Speurtocht naar „Hitiers
dagboek" duurde tien jaar
"Lekker moet blijven!
Betico Croes, gangmaker va,
Aruba''s onafhankelijkheid
Syrië vuurt op
Israëlische
legereenheid
o:
BURKERT STIERF
NATUURLIJKE DOOD
Minstens zes
Russische
onderzeeërs
spioneerden in
Zweedse wateren
Nederlandse prof al anderhalf jaar zonder salaris
Groenlanders zijn
zwaar aan de drank
BUITENLAND
ËeidócSouumt
WOENSDAG 27 APRIL 1983 PAGINA
BONN De Westduitser Rudolf Burkert is bij zijn verhoor
door DDR-douaniers een natuurlijke dood gestorven. Er is
geen enkel bewijs dat hij is mishandeld. Tot die conclusie
komt prof. dr. Werner Janssen, hoofd van het gerechtelijk la
boratorium in Hamburg. Nu Janssen de lezing van de DDR in
feite bevestigt, lijkt de zaak-Burkert, die de betrekkingen tus
sen de twee Duitslanden dagenlang heeft vertroebeld, uit de
wereld. De Hamburgse expert heeft niet alleen het lijk van
Burkert onderzocht, hij heeft ook het douanekantoor in Dre-
witz, waar Burkert in verband met smokkel werd verhoord,
bekeken en gesproken met de twee grensbeambten die hem
verhoorden. In zijn rapport concludeert hij dat het zeer goed
mogelijk is dat de aan aderverkalking lijdende Burkert na een
hartstilstand van zijn stoel is gevallen en met zijn hoofd op
een radiator terecht is gekomen. „In geen geval kan bewezen
worden dat het hoofdletsel door vreemde hand veroorzaakt
is", aldus Janssen in zijn rapport.
Doden door goudkoorts
op Filippijnen
MANILLA Nadat bekend
was geworden dat in een verla
ten mijn in het noorden van de
Filippijnen goud was gevonden,
heeft de onvermijdelijke goud
koorts weer toegeslagen. Meer
dan vijfduizend fortuinjagers
stroomden naar het dorpje Pla
cer, in de provincie Surigao del
Norte. Zij stortten zich als mie
ren in de al jarenlang onge
bruikte mijngangen en begon
nen in het wilde weg te graven.
De gevolgen bleven niet uit en
er deden zich diverse instortin
gen voor. Dertien doden zijn al
geborgen, zeventig goudzoekers
worden nog vermist.
Protest
De uit Zaandam af
komstige mevrouw
Marion Blenes voert
in de Verenigde Sta
ten at geruime tijd een
opmerkelijk protest
tegen vivisectie. Zit
tend in een kooi ont
moette zij in Boston
de Amerikaanse actri
ce Angie Dickinson,
die ook strijdt tegen
vivisectie. Mevrouw
Bienes, die ook in ons
land gekooid tegen
het dierenleed heeft
geprotesteerd, zal
zich deze week in
haar traliewerk voor
het Witte Huis poste
ren.
Congres geeft
groene licht
voor extra hulp
aan El Salvador
WASHINGTON De Ameri-
kaanse president Reagan heeft
van het Congres toestemming
gekregen dit jaar voor 30 mil
joen dollar extra militaire hulp
te geven aan El Salvador. Ver
der zal de regering een specia
le afgezant benoemen voor El
Salvador. Verwacht wordt dat
president Reagan diens benoe
ming zal bekendmaken in een
later vandaag te houden rede
voering tot het Congres over
Midden-Amerika.
Hulpverleners .Qt
in Ethiopië La
ontvoerd ug]
LONDEN Guerrilla-si
ders in Ethiopië hebben von
week in het noorden van bSHI
land tien buitenlandse huDuit
verleners ontvoerd. Het deze
om vier Britten, een Indjenbl
twee Ierse verpleegsters, ^dse
Amerikaan en twee Italiaajdoo
nonnen. Omdat de hulpvetfkstc
ners hun volledige uitrustfin I
hebben moeten meenemjland
houdt men er rekening r»67 j
dat er onder de guerrilla-stnl vi
ders veel gewonden zijn ferde
men tot de ontvoering beslotten.
heeft om aan deskundige vfgen
zorgers te komen.
