Van Agt, boos na kritiek,
wil niet naar Brabant
Aardige
opsteltitels
bij havo
Barbra Streisand:
Interesse voor film
met Paul Verhoeven
binnenland
CeidaeSotncwt
Advies: geef jongeren
groeibaan' van 32 uur
Mjcwmru)
Kabinet wil investeren in
Z.-Afrika aan voorwaarden binden
DINSDAG 3 MEI 1983 PAGINA 9
Boeren door natte
weer weken achter
'DEN HAAG Het natte weer in
,april begint de Nederlandse boeren
parten te spelen. Vooral de akker
bouwers liggen met hun bouwplan
nen twee tot vier weken achter.
Veehouders zijn genoodzaakt het
ivee dat al in de weide was gebracht
weer terug te brengen naar de stal.
De problemen doen zich in het hele
land voor, alleen op de zandgron
den wat minder. Van de suikerbie
ten, die normaal rond tien april de
grond in gaan, is tot nu toe nog
maar 25% uitgeplant. Van de aard
appelen zit zelfs pas 10% in de
grond. Er wordt gevreesd voor een
lagere produktie.
Wachthuisje van
vredesberaadvernield
VENRAY Een wachthuisje van
het vredesberaad Venray, voor de
ingang van de vliegbasis de Peel,
is gisteravond in brand gestoken
en totaal vernield. Het wachthuis
je, een voormalige bouwkeet op
wielen, was twee weken geleden
door het vredesberaad bij de vlieg
basis neergezet als een symbolisch
protest tegen de mogelijke plaat
sing van kruisraketten in De Peel.
Leden van het vredesberaad ge
bruikten het wachthuisje om tij
dens de weekeinden een wake te
houden. Volgens de politie van
Venray is er sprake van opzet. De
deur van het wachthuisje was
opengebroken.
Biizondprp hpzopkpr De militaire luchthaven Valken-
Dlj^unaere DezoeKer burg bij Katwijk had gisteren een
bijzondere bezoeker: Een
AWACS radar vliegtuig van de Navo, die een groot aantal ver
schillende starts en landingen uitvoerde.
Studieresultaat telt
niet meer voor beurs
DEN HAAG Het studieresultaat telt
niet meer mee voor het al dan niet toe
kennen of voortzetten van een studie
beurs voor wetenschappelijk onderwijs.
Minister Deetman heeft dit de besturen
van de universiteiten en hogescholen be
richt. De gewijzigde regeling geldt alleen
voor studenten die volgens de twee-fa-
sen-structuur worden opgeleid. Hierbij is
de cursusduur vier jaar en kan de studie
duur ten hoogste twee jaar meer bedra
gen. In de oude regeling kon de studie
duur meer dan zes jaar belopen. De stu
dietoelagen werden gemiddeld voor een
jaar of zes genoten en konden worden
stopgezet als de studieresultaten te wen
sen overlieten.
Lokethandelingen
postgiro duurder
DEN HAAG Enkele Post-
giro-tarieven voor lokethan
delingen zijn gisteren ver
hoogd. De grootste verho
ging geldt voor het recht
voor gewone cheques, die
van twee gulden op 2,50
gulden is gebracht. Ook het
recht voor binnenlandse
postwissels is met vijftig
cent verhoogd en bedraagt
nu vier gulden. De overige
verhogingen, steeds een
'kwartje, gelden voor het gi-
rostortingsrecht 1,75), het
recht voor verzamelcheques
2,25) en het recht voor
zichtcheques (twee gulden).
„Er zit schot in
Rijnzout-overleg"
DEN HAAG Er begint eindelijk
schot te komen in het overleg over
zoutvervuiling van de Rijn door afval-
produkten van Franse kalimijnen.
