Italiaanse woede over Argentijnse „doodverklaring' J#?' GRATIS Moskous 1 mei-defilé sterk anti-Amerikaans ^Demonstreren in Bondsrepubliek wordt peperduur Kernoorlog kan vermeden worden Voorlopig geen nieuwe grondwet in Suriname Iran en Irak wisselen gevangenen uit Partij van Croes wint op Aruba MótjCLynz MEI IS UIT! r>r> SÊL 81 BUITENLAND CeidaeSouamtt MAANDAG 2 MEI 1983 PAGINA 7 ANKARA Iran en Irak hebben dit weekeinde onder toezicht van het Internationale Rode Kruis voor het eerst in Turkije krijgsgevangenen uitgewisseld. Eerst werden zaterdag 32 Irakezen naar Ankara overgevlogen vanwaar ze naar Bagdad vertrokken. Zondag werd een zelfde aantal Iraniërs via Ankara naar huis gestuurd, zo heeft de Turkse staatsradio meegedeeld. De overdracht van de Iraanse gevangenen had vergeleken met die van de Irakezen om onduidelijke redenen meer voeten in de aarde.Turkije houdt met beide landen goede contacten, maar zegt zich neutraal te willen opstellen in het con flict dat nu al meer dan tweejaar duurt. Volgens de Iraanse zaakgelastigde in Ankara zijn alle vrijgelaten Irakezen, drie legerkapiteins en 29 dienstplichtigen, in validen. De vrijgelaten Iraniërs waren allen gewond, al dus een verklaring van het Rode Kruis. Argentijnen herdenken Falkland-oorlog op zee BUENOS AIRES De Argen- tijnse militaire junta heeft za terdag het voorgenomen bezoek van Argentijnen aan de oor logsgraven op de Falkland Ei landen verboden. Eerder had Engeland het bezoek verboden. In plaats daarvan werd een al ternatieve herdenking georga niseerd op de plaats waar Britse torpedojagers vorig jaar de Ar gentijnse kruiser Belgrano tot zinken brachten. Tijdens de herdenking werden bloemen in het water worden gegooid ter nagedachtenis van de gevalle- Ruim 200 Turkse politici moeten tien jaar zwijgen ANKARA De Turkse militaire regering heeft namen bekendgemaakt van 242 voor aanstaande leden van de vroegere politieke partijen, die tien jaar lang hun politieke rech ten niet mogen uitoefenen. De lijsten wordt aangevoerd door de oud-pre mier Bulent Ecevit en Suleiman Demirel, de leider van de nu verboden extreme Islamiti sche Nationale Welzijnspartij, Necmiddin Er bakan, en de leider van de ultrarechtste Na tionalistische Actiepartij, Alpaslan Tuerkesch. Erbakan is tot vier jaar gevangenisstraf ver oordeeld en Tuerkesch, die verantwoordelijk is gesteld voor terroristische activiteit van de „Grijze Wolven", moet met de doodstraf re kening houden. Op 6 november worden in Turkije nieuwe parlementsverkiezingen ge houden. Veel doden bij aanslag op brug in El Salvador SAN SALVADOR Bij een aanslag van de linkse Salvadoraanse guerrillabewe ging FMLN op een strategische brug aan de grens met Honduras zijn ongeveer 200 doden gevallen. De brug, een van de voornaamste grensovergangen, werd com pleet verwoest. De aanslag die plaatsvond bij de grensovergang Amatillo in het oos ten van El Salvador is bevestigd door het Salvadoraanse leger en is volgens het FMLN het antwoord op de rede van pre sident Reagan waarin deze het Congres vroeg om meer militaire hulp voor El Sal vador. Meer dan duizend man Hondurese troe pen zijn samengetrokken langs de grnes met El Salvador, om een mogelijke inva sie van guerillastrijders te voorkomen. Aanslag op minister Shultz mislukt BEIROET Een officier van het Ameri kaanse korps mariniers heeft gisteren gezegd dat twee Katoesja-raketten van Chinese ma kelij die in de nacht van zaterdag op zondag werden afgeschoten op de ambtswoning van de Amerikaanse ambassadeur, hun doel maar ternauwernood hebben gemist. De pro jectielen sloegen even voorbij de residentie waar op dat moment de Amerikaanse mi nister van buitenlandse zaken George Shultz lag te slapen in de grond. De Ameri kaanse marinier Burghard verklaarde dat, wanneer de raketten het huis zouden hebben