Op deze foto is duidelijk de indruk te zien die een van
de Russische onderzeeërs op de Zweedse zeebodem
voor de kust van Stockholm heeft achtergelaten.
STOCKHOLM De
Zweedse regering heeft
gisteren „krachtig" bij de
Sovjet-Unie geprotesteerd
tegen de „schendingen op
grote schaal" van de
Zweedse territoriale wate
ren door Russische onder
zeeërs. Het protest is ver
vat in een nota die pre
mier Olav Palme heeft
overhandigd aan de Sovje
t-ambassadeur in Stock
holm, Boris Pankin. De
leiders in het Kremlin
wordt dringend verzocht
„dergelijke onwettige ac
ties" in de toekomst ach
terwege te laten. De
Zweedse ambassadeur in
Moskou, De Geer, is voor
overleg naar Stockholm
teruggeroepen.
Eerder op de dag werd in
Stockholm een regeringsdocu
ment gepubliceerd over de
(mislukte) jacht vorig najaar
op diverse buitenlandse onder
zeeërs, die de Zweedse territo
riale wateren waren binnenge
drongen. Volgens de commis
sie van onderzoek ging het
toen om zeker zes Russische
onderzeeërs: drie grote en drie
mini-onderzeeërs. De Sovjet-
Unie heeft voor zover bekend
45 onderzeeërs in de Oostzee
rondvaren.
De commissie was vorig jaar in
het leven geroepen, nadat het
publiek in woede was ontsto
ken over de onmacht van de
Zweedse marine de indringers
te „vatten". Zoals bekend
werd toen bijna drie weken
lang zonder succes jacht ge
maakt op „indringers" bij de
geheime marinebasis Muskoe.
Op een persconferentie in de
Zweedse hoofdstad waar het
rapport werd gepresenteerd,
werden ook video-opnamen en
foto's van „afdrukken" op de
zeeboden van twee verschil-
lende types onderzeeboten ge
toond.
Ook zijn er aanwijzingen dat
in de tweede helft van oktober
een Russische mini-onderzeeër
in de haven van Stockholm
heeft rondgevaren, vermoede
lijk om drie Amerikaanse ma
rineschepen te schaduwen.
Volgens deskundigen is het
goed mogelijk dat die mini-on
derzeeërs aan boord van gewo
ne Russische vrachtschepen in
de havens worden gebracht,
in het water wor
den gelaten en hun spionage
werk doen, om vervolgens
weer aan boord te worden ge
nomen en te verdwijnen.
De commissie pleit er voor dat
de Zweedse marine geld en
materiaal krijgt om aan de
praktijken van vreemde on
derzeeërs een einde te maken.
Een eerste stap is de aankoop
van vier helikopters, speciaal
uitgerust voor het ontdekken
en achtervolgen van onder
zeeërs.
Premier Olav Palme maakte
duidelijk dat in het vervolg
harder zal worden opgetreden
tegen buitenlandse indringers.
De eerstvolgende onderzeeër
die in de Zweedse wateren
wordt betrapt zal, wanneer het
schip niet direct aan de opper
vlakte komt, worden vernie
tigd.
DEN HAAG Het neer
schieten van de Arubaan
se politicus Betico Croes
eerder deze week in
Oranjestad heeft opnieuw
de aandacht gevestigd op
de onafhankelijkheid die
Aruba door toedoen van
deze zelfde Betico Croes
in de naaste toekomst in
het vooruitzicht is gesteld.
De Arubaanse politici ont
kennen dat er politiek in
het spel is bij de schietpar
tij van zondag en willen
eerst het onderzoek van
de onafhankelijke rechter
afwachten.
Ook denken zij niet dat de be-
volking zich wezenlijk anders BetlCO Croes
zal opstellen bij de verkiezin
gen voor 'de eilandraad, het Arubaanse Volkspartij die in
„parlement" van Aruba. Toch de jaren dertig al voor onaf-
ligt het voor de hand te veron- hankelijkheid pleitte,
derstellen dat de sympathie Ook toen al voelde het door
voor Croes door het gebeurde olie en toerisme relatief rijke
is toegenomen. Voor veel en blanke Aruba zich gedomi-
mensen is het schietincident neerd door het numeriek veel
immers aanleiding om op- sterkere, zwarte en ook arme-
nieuw met scheve ogen te kij- re Curasao, dat nooit veel re
ken naar Curasao, dat nu een- den tot klagen had gehad over
maal de meeste politie levert de beheersstructuur van de
op de Antillen. Nederlandse Antillen.
