TAFEL
Veel schadelijke
medicijnen naar
de Derde Wereld
H
Oostberlijnse bisschop stelt
militaire dienst ter discussie
£cklóc(Botna4n,
iïïïïTl
ACHTERGROND
Voorjaarsnota g
ARTS-PUBLICIST IVAN WOLFFERS:
weer
QüdócQowiant
MAANDAG 11 APRIL 1983 PA-v
Zorg bij gereformeerde organisaties
om vrijheid van onderwijs
Drie gereformeerde onderwijsorganisaties hebben minister-pre
sident Lubbers een brief geschreven over zijn uitspraak, dat hij
zich niet kan voorstellen, dat homoseksualiteit voor enige func
tie een belemmering zou zijn.
In hun brief spreken de organisaties de Vereniging voor Ge
reformeerd Schoolonderwijs, de Gereformeerde Onderwijzers-
en Lerarenvereniging en de Stichting Begeleiding Gerefor
meerd Schoolonderwijs hun verontrusting uit en vragen zij
de minister-president om opheldering.
De voorzitter van de Vereniging voor Gereformeerd Schoolon
derwijs, ds. M. Golverdingen, predikant van de Gereformeerde
Gemeente van Den Haag-Zuid, zei dit tijdens de jaarvergadering
in Rotterdam. Hij sprak daar ook enige zorg uit over wat hij
noemde „het geknabbel in de marge", waaraan de regering zich
schuldig maakt ten aanzien van de onderwijsvrijheid. Hij noem
de als voorbeeld een wetswijziging om hospitanten van allerlei
levensbeschouwing verplicht toé te laten in elke school. Hij zag
daarin een vrij ingrijpende aantasting van de vrijheid van on
derwijs
Belijdenisgeschriften in
hedendaags Nederlands
De definitieve versie in hedendaags Nederlands van de Neder
landse Belijdenisgeschriften is nu verschenen. Het betreft de
tekst, die de generale synoden van de Gereformeerde Kerken in
Nederland en van de Christelijke Gereformeerde Kerken in
1980 hebben aanvaard. Het moderamen (dagelijks bestuur) van
de generale synode van de Nederlandse Hervormde Kerk heeft
er ook zijn medewerking aan verleend.
Vele jaren is gewerkt aan deze moderne versie van de Belijde
nisgeschriften, die bestaan uit de Nederlandse Geloofsbelijdenis,
de Heidelberger Catechismus en de Dordtse Leerregels, samen
met oudere geschriften. Tot die laatste behoren de Apostolische
Geloofsbelijdenis, de Geloofsbelijdenis van Nicea en de Geloofs
belijdenis naar Athanasius.
Het initiatief tot overbrenging van de tekst in hedendaags Ne
derlands stamt van de hervormde synode in 1955 en is uitge
werkt door een commissie onder voorzitterschap van prof. dr.
W. F. Dankbaar.
Doopsgezinde
oproep tot steun
aan IKV
Een oproep tot steun van
Doopsgezinden aan het Inter
kerkelijk Vredesberaad (IKV)
verschijnt deze week in het
„Algemeen Doopsgezind
Weekblad". Omdat Doopsge
zinden om principiële rede
nen en vanuit hun traditie
geen collectieve uitspraken
aanvaarden, kan en mag de
Algemene Doopsgezinde So
ciëteit (waarin de Doopsgezin
de Gemeenten zijn verenigd)
of enig ander (bestuursor
gaan niet namens de Doopsge
zinden spreken, aldus de initi
atiefnemers. Daarom stellen
zij hun geloofsgenoten voor
zich persoonlijk uit te spreken
en steun te betuigen aan het
IKV.
In de „steunverklaring"
wordt het werk van het IKV
erg belangrijk en tegelijker
tijd hoopgevend en bemoedi
gend genoemd. De steun aan
het IKV geschiedt, zo wordt
gezegd, in de overtuiging, dat
deze door het evangelie gein-
spireerde vredesorganisatie,
met hulp uit de kerken zorg
vuldig verder moet gaan op
de door haar ingeslagen weg.
