroor
zaakt door een met bommen
geladen auto die geparkeerd
stond voor het hoofdkwartier
van de luchtmacht aan de
drukke Churchstreet in Preto
ria. Blanke en zwarte voorbij
gangers werden onmiddellijk
gedood. De explosie vernielde
ook verscheidene auto's, ter
wijl door de luchtdruk vrijwel
alle ruiten van het hoofdkwar
tier en het aangrenzende ge
bouw van de militaire inlich
tingendienst aan scherven gin
gen. Ooggetuigen verklaarden
dat de omgeving eruit zag als-
IEBERGEN Veel fi-
maar weinig zon. Dat
'"ks gisteren het beeld
de eerste (mid)dag
95ftn het pinksterweekein-
50{j. Tot laat in de avond
25Ü druk op de we-
75C
.on tienen stonden op ver
diende plaatsen nog files
t een totale lengte van ruim
kilometer. Ook bij de veer-
t naar Den Helder was het
k. Om half tien werd be
ten alle nieuwe passagiers
vanmorgen over te zetten,
t afgeschrikt door het
koel pinksterweekeinde kwam
de verkeersstroom gistermid
dag rond drie ur op gang. Tus
sen vijf en zeven stonden op
26 plaatsen files met een totale
lengte van 150 kilometer.
Bij een ernstig ongeluk in het
Noordlimburgse Sevenum
kwam een gezin uit Noord-
Holland (vader, moeder en
twee kinderen), op weg naar
een vakantiehuisje in Horst-
America, om het leven. De
auto van het gezin botste fron
taal tegen een vrachtwagen,
die op de verkeerde weghelft
reed.
Bij een tiental andere ongeluk
ken raakten drie mensen licht
tie was er sprake van een „be
hoorlijke en vrij langdurige
pinksterdrukte".
De grootste drukte deed zich
voor rond de steden Eindho-'
ven, Breda, Amsterdam en
Rotterdam en op de wegen
naar Zeeland. De drukste weg
was de A12 (Den Haag-U
trecht-Duitse grens). Bij
Maarsbergen en Driebergen
stonden files van twaalf en
veertien kilometer. Om half
tien stond op de weg van Rot
terdam naar Zierikzee nog een
file van acht kilometer. In
Den Helder moesten passa
giers voor de veerboot naar
Texel rekening houden met
Ratten bedreigen
State Department
WASHINGTON In de
Amerikaanse hoofdstad
zijn de ratten en kakker
lakken tot in regerings
kringen doorgedrongen.
Gisteren werden rattenbe-
strijders op het State De
partment ontboden, omdat
het ongedierte nu zelfs is
gezien op de zevende ver
dieping, waar zich de
werkruimten bevinden
van minister George
Shultz en zijn naaste advi
seurs. In een interne cir
culaire is aan de ongeveer
6.000 diplomaten en amb
tenaren dringend ge
vraagd geen etensresten
op hun bureaus achter te
laten en evenmin vertrou
welijke dossiers, „want
ratten zijn ook gek op pa-
pier".
ADVERTENTIE
iiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiim
Geen krant ontvangen? Bel
tussen 18.00 en 19.00 uur, za
terdags tussen 14.00 en 15.00
uur, telefoonnr. 071-122248 en
uw krant wordt nog dezelfde
avond nabezorgd.
Wensbaby,
wonderkind of
reageerbuisbaby
HILVERSUM KRO's
Brandpunt, dat afgelopen
maandag de kijkers opriep
alternatieve namen te ver
zinnen voor het onjuist ge
noemde begrip reageer
buisbaby, heeft meer dan
duizend reacties binnenge
kregen. Het regende
„wensbabies" en „wonder
kinderen Andere sugges
ties waren „Hollandse
Nieuwe", „Off Shore
Baby", en „Instuifbaby".
Brandpunt kreeg ook veel
reacties binnen van me
disch onderlegde kijkers.
De naam „Petri-baby"
kwam in deze groep vrij
veel voor vanwege het feit
dat de buitenbaarmoeder-
lij ke bevruchting plaats
vindt op een zogeheten
Petrischaaltje.
Peter Sellers in De muis die
brulde Ned. II, 23.15 uur. Zon
dag: Ned. I, 21.35 uur blijspel
Zachtjes met de deuren. Ned.
II, 21.20 Al Pacino in Bobby
Deerfield. Maandag: Ned. I,
20.18 uur Robert Redford in
The great Waldo Pepper. Ned.
II, 19.45 uur Robert Duvall in
The great Santini.