Al ruim tien jaar heeft de par- De afgelopen tien jaar is Croes
tij van Croes, de Movimiento ten strijde getrokken tegen de
Electoral di Pueblo (MEP), de overheersende positie van Cu-
meerderheid in de Arubaanse ra?ao en de onwil van Neder-
eilandenraad. De partij is op- land, dal een zelfstandig Aru-
gericht na de gewelddadige ba niet realistisch vond. Croes
rellen in 1969 op de Antillen- kreeg vele malen in Den Haag
.waarbij Nederlandse mari- nauwelijks gehoor voor zijn
niers orde op zaken moesten streven, maar het bewijst zijn
stellen, en heeft toen de fakkel talent als politicus dat hij zo-
van het onafhankelijkheids- wel de politici in Curasao als
streven overgenomen van de die in Nederland tot andere
rord
gedachten heeft weten te
brengen.
Jarenlang werden de bedoe
lingen van de onstuimige
Croes met wantrouwen beje
gend, onder meer in de com
missie- Biesheuvel die zich
over de onafhankelijkheid van
het eilandenrijk boog. Uitein
delijk kwam deze commissie
tot de conclusie dat Aruba een
uitzonderingspositie zou krij
gen in het proces naar onaf
hankelijkheid, maar de voor
waarden waaronder dit moest
gebeuren, zijn voor Aruba niet
volledig naar wens geregeld.
Toch menen de Arubaanse po
litici terecht dat zij na tien jaar
lobbyen in Den Haag al heel
wat hebben bereikt.
Op de Ronde-tafel-conferentie
die in maart in Den Haag
werd gehouden, is afgesproken
Jen
dat Aruba in 1986 zijn fel fersl
geerde aparte status krijgt.
voorbereiding daartoe zal
tussen de eilanden in de
mende jaren een boedelschLi-
ding tot stand gebracht moeCt j
worden. De financiële reserUj-,
van de eilanden moeten tus^0rl
Aruba en de vijf overige vi
deeld worden, hetgeen onl^t
twijfeld nog voor veel ot j,
neigheid zal zorgen. De inM
ners van Aruba krijgen
een eigen munt die over>gi m,
in waarde gelijk zal zijn aan
Antilliaanse. Er zal in f^„,
een muntunie gecreëerd
den die in de praktijk ste^J
overeenkomsten zal vertoItan
met de muntunie tussen Belt-
en Luxemburg. (oor
Als deze zaken geregeld z^ekl
zal in 1986 de aparte stagelij
voor Aruba een feit zijn. Abots
ba zal dan samen met de iispl
overige eilanden een ut ja!
gaan vormen. Over tien jé«aal
dus in 1996, zal Aruba vollef „A
zelfstandig kunnen wordenonoi
De deelnemers in Den H(e bi
waren allen van mening jopp
na de jarenlange twisten wafNV
in men eikaars aspiraties mbei
onder ogen wenste te zien.t zi>
conferentie voor duidelijkhfekoi
heeft gezorgd in de politiestijg
verhoudingen tussen Arubajo w
de overige eilanden. De a* te
loop naar de echte onafhanhgt
lijkheid is dan nog zo lang (ere
In die periode ook proefondpp 1
vindelijk kan worden naj
gaan of Aruba, een eiland j
immers niet groter is
Texel, een verantwoorde
doet of een sprong in het dii
ter waagt, waar men maar
ter van kan afzien.
PAUL VAN VELTHOVEM*
DAMASCUS/KAIRO Voor het eerst sinds het zo-
merbestand in Libanon hebben Syrische troepen giste
ren het vuur geopend op een Israëlische legereenheid,
die een bufferzone was binnengedrongen langs de be
standslinie in de Bekaavallei in Oost-Libanon. Dit is
gisteren in een Syrisch legercommuniqué bekendge
maakt.
Volgens het communiqué drongen gisterochtend een Israëlische
bulldozer en een pantserwagen met soldaten een halve kilome
ter door in de bufferzone tussen Syrische en Israëlische troepen.