Staatssecretaris Van Eekelen van bui
tenlandse zaken meldde gisteren dat de
Franse regering binnenkort het rijn-
zoutverdrag ter ratificatie aan het
Franse parlement zal aanbieden. Tij
dens recent overleg zijn aanpassingen
aangebracht die alle partijen tevreden
kunnen«stellen. Frankrijk mag het zout
in de bodem injecteren op een andere
plaats dan oorspronkelijk was voorzien
en de Bondsrepubliek heeft de garantie
gekregen dat dit geen vervuiling van
zijn grondgebied zal opleveren.
(Van onze parlementaire
redactie)
DEN HAAG In het
CDA is opschudding ont
staan over weer eens een
solo-actie van mr. Dries
van Agt. Op. bezoek bij
de Gazelle-fabriek in
Dieren, waar hij een
boek kreeg over sport
en racefietsen, liet de
oud-premier blijken dat
hij toch maar geen com
missaris van de koningin
in Noord-Brabant wilde
worden. Hij heeft meer
interesse in het commis
sariaat van Gelderland,
dat eveneens dit jaar
vrijkomt. Volgens som
migen is hij ook niet af
kerig van het burge
meesterschap van Den
Haag, waar wellicht drs.
Schols voortijdig ver
trekt. Het liefst zou Van
Agt overigens, heeft hij
ooit gezegd, mr. Joseph
Luns opvolgen als secre
taris-generaal van de
NAVO.
Het partijbureau en de Twee
de-Kamerfractie van het
CDA; die volkomen verrast
werden door de uitspraken in
Dieren, hebben tot dusver
geen contact met Van Agt
gehad. Deze bleek in het
weekeinde naar Moskou, ver
trokken te zijn, op privé-uit-
nodiging van de Nederlandse
ambassadeur ter plaatse, mr.'
Frans van Agt. Deze is in de
verte nog familie van de oud
minister-president. In de
Tweede-Kamerfractie van
het CDA, waar Dries van
Agt nu deel van uitmaakt, is
het de gewoonte dat dit soort
reizen wordt aangemeld bij
het secretariaat. De ex-pre
mier had het echter gelaten
bij een zeer terloopse mede
deling een groot aantal we
ken geleden.
Officiëel zeker zolang
men hem niet heeft gespro
ken gaat het CDA er nog
steeds van uit dat Van Agt
commissaris wordt in Bra
bant. Officieus geeft men
echter wel toe dat hij er wei
nig zin meer in heeft. Een
belangrijke reden zou zijn dat
sommige fracties in provinci
ale staten van Brabant, ook
die van de VVD, zeer kri
tisch hebben gereageerd op
de gang van zaken rond de
benoeming van een nieuwe
commissaris.
De bal kwam aan het rollen
door een onvoorzichtigheid
van premier Lubbers. Deze
had op een bijeenkomst van
Europese christen-democra
ten in Parijs niet in de gaten
dat een tv-ploeg van de
VPRO een gesprek opnam
van hem met een Westduitse
politicus. Op de vraag hoe
het nu met 'zijn voorganger
ging, vertelde Lubbers dat
deze „commissaris der Köni-
gin" zou worden in Brabant.
Toen de kranten dit vervol
gens nog eens groot brachten,
ontstond er boosheid in pro
vinciehoofdstad Den Bosch.
Wat had het nog voor zin, zo
vroegen vele statenleden zich
af, een uitgebreide inspraak
procedure te starten, als toch
al vast stond wie de functie
zou krijgen? Dé huidige com
missaris in Brabant, J. van
der Harten, gaat 1 juni met
pensioen.
De lol eraf
Maar hoewel de kritiek niet
(zozeer) tegen zijn persoon
was gericht, zou Van Agt
zich het toch erg hebben aan
getrokken. „Voor hem was
de lol eraf," aldus iemand uit
zijn omgeving. Dat zou ook
de reden zijn geweest, dat de
zaak de afgelopen drie we
ken steeds van de agenda
van de ministerraad is afge
voerd." Van Agt zou willen
wachten tot de laatste mi
nuut, in de hoop dat er nog
een andere mogelijkheid
voor hem ontstaat.
