i
>1
„Uitwijzing Russen
afleidings-manoeuvre
i
TASS: dissidente niet
overleden door
slechte behandeling
Inlichtingendienst VS signaleert nieuw Sovjet-wapen
Nederlandse oliebestrijders
hebben goede hoop op order
m
f r
W-s'
Moskou protesteert
„zo scherp mogelijk"
^JITENLAND
CetdócSotvtcmt
DONDERDAG 7 APRIL 1983 PAGINA 13
Iran eist excuses van Irak
voor veroorzaken olievlek
KOEWEIT Iran heeft gisteren geëist dat Irak zijn excu
ses aanbiedt voor het bombarderen van Iraanse olievelden,
waardoor een grote olievlek in de Perzische Golf is ont
staan.
Ministers van de acht Golfstaten bespreken vandaag op
nieuw de mogelijkheid van een staakt-het-vuren tussen
Irak en Iran. Beide landen zijn nu al 31 maanden met el
kaar in oorlog en een bestand is noodzakelijk omdat anders
de lekkende oliebron op het Iraanse eiland Nowroez niet
gedempt kan worden.
Op de persconferentie voor de bijeenkomst Van de acht mi
nisters gisteren in Koeweit, zei de Iraanse ambassadeur in
Koeweit, Ardekani, dat Teherqp geen mensen voor her
stelwerkzaamheden op het eiland Nowroez zal toelaten, zo
lang Irak geen garantie heeft gegeven dat zij niet onder
vuur genomen zullen worden.
lgische jongen
rmoord familie
ow
wmv;
h
ÜSSEL Een zeventienjarige Belgische
>eman uit de omgeving van leper heeft
e weken geleden vijf mensen, zijn ou-
grootmoeder, oom en tante, vermoord.
I is gisteren bekendgeworden. Uit het
.irzoek is komen vast te staan dat hij in
ouderlijke woning eerst zijn grootmoe-
»edood heeft. Daarna trok hij naar de
irige woning, waar hij zijn oom, tante
loeder doodschoot. De stoffelijke over-
itten van deze drie mensen wierp hij in
waterput. Thuis wachtte hij tot zijn va-
van zijn werk terugkwam en schoot
hem dood. De jongeman heeft geen
ief voor zijn daden gegeven. Hij zal
r deskundigen worden onderzocht, aan-
en men eraan twijfelt of hij toereke-
vatbaar is.
Druk gebarend verdedigde de Franse premier Mauroy
gisteren in het parlement de bezuinigingsmaatregelen van
zijn regering.
FRANS PARLEMENT AKKOORD
MET BEZUINIGINGSPLANNEN
PARIJS Na een levendig marathondebat heeft het
Franse parlement vannacht ingestemd met de bezuini
gingsvoorstellen van de regering Mauroy. Vermoedelijk zal
de nationale vergadering volgende week het kabinet de
macht geven bepaalde maatregelen bij decreet uit te voe
ren. Tot de nu aanvaarde plannen behoort ook de fi
nanciële reisbeperkingen voor de Fransen. Tijdens de
stemverklaring viel Robert-Andre Vivien van de Gaullisti
sche oppositie premier Mauroy fel aan. „Wij verwachten
een minister-president, en we zien een goochelaar, een il
lusionist, een onverantwoordelijke", zei hij, waarop de par
lementariërs van de socialistische meerderheid de zaal uit
liepen. Wat later haalde de communist Guy Ducolone op
zijn beurt uit naar Vivien: „Wat bent U, een huurling ol
een schooier", waarop dit keer de oppositie-parlementa
riërs de vergaderzaal verlieten.
Syrië gebruikt
Russische
militaire satellieten
KAIRO De Sovjet-Unie is in janua
ri van dit jaar begonnen Syrië aan te
sluiten op het Russische systeem van
militaire inlichtingensatellieten en het
Syrische opperbevel direct in verbin
ding te brengen met de hoogste mili
taire commandocentrale in Moskou.
