Zoeterwouds winkelcentrum
volgende maand officieel open
Ook zonder werk genoeg
on tplooiingsmogelijkheden
DEEL 6
WERKLOZE „JAN" (30)
REIDEN/REGIO
£ckUc(5otnant
WOENSDAG 27 APRIL 1983 PAGINA 5
rEGIC
rsgestt
ders
le jeuj
e Ind
:och ai
Ide ij;
t piaa
eter
k*
r jeuj
lies k(
I.C.L.
leest
s de g
imber
eindk
eindi
terwo
categ(
tngscl
weg
er Ve
oude.
der
11
iigde.
:hikk
uit Z
ierscl
or L
tijd
Bijna twintig jaar is ero
ver gedaan. Eerst kwam
het idee, wat flauwtjes,
daarna een hele tijd
niets, toen was het aftas
ten en vervolgens begon
men in allerlei kringen
voor- en nadelen uit te
wisselen. Tenslotte vond
men gegadigden bereid
hun handen voor de
plaatselijke commercie in
het vuur te steken; zeven
zeiden een, twee, drie in
godsnaam, en sprongen
een onzekere toekomst
tegemoet. Een aannemer
van eigen bloede, Bos
man genaamd, legde het
bestek uit en begon on
der de aanduiding
„Komvorm" (er waren
drie andere ontwerpen
die echter afvielen) het
dorpse winkelcentrum te
bouwen. In het laatste
kwartaal van het vorig
jaar werden de eerste za
ken per geval geo
pend, en nu staat het er
helemaal: Zoeterwoude
Dorp's eerste en eigen
winkelcentrum zonder
naam, aan de Dorps
straat. Er is ook geen
wedstrijd om een eigen
naam te vinden.
En daar, op dat voormalig
kale, door onkruid overwoe
kerde, plekje, ontstond zo
waar iets dat op een dorps
centrum leek. Voorlopig
spreken de inwoners over
„het dorpsplein". Nabije Ra
bobank stortte, na een pro
centueel afgewogen goeie bui
(men zat zelf in een spectacu
laire verbouwing) 5000 gul
den ter verfraaiing van het
plein. Publiekelijk weet nog
niemand wat die verfraaiing
gaat worden: een bank, een
fonteintje, een sculptuur
maar met zo'n stukje kunst
weet men in het dorp nog
geen raad, want eerder ver
dween een opgesteld beeld
houwwerkje uit het gezicht,
na een aanval van vandalen.
In elk geval is het „shopping
centre" Zoeterwoude Dorp
voltooid. Nu moet het nog of
ficieel geopend worden. Dit
Handen
Zeven bedrijvige onderne
mers winkeliers, zo men
wil zitten er op hun honk
zich al dan niet in de handen
te wrijven: een sigarenmaga
zijn annex kantoorboekhan
del, een stomerij, verzeke
ringsmaatschappij (zelfstan
dig en Onderling), een foto-
handel, een kapper die z'n
klanten zelfs bruin kan bak
ken, een woninginrichter en
een Chinees die ook Indisch
Met z'n allen in
kraakheldere bouwsels, een
blanke nering, maar op het
eerste gezicht in de geëigen
de Zoeterwoudse tint, die al
eeuwen „zo groen -als gras"
is; met daarbij een verstevi
ging in steenrood. Een klein
koortje zingt: „We zijn wel
gelukkig met deze ontwikke
ling, ook al noemt men het
soms een aparte, rare bouw.
Maar vooruit met de geit: zo
slecht is het niet. De Zoeter-
woudenaren kunnen nu in
Zoeterwoude blijven om er te
winkelen en voor de auto's is
er ook ruimte".
Een koortje van zeven dorps-
pleinbedrijvigen, die
vele objecten vertegenwoor
digen. Een clubje zonder ver
band, want men vermijdt af
zonderlijk op te treden, bui
ten de Wizo (dat is Winke
liersvereniging Zoeterwoude)
om. „Maar we kennen elkaar
redelijk en we kunnen sa
men praten", zegt de heer
J.P.M.Paardekooper. steu
nend op het Handboek van
verzekeringen. Hij reikt me
onderwijl een foldertje uit.
De nog jonge heer Paarde-
kooper vertegenwoordigt de
Onderlinge, die al in 1886 in
Zoeterwoude wortel schoot,
en is spreekbuis van het los-
vaste „collectief" van zeven,
dat op 28 mei het „dorps
plein" met veel omhaal wil
gaan dopen. En hij beaamt
een zonnig aspect: „We zitten
hier in ruimachtige panden,
ja". Want zo Zoeterwouds
zijn de Paardekoopers; al ge
neraties lang.