geraakt, dat ongetwijfeld gewonden of zelfs doden zou hebben veroorzaakt. Shultz pendelt op het ogenblik tussen Bei roet en Jeruzalem op en neer om een terug trekking te bewerkstelligen van de Israëli sche troepen uit Libanon. rea (Van onze correspondent Cees Manders) ROME Grote op schudding is in Italië ontstaan over het besluit van de Argentijnse mili taire regering om alle „verdwenen" politieke gevangenen voortaan als dood te beschouwen. Onder de mogelijk 30.000 mensen die door de Argen tijnse militaire bendes in de jaren van de terreur (1976 tot 1981) zijn weggevoerd, be vonden zich ongeveer 1.500 personen van Italiaanse ko maf, en 300 Italiaanse pas poorthouders. Toen in no vember van het vorig jaar de lijst van verdwenen Italianen bekend werd, heeft Italië grote aandrang uitgeoefend op de Argentijnse militairen opheldering te verschaffen. De Argentijnse generaals be loofden hun best te zullen doen. De verklaring van vrij dag, waarin de Argentijnse generaals zeggen dat alle „verdwenen personen" dood zijn, is in Rome dan ook als een bom ingeslagen. Woedend telegram President Pertini, bij wie de „moeders van de Plaza di Mayo" altijd open huis heb ben gevonden, heeft zaterdag een woedend en naar diplo matieke maatstaven uitzon derlijk scherp telegram ge stuurd naar zijn Argentijnse college Bignone. Volgens Pertini getuigt de manier waarop de Argentijnse lei ders menen met hun verle den te kunnen afrekenen van „ijzingwekkend cynis me". Zij plaatsen zich zo doende „buiten de beschaaf de mensheid". De Italiaanse regering heeft een formeel protest in Bue nos Aires laten overhandi gen, „over de volstrekt on aanvaardbare gang van za ken". De regering staat erop dat de Argentijnse generaals precies aangeven wat er met de verdwenen Italianen is gebeurd, hoe ze gedood zijn en waar ze begraven liggen. De Italiaanse ambassadeur in Buenos Aires heeft de op dracht gekregen samen met zijn EG-collega's actie te on dernemen. De Italiaanse jus titie tenslotte heeft aange kondigd de Argentijnse gene raals te zullen vervolgens wegens- bloedbad, volkeren moord en misdaden tegen de mensheid; strafbare feiten die de nationale grenzen overstijgen. De „doodverklaring", uitge geven door de Argentijnse junta, verrast de Italiaanse regering volkomen. Vorige maand nog hadden de gene raals Rome ervan verzekerd opheldering over de vermiste Italianen te zullen verschaf fen. Bovendien maakte zich in Rome juist een parlemen taire commissie klaar naar Buenos Aires af te reizen om poolshoogte te gaan nemen. De Italianen in Argentinië zijn verdwenen in de jaren 1976-1981, maar eind vorig jaar werd de Italiaanse rege ring pas wakker, toen een krant voor het eerst de na men publiceerde van alle verdwenen Italianen. Voor die tijd was Rome wel op de hoogte, maar deed het niets „in het belang van de betrok kenen". Die houding is ook van uitgelegd als „in het be lang van de positieve han delsbalans tussen de twee landen". Die overwegingen spelen nu minder,, en van daar dat in Italië de remmen los gaan. Vaticaan zwijgt Bij alle Italiaanse opwinding blijft het merkwaardig stil in het Vaticaan. De Vaticaanse krant Osservatore Romano vermeldde slechts het feitelij ke nieuws van de Argentijn se regeringsbesluiten, en ook de paus ging gisteren (zon dag) tijdens de Angelus niet op de berichten uit Buenos Aires in, terwijl hij anders al tijd prompt reageert op dit soort tragische gebeurtenis sen. De moeders van het Mayo-plein, onlangs op be zoek in Rome, klaagden al over de „geringe belangstel ling van de Heilige Vader". Kardinaal Aramburu, de pri maat van Argentinië, ver klaarde enkele maanden ge-' leden in Rome nog „niets te begrijpen waarom men in Italië zoveel ophef maakt over deze mensen". En de Argentijnse bisschoppencon ferentie, vorige week in Bue nos Aires bijeen, roept