Italiaanse woede
over Argentijnse
„doodverklaring'
J#?'
GRATIS
Moskous 1 mei-defilé
sterk anti-Amerikaans
^Demonstreren in
Bondsrepubliek
wordt peperduur
Kernoorlog kan vermeden worden
Voorlopig geen nieuwe
grondwet in Suriname
Iran en Irak wisselen
gevangenen uit
Partij
van
Croes
wint op
Aruba
MótjCLynz
MEI IS UIT!
r>r>
SÊL
81 BUITENLAND
CeidaeSouamtt
MAANDAG 2 MEI 1983 PAGINA 7
ANKARA Iran en Irak hebben dit weekeinde onder
toezicht van het Internationale Rode Kruis voor het
eerst in Turkije krijgsgevangenen uitgewisseld. Eerst
werden zaterdag 32 Irakezen naar Ankara overgevlogen
vanwaar ze naar Bagdad vertrokken. Zondag werd een
zelfde aantal Iraniërs via Ankara naar huis gestuurd, zo
heeft de Turkse staatsradio meegedeeld. De overdracht
van de Iraanse gevangenen had vergeleken met die van
de Irakezen om onduidelijke redenen meer voeten in de
aarde.Turkije houdt met beide landen goede contacten,
maar zegt zich neutraal te willen opstellen in het con
flict dat nu al meer dan tweejaar duurt. Volgens de
Iraanse zaakgelastigde in Ankara zijn alle vrijgelaten
Irakezen, drie legerkapiteins en 29 dienstplichtigen, in
validen. De vrijgelaten Iraniërs waren allen gewond, al
dus een verklaring van het Rode Kruis.
Argentijnen herdenken
Falkland-oorlog op zee
BUENOS AIRES De Argen-
tijnse militaire junta heeft za
terdag het voorgenomen bezoek
van Argentijnen aan de oor
logsgraven op de Falkland Ei
landen verboden. Eerder had
Engeland het bezoek verboden.
In plaats daarvan werd een al
ternatieve herdenking georga
niseerd op de plaats waar Britse
torpedojagers vorig jaar de Ar
gentijnse kruiser Belgrano tot
zinken brachten. Tijdens de
herdenking werden bloemen in
het water worden gegooid ter
nagedachtenis van de gevalle-
Ruim 200 Turkse politici
moeten tien jaar zwijgen
ANKARA De Turkse militaire regering
heeft namen bekendgemaakt van 242 voor
aanstaande leden van de vroegere politieke
partijen, die tien jaar lang hun politieke rech
ten niet mogen uitoefenen.
De lijsten wordt aangevoerd door de oud-pre
mier Bulent Ecevit en Suleiman Demirel, de
leider van de nu verboden extreme Islamiti
sche Nationale Welzijnspartij, Necmiddin Er
bakan, en de leider van de ultrarechtste Na
tionalistische Actiepartij, Alpaslan Tuerkesch.
Erbakan is tot vier jaar gevangenisstraf ver
oordeeld en Tuerkesch, die verantwoordelijk
is gesteld voor terroristische activiteit van de
„Grijze Wolven", moet met de doodstraf re
kening houden. Op 6 november worden in
Turkije nieuwe parlementsverkiezingen ge
houden.
Veel doden bij aanslag
op brug in El Salvador
SAN SALVADOR Bij een aanslag van
de linkse Salvadoraanse guerrillabewe
ging FMLN op een strategische brug aan
de grens met Honduras zijn ongeveer 200
doden gevallen. De brug, een van de
voornaamste grensovergangen, werd com
pleet verwoest. De aanslag die plaatsvond
bij de grensovergang Amatillo in het oos
ten van El Salvador is bevestigd door het
Salvadoraanse leger en is volgens het
FMLN het antwoord op de rede van pre
sident Reagan waarin deze het Congres
vroeg om meer militaire hulp voor El Sal
vador.
Meer dan duizend man Hondurese troe
pen zijn samengetrokken langs de grnes
met El Salvador, om een mogelijke inva
sie van guerillastrijders te voorkomen.
Aanslag op minister
Shultz mislukt
BEIROET Een officier van het Ameri
kaanse korps mariniers heeft gisteren gezegd
dat twee Katoesja-raketten van Chinese ma
kelij die in de nacht van zaterdag op zondag
werden afgeschoten op de ambtswoning van
de Amerikaanse ambassadeur, hun doel
maar ternauwernood hebben gemist. De pro
jectielen sloegen even voorbij de residentie
waar op dat moment de Amerikaanse mi
nister van buitenlandse zaken George Shultz
lag te slapen in de grond. De Ameri
kaanse marinier Burghard verklaarde dat,
wanneer de raketten het huis zouden hebben
geraakt, dat ongetwijfeld gewonden of zelfs
doden zou hebben veroorzaakt.
