Kleinschaligheid kenmerk van
Europees congres basisgemeenten
kerk
wereld
Wijsgerige vereniging
Thomas van Aquino
bestaat een halve eeuw
9?
DE KRANT.
OMDAT U
NIET
IEDERE DAG
IN HET
KREMLIN
KUNT ZIJN.
ACHTERGROND
CcidóeGotncwt
ZATERDAG 7 MEI 1983 PAGIli J
Het eerste Europese congres
van Basisgemeenten wordt,
zoals wij eerder in het kort
hebben gemeld, van donder
dag 12 mei (Hemelvaartsdag)
tot en met zondag 15 mei in
Nederland gehouden. Ons
land is gevraagd voor de or
ganisatie van dit congres,
omdat de plaatselijke basis
groepen beschikken over een
landelijke samenwerkings
vorm, waardoor men meer
dan in andere landen is toe
gerust voor het op poten zet
ten van dit evenement. Be
halve die in ons land be
schikken ook de basisgroepen
in Spanje en in Italië over
een landelijk orgaan. Het
volgende congres (waarvan
men een tweejaarlijks gebeu
ren wil maken) wordt vrij
wel zeker in Spanje gehou
den.
Nederland telt 59 plaatselijke
basisgroepen, die ook basisge
meenten of kritische ge
meenten worden genoemd.
In totaal hebben deze rond
vijfduizend leden en daaren
boven nog een even groot
aantal aanhangers. Voor de
ontplooiing van gezamenlijke
activiteiten beschikken zij
sinds vier jaar in Utrecht
over een landelijk Secretari
aat Basisbeweging. Op de lijst
van landen met een sterke
ontwikkeling van basisgroe
pen staat Nederland na Span
je en Italië op de derde
plaats. Daarna komen landen
als Portugal. Frankrijk,
West-Duitsland en België. In
Groot-Brittannië en de Scan
dinavische landen staat het
fenomeen nog in de kinder
schoenen. In Oost-Europa
maken de basisgroepen een
duidelijke ontwikkeling door,
maar in die landen zijn zij
veel meer afhankelijk van de
staatspolitiek. In Latijns-
Amerika is de basisbeweging
'kwalitatief en kwantitatief
het sterkste van de wereld.
Het kenmerk van het ko
mende congres is: kleinscha
ligheid. Met als motto „Be
vrijdend geloven in Europa"
worden de bijna driehonderd
buitenlandse gasten onderge
bracht bij plaatselijke basis
groepen, die elk op hun eigen
wijze een programma hebben
samengesteld. Het belangrijk
ste criterium voor het onder
brengen van de buitenlan
ders bij de diverse plaatselij
ke groepen was de taal. Als
rode draad door die plaatse
lijke programma's loopt een
disjussie over de maatschap
pelijke en/of bijbelse benade
ring van de minderen op
deze aarde. Dat sluit aan bij
de meest gangbare definitie
van een basisgroep: een
groep politiek geëngageerde
christenen, die vindt, dat het
christendom de politieke op
dracht heeft om zich in te
zetten voor minderheden en
ontwapening. Deze opvatting
wordt ook wel eens samenge
vat onder de noemer: „Be
vrijdingstheologie".
De congresdeelnemers zullen
elkaar één keer in een ple
naire zitting ontmoeten. Za
terdag 14 mei wordt in de
Nieuwe Kerk in Amsterdam
een manifestatie gehouden,
waar rond tweeduizend men
sen worden verwacht. Daar
wordt het woord gevoerd
door de Oostduitse theologie
Ilsegret Fink, de Mexicaanse
bisschop Mendes Archeo en
de ex-benedictijner abt van
de Romeinse abdij „Paulus
buiten de muren" Giovanni
Franzoni, in het begin van de
jaren zeventig de grote sti
mulator achter de basisbewe
ging. Tijdens deze manifesta
tie treedt onder anderen An-
drès Espinoza op, die liede
ren zingt uit de christelijke
basisgemeenschappen in El
Salvador.
De wijsgerige vereniging
„Thomas van Aquino" her
denkt op 28 mei in Utrecht
haar vijftigjarig bestaan. De
oprichting in 1933 was mede
een gevolg van de toen ook
onder rooms-katholieke le
ken gevoelde behoefte aan
beoefening van de wijsbe
geerte. Tot die tijd was die
beoefening in dat volksdeel
vrijwel tot de groot-semina
ries beperkt.
Drie priesters namen het ini
tiatief tot de oprichting: de
dominicaan G. P. Kreling, de
redemptorist W. J. A. J.
Duynstee en de jezuïet L. M.
A. Steins Bisschop. In de ja
ren zestig werd de naam
„Vereniging voor Thomisti
sche Wijsbegeerte" gewijzigd
in „Wijsgerige Vereniging
Thomas van Aquino" en toen
werden ook niet-katholieken
lid. Deze verbreding was het
gevolg van het opener den
ken van rooms-katholieke fi
losofen. De aandacht gaat
niet meer uitsluitend uit naar
het denken van Thomas van
Aquino, maar ook naar stel
sels als het fenomenologi-.
sch-existentialisme, de Engel
se analytische wijsbegeerte
en het structuralisme.
De per 1970 geldig geworden
statuten zeggen dan ook, dat
de vereniging ten doel heeft
het wijsgerig leven te bevor
deren in het kader van de
wijsgerige traditie, waarvan
Thomas van Aquino een der
grootste vertegenwoordigers
is geweest. Door zijn naam te
handhaven wil de vereniging
eer bewijzen aan en diep res
pect betuigen voor diens den
ken. „dat ook in onze dagen
steeds opnieuw zijn rijkdom
bewijst".
Voorzitter van de vereniging
is prof. dr. B. M. I. Delf-
gaauw uit Haren; secretaris is
dr. H. Struyker Boedier uit
Mook. Op de herdenkings
vergadering behandelt prof.
Delfgaauw „Thomas van
Aquino: in Boethii de Trini-
tate, quaestiones 1 en 2".
Tweede spreker is prof. dr.
A. G. M. van Melsen met een
beschouwing over universali
teit en systematiek van het
neo-thomisme.