In één opzicht zou het de
CDA-top goed uitkomen, als
hij zich inderdaad terugtrok
voor Brabant. In dat geval
zou de partij haar verplich
tingen kunnen nakomen je
gens mr. Ph.J.I.M. Houben,
voorzitter van het Gewest
Twente. Deze is voorzitter
geworden van de gewestraad
met in het vooruitzicht de
oprichting van de provincie
Twente. Daarvan zou hij dan
automatisch commissaris ge
worden zijn. Maar nu de op
deling van Overijssel van de
baan is, wil Houben naar het
schijnt zo snel mogelijk weg
uit zijn huidige standplaats.
Hij zou graag naar Den Bosch
afreizen. Van Agt wil hem
daarbij niet in de weg staan,
zo zei hij in Dieren.
Gelderland
Een probleem voor het CDA
is dat de oud-premier zijn
zinnen heeft gezet op het
commissariaat van Gelder
land, dat later dit jaar vacant
komt door de pensionering
van mr. Geertsema. Deze
provincie is in handen van
de VVD en de liberalen heb
ben vooralsnog weinig zin
ruim baan te maken voor het
CDA. Volgens ingewijden
wordt er echter druk onder
handeld i tussen beide rege
ringspartijen om te zien of er
toch niet op enigerlei wijze
een mouw aan te passen is.
Van Agt stelt zich op het
standpunt dat zijn voorkeur
Van Agt
een factor van belang be
hoort te zijn, zeker voor een
VVD-minister van Binnen
landse Zaken. Daarbij dient
bedacht dat Van Agt begin
vorig jaar, toen hij nog pre
mier was, er alles aan gedaan
heeft om VVD-leider Wiegel
aan het commissariaat van
Friesland te helpen. De
CDA-kandidaat Albeda, oud
minister van Sociale Zaken,
viel daardoor uit de boot.
Het CDA is het in zoverre
met zijn oud-leider eens, dat
het zo langzamerhand wel
compensatie wil hebben voor
het verlies van Friesland.
Een mogelijkheid daartoe
was het burgemeesterschap
van Leeuwarden geweest,
waar Lubbers het Kamerlid
dr. Sytze Faber voor op het
oog had, maar de VVD
schijnt daar niet aan te wil
len meewerken. Een andere
mogelijkheid is dat de VVD
Gelderland opgeeft. De libe
ralen willen dan echter
Noord-Brabant hebben en
dat vinden vele christen-de
mocraten weer moeilijk te
verteren.
AMSTERDAM De fantastische mogelijkheden.
Amerikaanse superster ^us nu ^eb Streisand weer
iarbra Streisand was een f™ f'£>S,
je wilt dat wij verder aan het
.aar dagen in Amsterdam, script gaan ^erien, moet je
iraar ze contact heeft ge- maar weer bellen",
lad met de Nederlandse Paul Verhoevens Hollywood-
egisseur Paul (,,De vierde contacten dateren van enkele
aan") Verhoeven over
nieuw filmproject. Verenigde Staten een plotse-
let gaat om een film die ling succes werd. Verhoeven:
peelt in het New York „In Amerika werkt alles veel
an de eeuwisseling, is ge- directer dan hier. Zo ben ik
laseerd op ware gebeurte- °°k opgebeld door Steven
assen en ligt een beetje in jj,£e, me ver'alde aa
teu hij m n film mooi vond en dat
e sfeer van Verhoevens ik maar naar Amerika moest
ilm „Keetje Tippel naar komen, omdat ik daar nóg
!e boeken van Néel Doff. mooiere dingen zou kunnen
faul Verhoeven is overigens maken. Hetzelfde met Jacque-
e eerste om die opvallende line Bisset en hetzelfde met
jimerikaanse belangstelling te Jane Fonda. Die belde me toen
slativeren: „Je weet het met ik in Amerika kwam en bood
lollywood-mensen nooit. Ze me de film „Roll-Over" aan.
en weet je zeker dat er binnen
zeg maar een jaar iets van
komt. In Amerika gooien ze
alle ideeën meteen naar bui
ten, grijpen ze alle nieuwe
kansen aan en denken ze: Als
ik iets met zo'n buitenlandse
jongen doe, word ik zelf mis-
jaren geleden, sinds de tijd dat schien weer wat interessan-
„Soldaat van Oranje" in ^de ter".
