Moeder word je gewoon Grijp werkloosheid aan voor uit het keurslijf r>r> Traditionele Mattheus door Ex Animo - koor EIDEN Ccidóc Somrnxt WOENSDAG 30 MAART 1983 PAGINA 3 dan zwaar gewond na ongeval op snelweg EIDEN Een 38-jarige Rotterdammer is gistermid- ag ernstig gewond naar het AZL overgebracht na een ngeval op de A4, de snelweg Den Haag Amster- am. De man liep letsel aan zijn hoofd en nek op. man stond met zijn auto op de vluchtstrook stil ter hoogte an de Europaweg. Plotseling gaf hij gas en reed vrijwel onmid- ellijk met een geringe snelheid de hoofdrijbaan op. Een vracht- agen, bestuurd door een 21-jarige man uit Rijswijk, kon de ito ondanks hevig remmen niet meer ontwijken. Door de klap rak de stoel in de auto van de Rotterdammer af, de man viel aar achteren en verloor de macht over het stuur, waardoor zijn ito naar de linkerrijstrook schoot. Daar werd zijn wagen nog- taals geramd door een automobilist uit Emmeloord. 'ENTOONSTELLING WIL DISCUSSIE OVER KLASSIEKE MOEDERROL LOSMAKEN De heer De Bolster (links) en prof. Van Soest tonen de oorkonde en de penning. Ere-penning voor aannemer De Bolster LEIDEN Aannemer Hendrik de Bolster uit Oegstgeest ont ving gisteren uit handen van professor H.W. van Soest de pen ning van de Vereniging Oud-Leiden. Professor Van Soest is voorzitter van Oud-Leiden. Deze penning wordt uitgereikt aan een persoon die zich verdienstelijk voor de stad heeft gemaakt. De heer De Bolster kreeg de penning omdat hij door zijn per soonlijke inzet en aandacht meewerkte aan het behoud en her stel van het Leidse stadsschoon. De Bolster nam onder meer de restauratie van panden aan het Noordeinde en de Weddesteeg ter hand. In voorbereiding is het herstel van woningen aan de Hoge Woerd en Middelstegracht. Het particulier initiatief van de heer De Bolster is een stimulans voor het behoud van vakman schap en werkgelegenheid, meent de vereniging. De penning werd eerder uitgereikt aan wijlen Piet van der Sterre, de familie Van der Stok en de stichting Diogenes. Vorig jaar werd de penning van de vereniging Oud-Leiden niet uitgereikt. De vereniging kon toen niemand vinden, die ervoor in aanmerking kwam. Men heeft nu besloten de ere-penning eens in de twee jaar toe te kennen. 1IDEN „Moeder ird je gewoon" is de ti- van een tentoonstel- die in het gebouw de stichting Welzijn n de Breestraat 117 is k jericht. De tentoonstel- P g nog tot 7 mei bij !l stichting te zien be at uit twintig platen larop met foto's, teke- ïgen en teksten het lassieke" moederschap beeld wordt gebracht alternatieven worden ngedragen. s arbij is gebruik gemaakt foto's uit tijdschriften waarop moeders met hun kin deren in de weer zijn, maar er hangen ook foto's uit het dage- lijk leven van moeders die al leen de was doen en met de kinderen boodschappen doen. De tentoonstelling en de mees te foto's zijn gemaakt door drie Leidse vrouwen. Zij hopen, dat de tentoonstelling een aan leiding voor discussie zal zijn over de rol van het moeder schap en daarom is het moge lijk de tentoonstelling te lenen. Eenzaam „Het is onze bedoeling dat de tentoonstelling de komende maanden door Leiden trekt en te zien zal zijn in buurthuizen en op scholen. Op die manier zou een discussie over het wel of niet moeder zijn, kunnen ontstaan in bijvoorbeeld vrou wengroepen. Daarbij is niet al leen de discussie over de keuze tussen wel of niet kinderen belangrijk, de manier waarop vrouwen hun leven inrichten als er kinderen zijn, is net zo goed van belang", legt Christa de Boer uit. Zij is één van de vrouwen die de tentoonstelling hebben gemaakt. De tentoonstelling wil laten zien, dat de moederrol in onze samenleving erg eenzijdig is. „Van jongsaf worden meisjes