Miljoenenschade voor HAL
door vertraging op werf
Beurs van Amsterdam
NIEUW AMSTERDAM III:
ECONOMIE
CcïdóëSouöatu
DINSDAG 10 MEI1983 PAGINA
De Schelde krijgt respijt
voor verwerven
exportorders
DEN HAAG De Koninklijke Maatschappij
De Schelde (KMS) in Vlissingen krijgt tot eind
augustus dit jaar de tijd om exportorders te ver
werven. Mochten er op dat moment onvoldoen
de exportorders zijn aangetrokken, dan zal de
afdeling marinebouw van KMS alsnog terug
moeten naar een capaciteit van een miljoen
produktie-uren, wat overeenkomt met ruim 700
arbeidsplaatsen, dat zijn er 85 minder dan nu.
Dat blijkt uit een brief die minister Van Aar-
denne van economische zaken gisteren naar de
Kamer heeft gestuurd. De minister heeft steeds
gesteld dat de KMS terug moest naar een mil
joen arbeidsuren. De KMS noemt de tijd tot au
gustus een „werkzaam" compromis.
Ontbreken toeristisch
thema is een misser
AMSTERDAM „Onze toeristische organisa
ties ontwikkelen zonder twijfel vele nuttige ini
tiatieven ter stimulering van het toerisme. In
1983 is er echter geen toeristische manifestatie
zoals wij eerder hebben gekend: Rembrand-
tjaar. Monumentenjaar enzovoorts. Wij moeten
constateren dat het ontbreken van een toeris
tisch thema, vooral in deze tijd van economi
sche recessie, een regelrechte misser is". Dit
schrijft de directie van Grand Hotel Krasnapol-
sky in het jaarverslag. Krasnapolsky beleeft
een moeilijk jaar, onder meer door het terugge
lopen bestedingspatroon, het gedaalde bezoek
uit Argentinië door de Falkland-oorlog en meer
dan in voorgaande jaren komen annuleringen
voor van grote touroperators. Op middelllange
en lange termijn is de directie echter vol ver
trouwen.
Harrods blijft deel
van warenhuisketen
LONDEN Een poging om het fameuze Lon-
dense warenhuis Harrods af te splitsen van de
warenhuisketen House of Fraser is mislukt.
De grootste aandeelhouder in House of Fraser,
het internationale handelsconglomeraat Lonr-
ho, had een voorstel tot afsplitsing ingediend,
maar dit is door een kleine meerderheid van de
aandeelhouders afgewezen. Lonrho heeft een
belang van dertig procent in House of Fraser.
Volgens het in Londen gevestigde concern zou
den de aandeelhouders er wel bij varen als
Harrods wordt losgemaakt van de minder flo
rerende andere warenhuizen van Fraser. De
raad van bestuur van House of Fraser, die had
gedreigd bij aanvaarding van het voorstel af te
treden, is van mening dat het niet in het belang
van het concern is Harrods zelfstandig te ma
ken en dat afsplitsing het unieke karakter van
het warenhuis in gevaar zou brengen.
Tunnels krijgen
hitteschild'"
DEN HAAG Rond 1990 moeten alle tun
nels in ons land voorzien zijn van een hitte
werende deklaag zodat brandgevaarlijke
stoffen door de tunnels vervoerd kunnen
worden.
Op die manier zal het aantal vrachtauto's
dat nu nog wordt omgeleid omdat rijden
via de tunnel is verboden, met tachtig pro
cent verminderen en kan de overlast voor
bewoners van de omleidingsroute worden
gereduceerd. Het vervoer van explosieven
of brandgevaarlijke gassen door de tunnels
blijft ook na het aanbrengen van de hitte
werende deklaag verboden. Dit heeft mi
nister Smit-Kroes bekendgemaakt. De
werkzaamheden zullen tegelijk met groot
onderhoud aan de tunnels uitgevoerd wor
den. Rijkswaterstaat zal er een schema voor
opzetten.