Dit heeft een militaire correspondent
van het Egyptische weekblad „Mayo"
gisteren gemeld. Volgens het blad
heeft de Russische leiding hiertoe be
sloten nadat bleek dat Israël is aange
sloten op het Amerikaanse militaire
satellietsysteem, waardoor tijdens de
oorlog in Libanon Syrië zware klap
pen konden worden toegebracht.
Hogere straf geëist
in Spaans coupproces
MADRID De procureur-generaal in Madrid heeft
bij het Spaanse opperste gerechtshof een straf van
dertig jaar geëist tegen generaal Alfonso Armada,
een voormalige leermeester van koning Juan Car
los, wegens de couppoging in 1981. De eis is vijf
maal hoger dan de hem oorspronkelijk opgelegde
straf. Elf van de 33 verdachten in het coupproces
werden vorig jaar door een militaire rechtbank vrij
gesproken. Het hoger beroep bij het opperste ge
rechtshof betekent dat voor het eerst militaire za
ken worden voorgelegd aan een burgerrechter. Vol
gens procureur-generaal Barba heeft die militaire
rechtbank vorig jaar de wet op bepaalde gebieden
verkeerd heeft toegepast en de beklaagden met „te
veel mildheid en begrip" behandeld.
eer
estaties op
rdaanoever
lUZALEM In verband
de affaire van de myste-
vergiftigingsverschijn-
bij Palestijnse school-
heeft de Israëlische po-
gisteren opnieuw vijftig
ïstijnen aangehouden. Ook
vorden ervan verdacht de
.tegolf „georganiseerd" te
ben. Intussen zijn bijna alle
tstijnen die de afgelopen
»n met vergiftigingsver-
jnselen waren opgenomen
het ziekenhuis ontslagen.
merikaanse
ouwen
leiten
or Russische
sidente
.SHINGTON Rosaline
ter, de vrouw van de vroe-
i president van de Vere-
je Staten Jimmy Carter,
etta Scott-King, de vrouw
i de vermoorde negerleider
J hin Luther King en de
ceres Joan Baez hebben in
4~i [telegram aan Sovjet-leider
aropov de vrijlating ge-
agd van de dissidente Irina
vnina. Irina Grivnina, die
september 1980 werd ver-
n jeeld tot vijf jaar binnen-
Ise verbanning, verwacht
juni een baby en zou op
ad daarvan moeten worden
gelaten. De afgelopen
inden heeft men getracht
r tot een abortus te dwin-
maar Grivnina weigert
je
(hinees
rotest
;gen asiel
China heeft giste-
krachtig geprotesteerd te-
het verlenen van asiel
de Verenigde Staten aan
ïinese tennisspeelster Hu
Volgens Peking is het be-
haar asiel te verlenen
alleen onhoudbaar van-
juridisch oogpunt, maar
moreel laakbaar". Verle-
juli dook de 19-jarige
onder tijdens een toer-
Californië. Maandag
de Verenigde Staten
asiel bekend.
KRITIEK OP BESLUIT FRANSE REGERING
(Van onze correspondenten)
PARIJS/ROME In te
genstelling tot de meeste
Westeuropese landen,
waar de uitwijzing door de
Franse regering van 47
Russen als een voorbeeld
van een „standvastige, on
verschrokken houding te
genover de Sovjet-Unie"
wordt gezien, heeft de ac
tie in Frankrijk veel kri
tiek ontmoet. In vrijwel
alle kranten werd giste
ren betoogd dat de uitwij
zing, die bewust met veel
publiciteit werd omgeven,
op de eerste plaats be
doeld is om het publiek
en de NAVO-bondgeno-
ten te paaien en de aan
dacht af te leiden van het
weinig populaire versobe
ringsprogramma.