De Broederschapsvergade
ring, het hoogste bestuursor
gaan. zal op 28 mei een ant
woord moeten geven op de
vragen, die het IKV aan de
kerken heeft gesteld over het
kernwapenvraagstuk en de
IKV-campagne. Een enquête
onder de deelnemers aan het
gesprek, dat afgelopen maan
den hierover in de gemeenten
is gevoerd, liet een kleine
voorkeur voor het IKV zien
(57 om 41 procent). Voor de
commissie, die dit gesprek
heeft voorbereid, is deze uit
slag reden om de Broeder
schapsvergadering te advise
ren de band met het IKV te
handhaven.
Na^r de overtuiging van de staan voor hun beslissing die
Oostberlijnse bisschop van de js gebaseerd op gewetensvrij-
Evangelische Kerk Gottfried heid, alsmede strijd te zullen
Forck, moet met betrekking voeren tegen eventueel optre-
tot „de waanzinnige bewape- dénde discriminatie in de sa-
ning" zeer ernstig de vraag menleving die daarmee ver
onder ogen worden gezien,'of band houdt. De kerkleiding
een christen aan welke zjet het vredesvraagstuk als
kant hij ook staat nog mili- t(6en uitdaging aan het heden-
taire dienst kan vervullen. De daags belijden". Het nemen
bisschop zei dit zaterdag op van een pacifistische beslis-
een bijeenkomst, die werd ge- sjng duidt zij aan als „duidelij-
houden in het kader van de tekens voor de vrede",
gewone zitting van de synode j)e synode laat weten de over-
van de Evangelische Kerk tuiging te zijn toegedaan, dat
van Berlijn-Brandenburg.
de Bergrede van Jezus in de
In zijn rede onder de titel „De huidige kritieke omstandighe-
geboden Gods als levens
hulp", appelleerde hij aan ie-
den haar politieke geldigheid
bewijst, omdat het gebod de
zaken in de DDR, dat jonge
ren militaire dienst kunnen
weigeren om te worden opge
nomen in bouwbrigades, zon
der dat een onderzoek wordt
ingesteld naar hun geweten
sovertuiging, is de praktijk
anders. Jongeren die ongewa
pende dienst willen verrich
ten, krijgen vragen voorge
legd over hun christelijk ge
loof.
De synode van de Evangeli
sche Kerk van Berlijn-Bran
denburg heeft uitgesproken,
dat geen enkel oorlogsdoel
99 Weren
homofiele
predikanten niet
geoorloofd"
Kerkeraden die homofiele predikanten van de
kansel weren, oefenen op ongeoorloofde wijze
tucht uit. Dat is de mening van ds. L. de Liefde,
voorzitter van de Bond van Nederlandse Predi
kanten. Hij uitte die mening vandaag op de jaar
vergadering van de bond in Utrecht.
Bij de bond zijn berichten
binnengekomen van homo
fiele predikanten, die een be
roep misliepen vanwege hun
sexuele geaardheid. Ook
kwam het voor, dat zij een
vacaturebeurt niet mochten
vervullen, omdat de betrok
ken kerkeraad geen homofie
le dominee op de kansel wil
de.
De betrokken collega's zijn
door de kerk aanvaard als
dienaren des woords en toe
gelaten tot de evangeliebe
diening. Op hen is door de
kerk geen maatregel van
tucht toegepast, aldus ds. De
Liefde. Om die reden achtte
hij het onjuist, dat onder in
vloed van de discusie over
het wetsontwerp „gelijke be
handeling", kerkeraden op
eigen houtje tucht gaan oefe
nen.