Ir. Hooijmaaijer
(Progresbouw):
„De politiek
dupeert bouw'
SCHEVENINGEN Politie
ke beslissingen hebben maar
al te vaak erg nare gevolgen
voor de bouwnijverheid gehad.
De overheid investeert ook nu
veel te weinig in de bouw. De
bouwplanning moet uit de po
litieke sfeer.
Dat heeft ir. Hooijmaaijer,
voorzitter van Progresbouw,
vandaag gezegd tijdens een bij
eenkomst van zijn vereniging
van industriële woning- en
utiliteitsbouw (kantoren, en
gebouwen als politiebureaus,
ziekenhuizen).
„In de sector utiliteitsbouw,
even omvangrijk als de sector
woningbouw, is nota bene de
productiedaling het grootst, de
afgelopen twee jaar ruim 30
In deze sector zijn wij afhan
kelijk van particuliere- en van
overheidsinvesteringen".
Bouwminister gevraagd
..De bouw is er mee gecfiend
als er een echte bouwminister
komt. Nu nog is de bouw af
hankelijk van allerlei ministe
ries en komt het voor dat het
ene ministerie afbreekt wat
een ander ministerie heeft op
gebouwd"
Hooijmaaijer verweet minister
Winsemius (Volkshuisvesting)
een afwachtende houding. De
minister ziet de bouw niet als
„vliegwiel" om de economie te
stimuleren; eerst moet de eco
nomie zich als geheel herstel
len en dan pas komt de bouw.
..Wij denken dat zo'n houding
meer uit politieke machteloos
heid voortkomt. De overheid
ziet zich gedwongen meer ac
cent te leggen op bezuinigin
gen dan op investeringen".
Subsidies
Progresbouw is sterk gekant
tegen het verlagen van wo
ningsubsidies. De subsidies on
dersteunen de vraag naar wo
ningen en van die vraag moet
de bouwnijverheid het hebben.
Het handhaven van een hoog
woningbouwprogramma heeft
alleen werkelijke betekenis als
de woning voor brede lagen
van de bevolking bereikbaar
blijft, aldus Hooijmaaijer. Als
de vereniging zou moeten kie
zen tussen een hoog woning-
bouwprogramma bij afnemen
de subsidies en een beperking
van dat programma met hand
having van de bestaande sub
sidies. kiest zij voor het laatste,
zo voegde hij daar aan toen.
De beperking van het pro
gramma zal wel geleidelijk
i verlopen.
ROTTERDAM De pro
blemen van de Nieuw
Amsterdam III, het nieu
we cruiseschip dat in
Frankrijk wordt gebouwd,
komt zeer ongelegen voor
de Holland Amerika Lijn.
Naar verwachting moet de
doop enkele weken wach
ten en dus ook de eerste
oversteek naar de Vere
nigde Staten. Het zal de
HAL op een schadepost
van miljoenen guldens ko
men te staan. De Nieuw
Amsterdam (eerder liepen
schepen met gelijke naam
van stapel in 1906 en 1938)
is het paradepaardje van
de HAL. Deze onderne
ming is voor 100 procent
eigendom van de Holland
Amerika Line Trust in
Bermuda. De aandelen
hiervan zijn in meerder
heid in het bezit van pre
sident-directeur N. van
der Vorm.
Het schip, dat wordt gebouwd
door de Franse Chantiers de
l'Atlantique in St.-Nazaire,
meet 33.000 ton en is 215 meter
iang. Over elf dekken ver
deeld vinden 1210 passagiers
een luxueus tot zeer luxueus
onderkomen. Voor de eerste
keer zou dat zaterdag 14 mei
zijn, nadat prinses Margriet
het vlaggeschip had gedoopt.
