finale
m
weekpuzzel door dr. Pluizer
postzegels
'AVÓ
V HL fel
«soa»
WETENSCHAPPEN
£e*dóe@oiwmtt
oplossing vorige puzzel
NR. 17 CRYPTOGRAM
i
ft
1
-a
a
ft
a
lis m
Ai
3
AS
s
a
Is
ZATERDAG 30 APRII
De prijswinnaars van puzzel nr 16 zijn:
T.H. WessendorpDe Knegt, Meerhof 9, 2321 TG Leiden.
R. van Zuilen, Dorpsstraat 243, 2391 CD Hazerswoude.
De prijzen worden binnen drie weken per cheque toegestuurd.
HORIZONTAAL:
1. Startte 'r niet één voor een diploma? (6);
4. Kan hij deze voorstelling ook met b.v.
een kunstarm doen? (8);
9. Op hetzelfde moment zag ik het zoogdier
in de stof zitten (7);
10. Hij spoort ons aan 't helder te houden!
(5);
12. Dier dat in Alkmaar zonder kar rond
loopt (4);
13. Kind van 100 pond (5);
14. Fraai dier met twee ogen (4);
17. Bij haar is dat niet tijdelijk (9);
20. Die drank vindt u in een apotheek (4);
22. Heeft vader u deze vlinder gegeven? (4);
23. Zo'n vrijstelling maakt u niet armer! (9);
25. Vloeistof in koffiedik (4);
26. Zo'n afbeelding te krijgen is niet altijd
even plezierig (5);
28. In dat toneelbedrijf verdwijnt Els uit het
kasteel (4);
32. Zo'n persoon schuwt geen „levendig"
monoloog! (5);
33. Gangbaar nieuwsorgaan (7);
34. Steeds minder voorkomend gevangenis-
voertuig (8);
35. Mogelijk kunt u mede hierdoor het op
slaan van goederen betalen! (6).
VERTICAAL:
1. Zo te horen heeft dit dier een broertje-
dood aan lopen (8);
2. Het zweet moet 'm wel van het hoofd
hebben gegutst toen hij gebonden aan die
paal stond! (5);
3. Hebt u dat ongeloofwaardige verhaal
van die overtocht pas niet gelezen? (4);
5. Overnachtingsverblijf van staatswege (9);
6. Hiermede hoopt Otto nog eens een for
tuin te winnen! (4);
7. Wat er in de verte gloort (6);
8. Grondsoort dat u in Kiel aantreft (4);
11. Zou iedereen 'r niet één lusten? (7);
15. Achtervolgt hij het wild met een vlieg
tuig? (5);
16. Toestand waarin een land verkeert? (5);
18. Hij heeft werkelijkheidszin genoeg te be
seffen m^t die daad achter de tralies te
belanden (7);
19. Harmonie met één soort kleding (9);
21. Gaf Mientje je niet de juiste grootte op?
(8);
24. Hij zwemt meestal voor zijn plezier (6);
27. Die te stoten is geen pretje! (4);
29. 't Leek net of het vaatwerk lekte (5);
30. Zo te horen is die vis verheugd (4);
31. Zo'n strijd kan ook bij aanhangers van
een partij ontbranden (4).
Oplossingen onder vermelding van Puzzel 17 dienen uiterlijk
woensdagmiddag in bezit te zijn van:
Leidse Courant, Postbus 11, 2300 AA Leiden.
Eigen postcodenummer s.v.p. leesbaar vermelden.
3IL
uil
|na
anj
•iol
vin
fisc
ijn
nai
lil
nee
n I
oe
rop
n
ra
at
r e|
ver
iek
Europa CEPT-zegels gewijd
aan wereldcommunicatiejaar
De Nederlandse PTT zal op 17
mei twee Europa CEPT-zegels
uitbrengen. Het motto staat in
verband met het wereldcom
municatiejaar. De zegels heb
ben een waarde van 50 c en 70
c.
