„Groenen zijn
geen kinderen
of halve garen"
Een open Visa
van Citroën en
Peugeots raket
205 Turbo 16
Meubels als onderdeel van een grap
mmetrie in accessoires
Actrices verliezen het van acteurs
HEINRICH BOLL BIJ BEZOEK
AAN NEDERLAND:
CONSUMENTENINFORMATIE/ KUNST
£eidóc CSouiant
MAANDAG 28 MAART 1983 PAGIN
Citroën en Peugeot, basis
van de PSA-groep, heb
ben altijd een eigen koers
gevaren: Peugeot is dege
lijk en nogal conservatief,
Citroën is extravagant en
eigenwijs. Maar nu doen
ze toch ook soms mee met
de mode in autoland, zo
als een Peugeot rallywa
gen en een open Citroën
Visa aantonen. Of deze
auto's naar Nederland ko
men is nog onbekend,
van de rallywagen komt
zelfs wellicht helemaal
geen „straatversie" zoals
van de Renault 5 Turbo.
Behalve dat het „open" rijden
weer in raakt, is er ook een
trend om dat nu eens niet au
tomatisch te combineren met
sportieve en meestal dure au
to's. Bij Citroën heeft men
wellicht ook eens met Talbot
gepraat, waar men met de
Samba Cabriolet een heel
leuk en voor velen nog be
taalbaar open autootje aan
biedt. Enigszins in dezelfde
klasse komt Citroën dan nu
met de Visa Décapotable, op
basis van de Super E. Een
heel aparte cabriolet, omdat
hij vier deuren heeft.
Inspiratiebron was duidelijk
ook de aloude 2CV, want ook
bij de Visa kan alleen het
voorste deel van het dak wor
den opengeklapt. Praktisch is
wel dat nog steeds de achter
bank kan worden omgeklapt,
zodat niet zoals bij vele ca
briolets van dit soort de baga
geruimte bijna geheel moet
worden opgeofferd om het
neergklapte dak kwijt te kun
nen. Daarbij dacht Citroën er
Peugeot 205 Turbo 16
ook aan de ontgrendeling van
de achterbank in de bagage
ruimte te plaatsen, zodat de
bagage wel achter slot en
grendel kan blijven.
Peugeot-kanon
Bij Peugeot heeft men onge-
twijfdeld op Renault gelet, en
het vooral ook publicitair suc
ces van de Renault 5 Turbo
eens overdacht. Nu Talbot uit
de Formule 1 is gestapt, stond
de PSA-groep eigenlijk geheel
buiten de bekendste auto-
sporttakken, die toch kunnen
zorgen voor flink wat be
kendheid. Formule 1 vond
men te duur en exotisch, en
dan blijft er op wereldschaal
maar één alternatief: rally.
Daarmee kan dan meteen de
nieuwe 205 in het zonnetje
worden gezet, terwijl het ook
eigenlijk de enige geschikte
auto in het Peugeot-program-
ma is. Peugeot heeft nooit aan
half werk gedaan, dus het R 5
Turbo-idee ging hen nog niet
ver genoeg het Renaultje
won wel een keer Monte Car-
De Visa Décapotable
lo, maar een absolute winnaar
is het niet. Dat zal voor de 205
Turbo 16 best eens anders
kunnen liggen. Het basisre
cept lijkt op dat van Renault:
een kleiner model auto
(wendbaar) uitrusten met
middenmotor (betere weglig-
ging) en een turbocompressor
om aan het nodige vermogen
uit een kleine motor te ko
men.
Zowel de afmetingen als de
midscheeps geplaatste motor
hebben echter op gladde ral-
lyproeven hun nadelen, dus
voorzag Peugeot de Rally-205
ook van vierwielaandrijving.
Audi bewees immers toch wel
dat daarmee onder slechte
omstandigheden rally-wonde
ren te verrichten zijn. Daar
men graag een absolute win
naar wil worden, mocht de
motorisering niet te beschei
den zijn. Peugeot had de keus
uit het hele, moderne 104 en
305 motorengamma en koos
daaruit het grootste aggregaat.
In principe komt deze 1770
cm3 viercilinder voor in de
nieuwe Talbot Horizon-Peu-
geot 305 diesels en in de (hier
nog niet gevoerde) 305 GT.