Openingsprogramma
Een geweldig "openingspro
gramma straks daarover
meer. Alleen weet men, ook
de heer Paardekooper. nog
de opening officieel
Op mijn omwegen door stad en land
kom ik graag mensen tegen. U kunt
mij telefonisch of schriftelijk vertellen
wie u graag in deze rubriek zou willen
tegenkomen. Ik ben bereikbaar via 071
- 12 -22 44'op toestel 10.
f£3*
jat.
zal gaan verrichten. Normali
ter is dat (zeker als er sprake
is van een lokale primeur) de
burgemeester of een partijge-
Het nieuwe winkelcentrum in Zoeterwoude.
club van zeven lijkt nog niet
verder te zijn gekomen dan
de constatering, dat „de ge
meente ook wel graag haar
eigen pleintje wil pushen".
Maar hoe, is vreemd ge
noeg nog niet bekend.
Wellicht is de heer Paarde
kooper wat voorbarig met z'n
beperkte openbaringen, maar
we mogen toch aannemen
dat „Komvorm" conform de
goede gemeentelijke zeden
toch wel vanwege het raad
huis te water gelaten zal wor
den. Ongetwijfeld zal de eer
ste burger, de heer Houdijk
ing., op de hoek van de Dr.
Bouwdijkstraat best wel z'n
ambtsketen om willen han
gen om mee te kunnen spe
len. Als het maar geen lint
doorknippen wordt, want dat
is doodvervelend. Misschien
kan de burgemeester of zijn
vertegenwoordiger door een
krant heenspringen, of een
glas met pils over een reling
gooien immers aan een
brouwende gigant is Zoeter
woude veel verschuldigd.
Maar dergelijke openingen
zijn al meer vertoond.
Uiteindelijk, we weten het
gewoon nog niet. Daar moet
in Zoeterwoude nog even
over gepraat worden. Wat in
middels vvel vaststaat, is de
muziektent, die even op het
pleintje wordt neergezet. Een
tent, een aantal jaren gelfeden
geschonken door de voor een
deel Zoeterwouds geworden
brouwerij. In die tent, op die
tent liever, wordt van alles
gedaan op 28 mei. Zegsman
Paardekooper: „Wij doen
daar iets voor de jeugd. Een
poppentheater". „Dat zal dan
toch wel het spel van Onder
water zijn?", vraag ik arge
loos. Paardekooper bloost:
„Ja, dat is wel de bedoeling.
Dat is wel de gedachte ja".
Maar er komt nog veel meer.
Een bandje in de tent. Als
het goed is wordt dat The
Sweetwood Dixie Stompers,
voor een deel gekweekt op
eigen bodem. Voordat ik het
vergeet: feest van 2 uur 's
middags tot een uur of 11, 12.
Joost en de vergunningen
mogen het weten.
En het blijft verder, waar
schijnlijk, in principe Zoeter
wouds in de tent. Met een
bandje en ook een disco-
theekje dat opgevoerd zal
worden door Discotheek Stu
dio 17. Eventueel. Het is de
bedoeling, dat twee tapinstal
laties (biertenten) geleend
kunnen worden van de bier
brouwer. Dan droomt men
verder nog van een „Franse
avond" in Zoeterwoude, op
het dorpspleintje: stokbrood,
wijn, te verkrijgen bij aparte
kraampjes, „die dergelijke
spullen verkopen". Het zal
geen echt Frans feest wor
den, maar een uitstraling is
al voldoende. En „wat dies
meer zij". Maar dat zal nog
besproken moeten worden,
onderling. En dan denken
Paardekooper en collegae
over een ballonnenwedstrijd.
Boompjes
Komt tijd, komt raad. Maar
de jonge boompjes staan er al.
Op het dorpsplein, en terzij
de. Er is zelfs gedacht aan
pere- en appelbomen. Maar
dat lijkt me louter verkwis
ting. Ik zie het al en ook
Paardekooper ziet het al
al die peren en appelen, nau
welijks rijp, te grijp of te roof
voor de hope des dorps. Maar
het wordt wel feest, einde
mei, in Zoeterwoude dorp.
En de ettelijke (dag)winkels
in het kielzog van dat plein
profiteren er ook van, omdat
ze een duizendtal gegadigden
kunnen bedienen.
Zoeterwoude is, qua dorp,
niet meer wat het was. Het is
in twee decennia de steedse
bevoogding ontgroeid. Einde
lijk. Maar het blijft, ondanks
alles, zo groen als gras... En
dat is een ere-code voor Zoe
terwoude!