De zegel van 50 c is gewijd aan
de gedrukte media. Afgebeeld
werd o.a. een deel van een
krantepagina. Deze krantepa
gina toont koppen die betrek
king hebben op het 75-jarig
bestaan van de Vereniging De
Nederlandse Dagbladpers.
Hierbij heeft de hoofdkop als
tekst: „NDP viert zorgelijk ju
bileum", een verwijzing naar
de minder rooskleurige positie
van de dagbladen op dit mo
ment.
Op de zegel van 70 c ziet men
de Europese Communicatie
Satelliet ECS in een baan om
de aarde. Tevens toont deze
zegel de vlaggen van de Euro
pese PTT-administraties die
deelnemen aan de Europese
telecommunicatie satellieten
organisatie „Eutelsat". Op bei
de zegels komen het woord
„Europa" en het CEPT-vignet
voor.
Het ontwerp werd vervaar
digd door Jaap Drupsteen uit
Amsterdam. De zegels zijn uit
gevoerd in' de kleuren rood,
geel, blauw en zwart. Het
drukken werd verzorgd door
Joh. Enschedé en Zonen te
Haarlem.
De staatssecretaris van Ver
keer en Waterstaat, J.F.
Scherpenhuizen zal beide ze
gels presenteren tijdens het
symposium „Volken willen
spreken" op 17 mei 1983. Dit
symposium wordt georgani
seerd onder auspiciën van Ne-
telcom-Nepostel in het kader
van het Wereld Communica
tiejaar 1983, en wordt gehou
den in de aula van de Techni
sche Hogeschool Delft.
Nu naar België, waar op 18
april een uit drie zegels "be
staande serie verscheen met
als thema „Vrouwen", uitgege
ven in het kader van Moeder
dag.
Een zegel van 8 fr toont een
vrouw, die gezien de appara
tuur die haar omgeeft, werk
zaam is als omroepster bij de
radio. Een vrouw, temidden
van haar gezin, is te zien op de
zegel van 11 fr. De vrouw als
hoofd van een onderneming
vormt de afbeelding voor de
zegel van 20 fr. Deze laatste
zegel werd tevens uitgebracht
ter gelegenheid van het We
reldcongres, georganiseerd
door de Belgische Vereniging
der Vrouwelijke Bedrijfshoof-
den. Dit congres wordt van 2
tot en met 6 juni te Brussel ge
houden. Het ontwerp voor
deze zegels werd vervaardigd
door mevrouw Anne Wis-
niewska-Velghe. De zegels
werden in meerdere kleuren
gedrukt door de Algemene
Werkplaats voor het Zegel te
Mechelen.
Op 25 april verscheen in Bel
gië één bijzondere zegel van 11
fr., uitgegeven ter gelegenheid
van de „Dag van de Postzegel"
en gewijd aan het wereldcom
municatiejaar. Op de zegel ziét
men een grafische voorstelling
van het stationsgebouw van
Brussel-Zuid. In dit gebouw is
het postsorteercentrum van
Brussel X ondergebracht.
Naast deze afbeelding ziet men
het embleem van het „Wereld
jaar voor Communicatie".
De twee Europa CEPT-zegels
van Malta zullen op 5 mei
worden uitgebracht. Deze ze
gels hebben een waarde van 8
c en 30 c. Ook hier het thema
„Grote Werken van Menselij
ke Geest", in beeld gebracht
door staaltjes van Maltezer ar
chitectuur. Zo toont de zegel
van 8 c een bouwwerk, stam
mend uit de voorhistorie: een
tempelruïne, genaamd „Ggan-
tija", een megalithische tempel
die te vinden is bij het dorp
Xaghra op Malta. Op de zégel
van 30 c is een meer recent
bouwsel te zien, n.l. het fort St.
Angelo dat omstreeks de 17e
eeuw verrees aan de grote ha
venmonding van Malta. Het
ontwerp voor deze zegels werd
vervaardigd door Tony Bugeja
en Richard J. Caruana. De ze
gels werden in meerdere kleu
ren gedrukt door Printex Li
mited in vellen van tien stuks.