Shultz pendelt op het ogenblik tussen Bei
roet en Jeruzalem op en neer om een terug
trekking te bewerkstelligen van de Israëli
sche troepen uit Libanon.
rea
(Van onze correspondent
Cees Manders)
ROME Grote op
schudding is in Italië
ontstaan over het besluit
van de Argentijnse mili
taire regering om alle
„verdwenen" politieke
gevangenen voortaan als
dood te beschouwen.
Onder de mogelijk 30.000
mensen die door de Argen
tijnse militaire bendes in de
jaren van de terreur (1976 tot
1981) zijn weggevoerd, be
vonden zich ongeveer 1.500
personen van Italiaanse ko
maf, en 300 Italiaanse pas
poorthouders. Toen in no
vember van het vorig jaar de
lijst van verdwenen Italianen
bekend werd, heeft Italië
grote aandrang uitgeoefend
op de Argentijnse militairen
opheldering te verschaffen.
De Argentijnse generaals be
loofden hun best te zullen
doen. De verklaring van vrij
dag, waarin de Argentijnse
generaals zeggen dat alle
„verdwenen personen" dood
zijn, is in Rome dan ook als
een bom ingeslagen.
Woedend telegram
President Pertini, bij wie de
„moeders van de Plaza di
Mayo" altijd open huis heb
ben gevonden, heeft zaterdag
een woedend en naar diplo
matieke maatstaven uitzon
derlijk scherp telegram ge
stuurd naar zijn Argentijnse
college Bignone. Volgens
Pertini getuigt de manier
waarop de Argentijnse lei
ders menen met hun verle
den te kunnen afrekenen
van „ijzingwekkend cynis
me". Zij plaatsen zich zo
doende „buiten de beschaaf
de mensheid".
De Italiaanse regering heeft
een formeel protest in Bue
nos Aires laten overhandi
gen, „over de volstrekt on
aanvaardbare gang van za
ken". De regering staat erop
dat de Argentijnse generaals
precies aangeven wat er met
de verdwenen Italianen is
gebeurd, hoe ze gedood zijn
en waar ze begraven liggen.
De Italiaanse ambassadeur in
Buenos Aires heeft de op
dracht gekregen samen met
zijn EG-collega's actie te on
dernemen. De Italiaanse jus
titie tenslotte heeft aange
kondigd de Argentijnse gene
raals te zullen vervolgens
wegens- bloedbad, volkeren
moord en misdaden tegen de
mensheid; strafbare feiten
die de nationale grenzen
overstijgen.
De „doodverklaring", uitge
geven door de Argentijnse
junta, verrast de Italiaanse
regering volkomen. Vorige
maand nog hadden de gene
raals Rome ervan verzekerd
opheldering over de vermiste
Italianen te zullen verschaf
fen. Bovendien maakte zich
in Rome juist een parlemen
taire commissie klaar naar
Buenos Aires af te reizen om
poolshoogte te gaan nemen.
De Italianen in Argentinië
zijn verdwenen in de jaren
1976-1981, maar eind vorig
jaar werd de Italiaanse rege
ring pas wakker, toen een
krant voor het eerst de na
men publiceerde van alle
verdwenen Italianen. Voor
die tijd was Rome wel op de
hoogte, maar deed het niets
„in het belang van de betrok
kenen". Die houding is ook
van uitgelegd als „in het be
lang van de positieve han
delsbalans tussen de twee
landen". Die overwegingen
spelen nu minder,, en van
daar dat in Italië de remmen
los gaan.
Vaticaan zwijgt
Bij alle Italiaanse opwinding
blijft het merkwaardig stil in
het Vaticaan. De Vaticaanse
krant Osservatore Romano
vermeldde slechts het feitelij
ke nieuws van de Argentijn
se regeringsbesluiten, en ook
de paus ging gisteren (zon
dag) tijdens de Angelus niet
op de berichten uit Buenos
Aires in, terwijl hij anders al
tijd prompt reageert op dit
soort tragische gebeurtenis
sen. De moeders van het
Mayo-plein, onlangs op be
zoek in Rome, klaagden al
over de „geringe belangstel
ling van de Heilige Vader".
