m /TAFEL 1 jl Vrede tussen Israël en de PLO is mogelijk Amerikaanse bisschoppen eens over kernwapenverklaring £eid4C@ou4a/i: Wijding Heilige Oliën in kathedraal te Rotterdam kerk wereld Pastores Huizen fietsen voor Turks gezin brieve! /lezers ACHTERGROND Ccidóe Sou-ia nt VRIJDAG 25 MAART 1983 PAG Na eeuwen weer betrekkingen tussen Zweden en Vaticaan Het Vaticaan en Zweden hebben giste ren na bijna vijf eeuwen hun diploma tieke betrekkingen hersteld. Deze wer den verbroken ten tijde van de Refor matie. Dit gebeurde na de Conventie van Augsburg van 1530. Zweden sloot toen ook alle kloosters. In 1617 werden rooms-katholieken uit het land verban nen. Een decreet tot verdraagzaamheid tegenover buitenlandse katholieken werd aan het einde van de achttiende eeuw uitgevaardigd. Ongeveer hon derdduizend Zweden, 1,2 procent van de bevolking, zijn rooms-katholiek. Voor de derde achtereenvolgende keer zal de bisschop van Rotterdam, mgr. dr. A. J. Simonis, in de kathedrale kerk aan de Mathenesserlaan te Rotterdam de wijding van de heilige oliën verrichten. Dit zal gebeuren woens dagavond om half acht in het bijzijn van vertegenwoordi gers van alle 205 parochies van het bisdom. De oliën die worden gewijd, worden gebruikt in de plaatselijke ge meenschappen, zoals parochies, instellingen en ziekenhui zen, bij de toediening van de sacramenten van het Doop sel, het Vormsel, het Priesterschap en de Zegening van de Zieken. De wijding, volgens traditie op woensdag in de Goede Week. vond vroeger minder opvallend plaats, bijvoor beeld in de kapel van een ziekenhuis of in het bisschops huis. Drie jaar geleden werd besloten deze plechtigheid een nadrukkelijker plaats in de gemeenschap te geven. De wijding gebeurt tijdens een eucharistieviering door mgr. Simonis met zijn hulpbisschop mgr. R. Ph. Bar, de vicarissen Van Bockxmeer en Kwaaitaal en de veertien dekens in het bisdom. Na de viering krijgen de parochievertegenwoordigingen de Heilige Oliën mee. De viering heeft als thema „Geroe pen en gezonden". De plechtigheid heeft dit jaar een bij zonder accent, omdat de bisschop tevens het „Heilig Jaar van de Verlossing" zal openen. Aartsbisschop Romero herdacht Duizenden Salvadoria- nen hebben gisteren in de metropolitane kathe draal van de hoofdstad een mis bijgewoond ter nagedachtenis van aarts bisschop Oscar Arnulfo Romero, die drie jaar ge leden aan het altaar werd doodgeschoten. Tijdens de mis werden twee priesters gewijd als teken van de continuïteit in de kerk. De herdenking ver liep in alle rust. De opvol ger van bisschop Romero, mgr. Arturo Rivera y Da- mas, pleitte opnieuw voor vrede in El Salvador, waar bij hij woorden herhaalde, die de paus tijdens zijn re cente bezoek aan het land gesproken heeft. In Rome heeft gisteren de vroegere secretaris van mgr. Romero, de priester Jesus Delgado, die nu secre taris van Rivera y Damas is, medegedeeld, dat de laatste het zaligverklarings proces van bisschop Rome ro op gang wil brengen. Delgado zei, dat op voor spraak van Romero een aantal wonderen was ge beurd en dat een dossier daarover bijna af was. Een raad van vijf Ameri kaanse bisschoppen heeft gisteren overeenstem ming bereikt over een definitieve versie van een verklaring, waarin de rooms-katholieke kerk in de Verenigde Staten haar inzichten over de kernbe wapening uiteen zet. Aartsbisschop Bernadin van Chicago, die de raad voorzat, zei erop te rekenen, dat alle bisschoppen met de tekst van het document zullen instem men. In een eerdere versie van het herderlijk schrijven werd onder meer bevriezing van kernwapens aanbevolen, werd voorts het als eerste ge bruiken van dergelijke wa pens veroordeeld en slechts onder strikte