Een onderzoeksteam onder
leiding van prof. Cornelius
Mayer, hoogleraar systemati
sche theologie en dogmage
schiedenis aan de Justig-Lie-
biguniversiteit van Gieszen
in West-Duitsland, heeft
ruim vijf miljoen woorden
uit alle teksten, die van Au-
gustinus bewaard zijn geble
ven, verwerkt in een compu
ter van het rekencentrum
van de universiteit van
Würzburg. Daaruit is nu een
woordconcordans samenge
steld voor de werken van St.-
Augustinus (354-430), die het
mogelijk maakt tekstgedeel
ten op te zoeken, citaten van
Augustinus van andere au
teurs te controleren en de
echtheid van twijfelachtige
geschriften na te gaan.
Aanleiding tot het aanpak
ken van dit grote werk,
waarmee men in 1979 was
Concordans
op werk
van Sint
Augustinus
begonnen, is de samenstelling
van een Augustinuslexicon
van vijf delen, waarvan het
laatste in de jaren negentig
zal verschijnen. Op kerkelijk
gebied gaat het om de derde
concordans van deze soort,
na die voor het Nieuwe Tes
tament en de werken van
Thomas van Aquino.
Korte metten
In de week na Pinksteren
zal in de Verenigde Staten
een vredesweek naar Neder
lands model worden georga
niseerd door de Amerikaanse
kerken en vredesbewegin
gen. Aan de voorbereiding
werkt mee drs. L. J. Hoge-
brink, stafmedewerker van
de hervormde Raad voor de
zaken van Overheid en Sa
menleving van de hervorm
de kerk en de hervormde
vertegenwoordiger in het
IKV. Aan de Amerikaanse
vredesweek zelf zal worden
deelgenomen door de r. k.
theologe Maria ter Steeg.
De brief van de Duitse bis
schoppen over de bewape
ning „Gerechtigkeit schafft
Frieden" blijkt een bestseller
te zijn. Al vier dagen na pu-
blikatie was de eerste oplage
van tachtigduizend exempla
ren volledig uitverkocht. Er
is nu een tweede oplage in de
maak van nog eens honderd
duizend exemplaren.
Moeder Teresa van Calcut
ta zal eind juni een bezoek
brengen aan Canterbury en
daar deelnemen aan een
dienst geleid door de primaat
van de anglicaanse kerk,
aartsbisschop dr. Robert Run
de. Deze dienst zal gewijd
zijn aan de zustercongregatie,
gesticht door Moeder Teresa
„Missionarissen der Naasten
liefde". Op 25 juni zal Moe
der Teresa deelnemen aan
een demonstratie voor het
ongebroen leven in het Lon-
dense Hyde Park.
Op de wereldwijde zen
dingsdag van de Evangeli
sche Zendings Alliantie
(EZA), die op 12 mei (Hemel
vaartsdag) te Amsterdam
wordt gehouden, draagt Hans
L. J. Keijzer het voorzitter
schap over aan ds. W. Vier
baan te Enkhuizen. Keijzer is
benoemd tot algemeen direc
teur van Tear Fund, de hulp-
verleningstak van deze orga
nisatie. EZA is het samen
werkingsverband tussen de
zogenaamde geloofszendin-
gen, dat zijn niet aan een be
paald kerkgenootschap ge
bonden genootschappen. Bij
de nu tien jaar bestaande
EZA zijn rond vijftig geloofs-
zendingen aangesloten, die
met elkaar ongeveer acht
honderd zendelingen hebben
uitgezonden. De nieuwe
voorzitter is voorganger van
een vrije baptistengemeente
en werkte tien jaar als zende
ling in Equador.
Als eerste regionale kerk in
de EKD heeft de Evangeli
sche Kerk in de Pfalz beslo
ten dat voor predikanten al
leen het huwelijk als vorm
van samenleven is toege
staan. „Alternatieve vormen
van samenleven zijn niet
verenigbaar met het ambt,"
aldus de nieuwe instructie
voor predikanten, die 1 juli
van kracht wordt. Op de sy
nodevergadering te Spiers
stemden 43 van de 65 syno
deleden voor de wijziging.
De Zwitserse Garde van
het Vaticaan is weer op de
voltallige sterkte van hon
derd man. Tijdens een plech
tige bijeenkomst in het Vati
caan hebben gisteren zeven
entwintig nieuwe gardisten
trouw en gehoorzaamheid ge
zworen aan de paus. De eeds
aflegging gebeurde op de dag,
waarop wordt herdacht, dat
147 gardisten sneuvelden bij
de verdediging in 1527 van
het Vaticaan tegen plunde
rende lansknechten. Bij de
plechtigheid stond de garde
onder bevel van de nieuwe
commandant overste Roland
Buchs-Binz uit Freiburg.
Beweging in wapenoverlegj
SlNDS de onderhandelingen in Genève in oktober 1980 fe
aanvang namen, heeft de Sovjet-Unie steeds geprobeerd*
inzet van dit overleg over de middellange-afstandswapenf
veranderen. Terwijl in de achter ons liggende jaren stff
meer Russische SS-20-wapens werden geplaatst, bleeff
Sovjet-Unie volhouden dat er ruwweg van een evenwL
sprake was op het terrein van de middellange-afstandsf
pens. Aanvankelijk eiste de Sovjet-Unie dat de kernrakelP
op Amerikaanse vliegtuigen, de zogenaamde vooruitges#
ven wapensystemen, in het overleg in Genève betrok
moesten worden. Naderhand werd weinig meer van deze!
vernomen. Een serieuze bedreiging kon deze categorie J
wapens nauwelijks meer voor Moskou worden genoei
Deze vliegtuigen kunnen niet langer door het geavanceef!
afweersysteem van de landen van het Warschaupact het
dringen en de afschrikwekkende werking van deze wap|
is dan ook beperkt.
In de laatste voorstellen en ook deze week weer wet
opnieuw benadrukt dat de Franse en Britse atoommaj
„verrekend" moeten worden in een uiteindelijk akkJ
over de middellange-afstandswapens. Er valt wat voor
zeggen dat de Sovjet-Unie de raketten van de Britse
Franse atoommacht, die rechtsstreeks het grondgebied rl
de Sovjet-Unie kunnen treffen, opgenomen wil zien in
akkoord. Toch is het uiterst onwaarschijnlijk dat een deft|
lijke verrekening ooit plaats zal vinden. In het politi
overleg met de Sovjet-Unie is er namelijk steeds van ui!
gaan dat de Britse en Franse atoommacht vallen onder
zogenaamde strategische kernwapens en daarom eerder m
het SALT-overleg een plaats verdienen.