De Israëlische militairen begonnen daar vervolgens versterkin
gen op te werpen, aldus het communiqué. Er werd geen melding
gemaakt van slachtoffers.
Het Syrische communiqué houdt mogelijk verband met een
campagne in de staatsmedia tegen het bezoek dat de Amerikaan
se minister van buitenlandse zaken Schultz momenteel aan het
Midden-Oosten brengt. Volgens de Syrische media is het bezoek
van Schultz bedoeld om het pad te effenen voor een Israëlische
oorlog tegen Syrië.
Schultz heeft gisteren na een onderhoud van vier uur met de
Egyptische president Moebarak verklaard, dat de VS en Egypte
het erover eens zijn dat alle buitenlandse troepen zo snel moge
lijk uit Libanon moeten worden teruggetrokken.
Volgens Simon Wie-
senthal zfjn de dagboe
ken van Hitier absoluut
vals.
HAMBURG/PARIJS
De 51-jarige Gert Heide-
mann, de journalist uit
Hamburg die beweert
Hitiers Dagboeken te heb
ben opgespoord en over
wie de Sunday Times zegt
dat hij is gefascineerd
door het fanatieke natio
nalisme van het Derde
Rijk, heeft volgens een
woordvoerder van het
Westduitse geïllustreerde
weekblad Stern, 18 maan
den geleden correspon
dentie in zijn bezit gekre
gen die gevoerd zou zijn
tussen Mussolini en Chur
chill.
De Stern-woordvoerder zei dat
nooit was vastgesteld of de
brieven echt of vervalst waren
en dat dit een bewijs was voor
de zorgvuldigheid waarmee
Stern en Heidemann te werk
zijn gegaan bij het vaststellen
van de echtheid van de Hitier
dagboeken. Volgens het ver
haal in de Sunday Times heeft
Heidemann tien jaar over de
opsporing gedaan en maakte
hij hiervoor geheime reizen
over de zwaarbewaakte Oost-
duitse grens, bracht een be
zoek aan een ex-Wehrmach-
tofficier die nu in Zwitserland
woont en sprak in Zuid-Ame-
rika met ex-Nazi's, onder wie
de intussen naar Frankrijk
uitgewezen Klaus Barbie.
Het verhaal was begonnen
met de aankoop door Heide
mann van het jacht Carin II,
dat eens had toebehoord aan
rijksmaarschalk Hermann Gö-
ring, die het had genoemd
naar zijn eerste, Zweedse,
vrouw. Terwijl hij het jacht
opknapte, begon hij bezoek te
krijgen van vooraanstaande
ex-nazi's. Zij vertelderf Heide
mann over „Operatie Sera
glio", de codenaam voor het
per vliegtuig naar schuilplaat
sen in Oostenrijk en Beieren
overbrengen van nazileiders
en vertrouwelijke stukken uit
het door de Russen belegerde
Berlijn van 1945.
Ook lieten ex-nazi's de naam
vailen van Hitiers privé-
-chauffeur Hans Bauer, in
wiens in 1956 gepubliceerde
memoires op raadselachtige
wijze wordt gesproken over
een verongelukt vliegtuig met
„belangrijke papieren" van de
Hitler. In het verleden was
aangenomen dat dit vliegtuig
in Beieren was verongelukt,
maar Heidemann vond het
overlijdensattest van de piloot
in Börnersdorf bij Dresden in
wat nu de DDR is.
Het spoor dat Heidemann
volgde leidde tenslotte in 1981
naar een officier van de
Wehrmacht in Zwitserland,
die hem voor een som geld,
waarvan de hoogte niet is
meegedeeld, de bergplaats van
de dagboeken in de DDR op
gaf. De dagboeken, nu in een
bankkluis in Zwitserland, zul
len aan de Westduitse regering
worden gegeven wanneer
Stern ze heeft gepubliceerd.