voorwaarden het bezit van kernwapens als verdedigingsmiddel gebillijkt. Hoge Amerikaanse regerings functionarissen hadden scher pe kritiek op dit standpunt van de Amerikaanse bis schoppen. De Franse bisschoppen zullen in het najaar een verklaring over kernwapens uitgeven, waarin naar alle waarschijn lijkheid eenzijdige ontwape ning zal worden afgewezen. Dit blijkt uit een interview met secretaris-generaal van de bisschoppenconferentie, Gérard Defoix, in het Franse dagblad „Le Matin" van giste ren. De Franse bisschoppen zijn het niet eens met het „eenzijdig pacifisme" van de Amerikaanse bisschoppen. „Op het ogenblik lijkt nucle aire afschrikking nog de beste manier om de vrede te bewa ren", aldus Defoix. „Het Oost blok vindt pacifisme kenne lijk alleen toelaatbaar in het westen". Hij wijst voorts op de rede, die de Vaticaanse staatssecretaris kardinaal Casaroli in juni vo rig jaar namens de paus voor de Verenigde Naties heeft uit gesproken. Johannes Paulus II stelde toen: „Een afschrik king, gebaseerd op een even wicht is niet onaanvaardbaar. Het is geen doel op zichzelf, maar een stap op de weg van progressieve ontwapening". In zijn vergadering van woensdag in de SchQtse plaats St.-Andrews heeft de Britse Raad van Kerken, waarbij de r. k. kerk niet is aangesloten, bezit en mogelijk gebruik van kernwapens afgewezen. Vice- -voorzitter David Russell ver klaarde na afloop, dat deze uitspraak mag worden gezien als „een totale afwijzing van kernwapens". Niettemin werd ook bepaald, dat op de vol gende algemene vergadering, die in november zal worden gehouden, een uitvoerig debat zal worden gevoerd over ont wapeningsvraagstukken. De achtentwintig lidkerken keurden een rapport goed, vervaardigd door de docent in de theologie Stephen Mackie, waarin wordt aangedrongen op sterkere tegenstand van christenen tegen kernbewape ning. De kerken zouden vol gens het rapport alle christe nen moeten steunen, die zich in de vredesbewegingen men gen in geweldloze protestac ties. De kerken hebben de plicht, de theologische en mo rele basis van de vredesbewe ging te vormen. „Hun vastbe slotenheid, deel te nemen aan geweldloze acties, zal hun het recht geven, zich over vredes- vragen te uiten", aldus het rapport. De aartsbisschop van Canter bury, Robert Runcie, die op treedt als voorzitter van de Raad van Kerken, heeft zich intussen al gedistancieerd van dit besluit van de raad. Hij kon niet meegaan met de eis. dat de kerken geweldloos ver zet van burgers financieel of door juridische bijstand te ge ven, zouden moeten steunen. Hij vindt het noodzakelijk, dat over dit onderwerp nog een uitvoerig debat wordt ge houden. In de hervormde, rooms-ka tholieke en gereformeerde kerken van Huizen zullen zondagochtend na de dien sten handtekeningen wor den ingezameld ter onder steuning van een verzoek om een verblijfsvergunning voor een Christen-Turks ge zin. Dit gezin, de familie Basmaci, woont al vier jaren in Huizen. De r. k. pastor en de gereformeerde dominee zullen de handtekeningen per fiets naar Bussum bren gen en daar afleveren bij het huis van de staatssecre taris van justitie, mevrouw mr. V. N. M. Korte-Van He mel. Het gezin Basmaci, man en vrouw en vier kinderen, kreeg in december te horen, dat het niet in Nederland mocht blijven. Het gezin, dat in 1978 en 1979 naar Neder land vluchtte, kreeg de keu ze tussen terugkeer naar Turkije of zich melden bij de Raad van Kerken voor emigratie. De kerken in Huizen vinden een nieuwe verhuizing van het gezin Basmaci, dat helemaal is op genomen in de plaatselijke gemeenschap, ontoelaatbaar. Met hun actie willen de in woners van Huizen ook aan dacht vragen voor de andere Christen-Turken