Een belangrijker argument voor de NAVO is dat de "1
schrikkingswaarde van de Franse en Britse kernmacht I
eenmaal alleen geldt voor Frankrijk en Engeland zelf. Al« J
Russische eis gehonoreerd zou worden, zouden de over
NAVO-landen over geen enkel antwoord beschikken op
SS-20-raket. Deze situatie is dan ook onaanvaardbaar voor
NAVO. Formeel gesproken valt de Russische eis ook h<
maal niet in Genève te honoreren, .omdat de Amerikanen
eenmaal geen enkele zeggingsmacht hebben over de ortA
hankelijke Franse en Engelse kernmacht. Beide atoomm^
ten vinden nota bene hun ontstaan in het feit dat Frank
en Engeland in de jaren zestig onvoldoende vertrouwen 1
den in de Amerikaanse atoomparaplu voor West-Europa]
Toch is het jongste voorstel van Andropov interessant <8^
dat de Russische leider voor het eerst wil uitgaan van?"
aantallen kernkoppen van de opgestelde raketten. Dit kanj
discussie over de uiterst gecompliceerde wapens een
overzichtelijker maken. Ook van Amerikaanse kant wil 1
bij het vaststellen van de afschrikkingsmacht steeds val
uitgaan van het aanbal kernkoppen. Het voorstel van Andy
pov lijkt er dan ook op te wijzen dat naarmate de statiohoi
ringsdatum voor de nieuwe Amerikaanse kernraketten
ontkoombaar naderbij komt, er nog altijd beweging zit in [jel
wapenoverleg. Vorige maand wezen de Russische leiders ^qc
tussenakkoord in Genève, zoals voorgesteld door presidioi
Reagan, vierkant van de hand. Deze week hebben zij its
elementen aangedragen die de kans op zo'n tussenakkoordjla
in ieder geval niet kleiner op.maken. geI
Menu voor
moederdag
Spaghetti met
vleessaus en
komkommersla
ijstaart
Voor twee personen hebt u
nodig: kleine komkommer,
zout, peper, 3 lepels azijn,
pa prik a poed er;
150 g hamlap, zout, peper,
25 g boter, 1 ui, 1 lepel
bloem, 1,5 dl (1 kopje) wa
ter, 1 bouillonblokje, klein
blikje tomatenpuree;
1,5 liter water, 250 g spa
ghetti, 1 afgestreken lepel
zout, 10 g boter, 1 ui, 1 pa
prika of 1 prei;
Het menu voor morgen
Moederdag! kan heel goed
worden klaargemaakt door
gelegenheidskoks.
Rasp de kaas grof. Borstel de
komkommer schoon, rasp
haar, schep er zout, peper,
azijn door, strooi er paprika
poeder over. Zet het water
voor de spaghetti op.
Snijd of knip het vlees in dob
belstenen, strooi er zout en pe
per over en bak het bruin in
de boter. Draai het vuur laag
en bak de kleingesneden ui
even mee. Roer er de bloem
door en daarna water, bouil
lonblokje en tomatenpuree.
Laat de saus op een kleine pit
zacht koken.
Zet de spaghetti rechtop in het
kokende water, voeg zout toe
en roer een keer als de staafjes
er vanzelf ingezakt zijn. Zorg
dat het water flink blijft ko
ken.
Bak de kleingesneden ui, pa
prika of prei lichtbruin in de
boter. Schenk de pan met de
gare spaghetti leeg in een ver-
'giet dat in de gootsteen staat,
houd dat even onder de koude
kraan, schud het water er uit
en doe de spaghetti bij de ge
bakken groenten. Goed men
gen en opwarmen. Spaghetti
in een schaal doen en de saus
er over schenken. Kaas en
komkommersla er bij geven.
Haal de ijstaart pas uit de diep
vries als zij nodig is.
Menutip voor maandag:
Omelet met andijviesla, aard
appelen en botersaus aman-
delgriesm eel vla
JEANNE
LEIDEN: O.L.Vr. Hemelvaart: za.
19.00 euch.viering, zo. 09.30, 11.00
mmv dames- en herenkoor.
H. Leonardus: za. 19.00 jongerenvie
ring; zo. 09.00 euch.viering. 10.45
hoogmis.
H. Middelares: za. 19.00; zo. 9.30 ge
zongen viering, 11.30.
H. Lodewijk: za. 19.00, zo. 8.30, 10.00
hoogmis, 11.30, 18.00, 19.00 Lof.
St. Anthonius van Padua: za. 19.00
euch.. zo. 9.30 en 11.30 euch.
H. Petrus: za. 19.00; zo. 9.00 en 10 30
hoogmis.
O.L.Vr. Onbev. Ontv.: za: 19.00; zo.
9.30, 10.45 hoogmis. 12.15.
Oud Katholieke Kerk: zo. 10.00.
AARLANDERVEEN: za. 19.00; zo.
10.30 hoogmis.
AARDAM: za. géén; zo. 9.00 hoogmis,
12.00.
ALPHEN AAN DEN RIJN: H. Pius: za.
19.00; zo. 9.00, 10.30 hoogmis.
H. Bonifatius: za. 19.00; zo. 9.45
hoogmis, 11.30.
De Heilige Geest: za. 19.00; zo. 9.30
en 11.00.
BOSKOOP: za. 17.30 „De Stek";
19.00 in kerk; zo. 9.30 en 11.00.
HAZERSWOUDE DORP: za. 19.00
met orgel; zo. 9.30 hoogmis; 11.30
wisselend van opzet.
HAZERSWOUDE-RIJNDIJK: za. géén,
zo. 10.00. Dep. Het Anker: za. 19.00;
zo. 8.45 en 11.15.
HILLEGOM: St. Jozef: za. 19.00 met
Ned. liederen; zo. 10.00 gezinsmis
(kinderkoor), 11.30 Ned. liederen.
HILLEGOM: H. Martinus: za. 19.00;
zo. 9.00 en 11.00.
