Kunstenaarsverenigingen
willen andere opzet BKR
Ik zou nu best eens een
komische rol willen spelen
■TIEK
vW\\]
Golden Earring in Amerikaanse top 10
Kleine
expositie
Paul Citroen
KUNSTENAARSFEDERATIE BEPLEIT
EVENWICHTIG MUZIEKBELEID
Toneel-hoogtepunten
Holland Festival in
Den Haag en Rotterdam
KUNST
Eetdae Sou/tont
DINSDAG 22 MAART 1983 PAG[
Grafiek uit India
in Tropenmuseum
AMSTERDAM Onder de titel „India in druk"
besteedt het Tropenmuseum in Amsterdam van 31
maart tot en met 4 september aandacht aan tradi
tionele, hedendaagse, vrije en toegepaste kunst uit
India. Wat de traditionele kunst betreft toont de
expositie voorbeelden van de voorlopers van. de
drukkunst, zoals miniaturen, calligrafieën en ma
nuscripten. Ook de vroegste traditionele vormen
van druk op textiel en de huidige massa-produktie
van traditionele afbeeldingen komen daarbij aan
de orde. Een groot deel van de tentoonstelling is
verder gewijd aan de populaire toegepaste grafiek
en aan het drukwerk dat voornamelijk in de ste
den wordt aangetroffen, zoals populaire goden-
prenten, kalenders, reclame- en filmposters, kran
ten, weekbladen en platenhoezen. Daarnaast ge
ven honderdvijftig grafische werken een beeld
van de moderne, vrije grafische kunst in India.
Eeuw Oranje
vorstinnen
ROTTERDAM In de hal
van het Rotterdamse stadhuis
is van vandaag tot en met 28
maart de fototentoonstelling
"Honderd jaar Oranje-vorstin
nen 1880 - 1980" te zien. De
tentoonstelling is door de
Oranjeverenigingen georgani
seerd naar aanleiding van de
100e geboortedag van Konin
gin Wilhelmina.
Naast een paneel met een dui
delijk aangegeven stamboom,
zijn er 19 panelen met periodes
uit het leven van de drie
Oranjevorstinnen, Emma, Wil
helmina en Juliana.
DEN HAAG In het Haags
Gemeentemuseum is tot en
met het paasweekeinde een
kleine tentoonstelling te zien
van prenten en tekeningen
van de onlangs overleden
Wassenaarse kunstenaar
Paul Citroen.
AMSTERDAM De Fe
deratie van kunstenaars
verenigingen en de daar
bij aangesloten beeldende
kunstenaarsvereniging
BBK '69 willen dat de be
staande Beeldende Kun
stenaarsregeling (BKR,
een soort contraprestatie)
een andere opzet krijgt.
Beide hebben op een
groot aantal punten de
zelfde gedachten over het
principe van een nieuw
systeem, alleen bij de uit
voering daarvan bestaan
er kleine verschillen tus
sen de twee verenigingen.
Dat blijkt uit de nota's van de
twee verenigingen, die van
middag worden aangeboden
aan minister Brinkman van
Welzijn, Volksgezondheid en
Cultuur en aan staatssecretaris
De Graaf van Sociale Zaken.
Volgens de federatie zijn de
artistieke en sociale normen in
de huidige BKR te veel ver
mengd geraakt. Zij wil deze
regeling, op grond waarvan
ruim 3400 beeldende kunste
naars een inkomen verwer
ven, daarom splitsen in twee
regelingen: een (aanvullende)
regeling waarbij de kwaliteit
van het werk van de kunste
naar beslissend is en een socia
le basisregeling. De laatste re
geling zou sociale zekerheid
moeten bieden voor de be
roepskunstenaar. die om wat
voor reden dan ook niet op de
vrije markt of anderszins in
zijn of haar levensonderhoud
kan voorzien.
BBK '69 stelt voor in de plaats
van de BKR één basisvoorzie
ning in het leven te roepen via
welke de beroepskunstenaar
een werkbedrag ontvangt,
waarin opgenomen atelierkos-
ten, materiaalkosten en kosten
van levensonderhoud of een
aanvulling daarop. Ook naar
de mening van BBK '69 moet
het werk van de betrokken
kunstenaar beoordeeld worden
naar kwaliteit en beroepsma
tigheid. Dat zal de taak moe
ten zijn van één centrale com
missie van deskundigen, die
de minister adviseert wie er
wel of niet tot deze voorzie
ning wordt toegelaten. De or
ganisatie wil af van de talrijke
commissies die thans in de di
verse gemeenten dit werk
doen.
