Langs
Omwegen
Jan Stevens kan als
kok'''' geen kwaad meer
doen aan de duinrand
Jazzopnamen het
best met
^in^iden/regio
CeidaeSowmii
DINSDAG 22 FEBRUARI 1983 PAGINA 5
Op mijn omwegen door stad en land
kom ik graag mensen tegen. U kunt
mij telefonisch of schriftelijk vertellen
wie u graag in deze rubriek zou willen
tegenkomen. Ik ben bereikbaar via 071
- 12 22 44 op toestel 10.
voor e
«umr yomons
;1 her^
n V"evrdeel
1 een donkere, winterse
lend, het was in januari
Ihet vorige jaar, trok het
Jvijkse meisje de deur
ouderlijke woning achter
dicht. Ze haalde haar
I uit de schuur en begon
haar dagelijkse tocht
r Oegstgeest om daar
Agogische Academie
jeken. Toen het meisje
I twintig meter had afge
werd ze aangehouden
een agent, die haar ver-
dat de lichten van haar
niet functioneerden,
igent noteerde enkele ge-
Jns en het meisje ver-
Tde haar weg naar school,
«lichten van haar fiets
^dden inmiddels, de Kat-
was gewoon vergeten
jynamo op het wiel te zet
'nee leek de zaak afge
totdat de postbode
^.^^eling een acceptgiro-
bij de Katwijkse fami-
luis bezorgde. Of men zo
idelijk wilde zijn dertig
■n over te maken op de
?kening van het Paleis
Ijustitie in Den Haag. Zo
idelijk was men niet en
>m werd de zaak giste-
ip het Leidse kantonge-
behandeld.
meisje had een getuige
'l^^'lfeenomen. Het was haar
^•?ji«er, die door het huiska
^S^aam had gezien hoe
dochter door de agent
de was gehouden. Hoe
Ide moeder stond te pope-
iae- om het voor haar kind op
hemen, mocht eerst de
iter zelf wat zeggen. ..Ik
fnijn licht altijd pas aan
e stoplichten," klonk het
iesd. Kantonrechter
Ikerken wilde weten
rom ze dat deed, het leek
logischer, dat het meisje
hen als ze op de fiets stap-
h dynamo in werking zou
én. De verlegen Katwijk-
✓"\lertelde, dat het een ge-
was geworden de
jten pas bij de verkeers-
ten aan te zetten.
zich (aak iee^ zo goed als ver-
)1 wor(if maar de officier van
it Voo|ie had buiten de waard,
/erdeejt geval de moeder, gere-
ingen k £)ie mocht dan wel niet
?n- tgen, het twintigjarige
betroije is strafrechterlijk
leer tiMerjarig en familieleden
•en vin nu eenmaal niet voor
ijenteefer getuigen, maar de
en koffler mocht als gemachtig
'ijs. Atn haar dochter wel wat
afd. Wfen. Daar maakte de
^ogelikv, die in tegenstelling
laar dochter bepaald niet
teilen tgen was. gretig gebruik
vnjwj
genhejtond uw dochter uit te
isch ojien," hielp de kanton
en viever haar op weg. Dat
houd^e_ de moeder had alles
gebeuren: ,,'s Middags
bestenjn mijn dochter thuis uit
voor foi en ze zei dat ze een
om zfluring had gekregen. Ik
en stig naar de bon, want als
en plakkeurd wordt, dan moet
r de l&h een bon krijgen," stel-
gebrui|e vrouw kordaat vast.
geite ineens kregen we een
van j»tgirokaart thuis. Daar
en e^kken we behoorlijk
'e e'fiw:ant ^at soort dingen
lammkrij niet gewend," vertel-
aot mok moeder met afgrijzen
/eel m|ar stem. Het was duide-
?r is hl hier sprak een recht-
roedmben vrouw, die aan het
en. VeH staat van een zeer
;n uit F gezin. De acceptgiro-
n zal had een smet geworpen
Het smetteloze blazoen
de Katwijkse familie,
jvlek moest er door de
rerlijke macht snel 1
afgepoetst.