anders opgevoed dan jongens. Van een meisje wordt ver wacht, dat ze vroeg of laat kinderen krijgt en voor ze zorgt. In weekbladen en in de reclame wordt de moederrol meestal voorgesteld als een vrouw die blij glimlachend de afwas doet of met de wasma chine in de weer is", zegt Christa. Voor de makers van de tentoonstelling is dat een beeld dat nauwelijks aan de werkelijkheid beantwoordt. „Veel vrouwen zijn eenzaam. Ze zitten de hele dag thuis om voor hun kinderen te zorgen, krijgen niet de kans om zich verder te ontplooien en vragen zich af of ze het wel goed doen. Ze zijn alleen verant woordelijk voor hun kinderen. Uiteindelijk als de kinderen de deur uit zijn, zitten ze hele maal alleen en weten met zich zelf geen raad. En vrouwen die geen kinderen hebben, worden daarop aangekeken, alsof ze zielig zijn". De laatste platen op de ten toonstelling laten zien hoe de moederrol ook anders inge vuld kan worden. Kinderen die in een crèche zijn onderge bracht, kinderen .die door een groep mensen worden ver zorgd, zijn daar twee voorbeel den van. Groeperingen die de tentoon stelling in huis willen halen, kunnen zich melden bij de stichting Welzijn of via het te lefoonnummer 071-125883. Duizenden guldens schade na inbraak LEIDEN Bij een inbraak in een kledingzaak aan de Haarlemmerstraat is in de nacht van maandag op dins dag voor 14.000 gulden aan kleding gestolen. De inbre kers gingen er met 120 da mesbroeken en met een aan tal rokken vandoor na een ruit van de winkel met een steen te hebben ingegooid. Geen krant ontvangen? Bel tussen 18.00 en 19.00 uur, zaterdags tussen 14.00 en 15.00 uur, nummer 071- 122248 en uw krant wordt nog dezelf de avond nabezorgd. Er wordt de laatste tijd maar op ons ingepraat hoe vre selijk werkloosheid is en als de Amsterdamse psycho loog Bert de Vries eens durft te beweren, dat het toch wel prettig is dat heel veel smerig werk nu door ma chines wordt overgenomen en dat zoiets toch eigenlijk een zegen is, barst men in woede uit. Waarom doen we dit? Waarom is dat werk zo belangrijk? Waarom offe ren we daar vaak alles aan op? In Vrij Nederland stonden onlangs verschillende interviews, waaruit bleek dat de meeste mensen alleen maar werkten om dat het moest Omdat er geld verdiend moest worden. „Werken is helemaal niet leuk", riep directeur J. de Boer van de Gemeentelijke Sociale Dienst in Leeuwar den tijdens een congres in Noordwijkerhout over „Werkloosheid en recreatie; recreatie en werkgelegen heid". Hij stelde dat de jeugd anders tegen arbeid aan keek dan de ouderen en hij vond dat een goed proces. Bijna iedereen werd daar boos om. Maar waarom? Als iemand geen werk meer heeft en ook niet meer kan krijgen, moet je dan bij de pakken neer gaan zitten of moet je die periode juist gebruiken voor leukere zaken, dan het werk bood. Er is met een uitkering minder geld te besteden, maar er is wel veel meer vrijheid. Zijn we verleerd onszelf kreatief te vermaken? En is het dan niet meer mogelijk om dat alsnog te proberen? Of is men bang voor de reaktie van de buurman, die nog een baan heeft? Ach, wellicht is die buurman stie- kum jaloers, dat hij wel door de regen naar zijn werk moet en zijn werkloze buurman lekker kan uitslapen of als vrijwilliger iets veel aardigers doet, dan hij in het werk moet doen. Het discrimineren van de werklo ze wordt trouwens steeds minder, omdat het besef groeit, dat men morgen ook aan de beurt kan zijn om werkloos te worden. In deze serie worden enkele aspecten van die werk loosheid belicht Wellicht soms op een minder gangba re manier dan we van werkgevers en vakbonden ge wend zijn. Het eerste deel is ontstaan na een gesprek met drs. W.F. Haak. IRS W.F. HAAK ifIDSCHENDAM