het volk in een slotverklaring op tot verzoening met de mili tairen, en zwijgt geheel over het probleem van de „ver dwenen generatie". Hoewel de Argentijnse gene raals dus weinig te vrezen hebben van de kerk, wordt velen van hen toch de Ar gentijnse grond te heet onder de voeten. Want zo meld den enkele Italiaanse corres pondenten uit Buenos Ai res meerdere militairen zouden al geprobeerd hebben te emigreren, met name naar Zuid-Afrika. In de Griekse hoofdstad Athene liepen in de 1 mei-viering leden van een bakkersvak bond mee, die met broodbaksels een leus hadden gevormd. De leus luidde: Weg met de Amerikaanse bases uit Griekenland. MOSKOU In Moskou is de traditionele optocht ter gelegenheid van de eerste mei een sobere plechtig heid geworden. Van een verheerlijking van de par tijleider, zoals vorig jaar voor wijlen Leonid Brezj- nev, was dit keer geen sprake. Het anderhalf uur durende défilé had een sterk anti-Amerikaans ka rakter en stond in het te ken van „vrede en ontwa pening". Op verschillende borden werd president Reagan afgebeeld, onder meer als een cowboy zit tend op een raket. Voor Andropov was het de eerste keer dat hij het défilé afnam vanaf het Leninmauso- leum op het Rode Plein. Hij was in het gezelschap van dé partijtop. Alleen Konstantin Tsjernenko, lid van het polit- buro en secretaris van het cen trale partijcomité ontbrak. In Sovjet-kringen wordt gezegd dat hij ziek is. Tsjernenko wordt beschouwd als de twee de man in de partijhiërarchie na Andropov. De ambassadeurs van de mees te westerse NAVO-landen lie ten zich niet zien uit protest tegen de Russische interventie in Afghanistan. De Scandina vische landen waren evenmin vertegenwoordigd uit protest tegen de recente aanwezigheid van een Russische onderzeeër in de Zweedse wateren. Wel aanwezig waren de ambassa deurs van Griekenland en Turkije. Ook de gezant van China was present. In de Chileense hoofdstad Santiago raakten tien mensen gewond, toen mensen die een verboden betoging hielden, werden aangevallen door on bekende mannen. De oproer politie keek toe, terwijl de mannen met knuppels op de betogers insloegen. In Parijs betoogden voor het eerst sinds vele jaren socialis ten en communisten gezamen lijk. Na de ongeregeldheden van de afgelopen dagen bleef het gisteren rustig in de Fran se hoofdstad. WILLEMSTAD/ORAN JESTAD De Arubaanse MEP-partij van Betico Croes heeft haar meerder heidspositie aanzienlijk verbeterd door de grote stemmenwinst die zij bij de verkiezingen voor de eilandraden op de Boven windse Eilanden van vrij dag wist te behalen. De MEP heeft één zetel winst geboekt en komt nu op 13 van de 21 zetels.Van de andere partijen die don gen naar de gunst van de kiezers heeft de belang rijkste concurrent van de MEP, de Arubaanse Volkspartij (AVP) van Henny Eman vijf zetels behaald. Bij schietpartijen op het eiland kwam vrijdag een jongeman om het leven. Ze hadden plaats tussen aanhangers van de verschillende partijen op het eiland. MEP-leider Betico Croes is dit weekeinde voor verdere medi sche behandeling overgebracht naar Miami in de Verenigde Staten. Croes werd vorige week zondag ernstig gewond door een kogel in de onder buik. Volgens de behandelend geneesheer is zijn toestand niet meer kritiek, maar zou zijn vertrek naar Miami uitslui tend een voorzorgsmaatregel behelzen. De Curagaose partij van pre mier Don Martina heeft vrij dag met slechts 160 stemmen haar oude positie weten te handhaven. Zijn partij, de MAN, kreeg acht zetels en de Nationale Volkspartij zeven zetels in de 21 zetels tellende raad. De opkomst was slechts 67,6 procent van het aantal stemgerechtigden en bereikte hiermee een historisch diepte punt. Op Bonaire won de De mocratische partij ten koste van de UPB, die in de landsre gering zit. Over de gevolgen van de over winning van