Niet elke werkloze heeft een pessimistische blik op
de toekomst. In de vorige aflevering van deze serie
kwam Michel aan het woord, die somber was. Dit
keer komt „Jan" aan het woord. Jan heeft in zijn
periode van werkloosheid bepaalde waarden in het
leven ontdekt, die hem niet meer af te nemen zijn,
door wat voor maatschappelijke druk ook. Aanpas
sen aan een arbeidssysteem, dat in zijn ogen niet
goed is kan hij niet meer. Hij vindt dat mensen te
veel van zichzelf moeten inleveren als zij slechts als
eenheidsworst behandeld worden. En het arbeidsbe
stel houdt nauwelijks rekening met individuele ui
tingen en interessen van mensen. Jan staat met dit
denken ook weer voor een bepaalde groep van
meestal jonge maar toch ook steeds meer oudere
werklozen en zelfs gepensioneerden. Zij hebben ont
dekt, hoe zinnig het leven ook zonder baan kan zijn
en hoe jammer het eigenlijk is als je per dag je le
ven vergooit met eentonig en geestdodend werk.
Werken willen ze wel mits dit werk aan voldoende
voorwaarden voldoet en daarbij staat geld verdie
nen meestal pas op de derde of vierde plaats. Uit
wetenschappelijke onderzoeken bleek, dat oude
mensen vaak terug kijken op een leven, waarin zij
hun eigen verlangens en wensen niet kwijt konden.
Zij nemen gelaten, zich bij alles neerleggend, af
scheid van het leven. Veel jongeren denken daarvan
geleerd te hebben en weigeren aan dat oude systeem
mee te werken.
ide
Voor Jan is de toekomst niet uitzichtsloos.
ik.
1 d P. I
Blijkt
igspl
van
J.
>nin{
dig
huil
gen
din
bij
LEIDEN Een duide
lijk produkt van zijn op
voeding in de jaren vijf
tig, maar zich wel be
vrijd voelend van allerlei
opgelegde regels en ge
boden, is „Jan". Zijn ech
te naam heeft hij liever
niet in de krant. „Men
sen kijken toch anders
tegen je aan als ze weten
dat je werkloos bent. Ik
heb zo mijn contacten
met mensen, die beter
niet kunnen weten dat ik
werkloos ben. He( M.
tuurlijk gek, maar het
lijkt wel of je dan min
der serieus genomen
wordt". Jan is nu één
jaar werkloos. Hij heeft
na de MAVO, HAVO ge
daan en deed daarna de
avondopleiding VWO.
Hij heeft enkele jaren
rechten gestudeerd, maar
het vooruitzicht hele da
gen te moeten slijten in
een kantoor, waar hij aan
een bureau in wetboeken
regeltjes zou moeten op
zoeken, leek hem niets
en hij stopte met de stu
die. „De studie was wel
erg interessant én ik heb
er ook veel aan gehad. Ik
kreeg meer inzicht in al
lerlei zaken en je leerde
iets van heel veel kanten
bekijken. Maar ik vond
niet dat ik me er vol
doende mee kon ont
plooien, als het mijn
werk zou worden".
Tijdens zijn avondopleiding
VWO werkte hij twee en een
half jaar als fotograaf. Iets
dat hij reeds op zijn zestiende
jaar graag wilde doen. Naast
enkele andere baantjes begon
hij een cultureel project, dat
echter stuk liep omdat er
maar weinig belangstelling
voor was en omdat de kosten
te hoog opliepen. Culturele
zaken blijven hem bezig hou
den. Hij heeft allerlei ideeën
en hoopt binnenkort iets te
starten, waarmee hij ook zijn
brood kan verdienen. Door
zijn werkloosheidsperiode is
hij het leven en vooral zijn
eigen leven anders gaan be
kijken. „Het eerste half jaar
werkloosheid was vrij moei
lijk. Ik had het gevoel dat ik
nergens bij hoorde. Ik dacht
steeds: „Het is me niet ge
lukt" en gaf mezelf de schuld
van het geen werk hebben,
maar na dat half jaar dacht
ik dat het bedrijf het niet ge
lukt was mij aan het werk te
houden. Iedereen bepaalde
maar hoe ik mij diende te ge
dragen en te kleden. Door je
niet op dergelijke wijze te ge
dragen werd het contact veel
moeilijker met de andere
mensen die er werkten. Je.
kon gewoon jezelf helemaal
niet zijn. Het werk dat ik
deed was ontzettend duf. Er
was nauwelijks iets te doen.