In de seriè „Moderne Japanse
Kunst" verscheen in Japan
een uit twee zegels bestaande
aanvulling. Deze zegels heb
ben elk een waarde van 60
yen. Het motief op een van de
zegels bestaat uit een repro
ductie van het schilderij
„Muga" (de onschuld) van Tai-
kan Yokouama (1868-1958).
Dit schilderstuk is te zien in
het Nationaal Museum te To
kio. Op de tweede zegel uit
deze reeks ziet men het schil
derij „Roen" (een oude aap)
van de hand van Koun Raka-
y».
en nu ei
mura (1852-1934). Ook dit
werk is te zien in het Natio
naal Museum te Tokio. Het
ontwerp voor deze zegels werd
verzorgd door Yoshiaki Kiku-
chi.
door
L. Hofland
Nederlands kampioenschap
Na 2;even ronden in het, door
de AVRO gesponsorde, Neder
lands kampioenschap, is het
duidelijk, dat de strijd zal gaan
tussen Timman en Ree. Beiden
hebben de prachtige score van
5 1/2 uit 7 en zullen elkaar
waarschijnlijk opzwepen tot
een fantastisch resultaat.
Eigenlijk had ik op dit mo
ment een vermanend woord
willen spreken tegen de
KNSB, daar zij weer twee
zwakke meesters inzetten voor
de opengevallen plaatsen, t.w.
Langeweg en Böhm. Het lijkt
toch voor de hand liggend om
een jonge speler als b.v. Peter
Gelpke (maar net gewipt in de
voorwedstrijden) nu een kans
te geven in een dergelijk
zwaar toernooi. Voor wat be
treft Langeweg moet ik mijn
kommentaar echter inslikken;
met zeer goed spel staat hij op
een derde plaats met niet min
der dan 5 uit 7. De race om het
kampioenschap zal hij niet
kunnen volhouden, maar een
plek bij de eerste vijf is bijna
verzekerd. Hierdoor zal hij
kunnen terugkeren in de na
tionale top. Debutant Frans
Cuijpers (jeugdkampioen in
1980) maakt een goede indruk.
Wars van plankenkoorts staat
hij stevig in de middenmoot en
een plaats bij de eerste vijf,
wat recht geeft op een plaats
in de finale volgend jaar, be
hoort voor hem nog tot de mo
gelijkheden. Anders ligt het
met de andere debutant Gert
Timmerman. Zijn plaatsing
voor dit toernooi was dermate
verrassend, dat hij op dit mo
ment de schok nog nauwelijks
verwerkt lijkt te hebben. £ijn
situatie doet mij denken aan
mijn debuut in '77, toen ik,
diep onder de indruk van al
die grote namen, de ene kans
loze nul na de andere produ
ceerde.
Interessant was de partij Tim-
man-v. Wijgerden uit de derde
ronde.
J. Timman - C. v. Wijgerden
Pirc.
I. e4 d6 2. d4 Pf6 3. Pc3 g€ 4.
f4 Lg7 5. Pf3 c5 6. Lb5t Ld7
7. e5 Pg4 8. e6. De scherpste
voortzetting. Frans Cuijpers
speelde in dit toernooi enkele
malen het rustige 8. Lxd7f
Dxd7 9. d5, wat wit een klein
ruimtelijk overwicht geeft.
8...Lxb5 Natuurlijk niét
8...fxe6 9. Pg5! en wit wint.
9. exf7t Kd7 10. Pxb5 Da5t
II. Pc3 cxd4 12. Pxd4 Lxd4
13. Dxd4 13...Pc6 14. Dc4. Na
•14. Ddl Dh5 zal wit spoedig de
dames moeten ruilen, hetgeen
voor zwart, wiens koning
slecht staat, gunstig is.