Floor lelaak is een denker, een dro- iier, die speelt met zijn geest n de ideeën die daarbij ont- laan neerschrijft in zijn co- mns in het Financieële Dag- n ad. Van beroep is hij chemi- us, maar geen man voor for- ules. Hij werkt op het Mi- sterie van Volksgezondheid. uim een jaar geleden hield i een lezing in de Kleine 5 omedie in Amsterdam ter legenheid van het zestiende istrum van een letterkundig spuutgezelschap. In die le- 1 ig gingen, net als in zijn co- mns, zijn gedachten uit naar o n betere wereld en onthul- 3 hij veel van hoe en waar in onze maatschappij zo ver- 2 orden is. Gedachten die 2 leestal lijnrecht indruisen te- 3 n het rationele, „gezonde" o rstand dat velen menen te 0 zitten. Toch bevatten zijn 3 feën wellicht meer waarhe- 1 n. dan menigeen durft te 5 tennen. Hij heeft zo ook J n ideeën over werkloos- 30 id. Het ideaal van Floor 1 lak is een maatschappij met n arbeidsloos inkomen voor 8 iereen en de inkomensloze q oeid. Hij filosofeert graag 2 er dat ideaal, maar is er 2 en type naar om er een 7 nt en klaar plan over op te feilen. Hij stelt zich een 14 latschappij voor met een in- 9 men voor iedereen van de eg tot in het graf. Voor innen, vrouwen en kinde- 1. Hooguit voor kinken ipsgewijs oplopend. Het in- men is dus niet meer ge- ppeld aan de arbeid die irdt verricht, maar elke aand krijgt iedereen een st bedrag overgemaakt op giro. Er wordt alleen nog werkt als iemand er be aan heeft en Haak nkt dat er toch nog genoeg -■insen zullen zijn die dan ijlen werken. Maar dan al ien omdat ze dat zelf nodig len of leuk. Vervelend wordt door machines of helemaal niet meer, it we erachter kwamen eigenlijk niemand die pro ten nodig heeft. De lidslijn tussen wat werk is niet, vervaagt. Doordat ie- m zijn geld automatisch irgemaakt krijgt, hoeven er formulieren meer inge- te worden en worden alle lokettisten, belas tambtenaren en andere 'tenaren, vakbonden en focaten, psychiaters en "ijnswerkers overbodig. voorlopig zien we nog stapels formulieren, de le- lokettisten en de bureau- Drs. W.F. Haak: „Ons oude arbeidsethos stond ons niet toe, tevreden te zijn met het bereikte". cratische wolkenkrabbers. En vooral de troosteloze burger, die altijd op zoek is naar zijn recht in plaats van zijn geluk. Terwijl Floor Haak zijn ge dachten spuit, ijsbeert hij door zijn kamer in een torenflat van het ministerie en blijft af en toe bij het raam staan om in gedachten verzonken naar de wolken te kijken. Op weg naar beter „Toen ik aan het einde van de vijftiger jaren afstudeerde, zag ik de wereld om mij heen zoals dat in die tijd gebruike lijk was. Op weg naar beter. De mensen kregen een tv, een wasmachine, een auto, ieder een met vakantie en steeds verder weg. Alle produkten zouden steeds goedkoper wor den en onder het bereik van steeds meer mensen. Zo was het geijkte denken in de jaren zestig, omdat al onze zintui gen waren afgesteld om de wereld zó waar te nemen. Het was typerend voor die tijd, dat we niet wilden rusten aleer de weg naar beter, nog sneller, nog bewuster, nog ge- plander zou worden afgelegd. Ons oude arbeidsethos, samen met al die andere waarden in geprent in ons denkraam, stond ons niet toe, tevreden te zijn met het bereikte. Ook de vooruitgang zelfe diende vooruit te gaan en daartoe werden alle krachten gebun deld". „Bundeling. Ordening. We za gen het niet als beknotting van vrijheid, hoewel het dat natuurlijk wel is. De vrije mens van weleer, die zijn handelen aanpaste aan de stand van de zon, die zijn ge voelens openstelde voor de gedaante van de maan, die at van de vissen die hij toevallig ving en van de vruchten die hij toevallig vond, die zijn kwalen genas met kruiden uit het veld en zijn jasje