In zijn jaarrede ging hij ook
in op de problemen, veroor
zaakt door een toenemend
aantal echtscheidingen van
predikanten. De beschadigin
gen die mensen kunnen oplo
pen binnen deze problema
tiek, vervullen ons met zorg,
aldus ds. De Liefde.
meer het gebruik van geweld
kan rechtvaardigen en dat
ook de verdediging van het
socialisme slechts in vrede
kan slagen. De synode heeft
de christenen in de DDR op
geroepen, zich zonder voorbe
houd in te zetten voor de vre
de en te bidden voor allen,
„die ter wille van hun getui
gen voor de vrede moeten lij
den". De synode nam kennis
van het feit, dat op het ogen
blik tien jongeren uit het ge
bied dat deze kerk bestrijkt,
gevangen zitten wegens het
weigeren van militaire dienst.
ders verantwoordelijkheid vijanden lief te hebben en het
voor de vrede. Forck vond afkeuren van het vergeldings-
het onjuist, als de beslissing principe meer politieke ratio-
wel dienst te doen wordt ge
nomen uit een oogpunt van:
naliteit vertegenwoordigen
„dan wij vroeger wel waar
Concordantie op NBG-vertaling van bijbel verschenen
dan kan ik later verder stude- wilden hebben". De Oostber-
ren. Dat kan onder de huidige üjnse jeugdpredikant Michael
omstandigheden in strijd zijn Passauer legde op de vergade-
met het gebod „Gij zult niet rjng Van de synode uit, dat er
doden". Volgens de bisschop nog steeds moeilijkheden zijn
is dat gebod wel zeer actueel op scholen in de DDR wegens
geworden, „nu wij als burgers de kerkelijke actie „Zwaarden
van een welvarend land me- tot ploegscharen". Voor jeug-
deschuldig zijn aan het weg- digen is het onduidelijk, hoe
kwijnen en verhongeren van bedrijven ertoe kunnen ko-
veel mensen in ontwikke
lingslanden, terwijl wij te
weinig doen om tot een ver
gelijk tussen rijk en arm te
komen".
De leiding van de Evangeli
sche Kerk uit dit ressort heeft
uitdrukkelijk uitgesproken,
steun te zullen verlenen aan
dienstweigeraars, in de bres te
men de eis te stellen, dat alvo
rens een leerlingovereen
komst wordt afgesloten, de
betrokkenen moeten hebben
voldaan aan hun pre-militaire
opleiding inclusief schietoefe
ningen.
Hoewel de kerkleiding be
schikt over een uitspraak van
de staatssecretaris voor kerk-
Na ruim dertig jaar voorberei
ding is de concordantie op de
bijbel in de nieuwe vertaling
groot belang. Sinds de der
tiende eeuw, het eerst op de
Latijns vulgaat-tekst, zijn zij
uit 1951 van het Nederlands in velerlei vormen gemaakt.
Bijbelgenootschap (NBG) ver- Op de Staten-vertaling
schenen. Dr. A. Kruyswijk, (1626-1635) maakte de Gro-
voorzitter van het NBG, heeft ninger predikant Abraham
in Amsterdam het eerste Trommius de „volkomene
exemplaar uit handen van de Nederlandsche concordantie
initiatiefnemer W. van der ofte woordenregister"
Kamp, destijds ambtenaar te (1672-1691). Hiervan ver-
Kampen, in ontvangst geno- scheen in 1952 de zevende
men. druk.
Een concordantie is een alfa- In 1954 verscheen als afzon-
betische lijst van alle woorden derlijk deel de concordantie
in de bijbel, met opgave van op het Nieuwe Testament van
de plaatsen en onder aanha- de NBG-vertaling en in 1965
ling van de teksten. Concor- het eerste deel van de concor
danties zijn voor theologisch dantie op het Oude Testa-
ment. In twee aparte hand
en taalkundig onderzoek 1
wijzers zijn alle Hebreeuwse
respectievelijk Griekse grond
vormen opgenomen. Die op
het Nieuwe Testament ver
scheen in 1970, die op het
Oude Testament verschijnt
waarschijnlijk aan het eind
van dit jaar.