14...Db6. Door Timman zelf
h5 16. Ld2 Pd4 17. Dd3 Pf5
18. Pe4 Tac8
Zie Diagram
Tot hier alles bekend uit bo
vengenoemde partij, waar nu
volgde 19. Lc3 Thf8 20.0-0-0
De3f met gelijkspel. Timman
heeft een spektakulair nieuw-
Ïie bedacht.
9.<HHÏPge3 20. Lxe3 Pxe3.
Nu is het de beurt aan zwart
om geen dames te willen rui
len, na 20...Dxe3f 21. Dxe3
Pxe3 22. Td2 Thf8 23. Pg5 zou
zwart hopeloos staan.
21. Pc3. De konsekwentie,
want na 21. Td2? volgt 21...Pc4
enz.
21...Pxdl 22. Txdl Thf8 23.
Dh3t.De slechte stand van de
zwarte koning, de zwakten op
e6 en g6 en het sterke witte
paard is meer dan voldoende
kompensatie voor de kwaliteit.
Zelfs zoveel, dat kommentator
Donner op dit moment de
stukken van het demonstratie
bord schoof, met de medede
ling dat v. Wijgerden het over
enkele momenten zou opge
ven. Een schromelijke onder
schatting van de zwarte verde-
digingsmogelijkheden, zoals
onze bondscoach in het ver-
Dc6 26. Pb4 Dc4!Dwingt wit
tot dameruil, waarna er één
nadeel is verdwenen.
27. Dd3t Ke7! Na 27...Dxd3 28.
Pxd3 wint wit enkele vitale
tempi.
28. Dxc4 Txc4 29. Pd3 Tfc8
30. c3 Ta4! Door het veroveren
van a2 kan zwart de stelling
net houden, wit moet uiter
aard zijn grootste troef f7 be
schermen.
31. Pe5 Txa2 32. Te3 Ta5!
Weer het enige; de kwaliteit
moet worden teruggegeven,
daar wit ariders middels Tg3
de zwarte koningsvleugel op
peuzelt.
33. Tg3 Txe5 34. fxe5 Kxf7
35. Tf3t- Op dit moment be
sloot Donner, dat de partij
misschien toch nog wel inte
ressant was, maar haastte zich
er aan toe te voegen, dat Tim
man dit natuurlijk zou win
nen. Vermoedelijk was hij ver
geten, dat v. Wijgerden vorig
jaar een uitstekend boek over
toreneindspelen heeft gepubli
a
r
A
A
-
A
A
w
A
A
-v
A
„i
m
m
ceerd. Zijn lessen daarin
brengt hij in deze partij uitste
kend in de praktijk.
35...Kg7 36. Tf6 Tc6. Het pion-
neneindspel na 36... Tf8 37.
Txf8 is ook remise, maar ver
moedelijk wilde v. Wijgerden
in deze belangrijke partij enige
reklame maken voor tore
neindspelen.
37. Ka2 a5! Zwart kan niet
passief blijven, anders wandelt
de witte koning simpel naar
g5. De tegenkans op de dame
vleugel waarborgt zwart nu
een evenwicht.
38. b3 b5 39. Kd3 a4 40. bxa4
bxa4 41. c4 a3 42. Tf2 Ta6 43.
Ta2 Ta5 44. Kd4 Kf7 45. c5
Ta4t 46. Kc3 Te4 47. Txa3
Txe5 48. Kc4 Te2 49. Tf3t
Ke7 50. Tg3 Tc2f 51. Kb4 Kf6
52. Tc3 Tb2t 53. Ka3 Tb8 54.
h4 e5 55. Tb3 Te8 56. Kb2 Tc8
57. Tb5.
Remise.
Doorgaans worden in bridge-
rubrieken en bridgeboeken
grote spellen behandeld. (Het
tweede deel van dit artikel is
er om die stelling te bewijzen).