Dictie
De controverse rond de echt
heid van de dagboeken duurt
intussen voort. De Westduitse
71-jarige jurist Henry Pieker
heeft gisteren gezegd dat de
tot nu toe gepubliceerde stuk
ken uit „Hitiers dagboeken"
overeenkomen met de dictie
van de dictator. Pieker was in
1942 en '43 Oberregierungsrat
in het hoofdkwartier van Hit-
Ier en had als vaste gast aan de
privétafel van de dictator de
gelegenheid Hitiers woorden
met diens later gegeven toe
stemming trefwoordsgewijs te
noteren. Maar Pieker zei giste
ren ook dat Hitier als gevolg
van spreken in apparaten en
steno zelden meer schreef. Bo
vendien verhinderde een ze
nuwaandoening hem het
schrijven met inkt, aldus Pie
ker.
Simon Wiesenthal, die jacht
maakt op gevluchte oorlogs
misdadigers, is ervan over
tuigd dat de dagboeken van
Hitier zoals gepubliceerd door
het Westduitse blad Stern ver
valst zijn. Dit heeft hij gisteren
in Parijs verklaard. Ook W(bru
senthal merkte op dat Hitint
aan het einde van de oorhd I
niet meer in staat was zelf zjs p
dagboek bij te houden. iva
De laatste nog gevangen alen
tende leider van nazi-Dui
land en voormalig recht!
hand van Hitler, Rudolf H^W
heeft tijdens urenlange nM
sprekken over de dietary
nooit gesproken over dagfcx
ken. Dit zei gisteren de h^][
graaf van Hess, Eugene Bivoer
gezegd. Hess zei dat Hitier zL5*
den iets opschreef. Hij gaf i,
de voorkeur aan om dingenNl»
dicteren, aldus Bird.
De Britse opperrabijn Jakolhw.»
vits heeft in een brief aan
Sunday Times geproteste€2.75
tegen de publikatie van J°- w
dagboeken, die volgens hfchtè
een berekende poging zijn é620
de nazi's vrij te pleiten.
(Van onze correspondent)
ROME De Italiaanse
regering is bezorgd over
de dreigende, opheffing
van de studierichting van
Italiaans aan de universi
teiten van Nijmegen, Lei
den en Groningen. Vooral
„Leiden" waar het hoofd
vak Italiaans terugge
bracht moet worden tot
een bijvak zit de Italianen
dwars.
Tijdens het recente bezoek van
de Italiaanse premier Fanfani
aan Den Haag is over deze
kwestie gesproken, maar de
ongerustheid is daarmee niet
weggenomen. Op het ogenblik
vergadert hierover in Rome de
gemengd Nederlands-Italiaan
se commissie, die de naleving
controleert van het cultureel
akkoord net Italië. Daarin
komt ook de positie van het
Nederlands in Italië aan de
orde. Daarmee is het zo moge
lijk nog droeviger gesteld. De
hoogleraar Nederlands aan de
universiteit van Rome, de Ne
derlander J.H. Meter, heeft
sinds zijn benoeming, eind
1981, nog geen lire aan salaris
van de Italiaanse overheid
ontvangen. De wil om te beta
len schijnt wel aanwezig te
zijn, maar de uitbetaling zelf
stuit op onoverkomelijke bu
reaucratische problemen. De
néderlandse ambassade heeft
stappen ondernomen. Ook el
ders in Italië blijkt dat de Ita
lianen dit onderdeel van het
cultureel verdrag weinig se
rieus nemen. In Napels en Mi
laan waar eveneens leerstoe
len Nederlands zijn, verpietert
de studie. Alleen in Florence
floreert ze nog.
RUITENHEER
KOPENHAGEN Sinds de opheffing van de beperkende
maatregelen op het alcoholgebruik op het tot Denemarken beho
rende eiland Groenland (ongeveer 50.000 inwoners), drinken de
eskimo's ondanks de hoge prijzen meer dan ooit. Alleen het
bierverbruik al nam in een jaar tijd toe met ongeveer 71 pro
cent. De accijns op de dure alcohol bracht de Groenlandse schat
kist 41 miljoen kronen (14 miljoen gulden) meer in het laatje dan
in 1981. Op het grootste eiland ter wereld heeft elke volwassene
in 1982 gemiddeld ongeveer 4.000 gulden aan sterke drank uit
gegeven.
ADVERTENTIE
Mi
Lekker eten,
dat komt een mens toe.
Echte Boter is méér dan lekker.
Is ook nog lichter verteeibaar.
En er zitten natüürlijke
vitaminen in.
Belangrijk om te weten
voor iedereen die zuinig is
Niet te versmaden.