Aan de totstandkoming heb
ben ongeveer honderd perso
nen meegewerkt, onder wie
tientallen studenten van de
beide theologische scholen te
Kampen. Aanvankelijk kre
gen zij één gulden per bladzij
de ingeleverde kopij. Voor ie
dere fout en vergeten punt of
komma werd echter een
kwartje afgetrokken.
rmt
oaa
DaT de tegenstellingen tussen VVD en CDA over P*'
ombuigingen van de voorjaarnota althans binnen hetgm
zijn overbrugd is zeker niet in de laatste plaats te daqe
premier Lubbers zelf. Deze heeft met de soepelheite
luutheid en snelheid, waarmee in een tamelijk conrin-
gebleven sfeer knopen zijn doorgehakt, aangetoond..#
niet ten onrechte zijn belangrijke functie bekleedt. PJj
eind van het kabinetsberaad heeft Lubbers voor zij v.
van voorzitten zelfs een spontaan open doekje van zi
ga's in ontvangst mogen nemen, zo heeft VVD-minisU-
semius gisteren laten weten.
HOEWEL de regeringsfracties in de Tweede Kami
en WD, al aan de nieuwe maatregelen lijken te zijr
den, is er inmiddels een verschil van interpretatie g
tussen de beide fractieleiders. Volgens CDA-leider 1
is de korting op de sociale uitkeringen per 1 okto
twee procent alleen mogelijk, indien de ambtenarei^
zijn korter te gaan werken en ook in hun inkomen t
terug te doen. VVD-leider Nijpels ontkent dat die k|j
er is. Los van de kwestie zelf, die zeker zeer belarT
kan het geen kwaad wanneer er ook bij de behang
het parlement nog wat geregeld moet worden, en i
in de achterkamertjes van de coalitie bekokstoofd
zijn.
Het pakket maatregelen wijkt niet veel af van wl
deze kolom al eerder hebben bepleit. De ambtenaren['
niet voor een voldongen feit geplaatst, althans wat 1
arbeidstijdverkorting. De kleine premieverhoging
wao (0,75 procent voor werknemers) kan nauwelijj
effect op de koopkracht hebben dan hooguit een hall|
voor de wat beter betaalden; ongeveer net zo vei
koopkrachtverwachting dit jaar blijkt te zijn meei
Die meevaller krijgt de burger dus niet, want dief
schatkist voor zich op om haar eigen tekorten deel|
dekken. Datzelfde geldt voor het benzinedubb
marktprijs van benzine is de laatste tijd wel gedaaj
aan de pomp blijven we wel hetzelfde betalen als
tijd geleden gewend waren. We gaan er dus niet op s
de schatkist eist het voordeel voor zich op.
Eigenlijk resteert er dan één problematisch pu|
geheel: de korting op de sociale uitkeringen per li
met twee procent, die dit jaar nog 225 miljoen guld
opleveren. Het is ook over dit punt dat de standpui*
de twee fractieleiders uiteenlopen. Die korting is v
genlijk, nu er voor de corresponderende korting bij
tenaren in ruil voor het verkorten van hun arbeids'
bedrag meer staat ingevuld. In een tijd als deze valp
iets te zeggen voor een beleid, waarin overheid en
ren met hun arbeidsvoorwaarden het voorbeeld ge
het bedrijfsleven en daarmee tevens de hoogte van d
uitkeringen beïnvloeden, in plaat van andersom, zoa
nu toe nog steeds het geval is. Dan zou het ook logk
om, indien de ambtenaren twee procent minder kw
ruil voor arbeidstijdverkorting, die zelfde korting c*
uitkeringen toe te passen. Maar als die korting bij dj
naren nu niet doorgaat en bij de uitkeringen wel, q
toch zeker sprake van een ontkoppeling. Daarom
kabinet in dat geval voor de korting op de uitkerii^r
225 miljoen maar iets anders zien te vinden. kt
jjti
Boterhamworst met
sla en gebakken
aardappelen
rijstepap
Voor twee personen hebt u
nodig: 2 plakken boter
hamworst van 100 g, 15 g
boter, 1 grote ui, zout, pa
prikapoeder;
kropje sla, 3 lepels yog
hurt, 1 lepel azijn, sla-uitje
of bieslook, zout, peper,
suiker, radijs;
0,5 tot 1 kg aardappelen,
olie en boter, zout;
0,5 liter melk, 50 g rijst,
(paar lepels kwark), brui
ne basterdsuiker.