Dat gebeurt enerzijds omdat
dergelijke spellen vaak specta
culair zijn, maar anderzijds
ook vanwege de „eenvoudi
ger" didactiek die ervan uit
gaat. In grote spellen liggen de
Eroblemen over het algemeen
ij twee van de vier kleuren
en dat maakt het geheel wat
overzichtelijker, terwijl bij
kleine spellen de situatie in
vrijwel alle kleuren onover
zichtelijk of moeilijk is. Het is
niet voor niks dat je weieens
hoort: „Eén sans-atout is veel
moeilijker te spelen dan drie
sans-atout." In veel gevallen is
dat inderdaad zo.
Vorige week heb ik u zo'n
klein spelletje gepresenteerd.
Toen zat de spelleider op de
westplaats. Voor het gemak is
hij nu naar zuid verhuisd.
W/NZ H 86 4 2
OA84
O 7 2
«982
AIO N V B 7 5
OB7 53 w o V 109
♦93
H62
O A V B 10 43
A4
Oost:
1 Sch
2 KI.
houdt in dat de ruitenkleur di
rect aangevallen moet worden:
in de derde slag bijvoorbeeld
ruitenvrouw, die west wel zal
laten gaan. Ruitenaas en -boer
na. Nogmaals: als schoppen aas
verkeerd zit, gaat het contract
alsnog down!
Schoppenaas zit op zijn plaats
en dat betekent dat oost te laat
aan slag komt om een extra
troef bij west te laten promo
veren. Na ruitenheer zal west
harten of schoppen vervolgen,
waarna acht slagen zeker zijn.
Een van de spelleiders in deze
parenwedstrijd verzuimde in
de eerste slag klaverheer te
duiken en vervolgens ging hij
roemloos down, aangezien
west zijn partner aan slag kon
brengen met klaver - de boer
overgenomen met de vrouw
en de tien na - waarna west
drie troefslagen maakte voor
één down en dat was voor NZ-
200 (een gedeelde nul) in
plaats van +180 (een volle
top).
Graafschapsbeker
ABCD uit Doetinchem organi
seerde midden april voor de
vierde achtereenvolgende
maal de finale van het Open
Parenkampioenschap van de
Graafschap en behield boven
dien via het echtpaar Adri en
Henny de Vrede de wisseltrof-
fee veiligheidshalve in eigen
huis. Op onderstaand spel ein
digde het merendeel Van het
finaleveld van twintig paren
in 6 harten. Voor de winnaars
bleek dat te mager:
Kleine spelletje! »°f
:eld
tart had zuid geen prol l.®ra'
om dertien slagen te ver Üzei
len. Er volgde nog een
troef en nu hoeven er i
maar twee schoppen i:e"
dummy te worden afge et r
en dat kan met hoge tr Sch<
gebeuren, waarna naa ierd
hand kan worden overawe
ken om de laatste troef bhe h
weg te halen. jangs
en
en t;
laai
Een leuke biedserie, waar oost
de meeste problemen in heeft.
Zijn „pas" op het strafdoublet
van zijn partner is gehoorzaam
en dapper, want zijn hand is
zonder slagkracht.
West komt uit met klaverheer,
een slag die zuid absoluut moet
duiken, omdat oost zo min mo
gelijk - of althans zo laat mo
gelijk - aan slag moet komen.