De twee kunstenaarsorganisa
ties willen ook af van de arto
theken, waar men voor weinig
geld BKR-werk kan lenen. In
hun visie is trouwens ook geen
bestaansrecht meer voor die
artotheken bij het opheffen
van de inleverplicht van
kunstwerk. Zij zien meer in de
Stichtingen van Beeldende
Kunst, die niet alleen werk
uitlenen maar ook verkopen
via aangepaste financierings
systemen.
AMSTERDAM „De achter
stand op het gebied van de
niet-symfonische muziek
dreigt zo groot te worden dat
geweldige inspanningen ver
eist zijn om nog tot een even
wichtig muziekbeleid te ko
men. Dat komt doordat de
aandacht van de parlementa
riërs volledig in beslag is geno
men door het partijpolitieke
chauvinisme dat eenzijdig is
gericht op het in stand houden
van al het oude, zonder oog te
hebben voor het nieuwe". Dit
stelt de Federatie van Kunste
naarsverenigingen in de nota
„Konstruktief Kontrapunt -
bouwstenen voor een samen
hangend muziekbeleid", die
vandaag is aangeboden aan
minister Brinkman van WVC.
In de nota doet de federatie
voorstellen tot verbetering van
de situatie op de diverse ter
reinen van de niet-symfoni
sche muziek. Voor de kamer
muziek wil de federatie een
snelle instelling van een fonds
dat in fasen de beschikking
zou moeten krijgen over ruim
6 miljoen gulden. Daarmee zou
een volwaardig kamermuziek-
beleid gevoerd kunnen wor
den. De federatie tekent daar
bij aan dat er een toenemende
belangstelling is voor kamer
muziek. Het aantal concerten
nam in vier jaar met meer dan
vijftig procent toe.
De federatie betwijfelt of de
bestaande „ondoorzichtige sub
sidiestructuur" nog langer ge
accepteerd kan worden. De
geldstroom moet volgens de
kunstenaarsorganisatie door
nieuwe kanalen geleid wor
den. Uitgaande van 1800 con
certen zou er voor 120 musici
volledige werkgelegenheid
zijn.
De federatie merkt verder op
dat is vastgesteld dat voor
componeren in Nederland 5
miljoen gulden nodig is, terwijl
het Fonds voor de Scheppende
Toonkunst daarvoor in 1982
slechts 1,4 miljoen gulden te
besteden had.
In 1986 zou het gewenste sub
sidiebedrag te bereiken zijn
door een jaarlijkse verhoging
van 0,9 miljoen.De federatie
van kunstenaarsverenigingen
doet de minster voorts een
reeks suggesties aan de hand
voor verbetering van de moge
lijkheden in de sectoren jazz
en geimproviseerde muziek,
elektronische muziek, niet-
-commerciele popmuziek, edu
catieve concerten, koorbegelei
ding en werkgelegenheid voor
vocalisten, dans en kunstzinni
ge vorming.Van de zes be
staande muziekstichtingen
verwacht de federatie dat zij
hun activiteiten ten behoeve
van het muziekleven intensi
veren en verbeteren. Naar de
mening van de federatie zijn
nieuwe samenwerkingsvor
men en andere taakstellingen
dringend gewenst.
Sieraden en mineralen tooien Congresgebouw
De Nederlandse Lapidaristenclub houdt zondag 27 maart in het
Congresgebouw de 11de grote internationale mineralenbeurs.
Binnen- en buitenlandse exposanten komen op hun stands kris
tallen, fossielen, koralen, schelpen, edelstenen en (zelfgemaakte)
sieraden tonen en verkopen. Hoofdschotel vormen de talloze
soorten mineralen, afkomstig van vindplaatsen over de hele we
reld.