HOOGMADE: za. 19.00; zo. 10.00.
KATWIJK A.D. RIJN: za. 19.00 euch
.viering met zang; zo. 9,30 hoogmis,
11.15 met zang. Dep. Rijnsburg: za,
gebeds- en communieviering; zo.
10.30 met zang.
(Buiten) KAAG/ABBENES: za. 19.00;
zo. 10.00.
LANGERAAR: za. 19.00; zo. 9.30 en
11.30.
LEIDERDORP (H. Menswording): za.
19.00; zo. 9.00. 10.30, 12.00.
LEIMUIDEN: za. 19.00; zo. 7.30, 9.30,
11.15.
LISSE: Agathakerk: za. 19.00 euch.;
zo. 10.00 en 11.30 (kinderneven-
dienst). Dep. Poelpolder: za. 19.00
euch.. zo. 9 en 11.30 euch.viering.
Mariakerk: za. 19.00; zo. 6.30, 10.00
hoogmis. 11.45.
H.H. Engelbewaarders (Beekbrug); za.
19.00; zo. 9.30 hoogmis, 11.00 en
17.45.
NIEUWKOOP: za. 19.00; zo. 9.00
hoogmis. 10.45.
NIEUWVEEN: za. 19.00; zo. 9.00,
11.00.
NIEUW-VENNEP za. 19.00 avondmis;
zo. 10 00 hoogmis.
NOORDEN: za. 19.00; zo. 9.00, 10.30
hoogmis.
NOORDWIJK-BINNEN: za. 16.00 in
Kerkhofkapel; 19.00 in de kerk; zo.
8.00. 10.00 hoogmis. 11.30.
NOORDWIJK AAN ZEE: za. 19.00
euch.; zo. 9.30 hoogmis. 11.00 euch.
NOORDWIJKERHOUT: St. Victor: za.
19.00 met koorzang; zo. 9.30 hoog
mis. 11.00 mis met samenzang. St.
Jozef: za. 19.00; zo. 10.00 en 11.30.
OEGSTGEEST: St. Willibrord: za.
19.00; zo. 9.00 en 10.30.
OUD-ADE: za. 19.00 avondmis: zo.
8.30 hoogmis. 10.30 gezinsmis.
OUDE-WETERING: za. 19.00 avond
mis; zo. 9.30 en 11.30.
ROELOFARENDSVEEN: Marlapre-
sentatie: za. 19.00; zo. 9.00 en 11.00.
Petrusbanden: za. 19.00 avondmis;
zo. 9.30 hoogmis. 11.30.
RIJPWETERING: za. 19.00 avondmis;
zo. 7.30, 9.00 hoogmis (herenkoor),
10.30 mis.
SASSENHEIM: za. 19.00 euch.; zo.
9.30 hoogmis. 11.00 euch.
SfOMPWIJK: za. 19.30 rtiet zang
(laatste zaterdag v.d. maand thema
viering). zo. 9.30 hoogmis, 11.00,
18.00.
VOORHOUT: za. 19.00; zo. 9.00
hoogmis. 10.30, 11.45.
VOORSCHOTEN: St. Laurentius: za.
19.00; zo. 11.30. Moeder Gods; za.
19.00; zo. 10.00.
WARMOND: za. 19.00; zo. 8.30, 10.00
hoogmis. 11.30.
WOUBRUGGE: za. 19.00; zo. 10.00.
ZEVENHOVEN: za. 19.00; zo. 9.00
hoogmis. 10.45.
ZOETERWOUDE-RIJNDIJK: Meer
burgparochie: za. 19.00 met wisselen
de koren; zo. 10.00 hoogmis met wis
selende koren, 11.30 met orgel en
Ned. liederen.
ZOETERWOUDE: St. Jan: za. géén
opgave; zo. 9.30 hoogmis. 11.00. Chr.
Dienaarkerk: za. 19.00 met zang; zo.
10.00 hoogmis.
DE ZILK (Noordwijkerhout): H. Hart-
kerk: za. 19.00; zo. 10.00 hoogmis,
11.30.
STAD LEIDEN: Herv. gemeente
Hoogl. kerk: 10.00 fs. Adernkers. Ma-
rekerk: 10.00 ds. A. de Jong, 17.00
ds. Meijers. Maranaihakerk: 10.00 ds.
A. Kramers. Regenboog: 9.30 zr. Fre-
derika en pastoor van Wil, 11.15 idem
en ds. van Leeuwen. Bethelehemkerk:
10.00 ds. Mackaay. Bevrijdingskerk:
9.00 ds. Rietveld, 11.30 ds. Janssen.
Vredeskerk: 10.00 ds. Lamring. Eglise
Wallone: 10.30 pastoor Ribs. Acad.
Ziekenhuis: 10.15 ds. Ter Louw. Dia-
conessenhuis: 1.30 ds. E. Pannekoek.
Jeugdkapeldiensten: Molenweg
11.30. Bevrijdingskerk: 1.30 uur.
Geref. Kerken en andere kerken Stad
Lelden:
Zuiderkerk: 10.00 dr. Wiersinga. Pe-
trakerk: 10.00 ds. van der Velden.
Oude Vest,: 10.00 ds. G. de Zeeuw.
17.00 ds. B. Rietveld. Maranathakerk:
10.00 ds. K. Kramer. Bevrijdingskerk:
9.00 ds. B. Rietveld. Bejaardenhuis
Groenhoven: 10.00 dhr. Wallinga.
Merenwijk aula Valkenpad 9.30 en 11
Eucharistie/Avondmaal. Chr. Geref.
Kerk: 10.00 en 17.00 drs. G. C. den
Hartog. Geref. Kerk vrijg.: 10.00 en
17.00 cand. A. A. van Essen. Doops-
gez./Rem.kerk: 10.30 Dienst des
Woords, ds. Knoppers. Bapt.gem.:
10.00 ds. Bosbeijd. Ev. Luth. Kerk:
10.15 Diensst des Woords. Nieuw
Apost. Kerk: Diensten 9.30 en 16.00.
Ev. Chr. Gemeenschap: 10.00 Evang.
Dikkes. Leger des Heils: 10.00 en
19.00 samenkomsten. Zevende-Dag-
Adventisten: 11.00 ds. Bouwer.