J[ J[ rouw Van 't Hul, de offi-
van justitie, had wel be-
voor de situatie. Maar
Ie veifr licht rijden, blijft zon
en Jicht rijden en daarom
(GBZ)I zij een geldboete van
1 als g gulden. Kantonrechter
■iet mf erken had het er zicht-
langs I moeilijk mee. Hij kon
vindhgelijk om de eis van de
ig me er heen, het zonder licht
lijk is n was onomstotelijk be-
looi em- Maar aan de andere
i met; voelde hij zich ook
i een&ins verplicht de Kat-
laten <e familie te vrijwaren
deze vreselijke straf.
jprak daarom een waar
bons Oordeel uit. Een
raak waar beide partijen
mee hadden: „Ik ver-
u tot een voorwaar-
boete van dertig gul
met een proeftijd van
jaar," luidde het slimme
van kantonrechter
_rken. Een unieke
§aa -i het komt al bijna niet
z,oas'dat fietsen zonder licht
Zaker^
it kantongerecht wordt
s®ie "fideld. Dat een dergelij-
et co Vertreding wordt bestraft
a»H ni. een voorwaardelijke
Vacües'S helemaal opmerke-
PFt' KEES VAN HERPEN
EEN KOPEREN „PLOERT" BIJ DE WITTE RAAF
Jan Stevens uit Tilburg
was gisteren het koperen
haasje in De Witte Raaf,
in het noorden van
Noord wijk. Een gevor
derde veertiger, met het
glanzend ravenzwarte
haar van een zuiderling
die net van vakantie te
rug is wat hij ook was.
A.J. Stevens, die toch
Jan genoemd wordt, was
twaalfeneenhalf jaar
lang chef-kok op de culi
naire trapeze van de ge
broeders Oostdam en zo
nen. Een koperen feest
mag nauwelijks een
naam hebben, maar een
chef-kok die het zo lang
uithoudt op één en de
zelfde plaats, wordt een
zeldzame figuur. Maar
ach, een Witte Raaf is
toch al een uitzonderlijke
vogel. Huldiging in .,de
Pub" van het bedrijf aan
een duinvoet, die de be
langstelling heeft van
uitgeweken reeën, geïm
migreerde vossen, snate
rende eenden, drukke
konijnen en fazanten die
het soms op de zenuwen
hebben. Een heerlijk
werkterrein lijkt me dat.
Ook voor een chef.
Gebroeders Oostdam in de
weer; tussen alle conferen
ties en congressen en aperi-
tiefs door. De Noordwijkse
horecawereld kwam met
het bestuur z'n aanhanke
lijkheid aan Stevens betui
gen. Voltallig personeel
van de tuin tot~de huishou
delijke dienst en een
warme speech van gevoelig
zakenman H.J.J. Oostdam,
die een wandbord schonk,
met daarop „een van onze
huisgedichten". En die luid
de: „Om smaak te hebben,
moet je over geest en gevoel
beschikken". „Nou, die heb
ik alle twee", reageerde Jan
Stevens meteen. Jan, nu
eens zonder muts, hield
zelfs op deze hoogtijmiddag
de wind eronder. Zijn on
derhorigen, die hem harte
lijk de hand schudden, kre
gen te horen: „Bedankt joh,
volgende week gaan we
weer schelden!" Want Ste
vens mag dan een jolige
Brabander zijn, met het
hart op de juiste plaats, het
gezicht op carnaval, hij is
tevens een Pietje precies: de
kleinste doperwtjes, de
kleinste sperzieboontjes, de
puurste asperges (die hij
wekelijks een paar keer zelf
uit Noord-Limburg haalt,
samen met baas Oostdam),
al die fijnste zaken zijn
voor hem amper fijn ge
noeg. Geknakte slablaadjes
werpt hij terzijde, en peter
selie weet hij van luis te on
derscheiden.