liet waai en in de richting van de wind, die mens komt in het Westen nooit meer terug. Hij is ver worden tot een brave burger die na zijn vierde verjaardag naar school gaat, elke dag op gezette tijden, vijf dagen per week, veertig weken per jaar, tien tot twintig jaar lang om eenzijdig uitgerekt te worden in de richting waarin de mens gemeten wordt. Die vervol gens in de sociale laag waarin hij door de school is uitgesor teerd, veertig a vijftig jaar lang, achtenveertig weken per jaar, vijf dagen per week, acht uur moet werken om uit gebuit te worden in het opge klopte produktieproces en die tenslotte, als alle fut eruit is, met pensioen mag gaan om uitgeteld te worden opgeslo ten in een bejaardentehuis". „Wat een in-triest beeld. Waarmee maar gezegd wil zijn dat ons perspectief wel mooi leek, maar eigenlijk niet was. Een verholen systeem van opvoeding en scholing heeft ons stelselmatig zodanig geïndoctrineerd, dat we het keurslijf waar we van wieg tot graf in geperst worden, niet in strijd achten, ja zelfs associëren met de „rechten van de mens". Volgens schoolse patronen werd ons denkraam geordend, star ge structureerd langs de lijnen der rationaliteit, stijf van de logica. Onze onderworpen heid aan een knellend nor men-en waardenpatroon, dat beheerst wordt door het meet bare, heeft ons gevoelloos ge maakt voor het onmeetbare en onmetelijke en doof voor de stem van ons hart, die om liefde vraagt en geluk, zoals die slechts in het spel te vin den zijn. Maar het gaat in onze maatschappij niet meer om het spel maar om de knik kers". „We zijn onze speelsheid, onze fantasie, onze kreativiteit die we als kind gehad moeten hebben, kwijt geraakt. We zijn het arbeidskeurslijf en ons consumeren met geluk gaan verwarren. Doordat ie dereen altijd maar werkt om in zijn vrije tijd hetgeen hij verdiend heeft weer te consu meren, neemt niemand de tijd om eens over de zin van zijn bestaan na te denken. Ieder een „moet" altijd maar hollen en draven. Met het mooiste weer van de wereld laten we ons vrijwillig opsluiten in muffe kantoren of lawaaiieri- ge fabrieken. Pas tegen de tijd dat we sterven, gaan we over ons leven nadenken en ko men dan, als het te laat is, tot het besef dat we ons hebben laten leven. De mensen zou den zich meer tijdens het le ven op het leven moeten be zinnen. Dan zullen ze zich niet doldraaien in de opge klopte spiralen van produktie en consumptie, dan zullen ze tevreden zijn met minder, zoeken naar andere waarden dan de materiële en zich be vrijd voelen van de tredmolen waar ze zo uitzichtloos in be land waren. Zo zullen ze hun kreativiteit weer gaan ont wikkelen en de maatschappij en het leven weer met andere ogen gaan bezien. Werkloos heid kan een aanzet zijn". Verworden Floor Haak meent dat de maatschappij zo is verworden en de mens daarbij ongeluk kig is, omdat alles zo gericht is op efficiency. Zo veel moge lijk knikkers in zo min moge lijk tijd. „Zo is de arbeidsver deling, de verstedelijking, de mechanisatie, de industrialisa tie, de specialisatie, de ratio nalisatie, de schaalvergroting en noem allemaal maar op, ontstaan. Zo is de ambachtelij ke nijverheid verdwenen en de lopende-band-industrie ontstaan. Zo zijn de kleine buurtwinkeltjes verdwenen en de supermarkten ontstaan. Zo is, kortom, de menselijke maat verlaten en zijn onmen selijke structuren ontstaan. Met alle menselijke ellende van dien. De sociale patronen van de menselijke samenle ving zijn verpulverd onder de dwingende hamer van de te kortzichtig berekende effi- ciëncy en er is vervreemding en ontevredenheid voor in de plaats gekomen". „Even heeft het westerse sy steem gewankeld, toen aan het eind der zestiger jaren re volutionaire