Evang. Centrum Zijksingel 2a: 19.00
dhr. Zijlstra, di. 20.00 hr. Zijlstra. Zen-
dingsgroep „Jeruel": samenkomst
17.00. Pinkstergemeente Oude Vest
13: 10.00 Dienst des Woords,
AARLANDERVEEN: Herv. Gemeente:
10.00 ds. Hemmes. Geref. Kerk:
10.00 ds. Stolk, 18.30 ds. van Dijk.
Chr. Geref. Kerk: 9.10 en 1.00 ds. de
Vries.
TER AAR: Herv. Gem.: 9.30 en 18.30
ds. Keleln Kraenburg. Geref. Kerk:
9.30 en 18.30 drs. Boers.
ABBENES: Herv. Gem.: 9.30 ds. Go-
ALPHEN AAN DEN RIJN: Herv. Gem.:
Opstandingskerk: 9.30 ds. v.d. Hei
den, 18.30 ds. Sogers. Adventskerk:
9.30 ds. Sogers, 18.30 ds. van Vliet/
Kruiskerk: 9.30 ds. de Jonge.
Geref. Kerk Maranathakerk: 9.30 ds.
van Wijk. 18.30 ds. Solk. Salvator-
kerk: 9.30 ds. v.d. Werf, 18.30 ds.
Baas. Baptistengemeente: 10.00 en
18.30 ds. Koekkoek. Leger des Heils:
10 en 19.30 samenkomsten. Volle
Evangelie Gemeente: 10.00 dhr. van
Putten.
ALPHEN-NOORD: (Herv./Geref. dien
sten): Goede Herder: 10 dhr. Tase-
laar, 18.30 ds. Verheul. De Bron: ds.
Losthoek. 10.30 ds. Verheul, 18.30
ds. Oosthoek. Ashramcollege: 9.00
ds. Nieuwenhuls. Driehoorne: 19.00
ds. Hanemaaijer. Albanianae: 9.00 ds.
Nieuwenhuis, 10.30 ds. Molle.
ALPHEN NOORD: (Herv. Gem.)
Sionskerk: 9.30 en 1.30 ds. Ouwen-
dijk. Oudshoornseweg: 10.00 ds.
Oort.
BODEGRAVEN: Herv. Gem.: Dorps
kerk: 10.00 ds. Kok. 18.30 ds. v.d.
Hoei. Salvatorkerk: 10.00 ds. Wie
man, 18.30 ds. Hattsma. Bethlehem-
kerk: 10.00 ds. v.d. Hoef. 18.30 ds.
Wieman.
Geref. Kerk: 9.30 ds. v.d. Berg. 18.30
ds. Elderman.
BOSKOOP: Herv. Gem.: Dorpskerk:
10.00 ds. Hattsma. 1.30 ds. Stelwa
gen. De Stek (Herv./Geref.): 9.30 ds.
Vlasblom. Geref. Kerk: 9.30 ds. van 't
Hoff. 17.00 ds. Meijer. Chr. Geref.
Kerk: 9.30 en 16.00 cand. Wüllschle-
ger.
HAZERSWOUDE: Herv. Gem.: 9.30
en 18.30 ds. de Graaf. Geref. Kerk:
9.30 en 18.30 Dienst des Woords.
HOOGMADE: Herv. Gem.: 9.30 ds.
van Vliet.
DE KAAG: Herv. Gem.: 10.00 de
Koolkman.
KATWIJK A.D. RIJN: Herv. Gem.:
DOrpskerk: 9,30 ds. Aarents. 18.00
ds. Boer. Ontmoetingskerk: 10.00 ds.
èoer, 18.30 dienst.
KATWIJK AAN ZEE: Herv. Gem.:
Nieuwe Kerk: 10.00 ds. Vroegindewy,
1800 ds. Schuurman. Oude Kerk:
10.00 ds. van Driebergen. Ichtuskerk:
10.00 ds van Roon, 17.00 ds. de
Jong. Pniëlkerk: 9.30 ds. van Slie-
drecht, 18.00 ds. van Driebergen. Be-
stevaer Mavo: 10.00 ds Schuurman.
Overduinkapel: 14.15 ds. Baa.
Geref. Kerk: Open Hof: 9.30 ds. Kos
ter. 17.00 ds. Veenstra. Trjumphator:
9.30 ds. Slostra, 17.00 ds. v.d.
Hoorst. Vredeskerk: 9.30 ds. v.d.
Horst, 17.00 ds. Koster.
Chr. Geref. Kerk: 10.00 en 17.00 ds.
Slagboom.
KOUDEKERK A.D. RIJN: Herv. Gem.:
10.00 en 19.00 ds. Laprè. Geref.
Kerk: 10.00 ds. Brouwer, 19.00 ds.
v.d. Velde.
LEIDEFiDORP: (Herv./Geref. diensten:
DOrpskerk: 10.00 ds. v. Loenen,
15.00 ds. Bovenberg, 18.30 ds. van
Loenen. Hoofdstraat: 10.00 ds. Does
burg. Scheppingskerk: 9.00 en 10.30
ds. Knorth.
LEIMUIDEN: Herv. Gem.: 9.30 ds.
Schalk. Geref. Kerk: 9.30 en 19.00
Dienst des Woord.
LISSE: Herv. Gem Dorpskerk: 10.00
ds. Wolfengen. Pauluskerk: 10.00 en
19.00 ds. van 't Hooft. Geref. Kerk:
10.00 ds. Jaséers 19.00 ds. Bos
wijk. Chr. Geref. Kerk: 10.00 en 16.30
drs. van Dijken. Geref. Gemeente:.
10.00 en 16.00 ds. Hakkenberg. Ge
ref. Kerk Vrijg. (Pr. str 8.45 ds. de
Putter. Ned. Geref. Kérk (Salvatori):
geen opgave.
NIEUWKOOP: Herv. Gem.: 9.30 ds.
Hanemaaijer, 18.30 ds. de Jonge. Ge
ref. kerk: 9.30 en 17.30 ds. Noote-
boom. Chr. Geref. Kerk: 9.30 en
18.30 Dienst des Woord.
NIEUWVEEN: Herv. Gem.: 9.30 ds.
Molenaar. 18.30 ds. Kaai.