Haal zo nodig het vel van de
worst en bak de plakken in
warme boter vlot bruin. Houd
de worst warm en bak in het
overgebleven vet de grof ge
sneden ui op een niet te groot
vuur gaar en bruin. Roer op
het laatst zout en paprikapoe
der door de ui en leg dit meng
sel op de worst.
Maak een slasausje van yog
hurt. azijn, fijngesneden sla-
uitjes of bieslook, zout, peper
en suiker en meng er kort
voor de maaltijd de gewassen
en goed uitgelekte sla door.
Garneer met radijs. Snijd die
in dunne plakjes, halveer ze of
maak er mooie rozetjes van.
Radijsjes worden tot rozetjes
gemaakt door ze drie of vier
maal diep in te snijden en
daarna een uurtje in koud wa
ter te leggen, ze gaan dan open
staan.
Kook de aardappelen net gaar,
laat ze koud worden, snijd ze
in stevige plakken en bak die
in hete olie met boter bruin.
Strooi er zout over.
Breng de melk aan de kook,
strooi er de gewassen rijst in,
roer tot de melk weer kookt,
temper het vuur zo dat de
melk heel zacht blijft koken
en roer af en toe. Na ruim
twintig minuten is de rijst
gaar, laat de pap koud worden
en roer er desgewenst wat
kwark door (dat maakt de pap
enigszins luchtig). Geef de sui
ker er apart bij.
JEANNE
Geen krant ontvangen? Bel tussen
18.00 en 19.00 uur, zaterdags tussen
14.00 en 15.00 uur, nummer 071-
122248 en uw krant wordt nog dezelf
de avond nabezorgd.
BILTHOVEN De medi
cijnengigant Organon in
Oss bedelft de Derde We
reld, en in het bijzonder
Bangladesh, met een lawi
ne van nutteloze tot scha
delijke geneesmiddelen.
Dat schrijft de arts-publi
cist Ivan Wolffers in zijn
nieuwste boek „Druppels
tegen de armoede". Orga
non zegt dat het boek niet
serieus te nemen is. Het
zou vol onjuistheden zit
ten. In zijn met snuisterij
en volgepropt huis aan in
Bilthoven verzet Wolffers
zich'fel tegen deze aantij
ging.
Wolffers: „Het kan me niets
schelen, dat westerse onderne
mingen geld willen verdienen
in ontwikkelingslanden zolang
het maar om produkten gaat,
die de gezondheid niet aantas
ten. Maar verkeerde of on
doelmatige medicijnen kunnen
rechtstreeks of door nare bij
verschijnselen ernstige schade
toebrengen. Ik heb zelf gezien
hoe gemakkelijk die mensen
daar zich bij de neus laten ne
men. Zij hebben absoluut geen
verweer tegen westerse recla
metechnieken en daarom is>
het des te meer te veroordelen
als fabrikanten inferieure
spullen afleveren".
- Waarom heb je het zo op Or
ganon gemunt? Er zijn toch
veel meer ondernemingen, die
geneesmiddelen aan de Derde
Wereld leveren?
„Dat heb ik bewust gedaan. Ik
heb mijn boek geschreven
voor een Nederlands publiek,
dat veel gevoeliger is voor bij-
na-misdaden van een onder
nemer uit de eigen kring dan
van een buitenlandse firmant.
Ik wil met mijn boek ook een
discussie losmaken over de
volstrekt ontoelaatbare ma
nier, waarop de farmaceuti
sche industrie omspringt met
een absoluut weerloze klan
tenkring. Je moet het zo zien:
Plattelanders in de Derde We
reld hebben nergens weet van.