Mitterrand zou, volgens de
meeste kranten, hebben gere
deneerd dat de betrekkingen
met Moskou toch al ijzig zijn
en dat Frankrijk daarom wei
nig te verliezen heeft bij ver
toon van krachtdadigheid. „Le
Matin", het dagblad dat de so
cialistische regering het meest
na staat, schreef echter dat
Mitterrand w^s opgetreden om
uitdrukking te geven aan zijn
grote bezorgdheid over de
groeiende neutralistische nei
gingen in West-Europa. „De
president wilde er met nadruk
op wijzen dat er wel degelijk
een Russisch gevaar is dat Eu
ropa niet mag negeren".
In de meeste kranten wordt
geschreven over geheimen die
de Russen de voorbije jaren in
Frankrijk kunnen hebben be
machtigd. Volgens „Le Mon
de" was de aandacht van de
KGB vooral gericht op hoog
waardige technologie. Maar
ook de belangrijkste basis van
de Franse onderzeeërsvloot
nabij Toulon stond bij de Rus
sen in de belangstelling. Als
voorbeeld van de Russische in
dustriële spionage werd ver
wezen naar de copie van het
Frans-Britse verkeersvliegtuig
Concorde, dat de Russen een
aantal jaren geleden onder de
naam Toepolev 144 vrijwel
precies nabouwden
De Franse dagbladen specule
ren uitgebreid over de positie
van de Franse communisten,
die door het handelen van
president Mitterrand in een
moeilijk parket zijn geraakt.
Het partijblad „L'Humanite"
hield zich gisteren nog tame
lijk op de vlakte. Maar over
enkele dagen vergadert het
communistische partijbestuur
en de vraag is of de commu
nisten de drievoudige bittere
pil: de vrijwel zekere komst
van Pershing-raketten, het
strakke versoberingsplan van
minister Delors en de door
Mitterrand ontketende Frans-
-Russische crisis, wel kunnen
slikken. Een en ander zal ver
moedelijk niet zonder gevol
gen kunnen blijven voor de
socialistisch-communistische
coalitie, ook al verklaarde de
leider van de Franse commu
nisten, Marchais, dat zijn partij
gewoon deel zal blijven uitma
ken van de regering.
In Italië worden de Franse
spionage-perikelen met meer
dan gewone belangstelling ge
volgd. In de pers is direct ver
band gelegd tussen de uitwij
zing en de zogenaamde Bul
gaarse connectie, de Oosteuro-
pese samenzweringen tegen de
paus en Solidariteit-voorzitter
Walesa. Bovendien verwacht
men in Italië, zoals wij giste
ren al meldden, op korte ter
mijn de uitwijzing van een
aantal Russische diplomaten.
Verder zijn direct verbanden
gelegd met de de dood van de
Franse geheime agent Bernard
Nut, die op 15 februari aan de
Cóte d'Azur door een dubbela
gent werd vermoord. Nut zou
achter de werkelijke omvang
van de Russisch-Bulgaarse sa
menzwering in Italië zijn ge
komen. Zij dood viel samen
met de arrestatie in Rome van
een Italiaanse zakenman, die
later bekende militaire en in
dustriële gegevens aan de Rus
sen te hebben geleverd. Het
onderzoek in deze zaak vol
trekt zich in de grootste dis
cretie, en na de arrestatie van
een Aeroflot-manager en een
Russische oliehandelaar eind
februari in Rome, zijn over
deze zaak geen mededelingen
meer gedaan. Deze microfil
m-affaire en de Bulgaarse con
nectie hebben ogenschijnlijk
weinig met elkaar te maken.
Maar beide vormen een aan
wijzing voor de omvang van
de activiteiten van de Oosteu-
ropese geheime diensten in
Italië. Al deze spionage-affai-
res hebben de laatste maanden
in Italië de mening doen post
vatten dat de Oosteuropese ge
heime agenten of „diploma
ten" vooral Italië als doelwit
en arbeidsterrein hadden uit
gekozen. De onthullingen uit
Frankrijk bewijzen nu dat de
Italianen zich wat dit betreft
niet meer eenzaam behoeven
te voelen.