Amerika-contacten volop voor
Paul Verhoeven: „We vlerken
nu al een hele tijd aan het
script voor „Flesh and blood".
Tegelijkertijd ben ik bezig
voor een Amerikaanse film
gebaseerd op Agatha Christie's
„Death comes at the end", dat
in het oude Egypte speelt. Mis
schien komt er iets van, mis
schien wordt het niets. Een
ding moet ik zeggen, Streisand
is in elk geval trouw. Als ik in
Amerika ben, of zij in Europa,
lebben inderdaad allemaalMaar ik zag dat script hele-, ze belt me altijd wel op voor
liijn films gezien, ze hebben maal niet zitten, de film is
Ir iets in ontdekt dat anders is, door een ander gemaakt en
lluropeaans, en ze vragen je trouwens niet best geworden.
Ifcwoon. Maar of het iets Ik flirt nu al twee jaar kmet
l'ordt, weet ik niet. Ik had het Hollywood, maar nog steeds
Herhaal al eens gelezen en zag niets definitiefs. Zo gaat dat in
niet zoveel in. Inmiddels de filmwereld. Als Rob Hou-
b ik het doorgepraat met wer in Nederland met een
ijn vaste scenarioschrijver plan komnt, dan is dat alle-
Ijerard Soeteman en die zag maal al uitgebrèid overwogen
een afspraak, dat dinertje van
ons in het Amstelhotel wil
overigens helemaal niet zeg
gen dat ze voor mij naar Ne
derland gereisd is. Ze wilde
misschien wel gewoon winke
len, en dacht, laat ik die Ver
hoeven meteen maar eens bel
len".
BERT JANSMA
Mr. Van Veen:
Versterk
lbo en het
leerlingwezen
DEN HAAG Versterk het
lager beroepsonderwijs (lbo)
door het beroepsgericht te ma
ken. Stel werkgevers en werk
nemers en werknemers in
staat het leerlingwezen te ver
sterken en uit te bouwen. Be
steed daaraan de komende ja
ren de schaarse geldmiddelen
en zet uitbreiding van het kort
middelbaar beroepsonderwijs
(kmbo) in de ijskast.
Deze oproep deed werkgevers
voorzitter mr. Chr. van Veen,
vandaag aan de overheid tij
dens een congres in Den Haag
over de relatie beroepsonbder-
wijs-arbeid. Hij hekelde de
neiging steeds maar nieuwe
onderwijsvoorzieningen te
scheppen voor jongeren die
niet van onderwijs houden,
maar juist willen werken. .Die
jongeren zijn beter gebaat met
een versterking van het leer
lingwezen.
Dankert bij de koningin
Piet Dankert, voorzitter van het Europees Parlement, werd gisteren door koningin Be
atrix op paleis Huis ten Bosch ontvangen. Dankert, de sociaal-democraat die deze
week in Nederland op bezoek is, vindt dat er in Den Haag een sterk verminderde
Europese gezindheid te constateren valt. „En dat uitgerekend in een tijd dat de EG in
een permanente staat van crisis lijkt te verkeren", aldus een bezorgde voorzitter van
het Europees Parlement.
DEN HAAG De Raad voor het Jeugdbeleid, een ad
viesorgaan van de regering, wil dat jongeren de moge
lijkheid krijgen een zogenaamde groeibaan te nemen.
Een groeibaan houdt een werkweek van 32 uur in.
Daar zou een verlichting van de belasting- en premie
druk tegenover moeten staan die het netto-loon op een
niveau brengt dat het voor jongeren beneden 21 jaar
aantrekkelijk maakt om zo'n groeibaan te aanvaarden.