die uit Ne derland moeten vertrekken. Korte metten De feministische theologe Rosemary Ruether zal de prijs van het tijdschrift „U. S. Ca tholic" voor het bevorderen van de zaak van de vrouw in de kerk ontvangen. Zij is on derscheiden voor haar onder zoek naar „de theologische grondslag van een beter be grip van het door God gege ven menselijk verlangen naar gelijkheid in de kerk"'. Me vrouw Ruether, die doceert aan een seminarie in Evan- ston in de staat Illinois, heeft een aantal werken op haar naam staan over het sexisme in godsdienstige tradities. Zij zal de prijs op 13 mei ontvan gen. Het Interkerkelijk Comité Tweezijdige Ontwapening (ICTO) heeft zowel de synode van de Evangelisch-Lutherse Kerk als het collegiaal be stuur van de Oud-Katholieke Kerk van Nederland ge vraagd om enigerlei vorm van erkenning. Beide kerken nemen deel in het Interker kelijk Vredesberaad (IKV). Het verzoek aan beide kerken volgt op een uitspraak van de verenigingsraad van het ICTO in november 1982, dat bij de negen kerken die mo menteel alleen het IKV steu nen, om erkenning van het ICTO als vredesbeweging zal worden gevraagd. Het ICTO is in 1979 opgericht uit verzet tegen de IK V-campagne. De organisatie telt momenteel ruim vijfduizend leden. Als opvolger van de in okto ber overleden kardinaal Gio vanni Benelli is door de paus tot aartsbisschop van Florence benoemd de hulpbisschop van de stad Silvano Piovanelli (59). Tot aartsbisschop van Bolögna is benoemd mgr. En rico Manfredini (61), bisschop van Piacenza. Paus Johannes Paulus II zal op 15 mei tijdens een pontifi cale eucharistieviering op het St.-Pietersplein twee paters Salesianen zaligverklaren. Het zijn Luigi Versiglia en Callisto Caravario, die in Chi na de marteldood zijn gestor- In Brussel is aartsbisschop Igino Cardinale (66), sinds 1969 apostolisch nuntius in België en Luxemburg en bij de Europese Economische Ge meenschap (EEG), overleden. Aartsbisschop Cardinale heeft onder meer een groot aandeel gehad in de pauselijke bemid delingspogingen in het Cuba- -conflict van 1962. Nieuw hoofdstuk RSV-drama TERECHT heeft de Tweede-Kamercommissie voor mische zaken vandaag een extra vergadering gewijd a [g, zoveelste dramatische bericht uit het Rijn-Schelde-Vei concern: de aankondiging van tenminste 1000 ontslag iic de Rotterdamse Droogdok Maatschappij. Of de Kamer n tief tegen de ontslagaanzegging kan optreden is nog on maar het is een uitstekende zaak dat het parlement doi het kan om het leed bij dit grote en wereldvermaarde 1 damse bedrijf zoveel mogelijk te verzachten. De mededeling van de massale ontslagaanzeggingen RDM kwam luttele uren nadat bevestigd was, dat de dende president van de raad van bestuur van RSV, Stikker, na zijn vertrek op 1 april formeel „recht" hi een afvloeiingsregeling van in totaal 1 miljoen gulden.j volstrekt onbegrijpelijk dat de heer Stikker de euvel heeft gehad zo'n regeling te accepteren, terwijl duia bedrijfsgenoten zonder meer de ww worden inges Unaniem sprak de Kamer gisteren uit dat de regering mogelijke moet doen om die „gouden handdruk" voor ker ongedaan te maken. Of dë regering deze motie ka voeren blijft nog in het ongewisse, maar op zichzelf uitstekend dat de Kamer deze ondubbelzinnige uitsprai daan heeft. HET RSV-drama was deze week vaak in het nieuws aandacht ging immers ook uit naar de samenstelling kamercommissie die een onderzoek naar de gang van bij het RSV-concern gaat instellen. Wat dat betreft zorj Kamer voor heel wat negatieve publiciteit als gevolg v, \i onverkwikkelijke geruzie over het voorzitterschap var li commissie. Nadat men het er in principe over eens gew i was dat een PvdA'er de commissie zou gaan