Zij weten alleen, dat de medi
cijnen uit het westen het beste
is wat er op de wereld te krij
gen is. Dokters hebben ook bij
na nergens verstand van. Zij
zijn uiterst onzeker in hun dia
gnose en daardoor zeer ont
vankelijk voor de praatjes van
artsenbezoekers. In Nederland,
één op de 20 artsen, één op zes
in India en één op vier in
Mexico. Artsen worden dus
zeer intensief bewerkt. Het re
sultaat is, dat de simpele leek
natuurlijk helemaal geen te
genstand biedt. Hij slikt alles
wat hem „ter genezing" wordt
voorgezet. Organon maakt
misbruik van die onwetend
heid en brengt daarmee de
goede naam van ons land in
diskrediet".
- Organon meent, dat je jezelf
hebt gediskwalificeerd aange
zien je voor het schrijven van
het boek geen contact ipet de
onderneming hebt opgenomen.
„Het bedrijf maakt het zich
erg gemakkelijk. Organon
heeft er een handje van om
critici te kleineren. Ze wil
zelfs geen discussie voeren in
een gerenommeerd medisch
tijdschrift, omdat ze het niet
op prijs stelt „op straat" ergens
over in debat te gaan. Welk
forum vindt Organon dan wel
geschikt? Om bij mijn boek te
blijven: Wanneer ik werkelijk
de plank had misgeslagen dan
was Organon wel naar de
rechter gestapt. Ik heb zo'n
idee, dat ze het daarop niet wil
laten aankomen. Jammer,
want ik zou graag door een
onverdachte instantie uitge
maakt willen zien wie hier
fout zijn".
- Je stelt onomwonden, dat we
ons niet kunnen voorstellen
hoeveel ellende we met onze
spullen in de ontwikkelings
landen veroorzaken. Maar het
is zo zwart-wit. Deugen wij
werkelijk aan geen kant?
„Oh, ik kan je bosjes voorbeel
den noemen van inheemse
praktijken, die uiterst kwalijk
zijn. Maar dat mag geen alibi
zijn voor een grote westerse
onderneming, die prijs stelt op
zijn goede naam, ook maar wat
aan te rommelen. Ter voorko
ming van misverstanden: Or
ganon heeft een keur van goe
de, zeer werkzame medcijnen.
Insuline bijvoorbeeld, levens
reddend en voor de Derde
Wereld zeer bruikbaar. Alleen
heb ik het geneesmiddel daar
niet gezien. Wel medicijnen
van vóór 1964 met niet meer
dan een voorlopige registratie.
Dat is zoveel als een paspoort
voor geneesmiddelen. Bij ons
zijn ze onbruikbaar en allang
vervangen door veel betere
preparaten, maar in het bui
tenland mag je ze ongestraft
op de markt brengen. Vaak
waardeloze produkten, waar
voor doodarme mensen een
veel te groot deel van hun „in
komen" beulen".
- U gaat nogal tekeer tegen de
anabole steroïdën. Waarom?
„Omdat die middelen verve
lende bijverschijnselen veroor
zaken. Ze worden in grote
hoeveelheden verkocht, ook
aan kinderen, die sterk onder
voed zijn en snel op krachten
moeten komen. Slechts in een
paar gevallen is het voorschrij
ven van deze medicijnen ge
rechtvaardigd, maar de prak
tijk leert, dat ze als redmiddel
voor alle mogelijke kwalen
over de toonbank gaan. Er is
geen bijsluiter, die precies aan
geeft wat de werking is en hoe
je het geneesmiddel moet ge
bruiken. Nogmaals, als het zou
gaan om coca cola of zoiets
dan zou ik geen kwaad woord
hebben geschreven. Ook be
woners van de Derde Wereld
moeten de vrijheid hebben om
iets te kopen of niet. Maar bij
medicijnen ligt dat anders,
omdat de onwetende bevol
king niet in sUat is tot enige
controle. Mijn ervaringen in
de ontwikkelingslanden geven
mij het recht om te zeggen, dat
de situatie uiterst ernstig is.
Neem de antibiotica. Helpen
goed als je precies weet wan
neer je ze moet gebruiken.
Maar de artsen daar weten
weinig tot niets. Dus gaan die
medicijnen als snoepjes weg.