„Stenen verzamelen", aldus deze club, „is een hobby die ver
moedelijk iedereen aanspreekt: wie heeft tijdens een vakantie
niet een keer een bijzonder steentje gevonden en mee naar huis
genomen? Verzamelaars echter wagen zich in duistere mijngan
gen, op ijzige gletschers of waar ze maar bruikbare stenen vin
den, die kunnen worden geslepen". De beurs, waarop ook slijp
machines staan, heeft de naam gekregen van een van de mooi
ste van Europa te zijn. Verwacht worden ongeveer 4.000 bezoe
kers uit ons land, maar ook uit Duitsland en België.
OSCAR
KANDIDATE
MERYL STREEP:
Van Ulsen vroeg om de zon en kreeg kus
In Amsterdam is gistermiddag het boek „Moeder geef me de
zon" van Henk van Ulsen verschenen. Het werk bevat een
bloemlezing van werk de solo-acteur. Of Henk de zon heeft ge
kregen, viel zo gauw niet te melden. Van Ulsen, die het eerste
exemplaar kreeg aangeboden door Adèle Bloemendaal, ontving
wél een hartelijke kus, die hij even hartelijk beantwoordde.
DEN HAAG Het Holland Festival presenteert dit jaar in Rot
terdam en Den Haag zijn belangrijkste toneelactiviteiten. Door
samenwerking konden er initiatieven worden gebundeld. Tij
dens dit festival, dat in Rotterdam het eerste van een jaarlijks
terugkerend evenement zal zijn. komen de ontwikkelingen aan
de orde die zich in Nederland, Belgie en Duitsland op theaterge-
bied voordoen. In Den Haag staat het theater van de Duitse
schrijver Heiner Muller centraal.
Het festival in Rotterdam is een gezamenlijke produktie van het
Holland Festival, de Dienst Gemeentelijke Kunstgebouwen en
Toneelraad Rotterdam. Het duurt van 19 april tot 30 juni. Hierin
wordt het buitenlandse toneelbeleid van Rotterdam voortgezet
met nadruk op produkties uit het Duitse taalgebied. Ook gaat
speciale aandacht uit naar produkties die in samenwerking met
de Toneelraad tot stand zijn gekomen.In Den Haag komen van
20 mei tot 7 juni alle perioden uit het gehele oeuvre van Muller
aan de orde in voorstellingen uit Oost-Duitsland, West-Duits-
land, Bulgarije, Belgie en Nederland. Het Holland Festival
werkt er samen met het HOT-theater, dat vorig jaar met de Ko
ninklijke Schouwburg het initiatief nam tot een Thomas Ber-
nardweek, waarbij het Holland Festival adviseerde.Verder zijn
er in het Holland Festival nog vijf bijzondere theaterprodukties.
Zuidelijk Toneel Globe komt in samenwerking met de Wooster-
group uit New York met „North Atlantic" in de Stadsschouw
burg in Eindhoven. Nederlandse acteurs en actrices in een Am
sterdams gelegenheidgezelschap verenigd brengen „De Fantas
ten" van Robert Musi! uit onder regie van Peter de Baan. Deze
produktie is behalve in Amsterdam ook in Rotterdam te zien, en
wordt wellicht verfilmd. Instituut Houtappel in Dieren komt
met een nieuwe versie van „Haft und Urteil 2" van Arthur
Schnitzler in het Universiteitstheater in^ Amsterdam.Kinderthe
ater wordt dit jaar in het Holland festival alleen in Den Haag
geboden. Theatergroep KIP uit Amsterdam brengt voor de
openluchtopera „SAR-2" op het Plein in de binnenstad van de
residentie en Theater Sirkel uit Sittard voert in het HOT-thea
ter „De Gang" uit.
LONDEN Het zou niet
erg hoffelijk zijn geweest
Meryl Streep te vragen of
ze weet wat ze op het mo
ment waard is als actrice,
maar het kan niet anders
of iemand die zo warm
wordt aanbevolen voor
een Oscar weet dat hij
veel te betekenen heeft in
de filmwereld. „Ze heb
ben er zelfs weddenschap
pen over afgesloten, net
als bij de Superbowl; het
heeft ook veel weg van de
Superbowl. Dus in deze
tijd van het jaar voel ik
me nog meer een paard
dan anders. Ik hoop ech
ter dat ik een Oscar krijg
zodat de mensen de film
gaan bekijken".