leiden kw r< PvdA-fractie met slechts één kandidaat (Van Dam), door CDA en VVD zich voor het blok voelden gezt n zichzelf is het erg jammer dat de scherpzinnige anal 1 Marcel van Dam geen voorzitter is geworden, maar dr eindelijk gekozene, oud-minister Van Dijk, is ook he li trouwen waard. Van Dijk staat bekend als een econooli diep graaft. Het is te hopen dat hij er met zijn commis slaagt in de trieste RSV-zaak de onderste steen boven tir gen. Daarop heeft iedereen recht, op de eerste plaats deg ze RSV-werknemers die door het bestuursbeleid in problemen zijn gekomen. Aanhoudend guur DE BILT Een depressie trekt vandaag via de Britse Ei landen naar het zuiden. De de pressie geeft vooral in het westen van het land aanlei ding tot meer bewolking, maar verder zal hij weinig invloed op het weer uitoefenen. De aanvoer van koude, van de Poolstreken afkomstige lucht gaat de komende dagen door. De temperatuur blijft dan ook enkele graden benede maal, terwijl er ook reg gel of natte sneeuwbui len. De noordwestelijk ming, die de koude luc voert, wordt in stand den door een depressie Skandinavie enerzijds krachtig hogedrukgebi zuidwesten van Ierland Chinese spinaziesoep, gekruide omelet met sambal goreng, champignons en rijst fruit vegetarisch Voor twee personen hebt u nodig: 1 lepel olie, uitje (knof look), 50 g champignons, 100 g spinazie, 0,5 liter war me bouillon (groentebouil lontablet), ketjap, zout; 3 eieren, 3 lepels water, ui, sambal, selderijblad, zout, boter; ui (knoflook), sambal, laos, mespunt bruine bas terdsuiker, 1 lepel olie, 2 dl water, blaadje salam, crea med coconut, ketjap asin, zout, citroensap; 250 g droogkokende rijst, 4,5 dl water, zout; 2 sinaasappels of appels. Fruit de kleingesneden ui (met geperste knoflook) in de olie lichtgeel. Bak al omscheppen de plakjes champignon een paar minuten mee en daarna nog even de grofgesneden spi nazie. Doe er de bouillon bij, laat de soep aan de kook ko men en voeg naar smaak ket jap en zout toe. Door de korte bereidingstijd blijft de spinazie groen en fris van smaak.' Klop de eieren los met water, fijngesneden ui, sambal, fijnge knipt selderijblad en zout. Bak met dit mengsel een of twee omeletten, laat het ei stollen op een kleine pit en met een deksel op de pan, dan trekken de smaken beter door. Fruit voor de champignons de zeer kleingesneden ui met (ge perste knoflook), sambal, laos en suiker licht in de olie. Doe er vervolgens het water bij met salam en gemalen kokos of creamed coconut en laat dit sausje tien minuten trekken. Snijd de champignons in plak jes boven de kokende saus (dan verkleuren ze niet) en kook ze vijf minuten mee. Maak dit gerecht op smaak af met ketjap, zout en citroensap. JEANNE UTI AVNERI, ISRAËLISCHE VOORVECHTER VAN DIALOOG MET PALESTIJNEN: li DEN HAAG „Na het beleg van Beiroet raakte het vredesproces tussen Israëliërs en Palestijnen in een stroomversnelling. Maar op het ogenblik doet zich in dit proces een kentering voor. Drie maanden geleden zag ik de kansen op een Israë- lisch-Palestijnse dialoog rooskleuriger in. Toch moeten wij deze dialoog voortzetten, omdat er an ders een catastrofe in het Midden-Oosten zal ont staan die vergaande ge volgen kan hebben voor de wereldvrede". Dit zei gisteravond de Israëli sche voorvechter van een Is- raëlisch-Palestijnse vrede, Uri Avneri. Hij arriveerde gistermiddag in Nederland om er de conferentie bij te wonen van de Parlementaire Vereniging voor Euro-Arabi sche Samenwerking, die van ochtend in Den Haag is be gonnen en geheel gewijd is aan de Palestijnse kwestie. De tweedaagse zitting van de Europarlementariërs is een voorbereiding op de interna tionale conferentie over het