Kardinaal Aramburu, de pri
maat van Argentinië, ver
klaarde enkele maanden ge-'
leden in Rome nog „niets te
begrijpen waarom men in
Italië zoveel ophef maakt
over deze mensen". En de
Argentijnse bisschoppencon
ferentie, vorige week in Bue
nos Aires bijeen, roept het
volk in een slotverklaring op
tot verzoening met de mili
tairen, en zwijgt geheel over
het probleem van de „ver
dwenen generatie".
Hoewel de Argentijnse gene
raals dus weinig te vrezen
hebben van de kerk, wordt
velen van hen toch de Ar
gentijnse grond te heet onder
de voeten. Want zo meld
den enkele Italiaanse corres
pondenten uit Buenos Ai
res meerdere militairen
zouden al geprobeerd hebben
te emigreren, met name naar
Zuid-Afrika.
In de Griekse hoofdstad Athene liepen in de 1 mei-viering leden van een bakkersvak
bond mee, die met broodbaksels een leus hadden gevormd. De leus luidde: Weg met
de Amerikaanse bases uit Griekenland.
MOSKOU In Moskou is
de traditionele optocht ter
gelegenheid van de eerste
mei een sobere plechtig
heid geworden. Van een
verheerlijking van de par
tijleider, zoals vorig jaar
voor wijlen Leonid Brezj-
nev, was dit keer geen
sprake. Het anderhalf uur
durende défilé had een
sterk anti-Amerikaans ka
rakter en stond in het te
ken van „vrede en ontwa
pening". Op verschillende
borden werd president
Reagan afgebeeld, onder
meer als een cowboy zit
tend op een raket.
Voor Andropov was het de
eerste keer dat hij het défilé
afnam vanaf het Leninmauso-
leum op het Rode Plein. Hij
was in het gezelschap van dé
partijtop. Alleen Konstantin
Tsjernenko, lid van het polit-
buro en secretaris van het cen
trale partijcomité ontbrak. In
Sovjet-kringen wordt gezegd
dat hij ziek is. Tsjernenko
wordt beschouwd als de twee
de man in de partijhiërarchie
na Andropov.
De ambassadeurs van de mees
te westerse NAVO-landen lie
ten zich niet zien uit protest
tegen de Russische interventie
in Afghanistan. De Scandina
vische landen waren evenmin
vertegenwoordigd uit protest
tegen de recente aanwezigheid
van een Russische onderzeeër
in de Zweedse wateren. Wel
aanwezig waren de ambassa
deurs van Griekenland en
Turkije. Ook de gezant van
China was present.
In de Chileense hoofdstad
Santiago raakten tien mensen
gewond, toen mensen die een
verboden betoging hielden,
werden aangevallen door on
bekende mannen. De oproer
politie keek toe, terwijl de
mannen met knuppels op de
betogers insloegen.
In Parijs betoogden voor het
eerst sinds vele jaren socialis
ten en communisten gezamen
lijk. Na de ongeregeldheden
van de afgelopen dagen bleef
het gisteren rustig in de Fran
se hoofdstad.
WILLEMSTAD/ORAN
JESTAD De Arubaanse
MEP-partij van Betico
Croes heeft haar meerder
heidspositie aanzienlijk
verbeterd door de grote
stemmenwinst die zij bij
de verkiezingen voor de
eilandraden op de Boven
windse Eilanden van vrij
dag wist te behalen. De
MEP heeft één zetel winst
geboekt en komt nu op 13
van de 21 zetels.Van de
andere partijen die don
gen naar de gunst van de
kiezers heeft de belang
rijkste concurrent van de
MEP, de Arubaanse
Volkspartij (AVP) van
Henny Eman vijf zetels
behaald.
Bij schietpartijen op het eiland
kwam vrijdag een jongeman
om het leven. Ze hadden
plaats tussen aanhangers van
de verschillende partijen op
het eiland.
MEP-leider Betico Croes is dit
weekeinde voor verdere medi
sche behandeling overgebracht
naar Miami in de Verenigde
Staten. Croes werd vorige
week zondag ernstig gewond
door een kogel in de onder
buik. Volgens de behandelend
geneesheer is zijn toestand niet
meer kritiek, maar zou zijn
vertrek naar Miami uitslui
tend een voorzorgsmaatregel
behelzen.
De Curagaose partij van pre
mier Don Martina heeft vrij
dag met slechts 160 stemmen
haar oude positie weten te
handhaven. Zijn partij, de
MAN, kreeg acht zetels en de
Nationale Volkspartij zeven
zetels in de 21 zetels tellende
raad. De opkomst was slechts
67,6 procent van het aantal
stemgerechtigden en bereikte
hiermee een historisch diepte
punt. Op Bonaire won de De
mocratische partij ten koste
van de UPB, die in de landsre
gering zit.