HET WEER
Veel bewolking en perioden
met regen Later een kleine
kans op opklaringen. Middag-
temperaturen 15 graden. Mati
ge wind uit uiteenlopende,
richtingen. Zon morgen op
5.37, zon onder 21.36.
Morgen hoogwater in Scheve-
ningen om 12.28, laagwater om
8.01 en 20.49.
Ontdekkingstocht langs
aantal schrijvers in VS
Onze verslaggever Bert Jansma thuis bij Janwillem van de
Wetering (rechts) in het plaatsje Surry in de Amerikaanse
staat Maine.
Schrijver Janwillem (Gijpstra en de Gier) van de Wetering
blijkt zich, nu hij zich geen zorgen meer hoeft te maken
over geld. ook als beeldhouwer te manifesteren. Juttend
langs de baaien van de Amerikaanse staat Maine verzamelt
hij materiaal voor knokige viervoeters en prehistorische
vogels. Al blijft hij de Amsterdamse politiemannen die
hem internationale roem brachten „aardige mannetjes"
vinden, hij is nu bezig aan een boek gebaseerd op zijn oor
logservaringen als jongetje in Rotterdam.
Dat en andere zaken ontdekte onze verslaggever Bert
Jansma die hem opzocht in zijn huis in het Noordoosten
van de V.S. tegen de Canadese grens. Een eerste pleister
plaats op zijn ontdekkingstocht langs een aantal schrijvers
in de Verenigde Staten, waarover hij verhaalt op de voor
pagina van onze bijlage Finale.
De komende weken ontmoet hij in deze krant o.a. de aarts
vader van de science fiction Isaac Asimov, hevig geplaagd
door hoogtevrees maar niettemin wonend op de hoogste
etage van een flatgebouw in Manhattan, de uit Ceylon, met
Nederlandse voorouders (meisjesnaam Jansz), afkomstige
Rosemary Rodgërs die zich met fiks oplaaiende hartstoch
ten tot miljonaire heeft geschreven en de tengere Chinees-
Amerikaanse Maxine Hong Kingston, die in Los Angeles
liet weten dat haar ouders nog steeds geen Amerikaans
spreken noch lezen en dus haar succesromans over China,
de positie van de vrouw daar en de Chinese minderheid in
de V.S., in „witte" piratenversies uit Taiwan moesten le
zen.
VERDER IN FINALE
Israël graaft zich een
weg naar de eigen ge
schiedenis: joodse arche
ologen vinden steeds
meer heilige plaatsen.
Brooklyn Bridge, het
sierlijke monster, honderd jaar.
Mr. Van Gennip van de Cebemo: „Particuliere organisa
ties enige advocaat van allerarmsten".
iJslanders willen Nederlands „goudschip" als ijsberg
bergen.
Honderdduizenden vissers wachten met spanning op 28
mei, 4.36 uur: zal de eerste een knoeperd wezen
Philipsfunctionaris (en voorzitter van de Nederlandse Ge
handicaptenraad) A. M. van Beek: „Jongeren zullen weer
voor de ouderen moeten gaan zorgen".
De tegengestelde krachten bij de Olympische Spelen in
Los Angeles.
Houtrusthallen Den Haag
HOBBY RECREATIE VRIJE TIJDSBEURS
•..wTEcvfcr
Au!
/ffff
verder o.a. home computers, timesharing, tuinartikelen. veel antiek,
antieke wapens, allesbranders, orgels, speelgoed.
DEMONSTRATIES: o.a. Aerobic Dancing, droogwindsurfen. antiek
restauratie. pottenbakken, emailleren, kantklossen, gratis taxatie munten.
Na de schoolmelk krijgen we dus nu de
schoolappelsap. Europa's hoogste organen hebben er
zelfs geen bezwaar tegen, dat de sap gratis de melk
moet worden betaald op scholen wordt uitgedeeld.
Dat komt allemaal omdat er veel te veel appelen
worden geoogst. Een bericht over een appeldiefstal in
de „Leidse Courant" kan nu nog onmogelijk de
voorpagina halen. Van de andere kant is het een
gelukkig verschijnsel, dat vrijwel niemand meer kan
zeggen, dat hij geen appeltje voor de dorst heeft.
i
De Leidse Courant wil ik best
14 dagen proberen.
Gratis en geheel vrijblijvend
In een open envelop ronder postzegel opsturen naar
Leidse Courant, Antwofirdnummer 10070,2300 VB Leiden.
«2*CéidócSouxant