De motor kreeg een nieuwe
kop met twee bovenliggende
nokkenassen en vier kleppen
per cilinder, alsmede een tur
bocompressor en elektroni
sche brandstofinspuiting. Een
uiterst werkzame kuur, zoals
blijkt uit maar liefst 236 kW-
320 pk voor een auto van 980
kg-
Proefmodellen van deze raket
worden dit jaar nog bereden
door Nicolas en Tilbert; Nico
las' vroegere co-equipier Jean
Todt is nu leider van dit ral
ly-project. Voor het eind van
dit jaar moeten de verplichte
200 exemplaren gebouwd zijn,
waarna dan in 1984 serieus
aan een aantal rallies zal wor
den deelgenomen. In 1985
kan het eerste hele seizoen
worden gereden om een gooi
naar de titel te doen. Saillant
detail: de Rally-205 werd een
dag eerder officieel voorge
steld dan de huis-tuin-en-keu-
ken 205; Peugeot wil echt we
reldkampioen worden!
„Humor", zei eens Godfried
Bomans, „is een verrassende
zinswending, een omkering
van het gangbare, het gebruik
van een mallotig, bijvoeglijk
naamwoord bij een ernstig
zelfstandig naamwoord".
Kortom, een gang van zaken
in woord en beeld waarop de
luisteraar of toeschouwer to
taal niet is voorbereid. Er is
ook humor in meubels! Wie
daarvan eens kennis wil ne
men kan zich een aap lachen
of van bewondering over zo
veel vernuft met stomheid ge
slagen zijn bij de meubelten
toonstelling van beroemde
buitenlandse ontwerpers, die
zich tot 7 april met hun gek
kigheden laten vertegenwoor
digen bij Metz en Co in Am
sterdam. Zo'n expositie kon
digt niet bepaald komende
veranderingen aan, want
vaak haalt zo'n ontwerp de
uitvoering op grote schaal
niet of nauwelijks.
De Italiaan Ettore Sottsass is
zo'n meubel-grappenmaker.
Hij zet een glazen tafel op zijn
kop, want die rust met dikke
marmeren zuilen als olifant
spoten op een zwaar marme
ren voetstuk. De omgekeerde
wereld. Even denken hoe je
zo'n meubel nu wilt neerzet
ten Otto Zaph (evenals
Sottsass ook werkend voor
Knoll International, die ooit
met Mies v.d. Rohe, Breuer,
Bertoia en andere beroemde
meubelontwerpers c_
proppen kwam) maakt „H<
(helicopter?) stoelen, die zv
ven op'een onzichtbare st<
en aan de achterkant op tv
bogen. Revolutionaire idee
van ironische designers,
ook ruimte moeten hebl
hun creativiteit bot te viet
Bij hen sluit zich o.a. aan
Griekse schilder Mimog
met op het zonoverggi
Griekenland geïnspireei
gordijnen.
Wollen zitmeubelen in drie kleuren (Sottsass).
De „zwevende" (Heli) stoelen van Zaph in leer of bekleding
soepele stoffen. De afwerking bestaat, als bij een Parijs man
pak, uit leren biezen in contrastkleur.
Ongelijkvormigheid in futili
teiten als accessoires heeft
zich in de mode genesteld.
Het zijn geen „halszaken",
maar accessoires zijn belang
rijker dan men denkt. Boven
dien: een vrouw kan er zo
lekker mee spelen. Een strik
aan een tas, een roos op een
hoed of op een schoen. Want
asymmetrie is in. In de mon
tuurcollectie „Pierre Ber
nard" zien we asymmetrisch
versierde brillen met bijvoor
beeld kleurige steentjes op
één veer en daarbij passende
dubbele oorbellen in één oor.
Peter Akkerman uit Rotter
dam, die de inspirator van de
„Ligne Asymmetrie" is, koos
voor de linkse accentuering
omdat naar hij zegt: „gezich
ten vrijwel nooit symmetrisch
zijn".
Sandaaltjes worden vaak
asymmetrisch uit leer gesne
den en buideltassen zijn voor
driekwart wit (of rood) en een
kwart zwart. Asymmetrie ook
in de vele, vele hoedjes voor
de zomer. Er zit dan ergens
een applicatie gepland, links
of rechts, die voor de onge
lijkheid zorgt. Slinger eens
drie of vier ceintuurs in ver-
Kleine dingen maken het leven
schillende maten om het mid
del, zodat het eerste precies
past en het langste tegen de
heup tikt. Hang er van alles
aan: een boeketje plastic bloe
men, rinkeitjes, autosleutels
en zorg dat de sluitingen niet
op elkaar vallen maar scheef.