Over de gevolgen van de over
winning van de MEP-partij op
Aruba op het landsbestuur van
de NedeHandse Antillen zei
Martina dat de coalitie met de
Arubaanse Volkspartij is geba
seerd op een regeringspro
gramma. Hij zei geen enkel
bericht te hebben ontvangen
dat die partij daar verandering
in zou willen brengen.
Geen krant ontvangen? Bel tussen
18.00 en 19.00 uur. zaterdags tussen
14.00 en 15.00 uur. nummer 071-
122248 en uw krant wordt nog dezelf
de avond nabezorgd.
(Van onze correspondent Gerard Kessels)
30NN In West-Duitsland wordt demonstreren zo
angzamerhand een peperdure aangelegenheid. De stu-
üent Claus Berlage, die uit protest tegen het gebruik
fan kernenergie vorige maand vijf dagen in een hoog
spanningsmast bivakkeerde, heeft inmiddels de reke-
ling gepresenteerd gekregen.
be eigenaar van de mast, een elektriciteitsbedrijf in Hannover,
jieeft Berlage „met vriendelijke groeten" een rekening gestuurd
fan 24.000 mark. Daar blijft het niet bij, want het Rode Kruis
{leeft een nota van 403 mark vanwege twee verzorgers die onge
vraagd enkele malen bij de mast kwamen kijken. Verder zit de
[egering in Hannover nog druk te cijferen over het bedrag dat
met de overigens overbodige inzet van politie en helikopters ge
moeid is geweest.
"jHet wordt in Duitsland schering en inslag demonstranten te la-
fen betalen voor de kosten van overheidsbeambten. De 22-jarige
(flichael Rehorik kroop in de herfst van vorig jaar op de Dom
n Regensburg. Vlak voordat de Beierse minister-president
anz-Josef Strauss zou gaan spreken, ontrolde hij een spandoek
et de tekst „Stop Strauss". Hij werd uit de toren gehaald en
fxreeg rekeningen tot een bedrag van ruim 3.000 mark.
f Na de blokkade van een Amerikaanse kazerne in Stuttgart in de
leelstaat Baden-Wtirttemberg kregen de 292 demonstranten re
keningen in de bus van in totaal 23.000 mark voor de inzet van
de politie. In het door de christen-democratische CDU geregeer
de Badem-Württenmberg heeft het berekenen van kosten aan
demonstranten een wettelijke basis. Er is een wet aangenomen
die bepaalt dat demonstranten aansprakelijk zijn voor alle kos-
en als zij na een oproep van de politie weigeren weg te gaan. In
Je deelstaat Beieren wordt aan eenzelfde wet gewerkt.
NIETTE KOOR WEL
BIJ ELKE
BUITENHEER
|42S
REGERINGSLEIDERS KIJKEN HALVE EEUW VOORUIT:
WASHINGTON Zes
staatshoofden en rege
ringsleiders, die op ver
zoek van een Amerikaans
weekblad een halve eeuw
vooruit hebben gekeken,
noemen de dreiging van
een kernoorlog hun eerste
zorg, maar spreken de
verwachting uit dat een
dergelijke ramp kan wor
den voorkomen.
In bijdragen in het 50 jaar be
staande Amerikaanse tijd
schrift „U.S. News and World
Report" verklaren de leiders
van de Verenigde Staten,
Frankrijk, Groot-Brittannië,
Japan, Mexico en India vol
vertrouwen te zijn dat volke
ren met elkaar kunnen sa
menwerken bij het oplossen
van geschillen en het opbou
wen van een rechtvaardige
wereld voor allen.
Volgens de Amerikaanse pre
sident Reagan hebben we nu
„het vermogen om een wereld
-'tot stand te brengen die vrijer
en welvarender is dan de
mensheid ooit gekend heeft".
Volgens president Francois
■Mitterrand van Frankrijk zegt
men vaak dat de wereld de
keus heeft tussen twee moge
lijkheden: een derde (en laat
ste) wereldoorlog en een
„hooghartig" handhaven van
de status quo. „Ik weiger die
keuze te doen en verwerp een
dergelijke karikatuur van de
toekomst". Mitterrand meent
dat de wereld een antwoord
moet geven aan het totalitaris
me, maar waarschuwt tegen
het gebruiken van naakt ge
weld om de wereldproblemen
op te lossen.