Het effect van de antibiotica is
enorm afgenomen. Patiënten
sterven bij duizenden".
- Als het zo erg is waarom ne
men de regeringen dan geen
tegenmaatregelen?
„Pogingen worden wel ge
daan. In Bangladesh bijvoor
beeld heeft het ministerie van
volksgezondheid een zwarte
lijst ingesteld, waarop inmid
dels honderden medicijnen te
recht zijn gekomen. Maar die
maatregel valt niet erg goed in
het westen, dat zijn afzet van
zeer winstgevende produkten
in gevaar ziet komen. De am-
OPNIEUW ell
KOUDER
DE BILT - Een depr^"
vandaag van ZuidoLJ
land naar de Duitse 1
weersysteem voert
zuidwestelijke wind
Umelijk zachte lu
maar later draait de 'IT
richtingen tussen iw
en noord en dat heefgc]
merkelijke daling va^,
peratuur tot gevolf^
lucht, waarin we o,rn
den, komt veel leij
voor, waaruit af en ttei
gen valt. Morgen,5)
blijft het koud, maarW(
kele buien zullen er_.
enkele opklaringen
zijn. j
n vanmorga.
s£i
WW. 12 1
>ew. 15
Ivan Wolffers, schrijver van „Druppels tegen de armoe
de".
geh.bew.
regen
geh.bew.
bassadeurs van Nederland en
de Verenigde SUten hebben al
bezwaar tegen de zwarte lijst
aangetekend. Dat betekent,
dat de regering flink onder
druk is gezet en goed moet uit
kijken wat ze doet. Bangladesh
is voor' 60% afhankelijk van
buitenlandse hulp".
- Wat wil je dan dat er ge
beurt?
„Het is heel moeilijk om een
regeling te ontwerpen, die elk
misbruik onmogelijk maakt.
Ik denk, dat we een heel eind
verder zouden zijn als we zou
den kunnen komen tot een
ethische code, waaraan de pro
ducenten zich strikt houden.
Ik ga er vanuit, dat grote
pharmaceutische industrieën
precies weten wat medicijnen
kunnen aanrichten als ze niet
zorgvuldig worden gebruikt.
Die wetenschap legt meteen
de verantwoordelijkheid op
om uiterst voorzichtig te zijn
bij de verkoop van hun pro
dukten in de Derde Wereld".
- Je schrijft veel over medi
sche zorg in ontwikkelingslan
den, maar naar jouw mening
wordt de gezondheidszorg daar
het meest gediend met een
verbetering van de sociale om
standigheden.
„Dure medische apparatuur en
een rijke sortering geneesmid
delen passen precies in een
ontwikkelde cultuur als de
onze. Wij hoeven niet meer
dagelijks te vechten om het
naakte bestaan. Daarom zijn
onze ziekten en de medicijnen
daartegen niet dezelfde als in
de Derde Wereld. 85% Van de
klachten, die patiënten aan
hun huisarts laten horen zijn
van psycho-somatische (licha
melijke klachten als gevolg
van geestelijke problemen)
aard. De dokter is blij als hij
een keer .een tyant met een
zwerende vinger voor zich
ziet. In de ontwikkelingslan
den moeten de meeste mensen
zich noodgedwongen bezig
houden met de verbetering
van de meest elementaire le
vensvoorwaarden zoals twee
maaltijden per dag, een dak
boven het hoofd en niet ziek
worden. Daarom zeg ik steeds:
Jaag die mensen, die zo'n zwa
re strijd hebben te voeren te
gen de armoede, niet de misè
re in met inferieure westerse
produkten, maar help ze juist
om zich een situatie te schep
pen, waarin ze zelf hun be
staan vorm kunnen geven".
JOS BOUTEN
nd
>4 I, k
«o
l'
Kopenhagen i
Lissabon I
Locarno
Luxemburg
Madrid
Malaga
Stockholm
Wonen
Zürich
Casablanca
Istanbul
S
31 WC
NEDERLANDSE H!"
DE KERK
Beroepen te Willemf
Molenaar te Nieuw