De film waarvoor Streep de
Oscar voor beste actrice van
het jaar zou kunnen krijgen is
Sophie's Choice, geregisseerd
door Alan Pakula en geba
seerd op de lijvige roman van
William Styron. Het boek dat
speelt in 1947, gaat over een
jonge schrijver en zijn twee
vrienden, Sophie en Nathan.
Met zijn drieën wonen ze in
een kosthuis in Brooklyn. Sop
hie is een jonge Poolse vrouw
die Auschwitz heeft overleefd
en Nathan is haar grillige, ma
nisch depressieve minnaar.
De heerlijke zomer die dit
vreemde drietal doorbrengt in
New York, wordt langzaam
maar zeker \erstoord door
onthullingen over de leugens
die de geliefden elkaar vertel
len over hun verleden en het
heden.
De structuur van het boek die
met iedere terugblik de sluier
over Sophie's verleden verder
oplicht, maakt haar ogen
schijnlijk tot een erg gecompli
ceerde persoonlijkheid. Maar
ten grondslag aan haar karak
ter ligt een eenvoudige, krach
tige en bij tijd en wijle zeer ge
slepen wil tot overleven. Me
ryl Streep zegt dat ze Sophie
mag als vrouw „omdat ze zo
veel levenslust heeft. Ze lijkt
zo verdoemd en toch heeft ze
zo'n enorme zin in het leven,
in de leuke dingen van het le
ven".
In Sophie's Choice moet
Streep een Poolse vrouw spe
len inclusief Pools accent
zoals ze in The French- Lieute
nant's Woman een Engelse
moest spelen. Maar Sophie is
een wufte, hartstochtelijke
vrouw die van haar hart geen
moordkuil maakt, terwijl het
verhaal van John Fowles juist
over onderdrukte, opgekropte
emoties gaat. Beide vrouwen
zijn voor een Amerikaanse ac
trice vreemdelingen met een
andere volksaard. Een over
tuigende vertolking van de
rollen vraagt dan ook veel van
een actrice. Maar Streep vindt:
„Dat is nou juist de kick. Daar
gaat het allemaal om. Van
meet af aan was juist het krui
pen in de huid van een ander
De eerste Oscar kreeg Meryl Streep in 1980 voor haar
rol in Kramer vs. Kramer (met Jack Lemmon op de ach
tergrond). Nu nog een voor „Sophie's Choice"?
wat ik zo mooi vond van acte- Neem bijvoorbeeld de koude,
ren". harteloze vrouw die Streep
"Sophie is een sympathieke speelde in Woody Allen's
vrouw zelfs als ze liegt. Niet Manhattan of de echtgenote in
alle vrouwen die Streep heeft Kramer vs. Kramer. Voor de
gespeeld zijn even sympathiek, laatste zou men helemaal geen
sympathie hebben gevoeld als
.ze niet aan het einde de lange
toespraak in de rechtszaal had
gehouden. Toch heeft Streeps
bereidheid om rollen te spelen
die niet honderd procent sym
pathiek zijn, haar snelle car
rière geen kwaad gedaan.
In haar eerste seizoen als be
roepsactrice in New York
speelde Streep in maar liefst
zeven toneelstukken. Dat was
in 1975 en haar carrière heeft
sindsdien alleen maar in de
lift gezeten. Ze is nu 33 en met
haar hoge jukbeenderen, zach
te huid en sprekende ogen nog
steeds een bijzondere schoon
heid. Ze is getrouwd met
beeldhouwer Don Gummer,
heeft een zoontje en is in ver
wachting van een tweede
kind. Haar Sophie is precies
het soort rol waarvoor Oscars
worden toegekend.
Ambities
Streep heeft echter meer am
bities. Het liefst zou ze nu eens
een heel komische' film willen
doen. Streep als komedienne
zou overigens best eens een
succes kunnen blijken want
het ingestudeerde zenuwachti
ge lachje, een van haar weini
ge irritante acteertrucjes, lijkt
in het geheel niet op de scha
terende. spontane lach die ze
tijdens het interview ten geho
re brengt. „Als je nog eens een
grappig script tegenkomt, geef
je het dan aan me door?".