Trubbels
Zo'n man is nou Jan Ste
vens toen al bekend als
„de zwarte kok; een Gladja
nus." die een koperen
tijdperk geleden bij Oost
dam aankwam en aldus
sprak: „Meneer, ik ben Ste
vens. en u heeft trubbels,
heb ik gehoord!" Dat was,
toen de toenmalige chef,
éen zekere heer Verwayen,
ziek ter neer lag en vervan
gen moest worden. Nu legt
Jan al weer een hele tijd z'n
gewicht in de schaal en
daarom was hij gisteren
even het feestvarken en
zeiden ze tegen hem: Jan,
ouwe reus! En de directie
glimlachte. Even later ging
hij met zijn naasten en bo-
venhorigen aan tafel. Nu
eens niet als toebereider
van veel heerlijks. Zoals z'n
baas zei: laat nu maar eens
die anderen aanmodderen,
en geniet eens lekker van
wat die ervan maken!
Er was een andere, wat
verstrooide horeca-feest-
spreker (die op het cruciale
moment z'n cadeaukist met
verstrooiende dranken ver-,
gat). Maar hij zei iets waars:
MUZIEKMAN WERELDOMROEP OVER SERIE IN MUZENHOF:
Buschauffeur
ontslagen
van rechts
vervolging
LEIDEN/NOORDWIJK
Een 40-jarige buschauf
feur uit Noordwijk is gis
teren door kantonrechter
Geelkerken ontslagen van
rechtsvervolging. De
Noordwijker bestuurde op
zondagochtend 11 juli
1982 een touringcar, die
van de weg raakte en op
het SJC-voetbalterrein tot
stilstand kwam. Bij het
ongeluk vielen geen ge
wonden.
Directeur Oostdam (links staand) met de jubilerende kok Stevens en mevrouw Stevens (in
het wit).
„Als de keuken niet deugt,
kan het hele bedrijf, al is
het een witte raaf, de zaak
wel verder vergeten. Een
restaurant staat of valt met
de keuken. Chef-kok zijn is
een prachtig vak: je ziet, als
je goed bent, een zaal vol
mensen die van dat eten ge
nieten".
Stevens zwaait zowel de
scepter als de pollepel bij
De Witte Raaf, over een
witte brigade van dertien
mensen, inclusief drie ho-
telschool-stageaires. Niet
onmiddellijk sombere tij
den, maar ook hier moet de
„vinger steeds aan de pols
worden gehouden". Het
was het lied van de consoli
datie dat gezongen werd;
het dubbel uitkijken. On
danks de „praat-contrac
ten". Er wordt weieens ge
zegd, door de geachte clien
tele van Oostdam en con
sorten: „Juist in tijden van
neergang, moet er meer ge
praat worden!" En dat doen
ze dan ook. De Witte Raaf
vaart daarbij wel; „counting
all it's blessings, one by
one". En wat daar nog bij
komt is mooi meegenomen.
Maar goed. Jan Stevens
die gistermiddag rechtop
bleef, en steeds een weer
woord had was een
ogenblik een in civiel ver
momde keukenprins, die
z'n regime node moest laten
rusten. Chef-kok. chef zeg
maar: dat is tegenwoordig,
in een zelfbewuste eet-ac-
commodatie, een specialist.
Die heeft zich niet meer be
zig te houden met liflafjes,
maar hij is een autoriteit en
zaakwaarnemer bij uitstek:
uitgekiende programmeur
van menu's voor diëten, sa
mensteller van vegetarische
maaltijden (die hals over
kop toenemen) en tóch nog
uiterst smakelijk en geniet
baar blijven. En Jan Ste
vens maar met z'n scepter
blijven zwaaien. Afgelopen
de tijd, dat vrijbuiters de
horeca overvielen en be
drijven, door gebrek aan
personeel, gedwongen wa
ren ze aan te nemen. Jan
Oostdam: „Alleen zij met
een gedegen opleiding zul
len slagen
Zandaardappel
Ik kreeg sterk de indruk,
dat Jan Stevens een kam
pioen is geweest. Grote
voorvechter en overwin
naar bij het gebruik van
verse Hollandse produc
ten, zoals daar zijn oester
zwammen, champignons,
tomaten, paprika's, witlof,
sperzieboontjes. En niet te
vergeten de oerhollandse
zandaardappel; en de „lek
kere Leidse en Boeren
kaas". En de Limburgse as
perges. En de tuinkruiden
op eigen witte raafse grond:
thijm, kervel, bieslook, dra
gon, peterselie (en het laat
ste zeker niet ter vervan
ging van de eerder genoem
de slakken ter sla). Ha. Jan
Stevens, de nog lang niet
verhollandste Brabander,
zet zich nog elke dag in
voor een „Hollandse keu
ken met een Franse inslag".