Op 15 mei zou de Nieuw Am
sterdam voor een achtaagse
reis naar New York vertrek
ken. Voorlopig kunnen zowel
de doop als de eerste reis wel
worden vergeten.
het
Schadevergoeding
Uitvoerige regelingen
bouwcontract met de werf ge
ven de HAL recht op schade
vergoedingen. Het schip komt
echter later in de vaart en dat
op zich een een schadepost
de omvang moeilijk
is vast te stellen. In de cruise-
vaart is sprake van een duide
lijke overcapaciteit. Er zijn de
laatste jaren vrij veel nieuwe
schepen in gebruik genomen
zonder dat de oude werden af
gedankt. De raad van bestuur
van de HAL wil met de Nieuw
Amsterdam (en het zusterschip
Noordam, kosten per stuk 135
miljoen dollar) een eigen
plaats in de markt voor luxe
cruise veroveren. Men ver
wacht daarvoor in de Verenig
de Staten, de thuishaven van
het schip, ruime belangstel
ling. Overigens waren er ook
de
Le
voor dit achtdaagse reisje be
gonnen vanaf 5000 gulden.
Experts "van de HAL zijn
thans met de werf in onder
handeling over de gevolgen
van het oponthoud, dat men
overigens al langere tijd heeft
zien aankomen, maar waarvan
de werf steeds heeft gezegd,
dat het niet zou gebeuren. De
scheepsbouwen in St.-Nazaire
lieten vorige week echter we
ten, onmogelijk het tijdschema
te kunnen aanhouden, zodat
de Holland Amerika Lijn kon
beginnen aan het waarschu
wen van de genodigden, dat de
reis was uitgesteld. Velen van
hen zouden al nieuwe kleren
hebben gekocht of een smo
king hebben gehuurd.
De Nieuw Amsterdam III in aanbouw (archieffoto).
MARKTEN
06/05 Commtsstenoferingen
Groenteveiling Leiden, vrijdag
6 mei
andijvie 51-93; peulen 14.90-
16.50; snijbonen 660-790; stam-
bonen 12.50; chinese kool 42-
45; spitskool 120-135; postelein
155-200; prei 38-64; rabarber
23-55; spinazie 71-85; uien 14-
52; witlof 140-215; bloemkool
goud-en zilver
AMSTERDAM De goud- en zilverprijzen van gistermid
dag 14.00 uur: Goud. fijnmetaal: 37,880-38,680. Vorige
37 600-38.400. Bewerkt 40,620 laten. Vorige 40,320 laten.
Zilver fijnmetaal: 1065-1145. vorige 1060-1130.
Bewerkt 1210 laten. Vorige 1190 laten
buitenlands geld
Spaanse peseta
16 225-310; bloemkool 8 st. 185-
250; bloemkool 10 st. 120-185;
sla 18-58; bospeen 210-250; bos-
kroot 120-130; peterselie 55-97;
radijs 40-47; selderij 80-95; pa
prika 46-80.
DE LIER Delft-Westertee, dinsdag
10 mei: aubergines 280-430; bloem
kool 45-270; courgettes 41-114; pa
prika rood 920-1140; paprika groen
460-560; paprika geel 570-930; papri
ka puntig 610-660; radijs 34-69; sla
17-32; gelichte sla 15-24; snijbonen
710-770; tomaten 1340-1750; vlees
tomaten 1410-1750; ijsbergsla 25-
106; ijsbergbollen 25-105.
Textielgroep Twenthe
niet pessimistisch
ALMELO De Textielgroep
Twenthe NV in Almelo is niet
pessimistisch over het in 1983
te behalen resultaat. Maar de
directie blijft voorzichtig. Hoe
wel de omzet zich over de eer
ste maanden van 1983 boven
die van 1982 beweegt onthoudt
men zich vanwege de onzeke
re externe omstandigheden
van een prognose over het lo
pende boekjaar. De omzet
steeg vorig jaar met 19 procent
tot 93,2 miljoen. Er werd een
bescheiden winst geboekt van
204.000 gulden tegenover een
verlies van anderhalf miljoen
in 1981. Er wordt geen divi
dend uitgekeerd.