HUGH HEBERT
Copyright The Guardian
HILVERSUM De Haagse elpee Cut is naar de vijf en- schap zijn hoofd kaal moeten zalen, aanvankèlijk als op- half april door de Verenigde
rockgroep Golden Earring is twintigste plaats opgerukt. scheren. Het succes snijdt c-»-— on
met de single Twilight Zone De in Amerika wonende ma- voor de groep aan twee kan-
op de tiende plaats van de nager-platenbaas Fred Haay- ten. Door de grote belangstel-
Top-100 van het Amerikaanse en, die de groep vanaf de op- ling voor de single en elpee
vakblad Billboard terecht ge- richting begeleidt, zal nu in speelt The Golden Earring telefonisch vanuit Amerika voor zijn de plaatsen al bijna
komen en stijgt nog steeds. De verband met een wedden- avond aan avond voor volle weten. De groep zal nog tot uitverkocht.
warmer van de symfonische Staten toeren en geeft 29 april
rockgroep Rush maar nu als om kwart over acht 's avonds
hoofdprogramma. „De vlam is een Amerikaans concert in de
in de pan", liet Fred Haay en Rotterdamse Ahoy-hal. Daar-
Joan Armatrading
Joan Armatrading The Key, CBS.
Op de elpee van Joan Armatrading staat de liefde centraal
en die weet de Engelse zangeres/componiste/gitariste heel
mooi te verwoorden. Het sleutelwoord is terug te vinden
als elpee-titel met The Key. In dit geval gaat het om de
sleutel tot het hart. Muzikaal zijn de teksten gestoken in
voornamelijk stevige rock roll, waarbij de gitaar een be
langrijke rol speelt. Opvallend daarbij is het gitaarspel van
Adrian Belew, die in tegenstelling tot de andere gitaristen
op de langspéler, vet klinkende solo's aflevert. Joan ge
bruikte twee producers voor deze elpee: Steve Lillywhite
en Val Garay. Het verschil in produceren is op het album
zeker hoorbaar. Val Garay, een Amerikaan, geeft de num
mers een gladdere afwerking dan Steve Lillywhite. Deze
Engelsman is weer als vanouds aan het spelen geweest met
geluiden waarvoor hij gebruik maakte van synthsizer, bla
zers en andere instrumenten. Dat levert een interessante
produktie op, die elke keer iets nog onontdeks te bieden
heeft en verschillende stemmingen laat horen. Behalve de
rock roll zingt Joan ook een aantal ballads en is het titel
nummer een vrolijk reggae-achtig getinte opname. Muzi
kaal opvallend is ook Tell Tale. Het nummer heeft blikke
rig klinkende drums, korte stottende blazers en een heel
heldere gitaarsolo van Joan zelf.
Tears For Fears
Tears For Fears The Hurting, Phonogram.
In de kijk op het leven van het duo Roland Orzabal en
Curt Smith ofwel Tears For Fears is weinig enthousiasme
te ontdekken. The Hurting, de titel van de debuut-elpee
van deze Engelsen geeft dit al aan, net als het jongetje op
de hoes, dat met zijn handen voor zijn gezicht zachtjes -zit
te huilen. De teksten geven het gevoel over jeugdtrauma's
te gaan, die wonderschoon werden verwoord tot volwassen
romantische composities. De fans van het eerste uur (okto
ber 1981 toen de eerste single Suffer The Children uit
kwam) zullen met heel veel genoegen de plaat grijs draaien
hoewel er zes nummers op staan, die al in single-versie
verschenen. Voor het album werden ze opnieuw gemixed,
terwijl Suffer The Children ook muzikaal een nieuwe be
handeling kreeg. De teksten werden in heel mooie, melan
cholieke, bijna hypnotiserende muziek gestoken. Orzabal
en Smith behoren thuis in het rijtje meester-arrangeurs,
die heldere, stevige drums, eenzame pianoklanken, interes
sant geprogrammeerde synthesizers en emotioneel gebla
zen saxofoonklanken weten te mengen tot muziek die
warmte uitstraalt. Dit, in combinatie met de zachte, weel
derig klinkende stemmen van Roland en Curt, levert num
mers zoals Start Of The Breakdown, The Hurting, Ideas As
Opiates, Memories Fade en Change op. Voor de produktie
riep Tears For Fears, inmiddels aangevuld met Ian Stan
ley, Andy Davies en Manny Elias, de hulp in van Chris
Hughes, die eerder de studio inging met Adam And The
Ants. Ook op deze elpee wist de producer de drumgeluiden
en andere instrumenten op indrukwekkende manier vast
te leggen. Roland Orzabal en Curt Smith, die elkaar voor
het eerst ontmoetten op 13-jarige leeftijd in Bath, komen in
mei naar Nederland. De verwachtingen zijn hoog gespan
nen.