En de ogen van Nederland
se culinaire journalisten
met een eigen column op
dat terrein, nou, die ogen
gaan helemaal open als ze
eenmaal bij Jan Stevens de
geur en de smaak en de
hele ambiance hebben op
gevangen.
Kerstmenu's en party's
en andere grapjes. Ste
vens en promotoren pro
beren steeds iets nieuws
toe te voegen aan de ge
vorderde lekkerbekker-
nij der min of meer ver
wende gebruikers. Hoe
wel, je moet daarbij
steeds acht geven op de
mogelijke onwennigheid
bij je aanlopers. Oostdam,
bijvoorbeeld, was een
der eersten die met bro-
coli een doorbraak
trachtte te vinden in
deze smaakbehoevende
contreien. Maar de eerste
gasten die er mee te ma
ken kregen zeiden: „Die
boerenkool heb ik niet
besteld; die kunt u wel
terugnemen". Moet je ze
nou eens horen! Maar
Stevens, de koperen,
goudeerlijke „ploert",
maant ons toch wel aan:
de tijden veranderen, en
we moeten op onze hore-
ca-tellen passen!
ken in de Muzenhof. On
langs werd die serie al
aangekondigd. De serie
wordt gemaakt voor ra
diostations in het buiten
land en krijgt als titel mee
„Jazz van de Lage Lan
den".
„We gaan een serie maken
van tien tot veertien program
ma's. Die worden als set platen
aangeboden aan die buiten
landse radiostations, die daar
belangstelling voor hebben.
Die platen zullen overigens
niet te koop zijn, want het zijn
kant en klare radioprogram
ma's. We hebben gekozen voor
jazzmuziek, oud zowel als mo
dern, die door een breed pu
bliek wordt gewaardeerd.
Avant-garde is het dus niet",
legt Joop Zuidam uit. De serie
wordt gemaakt omdat bij de
Wereldomroep is gebleken dat
er veel aanvraag vanuit het
buitenland naar jazzprogram
ma's is. ook vanuit Amerika,
het jazzland bij uitstek.
De Wereldomroep vestigt met
deze opnamen in het Leider-
dorpse Muzenhof ook de aan
dacht op een ander aspect van
deze toch vrij onbekende om
roep. Public-relations man drs.
J.C. Veltcamp Helbacht: „Ge
bleken is dat als de mensen al
weten wat de Wereldomroep
is, ze die alleen kennen van de
Europa-uitzendingen met
nieuws en ANWB-oproepen,
die zomers inmiddels door een
miljoen Nederlandse vakantie
gangers in het buitenland wor
den beluisterd. We doen ech
ter nog meer zoals de trans-
criptiedienst, het maken van
kant-en-klare programma's
voor' buitenlandse stations, en
De Dixie Machine.
het opleiden van radio- en te
levisiejournalisten uit derde
wereldlanden. Die opleidingen
worden betaald uit gelden van
ontwikkelingssamenwerking.
De mensen worden opgeleid
om in hun eigen land pro
gramma's te kunnen maken".