Het gevaar bestaat namelijk
dat er een extra troef van west
promoveert als oost in klaver
of schoppen doorzet. West
speelt klaverboer na en nu
moet zuid tot acht tellen. Als
schoppenaas goed zit, lijken
acht slagen zeker (vier in troef
en vier in de bijkleuren). Als
schoppen aas bij oost zit - niet
zó waarschijnlijk gezien wests
opening - lijkt het contract on-
maakbaar, tenzij west slechts
een vierkaart ruiten heeft. Als
west dus schoppen aas heeft,
mag hij twee troefslagen ma
ken. Zuid moet er alleen voor
zorgen dat dit er door promo
tie niet meer worden. En dat
N/allen
B 6
<?HVB5
O A764
H96
V9842
N *53
WO ^10 7 4
O V98
7 ©H10532
10873
*542
AH 10 7
O A9832
B
A V B
1 Ha
2 Sch
4 KI
5 Sa
Noord:
1 Ru
2 Ha
3 Ru
5 KI
7 Ha
Nu met 2 harten de troefkleur
vaststaat, volgen er in dit bied-
systeem eerste-controlebiedin-
gen voor schoppeft, ruiten en
klaver, plus de tweede contro
le in klaver, waarna het ge
heel via een grand slam force -
ook wel Josephine genaamd,
naar de vrouw van Ely Cul-
bertson - die vraagt naar twee
van de drie tophonneurs,
wordt afgerond. Na een troefs-
Dummy reversal
Na een klaver- of ruitefwel
moet zuid een ander spe&aai
maken om een geslaagdfidui
naar dertien slagen te niel
En wel een z.g. dummy ijteit
sal. Dat is een manier vftee:
spelen die aan tafel - De
door beginners - vaak greer
wordt. Het principe is (et i
hand van de leider worijrak
handeld als was het de
my, d.w.z. niet de korte
kleur maar de troefhjn
wordt gebruikt om intieme
te maken. In dit geval vr i
er drie troeven van zu war
bruikt om ruiten in te tribigei
Het zou zo kunnen gaan raar
1). (b.v.) klaver naar helaarr
2). ruiten naar het aas
3). ruiten getroefd
4). hartenaas (als de 10r:,
kan overgegaan worden B
de speelwijze die bove
bruikt wordt)
5). harten naar de heer aer
troefzitsel blijkt, waardofi vi
venstaande speelwijze ante
overvloede: met open ka el i
- niet meer opgaat, omdaierle
ten 10 de downslag zouHet
den, een kaart die do he
troefstart onschadelijk (laar
maakt. B el*
6). ruiten getroefd ïnm
7). schoppenaas elel
8). schoppenheer js te
9). klavervrouw jemt
10). klaverboer naar de Ik",
11). ruiten getroefd en dh d«
ste twee slagen liggen ojsehe
in de vorm van hartenbfanr
- vrouw. ïtroi
Misschien dat iemand ee?t ii
uitrekenen welke spetpnU
de meeste kans van )n d
heeft. Het ging mij er pg
maar om een aïternatieftët
plan te berde te brengeipke
het geval er met klaver (gaa
ten wordt gestart tegéerle
groot slem. Ik weet zekink*
in de praktijk heel veel )n k
down zouden gaan in 7 Idro
na zo'n start, gewoon on» te
dummy reversal niet zPdiu
herkend wordt en dat 1 do
het kanspercentage in ejj ge
val als dit ongeveer gelj,
zijn aan een speelwijzlB
„normale" dummybelt
ling.
Correspondentie over de
briek: p/a Beeklaan 27
RD Bussum.
i f 1 11J 11I
door
B. J. Nuys
De spannende finale om het
kampioenschap van Nederland
kende twee pechvogels: Jos
Stokkel (evenveel punten als
kampioen Rob Clerc) en Auke
Scholma (negen ronden lijst
aanvoerder en toch slechts
derde).
Vooral Scholma moet zich on
gelukkig hebben gevoeld, te
meer omdat hij na een blik-
semstart zomaar punten ca
deau gaf in gewonnen stellin
gen, waardoor hij zijn voor
sprong niet wist te vergroten.
Een goed voorbeeld hiervan is
zijn partij tegen debutant Toi-
ne Brouwers uit Roosendaal,
die ondanks hardnekkig ver
dedigen in een verloren positie
raakt.
Tijdnood speelde Scholma par
ten bij de afwerking van de
stand, waarddor de partij als
nog in remise eindigde. Brou-
wers-Scholma: 1. 33-29 17-22 2.
38-33 11-17 3. 42-38 6-11 4. 31-26
16-21 5. 32-28 19-23 6. 28x19
14x23 7. 35-30 10-14 8. 30-24 1-6
9. 37-31 5-10 10. 41-37 20-25 11.