Zes snoeren grote houten kra
len in bijvoorbeeld aardetin-
ten en in verschillende leng
ten op een japon van hetzelf
de kleurgamma geven een
pittige toets. Handschoenen
hebben de mode veroverd; ge
haakt, gebreid of met halve
vingers (mitaines). Witte kor
te handschoentjes staan fris
De „Ligne Asymmetrie"
Akkerman in de Colle
„Pierre Bernard".
bij grootbloemige en klei
gedessineerde zonnejurfc
hangend aan één spaghe
bandje. Niet te rechtlijnig
dames, maar creatief geb
zei, waarvoor wij hier m
een kleine aanzet gaven. I
soonlijkheid wordt op prijs
steld. TINY FRAN
HOLLYWOOD Misschien
is het interessant voor antro
pologen en sociologen van de
toekomst om uit te zoeken
waarom in de filmindustrie
eerste-actrices het qua lengte
van hun carrière afleggen te
gen eerste-acteurs. Wat ook de
redenen zijn, acteurs genieten
carrières van langere duur,
hogere gages en groter trouw
van fans dan actrices.
Misschien is het verouderen de
acteurs minder aan te zien.
Het kan zijn dat meer vrou
wen dan mannen naar de film
gaan en dat vrouwen liever
kijken naar fraai-ogende „ma-
cho"-acteurs dan naar „sexy"
ingenués of intens bewogen
karakterspeelsters. Zouden an
tropologen van de toekomst de
opmerking plaatsen dat man
nen als romantische eerste-ac
teurs op, zeg hun vijftigste,
aanvaardbaarder waren dan
vrouwen?
Het zou best kunnen dat het
bioscooppubliek het juister
vindt dat de 53-jarige Clint
Eastwood de 24-jarige Bo De-
rek bemint, dan dat de 45-jari-
ge Jane Fonda een romance
beleeft met de 21-jarige Timot
hy Hutton („Ordinary Peop
le").
Het contrast in populariteit
aan de kassa tussen acteurs en
actrices blijkt kristalhelder uit
de jaarlijkse opiniepeiling van
het instituut Quigley over de
Shirley Temple, populairste
kassamagneet.
10 grootste kassamagneten van
het Witte Doek.
In 1982 was de 46-jarige Burt
Reynolds onbetwist nummer 1
voor de vijfde keer in suc
cessie. De bioscooptheatereige
naren wezen Clint Eastwood
op de lijst van '82 aan als 2 en
Sylvester Stallone als 3. Vier
was Dudley Moore die het
zeker niet van zijn indruk
wekkende gestalte moet heb
ben Richard Pryor was 5,
Dolly Parton 6, Jane Fonda 7,
Richard Gere 8, Paul Newman
9 en Harrison Ford 10.
Kampioensvrouwen
Men hoeft geen genie te zijn
om te zien dat maar twee kas
sakampioenen vrouwen zijn
John Wayne, 25 jaar aan de
top.
Parton en Fonda. Maar zelfs
hun plaats op de lijst lijkt du
bieus. Parton speelde met Bur
ton in „The Best Little Whore
house in Texas", wat doet ver
moeden dat Dolly profiteerde
van Burts populariteit. Fonda
haalde de lijst vanwege het
succes van „On Golden Pond",
maar betaalde het publiek om
Jane te zien of wilde het de
briljante, later met Oscars be
loonde, vertolkingen zien van
wijlen haar vader Henry en
Katharine Hepburn (die ook
nog voor het eerst in hun lan
ge loopbanen in eenzelfde film
speelden)? Vorige opiniepeilin
gen maakten 1980 een goed
jaar voor actrices. Fonda, Sally
Field, Sissy Spacek en Barbra
Streisand stonden haalden de
SUSKE EN WISKE HET BRETOENSE BROERTJE
Jane Fonda, een van de kam
pioenen
tien. Maar de lijst van 1982
was typisch voor de ongelijk
heid tussen mannen en vrou
wen.Er zijn vele jaren geweest
dat maar een actrice de
top-10 haalde. Tatum O'Neal
(„Paper Moon"), bijvoorbeeld,
in 1976, en in 1971 Ali
McGraw, voor de „smartlap"
Love Story, met Tatums pap
pie, Ryan.In de 51-jarige ge
schiedenis van de Quigley-en-
quêtes is er geen jaar geweest
waarin niet althans één actrice
op de lijst kwam. Een paar
haalden zelfs de eerste plaats:
Doris Day vier keer in 1960
en 1962-64. Julie Andrews
streefde iedereen voorbij in
1966-67. Betty Grable was
nummer 1 in het oorlogsjaar
1943, toen ze favoriete pin-up
van de „Forces" was. De eer
ste opiniepeiling onder sterren
die geld maakten, in 1932,
werd gewonnen door Marie
Dressier, die de eerste plaats
ook het daaropvolgende jaar
bezette.