MOSKOU De Sovjet-Unie heeft „op zo scherp mogelijke wij
ze" bij Frankrijk geprotesteerd tegen de uitwijzing van tiental
len Sovjet-burgers en -diplomaten. Het ministerie van buiten
landse zaken in Moskou en de ambassade in Parijs hebben pro
test aangetekend tegen „de opmerkelijk willekeurige maatre
gel". Volgens TASS „draagt Frankrijk de volledige verantwoor
delijkheid voor een verslechtering in de Frans-Russische betrek
kingen". Over de eventuele uitwijzing van Franse diplomaten of
andere Russische tegenmaatregelen is nog niets bekend.
Diana grijpt mis
Prinses Diana doet hier een vergeefse poging om een boeket bloemen te vangen, die
haar zijn toegegooid tijdens een rondrit in de Zuidaustralische stad Port Pirie. Prins
Charles kijkt glimlachend toe.
MOSKOU Een Russi
sche psychiater heeft te
gengesproken dat een Ge
orgische dissidente is
overleden aan de slechte
behandeling in een psy
chiatrische inrichting. Dit
heeft het persbureau
TASS gisteren gemeld.
De berichten over de dood van
de 42-jarige vrouw kwamen
uit dissidentenkringen. Nasi
Shamanauri zou zijn doodge
slagen omdat zij weigerde haar
beschuldigingen in te trekken
over corruptie en andere mis
standen in de Sovjet-Unie. De
vrouw stierf op 22 januari.
TASS noemde het bericht een
„smerige insinuatie en een
brute leugen". Het persbureau
haalde een hoge medische
functionaris uit Georgië aan
die zei dat Nasi Shamanauri in
augustus vorig jaar was opge
nomen in een kliniek omdat
ze leed aan een acute vorm
van erfelijke schizofrenie. Ze
zou zijn overleden aan de ge
volgen van een vernauwing in
haar keel, die werd veroor
zaakt door voedsel wat bleef
steken. TASS gaf geen nadere
details, maar het zou verband
kunnen houden met de hon
gerstaking die de vrouw hield
en de gedwongen voeding
waaraan ze werd onderwor
pen.
WASHINGTON De
Sovjet-Unie heeft een
nieuwe lange afstands
kruisraket ontwikkeld,
die op verplaatsbare lan-
ceerplatforms kan worden
gestationeerd. Dit hebben
functionarissen van Ame
rikaanse inlichtingen
diensten
gisteren bekendgemaakt.
De raket, door de inlichtingen
diensten de SSCX-4 genoemd.
zou een reikwijdte hebben van
bijna 3050 kilometer. Ameri
kaanse verkennings-satellieten
ontdekten onlangs op het ter
rein van een testcentrum in de
Sovjet-Unie een verplaatsbaar
emplacement voor de S SCX-4
raket. Volgens de Amerikaan
se deskundigen kunnen de ties op Amerikaans grondge-
SSCX-4 raketten snel ver- bied als zij wordt aangevallen
plaatst worden en kunnen zij met in West-Europa gestatio-
belangrijke doelwitten in neerde Pershing-II- en kruis-
West-Europa bereiken. raketten. Dit zei gisteren de
Russische minister van defen-
De Sovjet-Unie zal antwoor- sie, maarschalk Ustinov, tij
den met directe vergeldingsac- dens een bezoek aan Oost- De Russische maarschalk Ku-
Duitsland. Hij dreigde ook met
een vergeldingsaanval tegen
de Westeuropese landen als
van daaruit kruis- en Pershing
raketten worden afgeschoten.
likov, opperbevelhebber van
de Warschau-Pacttroepen, had
gisteren eerder op de dag ge
zegd dat de VS zich voorberei
den op een wereldoorlog. Vol
gens Kulikov gaan de VS er
daarbij vanuit dat zij zo'n oor
log gaan winnen.