bewegingen als paddestoelen uit de grond kwamen en studenten de bar ricaden bemanden die tegen de traditionele orde werden opgeworpen. Hun zoeken naar andere maatschappelijke verhoudingen was niet alleen theoretisch gericht, maar vooral gevoelsmatig bepaald. Deze aversie tegen de maat schappij uitte zich in allerlei anti-bewegingen, zoals anti industrie, anti-winstbejag, anti-weten, anti-bewapening, anti-concurrentie, anti-tech niek en leek zodoende nega tief. Het was echter een ver zet tegen de grimmigheid en een pleipooi voor het herstel van de menselijke maat, het milieu en wezenlijke waarden als liefde (flower power)". Tegencultuur Volgens Haak zijn deze bewe gingen niet doodgebloed. Hij ziet een duidelijke onder stroom, die op de ingeslagen weg is doorgegaan. Allerlei kleine milieuvriendelijke on derneminkjes zijn als padde stoelen uit de grond gescho ten, waarbij het niet om de winst, maar om het ideaal van een andere maatschappij gaat. Ook de vredesbeweging heeft volgens Haak haar oorsprong in die fundamentele onvrede met de maatschappij en ook in de groepen die zich beijver en voor vrijwillige euthanasie of die zich keren tegen de kernenergie, wapenindustrie, commercie, milieuvervuiling, de honger in andere landen, ziet hij de roep om menselijk heid. Wellicht kunnen de werklozen hun nieuwe le vensfase aangrijpen om zich van hun keurslijf te bevrijden een nieuwe groep vormen en zich met al die andere bewe gingen, verenigen in de „te gencultuur", zoals Floor Haak dat noemt, om van de maat schappij weer iets gezelligs te maken. Balische dansen De Balische dansgroep „Diah Tantri" geeft vanmiddag twee voorstellingen in het Rijksmuseum voor Volken kunde aan de Steenstraat 1. Volwassenen moeten vijf gulden entree betalen, kinderen vier gulden. De voor stellingen beginnen om half drie en om half vier. Video In het Kontra Kafé van het Leids Vrijetijdscentrum aan de Breestraat 66 wordt morgenmiddag een videofilm ge draaid. De film gaat over een klein, buitenaards mannetje. De voorstelling begint om twee uur, de toegang is gratis. Jazz on Sunday Het seizoen 82/83 van Jazz on Sunday wordt vrijdaga vond afgesloten met een big band special. In het res taurant van de Hans Menken Bowling aan de Boshui- zerlaan treedt de „Frits Landesbergen Big Band" op. Dit Leidse orkest heeft tot nu toe alle seizoenen van Jazz on Sunday besloten. Het concert begint om negen uur. Na het optreden van de big band wordt door een kleine orkestbezetting dansmuziek gespeeld. Der Moderne Mann De Duitse groep Der Moderne Mann" treedt vrijdagavond op in het Leids Vrijetijdscentrum aan de Breestraat 66. Deze „Deutsche Welle formatie" bestaat uit Tonio Scorpo sax keyboard), Axel Wicke (bas), Fé Wolter (drums), E.K.T. (gitaar) en Mattus (zang). In het voorprogramma speelt de groep „Two Supply" uit Haarlem. De zaal gaat om negen uur open. De toegangsprijs bedraagt 6,50leden betalen vijf gulden. Paaskermis De jaarlijkse Paaskermis wordt weer van zaterdag tot en met dinsdag 5 april op het buitenterrein van de Groenoordhallen gehouden. De kermis is open vanaf 's morgens tien uur (op eerste -paasdag gaat de kermis om één uur open). Zaterdagavond is de kermis tot tien uur open, zondag en maandag tot twaalf uur 's nachts en maandag tot zes uur 's avonds. De toegang tot het kermisterrein is gratis. Ruilbeurs In clubhuis Matilo aan de Zaanstraat 126 wordt zaterdag een ruilbeurs gehouden. Alle verzamelaars van postzegels, sigarenbandjes, suikerzakjes, munten en dergelijke kunnen hier terecht. Men kan tafels (vijf gulden per tafel) bespre ken bij de heer P. van Dijk. telefoon 412285. De ruilbeurs duurt van half elf tot half vier. Advokatenkollektief Het