Gable en Streisand zijn de'
vrouwen van alle tijden onder
de kassamagneten. Ze zijn bij
tien gelegenheden op de lijst
verschenen. Schrijnend
mag men wel zeggen con
trast, is het feit dat John Way
ne 25 jaar lang de top haalde
en Eastwood 15 keer. Strei
sand heeft nooit hoger dan 2
gehaald in 1975 en in 1977.
Elizabeth Taylor kwam onder
de top-10 bij negen gelegenhe
den, van 1958-68. Ze werd in
1961 door de bioscoopeigena
ren op de eerste plaats geko
zen.
Misschien is de populairste
kassamagneet van allemaal
Shirley Temple geweest. Als
de sproetige lieveling van het
in de depressie gedompelde
Amerika was zij nummer 1 in
vier opeenvolgende jaren
(1935-38). Ze zakte af naar 5 in
1939 en kwam daarna niet
meer op de lijst voor zolang ze
nog filmspeelde.
HEERLEN De Duitse
schrijver Heinrich Böll
(65), in 1972 nobelprijs-
winnaar voor literatuur,
heeft zaterdag een bezoek
aan Nederland gebracht
in verband met een twee
daagse toneelmanifestatie
in de stadsschouwburg
van Heerlen, waartoe zijn
vriend, de Heerlense le
raar Werner Janssen, het
initiatief had genomen.
Het voltallige college van bur
gemeester en wethouders van
Heerlen ontving de schrijver
zaterdagochtend in het stad
huis. Böll bleef korter dan
voorzien wegens ziekte van
zijn vrouw. Zelf voelde hij zich
ook niet goed. Nog voor het
slot van de manifestatie keer
de de schrijver terug.
Tijdens een persconferentie
betuigde Böll zijn nadrukkelij
ke sympathie voor de partij
van De Groenen. Hij noemde
het fantastisch dat deze partij
doorgedrongen is tot het West-
duitse parlement. De compro
misloze afwijzing van atoom
raketten door de Groenen kan
volgens Böll erg heilzaam zijn.
Hij zei zich in hoge mate geër
gerd te hebben aan de wijze
waarop De Groenen door an
dere politieke partijen als
„kinderen en halve garens"
zijn bejegend. „Dat was ge
woonweg hemeltergend. Bela
chelijk is verder de parlemen
taire discussie in Duitsland
over de vraag waar de afge
vaardigden van De Groenen
vanwege hun jeanskleding
moeten gaan zitten", vond de
schrijver.
De Groenen vormen de enige
partij, die atoomraketten af
wijst, aldus Boll, en dat is bij
zonder waardevol in een land
als West-Duitsland, dat tot nu
toe het meest met atoomwa
pens is bezet van alle landen
in de wereld.
Geen kinderen
„De Groenen zijn heus geen
kinderen of dwazen, maar
ernstige mensen. Laat ze wat
overspannen te werk gaan
maar dat is nog altijd veel be
ter dan de volgevreten burger
lijke politici van andere partij
en die niets tegen de atoombe
wapening ondernemen", aldus
Boll.
Van kleine landen als Neder
land zei hij meer tegenstand
tegen de plaatsing van kruis
raketten te verwachten dan
van zijn eigen vaderland. Ne
derland is meer souverein dan
West-Duitsland. Alleen al op
grond van zijn historische on
afhankelijke opstelling ten op
zichte van de grote machten,
zei Boll.
Wat de Bondsrepubliek Duits
land betreft, zei hij er ernstig
aan te twijfelen of deze staat
nog souverein genoeg is om de
atoomwapendruk van Ameri
ka te kunnen weerstaan. In dit
verband vroeg hij zich af wel
ke geheime afspraken in het
verleden tussen de voormalige
bondskanselier Adenauer en
de Amerikaanse machthebbers
gemaakt zijn.
Tenslotte kritiseerde hij ook
de machtstructuur binnen de
rooms-katholieke kerk en
sprak zich uit voor de religieu
ze ontwikkelingen aan de ba-
Heinrich Böll, In Nederland met pleidooi voor „De g
nen".
sis. Wat de hiërarchie, be- meer volgens de voorschri
staande uit Paus en bisschop- van de rooms-katholieke k
pen nog zegt gaat aan de Er is aldus Boll sprake van
meerderheid van de mensen enorme kloof tussen de to|
voorbij. Tal van priesters en ding en de basis van
gelovigen leven allang niet RK-kerk.