Met hun 21ste zouden de jongeren dan het aantal uren
moeten gaan werken dat voor volwassenen gebruike
lijk is. De raad heeft deze ideëen gisteren ontvouwd bij
de presentatie van het advies „Minimumjeugdlonen on
der druk" aan minister De Koning van Sociale Zaken
en Werkgelegenheid.
Vólgens de raad past de verlaging van de minimumjeugdlonen
per 1 juli met tien procent niet in het kabinetsbeleid van herver
deling van werk, omdat de verlaging van de lonen het voor jon
geren vrijwel onmogelijk maakt korter te gaan werken en toch
een zelfstandig bestaan te leiden. De redenering van minister De
Koning dat een verlaging van de jeugdlonen het jongeren ge
makkelijker zou maken om aan werk te komen deelt de Raad
niet. Er is geen enkele controle op het omzetten van het ingele
verde loon in werk, aldus de voorzitter van de Raad voor het
Jeugdbeleid, Pijkei Schroder.
De havo-kandidaten kregen gistermiddag bij hun eer
ste examen een aantal aardige en actuele opsteltitels
voorgèschoteld. Als men het nieuws van de laatste ja
ren wat had gevolgd, had men voldoende informatie
om vlot uit de pen te komen. Het waren in ieder geval
titels, waar meer mee te beginnen viel dan mèt die van
het vwo in de morgenuren.
De havo-kandidaten hadden naast het uitwerken van een op
dracht over „burgers in verzet burgerlijke ongehoorzaam
heid" (met onder meer teksten uit Vrij Nederland, De Volks
krant en Elseviers Weekblad) nog tien andere mogelijkheden.
Van negen ervan was de titel gegeven. Deze luidden: Tegen de
verdrukking in; Van krom naar recht, van slap naar fit: Neder
land O.K.; Robots; Ik leer voorde lol? de leraar? het leven?;
Presteren moet weerDe crisis eq ik; Een gezonde ontwik
keling Ikke, ikke, ikke en de rest kan stikken en Gemengd
boeket.
Het tiende onderwerp, waar
zelf een titel voor moest wor
den bedacht, vroeg om een be
schouwend opstel over horos
copen.
De uit te werken opdracht is
bij de scholengemeenschap,
waar we informeerden, door 4
procent van de havo-kandida
ten gekozen. De meest geko
zen titels waren „Van krom
naar recht, van slap naar fit:
Nederland O.K." (21 procent)
en „Ik leer voorde lol? de
leraar? het leven?" (ook 21
procent). Negen paocent van
de kandidaten koos voor
„Ikke, ikke, ikke en de rest
kan stikken
(Door Jan Hooyman en
Frits Stommels)
Andere titels als „Tegen de verdrukking in", „Robots" en „Pres
teren moet weergaven een mooie gelegenheid om dat te ty
peren wat ons (het meest?) bedreigt.
Nogal abstract
Bij ae stelopdracht (opstel) voor het vwo hadden de kandidaten
de keuze uit tien onderwerpen. Zeven ervan hadden een titel
meegekregen, bij drie andere „mocht" de titel zelf worden ver
zonnen.
De (getitelde) onderwerpen waren: Vooroordelen; Lees eens een
gedicht; Totale dienstweigering; Horen en luisteren; Taboes;
Scheiding en Kan_ik er wat aan doen?
De drie onderwerpen (zonder titel) gingen over leerlingenraad-
medezeggenschapsraad, de discussie over „lekkere" program
ma's in de„Alles-is-anders-show" van begin 1982 en oud en
nieuw in onze dorpen en steden.
Veel van de titels waren, aldus het commentaar van een leraar,
nogal abstract. Bovendien gaven ze slechts een algemene aan
duiding van het gevraagde onderwerp-aan en geen (scherpe) af
bakening. Deze leraar sprak de vrees uit dat nogal wat kandida
ten met een vaag stuk zullen komen.
Bij titels als „Vooroordelen", „Taboes" en „Scheiding" is dan wel
een opstel in verhaalvorm mogelijk, maar de kans op een cliché-
verhaal is groot.