Palestijnse vraagstuk van de Verenigde Naties, die in au gustus in Parijs zal worden gehouden. Contact met PLO Uri Avneri (59) is hoofdre dacteur van het Israëlische weekblad Ha'olam Haze en van 1965 tot 1981 parlements lid voor de pacifistische Shel- li-partij. Hij onderhoudt al ja ren contacten met vooraan staande Palestijnen die een politieke regeling tussen Is raël en de PLO nastreven. In 1976 richtte hij samen met Mattiahoe Peled en Ya'acov Arnon de Israëlische „Raad voor een Israëlisch-Pale- stijnse Vrede" op, nadat er geheime contacten waren ge weest met de Palestijnse ar chitect voor een Palestijnse- Israëlische vrede, Isam Sar- tawi. In januari van dit jaar boekte deze Raad een succes, toen zij in Tunis een officiële ont moeting had met PLO-voor- zitter Jasser Arafat. In Israël leidde dit tot verdeelde reac ties. Premier Begin was ge schrokken van de ontmoe ting en drong aan op een ge- rechterlijke vervolging van diegen die openlijk in contact traden met PLO. Zover is het echter niet gekomen en „daarom kan de ontmoeting in Tunis als een doorbraak worden gezien in de Israëli- sche-Palestijnse verhouding", zo licht Avneri toe. Volledige overeenstem ming Avneri vertelt dat er inder tijd in Tunis „urenlang open lijk over alle aspecten van het Midden-Oosten conflict is gesproken en dat er een vol ledige overeenstemming tus sen Arafat en ons heerste". Aarzelend voegt hij hij eraan toe dat „Arafat een groot risi co had genomen om met ons in contact te treden, omdat hij dit deed zonder medewe ten van het afwijzingsfront (Palestijnen die de staat Is raël weigeren te erkennen). Immers, vlak voor de ont moeting in Tunis hadden ra dicale Palestijnse groeperin gen nog in een verklaring de Amerikaanse vredesvoorstel len en het Arabische vredes plan afgewezen". Tijdens de zitting van de Palestijnse Nationale Raad in Algiers, ruim een maand ge leden, zijn de gematigde Palestijnse leiders erin ge slaagd de nationale eenheid te herstellen. Ook hebben zij het groene licht gekregen om de contacten met die Israë liërs voort te zetten die zich achter het idee stellen van een Palestijnse staat op de bezette westelijke Jordaanoe- ver en in de Gazastrook en de PLO als vertegenwoordi ger van het Palestijnse volk erkennen. In hoeverre heeft dit de Israëlisch-Palestijnse dialoog beïnvloed? Avneri: „Na Algiers heb ik in Parijs opnieuw met Isam Sar- tawi gesproken. En onlangs heeft er in Boedapest een ontmoeting plaatsgevonden tussen Aboe Iyad,. de tweede man binnen de PLO-hiërar- chie, en vier Israëliërs. De Is raëlische delegatie bestond uit twee afgevaardigden van de Arbeiderspartij* een verte genwoordiger van de Vrede Nu-beweging en een afge vaardigde van de Raad voor een Israëlische-Palestijnse Vrede. Het was de eerste keer dat leden van de Arbei derspartij en Vrede NU in contact traden met de PLO". Stap vooruit ..De Israëlisch-Palestijnse toenadering is een historisch proces dat tijd vergt. Na de oorlog in Libanon heeft Ara fat een flinke stap vooruit gedaan. In Israël wordt hij weieens vergeleken met Sa- dat, die als eerste Arabische leider openlijk toenadering zocht tot Israël. De grote vraag is echter of Arafat een zelfde dramatische stap voor waarts zal doen als Sadat in dertijd deed. De Palestijnen in de bezette gebieden staan te schreeuwen om zo'n stap", aldus Avneri. „Maar zo'n stap is niet eenvoudig, omdat tot nu toe de Amerikaanse rege ring niets heeft ondernomen om de vredesbeweging in Is raël en onder de Palestijnen te stimuleren. In feite steunt de regering-Reagan de ha vikken in Israël". Op de vraag welke stap de PLO nu zou moeten doen antwoordt Avneri: „De posi tie van Arafat is moeilijk, omdat hij