Advokatenkollektief Leiden gaat verhuizen. Op 1 vrijdag april nemen de advocaten en procureurs Hees, Hes, Sprenger, Schraverus-Ten Velden en Vosman de nieuwe behuizing aan het Plantsoen 41 in gebruik. Het telefoonnummer van het Advokatenkollektief (122541) blijft ongewijzigd. Vakantie-kamp De Leidse Vrijwilligerscentrale organiseert ook dit jaar weer vakantiekampen voor onder andere kinderen en ge handicapten. Mensen, die belangstelling hebben om als vrijwilliger mee te helpen bij de organisatie van deze kam pen, kunnen terecht bij de Centrale aan de Langegracht 246a. Telefoon 149064. Maaltijdvoorziening Het Dienstencentrum De Linde zoekt vrijwiligers, die één keer in de week maaltijden naar bejaarden in de Tuinstadwijk en Vreewijk kunnen brengen. De maal tijden zijn bestemd voor ouderen die niet kunnen ko ken, of geen boodschappen kunnen doen. De maaltij den worden verpakt in tempex dozen. Wie belangstel ling heeft om mee te werken, kan contact opnemen met het Dienstencentrum aan de Herenstraat 64, tele foon 144112. Men moet vragen naar Jacques van Eke- ren. Automobilisten krijgen een kilometervergoeding. Pijproken Mevrouw M. Bodrij uit Leiden, die zaterdag Nederlands pijprookkampioen is geworden, was niet de enige Leidse deelnemer aan deze titelstrijd. Er deden ook nog zes Leidse heren mee. De heren Van der Heiden, Vijlbrief, Hemerik, Van Koeteren, Ubink en Riethoven vielen echter niet in de prijzen. Het Nederlands kampioenschap werd gehouden in het Klein Auto- en Scootermuseum aan de Vlietweg. LEIDEN Dat de traditie van de Mattheüspassion, die elk jaar voor Pasen wordt uitgevoerd, nog steeds springlevend is, wordt elk jaar bewezen door de lawine van uitvoeringen, die over Ne derland wordt uitgestort. De indrukwekkende opkomst gisteren in de Stadsgehoorzaal, die tot de nok toe was gevuld, vormt een ondubbelzinnig illustratie van hoe het werk ook bij het publiek leeft. Voor velen zal het traditie op zich zijn, die aantrekkings kracht uitoefent of ontleent de uitvoering zijn betekenis aan de godsdienstige connotatie, die met het werk verbonden is. Het is de vraag of de populariteit van de Mattheüspassion ook haar muzikaal gehalte betreft. Er zijn ontegenzeggelijk sterke passa ges, waar dat buiten kijf staat en die, zoals enkele koralen en aria's ook afzonderlijk grote bekenheid genieten. Maar wat te denken van de talloze recitatieven met hun geringe zeggings kracht en het herhaald gebruik van dezelfde thema's? Het ge heel wordt er niet afwisselender op en dat telt zwaar in een werk, dat een buitensporige lengte bezit. Hoe dan ook, vele honderden luisterden gisteren ademloos naar de uitvoering door de Christelijke Oratorium - en jongerenvere niging 'Ex Animo' onder leiding van Wim de Ru, met tal van solisten en assistentie van het Gewestelijk Orkest. Traditie overheerste ook in de interpretatie. 'Ex Animo' is een groot koor, dat al gauw een volle en celebrale klank produceert. Nieuwe inzichten omtrent bezetting en dynamiek, die tegen woordig opgang doen, zijn hier dus niet toepasbaar. In zijn stijl leverde Ex Animo een evenwichtige prestatie, die gekenmerkt werd door goed en helder samenspel - een cruciaal punt in zo'n grote bezetting - en bovendien technisch gezien uiterst stabiel klonk. Hinderlijk was dat in het 'tutti'- zingen met name de so pranen door de akoustiek gedempt werden. Het meest subtiel en levendig klonken koor en orkest in deelpartijen, waarin zowaar iets van de moderne klanksoberheid werd verwezenlijkt. Het zestal solisten sloten zich, bogend op een ruime ervaring in dit werk, bij dit rustige en beheerste klankbeeld aan DIRK VOOREN

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1983 | | pagina 3