Ik las elke dag alle kranten,
maar naar verloop van tijd
gaat dat vervelen. Als ik dan
iets later op kantoor kwam,
omdat er toch niks te doen
was, dan kreeg ik op mijn
donder omdat ik te laat
kwam. Nou, dat soort dingen
zijn zo belachelijk. Daar
lest. Drie mensen deden daar
het werk van één. Over ver
borgen werkloosheid gespro
ken".
Uren vullen
Uren vullen, is voor Jan
geen werken. Dan heeft hij
wel wat beters te doen. „Ik
wil alleen nog zelf iets opzet
ten, waar ik van kan leven,
of ergens werkzaamheden
verrichten die mij interesse
ren, liefst met mensen die
mij aanspreken wat mentali
teit betreft". Jan zit bepaald
niet stil in zijn periode zon
der betaald werk. Hij volgde
en volgt allerlei cursussen,
verdiept zich in zaken waar
hij belangstelling voor heeft,
maar nooit zo aan toe was ge
komen, knapt zijn huis hele
maal op, maakt foto's en
schrijft verhalen en gaat 's a-
vonds naar de kroeg om een
beetje met mensen te praten.
Hij vindt eigenlijk dat ieder
een die werkloos is, zich
moet proberen te vermaken
en contact zoeken met ande
re mensen. Wie niet van een
kroeg houdt, gaat maar op
een club en vereniging om
met mensen in contact te ko
men. Vereenzamen is niet
nodig, vindt hij. „Ik praat
misschien wel makkelijk,
maar ik ben er geen type
naar om bij de pakken neer
te gaan zitten. Ik heb ook
geen negatief toekomstbeeld.
Ik heb een ruime opleiding
gehad en heb de indruk dat
ik kan kiezen. Zelfs als ik
zou weten dat ik nooit meer
aan de bak zou komen, dan
richt ik mijn leven zo in dat
ik het ook dan naar mijn zin
heb. Door cursussen te doen
bijvoorbeeld verhoog je je ei
gen waarde. Je weet nooit
waar het goed voor is. Voor
je zelf is het alleen al belang
rijk, omdat je je door zo'n
cursus bijvoorbeeld in het
buitenland verstaanbaar kan
maken of lekker kan koken
enz. Je wordt toch al door de
buitenwereld gestigmatiseerd
als waardeloos. Ik ga binnen
kort weer meet- aan sport
doen. Als ik dan over een
poosje merk een betere con
ditie te hebben dan is dat
toch mooi meegenomen.
Daar heb je allemaal tijd voor
als je niet verplicht om negen
uur op een kantoor moet zijn.
Het scheelt natuurlijk wel
dat ik niet gebonden ben aan
een vrouw en kinderen. Mijn
vrijheid is erg groot en ik
voel me bepaald niet een
zaam ofzo".
Verwijten
Jan heeft wel zo zijn verwij
ten tegenover bepaalde ge
vestigde instituten zoals het
GAK. Zijn inzet om iets op
poten te zetten en de hem ge
geven vrije tijd om over veel
zaken na te denken, hebben
hem het inzicht gegeven dat
iets ondernemen erg moeilijk
is. „Het GAK werkt eigenlijk
alleen maar tegen als werklo
zen iets op poten willen zet
ten. Alles moet volgens hon
derdduizend regeltjes gebeu
ren. Als iemand ergens in
een oud pandje iets wil be
ginnen, moet bijvoorbeeld
eerst zo'n ruimte helemaal
aangepast worden en het
liefst nog gerenoveerd ook.
zodat straks de huur niet
meer op te brengen valt en
de werkloze alleen voor z'n
woonlasten blijkt te werken.
Nou, dan begin je er maar
niet aan. want je moet ook
eten. Ook de huren voor een
normale winkelruimte, heus
geen goede stand, doen mak
kelijk 15.000 tot 40.000 gul
den per jaar. Daar moet je
aardig wat voor omzetten om
alleen die huur al op te kiin-
nen brengen. Er zijn heel
veel mensen die initiatieven
hebben en liever ook zelf de
kost verdienen dan van een
uitkering leven, maar het sy
steem werkt hen in alle op
zichten tegen. Maar dat zul
len die ambtenaren natuur
lijk tegenspreken. Die kun
nen veelal ook niet meer
doen dan hen is opgedragen.
Zij hebben alle creativiteit
verloren. Het wordt tijd, dat
ze werkloos worden om dat
weer te leren", aldus Jan.
SYLVIA VAN LEEUWEN