leider is van een volk dat in de verstrooiing leeft. Bovendien leven de Pa lestijnen in de Arabische lan den onder dictatoriale om standigheden, hetgeen de be sluitvorming ernstig belem mert. Toch zou de PLO op ondubbelzinnige wijze moe ten zeggen dat zij de staat Is raël erkent als deze van zijn kant de PLO erkent. Tevens moet zij heel duidelijk ver klaren, dat na zo'n weder zijdse erkenning het Pale stijnse handvest gewijzigd zal worden en die passages eruit worden gelicht, die de ver nietiging van de staat Israël betreffen". „Vergeet niet", zo vult Avne ri aan, „dat het Israëlisch- Palestijnse probleem voor een belangrijk gedeelte een emotionele kwestie is. Propa ganda speelt in dit conflict een zeer grote rol. Daarom is erkenning van zo Israël be langrijk". Kloof overbruggen Maar voor de regering-Begin Uri Avneri: „Als de Israëliërs er van overtuigd zijn dat vrede binnen handbereik ligt, wil niemand de oorlogstoestand hand haven". is de PLO een terreurorgani satie, waarmee niet onder handeld kan worden. Dit sluit een wederzijdse erken ning uit. Hoe is deze kloof te overbruggen? Avneri: „De oorlog in Liba non en de mobilisatie van Is raëlische soldaten brengen geleidelijk een wijziging in de Israëlische opinie tot stand. De grote demonstratie na het bloedbad in de Pale stijnse kampen Sabra en Chatila is een bewijs hier voor. En denk een aan de zit ting van de Palestijnse Natio nale Raad in Algiers, die is verslagen door de Israëlische journalist Amnon Kapeliouk. Hij berichtte in positieve zin over de debatten in Algiers en zijn verhalen zijn in het nationalistische dagblad Ye- dioth Ahranoth opgenomen. Dit zijn voorbeelden dat er in Israël nu minder dan voor heen over de PLO als een terreurorganisatie wordt ge sproken. Weliswaar is er in Israël nog niet veel veran derd, maar er is een opening ontstaan voor een Israëlisch- Palestijnse vrede". Avneri wijst er op dat één week voordat Sadat in no vember 1977 naar Jeruzalem kwam, er in de Knesseth een overgrote meederheid be stond die weigerde ook maar een centimeter van de Sinaï aan Egypte af te staan. Nadat Sadat duidelijk had gemaakt dat hij werkelijk vrede wilde met de Israëliërs, sloeg de mening zowel in het parle ment als onder de bevolking „Als de Israëliërs overtuigd zijn dat vrede binnen hand bereik ligt, dan zal er geen meerderheid bestaan die de oorlogstoestand wil handha ven. Maar het uitblijven van een doorbraak in het Mid den-Oosten overleg speelt premier Begin in de kaart en kan hij de kolonisatie van de bezette gebieden voortzet ten". RICK KERSJES Helde" Eindhoven Lh. R'dam Vllssingen Barcelona Helsinki Luxemburg Brieven graag kon duidelijk geschreven redactie behoudt het recht voor inge, I den stukken te beko1 Punkers Vele mensen die zaten maart bij het concert j Engelse punkgroep I Upstarts aanwezig warel ben met verbazing en i waardiging het artike' wonde bij massale veel in LVC" van 21 maart g In dit stukje werd gest< (Haagse) punkers vo vechtpartij verantwoc waren. Dit was niet hel Integendeel, punkers juist het slachtoffer...vi dan wel? Van een groej naamde skinheads (ki pen) uit Rotterdam/Vl gen. Deze groep is ini in de punkwereld beru worden om hun naz neigingen: het brengen Sieg-heil-groet en het ren, bedreigen en in slaan van tegens (meestal punkers). In dit artikel echter punkers en deze skinb één hoop gegooid. (N skins hebben echter sche neigingen). Het van zo'n artikel is, dat al bestaande vooroordi gen punkers alleen nfl verder aangewakkerd De Leidse Courant 2 voortaan beter moetei meren en niet klakké informatie van de poli waar moeten aannemei

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1983 | | pagina 2