NIEUW VENNEP: Herv. Gem.: 9.30
ds. Quak. 19.00 ds. Goverts. Geref.
Kerken: 9.30, 10.30 H. Av.. 18.30 ds.
Rang. Chr. Geref. Kerk: 9.30 en 16.30
ds. Visser.
NOORDWIJK: Herv. Gem.: Grote
Kerk: 10.00 ds. v.d. Lee. Kerk aan
Zee: 10.00 cand. de Jong. De Rank:
10.00 ds. Visser. Grote Kerk: 17.00
ds. Visser.
Geref. Kerk: Hoofdstr.kerk (Buurt
kerk): 19.00 ds. Kuiper. Vinkelaan:
9.30 ds. Elgersma, 17.00 Dienst,
stichtingskerk: 11.00 ds. Slofsra. Sole
Mio: 9.00: ds. Boama.
NOORDWIJKERHOUT: Herv. Gem.:
10.00 ds. Kyier.
OEGSTGEEST: (Herv./Geref. dien
sten). Mauritslaan: 10.00 ds. Vegter.
Groene Kerkje: 11.00 ds. de Nle. Pau
luskerk: 9.30 dr. Blom. Gem. cen
trum: 10.30 ds. Bruinsma. Endegeest:
9.30 ds. Frlederch. Acad. Ziekenhuis:
10.15 ds. Terlouw-Sterk. Diacones-
senhuis: 10.30 ds. Pannekoek. Van
Wyckersloot: 16.00 ds. Sierat. Ned.
Geref. kerk: 8.35 ds. de Lange. 16.00
cand. Horsman.
OUDE WETERING: Herv. Gem.: 9.30
ds. de Korte. 18.30 ds. Jarpers
Focks. Geref. Kerk: 9.30 ds. Boswijk.
RIJNSATERWOUDE: Herv. Gem:
9.30 ds. Terlouw. 18.30 ds. v.d.
Kamp.
RIJNSBURG: Herv. Gem.: Grote Kerk:
9.30 as. van Niel. 17 ds. Emaoing.
Bethelkerk: 9.30 ds. Smaling.
Geref. Kerk: Petrakerk: 9.30 ds.
Damsma. 17.00 ds. Cziria. Immanuel-
kerk: 9.00 en 10.30 ds. v. Oeveren.
17.00 ds. Damsma. Maranathakerk:
9.30 ds. Czoria. 17.00 ds. van Oeve-
Chr. Geref. Kerk: 9.30 en 17.00 ds.
van Sorge.
SASSENHEIM: Herv. Gemeente: 9.00
en 10.30 ds. Germans. 19.00 ds. van
Gent, open duerdienst. Geref. Kerk:
9.30 ds. Baas. Chr. Geref. Kerk: dien
sten 9.30 en 17.00.
VALKENBURG Z.H.: Herv. Gem.:
10.00 ds. Vermeulen, 18.30 prof. v.d.
Beek. Geref. Kerk: 9.30 dr. Bakker.
18.30 drs. v.d. Kamp.
VOORHOUT: Herv. Gem.: 10.00 ds.
Brokerhof.
VOORSCHOTEN: Herv. gem. Dorp:
10.00 ds. v.d. Schoot. 19.00 ds. de
Zwart. Geref. Kerk: 9.30 en 19.00 ds.
de Zwart. „Ontmoeting" (Herv./GE-
ref.): 9.30 ds. Blanken.
WARMOND: Herv. Geni.: 10 ds. de
Gelder.
WASSENAAR: Herv. Gem. Dorp: 10
ds. Steenstra 16.30 ds. Vroegindewy.
Kievitskerk: 10.00 ds. van Bruggen.
Messiaskerk: 10.00 ds. v. Waasber-
gen. Dorp-Centrum: 9 30 ds. Woters.
Ned. Prot. Bond: 10.30 dr. Nepveu.
WOUBRUGGE: Herv. Gem.: 9.30 ds.
Dryver. 18.30 ds. Oosterom. Geref.
Kerk: 9.30 ds. Veenstra. 18.30 ds.
Dronkert.
ZEVENHOVEN: Herv. Gem.: 9.30
kand. de Pouw. Geref. Kerk: 10.00
dhr. van Duin. 19.00 dhr. Vermeer.
ZWAMMERDAM: Herv. Gem.: 10.00
ds. Goudzwaard. 18.30 ds. Fernhout.
Geref. Kerk: 9.30 ds. Snel. 18.30 ds.
Fernhout, jeugddeinst.
ARTSEN Leiden: Wijk 1: Boerha-
vedistrict, Binnenstad-Noord, Groe-
noord. Kooi. Merenwijk, za dr. Rus,
tel. 132500, zo dr. Kruis. tel. 126371.
Wijk 2: Binnenstad-zuid. Tuinstad-
wijk. Professorenwijk, de Waard, za
dr. Stolk. tel. 125820. zo dr. Taytel-
baum. tel. 120266. Wijk 3: Mors.
Haagwegkwartier. Zuidwest, za dr.
Prince, tel. 761754, zo dr. Boer. tel.
310420. Voor de praktijkgebieden
van Groeneveld, Van Leeuwen. Mey
er, Reinders, Tan. Van Tol: dr. Van
Leeuwen, tel. 133834, spreekuur
11.00 tot 11.30 uur in gezondheids
centrum Merenwijk aan de Rosmolen
2. Oegatgeeat: dr. Hugenholz. tel.
155666. Leiderdorp: za dr. Kemme.
tel. 893139. zo Du Ry tel. 891100.
Voorschoten: za dr. Meijer tel. 2493,
zo dr. Vrijenhoek tel. 2356. War
mond - Voorhout: Dr. De Gijzel tel.
01711-10834. Noordwijk: Groeps-
praktijk tel. 19300. Noordwijker
hout: Dr. Lammers tel. 02523-2910.
Katwijk aan Zee: Dr. Henneman tel.
12182. Katwijk - Rijnsburg Val
kenburg: Dr. Bergman tel. 12921.
Lisse: Antwoordapparaat eigen huis
arts. Sassenheim: Dr. De Graaff tel.
12479. Hillegom: Dr. Mulders, tel.
19685. Alkemade - Rijnsaterwoude
Leimuiden: Dr. Glansbeek tel.