24-20 15x24 12. 29x20 11-16 13.
20-15 7-11 14. 34-30 25x34 15.
40x29 23x34 16. 39x30 14-19 17.
45-40 9-14 18. 40-34 22-27 19.
31x22 17x39 20. 44x33 19-24 21.
30x19 14x23 22. 26x17 11x22
Scholma's op de achttiende zet
ingezette ruil heeft de stelling
van karakter veranderd, al
blijft wit aangewezen op de
omsingeling door zwarts ster
ke centrum.
23. 5044 6-11 24. 44-39 12-17 25.
37-31 16-21 26. 31-26 8-12 27. 46-
41 21-27 28. 4842 10-14 29. 41-
37 14-19 30. 33-29 3-9 31. 37-31
9-14 32. 38-33 23-28 33. 42-38 19-
23 Zie diagram. Langzamer
hand moet wit belangrijke be
slissingen gaan nemen. Hij
kiest hier voor het afbreken
van de driepoot 38-43-49,
waardoor 49 de korte vleugel
kan versterken. 34. 4944 2-8
35. 4440 13-19 36. 40-35 11-16
37. 4741 28-32 Want 27-32
38x27 17-21 26x17 12x32 43-38!
32x43 39x48 28x30 35x2 23x34
2-7 en wit wint.
38. 33-28 22x42 39. 31x2 Loopt
in een zetje, waardoor 31x24
de voorkeur heeft, bijvoor-
Pechvogels
beeld: 14-20 29x7 20x40 35x44
8-12 7x18 42-48 (dreigt 32-38)
18-12 17x8 43-38! 32x34 41-37
48x31 36x27 en het is zwart die
remise moet maken: 8-12 26-21
(27-22 12-17 22x11 16x7 en
zwart wint op tempo!) 12-18
21-17 18-23 enz.
39. 4247! 40. 29x7 32-38! 41.
2x42 47x13 42. 34-30 1-23 43.
39-33 23x46 44. 33-29 16-21! 45.
43-38 17-22 46. 26x28 46x25
Scholma heeft een gewonnen
positie bereikt. De rest is een
kwestie van techniek. Toch
ontsnapt Brouwers nog.
47. 38-33 25-34 48. 36-31 34-18?
Hier moest 34-12 31-27 12-17
33-29 17-12 29-24 12-3 27-22 of.
35-30 3-9 gevolgd door 14-19
enz.
49. 31-26 18-12 50. 35-30 12-8 51.
30-25 8-12? 14-19! 52-33-28 12-17
53. 28-23 17-3 Op 17-12 25-20
14x25 gedwongen 23-19 en
zwart kan deze schijf niet
stoppen. 54. 25-20! 14x25 55. 23-
19 25-30 56. 19-13 en Scholma
moest zich neerleggen bij een
puntendeling. Hij kan niets
uitrichten tegen 26-21 3x26 14-
SCHOLMA
BIES
BROUWERS
9 4x13 15-10 en wit haalt dam.
Tegen zijn clubgenoot Bauke
Bies (beiden spelen in lands
kampioen Fivelgo) haalde
Scholma vernietigend uit. Bies
speelt met zwart. 1. 32-28 17-21
2. 31-26 11-17 3. 37-32 18-22 4.
41-37 7-11 5. 34-29 1-7 6. 4641
20-25 7. 40-34 14-20 8. 4540 10-
14 9. 50-45 4-10 10. 32-27 21x23
11. 29x27 13-18 12. 36-31 19-
23?? Op dit niveau een grote
blunder. Zie diagram.
13. 26-21 17x26 14. 37-32 26x46
15. 35-30 46x28 16. 33x4 11-17
17. 27-22 17x28 18. 4-36 14-19
19. 38-32 28x37 20. 42x31 16-21
21. 40-35 12-17 22. 47-42 7-11 23.
kmm wt tt
1 'R 1 I 1
SCHOLMA
3646 21-26 24. 39-33 26x37 25.