de MEP-partij op Aruba op het landsbestuur van de NedeHandse Antillen zei Martina dat de coalitie met de Arubaanse Volkspartij is geba seerd op een regeringspro gramma. Hij zei geen enkel bericht te hebben ontvangen dat die partij daar verandering in zou willen brengen. Geen krant ontvangen? Bel tussen 18.00 en 19.00 uur. zaterdags tussen 14.00 en 15.00 uur. nummer 071- 122248 en uw krant wordt nog dezelf de avond nabezorgd. (Van onze correspondent Gerard Kessels) 30NN In West-Duitsland wordt demonstreren zo angzamerhand een peperdure aangelegenheid. De stu- üent Claus Berlage, die uit protest tegen het gebruik fan kernenergie vorige maand vijf dagen in een hoog spanningsmast bivakkeerde, heeft inmiddels de reke- ling gepresenteerd gekregen. be eigenaar van de mast, een elektriciteitsbedrijf in Hannover, jieeft Berlage „met vriendelijke groeten" een rekening gestuurd fan 24.000 mark. Daar blijft het niet bij, want het Rode Kruis {leeft een nota van 403 mark vanwege twee verzorgers die onge vraagd enkele malen bij de mast kwamen kijken. Verder zit de [egering in Hannover nog druk te cijferen over het bedrag dat met de overigens overbodige inzet van politie en helikopters ge moeid is geweest. "jHet wordt in Duitsland schering en inslag demonstranten te la- fen betalen voor de kosten van overheidsbeambten. De 22-jarige (flichael Rehorik kroop in de herfst van vorig jaar op de Dom n Regensburg. Vlak voordat de Beierse minister-president anz-Josef Strauss zou gaan spreken, ontrolde hij een spandoek et de tekst „Stop Strauss". Hij werd uit de toren gehaald en fxreeg rekeningen tot een bedrag van ruim 3.000 mark. f Na de blokkade van een Amerikaanse kazerne in Stuttgart in de leelstaat Baden-Wtirttemberg kregen de 292 demonstranten re keningen in de bus van in totaal 23.000 mark voor de inzet van de politie. In het door de christen-democratische CDU geregeer de Badem-Württenmberg heeft het berekenen van kosten aan demonstranten een wettelijke basis. Er is een wet aangenomen die bepaalt dat demonstranten aansprakelijk zijn voor alle kos- en als zij na een oproep van de politie weigeren weg te gaan. In Je deelstaat Beieren wordt aan eenzelfde wet gewerkt. NIETTE KOOR WEL BIJ ELKE BUITENHEER |42S REGERINGSLEIDERS KIJKEN HALVE EEUW VOORUIT: WASHINGTON Zes staatshoofden en rege ringsleiders, die op ver zoek van een Amerikaans weekblad een halve eeuw vooruit hebben gekeken, noemen de dreiging van een kernoorlog hun eerste zorg, maar spreken de verwachting uit dat een dergelijke ramp kan wor den voorkomen. In bijdragen in het 50 jaar be staande Amerikaanse tijd schrift „U.S. News and World Report" verklaren de leiders van de Verenigde Staten, Frankrijk, Groot-Brittannië, Japan, Mexico en India vol vertrouwen te zijn dat volke ren met elkaar kunnen sa menwerken bij het oplossen van geschillen en het opbou wen van een rechtvaardige wereld voor allen. Volgens de Amerikaanse pre sident Reagan hebben we nu „het vermogen om een wereld -'tot stand te brengen die vrijer en welvarender is dan de mensheid ooit gekend heeft". Volgens president Francois ■Mitterrand van Frankrijk zegt men vaak dat de wereld de keus heeft tussen twee moge lijkheden: een derde (en laat ste) wereldoorlog en een „hooghartig" handhaven van de status quo. „Ik weiger die keuze te doen en verwerp een dergelijke karikatuur van de toekomst". Mitterrand meent dat de wereld een antwoord moet geven aan het totalitaris me, maar waarschuwt tegen het gebruiken van naakt ge weld om de wereldproblemen op te lossen. De Britse premier Margaret Thatcher gelooft dat als het Westen bereid is de beginselen van democratie te verdedigen en een verstandig economisch beleid te voeren, alle moeilijk heden kunnen worden over wonnen zonder dat vrijheid en recht worden geofferd. De Japanse premier Nakasone