SUSKE EN WISKE DE GOUDEN GANZEVEER
Bekroond Waterpas
De fraai gelijnde „Multiview", 's werelds eerste waterpas waarmee vier hoeken op
een rijtje kunnen worden „gemeten", is door de Engelse raad voor industriële vorm
geving bekroond met de ontwerpprijs 1983. Het gereedschap is ontworpen door Jim
Willets.
Gist Brocades en aannemers in trek
AMSTERDAM Aan het be
gin van deze gebroken week
het Damrak blijft Hemel
vaartsdag gesloten was de-
beurs vriendelijk tot vast ge
stemd en daarmee werd de op
gaande lijn van eind vorige
week voorgezet. Uitgesproken-
favoriet was Gist Brocades
waar het dividend ruimschoots
werd ingelopen. Ook de aan
nemers onder leiding van
HBG trokken flink aan. De
obligatiemarkt was gemakke
lijk met verliezen van gemid
deld 0,2 punt.
Gist Brocades werd ex 2,5 pet
in aandelen uit de agioreserve
verhandeld en einde beurs
werd 151 betaald. Uitlatingen
van het bestuur in de jaarver
gadering over handhaving van
de winstprognose en uitblijven
van een door sommigen ver
wachte claim-emissie lokten
veel vraag uit.
Als groep deden de aannemers
het ook goed. Bijzonder vast
kwam HBG voor de dag. Aan
bevelingen in de financiële be
leggingsbladen trokken kopers
aan. Het had heel wat
in de aarde voor er een ope
ningskoers ontstond. De advie
sprijzen werden steeds naar
boven bijgesteld,, maar tenslot
te werd men 'het eens op
108,50 en dit betekende een
winst van ƒ5. Volker Stevin
werd ƒ0,60 duurder op ƒ38,90
en Bos Kalis trok met 1,20 tot
ƒ45,70 aan.
Van de internationale fondsen
was KLM aanvankelijk op
nieuw beter, op 155,50 werd
2 gewonnen, maar tenslotte
belandde de koers een rijks
daalder onder die van vrijdag
met 151. Philips won zestig
cent op ƒ45,50 en Hoogovens
werd nog ƒ0,20 duurder op
f 27,20. De grote banken Amro
en ABN waren tamelijk vast,
waarmee eerstgenoemde aan
vankelijk de grens van 60
passeerde, maar tenslote toch
slechts vier dubbeltjes kon
winnen op 59,70. Van de ver
zekeraars klom Nationale Ne
derlanden 3 tot 143,50.
Amev steeg vooruitlopend op
het jaarverslag 2,50 tot 125.
Dp 9tPrV« Vr^Tv^iti" v»n
en het lonken naar Duitse be
drijven spraken sterk tot de
verbeelding. Vele guldens ho
ger was echter nog geen stuk
te krijgen. Geadviseerd werd
f 90 tot 95 tegen vrijdag nog
f 85,80. De commissaris voor
de notering stemde toe in de
tweede periode alsnog een
koers tot stand te brengen,
hetgeen niet lukte. Vandaag
moest derhalve worden uitge
gaan van de vrijdagkoers.
Door de vertraging vanb ae
bouw van de Nieuw,. Amster
dam III daalde de HAL-trust
met 7 tot 203. (zie ook el
ders op deze pagina).
Op de Europese Optie-
beurs werd gistermorgen over
een breed front actief gehan
deld, met Philips als koploper.
Flinke belangstelling was er
voor de 12 3/4 Nederland 1981
bij de obligatie-opties.
hoofdfondsen
151.00 148.00
ABN (Dhf.83)
Amev (Ofv.83)
Pakhoed Holding
overige aandelen
Paiembang
Schoppen
Slavenb Ba
Telegraaf
WoflersVSa
Wyers
Beleggingsfondsen
obligaties
99,20 99.20
beurs van New York
Citicorp
Cons. Ed li
Dupont
General Electric
36 3/8 35 3/8