01713-2511. Alphen: Voor de prak
tijken van Stehouwer. Van Gemeren,
Plag, Visser. Varkevisser, Van Enge
len en Zikel: za Dr. Van Engelen tel.
21915, zo Dr. Van Gemeren. tel.
30798. Voor de praktijken van Boss,
Eradus. Van Der Steen, Hetzberger,
Kleinhaneveld en Wijnmaalen: za dr.
Van der Steen tel. 72738, zo. dr. Her-
zberger tel. 72364. Hazerswoude -
Koudekerk: Dr. Bosch, tel. 01728-
9281. Langeraar - Nieuwveen - Ter
Aar - Woubrugge: Dr. Gunst tel.
01722-2139. Nieuwkoop - Noorden:
Dr. Brinkman/Sluis, tel. 01725-9301.
TANDARTSEN Leidon - Leider
dorp - Oegatgeeat: Dr. Labruyere,
Leiden, tel. 149921, zaterdag en zon
dag spreekuur om 13.00 uur. Leid-
achendam: Voor spoedgevallen tel.
238356. Bollenstreek: Dr. Kiele. tel.
02523-2996.
APOTHEKEN Leiden - Leiderdorp
- Oegstgeest - Voorschoten: Apo
theek Lelden Zuid-West en Apotheek
Boehmer in Leiderdorp Leidschen-
dam: Heuvel Apotheek Alphen:
Apotheek Somberg Katwijk: Apo
theek Rijnsoever Noordwijkerhout:
za geopend van 9-13. u. en van 17-18
u. en zo van 12-13 u. en 17-18 u.
Spoedrecepten tel. 3511 of dlenstbel.
WIJKVERPLEGING BOLLENSTREEK
- Sassenheim - Warmond - Lisse -
Beekbrug: mw. Posthuma tel. 02522-
11463. Noordwijkerhout -Voorhout
- De Zilk: mw Epping tel. 02523-5604.
Hillegom: Opgave via het ant
woordapparaat, tel. 02520-16217.
Leidschendam: Leidschendamse
Kruisvereniging, tel. 070-455300.
DIERENARTSEN Leiden: Dr.
Roest tel. 890405 en Dr. Vestjens tel.
144323. Oegstgeest: Dr. van Duyn
tel. 153266. Voorschoten - Leid
schendam: Dr. Frencken tel. 070-
271110
ONGEVALLENDIENST ZIEKENHUI
ZEN LEIDEN Ongevallendienst
elke dag Academisch Ziekenhuis be
halve van dinsdag 13.00 u. tot woens
dag 13.00 u. (Diaconessenhuis) en
van vrijdag 13.00 u. tot zaterdag
13.00 u. (Elisabeth-ziekenhuls).
BEZOEKUREN ZIEKENHUIZEN
Diaconessenhuis: Bezoekuur dage
lijks van 16.00 tot 20.00 uur. Kinder
afdeling dagelijks van 14.00 tot 20.00.
Niet meer dan twee bezoekers per
patiënt Sint Elizabeth-ziakanhuis:
Volwassenen dagelijks van 14.00-
14.45 u. en van 18.30-19.30 u.; klas
se-afdelingen ook 11.15-12.00 u.
Kraamafdeling: dag. van 11.15-12.00
u. (alleen voor echtgenoten) van
15.00-16.00 u. en van 18.30-19.30 u.
Kinderafdeling dag. 15.00-18.30 u.
CCU (hartbewaking) dag. van 14.00-
14 30 u. en van 19.00-19.30 u. Inten
sieve verpleging: dag. van 14.00-
14.30 u. en van 18.30-19.00 u. Sport-
Medisch Adviescentrum: Spreekuur
ma. 19.30-20.30 u. in het St. Elisa-
beth-ziekenhuis. Endegeest: Di. en
vr. 13.00-14.30 u.; zo. 11.00-12 00 u.
en 14.00-15.00 u.; eerste klasse: de
gehele dag. Academisch Zieken
huis: Voor alle patiënten (behalve kin
deren) zijn de bezoekuren als volgt:
Dagelijks 14.15-15.00 u. en 18.30-
19.00 u. Avondbezoekuur afdeling
verloskunde: 18.00-19.00 u. De Prae-
maturenafdeling dagelijks van 14.30-
14.45 u. en 18.30-18.45 u. Bezoek
aan ernstige patiënten: wanneer aan
ernstige patiënten doorlopend be
zoek wordt toegestaan kan de hoofd
verpleegkundige hiervoor speciale
kaarten verstrekken. De bezoektijden
van de kinderkliniek zijn dagelijks
15.00-15.45 u. en 18.30-19.00 u. De
bezoektijden van de kinderafdeling
(alleen voor ouders van kinderen kan
er een afwijkende tijd afgesproken
worden met de hoofdverpleegkundi
ge) zijn dagelijks van 14.15-15.00 u.
en van 18.30-19.00. Rijnoordzie-
kenhuis: Dagelijks 14.30-15.15 u. en
18 30-19.30 u. Extra bezoek hartbe
waking: 11.00-11.30 u. Extra bezoek
vaders kraamafdeling: 19.30-20.30 u.
Kinderafdeling 15.00-15.30 u. alleen
voor ouders 18.00-18.30 u.
S.O.S.-DIENST Telefonische hulp
dienst, tel. 071-125202. Voor allen die
in moeilijkheden verkeren of eenzaam
zijn. Vertrouwelijk. Dag en"nacht be
reikbaar.
BUREAU VOOR RECHTSHULP
Herengracht 50, tel. 123942; spreeku
ren ma. en di. 10.00-12.30 u„ wo.
13.30-16.00 u.; do. 18.30-20.30 u.
LEIDSE RECHTSWINKEL Juri
disch Adviesbureau, Noordeinde 2a
(voormalige marinecomplex), tel.
130775. (Met Ingang van maandag 22
november verhulst de Leidse recht
swinkel. Het nieuwe adres luidt: Ke-
telboetersteeg 10. De openingstijden
blijven hetzelfde
Afdeling wonen en werken: ma.
18.30-20.30. wo. 10.00-12.00, do.
18.30-20.30. Afdeling belastingen:
di. 18.30-20.30, wo. 18.30-20.30.