De transcriptiedienst van de
Wereldomroep maakt dus op
plaat, cassette of band pro
gramma's met begeleidende
tekst erbij of op papier voor
het buitenland. Dat gebeurt in
negen talen. Per jaar wordeo
160.000 kopieën van zo'n 4.000
programma's verstuurd op die
manier. Het doel van dit werk
is volgens de statuten van de
omroep „het uitdragen van de
Nederlandse cultuur". Dat ge
beurt dus naast de normale
programma's die in tientallen
landen op de korte golf te be
luisteren zijn. Die program
ma's duren echter maar 55 mi
nuten, waarin ook nieuws en
dergelijke zit. Daarom is voor
dit soort dingen als concerten
en documentaires gekozen
voor ,het systeem van de trans
criptiedienst
Muzenhof
Waarom nu de Muzenhof ge
kozen als locatie voor de opna
men. Volgens Joop Zuidam is
het beter, geluidstechnisch ge
zien, om alle opnamen voor
een dergelijk programma in
dezelfde ruimte te maken en
bij het optreden van de Ellen
H-band. bleek de muziekzaal
van de Muzenhof uitstekend
geschikt te zijn. Het is een leu
ke zaal en dicht bij de grote
steden in de buurt. Drie opna
men waren al elders gemaakt,
maar alle volgende worden nu
gedaan in de Muzenhof. Dat is
meteen een leuke start voor
het jazzcafé dat de muziek-
werkgroep van de Muzenhof
heeft opgezet".
Voor de serie is de jazzmusicus
Jim van der Valk aangetrok
ken als mede-producer. De
kosten van het maken zijn
voor de Wereldomroep en de
kosten van het uitzenden voor
de radiostations in het buiten
land. De oplage van het pro
gramma zal tussen de 600 en
900 exemplaren komen te lig
gen. -De productiekosten zijn
redelijk laag, ongeveer vijf
gulden per plaat.
De eerste opname wordt zater
dag 26 februari gemaakt en
dan treedt The Dixie Machine
op. Zaterdag 12 maart volgt
The Roaring Seven Jazz Band
met medewerking van de zan
geres Zenja Damm en zaterdag
26 maart het Cees Slinger Oc
tet met medewerking van de
zangeres Soesja Citroen. Op 2
april worden opnamen ge
maakt van het Klaus Fenter
Trio met medewerking van de
zangeres Jenny Gordee en als
speciale gast Willem Reinen
(bugel). Zaterdag 14 mei volgt
de Free Fair plus Eight en za
terdag 21 mei Samb^ta. De res
terende vier programma's
worden later bekend gemaakt.
Alle optredens beginnen
om 21.00 uur. De toegang
tot de optredens is drie
gulden en jazz-liefhebbers
die er meer willen bezoe
ken, kunnen een abonne
ment voor vijf concerten
nemen voor de prijs van
tien gulden
De buschauffeur verklaarde
gisteren, dat de remmen plot
seling niet meer functioneer
den. Op dat moment bevond
de bus zich op de afrit van de
provinciale weg en wilde de
chauffeur linksaf de Van Ber-
ckelweg, richting Voorhout,
oprijden. De man zei, dat
rechtdoor rijden het enige was
dat hij nog kon doen. „Als ik
had geprobeerd een bocht te
maken, dan was de bus op zijn
kant terecht gekomen.' De
bus stak vier rijbanen over,
reed over een berm, ploegde
door een sloot en kwam op een
voetbalveld tot stilstand. De
zestien passagiers, die op weg
waren naar de Vogeltjesmarkt
in Antwerpen, kwamen met
de schrik vrij.
De directeur van de busonder
neming 't Centrum uit Lisse.
eigenaar van de bewuste bus.
vertelde, dat de remmen van
de bus al twee keer eerder
hadden geweigerd. Beide ma
len was de bus daarop door de
dealer gerepareerd. De man
vertelde, dat hem dat al acht
tienduizend gulden had ge
kost. Na het ongeluk in Noord-
wijk is de bus onmiddellijk
verkocht. De officier van justi
tie, mevrouw van 't Hul. was
van mening dat de chauffeur
had gedaan wat hij kon en dat
de man niets te verwijten was.
De kantonrechter was het
daarmee eens.
LEIDERDORP „Jazz
opnamen komen het best
tot hun recht als ze wor
den gemaakt met publiek
tijdens het optreden. Live,
dus". Dat geeft Joop Zuid
am, medewerker van het
bureau muziek van de
Wereldomroep als motiva
tie achter de serie opna
men die Radio Nederland
Wereldomroep gaat ma-
Soésja Citroen