„WACHTEN IS OP BESLISSING LANDEN AAN PERZISCHE GOLF"
legd in het hoofdkantoor van
Smit Internationale in Rotter
dam. Tijdens de urenlange
vergadering is met name ge
sproken over de vraag, op wel
ke wijze men de Arabische
Golfstaten kan benaderen om
voor de opdracht in aanmer
king te komen. „Het is de be
doeling dat er op zo hoog mo
gelijk niveau contacten wor
den gelegd met Arabische re
geringen. Als de deuren in de
Golf-staten eenmaal zijn open
gegaan en het pad voor ons is
geëffend, dan kan ons eigenlij
ke werk pas beginnen", aldus
een van de deelnemende be-
diTiven
Een woordvoerder van het mi
nisterie van buitenlandse za
ken in Den Haag bevestigde
gistermiddag dat de in de
Golfstaten gestationeerde Ne
derlandse ambassadeurs „in
structies hebben gekregen om
bij de ministeries van buiten
landse zaken in de desbetref
fende Arabische staten te pol
sen of er belangstelling bestaat
voor het Nederlandse project".
Betekent dit dat de Neder
landse bedrijven, die in één of
meerdere onderdelen van de
bestrijding van de olievervui
ling gespecialiseerd zijn. het
initiatief voor de uitwerking
vatl Ho nlmnopi Ho
landse regering hebben gege
ven?
„In zekere zin wel ja", zegt de
directeur van een van de be
drijven. „Wij wachten tot er
officiële contacten zijn gelegd
met een of meerdere Golf-sta
ten. Zo gauw dat is gereali
seerd, kunnen wij aan de slag.
Tijdens de vergadering van
gisteren is een delegatie van
acht man samengesteld, be
staande uit vertegenwoordi
gers van de zeven bedrijven
en iemand van het NCH. Deze
delegatie kan morgen al naar
het Midden-Oosten vertrek
ken om de stand van zaken
rond de olievervuiling op te
nemen. Wij hebben bijvoor
beeld nog veel te weinig be
trouwbare informatie over de
omvang van de olievlek. Daar
om moeten wij ons allereerst
ter plaatse op de hoogte stel
len, voordat wij een uitge
werkt bestrijdingsplan op tafel
kunnen leggen".
Onder de bedrijven bestaat
een zeker optimisme, dat men
in elk geval een deel van de
order in de wacht zal kunnen
slepen. „Naarmate meer olie
de kusten van de oliestaten be
reikt, wordt de noodzaak om
snel in te grijpen groter. Na
tuurlijk is er stevige concuren-
tie, bijvoorbeeld door bedrij
ven uit West-Duitsland, Japan
en de Scandinavische landen
Maar wij denken dat wij wel
een deel van de order-koek
zullen krijgen".
«I RTCK TCPP«TP<;
DEN HAAG „Het grote
probleem is iemand uit de
Golf-staten te vinden, die
bereid is de opdracht te
geven de gevolgen van de
ronddrijvende olievlek te
bestrijden. Wie is onze ge
sprekspartner en wie is
onze opdrachtgever?" Dit
is de vraag waarop de di
recties van de zeven Ne
derlandse bedrijven die
zich beschikbaar hebben
gesteld om de in de Perzi
sche Golf ronddrijvende
olievlek op te ruimen op
zeer korte termijn een
antwoord hopen te krij
gen.
Zoals bekend hebben de ber
gingsbedrijven Smit Interna
tionale en Wijsmuller, de aan
nemingsbedrijven Volker Ste-
vin, Boskalis Westminster,
Ballast Nedam en de Neder
landse Betonmaatschappij en
het communicatiebedrijf INA
afgelopen dinsdag te kennen
gegeven de olievervuiling in
de Perzische Golf te willen be
strijden. Hun werkzaamheden
worden gecoördineerd door
het Nederlandse Centrum
voor Handelsbevordering en
het ministerie van economi
sche zaken.
Gistermiddag heeft deze groep
voor de tweede achtereenvol
gende dae een biieenkomst be-
Ongewoon
protest
Duizenden Indiase
ambtenaren liepen in
hun ondergoed door
de straten van New
Delhi uit protest tegen
de slechte uniformen,
die zij moeten dragen.
Zij willen minder war
me en modernere uni
formen.
Buitenheer