Klachtenbureau: di. 18.30-20.30, do.
18.30-20.30.
DIERENHULPDIENST Hulpverle
ning aan verongelukte honden, kat
ten, vogels," e.d. In de gemeenten Lel
den. Leiderdorp, Oegstgeest, War
mond en Zoeterwoude. Tel. 071-
125141.
BURGERRAADSLIEDEN Koren
brugsteeg 2, tel. 143171 (kantooru
ren). Spreekuren ma di. en wo.
11.00-12.00 u.. do. 18.30-20.00 u.
GEZINSVERZORGING Stichting
gezinsverzorging Lelden. Aanvragen
hulp voor bejaarden en langdurige
zieken en gezinsverzorging, Rem-
brandtstraat 17, tel. 149441 (ma. t/m
vr. 9.00-10.00 u. en 13.00-14.00 u.).
KINDER- EN JONGERENTELEFOON
Op woensdag- en zaterdagmiddag
van 14-18 u. telefoon 071 - 120611.
MAATSCHAPPELIJK WERK Bu
reau Maatschappelijk werk. Oude
Rijn 44c, spreekuur dagelijks 14.00-
15.00 u.; do. ook 19.00-20.00 u., tel.
142144. Spreekuur gemeentelijke so
ciale dienst: di 14.00-15.00 u. Apollo-
laan 1a, Zuid-West; do. 14.00-15.00
u. Herensingel 3, Leiden Noord. Ook
tel. van 09.00-10.30 via 766600, afde
ling maatschappelijk werk.
RAAD VAN ARBEID Hoge Rijndijk
306, Leiden, tel 071-899375. Kantoor
geopend ma. t/m vr. 9-12 u. 14-16 u.
Telefonische informatie over kinder
bijslag: 8-12 u.
SOCIALE RAADSVROUW Spreek
uren sociale raadsvrouw. Binnenstad:
Gerecht 10. wo. 17.00-18.00 u.;
:entrale vu
eiden. Tel. 149L.O,
aar van 9 00-lflcl'
a over vrijwilliiTO
1 of een persoo^gt
Noord: Van Hogendorpstraat 36, COI
10.30-11.30 u.; Kooi: Driftstraa|( f jn
di. 10.30-11.30 u.; Morskwa
Buurthuis Morskwartier. Topaafj
10.00-11.00 u. wo. 10.00-13.CT
tuinstadwijk: Herengracht
10.30-11.30 u.
SOCIALE RAADSVROUW
SCHOTEN Spreekuren: ma
20.00 u. wo. en vr. 9.00-10.30 u. 1
seweg 33. Voorschoten. Tel. 32S-
SP HULP- EN INFORMATIEDIB 1
Groenesteeg 33, Leiden. Tel. l
134640 of 071-144600 Hulp en
matie op medisch, juridisch en ml
gebied, werk. sociale verzekerln:
huurkwesties. Spreekuur: elke 4
derdag van 20.00-21.00 u.
STICHTING VRIJWILLIGERS Cl
TRALE Pallasstraat 1. Alphenl#
den Rijn. Tel. 01720-33033. Begl
ding en opvang van mensen. dieJI
welke reden dan ook, tijdelijk 1
nodig hebben. Bovendien wordt id
matie verstrekt over andere mogé
heden van hulpverlening en de!
reikbaarheid daarvan.
VRIJWILLIGERS CENTRALE VO
gegracht 246a, Leiden. Tel. 1491,
Dagelijks bereikbaar
u. voor informatie
werk en cursussen c
gesprek.
WERKENDE JONGEREN
ten- en informatieuur Elke din
avond van 17.00 tot 20.00 u.
kantoor Koppenhinksteeg 2, Leifu"
Tel. 071-121139.
WERKLOZEN ADVIESCENTRAL.]
Adviescentrum: Breehuys, Breesf
19 (ingang Schoolsteeg) tel. 130fin
Openingstijden: ma. t/m wo. 1Q-1{f
vr. 14-16 u. Belangen verenij'
buurtwinkel, Haarlemmerstraat 7
tel. 125736. Geopend: wo. 10-12>ee
WETENSCHAPSWINKEL Info4
tiecentrum voor onderzoek vaf
Leidse universiteit. StationsweghOE
tel. 071 - 148333. Geopend: ma.
vr. 10.00-16.00 u.
FIOM Hulpverlening bij zwaï
schap en alleenstaand ouderf
Noordeinde 40 b, tel. 144715.
GASTOUDERPROJECT Sticlj
Gastouderproject, Merenwijk
dorhorst 1. tel. 210430 (dag.
15.30 u.).
HULP VOOR MOEDER EN KINI
Bij niet gewenste zwangerschap,
foon 071-895724 en 01728-833r
HUURAANGELEGENHEDEN
Spreekuren huurcommissie. V001
den: Schuttersveld 9 (tel. 071-131
van 10.00-12.00 u.). Spreekuur lom
t/m vr. 8.30-10.00 u. Voor Al|
Opstandingskerk, Prinses Mai
straat 69. Spreekuur do. 14-15."
MOEDERS VOOR MOEDERS
vrouw zuster E. Janssen-Niei
Hofdijck 32. Oegstgeest. tel.
153652. lin|
ONDERWIJSWINKEL Sophia:1
36. tel 071-214256 of 126325.
maandag tot en met vrijdag 1i
17.30 u
OPVANGCENTRUM VROUWEN]
Crisiscentrum voor vrouwen
eventuele kinderen) In nood. Huil
Maarten, St. Jacobsgracht 1, Li
tel.071-142497. Dag en nacht
baar.
HULP AAN BUITENLANDER!
Spreekuur voor Marokkanen, Alfei
aan den Rijn, Emmalaan 2, tel Ot
- 94841. ma. 9-10 u. dl. 14-15 u.]en<
den, bureau voor maatschapj
werk, Oude Rijn 44c tel. 071 - 14l"
en 146049. do. en vr. 14-15 u
Jgd
'hc
Geen krant ontvangen? T
tussen 18.00 en 19.00 il
zaterdags tussen 14.001
15.00 uur, teiefoonnr. Or
122248 en uw krant wd* 1
nog dezelfde avond nafev<
zorgd. I