42x31 17-22 26. 484 2 22-27 27.
31x22 23-28 28. 33-29 28x17 29.
43-38 11-16 30. 4440 20-24 31.
29x20 15x24 32. 38-33 16-21 33.
42-37 10-15 34. 4943 8-13 35. 43-
38 2-8 36. 37-31 17-22 Verhin
dert 33-29 24x42 47x26 door 8-
12x12. 37. 31-26 22-27 Op 21-27:
38-32 27x29 34x14 25x34 40x20
15x24 47x15.
38. 26x17 27-31 39. 47-36 31-37
40. 36x9! 3x14 41. 38-32 37x39
42. 344 3 25x34 43. 40x9 8-13
44. 9x18 15-20 45. 17-12 20-24
46.12-8 24-29 47. 8-3 5-10 48.18-
13 Bies geeft het op. De laatste
vijf zetten had hij zich kunnen
besparen.
De Amerikaanse farmaceuti
sche onderneming Schering-
-Plough begint volgend jaar in
Europa de produktie op grote
schaal van interferon, waar
van nu wordt aangenomen dat
het een bestrijdingsmiddel kan
zijn tegen virussen en kanker.
Uitgebreide onderzoeken heb
ben aangetoond dat het middel
vooral erg effectief is bij het
tegengaan van verkoudheid.
Tot voor kort kostte interferon
veel geld en was het voor ge
bruik tegen verkoudheid en
griep niet de moeite waard.
Maar er is nu een methode ge
vonden om interferon in grote
hoeveelheden (vèel goedko
per) te produceren. Schering-
Plough heeft 100 miljoen dol
lar geïnvesteerd in de bouw
van een fabriek in het Ierse
Innichannon voor de produk
tie van het Alpha-2 interferon.
Een onderzoek onder 1500 pa
tiënten in 12 landen heeft vol
gens Schering-Plough aange
toond dat, wanneer interferon
in de neus wordt ingespoten,
verkoudheden bijzonder goed
bestreden kunnen worden.
Interferon-deskundige Schel-
lekens van het primatencen
trum van TNO in Rijswijk be
vestigt dat ook uit ander on
derzoek de doelmatigheid van
het bestrijdingsmiddel tegen
verkoudheden is gebleken.
Als interferon via de neus
wordt toegediend, kunnen al
lerlei kleine virusziekten, die
nu verantwoordelijk zijn voor
een groot gedeelte van het
ziekteverzuim, bij voorbaat
worden overwonnen, aldus
Schellekens.
Bij beperkte toediening van
interferon komen volgens de
Amerikaanse onderneming
geen bijverschijnselen voor,
zeker niet als het middel via
de neus wordt toegediend. Wél
is gebleken dat soms irritatie
aan de neus voorkomt.
Toediening van interferon bij
ticute virusinfecties heeft wei
nig effect. Het gebruik van in
terferon heeft volgens Schelle
kens meer zin bij chronische
Interferon is go Q
tegen verkoudh^-
infecties of als middelC
soort infecties te voorl
bij patiënten, die daar ei
baar voor zijn. \f
Als interferon in hoge dj
gen gegeven wordt, rer
binnen 24 uur na hes y.
van de verschijnselen f f 1
breiding van gordelroos
vermindert het de cot
ties van deze infectie al /-*
lijk. U
Over de werking van n
ron tegen vormen van I
zijn de geleerden het nij
maar het middel kah g<
bruikt worden bij de
ding van gezwellen
luchtwegen bij kindere
Deze op zich niet kwaai
ge tumoren kunnen fat;
als ze niet regelmatig oj
worden verwijderd. In i
vallen waarin de pa
met interferon werden
deld, trad een duidelijl
betering of zelfs compl
nezing op. Wel moeten
tiënten tot de puberteit
terferon worden behan