De Britse premier Margaret
Thatcher gelooft dat als het
Westen bereid is de beginselen
van democratie te verdedigen
en een verstandig economisch
beleid te voeren, alle moeilijk
heden kunnen worden over
wonnen zonder dat vrijheid en
recht worden geofferd.
De Japanse premier Nakasone
roept op tot het doorgaan met
pogingen om de handel tussen
Oost en West te stabiliseren en
het bevorderen van beperking
van de bewapening op wereld
schaal.
Volgens president Miguel de la
Madrid van Mexico is het de
verantwoordelijkheid van de
internationale gemeenschap
nieuwe conflicthaarden te
voorkomen. Daartoe moet
men de ware oorzaken van
deze problemen aanpakken,
ais daar zijn honger, armoede
en onwetendheid.
Premier Indira Gandhi meent
dat mannen en vrouwen in de
hele wereld hun stem moeten
verheffen voor vrede en een
dringende poging om de in
verschillende landen verwor
ven inzichten te combineren
met de voordelen van het
technologisch vernuft. „Wij
kunnen slechts in vrede en
onderlinge goede wil overle
ven door het menselijk ras als
een geheel te zien, en door
mondiale problemen in hun
totaliteit te benaderen. De
mensen moeten een hoger ni
veau van evolutie bereiken".
Vliegtuig stort neer
Een vliegtuig van de Amerikaanse marine stortte gisteren neer
ter hoogte van Jacksonville aan de kust van Florida (VS). Op de
linker foto ziet men de vlammen uit de linkervleugel schieten, en
kele seconden later stortte het vliegtuig neer. Bij de ramp verlo
ren veertien mensen het leven. De oorzaak is vooralsnog onbe
kend.
PARAMARIBO Voor
eind 1984 komen in Suri
name twee „nieuwe de
mocratische instellingen".
Maar op een nieuwe
grondwet hoeft het land
voorlopig niet te rekenen.
Dat heeft premier Alibux
vannacht duidelijk ge
maakt voor de Surinaamse
televisie toen hij geflan
keerd, door alle ministers
uit zijn kabinet, de rege
ringsverklaring voor de
regeerperiode 1983-1986
presenteerde.
De twee „democratische in
stellingen" zijn het Nationaal
Democratisch Congres (NDC)
en de Centrale Staatsraad
(CS). Het NDC wordt een ad
viserend orgaan en zal gaan
bestaan „uit leden van rele
vante massa-organisaties en
functionele groeperingen".
Welke organisaties en groepe
ringen dit precies zijn en hoe
zij zullen worden gekozen is
echter niet bekendgemaakt.
De CS, waarin onder meer de
ministerraad en de militairen
zitting krijgen, zal het rege
ringsbeleid moeten toetsen en
krijgt onder meer de begroting
voorgelegd.
Alibux zei onder meer dat de
verhouding met Nederland op
een gevaarlijk dieptepunt is
beland. Als reden daarvoor
voerde hij aan het „eenzijdig
en op onbetamelijke wijze op
schorten van de ontwikke
lingshulp door Nederland". Hij
noemde Nederland de motor
en de basis van acties die te
gen Suriname worden be
raamd. Toch sprak hij de hoop
uit op een normalisering van
de betrekkingen tussen Suri
name en Nederland. Op het
gebied van de buitenlandse po
litiek zal Suriname de politiek
van niet gebondenheid voort
zetten. Op economisch terrein
rekent men op een investe
ringsprogramma van 2,5 mil
jard Surinaamse guldens
waarbij overigens de Neder
landse hulp is meegere
kend om de werkloosheid
terug te dringen en 's lands
slechte economische positie te
verbeteren.
Eerder op de dag had legerlei
der Desi Bouterse verklaard
dat het „afgelopen is met de
buitenlandse inmenging in Su
riname. Suriname is voor de
Surinamers. Wij willen geen
ontwikkelingshulp als middel
om het land afhankelijk te
houden". Opvallend was dat
Bouterse niet op een open
lucht-bijeenkomst sprak maar
in de bioscoop Bellevue. Zijn
3.000 toehoorders zouden uit
alle delen van het land bij el
kaar zijn getrommeld.
Op de bijeenkomst verklaar
den de aanwezigen zich ak
koord met een een petitie,
waarin werd voorgesteld
straatnamen die herinneren
aan het koloniale gezag te ver
vangen. Het gaat onder meer
om de Wilhelminastraat, die
moet worden omgedoopt in
Kakoesiestraat. Kakoesie is
een historische Indiaanse fi
guur, die wordt beschouwd als
een voorloper in het revolutio
naire proces tegen de kolonia
le overheersing.