Paus
In deze krant van zate
maart stond een ver&
een bijeenkomst op d<
school voor Theologie
toraat in Heerlen, wa
W. Goddijn zich nega
liet over paus Johanne:
II. Om deze paus wat
leren kennen zou men
verschenen boek ovi
Poolse katholicisme mo
zén dat verscheen in
van een dagboek: „A
ningen uit de gevai
van kardinaal Wyszyni
razend mooi boek. Ver]
met de professor is h
heel andere persoon
aan het woord. Iema
voor zijn geloof alle
heeft, terwijl de andei
aan de katholieke ie
tracht te tornen om ha
naamd eigentijds te
Men mag stellen dat de
sor zich vergist als mi
in die „aantekeningen'
kerk niet alleen de ar
intellectuelen, de jeugi
vrouwen voor het gel
verloren hebben als zi
tijds was geweest, maa
deze groepen zonder d
naamde conservatievi
volkomen ten onder
zijn gegaan. Het is
kerk die deze groepen
Het zijn diegenen in i
die haar steeds voor d<
lopen, haar van binne
strijden, die haar die
doet verliezen. Mam
Wyszynski en Woytil
juist het geloof en dus
loof in de vrede, als
idealen aan de wereli
In het voetspoor vj
mannen zou de profes
schroom moeten volgei
het bloedend spoor vai
tus' kruisweg zelf en
spoor van een aangepa
H. Rutges, DEN
Paus (2)
Het is prof. Goddijn sc
nog niet duidelijk, dat
dige paus onvermoeid
vervalst zich uitsluitei
houdt met de Universe
schap van Christus, te
tiging van het Gods i
op aarde. Hij koppelt
een intens warme lief
de mens(en) waar ook
reld. De grootheid en j
ke draagkracht va
plaatsbekleder van
overstijgt vele malen z
se afkomst, echter bei
paus daarom zijn Pool-
te verloochenen. D<
neertrant van prof. G(
mogelijk een „weten:
lijkjuiste analyse,
basis van een gelovige
zaamheid aan de paus
eigenlijk in zijn func
als normaal beschou
mogen worden, ben
eerlijk gezegd heel we
J. Biesjot, 1
Dwaling
Hoe het toch mogelij!
anno 1983 een Gronin
toor twee vrouwen in
verbindt? Deze pasti
kennelijk het verse!
meer met een (waardij
lijk tussen man en vrc
sacrament van de r.-l
Goddelijke waarheden
hier misbruikt door
van een pastoor, eei
rechte dwaling. Waar i
in Godsnaam toch hee
Mevr. M.E. v.d. Velde
Domburg,
Nederlandse
pantomime-
groep naar
„Lentefesti
Boedapest 'I
BOEDAPEST In
gaarse hoofdstad E
wordt voor de derde i
lentefestival gehoudei
27 maart eindigt. Hie
men beroemde buit
en Hongaarse kui
deel. Aan het festival
motto heeft „Toerismi
tuur voor de mens"
als de opening van hei
sche seizoen, doet ooi
derlandse pantom:
„Waste of time" van
sterdammer Will Spo<
Op dit gebied van c
kunst zijn ook het par
theater van Wroclau
en het Mandragora-tfi
Tokio aanwezig.
Tijdens het lentefesti
den op twee plaatsen
dapest concerten van
muziek gegeven naa
ding van de 100e ster
Richard Wagner en
geboortedag van
Brahms.
Eén van de toppers
Lentefestival van 1
door meer dan 300.0C
nen werd bezocht or
10.000 buitenlanders,
tentoonstelling van d
houwer Amerigo Tot.
Hongarije geboren en
levende beeldhouwer
werken geschonken