roept op tot het doorgaan met pogingen om de handel tussen Oost en West te stabiliseren en het bevorderen van beperking van de bewapening op wereld schaal. Volgens president Miguel de la Madrid van Mexico is het de verantwoordelijkheid van de internationale gemeenschap nieuwe conflicthaarden te voorkomen. Daartoe moet men de ware oorzaken van deze problemen aanpakken, ais daar zijn honger, armoede en onwetendheid. Premier Indira Gandhi meent dat mannen en vrouwen in de hele wereld hun stem moeten verheffen voor vrede en een dringende poging om de in verschillende landen verwor ven inzichten te combineren met de voordelen van het technologisch vernuft. „Wij kunnen slechts in vrede en onderlinge goede wil overle ven door het menselijk ras als een geheel te zien, en door mondiale problemen in hun totaliteit te benaderen. De mensen moeten een hoger ni veau van evolutie bereiken". Vliegtuig stort neer Een vliegtuig van de Amerikaanse marine stortte gisteren neer ter hoogte van Jacksonville aan de kust van Florida (VS). Op de linker foto ziet men de vlammen uit de linkervleugel schieten, en kele seconden later stortte het vliegtuig neer. Bij de ramp verlo ren veertien mensen het leven. De oorzaak is vooralsnog onbe kend. PARAMARIBO Voor eind 1984 komen in Suri name twee „nieuwe de mocratische instellingen". Maar op een nieuwe grondwet hoeft het land voorlopig niet te rekenen. Dat heeft premier Alibux vannacht duidelijk ge maakt voor de Surinaamse televisie toen hij geflan keerd, door alle ministers uit zijn kabinet, de rege ringsverklaring voor de regeerperiode 1983-1986 presenteerde. De twee „democratische in stellingen" zijn het Nationaal Democratisch Congres (NDC) en de Centrale Staatsraad (CS). Het NDC wordt een ad viserend orgaan en zal gaan bestaan „uit leden van rele vante massa-organisaties en functionele groeperingen". Welke organisaties en groepe ringen dit precies zijn en hoe zij zullen worden gekozen is echter niet bekendgemaakt. De CS, waarin onder meer de ministerraad en de militairen zitting krijgen, zal het rege ringsbeleid moeten toetsen en krijgt onder meer de begroting voorgelegd. Alibux zei onder meer dat de verhouding met Nederland op een gevaarlijk dieptepunt is beland. Als reden daarvoor voerde hij aan het „eenzijdig en op onbetamelijke wijze op schorten van de ontwikke lingshulp door Nederland". Hij noemde Nederland de motor en de basis van acties die te gen Suriname worden be raamd. Toch sprak hij de hoop uit op een normalisering van de betrekkingen tussen Suri name en Nederland. Op het gebied van de buitenlandse po litiek zal Suriname de politiek van niet gebondenheid voort zetten. Op economisch terrein rekent men op een investe ringsprogramma van 2,5 mil jard Surinaamse guldens waarbij overigens de Neder landse hulp is meegere kend om de werkloosheid terug te dringen en 's lands slechte economische positie te verbeteren. Eerder op de dag had legerlei der Desi Bouterse verklaard dat het „afgelopen is met de buitenlandse inmenging in Su riname. Suriname is voor de Surinamers. Wij willen geen ontwikkelingshulp als middel om het land afhankelijk te houden". Opvallend was dat Bouterse niet op een open lucht-bijeenkomst sprak maar in de bioscoop Bellevue. Zijn 3.000 toehoorders zouden uit alle delen van het land bij el kaar zijn getrommeld. Op de bijeenkomst verklaar den de aanwezigen zich ak koord met een een petitie, waarin werd voorgesteld straatnamen die herinneren aan het koloniale gezag te ver vangen. Het gaat onder meer om de Wilhelminastraat, die moet worden omgedoopt in Kakoesiestraat. Kakoesie is een historische Indiaanse fi guur, die wordt beschouwd als een voorloper in het revolutio naire proces tegen de kolonia le overheersing.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1983 | | pagina 7