Er waren geen titels bij die duidelijk aansloten bij een actueel
onderwerp of actuele kwestie. De twee onderwerpen „Totale
dienstweigering" en „Oud en nieuw in onze steden en dorpen"
zouden met wat moeite actueel kunnen worden genoemd. Maar
het waren, aldus onze woordvoerder, onderwerpen, waar slechts
weinig leerlingen belangstelling voor hebben en waar- ze over
kunnen schrijven.
Grieks
Voor het handjevol ywo-kandidaten Grieks was er een naar het
oordeel van onze leraar aardige passage uit „De virtute" (over
de deugd) van de christelijke schrijver Dio Chrysostomus. Hij
vertelt hierin over de cynische filosoof Diogenes zoals die zich
begeeft naar de drukke stad Korinthe, daar in het park kam
peert en zich bij gelegenheid van de Isthmische Spelen aan de
mensen aanbiedt om hun dwaasheid te genezen.
Hij beklaagt zich over de geringe belangstelling terwijl als hij
arts was geweest de kiespijn- en ooglijders zkh vast rond
hem verdrongen zouden hebben. Dus eea gezonde geest is ken
nelijk niet zo belangrijk voor de mensen als een rotte kies.
Als vertaalstuk was deze passage naar inhoud en grammatica
niet te moeilijk, hoewel nauwkeurigheid bij Grieks een eerste
vereiste blijft. De leerling die wat meer ervaring met filosofische
teksten heeft opgedaan, moest volgens de leraar zeer wel in staat
zijn ook het geestige in dit stuk te doen uitkomen. Het woordge
bruik week af van de lespraktijk, maar daar was dan ook het
woordenboek voor.
(Van onze parlementaire re
dactie)
DEN HAAG Hoewel
de ministers elkaar ge
vonden hebben op een
compromis, is de regering
nog niet uit de problemen
waar het Zuid-Afrika be
treft. De CDA-fractie is
niet onverdeeld gelukkig
met de door premier Lub
bers bedachte tussenoplos
sing, die neerkomt op het
bemoeilijken van nieuwe
investeringen in Zuid-
Afrika.
Alleen als bedrijven voldoen
aan de eisen, zoals neergelegd
in het verdrag van de Interna
tionale Arbeids Organisatie
(ILO) en de gedragscode van
de EG, mogen zij nog investe
ren, aldus de regering in een
notitie, die waarschijnlijk mor
gen wordt gepubliceerd. Aan
vankelijk wilden de VVD-tni-
nisters en twee CDA-minis-
ters, Van den Broek (Buiten
landse Zaken) en Ruding (Fi
nanciën), in het geheel niet
weten van economische 'straf
maatregelen.
Maar de CDA-fractie is bang
dat het nu bereikte compromis
nog altijd een veel te vrijblij
vend karakter heeft en wil dat
een dergelijke maatregel ten
minste wordt gegoten in de
vorm van wetten. Daar is men
bij de VVD weer niet erg hap
pig op. Sommige chrjsten-de-
mocraten pleiten nog steeds
voor een echt investeringsver
bod. Zij beroepen zich daarbij
op een in 1981 met de CDA-
top (onder wie ook Lubbers)
gesloten akkoord, waarbij tot
enigerlei economische sanctie
werd besloten.
Minister Van den Broek wijst
erop dat er volgens het regeer
akkoord wordt gestreefd naar
een aanscherping van de EG-
gedragscode, waaraan Europe
se bedrijven geacht worden
zich te houden in Zuid-Afrika.
Het gaat er daarbij vooral om
dat een onderneming een goed
personeelsbeleid voert en zich
niet- zelf schuldig maakt aan
discriminatie tussen blank en
zwart. Van den Broek zegt er
niet bij hoe het bedrijfsleven
verplicht kan wórden zich aan
de gestelde voorwaarden te
houden. De regering gaat dat
onderzoeken, aldus de notitie.
